Dünya nüfusu ya da dünya insan nüfusu, dünya üzerinde yaşayan insan sayısını belirtmektedir. Birleşmiş Milletler tarafından Kasım 2022'de yapılan açıklamaya göre, dünya nüfusu 8 milyarı aşmıştır. Dünyadaki insan nüfusunun 1 milyara ulaşması, modern insanlığın ortaya çıkışından sonra 200.000 yıldan fazla zaman aldı ve 8 milyara ulaşması sadece 219 yıl sürdü.20. yüzyılın son 70 yılında dünya nüfusu tarihte en hızlı yükselişini gösterdi.
İnsan nüfusu, 1315–1317 arasındaki Büyük Kıtlık ve 1346–1353 arasındaki Kara Veba'nın sona ermesinin ardından sürekli bir büyüme yaşadı. En yüksek küresel nüfus artış oranları, yılda %1,8'in üzerinde artışlarla 1955 ile 1975 yılları arasında gerçekleşti ve 1965–1970 arasında %2,1 ile zirve yaptı. Büyüme oranı, 2015 ile 2020 yılları arasında %1,1'e geriledi ve 21. yüzyılda daha da düşeceği tahmin edilmektedir. Dünyadaki insan nüfusu hâlâ artmaktadır, ancak değişen doğurganlık ve ölüm oranları nedeniyle uzun vadeli gidişatı hakkında önemli bir belirsizlik de bulunmaktadır.Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi, 2050 yılına kadar dünyadaki nüfusun 9–10 milyar olacağını, 21. yüzyılın sonuna kadar ise 10–12 milyar arasında olacağını tahmin etmektedir. Diğer demograflar ve araştırmacılar ise, insan nüfusunun 21. yüzyılın ikinci yarısında azalmaya başlayacağını tahmin etmektedir. 2020 yılında, dünyadaki ortalama insan yaşı 31 idi.
Küresel olarak toplam doğum sayısı 2015–2020 arasında "yılda 140 milyon" olup, bunun 2040–2045 yılları arasında "141 milyon/yıl" ile zirveye ulaşacağı ve ardından 2100 yılına kadar yavaş yavaş yılda 126 milyona kadar düşeceği tahmin edilmektedir. Toplam ölüm sayısı şu an "yılda 57 milyondur" ve 2100 yılına kadar istikrarlı bir şekilde yılda 121 milyona çıkması beklenmektedir.
Tarihçe
Tarımın ortaya çıktığı M.Ö 10.000 civarlarındaki insan nüfusuna yönelik tahminler, 1 milyon ile 15 milyon arasında değişmektedir.Tarım ile birlikte insan nüfusu hızlı bir şekilde büyümeye başladı. Yaklaşık M.Ö 8.500'lerde dünyadaki en büyük yerleşimler, günümüzde Filistin sınırlarında bulunan Eriha gibi köylerdi ve sadece birkaç yüz kişiye ev sahipliği yapıyorlardı. M.Ö 7.000'de, o sıralar muhtemelen dünyadaki en büyük yerleşim yeri olan, Orta Anadolu'da yer alan Çatalhöyük'te 5.000 ila 10.000 insan yaşıyordu. M.Ö 5.000 ila 4.000 arasında, Bereketli Hilal adı verilen Orta Doğu bölgesinde 10.000 kişilik şehirler birer birer ortaya çıkmaya başladı.
M.Ö 2.250'de Akad İmparatorluğu'nda yaklaşık 1 milyon kişi yaşıyordu.M.Ö 2.800 civarlarında dünya nüfusu 50 milyona vardı.M.Ö 2'de Çin'deki Han Hanedanlığı'nın nüfusu yaklaşık 57 milyondu; Çin'in nüfusu daha sonra M.S 1200'e gelindiğinde 123 milyon kadar büyüdü ve 1393'te kıtlık, hastalık ve Moğol istilalarının ortak bir sonucu olarak 65 milyona geriledi.M.S 4. yüzyılda, sadece doğu ve batı Roma İmparatorluğu'nda toplam 50 ila 60 milyon insan yaşıyordu.M.Ö 1. yüzyıldan M.S 4. yüzyıla kadar Antik Dünya'nın en önemli yerleşimlerinden biri olan Roma, bu dönemde nüfusu 1 milyonu aşan ilk şehir oldu.
