Mallus ya da Mallos (Grekçe: η Μαλλός Mallos) Kilikya'da Pyramos Nehrinin (günümüzde Ceyhan) ağzında yer almış antik birAnadolu şehridir. Antik zamanlarda şehir (bügün yatağı batıya kaymış olan) Ceyhan'ın ağzında, onun limanı vazifesini gören Magarsa (veya Magarsus) şehrinin karşısındaki bir tepede durmakta olduğu düşünülmekteydi. Şehrin kalıntıları Akdeniz sahilinden birkaç km içeride Adana'nın Karataş ilçesinin merkezinden birkaç km uzaktaki bir tepede yer almaktadır. Ancak şehirn tam konumu hâlen belirsizliğini korumakta olup bir tahmine göre Karataş'ın 25 km kuzeyindeki Kızıltahta köyündedir, bir diğerine göreyse Mallus ve Magarsa aynı yerdir.
Tarihi
Bir Yunan mitine göre Mallus, ve Mopsus adında iki Argos'lu kardeş tarafından kurulmuştur. Amphilochus genellikle kral ve kahin, Amphiaraos'un veyaAlkmaion'un oğlu olarak tanımlanmıştır. Strabon'a göreyse bu iki kardeş, Apollon'un yarı tanrı oğullarıdır. Amphiaraos'un da Alkmaion'un da oğullarının Truva Savaşı'na tanıklık ettikleri nessiler boyu anlatılmıştır. Amphilochus ve Mopsus bu savaştan ayrılıp Argos'a dönmeden veya birbirlerini öldürmeden önce Mallus'u ve başka birkaç şehri kurmuştur. Plutarhos'un zamanına dek, ziyaretçiler Mallus'taki tapınağa orakl'ı görmeye gelmiştir. Gelen ziyaretçiler, tapınakta bir gece uyumuş ve gördükleri rüyaları tanrıların sorularına verdiği cevaplar saymışlardır.
Büyük İskender, Pyramos üzerine bir köprü yaptırmış ve Anadolu seferleri sırasında şehri ziyaret etmiş, Mallus'ta Amphilochus'a adak adamıştır. Ayrıca İskender, şehri vergiden muaf tutmuştur, çünkü şehir Argos kolonisidir ve kendisi de Herakles'in şehri Argos'ta doğmuş olan İskender, Herakles'in soyundan geldiğini iddia etmiştir. Mallus'tan yola çıkan triremeler Sur Kuşatması sırasında İskender'in donanmasına katılmıştır.
Şehir, Kitâb-ı Mukaddes'e göre iki şehri de cariyesine sunan IV. Antiokhos Epifanis'e karşı Tarsus'la birlik olmuştur. Mallus büyük öneme sahip bir şehir olduğu halde önemli bir cazibe taşımamıştır. Şehir, MÖ 2. yüzyılda bilinen en eski yerküre modelini yapan Mallus'lu Crates'in doğum yeri olmuştur, ancak o, genç yaşta Tarsus'a taşınmış ve ardından Bergama'ya giderek akademik kariyerini orada geliştirmiştir. Mallus'lu Crates döneminin en önemli dilbilimcilerinden birisi olmuştur.
Mallus'un liman şehri Magarsa'ydı, ancak daha sonra şehrin kendi limanı olmuştur. Mallus'tan çıkan çok sayıda sikke günümüze ulaşmıştır. Çok sayıda antik yazarın yanı sıra Orta Çağ'da Arap, Ermeni ve İtalyan yazarlar da Mallus'tan eserlerinde bahsetmiştir. Şehir, Kilikya Ermeni Krallığı'nın yıkılmasıyla ortadan kaybolmuş ve önemini yitirmiştir. Antik Antiochia ad Pyramum şehri sahilden birkaç km ötede Mallus yakınlarında durmaktadır.
Mallus, Katolik Kilisesi tarafından hâlâ fahri piskoposluk sayılmaktadır. Son piskoposun 1990'da vefat etmesinden beri Mallus'a fahri piskopos atanmamıştır.
Kaynakça
- ^ a b c d e Pétridès 1910.
- ^ MAGARSUS VE MALLOS İLİŞKİSİ HAKKINDA BİR DEĞERLENDİRME - AN EVALUATION ON THE RELATIONSHIP OF MAGARSUS AND MALLOS - Kenan BEŞALTI, ÇUKUROVA ARAŞTIRMALARI DERGİSİ, CİLT 2, SAYI 2, KIŞ 2016 s. 32-38
- ^ a b Strabo 1924.
