Riva Kalesi, İstanbul'un Beykoz ilçesine bağlı Riva'da, Riva Deresi'nin Karadeniz'e döküldüğü tepede konumlanan kaledir. Bizans döneminde yapıldığı düşünülen kalenin yapıldığı tarih tam olarak bilinmemektedir. İlk olarak 18. yüzyılda "Revancık Kalesi" adıyla arşivlerde yer alan kalenin, Karadeniz'den Riva Deresi'ne girişi kontrol etmek ve sahil güvenliğini sağlamak amacıyla yapıldığı belirtilir. Osmanlı döneminde Karadeniz'den gelebilecek tehditlere karşı savunma amacıyla kullanılan kale, bu dönemde çeşitli bakım ve onarım çalışmalarıyla güçlendirilmiştir. İstanbul'un İşgali döneminde tahrip edilen yapı, 2016'da restore edilmiş olup günümüzde gezi amaçlı kullanılır.
Riva Kalesi'nin giriş kısmı (Ocak 2023) | |
Diğer ad(lar) | Revan Kalesi |
---|---|
Genel bilgiler | |
Tür | Kale |
Mimari tarz | Gözlem amaçlı |
Konum | Riva, Beykoz, İstanbul, Türkiye |
Koordinatlar | 41°13′26″K 29°13′02″D / 41.22389°K 29.21722°D |
Yenileme | 2016 |
Kalenin iç ve dış kısmında birer avlu bulunur. Bölgede bulunan kayaçlardan elde edilen taşlarla yapılan kalenin bazı yerlerinde tuğla kullanımına da rastlanılır. Kale, mimari özellikleri nedeniyle 18. ve 19. yüzyıl dönemi İstanbul kalelerine benzetilir.
Tarihi
Kalenin inşa edildiği tarih bilinmemekle birlikte, genel yapısı ve kullanılan malzemeler nedeniyle kalenin Bizans döneminde yapıldığı düşünülür. Tespit edilebilen ilk bahsi 1781 yıllarında, "Revancık Kalesi" şeklindedir.Karadeniz'den Riva Deresi'ne girişi kontrol etmek ve sahil güvenliğini sağlamak amacıyla yapıldığı belirtilir.Yunan mitolojisinde Argonot denizcilerinin lideri İason'un, Altın Post'u ararken Riva Deresi'nde demir çapa aldığı, bu nedenle buraya Bizans döneminde "Ancyranum" denildiği belirtilir.
Boucicaut, 1399 yılında İstanbul'un Anadolu yakasında, Karadeniz'e dökülen bir derenin kıyısında yer alan bir kaleyi zaptettiğini belirtir. Boucicaut'nun ele geçirdiği kalenin Riva Kalesi olduğu düşünülür. Bununla birlikte, bu bilginin doğru olduğu kesin değildir. Evliya Çelebi, İstanbul Boğazı çevresindeki bazı kalelerden bahsetmişse de, Riva'da bir kaleden bahsetmez. İstanbul Ansiklopedisi'nde, 1600'lü yıllarda Boğaz'daki tahkimatlara Kazaklar ve Ruslar tarafından saldırılar düzenlendiği, IV. Murad döneminde bu saldırılar nedeniyle "Bağdadcık" ve "Revancık" adıyla iki yeni kale yaptırdığı aktarılır. Joseph von Hammer-Purgstall ise, 19. yüzyıl sonu İstanbul ve Boğaziçi hakkında yazdığı bir kitabında "ihmal edilmiş bir kale" olarak tanımladığı kalenin, Asya içlerinden Boğaz'a yapılabilecek bir saldırıyı engellemek amacıyla yapıldığını belirtir. Daha önceki tarihlere ait kaynaklarda kaleye ilişkin net bir bilginin bulunmaması nedeniyle, aslında kalenin 17 ilâ 18. yüzyıl civarlarında inşa edilmiş olabileceği düşünülür.
Osmanlı döneminde kale, Karadeniz'den gelebilecek tehditlere karşı savunma amacıyla kullanılmıştı. III. Mustafa döneminde, 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında İstanbul'da yaşanan iaşe sorunları nedeniyle İstanbul Boğazı'nın tahkimine özen gösterilmeye çalışıldı. Kalenin savunması için, Karadeniz civarından seçilen bin asker görevlendirildi. Çoğunluğunun Laz ve Çepni kökenli olduğu belirtilen bu askerlere, kalenin Beykoz'a uzaklığı nedeniyle evlenme, ev kurma, bahçe sahibi olma gibi bazı ayrıcalıklar tanınmıştı. Osmanlı hakimiyetinde kale, çeşitli dönemlerde bakım ve onarım çalışmaları geçirdi.