13. yüzyılda Küçük Asya'nın (Anadolu) nüfusu 6 milyon civarındaydı. İlk olarak M.S 6. yüzyılda kaydedilen hıyarcıklı vebalar; ölümcüllüğünün zirvesine kemeler ve onların pireleri ile yayılan, 1347'de Himalayalar'da ortaya çıkmış ve sadece 6 yıl içerisinde Avrasya ve Kuzey Afrika'da 75 ila 200 milyon insanı öldürmüş olan Kara Ölüm ile ulaşarak nüfusu yarı yarıya düşürdü. 1315–1317 arasında gerçekleşen Büyük Kıtlık ve Kara Ölüm'den sonra –yaklaşık 55 milyonluk bir nüfusu olan Amerikan yerlilerinin 15. ve 16. yüzyıllarda kıtanın Avrupalılar tarafından sömürgeleştirilmesiyle birlikte %95'inin öldürülmesi gibi bölgesel istisnalara rağmen– nüfusta sürekli bir artış görüldü.
1542 yılında dünya nüfusu yaklaşık 500 milyondu. 1800–1804 civarlarında insan nüfusu bir milyara ulaştı. 1908'de Almanya'da, Haber–Bosch işlemi kullanılarak amonyak ilk kez endüstriyel ölçekte azottan sentezlenmeye başlandı ve bunun sonucu olarak inorganik kimyasal gübreler ortaya çıktı. Bir çalışmaya göre, "dünya nüfusunun yarısının aç kalmasını engelleyen" bu gelişmenin de büyük katkısıyla dünya nüfusu katlanarak artmaya devam etti; 1930'da iki, 1960'ta üç, 1975'te dört, 1987'de beş ve 1999'da altı milyarı gördü. 1968 yılı, %2,07 ile insan nüfusunun büyüme oranının zirvesini gördüğü yıldı. 20. yüzyılda dünyanın en kalabalık ülkelerini sırasıyla Çin (1982'de 1 milyara ulaştı), Hindistan (1991'de yaklaşık 846 milyondu), Sovyetler Birliği (1989'da yaklaşık 286 milyondu) ve Amerika Birleşik Devletleri (1990'da yaklaşık 248 milyondu) oluşturuyordu.
21. yüzyılda insan nüfusu katlanarak artmaya devam etti. Ekim 2011'de dünya nüfusu yedi milyarı aştı. Ağustos 2021'de dünyada 7,8 milyar insan vardı. Kasım 2022'de ise nüfus 8 milyarı aştı. 21. yüzyılın en kalabalık ülkelerini sırasıyla Hindistan, Çin, Amerika Birleşik Devletleri, Endonezya, Pakistan, Nijerya, Brezilya gibi ülkeler oluşturmaktadır. Birleşmiş Milletler'in 2023 yılındaki verilerine göre Hindistan, uzun bir süre boyunca "dünyanın en kalabalık ülkesi" ünvanını elinde bulunduran Çin'in nüfusunu geçerek bu ünvanın yeni sahibi oldu.
Kilometre taşları
- 1 milyara 1802 yılında ulaşılmıştır.
- 2 milyara 1927 yılında ulaşılmıştır.
- 3 milyara 1961 yılında ulaşılmıştır.
- 4 milyara 1971 yılında ulaşılmıştır.
- 5 milyara 1987 yılında ulaşılmıştır.
- 6 milyara 12 Ekim 1999 tarihinde ulaşılmıştır.
- 7 milyara Ekim 2011 tarihinde ulaşılmıştır.
- 8 milyara 15 Kasım 2022 tarihinde ulaşılmıştır
Birleşmiş Milletler Nüfus Projeksiyonu
- 9 milyara 2037 yılında ulaşılacaktır.
- 10 milyara 2058 yılında ulaşılacaktır.
- 10,4 milyara 2078 yılında ulaşılacaktır.