- ^ Beloe (1821).
- ^ Smith 1857.
- ^ En Eski Yerküre Anadolu'da yapıldı[] - Zeynep Aburas, butundunya.com [PDF]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mallus ya da Mallos Grekce h Mallos Mallos Kilikya da Pyramos Nehrinin gunumuzde Ceyhan agzinda yer almis antik birAnadolu sehridir Antik zamanlarda sehir bugun yatagi batiya kaymis olan Ceyhan in agzinda onun limani vazifesini goren Magarsa veya Magarsus sehrinin karsisindaki bir tepede durmakta oldugu dusunulmekteydi Sehrin kalintilari Akdeniz sahilinden birkac km iceride Adana nin Karatas ilcesinin merkezinden birkac km uzaktaki bir tepede yer almaktadir Ancak sehirn tam konumu halen belirsizligini korumakta olup bir tahmine gore Karatas in 25 km kuzeyindeki Kiziltahta koyundedir bir digerine goreyse Mallus ve Magarsa ayni yerdir TarihiBir Yunan mitine gore Mallus ve Mopsus adinda iki Argos lu kardes tarafindan kurulmustur Amphilochus genellikle kral ve kahin Amphiaraos un veyaAlkmaion un oglu olarak tanimlanmistir Strabon a goreyse bu iki kardes Apollon un yari tanri ogullaridir Amphiaraos un da Alkmaion un da ogullarinin Truva Savasi na taniklik ettikleri nessiler boyu anlatilmistir Amphilochus ve Mopsus bu savastan ayrilip Argos a donmeden veya birbirlerini oldurmeden once Mallus u ve baska birkac sehri kurmustur Plutarhos un zamanina dek ziyaretciler Mallus taki tapinaga orakl i gormeye gelmistir Gelen ziyaretciler tapinakta bir gece uyumus ve gordukleri ruyalari tanrilarin sorularina verdigi cevaplar saymislardir Mallus ta basilmis Pers Ahamenis sikkesi y 390 385 BCMallus civarindaki sahil Buyuk Iskender Pyramos uzerine bir kopru yaptirmis ve Anadolu seferleri sirasinda sehri ziyaret etmis Mallus ta Amphilochus a adak adamistir Ayrica Iskender sehri vergiden muaf tutmustur cunku sehir Argos kolonisidir ve kendisi de Herakles in sehri Argos ta dogmus olan Iskender Herakles in soyundan geldigini iddia etmistir Mallus tan yola cikan triremeler Sur Kusatmasi sirasinda Iskender in donanmasina katilmistir Sehir Kitab i Mukaddes e gore iki sehri de cariyesine sunan IV Antiokhos Epifanis e karsi Tarsus la birlik olmustur Mallus buyuk oneme sahip bir sehir oldugu halde onemli bir cazibe tasimamistir Sehir MO 2 yuzyilda bilinen en eski yerkure modelini yapan Mallus lu Crates in dogum yeri olmustur ancak o genc yasta Tarsus a tasinmis ve ardindan Bergama ya giderek akademik kariyerini orada gelistirmistir Mallus lu Crates doneminin en onemli dilbilimcilerinden birisi olmustur Mallus un liman sehri Magarsa ydi ancak daha sonra sehrin kendi limani olmustur Mallus tan cikan cok sayida sikke gunumuze ulasmistir Cok sayida antik yazarin yani sira Orta Cag da Arap Ermeni ve Italyan yazarlar da Mallus tan eserlerinde bahsetmistir Sehir Kilikya Ermeni Kralligi nin yikilmasiyla ortadan kaybolmus ve onemini yitirmistir Antik Antiochia ad Pyramum sehri sahilden birkac km otede Mallus yakinlarinda durmaktadir Mallus Katolik Kilisesi tarafindan hala fahri piskoposluk sayilmaktadir Son piskoposun 1990 da vefat etmesinden beri Mallus a fahri piskopos atanmamistir Kaynakca a b c d e Petrides 1910 MAGARSUS VE MALLOS ILISKISI HAKKINDA BIR DEGERLENDIRME AN EVALUATION ON THE RELATIONSHIP OF MAGARSUS AND MALLOS Kenan BESALTI CUKUROVA ARASTIRMALARI DERGISI CILT 2 SAYI 2 KIS 2016 s 32 38 a b Strabo 1924 Beloe 1821 Smith 1857 En Eski Yerkure Anadolu da yapildi olu kirik baglanti Zeynep Aburas butundunya com PDF