Saba Melikesi Belkıs (Habeşçe: Nigist Saba), günümüz Habeşistan (Etiyopya) veya Yemen'in olduğu topraklarda hüküm sürdüğü farz edilen, tarih öncesi 'nın (İbranice Sh'va veya Seba שבא, Arapça Saba veya Sebe سبأ, Habeşçe ሳባ) hükümdarıdır. Modern arkeoloji bu krallığın mevcudiyeti konusunda şüphecidir. Kitabı Mukaddes'te kraliçenin isminden bahsedilmez. Habeş kültüründe "bu şekilde değil, böyle değil" gibi anlamlara gelen Makeda ismiyle anılır. İslam kültüründe Belkıs olarak bilinir. Ayrıca bazı kaynaklarda Lilith, Nikaule veya Nicaula (Nikola) olarak da geçer.
Eski Ahit'e göre
Saba Kraliçesi (), İsrail Kralı Solomon'un (Süleyman Peygamber) bilgeliğini duydu ve onu sorularıyla test etmek amacıyla beraberinde baharat, altın ve değerli taşlardan müteşekkil birçok hediye ile yola çıktı (1. Krallar 10:1-13 ve 2. Tarihler 9:1-12). Kraliçe, Süleyman'ın bilgeliği ve serveti karşısında hayrete düştü ve Süleyman'ın tanrısına dua etti. Süleyman kraliçeye hediyelerle karşılık verdi ve "ne isterse alabileceğini" söyledi. Kraliçe zaten çok zengindi ve Süleyman'a hediye olarak 4,5 ton altın getirmişti (1. Krallar 10.10).
Süleyman'ın Özdeyişleri'nde Saba Kraliçesi ile Süleyman arasındaki ilişkiye dair bazı göndermeler vardır ve bunlar zaman zaman ikilinin birbirlerine âşık oldukları şeklinde yorumlanır.
Sonraki dönem Yahudi efsanelerinde
Yahudi tarihçi Josephus Antiquitiesde Saba Kraliçesi'nin öğrenmeye olan tutkusundan bahseder. Onu "Nikaule" olarak adlandırır. Muhtemelen bu ismi Herodot'un 'ine benzeterek oluşturmuştur.
Sonraki dönemlerde yazılan Targumlarda yer alan Yahudi efsanelerinde Belkıs daha öyküsel (mitolojik) bir anlatımla ifade edilmiştir. Saba Kraliçesi'nin testlerinden oluşan manilerin derlenmesi için büyük çaba sarfedilmiştir.
Saba Kraliçesi bazı öykülerde Lilith olarak adlandırılmıştır.
Günümüz Afrika kültüründe
Afrikalı ve Afrika kökenli Amerikalı öğretim görevlileri, uzun süredir Saba Kraliçesi'nin "siyahî" kimliğinden soyutlanmaya çalışılmasından rahatsızlık duymaktadırlar. Saba Kraliçesi'nin Kitabı Mukaddes'te bahsi geçen iki siyahî kraliçeden biri olduğu düşünülmektedir. Diğer siyahî kraliçe 'dir. Josephus, Saba Kraliçesi'nden "Mısır ve Habeşistan Kraliçesi" olarak bahseder. İlk papazlardan Origenes ve Jerome onu, "Siyah Afrika milletlerinin kraliçesi" olarak tanımlamışlardır. Strabo'ya göre Habeşistanlılar M.Ö. 2. yüzyılda, doğu Afrika sahillerinde ve Arap sahil şeridinde de yaşamışlardır. Ayrıca Homer şöyle demiştir: "Mısır'a komşu olan Etiyopyalılar (Habeşistanlılar) ikiye ayrılır; bir kısmı Asya'da yaşar, diğerleri Libya'da (Afrika) yaşar. Aslında birbirlerinden hiçbir farkları yoktur". Birçok müslüman tarihçi eski çağlarda Arabistan'ın Habeşistan'ı da kontrol ettiğini ileri sürmüşlerdir. Aslında Etiyopya Arabistan'ın güney ucunu (bugünkü Yemen) kontrol altında bulundurmuştur. Mısır'ın güneyinde veya Afrika veya Arabistan sahil şeritlerinde yaşayan siyahi halkın tamamına Etiyopyalı denir.
