Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sihirli Flüt (Almanca Die Zauberflöte K. 620) 1791 yılında Wolfgang Amadeus Mozart tarafından bestelenen ve librettosunu 'in yazdığı opera eseri.
 Prömiyer afişi, 30 Eylül 1791 | |
| Özgün isim | Die Zauberflöte |
|---|---|
| Müzik | Wolfgang Amadeus Mozart |
| Libretto | Emanuel Schikaneder |
| Gala | 30 Eylül 1791 |
| İlk gösterim yeri | Theater im Freihaus auf der Wieden, Viyana, Avusturya |
| Oyuncular | Sarastro (Bas)
|
Eser, konuşma ve şarkının birlikte yer aldığı sözlü şarkı, singspiel, biçiminin bir örneğidir. Libretto August Jakob Liebeskind’in Lulu ya da Sihirli Flüt masalından esinlenmiştir. Sihirli Flüt, lirik, komik ve ciddi öğeleri ile her üç opera türünün de özelliklerini bünyesinde katmış, kutsiyet izafe edilen konuları komik karakterlerle yumuşatmıştır. Geleneksel olarak İtalyanca yazılan opera geleneğini bozmuş ve Almanca yazılmıştır.
Galasından beridir Sihirli Flüt her zaman opera repertuvarında en fazla beğenilen eserlerden biridir. Kuzey Amerika'da en sık oynanan ilk on opera arasındadır. Karanlıklar Kraliçesinin söylediği aryalardan "O zittre nicht, mein lieber Sohn" ve "der hölle rache kocht in meinem herzen" büyük başarı sağlamıştır. Komik karakter kuş avcısı Papageno ve çizgi film karakterlerine benzeyen tuhaf kostümü, çocukların operaya ilgi duymasına neden olmuştur.
Galası
Operanın galası 30 Eylül 1791 tarihinde Viyana'nın Wieden kasabasındaki Freihaus-Wieden sahnesinde (Almanca Freihaus-Theater auf der Wieden) yapıldı. Prömiyerinde Mozart orkestranın şefliğini yaparken libretto Schikaneder, kuş avcısı (kuş adam) Papageno karakterini canlandırmış ve Mozart'ın baldızı Josepha Weber (Josepha Hofer) ise Karanlıklar Kraliçesi (gecelerin kraliçesi) rolünü oynamıştı.
Mozart uzmanı ve müzik tarihi araştırmacısı Maynard Solomon'un ifadesiyle:
İlk performansların hiçbir sanatsal incelemesi olmadığı halde devasa kalabalıklar toplayan, 1790 senesi boyunca yüzlerce kez oynanan opera eseriyle Mozart ve Schikaneder'ın büyük bir başarı elde ettikleri aşikârdı.
— Maynard Solomon, 1995
Sihirli Flütün başarısı birkaç hafta öncesinde Prag'da hasta düşen bestecisini yüreklendirdi. Solomon şöyle devam eder:
Ekimin ikinci haftasını Baden'de kızkardeşi Sophia ile geçiren eşi 'a yazdığı son üç mektup Mozart'ın menuniyetini yansıtır. 7 Ekim tarihli mektubunda kaç kere seyirciler tarafından tekrar çaldırılma istendiği geldiğini sıralayarak "Şu anda daha önce hiç bu kadar dolu görmediğim operadan yeni döndüm...Ama bana en fazla zevk veren sessiz tasvip idi! Bu operanın gitgide ne kadar çok takdir topladığını görebilirsiniz."... Mozart, Hemen her gece arkadaş ve akrabalarını alarak operayı dinlemeye gitti.
— Maynard Solomon, 1995
Opera eseri Kasım 1792 tarihinde 100ncü performansını kutladı. Mozart bu kilometre taşını görmenin sevincini tadamadan hastalığından dolayı 5 Aralık 1791 tarihinde yaşamını yitirdi.
Arka planı
Opera Mozart'ın 1789 yılından beri süren Schikaneder'ın auf der Wieden tiyatrosundaki kumpanyasına katılımının zirve noktasına ulaştığı dönemin bir ürünüydü. Mozart kumpanyanın şarkıcı ve bestecisi ilk Tamino rolünü oynayan tenor Benedict Schack'ın yakın arkadaşıydı ve tiyatro kumpanyasının sıklıkla elbirliğiyle yazılan yapımlarına katkıda buluyordu. 1790 yılında Der Stein der Weisen (Felsefe Taşı) isimli ortaklaşa bestelenen opera ve içindeki "Nun liebes Weibchen," K. 625/592a ikilisi ve belki de başka pasajlardaki yardımı ile Mozart'ın katılımı arttı. Sihirli Flütte olduğu gibi Felsefe Taşı da (Almanca: Der Stein der Weisen), perili ve masalsı bir operaydı ve onun habercisi kabul edilebilirdi. Bu operada da aynı oyuncular benzer rollerde oynadı.
Sihirli Flüt, öne çıkan Masonik öğeleri ile dikkat çeker; hem Schikaneder hem de Mozart Masondurlar ve aynı locanın üyesidirler. Opera aynı zamanda Aydınlanma Çağı felsefesinin izlerini taşır ve alegorik hikâyeleri ile Aydınlanmacı Mutlakiyeti savunduğu kabul edilir. Karanlıklar Kraliçesi, mutaasıp cehaletin tehlikeli bir formunu temsil ederken, onun hasmı Sarastro, ataerkil bir bilgelik ve aydın görüşlü irfanıyla hükmeden mâkul bir hükümdarı sembolize eder.