İstanbul'un İşgali döneminde Britanya kuvvetleri tarafından tahrip edilen kale, bir dönem kafeterya olarak hizmet vermiş olup günümüzde gezi amaçlı olarak kullanılır. Kalenin restorasyonu için 2016 yılında İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından ihaleye çıkıldı. Restorasyon işi kapsamında kale duvarlarında ve derzlerde temizlik yapıldı, taş duvar ve tuğla imalatları ile birlikte duvarlardaki çatlaklar dolduruldu.
Mimarisi
Kalenin, biri yıkık olmakla birlikte iki burcu vardır. İçerisine batı yönüne doğru açılan kapıdan girilir. İç kısımdaki küçük avludan geçilerek büyük avluya ulaşım sağlanır. Kalenin restorasyonunda, Riva bölgesinde bulunan kayaçlardan elde edilen taşlar kullanıldı. Bununla birlikte bazı yerlerde tuğla kullanımı da mevcuttur. Kapılardaki yuvarlak taş kemerler, mahzenler ve geniş mazgallardan ötürü mimarisi, 18. ve 19. yüzyıl İstanbul kalelerine benzetilir. Bu yapıyı Bizans yapılarına benzetenler de mevcuttur. Eski bir kalenin yerine veya temelleri üzerine inşa edilen bir Osmanlı yapısı olabileceğine ilişkin değerlendirmeler de yapılmıştır. Kale yapımında kullanılan taşların Geç Kretase dönemine ait volkanik kalıntılardan oluştuğu belirtilir. Andezitik lavlardan oluşan bu taşlar, bölgedeki dere yataklarından elde edilen kum ve taş ocaklarından alınan agrega, kalenin harç ve sıvası için kullanılmıştır.
Osmanlı Arşivinde yer alan belgelerde kale yerleşimi ada olarak tanımlanır. 1838 tarihli bir haritada, kalenin güneydoğu tarafında bir hendeğin bulunduğu ve bunun üzerinden bir köprü geçtiği görülür. Atıf Yılmaz'ın yönettiği 1962 yapımı Beş Kardeştiler filminde de deniz suyunun kalenin batı tarafındaki eteklerine kadar geldiği belirtilir. Günümüzde ise bu hendek doldurulmuş hâldedir.
- Kalenin dış avlusuna çıkan yol (Ocak 2023)
- Karşıdan kale girişi (Ocak 2023)
- Kale içerisindeki odalardan biri (Ocak 2023)
- Kalenin iç avlusu (Ocak 2023)
- Kalenin dış avlusu (Ocak 2023)
- Kaleden manzara görünümü (Ocak 2023)
Kaynakça
- ^ a b c Türe, H. Ceyhun (Ekim 2015). Sualtı Patlatmalarından Kaynaklı Titreşimlerin Derinliğe Bağlı Değişkenliğinin İncelenmesi (PDF) (yüksek lisans). Okan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. s. 50. Erişim tarihi: 22 Ocak 2023.
- ^ a b c Parlak, Sevgi (22 Ekim 2010). İstanbul Boğazı'ndaki Riva (İrva, Revancık) Kalesi. XIV. Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştırmaları Sempozyumu. Konya: Kömen Yayınları. 8 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Temmuz 2023.
- ^ a b c d Başol, Bengü; Şahin, M. Okay; Baykır, Mustafa; Akıncı, Gazanfer (2010). "Riva Kalesi Yapı Taşları, Sıva ve Harçlarının Petrografisi ve Kaynak Alanı". Restorasyon ve Konservasyon Çalışmaları Dergisi. 23 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ocak 2023.
- ^ a b c d e Karadağ, Reyhan Evrim (Ocak 2003). Rumelifeneri Kalesi Restorasyon Projesi (yüksek lisans). İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. ss. 29-30. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023.
- ^ Özçelik, Tarık (2021). "18. Yüzyıldan Cumhuriyet'e İstanbul Boğazı'nın Güvenliği İçin Alınan Tedbirler". 4 (8). Anadolu ve Balkan Araştırmaları Dergisi: 425-432. doi:10.32953/abad.983120. ISSN 2618-6004. 27 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ocak 2023.
- ^ Aksu, Fatma (24 Şubat 2016). "Riva Kalesi Sünger Bob'a benzemesin". Hürriyet. 8 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Temmuz 2023.
- ^ a b "Riva Kalesi". Safa Restorasyon. 23 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ocak 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Riva Kalesi Istanbul un Beykoz ilcesine bagli Riva da Riva Deresi nin Karadeniz e dokuldugu tepede konumlanan kaledir Bizans doneminde yapildigi dusunulen kalenin yapildigi tarih tam olarak bilinmemektedir Ilk olarak 18 yuzyilda Revancik Kalesi adiyla arsivlerde yer alan kalenin Karadeniz den Riva Deresi ne girisi kontrol etmek ve sahil guvenligini saglamak amaciyla yapildigi belirtilir Osmanli doneminde Karadeniz den gelebilecek tehditlere karsi savunma amaciyla kullanilan kale bu donemde cesitli bakim ve onarim calismalariyla guclendirilmistir Istanbul un Isgali doneminde tahrip edilen yapi 2016 da restore edilmis olup gunumuzde gezi amacli kullanilir Riva KalesiRiva Kalesi nin giris kismi Ocak 2023 Diger ad lar Revan KalesiGenel bilgilerTurKaleMimari tarzGozlem amacliKonumRiva Beykoz Istanbul TurkiyeKoordinatlar41 13 26 K 29 13 02 D 41 22389 K 29 21722 D 41 22389 29 21722Yenileme2016 Kalenin ic ve dis kisminda birer avlu bulunur Bolgede bulunan kayaclardan elde edilen taslarla yapilan kalenin bazi yerlerinde tugla kullanimina da rastlanilir Kale mimari ozellikleri nedeniyle 18 ve 19 yuzyil donemi Istanbul kalelerine benzetilir TarihiKale icerisindeki bir oda Ocak 2023 Kalenin insa edildigi tarih bilinmemekle birlikte genel yapisi ve kullanilan malzemeler nedeniyle kalenin Bizans doneminde yapildigi dusunulur Tespit edilebilen ilk bahsi 1781 yillarinda Revancik Kalesi seklindedir Karadeniz den Riva Deresi ne girisi kontrol etmek ve sahil guvenligini saglamak amaciyla yapildigi belirtilir Yunan mitolojisinde Argonot denizcilerinin lideri Iason un Altin Post u ararken Riva Deresi nde demir capa aldigi bu nedenle buraya Bizans doneminde Ancyranum denildigi belirtilir Boucicaut 1399 yilinda Istanbul un Anadolu yakasinda Karadeniz e dokulen bir derenin kiyisinda yer alan bir kaleyi zaptettigini belirtir Boucicaut nun ele gecirdigi kalenin Riva Kalesi oldugu dusunulur Bununla birlikte bu bilginin dogru oldugu kesin degildir Evliya Celebi Istanbul Bogazi cevresindeki bazi kalelerden bahsetmisse de Riva da bir kaleden bahsetmez Istanbul Ansiklopedisi nde 1600 lu yillarda Bogaz daki tahkimatlara Kazaklar ve Ruslar tarafindan saldirilar duzenlendigi IV Murad doneminde bu saldirilar nedeniyle Bagdadcik ve Revancik adiyla iki yeni kale yaptirdigi aktarilir Joseph von Hammer Purgstall ise 19 yuzyil sonu Istanbul ve Bogazici hakkinda yazdigi bir kitabinda ihmal edilmis bir kale olarak tanimladigi kalenin Asya iclerinden Bogaz a yapilabilecek bir saldiriyi engellemek amaciyla yapildigini belirtir Daha onceki tarihlere ait kaynaklarda kaleye iliskin net bir bilginin bulunmamasi nedeniyle aslinda kalenin 17 ila 18 yuzyil civarlarinda insa edilmis olabilecegi dusunulur Osmanli doneminde kale Karadeniz den gelebilecek tehditlere karsi savunma amaciyla kullanilmisti III Mustafa doneminde 1768 1774 Osmanli Rus Savasi sirasinda Istanbul da yasanan iase sorunlari nedeniyle Istanbul Bogazi nin tahkimine ozen gosterilmeye calisildi Kalenin savunmasi icin Karadeniz civarindan secilen bin asker gorevlendirildi Cogunlugunun Laz ve Cepni kokenli oldugu belirtilen bu askerlere kalenin Beykoz a uzakligi nedeniyle evlenme