İslami kaynaklarda
Belkıs | |
---|---|
Saba Melikesi | |
Eş(ler)i | Süleyman |
Dini | İslam |
Saba Melikesi'nden Kur'an'da Neml Sûresi 22 - 44. ayetlerde bahsedilir.
Kur'an'da melikenin ismi geçmez ama Arap kaynaklarında "Belkıs" olarak adlandırılır. Kur'an'daki öyküsü Eski Ahit'e benzer niteliktedir.[]Hüdhüd kuşu, hayvanlarla konuşabilen Süleyman Peygamber'e Saba adlı bir ülkeye gittiğini ve oradaki halkın güneşe taptıklarını söyler. Süleyman melikeye kendisine itaat etmeye davet eden bir mektup gönderir. Melike adamlarına danışır. Onlar "Biz güçlü kuvvetli kimseleriz, zorlu savaş erbabıyız; buyruk ise senindir, artık ne buyuracağını sen düşün" derler. Melike, elçileriyle Süleyman'a hediyeler gönderir. Süleyman hediyeleri önemsemez ve Allah'ın kendisine çok daha iyilerini bahşettiğini söyler.
Cinlerden biri gidip melikenin tahtını getirebileceğini belirtir. Süleyman'ın bilgili adamlarından biri de "Gözünü açıp kapamadan ben onu sana getiririm" der. Bu zatın, Süleyman'ın veziri veya Hızır olduğu rivayet edilir. Kimin getirdiği belirtilmez.
Melike gelince önceden getirilmiş olan tahtı bazı değişikliklere uğratılır ve kendisine gösterilir. Senin tahtın böylemi? sorusuna Melike "tıpkı aynısı" diye cevap verir. (Neml 41-42) Daha sonra Süleyman'ın camdan köşküne girince zemini su sanarak eteklerini toplar. Süleyman onun su değil billur olduğunu belirtir. Rivayete göre Süleyman Peygamber bilgisine çok güvenen melikeyi şaşırtmak için camdan zeminin altından su akıtmış ve içine balıklar koymuştur.
Melike "Rabbim! Ben gerçekten kendime yazık etmişim. Süleyman'la beraber âlemlerin Rabbi olan Allah'a teslim oldum" der ve İbrahim geleneğinden gelen tek tanrılılığı kabul eder.
Saba melikesi Belkıs kraliçesi Belkis Bint Hedhad bint Şürahbil ile karıştırılmış ve bu karışıklık Kur’an yorumlarına girmiştir. Miladi 330-345 yılları arasında hüküm sürmüş olan bu kraliçe ile ondan 13-14 yüzyıl önce yaşayan İsrail Kralı Süleyman arasında bir ilgi olamaz.
Bazı efsanelerde Belkıs'ın kocasının Yasir Yan'am olduğu, Belkıs'ın güneşin kız kardeşi olduğu ve babasının annesini kurtaran El Hadhad isminde bir cin olduğu söylenir. Belkıs’ın annesinin bir cin olduğu, cinlerle evlenmenin caiz olup olmadığı gibi konular birçok tefsir ve fıkıh kitabının konusu olmuştur.
Günümüz Arap kültüründe
Bazı Arap akademisyenleri Saba Melikesi'nin eski Arap kaynaklarında anlatıldığı üzere Yemen'de değil, kuzeybatı Arabistan'da olduğunu düşünmektedirler. Kuzeybatı Arabistan'da, güneyli Arap krallıklarının kurduğu ticaret kolonilerinin olduğunu belirtmektedirler. Bazı modern arkeolojik kalıntılar bu kolonilerin varlığını doğrular niteliktedir ancak Saba Melikesi Belkıs'ın oradaki varlığı ispatlanamamıştır.
Habeşistan kültüründe
Habeşistan'daki kraliyet ailesi, soylarını doğrudan Süleyman'a ve Saba Melikesi Makeda'ya dayandırmaktadırlar. Makeda isminin kökeni kesin olmamakla birlikte başlıca iki görüş ileri sürülmektedir. Bunlardan birincisi Yeni Ahit'te bahsi geçen "Candace" isimli Habeş kraliçesinin isminin zaman içerisinde bozularak bu şekle dönüştüğüdür. Diğer bir iddia, bu ismin kökeninin Makedonya'lı Büyük İskender olduğu yönündedir.
Habeş efsanesi Kebra Negastın ('the Glory of Kings'), Makeda ve onun soyundan gelenleri anlattığı ileri sürülür. Kral Süleyman'ın Makeda'yı baştan çıkarttığı, ondan bir oğlu olduğu ve bu çocuğun ilk Habeş Kralı I. Menelik olduğu söylenir. Süleyman'ın Habeşistan Kraliçesi tarafından ziyaret edildiği iddiası, M.Ö. 1. yüzyıl Yahudi tarihçilerinden Flavius Josephus tarafından da desteklenir.
Uzun yıllar boyunca modern Habeşistan halkının, İbranice konuşan güney Arabistanlıların, İbranice konuşmayan yerel Habeşistanlı halkla karışması sonucu ortaya çıktığı kabul edilmiştir. Gerçekte tarih öncesi Aksum Krallığı (Habeşistan Krallığı), 7. yüzyılda İslam'ın yükselişine kadar Yemen dâhil güney Arabistan'ı kontrol etmiştir ve Tigrinya dili, Habeşistan dili gibi bu bölgede konuşulan dillerin hepsi İbranice kökenlidir. Habeşistan ve civar bölgelerinde tarih öncesi Arap toplumlarına dair kalıntılar bulunmakla beraber henüz Saba Melikesi öyküsünü doğrular hiçbir kanıta rastlanmamıştır. Ayrıca Saba'lı göçmenlerin modern Habeş Krallığı'nın oluşumunda rol aldığına dair bir kanıta da ulaşılmamıştır.
Habeşistan'daki Saba etkileri modern yazarlar tarafından daha da fazla sorgulanmıştır. Bu etkinin sanılandan çok daha az olduğu, yüzyıl veya birkaç on yıl içerisinde kaybolduğu, muhtemelen Aksum eyaletleri veya medeniyeti ile askerî veya ticarî bir ortaklıktan öteye gitmediği iddia edilmiştir.
Hristiyan tefsirlerinde
Saba (Şeba) Kraliçesi, Matta İncil'inde "Güneyin Kraliçesi" olarak geçer (12.42). Luka İncil'inde İsa, kendisini reddeden çağdaşlarını, Saba Kraliçesi'nin ve Ninova'lıların (Musul yakınlarındaki bir Asur kenti) yargılayacağını belirtir.
Eski Ahit'teki Saba Melikesi öyküsünün tarihi ve metaforik boyutu, Hristiyan tefsirlerinde özellikle vurgulanmıştır. Saba Melikesinin hikâyesi, bir Hristiyan metaforu ve analojisi olarak kullanılır. Kraliçenin Süleyman'ı ziyareti, Kilise'nin İsa ile birleşmesi ile kıyaslanır ve metaforik bir ifadeyle Süleyman'ın 'Mesih' olduğu, Saba Melikesi'nin ise 'İsa'nın iradesine boyun eğen Yahudi halkı' olduğu belirtilir.
Saba Kraliçesi'nin saflığı ve temizliği; 'Meryem'in habercisi' ve 'Mecusilerin bebek İsa'ya getirdiği hediyeler ise (altın, ve mür); Kraliçe'nin Süleyman'a götürdüğü üç hediyenin (altın, baharat ve değerli taşlar) birer yansıması' olarak tasvir edilir.
Orta Çağ'daki tasvirler
Orta Çağ sanatında Saba Melikesi'nin ziyareti, 13. yüzyıl Amiens Katedrali'nin girişindeki "Tanrı'nın Anasının Kapısı"nda resmedilmiştir. Bu eser, Mecusilerin hediyelerine gönderme yapılan kapsamlı bir tasvirdir.Strazburg, Rochester ve Canterbury gibi 12. yüzyıl katedrallerinde de kapı ve pencere süslemelerinde Saba Melike'sinden esinlenerek yapılmış elementler göze çarpmaktadır.
Rönesans tasvirleri
"De Mulieribus Claris" (Ünlü Kadınlar Üzerine) adlı eseri Josephus'un izinden giderek Saba Melikesi'nden Nicaula ismiyle bahseder. 'ın "The Book of the City of Ladies" (Hanımefendiler Şehri'nin Kitabı) bu geleneği devam ettirir. Piero della Francesca'nın 1466 yılında yaptığı Arezzo'daki Gerçek Çarmıh Efsanesi'ne dair duvar resimleri, Saba Melikesi'nin Süleyman'ı ziyareti konusunu işleyen iki panel içermektedir. Gerçek Çarmıh Efsanesi, Saba Melikesi'nin hayran kaldığı Süleyman'ın sarayının kirişleri ile İsa'nin gerildiği çarmıh arasında bir bağlantı kurmaktadır. Hieronymus Bosch'un 1510 yılında yaptığı "Mecusilerin Büyük Aşkının Üçlü Tablosu", rönesans sanatçılarının Saba Melikesi'nin ziyareti ile Mecusilerin ziyaretini karşılaştırdıkları metaforik yaklaşımın devamı niteliğindedir. Bosch, Saba Melikesi'nin ziyaretini, Mecusilerden birinin yakalığına işlemiştir.
Modern teoriler
Saba Melikesi ile Süleyman'ın görüşmesinin nedeninin din, aşk, hayranlık vs. değil, ticaret olduğuna dair bir teori ileri sürülmüştür. Zira İncil'de Süleyman'ın Ezion-Geber'de bir deniz ticaret filosu oluşturduğu söylenir. Bu teoriye göre Süleyman önceleri kendisine aracılık eden güney Arabistan'daki 'nı baypas ederek Doğu Afrika'ya rutin seferler düzenlemeye niyetlenmiştir.
Popüler kültürde Saba Melikesi
Büyük Britanya'da "Eğer (bu böyle ise), ben de Saba Kraliçesi'yim" şeklinde halk arasında yaygın bir vardır. Bahsi geçen ifadeye inanılmadığını belirtir.
Yine Birleşik Krallık'ta abartılı giyinmiş ya da kendini beğenmiş birisiyle dalga geçmek amacıyla söylenen "Kim olduğunu sanıyor, Saba Kraliçesi mi?" şeklinde bir halk deyişi vardır.
Operalar
- George Frideric Handel, Solomon (Süleyman) (1749)
- Charles Gounod, Reine de Saba (Saba Melikesi) (1862)
- , Die Königin von Saba (Saba Melikesi) (1875)
Baleler
- Ottorino Respighi, Belkis, regina di Saba (Saba Melikesi Belkıs) (1930-31)
Filmler
- The Queen of Sheba (Saba Kraliçesi) (1921), Betty Blythe başrolde oynamıştır.
- (Süleyman ve Saba) (1959), Yul Brynner ve Gina Lollobrigida başrollerde oynamışlardır.
- (Saba Melikesi'nin Atom Adamla Karşılaşması) (1963), yönetmen .
- (Süleyman ve Saba) (1995), Halle Berry başrolde oynamıştır.
Kitaplar
- American Gods (Amerikan Tanrıları) (2002), Neil Gaiman.
- "Queen of Sheba and Biblical Scholarship" (Saba Melikesi ve Kutsal Kitap Akademik Uzmanlığı), Dr. Bernard Leeman, Queensland Academic Press 2005,
- "Sheba: Through the Desert in Search of the Legendary Queen" (Saba: Çölde Efsanevi Kraliçenin Peşinde) (2001), Nicholas Clapp
- (Aziz Antonyo'nun Baştan Çıkarılması) (1874), Flaubert
Kaynakça
- ^ . 21 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2012.
- ^ a b http://www.islamhukukusayfasi.com/?page_id=4759 []
- ^ David Allen Hubbard, "The Literary Sources of the Kebra Nagast", doktora tezi (St. Andrews, 1954), pp. 303f.
- ^ Pankhurst, Richard K.P. Addis Tribune, "Let's Look Across the Red Sea I 9 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .", 17 Ocak, 2003.
- ^ Stuart Munro-Hay, Aksum: An African Civilization of Late Antiquity. Edinburgh: Edinburgh University Press, 1991, s. 57.
- ^ a b Byrd, Vickie, editor; Queen of Sheba: Legend and Reality, (Santa Ana, California: The Bowers Museum of Cultural Art, 2004), p. 17.
- ^ Murray, Stephen, The Portals:Access to Redemption, http://www.mcah.columbia.edu/Mcahweb/facade/body.html 12 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Site 20 Kasım 2006'da ziyaret edilmiştir.
- ^ Web Gallery of Art, http://www.wga.hu/frames-e.html?/html/b/bosch/91adorat/01tripty.html 6 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Site en son 20 Kasım'da ziyaret edilmiştir, 2006
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Belkıs ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- The Queen Of Sheba 30 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Michael Wood ve BBC tarafından hazırlanmıştır.
- Jewish Encyclopedia 20 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Yahudi ve Müslüman efsaneleri
- , Minyatür resim sitesi
- Makeda, Queen of Sheba 10 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Torrey Philemon
- - Gladys Rama tarafından UC Irvine'nin 'Yeni U' isimli sergisinin değerlendirmesi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Saba Melikesi Belkis Habesce Nigist Saba gunumuz Habesistan Etiyopya veya Yemen in oldugu topraklarda hukum surdugu farz edilen tarih oncesi nin Ibranice Sh va veya Seba שבא Arapca Saba veya Sebe سبأ Habesce ሳባ hukumdaridir Modern arkeoloji bu kralligin mevcudiyeti konusunda suphecidir Kitabi Mukaddes te kralicenin isminden bahsedilmez Habes kulturunde bu sekilde degil boyle degil gibi anlamlara gelen Makeda ismiyle anilir Islam kulturunde Belkis olarak bilinir Ayrica bazi kaynaklarda Lilith Nikaule veya Nicaula Nikola olarak da gecer Seba Melikesi Belkis Suleyman i ziyaret ederkenEski Ahit e goreSaba Kralicesi Israil Krali Solomon un Suleyman Peygamber bilgeligini duydu ve onu sorulariyla test etmek amaciyla beraberinde baharat altin ve degerli taslardan mutesekkil bircok hediye ile yola cikti 1 Krallar 10 1 13 ve 2 Tarihler 9 1 12 Kralice Suleyman in bilgeligi ve serveti karsisinda hayrete dustu ve Suleyman in tanrisina dua etti Suleyman kraliceye hediyelerle karsilik verdi ve ne isterse alabilecegini soyledi Kralice zaten cok zengindi ve Suleyman a hediye olarak 4 5 ton altin getirmisti 1 Krallar 10 10 Suleyman in Ozdeyisleri nde Saba Kralicesi ile Suleyman arasindaki iliskiye dair bazi gondermeler vardir ve bunlar zaman zaman ikilinin birbirlerine asik olduklari seklinde yorumlanir Sonraki donem Yahudi efsanelerindeYahudi tarihci Josephus Antiquitiesde Saba Kralicesi nin ogrenmeye olan tutkusundan bahseder Onu Nikaule olarak adlandirir Muhtemelen bu ismi Herodot un ine benzeterek olusturmustur Sonraki donemlerde yazilan Targumlarda yer alan Yahudi efsanelerinde Belkis daha oykusel mitolojik bir anlatimla ifade edilmistir Saba Kralicesi nin testlerinden olusan manilerin derlenmesi icin buyuk caba sarfedilmistir Saba Kralicesi bazi oykulerde Lilith olarak adlandirilmistir Gunumuz Afrika kulturundeAfrikali ve Afrika kokenli Amerikali ogretim gorevlileri uzun suredir Saba Kralicesi nin siyahi kimliginden soyutlanmaya calisilmasindan rahatsizlik duymaktadirlar Saba Kralicesi nin Kitabi Mukaddes te bahsi gecen iki siyahi kraliceden biri oldugu dusunulmektedir Diger siyahi kralice dir Josephus Saba Kralicesi nden Misir ve Habesistan Kralicesi olarak bahseder Ilk papazlardan Origenes ve Jerome onu Siyah Afrika milletlerinin kralicesi olarak tanimlamislardir Strabo ya gore Habesistanlilar M O 2 yuzyilda dogu Afrika sahillerinde ve Arap sahil seridinde de yasamislardir Ayrica Homer soyle demistir Misir a komsu olan Etiyopyalilar Habesistanlilar ikiye ayrilir bir kismi Asya da yasar digerleri Libya da Afrika yasar Aslinda birbirlerinden hicbir farklari yoktur Bircok musluman tarihci eski caglarda Arabistan in Habesistan i da kontrol ettigini ileri surmuslerdir Aslinda Etiyopya Arabistan in guney ucunu bugunku Yemen kontrol altinda bulundurmustur Misir in guneyinde veya Afrika veya Arabistan sahil seritlerinde yasayan siyahi halkin tamamina Etiyopyali denir Islami kaynaklardaBelkisSaba MelikesiEs ler iSuleymanDiniIslam Saba Melikesi nden Kur an da Neml Suresi 22 44 ayetlerde bahsedilir Kur an da melikenin ismi gecmez ama Arap kaynaklarinda Belkis olarak adlandirilir Kur an daki oykusu Eski Ahit e benzer niteliktedir kaynak belirtilmeli Hudhud kusu hayvanlarla konusabilen Suleyman Peygamber e Saba adli bir ulkeye gittigini ve oradaki halkin gunese taptiklarini soyler Suleyman melikeye kendisine itaat etmeye davet eden bir mektup gonderir Melike adamlarina danisir Onlar Biz guclu kuvvetli kimseleriz zorlu savas erbabiyiz buyruk ise senindir artik ne buyuracagini sen dusun derler Melike elcileriyle Suleyman a hediyeler gonderir Suleyman hediyeleri onemsemez ve Allah in kendisine cok daha iyilerini bahsettigini soyler Cinlerden biri gidip melikenin tahtini getirebilecegini belirtir Suleyman in bilgili adamlarindan biri de Gozunu acip kapamadan ben onu sana getiririm der Bu zatin Suleyman in veziri veya Hizir oldugu rivayet edilir Kimin getirdigi belirtilmez Iran minyaturunde Belkis Melike gelince onceden getirilmis olan tahti bazi degisikliklere ugratilir ve kendisine gosterilir Senin tahtin boylemi sorusuna Melike tipki aynisi diye cevap verir Neml 41 42 Daha sonra Suleyman in camdan koskune girince zemini su sanarak eteklerini toplar Suleyman onun su degil billur oldugunu belirtir Rivayete gore Suleyman Peygamber bilgisine cok guvenen melikeyi sasirtmak icin camdan zeminin altindan su akitmis ve icine baliklar koymustur Melike Rabbim Ben gercekten kendime yazik etmisim Suleyman la beraber alemlerin Rabbi olan Allah a teslim oldum der ve Ibrahim geleneginden gelen tek tanrililigi kabul eder Saba melikesi Belkis kralicesi Belkis Bint Hedhad bint Surahbil ile karistirilmis ve bu karisiklik Kur an yorumlarina girmistir Miladi 330 345 yillari arasinda hukum surmus olan bu kralice ile ondan 13 14 yuzyil once yasayan Israil Krali Suleyman arasinda bir ilgi olamaz Bazi efsanelerde Belkis in kocasinin Yasir Yan am oldugu Belkis in gunesin kiz kardesi oldugu ve babasinin annesini kurtaran El Hadhad isminde bir cin oldugu soylenir Belkis in annesinin bir cin oldugu cinlerle evlenmenin caiz olup olmadigi gibi konular bircok tefsir ve fikih kitabinin konusu olmustur Gunumuz Arap kulturundeBazi Arap akademisyenleri Saba Melikesi nin eski Arap kaynaklarinda anlatildigi uzere Yemen de degil kuzeybati Arabistan da oldugunu dusunmektedirler Kuzeybati Arabistan da guneyli Arap kralliklarinin kurdugu ticaret kolonilerinin oldugunu belirtmektedirler Bazi modern arkeolojik kalintilar bu kolonilerin varligini dogrular niteliktedir ancak Saba Melikesi Belkis in oradaki varligi ispatlanamamistir Habesistan kulturundeAksum Tigray Bolgesi Etiyopya daki Dungur Harabeleri Sheba Sarayi Kralicesi olarak da bilinir Habesistan daki kraliyet ailesi soylarini dogrudan Suleyman a ve Saba Melikesi Makeda ya dayandirmaktadirlar Makeda isminin kokeni kesin olmamakla birlikte baslica iki gorus ileri surulmektedir Bunlardan birincisi Yeni Ahit te bahsi gecen Candace isimli Habes kralicesinin isminin zaman icerisinde bozularak bu sekle donustugudur Diger bir iddia bu ismin kokeninin Makedonya li Buyuk Iskender oldugu yonundedir Habes efsanesi Kebra Negastin the Glory of Kings Makeda ve onun soyundan gelenleri anlattigi ileri surulur Kral Suleyman in Makeda yi bastan cikarttigi ondan bir oglu oldugu ve bu cocugun ilk Habes Krali I Menelik oldugu soylenir Suleyman in Habesistan Kralicesi tarafindan ziyaret edildigi iddiasi M O 1 yuzyil Yahudi tarihcilerinden Flavius Josephus tarafindan da desteklenir Uzun yillar boyunca modern Habesistan halkinin Ibranice konusan guney Arabistanlilarin Ibranice konusmayan yerel Habesistanli halkla karismasi sonucu ortaya ciktigi kabul edilmistir Gercekte tarih oncesi Aksum Kralligi Habesistan Kralligi 7 yuzyilda Islam in yukselisine kadar Yemen dahil guney Arabistan i kontrol etmistir ve Tigrinya dili Habesistan dili gibi bu bolgede konusulan dillerin hepsi Ibranice kokenlidir Habesistan ve civar bolgelerinde tarih oncesi Arap toplumlarina dair kalintilar bulunmakla beraber henuz Saba Melikesi oykusunu dogrular hicbir kanita rastlanmamistir Ayrica Saba li gocmenlerin modern Habes Kralligi nin olusumunda rol aldigina dair bir kanita da ulasilmamistir Habesistan daki Saba etkileri modern yazarlar tarafindan daha da fazla sorgulanmistir Bu etkinin sanilandan cok daha az oldugu yuzyil veya birkac on yil icerisinde kayboldugu muhtemelen Aksum eyaletleri veya medeniyeti ile askeri veya ticari bir ortakliktan oteye gitmedigi iddia edilmistir Hristiyan tefsirlerindeSaba Kralicesi Belkis in limandan ayrilisi Claude Lorrain Saba Seba Kralicesi Matta Incil inde Guneyin Kralicesi olarak gecer 12 42 Luka Incil inde Isa kendisini reddeden cagdaslarini Saba Kralicesi nin ve Ninova lilarin Musul yakinlarindaki bir Asur kenti yargilayacagini belirtir Eski Ahit teki Saba Melikesi oykusunun tarihi ve metaforik boyutu Hristiyan tefsirlerinde ozellikle vurgulanmistir Saba Melikesinin hikayesi bir Hristiyan metaforu ve analojisi olarak kullanilir Kralicenin Suleyman i ziyareti Kilise nin Isa ile birlesmesi ile kiyaslanir ve metaforik bir ifadeyle Suleyman in Mesih oldugu Saba Melikesi nin ise Isa nin iradesine boyun egen Yahudi halki oldugu belirtilir Saba Kralicesi nin safligi ve temizligi Meryem in habercisi ve Mecusilerin bebek Isa ya getirdigi hediyeler ise altin ve mur Kralice nin Suleyman a goturdugu uc hediyenin altin baharat ve degerli taslar birer yansimasi olarak tasvir edilir Orta Cag daki tasvirlerSuleyman ve Belkis St Oswald Orta Cag sanatinda Saba Melikesi nin ziyareti 13 yuzyil Amiens Katedrali nin girisindeki Tanri nin Anasinin Kapisi nda resmedilmistir Bu eser Mecusilerin hediyelerine gonderme yapilan kapsamli bir tasvirdir Strazburg Rochester ve Canterbury gibi 12 yuzyil katedrallerinde de kapi ve pencere suslemelerinde Saba Melike sinden esinlenerek yapilmis elementler goze carpmaktadir Ronesans tasvirleriMecusilerin Buyuk Askinin Uclu Tablosu Hieronymus Bosch Museo del Prado Madrid De Mulieribus Claris Unlu Kadinlar Uzerine adli eseri Josephus un izinden giderek Saba Melikesi nden Nicaula ismiyle bahseder in The Book of the City of Ladies Hanimefendiler Sehri nin Kitabi bu gelenegi devam ettirir Piero della Francesca nin 1466 yilinda yaptigi Arezzo daki Gercek Carmih Efsanesi ne dair duvar resimleri Saba Melikesi nin Suleyman i ziyareti konusunu isleyen iki panel icermektedir Gercek Carmih Efsanesi Saba Melikesi nin hayran kaldigi Suleyman in sarayinin kirisleri ile Isa nin gerildigi carmih arasinda bir baglanti kurmaktadir Hieronymus Bosch un 1510 yilinda yaptigi Mecusilerin Buyuk Askinin Uclu Tablosu ronesans sanatcilarinin Saba Melikesi nin ziyareti ile Mecusilerin ziyaretini karsilastirdiklari metaforik yaklasimin devami niteligindedir Bosch Saba Melikesi nin ziyaretini Mecusilerden birinin yakaligina islemistir Modern teorilerSaba Melikesi ile Suleyman in gorusmesinin nedeninin din ask hayranlik vs degil ticaret olduguna dair bir teori ileri surulmustur Zira Incil de Suleyman in Ezion Geber de bir deniz ticaret filosu olusturdugu soylenir Bu teoriye gore Suleyman onceleri kendisine aracilik eden guney Arabistan daki ni baypas ederek Dogu Afrika ya rutin seferler duzenlemeye niyetlenmistir Populer kulturde Saba MelikesiBetty Blythe Belkis rolunde Buyuk Britanya da Eger bu boyle ise ben de Saba Kralicesi yim seklinde halk arasinda yaygin bir vardir Bahsi gecen ifadeye inanilmadigini belirtir Yine Birlesik Krallik ta abartili giyinmis ya da kendini begenmis birisiyle dalga gecmek amaciyla soylenen Kim oldugunu saniyor Saba Kralicesi mi seklinde bir halk deyisi vardir Operalar George Frideric Handel Solomon Suleyman 1749 Charles Gounod Reine de Saba Saba Melikesi 1862 Die Konigin von Saba Saba Melikesi 1875 Baleler Ottorino Respighi Belkis regina di Saba Saba Melikesi Belkis 1930 31 Filmler The Queen of Sheba Saba Kralicesi 1921 Betty Blythe basrolde oynamistir Suleyman ve Saba 1959 Yul Brynner ve Gina Lollobrigida basrollerde oynamislardir Saba Melikesi nin Atom Adamla Karsilasmasi 1963 yonetmen Suleyman ve Saba 1995 Halle Berry basrolde oynamistir Kitaplar American Gods Amerikan Tanrilari 2002 Neil Gaiman Queen of Sheba and Biblical Scholarship Saba Melikesi ve Kutsal Kitap Akademik Uzmanligi Dr Bernard Leeman Queensland Academic Press 2005 ISBN 0 9758022 0 8 Sheba Through the Desert in Search of the Legendary Queen Saba Colde Efsanevi Kralicenin Pesinde 2001 Nicholas Clapp Aziz Antonyo nun Bastan Cikarilmasi 1874 FlaubertKaynakca 21 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Temmuz 2012 a b http www islamhukukusayfasi com page id 4759 olu kirik baglanti David Allen Hubbard The Literary Sources of the Kebra Nagast doktora tezi St Andrews 1954 pp 303f Pankhurst Richard K P Addis Tribune Let s Look Across the Red Sea I 9 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde 17 Ocak 2003 Stuart Munro Hay Aksum An African Civilization of Late Antiquity Edinburgh Edinburgh University Press 1991 s 57 a b Byrd Vickie editor Queen of Sheba Legend and Reality Santa Ana California The Bowers Museum of Cultural Art 2004 p 17 Murray Stephen The Portals Access to Redemption http www mcah columbia edu Mcahweb facade body html 12 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Site 20 Kasim 2006 da ziyaret edilmistir Web Gallery of Art http www wga hu frames e html html b bosch 91adorat 01tripty html 6 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Site en son 20 Kasim da ziyaret edilmistir 2006Dis baglantilarWikimedia Commons ta Belkis ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir The Queen Of Sheba 30 Agustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Michael Wood ve BBC tarafindan hazirlanmistir Jewish Encyclopedia 20 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yahudi ve Musluman efsaneleri Minyatur resim sitesi Makeda Queen of Sheba 10 Kasim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Torrey Philemon Gladys Rama tarafindan UC Irvine nin Yeni U isimli sergisinin degerlendirmesi