Mozart prömiyer için düşünülen kimi virtüöz kimi sadece komik vokalist aktörlerin yeteneklerini sırası geldikçe onların şarkı söylemelerini dinleyerek yazmayı sürdürdü. Böylece Papageno ve Monastatos için vokal çizgiler şarkıcı ayak uydurabilsin diye sıklıkla yaylılar ile belirlendi ve enstrümanlarla desteklendi. Buna karşın Mozart'ın baldızı Geceler Kraliçesi rolündeki açıkça daha az yardıma ihtiyaç duyuyordu: Bu rol zorluğu ile meşhurdur. Mozart piyesin orkestrasyonunda değişik kabiliyetteki seslerin kombinasyonunu ustalıkla birleştirdi.
Özel surette istek alan Gecelerin Kraliçesi'nin aryası yüksek F6 ses seviyesine erişen "Der Hölle Rache kocht in meinem Herzen" ("Kalbimde kaynayan intikam cehennemi") operada nadirdir. Alt seviyelerde (baslar) Sarastro'nun göze çarpan F seviyelerindeki parçalarını içerir.
Operanın kadın rolleri değişik ses türlerine atanmıştır, prömiyer performansının tiyatro afişi bütün kadın sesleri soprano olarak lanse ediyordu. Rollerin paylaşımı parçaların ses perdesi dağılımına dayanıyordu.
Roller
| Rol | Ses tipi | Prömiyer oyuncuları, 30 Eylül, 1791 (Şef: Wolfgang Amadeus Mozart) |
|---|---|---|
| Tamino | tenor | Benedikt Schack |
| Papageno | bariton | Emanuel Schikaneder |
| Pamina | soprano | |
| Gece Kraliçesi | dramatik koloratür soprano | |
| Sarastro | bas | |
| Üç peri | 2 soprano ve bir mezzo-soprano | Mlle Klöpfer, Mlle Hofmann, |
| Monostatos | tenor | Johann Joseph Nouseul |
| Üç çocuk (üç cin) | çocuk soprano (treble), alto ve mezzo-soprano | ; Anselm Handelgruber; Franz Anton Maurer |
| Mabed hatibi | bass | Herr Winter |
| İki rahip | tenor ve bass | Johann Michael Kistler, |
| Papagena | soprano | |
| İki zırh güymiş adam | tenor ve bass | Johann Michael Kistler, Herr Moll |
| Rahip, kadın, insanlar, köleler - koro | ||
Prömiyerdeki oyuncuların isimleri yukarıda resimdeki görülen tam adların yer almadığı operanın afişinden alınmıştır..
Enstrümantasyon
Bu opera şarkıcılarına akompaniman orkestra iki flüt (bunlardan biri olmakta), iki obua, iki klarinet (önce ), iki fagot, iki korno, iki trompet, üç trombon (alto, tenör ve bas), timpani ve 'dan oluşmaktaydı. Bu eser özellikle sahnelerin finallerinde dört-sesli bir koro ve Papageno'nun müziği için de bir 'de gerektirmektedir.
Konu Özeti
Opera iki veya üç perdeye bölünmüş on sahneden oluşur:
| Perde | İki perdeye bölünmüş | Üç perdeye bölünmüş |
|---|---|---|
| 1. Perde | Sahne 1–3 | Sahne 1 |
| 2. Perde | Sahne 4–10 | Sahne 2–7 |
| 3. Perde | — | Sahne 8–10 |
Bilge Isis ve Osiris rahibi Sarastro, Pamina'yı Karanlıklar Kraliçesi (Gecelerin Kraliçesi) annesinin tesirinden kurtarmak için mabedinde alıkoymuştur. Kraliçe genç prenses Tamino'yu kızını araması ve Sarastro'dan etkisinden kurtarması için ikna eder; ancak sonunda Tamino amacına ulaşmasına rağmen ılımlılığına ve bilgeliğine hayran kaldığı Sarastro'nun müridi olur. Sonra Prens Tamino ve Prenses Pamina bir araya gelirler.
Sahne 1
- Giriş
Uzak diyarlarda yolunu kaybeden yakışıklı prens Tamino bir canavar tarafından kovalanır. Canavarla mücadele ederken yorgunluktan bayılır. Kraliçenin hizmetkârı siyah pelerinli üç kadın peri görünür ve canavarı öldürerek Tamino'yu kurtarır. Perilerin üçü de Tamino'ya âşık olur ve ayılana kadar onunla birlikte kalmayı planlar. Aralarına bu konuda tartışma çıkar ve prensin yanından hep birlikte ayrılmalarının en iyisi olduğuna karar verirler.
Tamino ayıldığında gördüklerini hatırlar ve bu sırada tamamen vücudu kuş tüyleri ile kaplı kuş avcısı ve aslında kendisine bir zevce arayan Papageno’yu görür (Bu sırada Papageno, "Der Vogelfänger bin ich ja" aryasını söylemektedir). Tamino, Papageno’ya yaklaşır ve ona kim olduğunu sorar. Papageno, Tamino’ya avladığı kuşları "Gecelerin Kraliçesi"’nin hizmetkârlarına verdiğini ve bunun karşılığında onlardan yiyecek ve içki aldığını anlatır. Tamino, kendisini canavardan Papageno’nun kurtardığını düşünür; Papageno da onu destekler ve canavarı çıplak elleri ile öldürdüğünü iddia eder. Bu sırada Karanlıklar Kraliçesinin hizmetkarı üç peri kadın görünür ve Papageno’yu yalan söylediği için kuşların bedelini yiyecek ve şarap yerine taş ile ödeyerek ve ağzını da bir asma kilit ile kilitleyerek cezalandırırlar. Kadınlar Tamino’ya onu kendilerinin kurtardığını söylerler. Tamino kadınlara derin minnettarlığını sunar, kadınlar da ona genç kız Pamina’nın resmini gösterirler ve Tamino resimdeki Pamina’ya derhal âşık olur (Tamino bu sahnede aryasını söyler).
Karanlıklar Kraliçesi görünür, Tamino’dan Sarastro’nun elinden kızı Pamina’yı kurtarmasını ister ve karşılık olarak kızını onunla evlendireceği sözünü verir. (Konuşma ve arya: ""). Peri kadınlar, Tamino’ya insanların kalplerindekini değiştirebilen bir Sihirli Flüt verirler, Papageno’nun ağzındaki asma kilidi çözerler ve onu koruması için ona da bir zilli çalgı hediye ederler. (Papageno Hım, hım, hı beşlisini söyler) Papageno, Tamino’ya eşlik eder ve üç çocuk onlara rehberlik eder. Kendilerine verilen sihirli çalgı aletleri sayesinde karşılaştıkları tehlikelerden kurtulurlar.
Sahne 2
- Sarastro’nun sarayında bir oda
Gecelerin Kraliçesinin kızı Pamina, Sarastro’nun uşağı Monastatos tarafından ellerinden bağlı vaziyette, eziyet edilerek içeri sürüklenir. (Üçlü: Du feines Täubchen, nun herein!). Tamino’nun Pamina’ya yardım etmesi için gönderdiği Papageno saraya gizli bir geçitten girer. Monastatos ve Papageno karşılaşırlar ve birbirlerinin tuhaf görünüşlerinden dehşete kapılıp sahnenin iki yanına kaçışırlar. Ama Papageno sonunda geri gelir ve Pamina’ya annesinin Tamino’yu kendisine yardım için gönderildiğini bildirir. Pamina, Tamino’nun sadece resmini gördükten sonra kendisine âşık olmasından sevinç duyar. Pamina'da, kendisine zevce olmasını arzu ettiği bir Papagena’ya özlem duyan Papageno’ya karşı sempati ve güven oluşur. Birlikte aşka dair kaside söylerler (İkili: "Bei Männern welche Liebe fühlen") ve ayrılırlar.
Sahne 3
- Mabede giriş
Üç çocuk, prense yol gösterir. Tamino mabede vardığında Neden ve Mizaç Kapısında gizli bir sesin söylediği Geriye dön! seslenişi ile girişine izin verilmez. Tamino buradan giremeyince Bilgelik Kapısını denediğinde karşısına çıkan bir rahip onu Sarastro’nun asil ve yüce karakterine ikna eder. Rahip yanından ayrıldığında Tamino sihirli flütünü Pamina ve Papageno’nun gelmesi ümidiyle onları çağırmak için çalar. Sihirli çalgı aletinin tınıları önce bir grup vahşi hayvanı evcilleşmiş olarak getirir daha sonra Papageno’nun düdüğü duyulur.
Tamino’nun uzaktan duyulan flütünün sesiyle Papageno Pamina ile görünür. İkisi aniden Monastatos ve onun köleleri tarafından yakalanır. Papageno daha sonra sihirli zilli çalgısıyla onları büyüler ve istemsizce ve mutlu bir şekilde dans ettirerek gönderir, dans ederek sahneyi terk ederler.
Papageno Sarastro’nun ve kalabalık maiyetiyle birlikte geldiğini işitir. Korkar ve Pamina’ya ne demeleri gerektiğini sorar. Ve Pamina cevaplar: ("Gerçeği! Gerçeği! Bir cürüm bile olsa gerçeği!") ve onun sözleri ile bir zafer marşı çalmaya başlar (Koro: "Es lebe Sarastro"), Sarastro ve heyeti gelir.
Sarastro hazırlıksız bir yargılamayı yönetmeye başlar. Pamina Sarastro’nun ayaklarına kapanarak Monastatos kendisinden aşkını istediği için kaçmaya çalıştığını itiraf eder. Sarastro onu kibarca tutar ve onu hiçbir şeye zorlamayacağını ama serbest de bırakamayacağını söyler.
Monastatos Tamino’yu ele geçirmiş olarak gelir. İki sevgili birbirlerini ilk kez görürler ve hemen kucaklaşırlar. Koro “Bunun anlamı nedir?” şarkısını söyler ve ikisi ayrılırlar. Monastatos Tamino’yu suçlayarak parmağı ile işaret eder. Ancak Sarastro Monastatos’un adice ithamına inanmaz. Monastatos’u terbiyesizliği için cezalandırır ve Tamino ve Pamina’yı karakter imtihanı mabedine yollar.
Sahne 4
- Palmiye ağaçları korusu
Sarastro’nun başkanlık ettiği rahipler şurası, vakur bir marş ile girerler. Tamino’nun imtihan çilesinde başarılı olması halinde Pamina’ya sahip olabileceğini söylerler ve Pamina’nın zaten insanları hurafelere sürüklemiş olan annesine dönmesine müsaade etmezler. Sarastro, (arya:O Isis und Osiris) Isis ve Osiris tanrılarına dua ederek Tamino ve Pamina’ya bilgelik ruhunu vermelerini, amaçsızca dolanırkenki adımlarına rehberlik etmelerini, karşılaştıkları tehlikelerde onları sabır ile güçlendirmelerini, mezarlarına girseler bile cesaret yolunun erdemi ile ödüllendirilmelerini diler.
Sahne 5
- İmtihan çilesi mabedinin avlusu
Tamino ve Papageno, mabedin içine alınırlar. Tamino bunun imtihandan vazgeçip geri dönmek için son şansı olduğu konusunda ikaz edilir ama o Pamina’sına kavuşmak için bütün sınavlara katlanacağını söyler. Papageno’ya da bütün sınavlara tabi olmayı kabul edip etmediği sorulur ama o bilgeliği arzulamadığını ve onun için mücadele etmek istemediğini söyler. Rahip Papageno’ya Sarastro’nun kendisine bir zevce bulabileceğini ve onun adının da Papagena olduğunu söyler. Papageno zevcesi olması için önerilen kadına şöyle bir bakmanın sorun olmayacağını söyler ancak rahip ona imtihan süresince hiç konuşmaması ve ses çıkarmaması gerektiğini bildirir. Papageno sonunda kabul eder.
İlk sınavda Tamino ve Papageno bir kadının cazibesine karşı sessiz kalacaklardır. (İkili: iki rahip) Üç kadın peri kadın görünür ve onları konuşturmak için uğraşır. (Beşli: Papageno, Tamino, üç kadın). Tamino Papageno’ya sürekli sükut etmesini söylediği halde ikisi de sıkı dururlar.
Papageno rahiplerden biri ile karşılaşır ve ona Sarastro zaten kendisinin zevcesi olmak isteyen bir kadını önerdiği halde neden sınava tabi tutulduğunu sorar. Rahip bunun tek yolunun bu olduğunu söyler.
Sahne 6
- Bir bahçe, Pamina uykuda
Monastatos yaklaşır ve Pamina’ya vecd içinde gözlerini dikerek bakar. (Arya, Monostatos: "Alles fühlt der Liebe Freuden") Karanlıklar Kraliçesi göründüğü ve Pamina’ya Sarastro’yu öldürmesi için bir hançer verdiğinde Monastatos geriye çekilir ve dinler. (Arya, Karanlıklar Kraliçesi: "Der Hölle Rache kocht in meinem Herzen") Monastatos Pamina’yı sevgilisi olması için bu gizli bilgi ile tehdit eder ancak Pamina’nın uyarısı ile teskin olan Sarastro bunu önler. (Arya, Sarastro: "In diesen heil'gen Hallen")
Sahne 7
- İmtihan çilesi mabedinin bir holü
Tamino ve Papageno yine sessiz kalma imtihanının sıkıntısına maruz kalmalıdırlar. Papageno artık diline sahip olamaz ama Tamino hala konuşmamakta sıkıdır hatta Pamina dahi kendisiyle konuşsa cevap vermez. Tamino, Pamina ile konuşmayı reddettiği için Pamina onun artık kendisini sevmediğini düşünür. (Arya, Pamina: "Ach, ich fühl's, es ist verschwunden")
Sahne 8
- Piramitler
(Koro) Sarastro parçası Pamina ve Tamino. (Üçlü: Sarastro, Pamina, Tamino). Papageno da küçük sevgili müstakbel karısını görmeyi arzu etmektedir.
Sahne 9
- Açık havada
Çocuklar onu fikrinden caydırırlar ve Tamino’yu görmesi için alırlar.
Sahne 10
- Su, taş ve ateşin mağarası
Zırh giymiş iki adam Tamino’ya yol gösterir ve bir (Barok) koral prelüd müzik formu ile şarkı söyleyerek ona kılavuzluk ederler sonra Pamina’nın yaşayıp yaşamadığı şüphesi giderilir. Sarastro görünür ve Pamina’yı içeri gönderir. Pamina içeri gelir ve kendisiyle konuşması serbest olan Tamino’yu bulduğundan sevinç içinde ümitsizliği kaybolur. Her ikisi de Pamina’nın babası tarafından antik bir meşe ağacından oyulduğu söylediği sihirli flütün yardımıyla sağ salim ateş ve suyun nihai çileli sınavı geçmiştir. Bir sahne gerisi korosunun söylediği "Zafer! " şarkısıyla imtihanlarından çıkarlar.
Papageno intihara teşebbüs eder çünkü Papagena’yı unutamamaktadır. Ancak son anda Üç Çocuk gelirler ve ona sihirli çalgı aletini çalmasını söylerler. Çalgı aleti çaldığında gerçekten Papagena’yı çağırır, Papagena ortaya çıkar. Ve mutlu çift ("pa ... pa ... pa") şeklinde şaşkınlık içinde kekeleyerek birbirlerine seslenirler ve bir araya gelirler. (: "Papageno! Papagena!")
Hain Monastatos, Gecelerin Kraliçesi ve onun hizmetkârı Üç Kadın ile mabedi yıkmak için birlikte ortaya çıkar ancak büyülü bir şekilde ezeli gecenin içinde kaybolurlar.
Sahne şimdi Sarastro’nun genç sevgililere hoş geldin dediği ve onları birleştirdiği ana mabedin girişini göstermektedir. Nihai koro, Tamino ve Pamina’ya çileli imtihana katlandıkları için dua ederler ve tanrılara teşekkürlerini sunarak dua ederler.
Seçilmiş ses ve görüntü kayıtları
Medya
- Dinlemekte problem mi yaşıyorsunuz? Medya yardımı sayfasına göz atın.
| Sihirli Flut uvertürü | |
| Doğrudan kayıt | |
| Sihirli Flut: II. Perde - March of Priests | |
| Doğrudan kayıt | |
| Sihirli Flut: Gece Kraliçesi'nin ikinci aryası Der Hölle Rache | |
| Doğrudan kayıt | |
| Sihirli Flut: Papageno'nun aryası Ein Mädchen oder Weibchen | |
| Doğrudan kayıt | |
Dipnotları
- ^ . 13 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2008.
- ^ . 4 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2008.
- ^ Bu durum aynı sahnenin daha sonra (1798) bestecisi olacak olan Ignaz von Seyfried'in (1776–1841) tanıklığına dayanır. Seyfried'in Neue Zeitschrift für Musik ismiyle 5 Haziran 1840 tarihinde yayınladığı hatıratında 12. bl., s.184'te yazdığına göre "Mozart 30 Eylül 1791 tarihindeki prömiyerde Franz Xaver Süssmayr (Süßmayr) Mozart'ın sağ tarafına oturmuş ve özenle partisyonun sayfalarını çevirmişti." Anlatıma göre Mozart podyumdan elinde batonla orkestrayı yönetmek yerine Mozart'ın zamanında çok doğal görüldüğü şekilde klavyeli bir enstrümana oturmuş, orkestra ile birlikte çalmıştı.