ev kurma bahce sahibi olma gibi bazi ayricaliklar taninmisti Osmanli hakimiyetinde kale cesitli donemlerde bakim ve onarim calismalari gecirdi Istanbul un Isgali doneminde Britanya kuvvetleri tarafindan tahrip edilen kale bir donem kafeterya olarak hizmet vermis olup gunumuzde gezi amacli olarak kullanilir Kalenin restorasyonu icin 2016 yilinda Istanbul Buyuksehir Belediyesi tarafindan ihaleye cikildi Restorasyon isi kapsaminda kale duvarlarinda ve derzlerde temizlik yapildi tas duvar ve tugla imalatlari ile birlikte duvarlardaki catlaklar dolduruldu MimarisiKalenin biri yikik olmakla birlikte iki burcu vardir Icerisine bati yonune dogru acilan kapidan girilir Ic kisimdaki kucuk avludan gecilerek buyuk avluya ulasim saglanir Kalenin restorasyonunda Riva bolgesinde bulunan kayaclardan elde edilen taslar kullanildi Bununla birlikte bazi yerlerde tugla kullanimi da mevcuttur Kapilardaki yuvarlak tas kemerler mahzenler ve genis mazgallardan oturu mimarisi 18 ve 19 yuzyil Istanbul kalelerine benzetilir Bu yapiyi Bizans yapilarina benzetenler de mevcuttur Eski bir kalenin yerine veya temelleri uzerine insa edilen bir Osmanli yapisi olabilecegine iliskin degerlendirmeler de yapilmistir Kale yapiminda kullanilan taslarin Gec Kretase donemine ait volkanik kalintilardan olustugu belirtilir Andezitik lavlardan olusan bu taslar bolgedeki dere yataklarindan elde edilen kum ve tas ocaklarindan alinan agrega kalenin harc ve sivasi icin kullanilmistir Osmanli Arsivinde yer alan belgelerde kale yerlesimi ada olarak tanimlanir 1838 tarihli bir haritada kalenin guneydogu tarafinda bir hendegin bulundugu ve bunun uzerinden bir kopru gectigi gorulur Atif Yilmaz in yonettigi 1962 yapimi Bes Kardestiler filminde de deniz suyunun kalenin bati tarafindaki eteklerine kadar geldigi belirtilir Gunumuzde ise bu hendek doldurulmus haldedir Kalenin dis avlusuna cikan yol Ocak 2023 Karsidan kale girisi Ocak 2023 Kale icerisindeki odalardan biri Ocak 2023 Kalenin ic avlusu Ocak 2023 Kalenin dis avlusu Ocak 2023 Kaleden manzara gorunumu Ocak 2023 Kaynakca a b c Ture H Ceyhun Ekim 2015 Sualti Patlatmalarindan Kaynakli Titresimlerin Derinlige Bagli Degiskenliginin Incelenmesi PDF yuksek lisans Okan Universitesi Fen Bilimleri Enstitusu s 50 Erisim tarihi 22 Ocak 2023 a b c Parlak Sevgi 22 Ekim 2010 Istanbul Bogazi ndaki Riva Irva Revancik Kalesi XIV Ortacag ve Turk Donemi Kazilari ve Sanat Tarihi Arastirmalari Sempozyumu Konya Komen Yayinlari 8 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Temmuz 2023 a b c d Basol Bengu Sahin M Okay Baykir Mustafa Akinci Gazanfer 2010 Riva Kalesi Yapi Taslari Siva ve Harclarinin Petrografisi ve Kaynak Alani Restorasyon ve Konservasyon Calismalari Dergisi 23 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ocak 2023 a b c d e Karadag Reyhan Evrim Ocak 2003 Rumelifeneri Kalesi Restorasyon Projesi yuksek lisans Istanbul Teknik Universitesi Fen Bilimleri Enstitusu ss 29 30 Erisim tarihi 23 Ocak 2023 Ozcelik Tarik 2021 18 Yuzyildan Cumhuriyet e Istanbul Bogazi nin Guvenligi Icin Alinan Tedbirler 4 8 Anadolu ve Balkan Arastirmalari Dergisi 425 432 doi 10 32953 abad 983120 ISSN 2618 6004 27 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ocak 2023 Aksu Fatma 24 Subat 2016 Riva Kalesi Sunger Bob a benzemesin Hurriyet 8 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Temmuz 2023 a b Riva Kalesi Safa Restorasyon 23 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ocak 2023