Nüfus sıralamasında ilk 10 ülke
Sıra | Ülke | Nüfus | Yüzde | Tarih | Kaynak |
---|---|---|---|---|---|
1. | Hindistan | 1.425.775.850 | %17,8 | 14 Nisan 2023 | |
2. | Çin | 1.412.600.000 | %17,6 | 31 Aralık 2021 | |
3. | Amerika Birleşik Devletleri | 334.633.076 | %4,17 | 16 Nisan 2023 | |
4. | Endonezya | 275.773.800 | %3,44 | 1 Temmuz 2022 | |
5. | Pakistan | 229.488.994 | %2,86 | 1 Temmuz 2022 | |
6. | Nijerya | 216.746.934 | %2,70 | 1 Temmuz 2022 | |
7. | Brezilya | 216.024.545 | %2,69 | 16 Nisan 2023 | |
8. | Bangladeş | 168.220.000 | %2,10 | 1 Temmuz 2020 | |
9. | Rusya | 146.188.000 | %1,83 | 2 Haziran 2023 | |
10. | Meksika | 128.271.248 | %1,60 | 31 Mart 2022 |
# | En kalabalık ülkeler | Yıllara göre nüfusları | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
2000 | 2015 | 2023 | 2030 | |||
1 | Hindistan | 1,053 | 1,311 | 1,425 | 1,528 | |
2 | Çin | 1,270 | 1,376 | 1,412 | 1,416 | |
3 | Amerika Birleşik Devletleri | 283 | 322 | 335 | 356 | |
4 | Endonezya | 212 | 258 | 275 | 295 | |
5 | Pakistan | 136 | 208 | 229 | 245 | |
6 | Brezilya | 176 | 206 | 216,7 | 228 | |
7 | Nijerya | 123 | 182 | 216,5 | 263 | |
8 | Bangladeş | 131 | 161 | 168 | 186 | |
9 | Rusya | 146 | 146 | 147 | 149 | |
10 | Meksika | 103 | 127 | 128 | 148 | |
Toplam dünya nüfusu | 6,127 | 7,349 | 8,053 | 8,501 |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "BM: Dünya nüfusu 8 milyar oldu". TRT Haber. 15 Kasım 2022. 15 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2024.
- ^ a b Kight, Stef W.; Lysik, Tory (14 Kasım 2022). "The human race at 8 billion" (İngilizce). Axios. 14 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2024.
- ^ "World Population Prospects". United Nations. 24 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2024.
- ^ "World Population Prospects, Standard Projections, Archive, 2019 Revision". United Nations. 2019. 3 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2024.
- ^ "World Population Growth". Our World in Data. 9 Mayıs 2013. 13 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ekim 2016.
- ^ "Dünya nüfusunun 2050'ye kadar yüzde 20–30 artması bekleniyor". NTV. 10 Temmuz 2022. 10 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2023.
- ^ "Dünya Nüfus Beklentileri, 2022, Grafikler / Profiller". Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi. 2022.
- ^ Cave, Damien; Bubola, Emma; Sang–Hun, Choe (22 Mayıs 2021). "Long Slide Looms for World Population, With Sweeping Ramifications" (İngilizce). The New York Times. ISSN 0362-4331. 28 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2021.
- ^ "World", The World Factbook (İngilizce), Central Intelligence Agency, 19 Ekim 2021, 26 Ocak 2021 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 1 Kasım 2021
- ^ a b "Dünya Nüfus Beklentileri, 2019, Grafikler / Profiller". Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi. 2019.
- ^ Tellier, Luc–Normand (2009). Urban World History: An Economic and Geographical Perspective (İngilizce). PUQ. s. 26. ISBN . 26 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ağustos 2021.
- ^ Thomlinson, Ralph (1975). Demographic Problems: Controversy Over Population Control. 2 (İngilizce). Dikenson Publishing Company. ISBN . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2024.
- ^ Balter, Michael (22 Haziran 2009). "Ancient Waves of (Wild) Grain" (İngilizce). Science. doi:10.1126/article.31143. 10 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ekim 2021.
- ^ Harari, Yuval Noah (2015). Hayvanlardan Tanrılara Sapiens: İnsan Türünün Kısa Bir Tarihi. Genç, Ertuğrul tarafından çevrildi. İstanbul: Kolektif Kitap. ss. 78, 89, 113, 249. ISBN .
- ^ a b "Hyde (History database of the Global Environment)" (İngilizce). Netherlands Environmental Assessment Agency. 25 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ekim 2021.
- ^ Beck, Mansvelt (1986). "The Fall of Han". Twitchett, Denis; Loewe, Michael (Ed.). The Cambridge History of China: Volume I: The Ch'in and Han Empires, 221 B.C. – A.D. 220 (İngilizce). 1.. Cambridge: Cambridge University Press. ss. 595-596. ISBN .
- ^ Vallin, Jacques; Wunsch, Guillaume; Caselli, Graziella (3 Ocak 2006). Demography: Analysis and Synthesis, Four Volume Set: A Treatise in Population (İngilizce). Academic Press. s. 34. ISBN . 10 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ekim 2021.
- ^ Thieme, Horst R. (2003). Mathematics in Population Biology (İngilizce). Princeton University Press. s. 285. ISBN . 10 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ekim 2021.
- ^ Harl, Kenneth W. (1998). (İngilizce). Tulane.edu. 7 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Davarcı, Ayşe Sadberk (31 Mayıs 2019). "Şehirler Nereden Geldi, Nereye Gidiyor?". Başlangıç Noktası. 23 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mart 2024.
- ^ Ponting, Clive (2008). World History: A New Perspective (İngilizce). Random House. s. 308. ISBN . 23 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mart 2024.
- ^ Russell, J. C. (1958). "Late Ancient and Medieval Population". Transactions of the American Philosophical Society (İngilizce). 48 (3). ss. 93-99. doi:10.2307/1005708. JSTOR 1005708.
- ^ Zietz, Björn P.; Dunkelberg, Hartmut. "The history of the plague and the research on the causative agent Yersinia pestis" (İngilizce). 207 (2). doi:10.1078/1438-4639-00259. 10 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ekim 2021.
- ^ #author.fullName<nowiki>}</nowiki. . New Scientist (İngilizce). 26 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2023.}
- ^ Zietz, Björn P.; Dunkelberg, Hartmut (14 Kasım 2004). "The history of the plague and the research on the causative agent Yersinia pestis". International Journal of Hygiene and Environmental Health (İngilizce). 207 (2). ss. 165-178. doi:10.1078/1438-4639-00259. (PMC) 7128933 $2. (PMID) 15031959.
- ^ Snow, Dean R. (16 Haziran 1995). "Microchronology and Demographic Evidence Relating to the Size of Pre-Columbian North American Indian Populations". Science (İngilizce). 268 (5217). ss. 1601-1604. Bibcode:1995Sci...268.1601S. doi:10.1126/science.268.5217.1601. (PMID) 17754613.
- ^ . Public Broadcasting Service (İngilizce). 29 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b . BBC (İngilizce). 5 Ağustos 1999. 15 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Smil, Vaclav (1999). "Detonator of the population explosion". Nature (İngilizce), 400. s. 415. doi:10.1038/22672. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ekim 2021.
- ^ . Our World In Data (İngilizce). 11 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Chamie, Joseph (11 Şubat 2020). . Yale Üniversitesi (İngilizce). 9 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . BBC News Türkçe. 15 Kasım 2022. 15 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2023.
- ^ "Hindistan'ın nüfusu Çin'i geçti". TRT Haber. 5 Mayıs 2023. 23 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mart 2024.
- ^ a b 'Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu
- ^ a b c "World Population Projections - Worldometer". www.worldometers.info (İngilizce). 10 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Aralık 2023.
- ^ . France 24 (İngilizce). 14 Nisan 2023. 14 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2023.
- ^ . www.stats.gov.cn. 28 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2023.
- ^ . www.census.gov. 26 Nisan 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2023.
- ^ . www.bps.go.id. 8 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2023.
- ^ a b . population.un.org. 15 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2023.
- ^ . www.ibge.gov.br. 10 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 8 Haziran 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Nisan 2023.
- ^ Times, The Moscow (30 Mayıs 2022). . The Moscow Times (İngilizce). 30 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2023.
- ^ . www.economy.com. 18 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2023.
- ^ "World Population Prospects - Population Division - United Nations". population.un.org. 16 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ağustos 2023.
Dış bağlantılar
- Çeşitli nüfus istatistikleri18 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Tarih boyunca yaşamış insan sayısı15 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- [1]26 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dunya nufusu ya da dunya insan nufusu dunya uzerinde yasayan insan sayisini belirtmektedir Birlesmis Milletler tarafindan Kasim 2022 de yapilan aciklamaya gore dunya nufusu 8 milyari asmistir Dunyadaki insan nufusunun 1 milyara ulasmasi modern insanligin ortaya cikisindan sonra 200 000 yildan fazla zaman aldi ve 8 milyara ulasmasi sadece 219 yil surdu 20 yuzyilin son 70 yilinda dunya nufusu tarihte en hizli yukselisini gosterdi MO 10 000 den 2023 e kadarki dunya nufusunun artisinin grafigi 2018 deki dunya nufusunu gosteren bir harita Her bir kare yarim milyon insani temsil etmektedir Insan nufusu 1315 1317 arasindaki Buyuk Kitlik ve 1346 1353 arasindaki Kara Veba nin sona ermesinin ardindan surekli bir buyume yasadi En yuksek kuresel nufus artis oranlari yilda 1 8 in uzerinde artislarla 1955 ile 1975 yillari arasinda gerceklesti ve 1965 1970 arasinda 2 1 ile zirve yapti Buyume orani 2015 ile 2020 yillari arasinda 1 1 e geriledi ve 21 yuzyilda daha da dusecegi tahmin edilmektedir Dunyadaki insan nufusu hala artmaktadir ancak degisen dogurganlik ve olum oranlari nedeniyle uzun vadeli gidisati hakkinda onemli bir belirsizlik de bulunmaktadir Birlesmis Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi 2050 yilina kadar dunyadaki nufusun 9 10 milyar olacagini 21 yuzyilin sonuna kadar ise 10 12 milyar arasinda olacagini tahmin etmektedir Diger demograflar ve arastirmacilar ise insan nufusunun 21 yuzyilin ikinci yarisinda azalmaya baslayacagini tahmin etmektedir 2020 yilinda dunyadaki ortalama insan yasi 31 idi Kuresel olarak toplam dogum sayisi 2015 2020 arasinda yilda 140 milyon olup bunun 2040 2045 yillari arasinda 141 milyon yil ile zirveye ulasacagi ve ardindan 2100 yilina kadar yavas yavas yilda 126 milyona kadar dusecegi tahmin edilmektedir Toplam olum sayisi su an yilda 57 milyondur ve 2100 yilina kadar istikrarli bir sekilde yilda 121 milyona cikmasi beklenmektedir TarihceCatalhoyuk yerlesiminin bir modeli Catalhoyuk M O 7 000 de muhtemelen dunyadaki en buyuk yerlesim yeriydi Tarimin ortaya ciktigi M O 10 000 civarlarindaki insan nufusuna yonelik tahminler 1 milyon ile 15 milyon arasinda degismektedir Tarim ile birlikte insan nufusu hizli bir sekilde buyumeye basladi Yaklasik M O 8 500 lerde dunyadaki en buyuk yerlesimler gunumuzde Filistin sinirlarinda bulunan Eriha gibi koylerdi ve sadece birkac yuz kisiye ev sahipligi yapiyorlardi M O 7 000 de o siralar muhtemelen dunyadaki en buyuk yerlesim yeri olan Orta Anadolu da yer alan Catalhoyuk te 5 000 ila 10 000 insan yasiyordu M O 5 000 ila 4 000 arasinda Bereketli Hilal adi verilen Orta Dogu bolgesinde 10 000 kisilik sehirler birer birer ortaya cikmaya basladi M O 2 250 de Akad Imparatorlugu nda yaklasik 1 milyon kisi yasiyordu M O 2 800 civarlarinda dunya nufusu 50 milyona vardi M O 2 de Cin deki Han Hanedanligi nin nufusu yaklasik 57 milyondu Cin in nufusu daha sonra M S 1200 e gelindiginde 123 milyon kadar buyudu ve 1393 te kitlik hastalik ve Mogol istilalarinin ortak bir sonucu olarak 65 milyona geriledi M S 4 yuzyilda sadece dogu ve bati Roma Imparatorlugu nda toplam 50 ila 60 milyon insan yasiyordu M O 1 yuzyildan M S 4 yuzyila kadar Antik Dunya nin en onemli yerlesimlerinden biri olan Roma bu donemde nufusu 1 milyonu asan ilk sehir oldu Islam in Altin Cagi nin en onemli bilim kultur ve sanat merkezlerinden biri olan Bagdat M S 750 yilindaki kayitlara gore 500 binlik nufusuyla 1 milyonluk Cin sehri Cang an dan sonra dunyanin en kalabalik sehriydi 13 yuzyilda Kucuk Asya nin Anadolu nufusu 6 milyon civarindaydi Ilk olarak M S 6 yuzyilda kaydedilen hiyarcikli vebalar olumcullugunun zirvesine kemeler ve onlarin pireleri ile yayilan 1347 de Himalayalar da ortaya cikmis ve sadece 6 yil icerisinde Avrasya ve Kuzey Afrika da 75 ila 200 milyon insani oldurmus olan Kara Olum ile ulasarak nufusu yari yariya dusurdu 1315 1317 arasinda gerceklesen Buyuk Kitlik ve Kara Olum den sonra yaklasik 55 milyonluk bir nufusu olan Amerikan yerlilerinin 15 ve 16 yuzyillarda kitanin Avrupalilar tarafindan somurgelestirilmesiyle birlikte 95 inin oldurulmesi gibi bolgesel istisnalara ragmen nufusta surekli bir artis goruldu 1542 yilinda dunya nufusu yaklasik 500 milyondu 1800 1804 civarlarinda insan nufusu bir milyara ulasti 1908 de Almanya da Haber Bosch islemi kullanilarak amonyak ilk kez endustriyel olcekte azottan sentezlenmeye baslandi ve bunun sonucu olarak inorganik kimyasal gubreler ortaya cikti Bir calismaya gore dunya nufusunun yarisinin ac kalmasini engelleyen bu gelismenin de buyuk katkisiyla dunya nufusu katlanarak artmaya devam etti 1930 da iki 1960 ta uc 1975 te dort 1987 de bes ve 1999 da alti milyari gordu 1968 yili 2 07 ile insan nufusunun buyume oraninin zirvesini gordugu yildi 20 yuzyilda dunyanin en kalabalik ulkelerini sirasiyla Cin 1982 de 1 milyara ulasti Hindistan 1991 de yaklasik 846 milyondu Sovyetler Birligi 1989 da yaklasik 286 milyondu ve Amerika Birlesik Devletleri 1990 da yaklasik 248 milyondu olusturuyordu 1994 te uzaydan goruldugu haliyle gece saatinde dunyayi gosteren bu fotograf insanlarin gezegen uzerinde ne kadar yayildigini gozler onune seriyor Parlak isiklar hem en yogun yerlesim bolgelerini hem de finansal olarak bu aydinlatmayi yapabilecek olan bolgeleri gosteriyor 21 yuzyilda insan nufusu katlanarak artmaya devam etti Ekim 2011 de dunya nufusu yedi milyari asti Agustos 2021 de dunyada 7 8 milyar insan vardi Kasim 2022 de ise nufus 8 milyari asti 21 yuzyilin en kalabalik ulkelerini sirasiyla Hindistan Cin Amerika Birlesik Devletleri Endonezya Pakistan Nijerya Brezilya gibi ulkeler olusturmaktadir Birlesmis Milletler in 2023 yilindaki verilerine gore Hindistan uzun bir sure boyunca dunyanin en kalabalik ulkesi unvanini elinde bulunduran Cin in nufusunu gecerek bu unvanin yeni sahibi oldu Kilometre taslari1 milyara 1802 yilinda ulasilmistir 2 milyara 1927 yilinda ulasilmistir 3 milyara 1961 yilinda ulasilmistir 4 milyara 1971 yilinda ulasilmistir 5 milyara 1987 yilinda ulasilmistir 6 milyara 12 Ekim 1999 tarihinde ulasilmistir 7 milyara Ekim 2011 tarihinde ulasilmistir 8 milyara 15 Kasim 2022 tarihinde ulasilmistirBirlesmis Milletler Nufus Projeksiyonu 9 milyara 2037 yilinda ulasilacaktir 10 milyara 2058 yilinda ulasilacaktir 10 4 milyara 2078 yilinda ulasilacaktir Nufus siralamasinda ilk 10 ulkeSira Ulke Nufus Yuzde Tarih Kaynak1 Hindistan 1 425 775 850 17 8 14 Nisan 20232 Cin 1 412 600 000 17 6 31 Aralik 20213 Amerika Birlesik Devletleri 334 633 076 4 17 16 Nisan 20234 Endonezya 275 773 800 3 44 1 Temmuz 20225 Pakistan 229 488 994 2 86 1 Temmuz 20226 Nijerya 216 746 934 2 70 1 Temmuz 20227 Brezilya 216 024 545 2 69 16 Nisan 20238 Banglades 168 220 000 2 10 1 Temmuz 20209 Rusya 146 188 000 1 83 2 Haziran 202310 Meksika 128 271 248 1 60 31 Mart 2022Dunya Nufusu En kalabalik ulkeler Yillara gore nufuslari Mevcut nufusu en yuksek olan bes ulkenin 1901 2021 yillari arasindaki nufus grafigi 2000 2015 2023 20301 Hindistan 1 053 1 311 1 425 1 5282 Cin 1 270 1 376 1 412 1 4163 Amerika Birlesik Devletleri 283 322 335 3564 Endonezya 212 258 275 2955 Pakistan 136 208 229 2456 Brezilya 176 206 216 7 2287 Nijerya 123 182 216 5 2638 Banglades 131 161 168 1869 Rusya 146 146 147 14910 Meksika 103 127 128 148Toplam dunya nufusu 6 127 7 349 8 053 8 501Ayrica bakinizNufuslarina gore ulkeler listesiKaynakca BM Dunya nufusu 8 milyar oldu TRT Haber 15 Kasim 2022 15 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2024 a b Kight Stef W Lysik Tory 14 Kasim 2022 The human race at 8 billion Ingilizce Axios 14 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2024 World Population Prospects United Nations 24 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2024 World Population Prospects Standard Projections Archive 2019 Revision United Nations 2019 3 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2024 World Population Growth Our World in Data 9 Mayis 2013 13 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ekim 2016 Dunya nufusunun 2050 ye kadar yuzde 20 30 artmasi bekleniyor NTV 10 Temmuz 2022 10 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2023 Dunya Nufus Beklentileri 2022 Grafikler Profiller Birlesmis Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi 2022 Eksik ya da bos url yardim erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Cave Damien Bubola Emma Sang Hun Choe 22 Mayis 2021 Long Slide Looms for World Population With Sweeping Ramifications Ingilizce The New York Times ISSN 0362 4331 28 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Mayis 2021 World The World Factbook Ingilizce Central Intelligence Agency 19 Ekim 2021 26 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 1 Kasim 2021 a b Dunya Nufus Beklentileri 2019 Grafikler Profiller Birlesmis Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi 2019 Eksik ya da bos url yardim Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Tellier Luc Normand 2009 Urban World History An Economic and Geographical Perspective Ingilizce PUQ s 26 ISBN 978 2 7605 1588 8 26 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Agustos 2021 Thomlinson Ralph 1975 Demographic Problems Controversy Over Population Control 2 Ingilizce Dikenson Publishing Company ISBN 978 0 8221 0166 6 Erisim tarihi 28 Mayis 2024 Balter Michael 22 Haziran 2009 Ancient Waves of Wild Grain Ingilizce Science doi 10 1126 article 31143 10 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Ekim 2021 Harari Yuval Noah 2015 Hayvanlardan Tanrilara Sapiens Insan Turunun Kisa Bir Tarihi Genc Ertugrul tarafindan cevrildi Istanbul Kolektif Kitap ss 78 89 113 249 ISBN 978 605 5029 35 7 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim a b Hyde History database of the Global Environment Ingilizce Netherlands Environmental Assessment Agency 25 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Ekim 2021 Beck Mansvelt 1986 The Fall of Han Twitchett Denis Loewe Michael Ed The Cambridge History of China Volume I The Ch in and Han Empires 221 B C A D 220 Ingilizce 1 Cambridge Cambridge University Press ss 595 596 ISBN 978 0 521 24327 8 KB1 bakim Editorler parametresini kullanan link Vallin Jacques Wunsch Guillaume Caselli Graziella 3 Ocak 2006 Demography Analysis and Synthesis Four Volume Set A Treatise in Population Ingilizce Academic Press s 34 ISBN 9780127656601 10 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Ekim 2021 Thieme Horst R 2003 Mathematics in Population Biology Ingilizce Princeton University Press s 285 ISBN 9780691092911 10 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Ekim 2021 Harl Kenneth W 1998 Ingilizce Tulane edu 7 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Davarci Ayse Sadberk 31 Mayis 2019 Sehirler Nereden Geldi Nereye Gidiyor Baslangic Noktasi 23 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mart 2024 Ponting Clive 2008 World History A New Perspective Ingilizce Random House s 308 ISBN 978 1 4090 4639 4 23 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mart 2024 Russell J C 1958 Late Ancient and Medieval Population Transactions of the American Philosophical Society Ingilizce 48 3 ss 93 99 doi 10 2307 1005708 JSTOR 1005708 Zietz Bjorn P Dunkelberg Hartmut The history of the plague and the research on the causative agent Yersinia pestis Ingilizce 207 2 doi 10 1078 1438 4639 00259 10 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Ekim 2021 author fullName lt nowiki gt lt nowiki New Scientist Ingilizce 26 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Nisan 2023 Zietz Bjorn P Dunkelberg Hartmut 14 Kasim 2004 The history of the plague and the research on the causative agent Yersinia pestis International Journal of Hygiene and Environmental Health Ingilizce 207 2 ss 165 178 doi 10 1078 1438 4639 00259 PMC 7128933 2 PMID 15031959 Snow Dean R 16 Haziran 1995 Microchronology and Demographic Evidence Relating to the Size of Pre Columbian North American Indian Populations Science Ingilizce 268 5217 ss 1601 1604 Bibcode 1995Sci 268 1601S doi 10 1126 science 268 5217 1601 PMID 17754613 Public Broadcasting Service Ingilizce 29 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b BBC Ingilizce 5 Agustos 1999 15 Nisan 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Smil Vaclav 1999 Detonator of the population explosion Nature Ingilizce 400 s 415 doi 10 1038 22672 8 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Ekim 2021 Our World In Data Ingilizce 11 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Chamie Joseph 11 Subat 2020 Yale Universitesi Ingilizce 9 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi BBC News Turkce 15 Kasim 2022 15 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2023 Hindistan in nufusu Cin i gecti TRT Haber 5 Mayis 2023 23 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mart 2024 a b Birlesmis Milletler Nufus Fonu a b c World Population Projections Worldometer www worldometers info Ingilizce 10 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Aralik 2023 France 24 Ingilizce 14 Nisan 2023 14 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Nisan 2023 www stats gov cn 28 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Nisan 2023 www census gov 26 Nisan 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Nisan 2023 www bps go id 8 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Nisan 2023 a b population un org 15 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Nisan 2023 www ibge gov br 10 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Nisan 2023 Arsivlenmis kopya PDF 8 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Nisan 2023 Times The Moscow 30 Mayis 2022 The Moscow Times Ingilizce 30 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Nisan 2023 www economy com 18 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Nisan 2023 World Population Prospects Population Division United Nations population un org 16 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Agustos 2023 Dis baglantilarCesitli nufus istatistikleri18 Aralik 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tarih boyunca yasamis insan sayisi15 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1 26 Kasim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde kaynak belirtilmeli