Çiğ süt veya pastörize edilmemiş süt, pastörize edilmemiş süttür. Çiğ sütün savunucuları, daha iyi lezzet, daha iyi beslenme ve sağlıklı bir bağışıklık sisteminin oluşturulması dahil olmak üzere tüketiminin faydaları olduğunu belirtmişlerdir. Birçok ülkelerde çiğ beslenme'de önemli yer tutar.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlqTDJOakwxQmhjM1IxY21WZlRtVmpkR0Z5WDBaaGNtMWZKVEk0TVRVeE1qRTBNelkwTXpJbE1qa3VhbkJuTHpNd01IQjRMVkJoYzNSMWNtVmZUbVZqZEdGeVgwWmhjbTFmSlRJNE1UVXhNakUwTXpZME16SWxNamt1YW5Cbi5qcGc=.jpg)
Çiğ süt savunucuları, daha iyi lezzet, daha iyi beslenme, sağlıklı bir bağışıklık sisteminin oluşturulmasına katkı ve alerjilerden korunma dahil olmak üzere tüketimin çok sayıda sözde faydasını ileri sürmüşlerdir.[2] Bununla birlikte, tüketimin net bir faydası bulunamamıştır ve tıp camiası, bu ürünlerden süt kaynaklı tehlikeli hastalıklara yakalanma riskinin arttığını belirtmektedir.[3] Bu artan riske ilişkin önemli kanıtlar, net bir fayda eksikliği ile birleştiğinde, dünyanın dört bir yanındaki ülkelerin çiğ süt satışını yasaklamasına veya satıldığında ambalaj üzerinde uyarı etiketleri gerektirmesine neden olmuştur.
Satışa sunulan ülkelerde, bulunabilirliği ve satışına ilişkin düzenlemeler değişiklik göstermektedir. AB'de üye ülkeler çiğ sütün satışını yasaklayabilir veya kısıtlayabilir, ancak tamamen yasak değildir; bazı üye ülkelerde çiğ sütün otomatik satış makineleri aracılığıyla satılmasına izin verilir, ancak genellikle ambalaj, tüketiciye tüketmeden önce kaynatmaları konusunda talimat verİr.
Çiğ süt ve pastörizasyonun tarihçesi
Çiğ sütün tarihi, birçok uygarlık için temel bir gıda olduğu antik çağlara kadar uzanmaktadır. Süt tüketimine dair en eski kanıtlar, arkeolojik bulguların insanların inek, keçi ve koyun gibi hayvanları sağdığını gösterdiği M.Ö. 9000-7000 yılları arasındaki Neolitik dönemden gelmektedir. Bu ilk zamanlarda çiğ süt doğrudan hayvanlardan alınarak tüketiliyor ya da hayvan derisi veya çömlekten yapılmış kaplarda saklanıyordu.
Mısır gibi eski uygarlıklarda çiğ süte büyük değer verilir ve kutsal bir gıda olarak kabul edilirdi. Genellikle tanrılara ve tanrıçalara dini bir sunu olarak sunulurdu. Mısırlılar çiğ sütü peynir ve tereyağı gibi çeşitli süt ürünleri yapmak için de kullanmışlardır.
Antik Yunan ve Roma'da çiğ süt hem zenginler hem de fakirler tarafından tüketilirdi. Besleyici bir gıda olarak kabul edilir ve genellikle tıbbi ilaçlarda kullanılırdı. Ünlü Yunan hekim Hipokrat, sağlığa faydaları nedeniyle çiğ sütü tavsiye etmiştir.
Pastörizasyonun keşfi, 19. yüzyılda mikrobiyoloji alanına önemli katkılarda bulunan Fransız bilim adamı Louis Pasteur'e atfedilebilir. Pasteur, 1800'lerin ortalarında mikroorganizmaların yiyecek ve içeceklerin fermantasyonu ve bozulmasındaki rolünü anlamak için deneyler yapmıştır. Deneyleri sonucunda, sütün belirli bir sıcaklığa kadar ısıtılmasının, tadını veya besin değerini önemli ölçüde etkilemeden zararlı bakterileri öldürebileceğini keşfetmiştir.
Pasteur'ün çığır açan çalışması, günümüzde pastörizasyon olarak bilinen sürecin geliştirilmesine yol açmıştır. Pastörizasyonun ilk başarılı uygulaması 1886 yılında Almanya'da Franz von Soxhlet tarafından gerçekleştirilmiştir. Sütü kısa bir süre için 60 °C (140 °F) sıcaklığa kadar ısıtmak için buhar kullandı ve sütün kalitesini korurken patojenik bakterileri etkili bir şekilde öldürdü.
Kullanımı
Çiğ süt çeşitli şekillerde kullanılmakta ve süt bazlı gıdaların üretiminde kullanılmaktadır.
Çiğ sütün başlıca kullanım alanlarından biri peynir üretimidir. Peynir yapımı uzun bir geçmişe sahiptir ve çiğ süt, eşsiz lezzet profili ve fermantasyon için potansiyel faydaları nedeniyle zanaatkar peynir üreticileri tarafından sıklıkla tercih edilmektedir. Çiğ sütte bulunan doğal enzimler ve bakteriler, peynirde karmaşık tatların ve dokuların gelişmesine katkıda bulunur. Çiğ sütten yapılan bazı popüler peynir türleri arasında Roquefort, Gorgonzola, Camembert ve Parmesan peyniri sayılabilir.
Tereyağı, çiğ sütten yapılabilen bir diğer süt bazlı üründür. Süreç kremanın çiğ sütten ayrılmasını ve katılaşarak tereyağı haline gelene kadar çalkalanmasını içerir. Çiğ süt tereyağı, ineklerin cinsi, beslenmeleri ve mevsim gibi faktörlere bağlı olarak değişebilen zengin lezzeti ve kremsi dokusuyla bilinir. Yaygın olarak sürülebilir, fırıncılıkta veya yemek pişirme amacıyla kullanılır.
Sağlık üzerindeki etkileri
Bulaşıcılık
Çiğ sütten kaynaklanan potansiyel patojen bakteriler arasında tüberküloz, difteri, tifo, Campylobacter, Listeria, Brucella, E. coli, Salmonella ve streptokok enfeksiyonları bulunmaktadır. Bu sebepler tüketilmesini potansiyel olarak güvensiz hale getirir. Bakterilerin yanı sıra viral enfeksiyonların da kaynağı olabilir. Bu virüslerden biri, karaciğer iltihabına neden olabilen hepatit A virüsüdür (HAV). HAV, çiğ süt de dahil olmak üzere kontamine gıda veya su yoluyla bulaşabilir. Hepatit A'nın belirtileri arasında yorgunluk, bulantı, kusma, karın ağrısı ve sarılık yer alır. Çiğ sütte bulunabilen bir diğer virüs de ishal, kusma, mide krampları ve bulantı ile karakterize gastroenterite neden olan norovirüstür. Parazit enfeksiyonları çiğ süt tüketiminde bir başka endişe kaynağıdır. Kriptosporidiyoza neden olan bir parazit olan Cryptosporidium parvum enfeksiyonu buna bir örnektir. Bu parazit enfeksiyonu sulu ishal, mide krampları, dehidrasyon, kilo kaybı ve ateşe yol açar. Çiğ sütte bulunabilen bir diğer parazit de Toxoplasma gondii'dir. Sağlıklı bireyler bu parazitten kaynaklanan herhangi bir belirti yaşamayabilirken, hamile kadınlarda ve bağışıklık sistemi zayıflamış bireylerde ciddi hastalıklara neden olabilir.
Yasal durumu
Paketlenmiş çiğ sütün ticari dağıtımına ilişkin düzenlemeler dünya genelinde farklılık göstermektedir. Bazı ülkelerde tamamen yasak olsa da pek çoğu doğrudan çiftçiden alınan çiğ sütün satın alınmasını kısıtlamamaktadır. Çiğ süt bazen tüketicinin süt hayvanında veya sürüde pay sahibi olduğu ve dolayısıyla kendi hayvanından süt tüketiyor sayılabileceği bir program aracılığıyla dağıtılmaktadır ki bu yasaldır. Çiğ süt bazen hayvan veya evcil hayvan tüketimi için veya insan tüketimi için satışın yasak olduğu yerlerde sabun yapımı gibi diğer kullanımlar için pazarlanmaktadır.
Afrika
Güney Afrika
Çiğ süt satışı Foodstuffs, Cosmetics and Disinfectants Act, 1972 yasası gereğince yasa dışıdır.
Kenya
Yeni kabul edilen Süt Endüstrisi Yönetmeliği (2021), çiğ sütün kırsal alanlarda sadece üreticiler tarafından doğrudan komşu tüketicilere satılmasına izin verirken, kentsel alanlarda sadece pastörize sütün satılması yasaldır.
Asya
Çin
Çin'de çiğ sütün yasal statüsü biraz karmaşıktır ve bölgeye göre değişmektedir. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından hazırlanan bir rapora göre, çiğ sütün Hebei ve Shandong gibi bazı eyaletlerde belirli koşullar altında satılmasına izin verilmektedir. Ancak Pekin ve Şangay gibi diğer eyaletlerde çiğ sütün marketlerde veya süpermarketlerde satılması yasaktır.
Çin hükûmeti, gıda güvenliğini sağlamak amacıyla çiğ sütün üretimi ve satışı konusunda sıkı düzenlemeler getirmiştir. Örneğin, süt çiftliklerinin sütlerini tüketicilere satmadan önce yetkililerden sertifika almaları gerekmektedir. Ayrıca, tüm çiğ sütler satılmadan önce patojenler ve diğer kirleticiler açısından test edilmelidir.
Japonya
Japonya'da çiğ sütün yasal statüsü, Sağlık, Çalışma ve Refah Bakanlığı (MHLW) tarafından uygulanan Gıda Sanitasyon Yasası ile düzenlenmektedir.
Japonya'da doğrudan tüketim için çiğ süt satışı sıkı bir şekilde düzenlenmekte ve genellikle yasa dışıdır
Ancak bu genel yasağın bazı istisnaları bulunmaktadır. Japonya'nın Hokkaido ve Iwate vilayetleri gibi bazı bölgelerinde çiğ süt satışına belirli koşullar altında izin verilmektedir. Bu koşullar arasında sıkı hijyen standartları ve bakteriyel kontaminasyon için düzenli testler yer almaktadır. Ayrıca, çiğ süt satmak isteyen çiftçilerin yerel hükûmet yetkililerinden lisans almaları gerekmektedir.
Avrupa
Avrupa Birliği, çiğ süt ve çiğ sütle yapılan ürünlerin bu durumu belirtecek şekilde etiketlenmesini şart koşmaktadır. AB hijyen kuralları uyarınca, üye devletler insan tüketimine yönelik çiğ sütün piyasaya sürülmesini yasaklayabilir veya kısıtlayabilir. AB üyesi ülkeler de kendi şartlarını uygulamakta serbesttir.
Fransa
Çiğ süt peynirleri Fransa'nın toplam peynir üretiminin yaklaşık yüzde 18'ini oluşturmakta ve pastörize sütten yapılan peynirlerden çok daha üstün kabul edilmektedir. Birçok Fransız mutfağı gelenekçisi pastörize peynirleri neredeyse kutsal şeylere saygısızlık olarak görmektedir. Birçok geleneksel Fransız peyniri yüzlerce yıldır yalnızca çiğ sütten yapılmaktadır. Fransa'da pastörize edilmemiş peynir, stafilokokal gıda zehirlenmesinin başlıca kaynağıdır.
Almanya
Almanya'da paketlenmiş çiğ süt Vorzugsmilch adı altında dükkanlarda satılabilir. Çiğ süt satışa sunulmadan önce paketlenmeli ve gerekli bilgiler (üretici, raf ömrü ve özel uyarılar) ürünün üzerine yazılmalıdır. Dağıtım lisansının sıkı kalite kısıtlamaları vardır; 2012 itibarıyla Almanya'da sadece 80 çiftçinin lisansı vardı.
İrlanda
İrlanda Cumhuriyeti'nde çiğ süt yasaldır ve satışı ve üretimi Tarım Bakanlığı tarafından düzenlenmektedir.
Slovenya
Çiğ süt, 2010 yılından bu yana tüm ülkede soğutmalı süt otomatlarından (mlekomati) temin edilebilmektedir. Makinelerde satılan süt sıkı bir düzenli kontrole tabidir.
2018 itibarıyla çiğ süt dükkanlarda da satılmaktadır. Slovenya Ulusal Halk Sağlığı Enstitüsü, süt makinelerinden alınan ve ısıl işlem görmemiş (kaynatılmamış) taze süt tüketiminin sağlık açısından risk oluşturabileceğini belirtmektedir.
Türkiye
Türkiye'de çiğ süt satışı, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenen kurallara tabidir. Bu kurallar, çiğ sütün hijyenik koşullarda üretilmesini ve tüketiciye güvenli bir şekilde sunulmasını sağlamayı amaçlar. Çiğ sütün satışında hijyenik koşulların sağlanması için üreticilerin belirli standartlara uyması gerekmektedir.
Çiğ sütün satışının düzenlenmesindeki temel yasal düzenlemelerden biri, "Süt ve Süt Ürünleri Tebliği"dir. Bu tebliğde çiğ sütün üretimi, işlenmesi, depolanması ve satışıyla ilgili detaylı kurallar belirlenmiştir. Tebliğde, çiğ sütün hijyenik koşullarda üretilmesi, soğuk zincirin korunması, etiketleme ve izlenebilirlik gibi konular ele alınmaktadır.
Çiğ sütün satışında önemli bir nokta da sağlık kontrolüdür. Türkiye'de çiğ süt üretimi yapan işletmeler, düzenli olarak sağlık kontrolünden geçmek zorundadır. Bu kontrol, çiğ sütün mikrobiyolojik ve kimyasal analizlerinin yapılmasını içerir. Üreticilerin sağlık kontrolüne uyması ve sonuçların belgelendirilmesi gerekmektedir.
Türkiye'de çiğ süt satışı genellikle yerel pazarlarda veya köylerdeki üreticiler tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu satış noktalarında çiğ süt, genellikle cam şişelerde veya plastik kaplarda tüketiciye sunulmaktadır.
Kuzey Amerika
Kanada
Çiğ sütün doğrudan tüketicilere satışı Kanada'da 1991 yılından beri Gıda ve İlaç Yönetmelikleri kapsamında yasaklanmıştır.
Amerika Birleşik Devletleri
Çiğ süt satış süreci Amerika Birleşik Devletleri'nin 50 eyaletinin tamamında yasaldır. Bununla birlikte, bu sütün halka sunulması süreci farklılık göstermektedir ve çeşitli yargı bölgeleri tüketicilerin çiğ sütü nasıl alabileceklerini belirlemiştir.
Okyanusya
Avustralya
Avustralya'da 1940 yılından beri çiğ inek sütünün insan tüketimi için satışı genel olarak yasaktır.
Yeni Zelanda
Yeni Zelanda'da içme amaçlı çiğ süt ve çiğ süt ürünleri üretilebilir ve satılabilir, ancak patojen riskini dengelemek için yüksek düzeyde düzenlemeye tabidir. Tüketicilere satış için çiğ süt üreticileri kayıtlı olmalıdır. Çiğ süt ya alıcı tarafından üreticinin çiftliğinden alınmalı ya da alıcının evine teslim edilmelidir.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mart 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mart 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mart 2021.
- ^ . 2 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 6 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 10 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 31 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 7 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Milk South Africa" (PDF). 31 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 31 Ağustos 2023.
- ^ "You require contract to buy or sell raw milk". 31 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ağustos 2023.
- ^ (PDF). 2019. 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ . 1 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 6 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 18 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ (PDF). 16 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ . 24 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 29 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cig sut veya pastorize edilmemis sut pastorize edilmemis suttur Cig sutun savunuculari daha iyi lezzet daha iyi beslenme ve saglikli bir bagisiklik sisteminin olusturulmasi dahil olmak uzere tuketiminin faydalari oldugunu belirtmislerdir Bircok ulkelerde cig beslenme de onemli yer tutar Cig sut savunuculari daha iyi lezzet daha iyi beslenme saglikli bir bagisiklik sisteminin olusturulmasina katki ve alerjilerden korunma dahil olmak uzere tuketimin cok sayida sozde faydasini ileri surmuslerdir 2 Bununla birlikte tuketimin net bir faydasi bulunamamistir ve tip camiasi bu urunlerden sut kaynakli tehlikeli hastaliklara yakalanma riskinin arttigini belirtmektedir 3 Bu artan riske iliskin onemli kanitlar net bir fayda eksikligi ile birlestiginde dunyanin dort bir yanindaki ulkelerin cig sut satisini yasaklamasina veya satildiginda ambalaj uzerinde uyari etiketleri gerektirmesine neden olmustur Satisa sunulan ulkelerde bulunabilirligi ve satisina iliskin duzenlemeler degisiklik gostermektedir AB de uye ulkeler cig sutun satisini yasaklayabilir veya kisitlayabilir ancak tamamen yasak degildir bazi uye ulkelerde cig sutun otomatik satis makineleri araciligiyla satilmasina izin verilir ancak genellikle ambalaj tuketiciye tuketmeden once kaynatmalari konusunda talimat verIr Cig sut ve pastorizasyonun tarihcesiCig sutun tarihi bircok uygarlik icin temel bir gida oldugu antik caglara kadar uzanmaktadir Sut tuketimine dair en eski kanitlar arkeolojik bulgularin insanlarin inek keci ve koyun gibi hayvanlari sagdigini gosterdigi M O 9000 7000 yillari arasindaki Neolitik donemden gelmektedir Bu ilk zamanlarda cig sut dogrudan hayvanlardan alinarak tuketiliyor ya da hayvan derisi veya comlekten yapilmis kaplarda saklaniyordu Misir gibi eski uygarliklarda cig sute buyuk deger verilir ve kutsal bir gida olarak kabul edilirdi Genellikle tanrilara ve tanricalara dini bir sunu olarak sunulurdu Misirlilar cig sutu peynir ve tereyagi gibi cesitli sut urunleri yapmak icin de kullanmislardir Antik Yunan ve Roma da cig sut hem zenginler hem de fakirler tarafindan tuketilirdi Besleyici bir gida olarak kabul edilir ve genellikle tibbi ilaclarda kullanilirdi Unlu Yunan hekim Hipokrat sagliga faydalari nedeniyle cig sutu tavsiye etmistir Pastorizasyonun kesfi 19 yuzyilda mikrobiyoloji alanina onemli katkilarda bulunan Fransiz bilim adami Louis Pasteur e atfedilebilir Pasteur 1800 lerin ortalarinda mikroorganizmalarin yiyecek ve iceceklerin fermantasyonu ve bozulmasindaki rolunu anlamak icin deneyler yapmistir Deneyleri sonucunda sutun belirli bir sicakliga kadar isitilmasinin tadini veya besin degerini onemli olcude etkilemeden zararli bakterileri oldurebilecegini kesfetmistir Pasteur un cigir acan calismasi gunumuzde pastorizasyon olarak bilinen surecin gelistirilmesine yol acmistir Pastorizasyonun ilk basarili uygulamasi 1886 yilinda Almanya da Franz von Soxhlet tarafindan gerceklestirilmistir Sutu kisa bir sure icin 60 C 140 F sicakliga kadar isitmak icin buhar kullandi ve sutun kalitesini korurken patojenik bakterileri etkili bir sekilde oldurdu KullanimiCig sut cesitli sekillerde kullanilmakta ve sut bazli gidalarin uretiminde kullanilmaktadir Cig sutun baslica kullanim alanlarindan biri peynir uretimidir Peynir yapimi uzun bir gecmise sahiptir ve cig sut essiz lezzet profili ve fermantasyon icin potansiyel faydalari nedeniyle zanaatkar peynir ureticileri tarafindan siklikla tercih edilmektedir Cig sutte bulunan dogal enzimler ve bakteriler peynirde karmasik tatlarin ve dokularin gelismesine katkida bulunur Cig sutten yapilan bazi populer peynir turleri arasinda Roquefort Gorgonzola Camembert ve Parmesan peyniri sayilabilir Tereyagi cig sutten yapilabilen bir diger sut bazli urundur Surec kremanin cig sutten ayrilmasini ve katilasarak tereyagi haline gelene kadar calkalanmasini icerir Cig sut tereyagi ineklerin cinsi beslenmeleri ve mevsim gibi faktorlere bagli olarak degisebilen zengin lezzeti ve kremsi dokusuyla bilinir Yaygin olarak surulebilir firincilikta veya yemek pisirme amaciyla kullanilir Saglik uzerindeki etkileriBulasicilik Cig sutten kaynaklanan potansiyel patojen bakteriler arasinda tuberkuloz difteri tifo Campylobacter Listeria Brucella E coli Salmonella ve streptokok enfeksiyonlari bulunmaktadir Bu sebepler tuketilmesini potansiyel olarak guvensiz hale getirir Bakterilerin yani sira viral enfeksiyonlarin da kaynagi olabilir Bu viruslerden biri karaciger iltihabina neden olabilen hepatit A virusudur HAV HAV cig sut de dahil olmak uzere kontamine gida veya su yoluyla bulasabilir Hepatit A nin belirtileri arasinda yorgunluk bulanti kusma karin agrisi ve sarilik yer alir Cig sutte bulunabilen bir diger virus de ishal kusma mide kramplari ve bulanti ile karakterize gastroenterite neden olan norovirustur Parazit enfeksiyonlari cig sut tuketiminde bir baska endise kaynagidir Kriptosporidiyoza neden olan bir parazit olan Cryptosporidium parvum enfeksiyonu buna bir ornektir Bu parazit enfeksiyonu sulu ishal mide kramplari dehidrasyon kilo kaybi ve atese yol acar Cig sutte bulunabilen bir diger parazit de Toxoplasma gondii dir Saglikli bireyler bu parazitten kaynaklanan herhangi bir belirti yasamayabilirken hamile kadinlarda ve bagisiklik sistemi zayiflamis bireylerde ciddi hastaliklara neden olabilir Yasal durumuPaketlenmis cig sutun ticari dagitimina iliskin duzenlemeler dunya genelinde farklilik gostermektedir Bazi ulkelerde tamamen yasak olsa da pek cogu dogrudan ciftciden alinan cig sutun satin alinmasini kisitlamamaktadir Cig sut bazen tuketicinin sut hayvaninda veya surude pay sahibi oldugu ve dolayisiyla kendi hayvanindan sut tuketiyor sayilabilecegi bir program araciligiyla dagitilmaktadir ki bu yasaldir Cig sut bazen hayvan veya evcil hayvan tuketimi icin veya insan tuketimi icin satisin yasak oldugu yerlerde sabun yapimi gibi diger kullanimlar icin pazarlanmaktadir Afrika Guney Afrika Cig sut satisi Foodstuffs Cosmetics and Disinfectants Act 1972 yasasi geregince yasa disidir Kenya Yeni kabul edilen Sut Endustrisi Yonetmeligi 2021 cig sutun kirsal alanlarda sadece ureticiler tarafindan dogrudan komsu tuketicilere satilmasina izin verirken kentsel alanlarda sadece pastorize sutun satilmasi yasaldir Asya Cin Cin de cig sutun yasal statusu biraz karmasiktir ve bolgeye gore degismektedir Birlesmis Milletler Gida ve Tarim Orgutu FAO tarafindan hazirlanan bir rapora gore cig sutun Hebei ve Shandong gibi bazi eyaletlerde belirli kosullar altinda satilmasina izin verilmektedir Ancak Pekin ve Sangay gibi diger eyaletlerde cig sutun marketlerde veya supermarketlerde satilmasi yasaktir Cin hukumeti gida guvenligini saglamak amaciyla cig sutun uretimi ve satisi konusunda siki duzenlemeler getirmistir Ornegin sut ciftliklerinin sutlerini tuketicilere satmadan once yetkililerden sertifika almalari gerekmektedir Ayrica tum cig sutler satilmadan once patojenler ve diger kirleticiler acisindan test edilmelidir Japonya Japonya da cig sutun yasal statusu Saglik Calisma ve Refah Bakanligi MHLW tarafindan uygulanan Gida Sanitasyon Yasasi ile duzenlenmektedir Japonya da dogrudan tuketim icin cig sut satisi siki bir sekilde duzenlenmekte ve genellikle yasa disidir Ancak bu genel yasagin bazi istisnalari bulunmaktadir Japonya nin Hokkaido ve Iwate vilayetleri gibi bazi bolgelerinde cig sut satisina belirli kosullar altinda izin verilmektedir Bu kosullar arasinda siki hijyen standartlari ve bakteriyel kontaminasyon icin duzenli testler yer almaktadir Ayrica cig sut satmak isteyen ciftcilerin yerel hukumet yetkililerinden lisans almalari gerekmektedir Avrupa Avrupa Birligi cig sut ve cig sutle yapilan urunlerin bu durumu belirtecek sekilde etiketlenmesini sart kosmaktadir AB hijyen kurallari uyarinca uye devletler insan tuketimine yonelik cig sutun piyasaya surulmesini yasaklayabilir veya kisitlayabilir AB uyesi ulkeler de kendi sartlarini uygulamakta serbesttir Fransa Cig sut peynirleri Fransa nin toplam peynir uretiminin yaklasik yuzde 18 ini olusturmakta ve pastorize sutten yapilan peynirlerden cok daha ustun kabul edilmektedir Bircok Fransiz mutfagi gelenekcisi pastorize peynirleri neredeyse kutsal seylere saygisizlik olarak gormektedir Bircok geleneksel Fransiz peyniri yuzlerce yildir yalnizca cig sutten yapilmaktadir Fransa da pastorize edilmemis peynir stafilokokal gida zehirlenmesinin baslica kaynagidir Almanya Almanya da paketlenmis cig sut Vorzugsmilch adi altinda dukkanlarda satilabilir Cig sut satisa sunulmadan once paketlenmeli ve gerekli bilgiler uretici raf omru ve ozel uyarilar urunun uzerine yazilmalidir Dagitim lisansinin siki kalite kisitlamalari vardir 2012 itibariyla Almanya da sadece 80 ciftcinin lisansi vardi Irlanda Irlanda Cumhuriyeti nde cig sut yasaldir ve satisi ve uretimi Tarim Bakanligi tarafindan duzenlenmektedir Slovenya Cig sut 2010 yilindan bu yana tum ulkede sogutmali sut otomatlarindan mlekomati temin edilebilmektedir Makinelerde satilan sut siki bir duzenli kontrole tabidir 2018 itibariyla cig sut dukkanlarda da satilmaktadir Slovenya Ulusal Halk Sagligi Enstitusu sut makinelerinden alinan ve isil islem gormemis kaynatilmamis taze sut tuketiminin saglik acisindan risk olusturabilecegini belirtmektedir Turkiye Turkiye de cig sut satisi Tarim ve Orman Bakanligi tarafindan belirlenen kurallara tabidir Bu kurallar cig sutun hijyenik kosullarda uretilmesini ve tuketiciye guvenli bir sekilde sunulmasini saglamayi amaclar Cig sutun satisinda hijyenik kosullarin saglanmasi icin ureticilerin belirli standartlara uymasi gerekmektedir Cig sutun satisinin duzenlenmesindeki temel yasal duzenlemelerden biri Sut ve Sut Urunleri Tebligi dir Bu tebligde cig sutun uretimi islenmesi depolanmasi ve satisiyla ilgili detayli kurallar belirlenmistir Tebligde cig sutun hijyenik kosullarda uretilmesi soguk zincirin korunmasi etiketleme ve izlenebilirlik gibi konular ele alinmaktadir Cig sutun satisinda onemli bir nokta da saglik kontroludur Turkiye de cig sut uretimi yapan isletmeler duzenli olarak saglik kontrolunden gecmek zorundadir Bu kontrol cig sutun mikrobiyolojik ve kimyasal analizlerinin yapilmasini icerir Ureticilerin saglik kontrolune uymasi ve sonuclarin belgelendirilmesi gerekmektedir Turkiye de cig sut satisi genellikle yerel pazarlarda veya koylerdeki ureticiler tarafindan gerceklestirilmektedir Bu satis noktalarinda cig sut genellikle cam siselerde veya plastik kaplarda tuketiciye sunulmaktadir Kuzey Amerika Kanada Cig sutun dogrudan tuketicilere satisi Kanada da 1991 yilindan beri Gida ve Ilac Yonetmelikleri kapsaminda yasaklanmistir Amerika Birlesik Devletleri Cig sut satis sureci Amerika Birlesik Devletleri nin 50 eyaletinin tamaminda yasaldir Bununla birlikte bu sutun halka sunulmasi sureci farklilik gostermektedir ve cesitli yargi bolgeleri tuketicilerin cig sutu nasil alabileceklerini belirlemistir Okyanusya Avustralya Avustralya da 1940 yilindan beri cig inek sutunun insan tuketimi icin satisi genel olarak yasaktir Yeni Zelanda Yeni Zelanda da icme amacli cig sut ve cig sut urunleri uretilebilir ve satilabilir ancak patojen riskini dengelemek icin yuksek duzeyde duzenlemeye tabidir Tuketicilere satis icin cig sut ureticileri kayitli olmalidir Cig sut ya alici tarafindan ureticinin ciftliginden alinmali ya da alicinin evine teslim edilmelidir Kaynakca Arsivlenmis kopya 4 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mart 2021 Arsivlenmis kopya 24 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mart 2021 Arsivlenmis kopya 10 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mart 2021 2 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi 6 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi 10 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi 31 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi 7 Aralik 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Milk South Africa PDF 31 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 31 Agustos 2023 You require contract to buy or sell raw milk 31 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Agustos 2023 PDF 2019 18 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi 1 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi 12 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi 6 Kasim 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi 18 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF 16 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi 24 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi 29 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Bu madde bir taslaktir Bu maddeyi gelistirerek veya ozellestirilmis taslak sablonlarindan birini koyarak Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz