Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda bir yorum yapın.
|
Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu (TDGF) ya da daha yaygın ismiyle DEV-GENÇ (Devrimci Gençlik), 1965'in sonlarında kurulan Fikir Kulüpleri Federasyonu içerisinde yer alan öğrenciler tarafından dönemin özgünlüğünde kimi fikirsel ve mücadele pratiğine dair ayrılıklar üzerine kurulan, üniversiteli sosyalist gençlik örgütlenmesidir.
| Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu | |
|---|---|
| Kısaltma | DEV-GENÇ |
| Öncül | Fikir Kulüpleri Federasyonu |
| Ardıl | Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi |
| Kuruluş | 10 Ekim 1969 |
| Kapanış | 27 Nisan 1971 |
| Tür | Gençlik örgütü |
| Başkan | |
| Başkan | Ertuğrul Kürkçü |
Tarihçe
9-10 Ekim 1969'da toplanan Fikir Kulüpleri Federasyonu Olağanüstü Kurultayı'nda, federasyonun tüzüğüyle birlikte adı da değiştirildi ve "Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu" yani Dev-Genç olarak bilinen, örgütlenme oluşturuldu. Bu örgütlenmenin yeni tüzüğünün 2. maddesinde "Dev-Genç emperyalizme ve feodal kalıntılara karşı verilen halkımızın devrim mücadelesinde sosyalist gençliğin düşünce ve eyleminin geliştirilmesi amacıyla kurulmuştur. ... Federasyona bağlı dernekler sosyalizm bilimini eylem kılavuzu edinen üyelerden oluşur." ifadeleri yer aldı.
10 Ekim 1969'da yapılan genel kurul Doğu Perinçek grubuyla, Münir Ramazan Aktolga ve Mahir Çayan'ın öncülük yaptığı grup arasındaki sert tartışmalarla geçti. Bu genel kurulda Mahir Çayan'ın yaptığı konuşma çok etkili oldu. Genel kurulda tartışmalara rağmen ortak bir listede uzlaşılarak yeni yönetim kurulu Atilla Sarp'ın genel başkanlığında, İrfan Uçar'ın genel sekreterliğinde oluşturuldu. 1970 Mayıs ayı itibarıyla Dev-Genç MYK'sında ayrıca Oktay Etiman, Ergun Aydınoğlu, Nurettin Öztürk, Tuncay Çelen, Ruhi Koç, Ahmet Bozkurt bulunmaktadır.
Dev-Genç'in kurulmasından kısa süre sonra (Aydınlık) dergisi içinde bölünme gerçekleşti. Doğu Perinçek grubu Proleter Devrimci Aydınlık (PDA), Mihri Belli ve çevresindekiler ise Aydınlık Sosyalist Dergi'yi (ASD) çıkarmaya başladılar. Bir süre sonra 15-16 Haziran 1970 büyük işçi direnişi gerçekleşti. Sosyalist solda proletaryanın öncülüğünün niteliği, ittifaklar sorunu, Kemalizm'e bakış, cuntacılarla ilişkiler, örgütlenme ve mücadele biçimleri konusunda tartışmalar yoğunlaştı. Bu süreçte Aydınlık Sosyalist Dergi'de birlikte yer alan kesim içinde Mihri Belli ve Mahir Çayan-Yusuf Küpeli-Münir Ramazan Aktolga grupları arasındaki farklar ve tartışmalar gelişti.
Ülkede sertleşen mücadele koşullarında çok sayıda devrimci gençlik önderlerinden öldürülenler oldu, çok sayıda gençlik lideri tutuklandı. (Bkz. Türkiye'de sağ-sol çatışması)
Dev-Genç'in genel kurulu 17-18 Ekim 1970 tarihlerinde Ankara'da SBF büyük anfisinde toplandı. Kurultay ASD içinde yoğun tartışmaların ve gerilimlerin olduğu bir dönemde gerçekleştı. Kurultay'da PDA'cılar tasfiye edildi. Dev-Genç başkanlığına Ertuğrul Kürkçü, MYK üyeliklerine , Zafer Kutlu, Hüseyin Yavuz, Levent Eren, Fevzi Bal, Şaban İba, Cemal Salman Pakoğlu, Oğuzhan Müftüoğlu seçildi.[] Sinan Kazım Özüdoğru genel sekreter oldu.
Ancak yaşanan görüş ayrılıkları ve gerilimler nedeniyle bazı MYK üyeleri kısa süre içinde istifa ettiler.
1971 yılına girildiğinde ise ülkede baskılar, gerilimler ve çatışmalar iyice artmıştı. Öğrenci gençlik içinde oluşan gruplaşmalar silahlı mücadeleye yöneldi. Önce THKO'lular kısa süre sonra da THKP-C'yi oluşturan çevre soygun ve silahlı eylemlere başladı.
12 Mart'ta ordu hükûmete muhtıra verdi ve Süleyman Demirel hükûmeti istifa etti. Muhtıradan sonraki ilk günlerde mevcut demokratik örgütlenmeler faaliyetine devam etti. Ancak 26 Nisan 1971'de sıkıyönetim ilan edildi. 27 Nisan 1971 tarihinde de başka bazı örgütlerle birlikte Dev-Genç de sıkıyönetim tarafından kapatıldı.
12 Mart döneminde çok sayıda Dev-Genç üyesi gözaltına alındı ve tutuklandı. Dev-Genç üye ve yöneticilerine karşı davalar açıldı. 30 Mart 1972'de Kızıldere'de Dev-Genç genel sekreteri Sinan Kazım Özüdoğru, MYK üyesi Hüdai Arıkan ile Mahir Çayan, Cihan Alptekin, Nihat Yılmaz, Ertan Saruhan, Sabahattin Kurt, Ömer Ayna ve Saffet Alp öldürüldü. Dev-Genç başkanı Ertuğrul Kürkçü ise sağ olarak yakalandı.
12 Mart sonrası
Dev-Genç içinden birbirinden farklı siyasal örgütlenmeler çıktı. 12 Mart sonrasındaki gençlik ve siyasal hareketler için önemli bir referans noktası oldu. Muhtıra sonrasında üniversitelerde ve ülkenin değişik bölgelerinde süren ilişkiler cuntadan çıkış dönemiyle birlikte yeni örgütlenmelere dönüştü. Eski Dev-Gençlilerin cezaevinden tahliyesi ve yeni gençlik kuşağıyla buluşmalarıyla birlikte gençlik hareketinin yeni bir yükseliş dönemi yaşandı. Bu dönemde Dev-Genç referansı geniş gençlik kitleleri için önem taşımakla birlikte özellikle THKP-C sempatizanları tarafından sahiplenilmektedir. Ancak THKP-C'liler içinde ortaya çıkan görüş ayrılıkları da vardır. Bu ayrılıklar sonucunda farklı siyasal örgütlenmeler, dergiler ve kitle örgütlenmeleri oluşturuldu. Böylece Dev-Genç'i referans alan farklı örgütler (Devrimci Yol, Kurtuluş, Devrimci Sol, Devrimci Kurtuluş vb.) ortaya çıktı. Bunlar içinde gençlik içinde en kitlesel ve yaygın örgütlenme 1975'te yayına başlayan Devrimci Gençlik dergisi ve 1976 yılında kurulan Devrimci Gençlik Dernekleri Federasyonu (DGDF) ile bu zemindeki örgütlenmeler olmuştur.
1974'ten sonra ise THKP-C tutuklularının cezaevinden çıkmasının ardından bu yapılanmanın siyasi iradesinin egemenliği ve örgütlenmesi sürdü. Darbeye gelinen süreçte Dev-Genç'liler Devrimci Yol örgütünün kadroları haline geldi. Sonraki dönemlerde devrimci harekete ideolojik olarak koşutluğunu sürdürmekle birlikte kendi politik bağımsızlığını korudu. 1980 yılından sonra ise uzunca bir süre faaliyetlerini üniversitelerdeki öğrenci dernekleri bünyesinde parçalı olarak devam ettiren Devrimci Gençlik, 1989'dan itibaren faaliyetlerini merkezileştirmeye başladı ve ilk yayınını 1990 yılında "Emperyalizme ve Faşizme Karşı Devrimci Gençlik" ismiyle çıkardı. 1990'dan bu yana bu yana THKP/C geleneğini sürdürdüğünü ifade eden Devrimci Gençlik, aynı adlı yayını çıkarmaya devam etmektedir. Haziran 2013 yılında "Devrimci Yol'da Devrimci Gençlik" adında bir yayın daha çıkmaya başladı.
Değerlendirme
DEV-GENÇ, yasal olarak bir dernek formunda olsa da daha sonraları genişleme göstermiş, yaygınlaşmış ve üniversite dışına da taşmıştır. Emperyalizme, faşizme ve oligarşiye karşı mücadele eden ve devrimci çizgide olduğunu belirten Dev-Genç, 70'li yıllar boyunca başta üniversiteler olmak üzere gençliğin içerisinde yer aldığı bir örgüt haline geldi. Dev-Genç'in 1968 kuşağı ile birlikte içerisinde farklı grupların çeşitliliği bir yandan Türkiye siyasi tarihine THKP/C, THKO ve (TKP/ML) gibi Türkiye'de terör örgütü sayılarak yasaklanan bir takım örgütleri kazandırıp, bu örgütlerin birbirleriyle dayanışma içerisinde olmasını sağlarken; diğer yandan Türkiye'nin dört bir yanında onlarca "gençlik önderi" çıkarmıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Sosyalizm ve Toplumsal Mücadeleler Ansiklopedisi, cilt 6-7
- ^ İleri, 1 Haziran 1970, s. 38
- ^ "İleri, S. 5, 20 Kasım 1970" (PDF). Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu. Erişim tarihi: 30 Kasım 2023.
- ^ Devrimci Yol'da Devrimci Gençlik 19 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Haziran 2013, Erişim tarihi: 17 Nisan 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede bircok sorun bulunmaktadir Lutfen sayfayi gelistirin veya bu sorunlar konusunda tartisma sayfasinda bir yorum yapin Bu maddenin tarafsizligi konusunda kuskular bulunmaktadir Konuya dair fikir alisverisi tartisma sayfasinda bulunabilir Sablonu kaldirmadan once lutfen gerekli sartlarin olustugundan emin olun Mayis 2011 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Devrimci Genclik haber gazete kitap akademik JSTOR Nisan 2023 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Turkiye Devrimci Genclik Federasyonu TDGF ya da daha yaygin ismiyle DEV GENC Devrimci Genclik 1965 in sonlarinda kurulan Fikir Kulupleri Federasyonu icerisinde yer alan ogrenciler tarafindan donemin ozgunlugunde kimi fikirsel ve mucadele pratigine dair ayriliklar uzerine kurulan universiteli sosyalist genclik orgutlenmesidir Turkiye Devrimci Genclik FederasyonuKisaltmaDEV GENCOnculFikir Kulupleri FederasyonuArdilTurkiye Halk Kurtulus Partisi CephesiKurulus10 Ekim 1969Kapanis27 Nisan 1971TurGenclik orgutuBaskanBaskanErtugrul KurkcuTarihce9 10 Ekim 1969 da toplanan Fikir Kulupleri Federasyonu Olaganustu Kurultayi nda federasyonun tuzuguyle birlikte adi da degistirildi ve Turkiye Devrimci Genclik Federasyonu yani Dev Genc olarak bilinen orgutlenme olusturuldu Bu orgutlenmenin yeni tuzugunun 2 maddesinde Dev Genc emperyalizme ve feodal kalintilara karsi verilen halkimizin devrim mucadelesinde sosyalist gencligin dusunce ve eyleminin gelistirilmesi amaciyla kurulmustur Federasyona bagli dernekler sosyalizm bilimini eylem kilavuzu edinen uyelerden olusur ifadeleri yer aldi 10 Ekim 1969 da yapilan genel kurul Dogu Perincek grubuyla Munir Ramazan Aktolga ve Mahir Cayan in onculuk yaptigi grup arasindaki sert tartismalarla gecti Bu genel kurulda Mahir Cayan in yaptigi konusma cok etkili oldu Genel kurulda tartismalara ragmen ortak bir listede uzlasilarak yeni yonetim kurulu Atilla Sarp in genel baskanliginda Irfan Ucar in genel sekreterliginde olusturuldu 1970 Mayis ayi itibariyla Dev Genc MYK sinda ayrica Oktay Etiman Ergun Aydinoglu Nurettin Ozturk Tuncay Celen Ruhi Koc Ahmet Bozkurt bulunmaktadir Dev Genc in kurulmasindan kisa sure sonra Aydinlik dergisi icinde bolunme gerceklesti Dogu Perincek grubu Proleter Devrimci Aydinlik PDA Mihri Belli ve cevresindekiler ise Aydinlik Sosyalist Dergi yi ASD cikarmaya basladilar Bir sure sonra 15 16 Haziran 1970 buyuk isci direnisi gerceklesti Sosyalist solda proletaryanin onculugunun niteligi ittifaklar sorunu Kemalizm e bakis cuntacilarla iliskiler orgutlenme ve mucadele bicimleri konusunda tartismalar yogunlasti Bu surecte Aydinlik Sosyalist Dergi de birlikte yer alan kesim icinde Mihri Belli ve Mahir Cayan Yusuf Kupeli Munir Ramazan Aktolga gruplari arasindaki farklar ve tartismalar gelisti Ulkede sertlesen mucadele kosullarinda cok sayida devrimci genclik onderlerinden oldurulenler oldu cok sayida genclik lideri tutuklandi Bkz Turkiye de sag sol catismasi Dev Genc in genel kurulu 17 18 Ekim 1970 tarihlerinde Ankara da SBF buyuk anfisinde toplandi Kurultay ASD icinde yogun tartismalarin ve gerilimlerin oldugu bir donemde gerceklesti Kurultay da PDA cilar tasfiye edildi Dev Genc baskanligina Ertugrul Kurkcu MYK uyeliklerine Zafer Kutlu Huseyin Yavuz Levent Eren Fevzi Bal Saban Iba Cemal Salman Pakoglu Oguzhan Muftuoglu secildi Sinan Kazim Ozudogru genel sekreter oldu Ancak yasanan gorus ayriliklari ve gerilimler nedeniyle bazi MYK uyeleri kisa sure icinde istifa ettiler 1971 yilina girildiginde ise ulkede baskilar gerilimler ve catismalar iyice artmisti Ogrenci genclik icinde olusan gruplasmalar silahli mucadeleye yoneldi Once THKO lular kisa sure sonra da THKP C yi olusturan cevre soygun ve silahli eylemlere basladi 12 Mart ta ordu hukumete muhtira verdi ve Suleyman Demirel hukumeti istifa etti Muhtiradan sonraki ilk gunlerde mevcut demokratik orgutlenmeler faaliyetine devam etti Ancak 26 Nisan 1971 de sikiyonetim ilan edildi 27 Nisan 1971 tarihinde de baska bazi orgutlerle birlikte Dev Genc de sikiyonetim tarafindan kapatildi 12 Mart doneminde cok sayida Dev Genc uyesi gozaltina alindi ve tutuklandi Dev Genc uye ve yoneticilerine karsi davalar acildi 30 Mart 1972 de Kizildere de Dev Genc genel sekreteri Sinan Kazim Ozudogru MYK uyesi Hudai Arikan ile Mahir Cayan Cihan Alptekin Nihat Yilmaz Ertan Saruhan Sabahattin Kurt Omer Ayna ve Saffet Alp olduruldu Dev Genc baskani Ertugrul Kurkcu ise sag olarak yakalandi 12 Mart sonrasiDev Genc icinden birbirinden farkli siyasal orgutlenmeler cikti 12 Mart sonrasindaki genclik ve siyasal hareketler icin onemli bir referans noktasi oldu Muhtira sonrasinda universitelerde ve ulkenin degisik bolgelerinde suren iliskiler cuntadan cikis donemiyle birlikte yeni orgutlenmelere donustu Eski Dev Genclilerin cezaevinden tahliyesi ve yeni genclik kusagiyla bulusmalariyla birlikte genclik hareketinin yeni bir yukselis donemi yasandi Bu donemde Dev Genc referansi genis genclik kitleleri icin onem tasimakla birlikte ozellikle THKP C sempatizanlari tarafindan sahiplenilmektedir Ancak THKP C liler icinde ortaya cikan gorus ayriliklari da vardir Bu ayriliklar sonucunda farkli siyasal orgutlenmeler dergiler ve kitle orgutlenmeleri olusturuldu Boylece Dev Genc i referans alan farkli orgutler Devrimci Yol Kurtulus Devrimci Sol Devrimci Kurtulus vb ortaya cikti Bunlar icinde genclik icinde en kitlesel ve yaygin orgutlenme 1975 te yayina baslayan Devrimci Genclik dergisi ve 1976 yilinda kurulan Devrimci Genclik Dernekleri Federasyonu DGDF ile bu zemindeki orgutlenmeler olmustur 1974 ten sonra ise THKP C tutuklularinin cezaevinden cikmasinin ardindan bu yapilanmanin siyasi iradesinin egemenligi ve orgutlenmesi surdu Darbeye gelinen surecte Dev Genc liler Devrimci Yol orgutunun kadrolari haline geldi Sonraki donemlerde devrimci harekete ideolojik olarak kosutlugunu surdurmekle birlikte kendi politik bagimsizligini korudu 1980 yilindan sonra ise uzunca bir sure faaliyetlerini universitelerdeki ogrenci dernekleri bunyesinde parcali olarak devam ettiren Devrimci Genclik 1989 dan itibaren faaliyetlerini merkezilestirmeye basladi ve ilk yayinini 1990 yilinda Emperyalizme ve Fasizme Karsi Devrimci Genclik ismiyle cikardi 1990 dan bu yana bu yana THKP C gelenegini surdurdugunu ifade eden Devrimci Genclik ayni adli yayini cikarmaya devam etmektedir Haziran 2013 yilinda Devrimci Yol da Devrimci Genclik adinda bir yayin daha cikmaya basladi DegerlendirmeDEV GENC yasal olarak bir dernek formunda olsa da daha sonralari genisleme gostermis yayginlasmis ve universite disina da tasmistir Emperyalizme fasizme ve oligarsiye karsi mucadele eden ve devrimci cizgide oldugunu belirten Dev Genc 70 li yillar boyunca basta universiteler olmak uzere gencligin icerisinde yer aldigi bir orgut haline geldi Dev Genc in 1968 kusagi ile birlikte icerisinde farkli gruplarin cesitliligi bir yandan Turkiye siyasi tarihine THKP C THKO ve TKP ML gibi Turkiye de teror orgutu sayilarak yasaklanan bir takim orgutleri kazandirip bu orgutlerin birbirleriyle dayanisma icerisinde olmasini saglarken diger yandan Turkiye nin dort bir yaninda onlarca genclik onderi cikarmistir Ayrica bakinizOguzhan MuftuogluKaynakca Sosyalizm ve Toplumsal Mucadeleler Ansiklopedisi cilt 6 7 Ileri 1 Haziran 1970 s 38 Ileri S 5 20 Kasim 1970 PDF Turkiye Devrimci Genclik Federasyonu Erisim tarihi 30 Kasim 2023 Devrimci Yol da Devrimci Genclik 19 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Haziran 2013 Erisim tarihi 17 Nisan 2016