- ^ a b Maynard Solomon (1995, 487)
- ^ Konu ilgili tartışma için bakın : Boldrey ve Caldwell (1995).
- ^ "Die Zauberflöte" (html). 20 Ekim 2000 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Haziran 2008.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Sihirli Flüt ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Konu özeti20 Ekim 2000 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Notalar, sözler, müzik (midi). 1 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sihirli Flut Almanca Die Zauberflote K 620 1791 yilinda Wolfgang Amadeus Mozart tarafindan bestelenen ve librettosunu in yazdigi opera eseri Sihirli FlutPromiyer afisi 30 Eylul 1791Ozgun isimDie ZauberfloteMuzikWolfgang Amadeus MozartLibrettoEmanuel SchikanederGala30 Eylul 1791Ilk gosterim yeriTheater im Freihaus auf der Wieden Viyana AvusturyaOyuncularSarastro Bas Tamino Tenor Anlatici Bas Ilk rahip Tenor ikinci rahip Bas ucuncu rahip Gecelerin Kralicesi Dramatik Kolorature soprano Pamina Kizi lirik Soprano ilk peri Soprano ikinci peri Soprano ucuncu peri Alto ilk Cocuk Soprano ikinci cocuk Soprano ucuncu cocuk Alto Papageno Bariton Papagena Soprano Monostatos Afrikali tenor Ilk muhafiz Tenor ikinci muhafiz Bas uc kole konusan roller Koro Rahipler koleler ve digerleri Eser konusma ve sarkinin birlikte yer aldigi sozlu sarki singspiel biciminin bir ornegidir Libretto August Jakob Liebeskind in Lulu ya da Sihirli Flut masalindan esinlenmistir Sihirli Flut lirik komik ve ciddi ogeleri ile her uc opera turunun de ozelliklerini bunyesinde katmis kutsiyet izafe edilen konulari komik karakterlerle yumusatmistir Geleneksel olarak Italyanca yazilan opera gelenegini bozmus ve Almanca yazilmistir Galasindan beridir Sihirli Flut her zaman opera repertuvarinda en fazla begenilen eserlerden biridir Kuzey Amerika da en sik oynanan ilk on opera arasindadir Karanliklar Kralicesinin soyledigi aryalardan O zittre nicht mein lieber Sohn ve der holle rache kocht in meinem herzen buyuk basari saglamistir Komik karakter kus avcisi Papageno ve cizgi film karakterlerine benzeyen tuhaf kostumu cocuklarin operaya ilgi duymasina neden olmustur GalasiOperanin galasi 30 Eylul 1791 tarihinde Viyana nin Wieden kasabasindaki Freihaus Wieden sahnesinde Almanca Freihaus Theater auf der Wieden yapildi Promiyerinde Mozart orkestranin sefligini yaparken libretto Schikaneder kus avcisi kus adam Papageno karakterini canlandirmis ve Mozart in baldizi Josepha Weber Josepha Hofer ise Karanliklar Kralicesi gecelerin kralicesi rolunu oynamisti Mozart uzmani ve muzik tarihi arastirmacisi Maynard Solomon un ifadesiyle Ilk performanslarin hicbir sanatsal incelemesi olmadigi halde devasa kalabaliklar toplayan 1790 senesi boyunca yuzlerce kez oynanan opera eseriyle Mozart ve Schikaneder in buyuk bir basari elde ettikleri asikardi Maynard Solomon 1995 Sihirli Flutun basarisi birkac hafta oncesinde Prag da hasta dusen bestecisini yureklendirdi Solomon soyle devam eder Ekimin ikinci haftasini Baden de kizkardesi Sophia ile geciren esi a yazdigi son uc mektup Mozart in menuniyetini yansitir 7 Ekim tarihli mektubunda kac kere seyirciler tarafindan tekrar caldirilma istendigi geldigini siralayarak Su anda daha once hic bu kadar dolu gormedigim operadan yeni dondum Ama bana en fazla zevk veren sessiz tasvip idi Bu operanin gitgide ne kadar cok takdir topladigini gorebilirsiniz Mozart Hemen her gece arkadas ve akrabalarini alarak operayi dinlemeye gitti Maynard Solomon 1995 Opera eseri Kasim 1792 tarihinde 100ncu performansini kutladi Mozart bu kilometre tasini gormenin sevincini tadamadan hastaligindan dolayi 5 Aralik 1791 tarihinde yasamini yitirdi Arka planiViyana Tiyatrosu nda Papageno heykeli Opera Mozart in 1789 yilindan beri suren Schikaneder in auf der Wieden tiyatrosundaki kumpanyasina katiliminin zirve noktasina ulastigi donemin bir urunuydu Mozart kumpanyanin sarkici ve bestecisi ilk Tamino rolunu oynayan tenor Benedict Schack in yakin arkadasiydi ve tiyatro kumpanyasinin siklikla elbirligiyle yazilan yapimlarina katkida buluyordu 1790 yilinda Der Stein der Weisen Felsefe Tasi isimli ortaklasa bestelenen opera ve icindeki Nun liebes Weibchen K 625 592a ikilisi ve belki de baska pasajlardaki yardimi ile Mozart in katilimi artti Sihirli Flutte oldugu gibi Felsefe Tasi da Almanca Der Stein der Weisen perili ve masalsi bir operaydi ve onun habercisi kabul edilebilirdi Bu operada da ayni oyuncular benzer rollerde oynadi Sihirli Flut one cikan Masonik ogeleri ile dikkat ceker hem Schikaneder hem de Mozart Masondurlar ve ayni locanin uyesidirler Opera ayni zamanda Aydinlanma Cagi