Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ölüm, insan kültüründe öne çıkan yeri nedeniyle, kişileştirilmiş bir güç olarak hayal edilir. Azrail olarak da bilinir. Bazı mitolojilerde, Azrail, kurbanlarını toplamak için gelirken onların ölümüne sebep olur. Bu nedenle, bazı hikâyelerdeki insanlar Ölüm'ün ziyaretinden kaçmayı, bazen de Ölüm'ü rüşvet ya da hile ile savuşturmayı deneyerek hayata tutunmaya çalışırlar. Diğer inançlarda ise, Ölüm Hayaleti sadece bir 'dur. Ne zaman ve nasıl olacağı konusunda kontrol sahibi değildir. Vücut ile ruh arasındaki son bağları koparıp ölenlere ahirette rehberlik ederek hizmet verir. Ölüm çoğu zaman erkek formunda kişileştirilir, ancak bazı kültürlerde Ölüm kadın olarak da algılanır (örneğin, Slav mitolojisi'nde veya Meksika'daki La Catrina).
Bölgeye göre
Orta Doğu
Mot (lit. "Ölüm") Kenanlılar'ın kişileştirilmiş ölüm tanrısıdır. Tanrıların kralı El'in oğlu olarak kabul edildi. bazı detayları gizler. Ancak anlaşılan o'dur ki Mot Baʿal'ı, yine aynı tanrının savaşçı kız kardeşi Anat tarafından yarılıp parçalanmadan önce bitirmiştir. Bir zaman sonra her iki tanrıda geri getirilmiş, savaşlarına devam ederler. Ta ki güneş tanrıçası Şamaş bir ateşkes antlaşması getirene kadar. Bu antlaşma sürecinde Şamaş, Mot'u, zorunlu kalındığı takdirde El'in Baʿal adına araya gireceğini belirterek uyarır. Aynı zamanda Fenikeliler ölüme Mot adı altında tapıyorlardı. Mot'un başka bir versiyonu daha sonra yahudilikte şeytan ya da ölüm meleği olan Maweth oldu.
Helenistik
Eski Yunan din ve mitolojisinde, ölüm (Thanatos), Niks'in (gece) çocuklarından biridir. Niks gibi, Thanatos'un ana konu olarak tasviri nadirdir. Sanat eserlerinde daha çok sakallı ve kanatlı bir adam olarak tasvir edilir. Bazen ise sakalsız ve kanatlı bir genç olarak. Hypnos adında uyku tanrısı olan bir ikiz kardeşi vardır. Thanatos ve Hypnos'un birlikteliği genellikle nazik bir ölümü simgeler. Thanatos, Hermes'in öncülüğünde, ölen kişinin gölgesini Stiks nehrinin yakın kıyılarına götürür. Buradan gölge, ölü ruhların kayıkçısı Kharoon tarafından, küçük bir ücret karşılığında, ölülerin alemi olan Hades'e götürülür. Homeros'un İlyada'sındda 16.681 ve 'in de bu hikâye aynı şekilde işlenmiştir. Apollon, yarı ilahi, kahraman Sarpedon'un bedeninin savaş alanından kaldırılmasını emreder. Hypnos ve Thanatos da takiben onu uygun cenaze törenlerinin yapılması üzere anavatanına sevkeder. Niks'in diğer çocukları arasında Thanatos'un kız kardeşleri Ker'ler (İngilice de çoğul Keres) vardır. Ker'ler kanlı giysileriyle süslü, kan içen, sivri dişli ve pençeli, vahşi ya da zamansız ölümle gelen ruhlar olarak tasvir edilirler.
Keltik
Breton folklöründe (Galler'de yr Angau diye geçer) olarak bilinen ölümü anlatan hayaletimsi bir figür vardır. Genellikle, Ankou, bir halk ya da toplulukta en son ölmüş olan kişinin ruhudur. Uzun boylu, uzun beyaz saçları ile geniş bir şapkası olan bezgin ya da herkesi ve her şeyi görebilen, döner kafalı bir iskelet olarak görünür. Dingilleri gıcırdayan ölümcül bir at arabası kullanır. At arabasının üzerinde cesetler yığılıdır. Ankou'nun bir kulübe'de durması içeridekiler için ivedi ölüm demektir.
İrlanda'da ise diye bilinen yaratıklardan bahsedilir. Bu yaratıklar kellelerini kolları altında taşırlar. İri gözleri ve kullaklarına kadar varan büyük gülümsemeleri vardır. Dullahan, siyah bir at ya da siyah atların çektiği bir at arabası kullanır. Ölmekte olan birinin evinin önünde durup kişinin ismini çağırdığında, kişi o anda ölürmüş. Başkalarının ise onu izlemesini hiç sevmezmiş. İnanışa göre eğer dullahan birini onu izlerken yakalarsa, omurgadan yapılma kamçısını çıkarır, o kişinin gözlerini kamçılar ya da üstüne bir havuz dolusu kan boşaltırmış. Bu kan bir sonraki ölecek olan kişiyi işaret edermiş.
Yine İrlanda'da Banshee (Galler'de ban sibh - okunuşu banşi - beyaz ruh/peri) adında, kişinin öleceğini acı bir çığlık ya da ağıtla haber veren dişi bir ruh olduğu söylenir. Galler göreneklerinde banshee kırmızı ya da yeşil, uzun ve darmadağın saçları ile betimlenir. Farklı formlarda da belirebilir. Çoğu zaman çirkin, korkunç bir cadı olarak görünür. Ama canı istediğinde kendini genç ve güzel olarak da gösterebilir. İrlanda'da ve İskoçya'nın bazı bölgelerindeki geleneklerde matem tutmanın bir parçası da ağıt yakan kadındır (bean chaointe). Eğer birkaç banshee birlikte görünür ise, bu çok değerli ya da kutsal bir kişinin ölümünü işaret eder. Bazı hikâyelere göre bu kadının, peri denilmesine rağmen, bir ruh olduğu söylenir. Çoğu zaman belirli bir cinayetten ya da doğum esnasında ölmüş bir ananın ruhudur.
İskoç folklöründe bir inanışa göre, Cù Sìth adında siyah, koyu yeşil ya da beyaz bir köpek ölmekte olan ruhları alır ve öteki dünyaya taşırmış.
Galler folklöründe ise Gwyn ap Nudd adında bir mezarlık refakatçısından bahsedilir. İnatçı ruhları toplamak üzere yapılan yaban avının öncüsü, Ölüm ve Kış'ın kişileştirmesidir. Yakaladığı ruhların öteki dünyaya olan yolculuklarında refakat eder. Bazen Melwas, Arawn ya da Afallach bu görevi üstlenirler.
Popüler Kültürde
Filmler
- Baron Munchausen'in Maceraları (1988)
- (1991)
- Kitap Hırsızı (2013)
- Brancaleone Haçlı Seferinde (1970)
- Click (2006)
- Gizli Güzellik (2016)
- (1959)
- (1934)
- (1921)
- (1943)
- Son Durak serisi (2000-2011)
- Sevimli Hayaletler (1996)
- Harry Potter ve Ölüm Yadigârları: Bölüm 1 (2010)
- Hellboy II: Altın Ordu (2008)
- Last Action Hero (1993)
- (1964)
- Joe Black (1998)
- Metropolis (1927)
- (1975)
- (1983)
- (1939)
- (1991)
- Yedinci Mühür (1957)
- (2022)
Televizyon
- Adventure Time (2010–2018)
- (1993-1998)
- (American Horror Story: Asylum) (2011–2012)
- American Horror Story: Roanoke (2014–2015)
- (2017)
- (2004–2012)
- (2003–2004)
- Death Note (2006–2007)
- (Family Guy) (1999–Günümüz)
- (2001–2003)
- The Grim Adventures of Billy and Mandy (2003–2008)
- (2010)
- Guardian: The Lonely and Great God (2016–2017)
- (2009-2013)
- (2010)
- (1973)
- (1999)
- Sürekli Dizi (2010–2017)
- Saturday Night Live as Steve Bannon ()
- The Simpsons (1989–Günümüz)
- (2008–2009)
- South Park (1997–Günümüz)
- (2005–Günümüz)
- (2006)
- Torchwood (2006–2011)
- (1959–1964)
- (1985–1989)
- (2002–2003)
Edebiyat
- Ölüm Bir Varmış Bir Yokmuş (2005)
- Kitap Hırsızı (2005)
- Deadpool (1997)
- (2008)
- Diskdünya serisi (1983–2015)
- (1812)
- Harry Potter ve Ölüm Yadigârları (2007)
- (1843)
- (1983)
- serisi (1989–Günümüz)
- (1987)
Oyunlar
- Castlevania (Video Oyunu Serisi) (1986–Günümüz)
- (2001)
- (2010)
- (2010-Günümüz)
- * (2000-2018)
- The Sims (2001–Günümüz)
- series (1985–Günümüz)
- (2010)
- (2003)
- Grim Fandango (1998)
- (1986–Günümüz)
- (1998)
- (1985)
- Persona 3 (2006)
- series (1995–Günümüz)
- (1986)
- Discworld (1995)
- (1996)
- (1991)
- (1999)
Galeri
-
![image]()
-
![image]()
Punch dergisinde ölümün kişileştirilmiş tasviri. -
![image]()
-
![image]()
Jean Fouquet tarafından boyanmış de Vauce-Hours eserinde ölümün kişileştirilmesi. -
![image]()
ibadet mumu üzerinde ölüm kişileştirmesi. -
![image]()
-
![image]()
La Parca, Meksikalı ressam Antonio García Vega'nın eseri. -
![image]()
Trionfo Della Morte, Clusone, İtalya'daki Disciplini Kilisesinin dış cephe duvarına boyanmıştır. -
![image]()
Petrarca'nın Ölümün Utkusu isimli şiiri için yapılmış bir çizim. -
![image]()
Petrarca'nın Ölümün Utkusu isimli şiiri için yapılmış bir çizim. -
![image]()
Hrastovlje, Slovenya'daki Kutsal Üçlü Kilisesinde The Danse Macabre -
![image]()
Ölümün Dansı (1493) . -
![image]()
Askeri Nişan üzerinde ölümün kişileştirilmesi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Cassuto, U. (1962). "Baal and Mot in the Ugaritic Texts" [Ugarit yazılarında Baal ve Mot]. Israel Exploration Journal. 12 (2). ss. 81 - 83. JSTOR 27924890.
- ^ See, e.g., Tekvin Hab. & Tekvin Job.
- ^ Anatole Le Braz : Légende de la Mort
- ^ Trendacosta, Katharine. "Pop Kültür de En İyi On Ölüm Kişileştirilmesi". io9 (İngilizce). 2 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Eylül 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Olum insan kulturunde one cikan yeri nedeniyle kisilestirilmis bir guc olarak hayal edilir Azrail olarak da bilinir Bazi mitolojilerde Azrail kurbanlarini toplamak icin gelirken onlarin olumune sebep olur Bu nedenle bazi hikayelerdeki insanlar Olum un ziyaretinden kacmayi bazen de Olum u rusvet ya da hile ile savusturmayi deneyerek hayata tutunmaya calisirlar Diger inanclarda ise Olum Hayaleti sadece bir dur Ne zaman ve nasil olacagi konusunda kontrol sahibi degildir Vucut ile ruh arasindaki son baglari koparip olenlere ahirette rehberlik ederek hizmet verir Olum cogu zaman erkek formunda kisilestirilir ancak bazi kulturlerde Olum kadin olarak da algilanir ornegin Slav mitolojisi nde veya Meksika daki La Catrina Trier Almanya nin Trier Katedrali nde uzerinde bir ortu ve elinde bir tirpan ile insan iskeleti olarak kisilestirilmis Olum HeykeliElinde tirpan tutan iskelet ile Olumun batidaki tasviriBolgeye goreOrta Dogu Mot lit Olum Kenanlilar in kisilestirilmis olum tanrisidir Tanrilarin krali El in oglu olarak kabul edildi bazi detaylari gizler Ancak anlasilan o dur ki Mot Baʿal i yine ayni tanrinin savasci kiz kardesi Anat tarafindan yarilip parcalanmadan once bitirmistir Bir zaman sonra her iki tanrida geri getirilmis savaslarina devam ederler Ta ki gunes tanricasi Samas bir ateskes antlasmasi getirene kadar Bu antlasma surecinde Samas Mot u zorunlu kalindigi takdirde El in Baʿal adina araya girecegini belirterek uyarir Ayni zamanda Fenikeliler olume Mot adi altinda tapiyorlardi Mot un baska bir versiyonu daha sonra yahudilikte seytan ya da olum melegi olan Maweth oldu Helenistik Thanatos kanatli bir genc olarak 325 300 M O Artemis Tapinagi Efes Eski Yunan din ve mitolojisinde olum Thanatos Niks in gece cocuklarindan biridir Niks gibi Thanatos un ana konu olarak tasviri nadirdir Sanat eserlerinde daha cok sakalli ve kanatli bir adam olarak tasvir edilir Bazen ise sakalsiz ve kanatli bir genc olarak Hypnos adinda uyku tanrisi olan bir ikiz kardesi vardir Thanatos ve Hypnos un birlikteligi genellikle nazik bir olumu simgeler Thanatos Hermes in onculugunde olen kisinin golgesini Stiks nehrinin yakin kiyilarina goturur Buradan golge olu ruhlarin kayikcisi Kharoon tarafindan kucuk bir ucret karsiliginda olulerin alemi olan Hades e goturulur Homeros un Ilyada sindda 16 681 ve in de bu hikaye ayni sekilde islenmistir Apollon yari ilahi kahraman Sarpedon un bedeninin savas alanindan kaldirilmasini emreder Hypnos ve Thanatos da takiben onu uygun cenaze torenlerinin yapilmasi uzere anavatanina sevkeder Niks in diger cocuklari arasinda Thanatos un kiz kardesleri Ker ler Ingilice de cogul Keres vardir Ker ler kanli giysileriyle suslu kan icen sivri disli ve penceli vahsi ya da zamansiz olumle gelen ruhlar olarak tasvir edilirler Keltik Guney Irlanda nin efsana ve geleneklerinde yer alir Bunworth Banshee Thomas Crofton Croker 1825 Breton folklorunde Galler de yr Angau diye gecer olarak bilinen olumu anlatan hayaletimsi bir figur vardir Genellikle Ankou bir halk ya da toplulukta en son olmus olan kisinin ruhudur Uzun boylu uzun beyaz saclari ile genis bir sapkasi olan bezgin ya da herkesi ve her seyi gorebilen doner kafali bir iskelet olarak gorunur Dingilleri gicirdayan olumcul bir at arabasi kullanir At arabasinin uzerinde cesetler yigilidir Ankou nun bir kulube de durmasi iceridekiler icin ivedi olum demektir Irlanda da ise diye bilinen yaratiklardan bahsedilir Bu yaratiklar kellelerini kollari altinda tasirlar Iri gozleri ve kullaklarina kadar varan buyuk gulumsemeleri vardir Dullahan siyah bir at ya da siyah atlarin cektigi bir at arabasi kullanir Olmekte olan birinin evinin onunde durup kisinin ismini cagirdiginda kisi o anda olurmus Baskalarinin ise onu izlemesini hic sevmezmis Inanisa gore eger dullahan birini onu izlerken yakalarsa omurgadan yapilma kamcisini cikarir o kisinin gozlerini kamcilar ya da ustune bir havuz dolusu kan bosaltirmis Bu kan bir sonraki olecek olan kisiyi isaret edermis Yine Irlanda da Banshee Galler de ban sibh okunusu bansi beyaz ruh peri adinda kisinin olecegini aci bir ciglik ya da agitla haber veren disi bir ruh oldugu soylenir Galler goreneklerinde banshee kirmizi ya da yesil uzun ve darmadagin saclari ile betimlenir Farkli formlarda da belirebilir Cogu zaman cirkin korkunc bir cadi olarak gorunur Ama cani istediginde kendini genc ve guzel olarak da gosterebilir Irlanda da ve Iskocya nin bazi bolgelerindeki geleneklerde matem tutmanin bir parcasi da agit yakan kadindir bean chaointe Eger birkac banshee birlikte gorunur ise bu cok degerli ya da kutsal bir kisinin olumunu isaret eder Bazi hikayelere gore bu kadinin peri denilmesine ragmen bir ruh oldugu soylenir Cogu zaman belirli bir cinayetten ya da dogum esnasinda olmus bir ananin ruhudur Iskoc folklorunde bir inanisa gore Cu Sith adinda siyah koyu yesil ya da beyaz bir kopek olmekte olan ruhlari alir ve oteki dunyaya tasirmis Galler folklorunde ise Gwyn ap Nudd adinda bir mezarlik refakatcisindan bahsedilir Inatci ruhlari toplamak uzere yapilan yaban avinin oncusu Olum ve Kis in kisilestirmesidir Yakaladigi ruhlarin oteki dunyaya olan yolculuklarinda refakat eder Bazen Melwas Arawn ya da Afallach bu gorevi ustlenirler Populer KulturdeFilmler Baron Munchausen in Maceralari 1988 1991 Kitap Hirsizi 2013 Brancaleone Hacli Seferinde 1970 Click 2006 Gizli Guzellik 2016 1959 1934 1921 1943 Son Durak serisi 2000 2011 Sevimli Hayaletler 1996 Harry Potter ve Olum Yadigarlari Bolum 1 2010 Hellboy II Altin Ordu 2008 Last Action Hero 1993 1964 Joe Black 1998 Metropolis 1927 1975 1983 1939 1991 Yedinci Muhur 1957 2022 Televizyon Adventure Time 2010 2018 1993 1998 American Horror Story Asylum 2011 2012 American Horror Story Roanoke 2014 2015 2017 2004 2012 2003 2004 Death Note 2006 2007 Family Guy 1999 Gunumuz Grim amp Evil 2001 2003 The Grim Adventures of Billy and Mandy 2003 2008 2010 Guardian The Lonely and Great God 2016 2017 2009 2013 2010 1973 1999 Surekli Dizi 2010 2017 Saturday Night Live as Steve Bannon The Simpsons 1989 Gunumuz 2008 2009 South Park 1997 Gunumuz 2005 Gunumuz 2006 Torchwood 2006 2011 1959 1964 1985 1989 2002 2003 Edebiyat Olum Bir Varmis Bir Yokmus 2005 Kitap Hirsizi 2005 Deadpool 1997 2008 Diskdunya serisi 1983 2015 1812 Harry Potter ve Olum Yadigarlari 2007 1843 1983 serisi 1989 Gunumuz 1987 Oyunlar Castlevania Video Oyunu Serisi 1986 Gunumuz 2001 2010 2010 Gunumuz 2000 2018 The Sims 2001 Gunumuz series 1985 Gunumuz 2010 2003 Grim Fandango 1998 1986 Gunumuz 1998 1985 Persona 3 2006 series 1995 Gunumuz 1986 Discworld 1995 1996 1991 1999 GaleriSatranc oynayan Olum konulu Orta Cag resmi Taby Kilisesi Isvec Punch dergisinde olumun kisilestirilmis tasviri gazetesinde Kolera dan olum Azrail olarak kisilestirilmis Jean Fouquet tarafindan boyanmis de Vauce Hours eserinde olumun kisilestirilmesi ibadet mumu uzerinde olum kisilestirmesi Bristol Ingiltere de sokak sanatcisi Banksy nin bir grafitisi La Parca Meksikali ressam Antonio Garcia Vega nin eseri Trionfo Della Morte Clusone Italya daki Disciplini Kilisesinin dis cephe duvarina boyanmistir Petrarca nin Olumun Utkusu isimli siiri icin yapilmis bir cizim Petrarca nin Olumun Utkusu isimli siiri icin yapilmis bir cizim Hrastovlje Slovenya daki Kutsal Uclu Kilisesinde The Danse Macabre Olumun Dansi 1493 Askeri Nisan uzerinde olumun kisilestirilmesi Ayrica bakinizInsan bicimcilikKaynakca Cassuto U 1962 Baal and Mot in the Ugaritic Texts Ugarit yazilarinda Baal ve Mot Israel Exploration Journal 12 2 ss 81 83 JSTOR 27924890 See e g Tekvin Hab amp Tekvin Job Anatole Le Braz Legende de la Mort Trendacosta Katharine Pop Kultur de En Iyi On Olum Kisilestirilmesi io9 Ingilizce 2 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Eylul 2017