Hövsgöl Gölü, (Moğolca: Хөвсгөл нуур - Hövsgöl Nuur, Хөвсгөл далай - Hövsgöl Denizi ya da Далай ээж - Deniz ana), (Tuvaca: Köpsü-Höl) Moğolistan'daki ikinci büyük göldür.
Hövsgöl Gölü | |
---|---|
Hövsgöl Gölü'nun uydu görüntüsü | |
Havza | |
Konum | Hövsgöl, Moğolistan |
Koordinatlar | 51°6′K 100°30′D / 51.100°K 100.500°D |
Ada(lar) | Modon khui, Khadan khui, Modot tolgoi, Baga khui |
Genel bilgiler | |
Göl türü | Antik Göl |
Uzunluk | 136 km (85 mi) |
Genişlik | 36,5 km (22,7 mi) |
Yüzölçümü | 2.760 km2 (1.070 sq mi) |
Ortalama derinlik | 138 m (453 ft) |
En derin noktası | 262 m (860 ft) |
Su hacmi | 480,7 km3 (115,3 cu mi) |
Yüzey rakımı | 1.645 m (5.397 ft) |
Wikimedia Commons | |
Hövsgöl Gölü (Moğolistan) Hövsgöl Gölü (Asya) |
Coğrafya
Hövsgöl Gölü, Moğolistan'ın kuzeybatısında, Rusya sınırında, Sayan Dağları'nın doğu eteklerinde yer alır. Deniz seviyesinden 1654 metre yükseklikte, 136 km uzunluğunda ve en derin noktasında 262 metre derinliğindedir. Moğolistan'ın tatlı su rezervlerinin %70'ini, Dünya'nın tatlı sularının ise %0.4'ünü oluşturur. Su havzası oldukça küçüktür ve sadece küçük çaplı akarsularla beslenir. Güney ucunda Selenge ırmağına dökülen Egiin nehri ile sularını boşaltır. Selenge'nin de Baykal Gölü'ne açılmasıyla suları buraya kadar iletilir. Bu yolculuk sırasında gölün suları 1000 kilometreden fazla yol alır ve 1169 metrelik bir yükseklik değişikliği yaşar. Kuzey Moğolistan'da bulunduğu yer, baskın ağaç türü Sibirya çamı olan Sibirya'nın tayga ormanlarının sınırını oluşturur.
Hövsgöl Gölü'nün etrafı sıradağlar ile çevrelenmiştir. Bunlardan en yükseği 3492 metrelik yüksekliği ile gölün kuzeyinde bulunan ve tam Rusya-Moğolistan sınırı üstünde yer alan Mönh Sarıdağ zirvesidir. Kış ayları boyunca gölün yüzeyi tümüyle donar. Bu süre boyunca yeterince kalınlaşan buz tabakası sayesinde normal karayollarına alternatif olarak kamyonlar kestirmeden giderek gölün üstünden geçerler. Ancak bu uygulama, hem ağır araçların buz tabakalarını kırarak göle zarar vermesini hem de olası yakıt sızıntılarının gölü kirletmesini önlemek amacıyla yasaklanmıştır.
Doğal önem
Hövsgöl, 2 milyon yıldan daha yaşlı olup, dünyanın en yaşlı 17 gölünden biridir. Moğolistan'daki en büyük içme suyu kaynağıdır. Gölün suyu hiçbir işleme tabi tutulmadan içilebilir niteliktedir. Pek çok farklı balık türüne yaşam ortamı sunmaktadır.
Gölün içinde bulunduğu bölge, Orta Asya bozkırı ile Sibirya tayga ormanları arasında bir geçiş alanı olması nedeniyle doğal koruma alanı ilân edildi. Birçok gölün tuzlu olduğu ve kuraklık ile savaşan bir bölgede yer alan göl, yerel halk tarafından kutsal sayılmaktadır.
Millî park sınırları içinde pek çok dağ keçisi, kızıl geyik, boz kurt, misk geyiği, boz ayı, sığın ve samur türü yaşamaktadır.
Tuhalar
Hövsgöl havzası, Türk halklarından, sayıları çok azalmış olan Duhalar'ın yurdudur. Geçimlerini geyik beslemek ve avcılıkla sağlamaktadırlar. Dilleri yok olmaya yüz tutmuştur.
Resimler
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "The Aquatic Invertebrates of the watershed of Lake Hovsgol in northern Mongolia". Institute for Mongolia Research Guide. 10 Mart 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Temmuz 2007.
- ^ worldlakes.org: lake Hovsgol 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., retrieved 2007-02-27
- ^ Goulden, Clyde E. et al.: The Mongolian LTER: Hovsgol National Park 29 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., retrieved 2007-02-27
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Kasım 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Temmuz 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Temmuz 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hovsgol Golu Mogolca Hovsgol nuur Hovsgol Nuur Hovsgol dalaj Hovsgol Denizi ya da Dalaj eezh Deniz ana Tuvaca Kopsu Hol Mogolistan daki ikinci buyuk goldur Hovsgol GoluHovsgol Golu nun uydu goruntusuHavzaKonumHovsgol MogolistanKoordinatlar51 6 K 100 30 D 51 100 K 100 500 D 51 100 100 500Ada lar Modon khui Khadan khui Modot tolgoi Baga khuiGenel bilgilerGol turuAntik GolUzunluk136 km 85 mi Genislik36 5 km 22 7 mi Yuzolcumu2 760 km2 1 070 sq mi Ortalama derinlik138 m 453 ft En derin noktasi262 m 860 ft Su hacmi480 7 km3 115 3 cu mi Yuzey rakimi1 645 m 5 397 ft Wikimedia CommonsHovsgol Golu Mogolistan Mogolistan haritasinda gosterHovsgol Golu Asya Asya haritasinda gosterCografyaHovsgol Golu Mogolistan in kuzeybatisinda Rusya sinirinda Sayan Daglari nin dogu eteklerinde yer alir Deniz seviyesinden 1654 metre yukseklikte 136 km uzunlugunda ve en derin noktasinda 262 metre derinligindedir Mogolistan in tatli su rezervlerinin 70 ini Dunya nin tatli sularinin ise 0 4 unu olusturur Su havzasi oldukca kucuktur ve sadece kucuk capli akarsularla beslenir Guney ucunda Selenge irmagina dokulen Egiin nehri ile sularini bosaltir Selenge nin de Baykal Golu ne acilmasiyla sulari buraya kadar iletilir Bu yolculuk sirasinda golun sulari 1000 kilometreden fazla yol alir ve 1169 metrelik bir yukseklik degisikligi yasar Kuzey Mogolistan da bulundugu yer baskin agac turu Sibirya cami olan Sibirya nin tayga ormanlarinin sinirini olusturur Golun goruntusu Hovsgol Golu nun etrafi siradaglar ile cevrelenmistir Bunlardan en yuksegi 3492 metrelik yuksekligi ile golun kuzeyinde bulunan ve tam Rusya Mogolistan siniri ustunde yer alan Monh Saridag zirvesidir Kis aylari boyunca golun yuzeyi tumuyle donar Bu sure boyunca yeterince kalinlasan buz tabakasi sayesinde normal karayollarina alternatif olarak kamyonlar kestirmeden giderek golun ustunden gecerler Ancak bu uygulama hem agir araclarin buz tabakalarini kirarak gole zarar vermesini hem de olasi yakit sizintilarinin golu kirletmesini onlemek amaciyla yasaklanmistir Dogal onemHovsgol 2 milyon yildan daha yasli olup dunyanin en yasli 17 golunden biridir Mogolistan daki en buyuk icme suyu kaynagidir Golun suyu hicbir isleme tabi tutulmadan icilebilir niteliktedir Pek cok farkli balik turune yasam ortami sunmaktadir Golun icinde bulundugu bolge Orta Asya bozkiri ile Sibirya tayga ormanlari arasinda bir gecis alani olmasi nedeniyle dogal koruma alani ilan edildi Bircok golun tuzlu oldugu ve kuraklik ile savasan bir bolgede yer alan gol yerel halk tarafindan kutsal sayilmaktadir Milli park sinirlari icinde pek cok dag kecisi kizil geyik boz kurt misk geyigi boz ayi sigin ve samur turu yasamaktadir TuhalarHovsgol havzasi Turk halklarindan sayilari cok azalmis olan Duhalar in yurdudur Gecimlerini geyik beslemek ve avcilikla saglamaktadirlar Dilleri yok olmaya yuz tutmustur ResimlerAyrica bakinizOlusumlarina gore Turkiye nin golleri listesi Turkiye deki gollerKaynakca The Aquatic Invertebrates of the watershed of Lake Hovsgol in northern Mongolia Institute for Mongolia Research Guide 10 Mart 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Temmuz 2007 worldlakes org lake Hovsgol 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde retrieved 2007 02 27 Goulden Clyde E et al The Mongolian LTER Hovsgol National Park 29 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde retrieved 2007 02 27 Arsivlenmis kopya 27 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Temmuz 2015 Arsivlenmis kopya 20 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Temmuz 2015