felsefesinin izlerini tasir ve alegorik hikayeleri ile Aydinlanmaci Mutlakiyeti savundugu kabul edilir Karanliklar Kralicesi mutaasip cehaletin tehlikeli bir formunu temsil ederken onun hasmi Sarastro ataerkil bir bilgelik ve aydin goruslu irfaniyla hukmeden makul bir hukumdari sembolize eder Mozart promiyer icin dusunulen kimi virtuoz kimi sadece komik vokalist aktorlerin yeteneklerini sirasi geldikce onlarin sarki soylemelerini dinleyerek yazmayi surdurdu Boylece Papageno ve Monastatos icin vokal cizgiler sarkici ayak uydurabilsin diye siklikla yaylilar ile belirlendi ve enstrumanlarla desteklendi Buna karsin Mozart in baldizi Geceler Kralicesi rolundeki acikca daha az yardima ihtiyac duyuyordu Bu rol zorlugu ile meshurdur Mozart piyesin orkestrasyonunda degisik kabiliyetteki seslerin kombinasyonunu ustalikla birlestirdi Ozel surette istek alan Gecelerin Kralicesi nin aryasi yuksek F6 ses seviyesine erisen Der Holle Rache kocht in meinem Herzen Kalbimde kaynayan intikam cehennemi operada nadirdir Alt seviyelerde baslar Sarastro nun goze carpan F seviyelerindeki parcalarini icerir Operanin kadin rolleri degisik ses turlerine atanmistir promiyer performansinin tiyatro afisi butun kadin sesleri soprano olarak lanse ediyordu Rollerin paylasimi parcalarin ses perdesi dagilimina dayaniyordu RollerSihirli Flut deki kus avcisi Papageno karakteriRol Ses tipi Promiyer oyunculari 30 Eylul 1791 Sef Wolfgang Amadeus Mozart Tamino tenor Benedikt SchackPapageno bariton Emanuel SchikanederPamina sopranoGece Kralicesi dramatik koloratur sopranoSarastro basUc peri 2 soprano ve bir mezzo soprano Mlle Klopfer Mlle Hofmann Monostatos tenor Johann Joseph NouseulUc cocuk uc cin cocuk soprano treble alto ve mezzo soprano Anselm Handelgruber Franz Anton MaurerMabed hatibi bass Herr WinterIki rahip tenor ve bass Johann Michael Kistler Papagena sopranoIki zirh guymis adam tenor ve bass Johann Michael Kistler Herr MollRahip kadin insanlar koleler koro Promiyerdeki oyuncularin isimleri yukarida resimdeki gorulen tam adlarin yer almadigi operanin afisinden alinmistir EnstrumantasyonBu opera sarkicilarina akompaniman orkestra iki flut bunlardan biri olmakta iki obua iki klarinet once iki fagot iki korno iki trompet uc trombon alto tenor ve bas timpani ve dan olusmaktaydi Bu eser ozellikle sahnelerin finallerinde dort sesli bir koro ve Papageno nun muzigi icin de bir de gerektirmektedir Konu OzetiOpera iki veya uc perdeye bolunmus on sahneden olusur Perde Iki perdeye bolunmus Uc perdeye bolunmus1 Perde Sahne 1 3 Sahne 12 Perde Sahne 4 10 Sahne 2 73 Perde Sahne 8 10 Bilge Isis ve Osiris rahibi Sarastro Pamina yi Karanliklar Kralicesi Gecelerin Kralicesi annesinin tesirinden kurtarmak icin mabedinde alikoymustur Kralice genc prenses Tamino yu kizini aramasi ve Sarastro dan etkisinden kurtarmasi icin ikna eder ancak sonunda Tamino amacina ulasmasina ragmen ilimliligina ve bilgeligine hayran kaldigi Sarastro nun muridi olur Sonra Prens Tamino ve Prenses Pamina bir araya gelirler Sahne 1 Giris1815 yapimi Karanliklar Kralicesi nin gelisi icin sahne tasarimi Karl Friedrich Schinkel 1781 1841 Uzak diyarlarda yolunu kaybeden yakisikli prens Tamino bir canavar tarafindan kovalanir Canavarla mucadele ederken yorgunluktan bayilir Kralicenin hizmetkari siyah pelerinli uc kadin peri gorunur ve canavari oldurerek Tamino yu kurtarir Perilerin ucu de Tamino ya asik olur ve ayilana kadar onunla birlikte kalmayi planlar Aralarina bu konuda tartisma cikar ve prensin yanindan hep birlikte ayrilmalarinin en iyisi olduguna karar verirler Tamino ayildiginda gorduklerini hatirlar ve bu sirada tamamen vucudu kus tuyleri ile kapli kus avcisi ve aslinda kendisine bir zevce arayan Papageno yu gorur Bu sirada Papageno Der Vogelfanger bin ich ja aryasini soylemektedir Tamino Papageno ya yaklasir ve ona kim oldugunu sorar Papageno Tamino ya avladigi kuslari Gecelerin Kralicesi nin hizmetkarlarina verdigini ve bunun karsiliginda onlardan yiyecek ve icki aldigini anlatir Tamino kendisini canavardan Papageno nun kurtardigini dusunur Papageno da onu destekler ve canavari ciplak elleri ile oldurdugunu iddia eder Bu sirada Karanliklar Kralicesinin hizmetkari uc peri kadin gorunur ve Papageno yu yalan soyledigi icin kuslarin bedelini yiyecek ve sarap yerine tas ile odeyerek ve agzini da bir asma kilit ile kilitleyerek cezalandirirlar Kadinlar Tamino ya onu kendilerinin kurtardigini soylerler Tamino kadinlara derin minnettarligini sunar kadinlar da ona genc kiz Pamina nin resmini gosterirler ve Tamino resimdeki Pamina ya derhal asik olur Tamino bu sahnede aryasini soyler Karanliklar Kralicesi gorunur Tamino dan Sarastro nun elinden kizi Pamina yi kurtarmasini ister ve karsilik olarak kizini onunla evlendirecegi sozunu verir Konusma ve arya Peri kadinlar Tamino ya insanlarin kalplerindekini degistirebilen bir Sihirli Flut verirler Papageno nun agzindaki asma kilidi cozerler ve onu korumasi icin ona da bir zilli calgi hediye ederler Papageno Him him hi beslisini soyler Papageno Tamino ya eslik eder ve uc cocuk onlara rehberlik eder Kendilerine verilen sihirli calgi aletleri sayesinde karsilastiklari tehlikelerden kurtulurlar Sahne 2 Sarastro nun sarayinda bir oda Gecelerin Kralicesinin kizi Pamina Sarastro nun usagi Monastatos tarafindan ellerinden bagli vaziyette eziyet edilerek iceri suruklenir Uclu Du feines Taubchen nun herein Tamino nun Pamina ya yardim etmesi icin gonderdigi Papageno saraya gizli bir gecitten girer Monastatos ve Papageno karsilasirlar ve birbirlerinin tuhaf gorunuslerinden dehsete kapilip sahnenin iki yanina kacisirlar Ama Papageno sonunda geri gelir ve Pamina ya annesinin Tamino yu kendisine yardim icin gonderildigini bildirir Pamina Tamino nun sadece resmini gordukten sonra kendisine asik olmasindan sevinc duyar Pamina da kendisine zevce olmasini arzu ettigi bir Papagena ya ozlem duyan Papageno ya karsi sempati ve guven olusur Birlikte aska dair kaside soylerler Ikili Bei Mannern welche Liebe fuhlen ve ayrilirlar Sahne 3 Mabede giris Uc cocuk prense yol gosterir Tamino mabede vardiginda Neden ve Mizac Kapisinda gizli bir sesin soyledigi Geriye don seslenisi ile girisine izin verilmez Tamino buradan giremeyince Bilgelik Kapisini denediginde karsisina cikan bir rahip onu Sarastro nun asil ve yuce karakterine ikna eder Rahip yanindan ayrildiginda Tamino sihirli flutunu Pamina ve Papageno nun gelmesi umidiyle onlari cagirmak icin calar Sihirli calgi aletinin tinilari once bir grup vahsi hayvani evcillesmis olarak getirir daha sonra Papageno nun dudugu duyulur Tamino nun uzaktan duyulan flutunun sesiyle Papageno Pamina ile gorunur Ikisi aniden Monastatos ve onun koleleri tarafindan yakalanir Papageno daha sonra sihirli zilli calgisiyla onlari buyuler ve istemsizce ve mutlu bir sekilde dans ettirerek gonderir dans ederek sahneyi terk ederler Papageno Sarastro nun ve kalabalik maiyetiyle birlikte geldigini isitir Korkar ve Pamina ya ne demeleri gerektigini sorar Ve Pamina cevaplar Gercegi Gercegi Bir curum bile olsa gercegi ve onun sozleri ile bir zafer marsi calmaya baslar Koro Es lebe Sarastro Sarastro ve heyeti gelir Sarastro hazirliksiz bir yargilamayi yonetmeye baslar Pamina Sarastro nun ayaklarina kapanarak Monastatos kendisinden askini istedigi icin kacmaya calistigini itiraf eder Sarastro onu kibarca tutar ve onu hicbir seye zorlamayacagini ama serbest de birakamayacagini soyler Monastatos Tamino yu ele gecirmis olarak gelir Iki sevgili birbirlerini ilk kez gorurler ve hemen kucaklasirlar Koro Bunun anlami nedir sarkisini soyler ve ikisi ayrilirlar Monastatos Tamino yu suclayarak parmagi ile isaret eder Ancak Sarastro Monastatos un adice ithamina inanmaz Monastatos u terbiyesizligi icin cezalandirir ve Tamino ve Pamina yi karakter imtihani mabedine yollar Sahne 4 Palmiye agaclari korusu Sarastro nun baskanlik ettigi rahipler surasi vakur bir mars ile girerler Tamino nun imtihan cilesinde basarili olmasi halinde Pamina ya sahip olabilecegini soylerler ve Pamina nin zaten insanlari hurafelere suruklemis olan annesine donmesine musaade etmezler Sarastro arya O Isis und Osiris Isis ve Osiris tanrilarina dua ederek Tamino ve Pamina ya bilgelik ruhunu vermelerini amacsizca dolanirkenki adimlarina rehberlik etmelerini karsilastiklari tehlikelerde onlari sabir ile guclendirmelerini mezarlarina girseler bile cesaret yolunun erdemi ile odullendirilmelerini diler Sahne 5 Imtihan cilesi mabedinin avlusu Tamino ve Papageno mabedin icine alinirlar Tamino bunun imtihandan vazgecip geri donmek icin son sansi oldugu konusunda ikaz edilir ama o Pamina sina kavusmak icin butun sinavlara katlanacagini soyler Papageno ya da butun sinavlara tabi olmayi kabul edip etmedigi sorulur ama o bilgeligi arzulamadigini ve onun icin mucadele etmek istemedigini soyler Rahip Papageno ya Sarastro nun kendisine bir zevce bulabilecegini ve onun adinin da Papagena oldugunu soyler Papageno zevcesi olmasi icin onerilen kadina soyle bir bakmanin sorun olmayacagini soyler ancak rahip ona imtihan suresince hic konusmamasi ve ses cikarmamasi gerektigini bildirir Papageno sonunda kabul eder Ilk sinavda Tamino ve Papageno bir kadinin cazibesine karsi sessiz kalacaklardir Ikili iki rahip Uc kadin peri kadin gorunur ve onlari konusturmak icin ugrasir Besli Papageno Tamino uc kadin Tamino Papageno ya surekli sukut etmesini soyledigi halde ikisi de siki dururlar Papageno rahiplerden biri ile karsilasir ve ona Sarastro zaten kendisinin zevcesi olmak isteyen bir kadini onerdigi halde neden sinava tabi tutuldugunu sorar Rahip bunun tek yolunun bu oldugunu soyler Sahne 6 Bir bahce Pamina uykudaTamino ve Pamina nin en son imtihanlari Max Slevogt 1868 1932 tarafindan yapilan suluboya Monastatos yaklasir ve Pamina ya vecd icinde gozlerini dikerek bakar Arya Monostatos Alles fuhlt der Liebe Freuden Karanliklar Kralicesi gorundugu ve Pamina ya Sarastro yu oldurmesi icin bir hancer verdiginde Monastatos geriye cekilir ve dinler Arya Karanliklar Kralicesi Der Holle Rache kocht in meinem Herzen Monastatos Pamina yi sevgilisi olmasi icin bu gizli bilgi ile tehdit eder ancak Pamina nin uyarisi ile teskin olan Sarastro bunu onler Arya Sarastro In diesen heil gen Hallen Sahne 7 Imtihan cilesi mabedinin bir holu Tamino ve Papageno yine sessiz kalma imtihaninin sikintisina maruz kalmalidirlar Papageno artik diline sahip olamaz ama Tamino hala konusmamakta sikidir hatta Pamina dahi kendisiyle konussa cevap vermez Tamino Pamina ile konusmayi reddettigi icin Pamina onun artik kendisini sevmedigini dusunur Arya Pamina Ach ich fuhl s es ist verschwunden Sahne 8 Piramitler Koro Sarastro parcasi Pamina ve Tamino Uclu Sarastro Pamina Tamino Papageno da kucuk sevgili mustakbel karisini gormeyi arzu etmektedir Sahne 9 Acik havada Cocuklar onu fikrinden caydirirlar ve Tamino yu gormesi icin alirlar Sahne 10 Su tas ve atesin magarasi Zirh giymis iki adam Tamino ya yol gosterir ve bir Barok koral prelud muzik formu ile sarki soyleyerek ona kilavuzluk ederler sonra Pamina nin yasayip yasamadigi suphesi giderilir Sarastro gorunur ve Pamina yi iceri gonderir Pamina iceri gelir ve kendisiyle konusmasi serbest olan Tamino yu buldugundan sevinc icinde umitsizligi kaybolur Her ikisi de Pamina nin babasi tarafindan antik bir mese agacindan oyuldugu soyledigi sihirli flutun yardimiyla sag salim ates ve suyun nihai cileli sinavi gecmistir Bir sahne gerisi korosunun soyledigi Zafer sarkisiyla imtihanlarindan cikarlar Papageno intihara tesebbus eder cunku Papagena yi unutamamaktadir Ancak son anda Uc Cocuk gelirler ve ona sihirli calgi aletini calmasini soylerler Calgi aleti caldiginda gercekten Papagena yi cagirir Papagena ortaya cikar Ve mutlu cift pa pa pa seklinde saskinlik icinde kekeleyerek birbirlerine seslenirler ve bir araya gelirler Papageno Papagena Hain Monastatos Gecelerin Kralicesi ve onun hizmetkari Uc Kadin ile mabedi yikmak icin birlikte ortaya cikar ancak buyulu bir sekilde ezeli gecenin icinde kaybolurlar Sahne simdi Sarastro nun genc sevgililere hos geldin dedigi ve onlari birlestirdigi ana mabedin girisini gostermektedir Nihai koro Tamino ve Pamina ya cileli imtihana katlandiklari icin dua ederler ve tanrilara tesekkurlerini sunarak dua ederler Secilmis ses ve goruntu kayitlariMedyaSihirli Flut uverturu source source Dogrudan kayitSihirli Flut II Perde March of Priests source source Dogrudan kayitSihirli Flut Gece Kralicesi nin ikinci aryasi Der Holle Rache source source Dogrudan kayitSihirli Flut Papageno nun aryasi Ein Madchen oder Weibchen source source Dogrudan kayitDinlemekte problem mi yasiyorsunuz Medya yardimi sayfasina goz atin Dipnotlari 13 Subat 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Haziran 2008 4 Kasim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Haziran 2008 Bu durum ayni sahnenin daha sonra 1798 bestecisi olacak olan Ignaz von Seyfried in 1776 1841 tanikligina dayanir Seyfried in Neue Zeitschrift fur Musik ismiyle 5 Haziran 1840 tarihinde yayinladigi hatiratinda 12 bl s 184 te yazdigina gore Mozart 30 Eylul 1791 tarihindeki promiyerde Franz Xaver Sussmayr Sussmayr Mozart in sag tarafina oturmus ve ozenle partisyonun sayfalarini cevirmisti Anlatima gore Mozart podyumdan elinde batonla orkestrayi yonetmek yerine Mozart in zamaninda cok dogal goruldugu sekilde klavyeli bir enstrumana oturmus orkestra ile birlikte calmisti a b Maynard Solomon 1995 487 Konu ilgili tartisma icin bakin Boldrey ve Caldwell 1995 Die Zauberflote html 20 Ekim 2000 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Haziran 2008 Ayrica bakinizOpera Wolfgang Amadeus Mozart Mozart operalari listesiDis baglantilarWikimedia Commons ta Sihirli Flut ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Konu ozeti20 Ekim 2000 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Notalar sozler muzik midi 1 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde