Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ahmet Tevfik Paşa (soyadı kanunundan sonra Ahmet Tevfik Okday) (11 Şubat 1843, İstanbul - 6 Ekim 1936, İstanbul), Osmanlı devlet adamı ve son Osmanlı sadrazamı.
| Ahmet Tevfik Paşa | |
|---|---|
 | |
| Osmanlı Sadrazamı | |
| Görev süresi 21 Ekim 1920 - 1 Kasım 1922 | |
| Hükümdar | VI. Mehmed |
| Yerine geldiği | Damat Ferid Paşa |
| Yerine gelen | Makam kaldırıldı |
| Görev süresi 11 Kasım 1918 - 3 Mart 1919 | |
| Hükümdar | VI. Mehmed |
| Yerine geldiği | Ahmet İzzet Paşa |
| Yerine gelen | Damat Ferid Paşa |
| Görev süresi 13 Nisan 1909 - 5 Mayıs 1909 | |
| Hükümdar | II. Abdülhamid V. Mehmed |
| Yerine geldiği | Hüseyin Hilmi Paşa |
| Yerine gelen | Hüseyin Hilmi Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 11 Şubat 1843 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 6 Ekim 1936 (93 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Evlilik(ler) | Elisabeth Tschumi |
| Çocuk(lar) | İsmail Hakkı Okday Ali Nuri Okday |
| Dini | Sünni İslam |
II. Abdülhamid döneminin Hariciye Nazırı olarak 14 yıl görev yaptıktan sonra II. Abdülhamid ve devamla V. Mehmed saltanatında, 13 Nisan 1909 - 5 Mayıs 1909 tarihleri arasında, VI. Mehmed saltanatında ve İstanbul'un işgal altında bulunduğu dönemde 11 Kasım 1918 - 3 Mart 1919 ve 21 Ekim 1920 - 4 Kasım 1922 tarihleri arasında, üç dönemde (esasen beş dönem) toplam iki yıl dört ay yirmi dokuz gün sadrazamlık yaptı.
Biyografi
Soyu Giray Hanedanı'na dayanan Kırım Tatarı Ferik İsmail Hakkı Paşa'nın oğludur. Doğumundan kısa bir süre sonra annesini kaybetti. Eğitimi ile teyzesi ilgilendi ve onun Farsça, Arapça ve Fransızca dillerini akıcı bir şekilde konuşmasını sağladı. Askeri eğitimin aldı ve bir süre orduda subay olarak görev yaptı.
22 yaşında iken askeriyeden ayrılarak Babıali Tercüme Odası'na girdi. 1872'den sonra çeşitli dış görevlerde bulundu, Roma, Viyana, Petersburg, Atina'daki görevlerinden sonra 1885 yılından itibaren on yıl süreyle Berlin'de maslahatgüzar ve büyükelçilik yaptı.
1879 yılında Atina'da Maslahatgüzar olarak görev yaparken bir diplomat ailesinin çocuklarına mürebbiyelik yapan İsviçreli bir köy polisinin kızı Elisabeth Tschumi ile evlendi. Bu evlilikten beş çocuğu oldu.
1895 yılında Berlin Sefiri olarak görev yaparken II. Abdülhamid tarafından İstanbul'a çağrılarak Hariciye Nazırlığı görevine atandı. Bu görevini aralıksız olarak 1909 yılına kadar sürdürdü. Osmanlı-Yunan Savaşı'nı sonlandıran barış anlaşmasını imzaladığında II. Abdülhamid ona Hariciye Konağı olarak ikamet etmekte olduğu, bizzat padişahın tapulu malı olan Ayaspaşa'daki konağı hediye etti.
Ahmet Tevfik Bey, II. Meşrutiyet'in ilanından sonra Ayan Meclisi üyeliğine atandı.
Birinci sadrazamlık dönemi
31 Mart İsyanı sırasında istifa eden Hüseyin Hilmi Paşa'nın yerine 13 Nisan'ı 14 Nisan'a bağlayan gece sadrazamlığa getirildi. Hüseyin Hilmi Paşa'nın sadaretten çekilmesini ayaklanmacılar talep etmişti. Yerine gelmesini istedikleri kişi Tevfik Paşa değildi ancak bu değişiklik ile en azından Hilmi Paşa'nın azledilmesi talebi yerine getirilmiş oluyordu. Padişahın ısrarı ile görevi kabul etti.
Ilımlı ve tarafsız kişilerden oluşan bir hükûmet kurdu. İstanbul ve Adana'da başlayan şiddet olaylarının büyümesini engelleyecek tedbirler aldı. Hareket Ordusu'nun İstanbul'a girerek denetimi ele geçirmesi ve II. Abdülhamid'i tahttan indirmesi üzerine 5 Mayıs 1909 tarihinde istifa ederek yerini tekrar Hüseyin Hilmi Paşa'ya bıraktı.
İstifasından sonra Londra Sefirliğine atandı. Bu görevini 1911-1914 yılları arasında sürdürdü. Osmanlı İmparatorluğu'nun Birleşik Krallık'a savaş ilan etmesi üzerine geri çağrıldı. 1914-1918 yılları arasında Meclis-i Ayan Reisi olarak görev yaptı.
İkinci sadrazamlık dönemi
I. Dünya Savaşı'ndan sonra Mondros Mütarekesi'ni imzalayan Ahmed İzzet Paşa'nın istifası üzerine Ahmet Tevfik Paşa 11 Kasım 1918 tarihinde ikinci kez sadrazamlığa getirildi. Sadrazam oluşunun ikinci günü İtilaf devletleri donanması İstanbul'a girerek şehri işgal etti.
Padişah Vahdettin, müttefiklerin baskısı ile 21 Aralık 1918 tarihinde meclisi feshetti ve ardından kısa bir süre için Tevfik Paşa hükûmeti dağıldı. Tevfik Paşa, 12 Ocak 1919 tarihinde yeniden hükûmet kurdu ancak işgalcilerin zorlamasıyla 3 Mart 1919 tarihinde istifa etti.
Paris Barış Konferansı
Osmanlı Devleti'nin 22 Nisan 1920 tarihinde I. Dünya Savaşı sonrası barış görüşmelerinin yapıldığı Paris Barış Konferansı'na davet edilmesi üzerine, konferansa gönderilen Osmanlı heyetine başkanlık yaptı. Başkanlığındaki heyet, bildirilen şartları çok ağır bulup hafifletilmesini istedi. Bunun kabul edilmemesi üzerine 11 Temmuz 1920 tarihinde bildirilen şartları reddederek İstanbul'a geri döndü. Daha sonra Paris'e Damat Ferit Paşa başkanlığında gönderilen bir başka heyet, şartları kabul edip Sevr Antlaşması'nı imzaladı.
Üçüncü sadrazamlık dönemi
21 Ekim 1920 tarihinde Damat Ferit Paşa'nın yerine sadrazamlığa getirildi, iki yıl bu makamda kaldı. Görevi sırasında TBMM Hükûmeti'ne, Londra Konferansı'na birlikte katılmayı önerdi, ama Mustafa Kemal Paşa'nın bunu reddetmesi üzerine konferansta Ankara Hükûmeti'ni Bekir Sami Bey, İstanbul Hükûmeti'ni ise Tevfik Paşa temsil etti. Konferans sırasında Türkiye'nin tek temsilcisinin Ankara Hükûmeti olduğunu belirterek sözü Bekir Sami Bey'e bıraktı.
Saltanatın kaldırılmasından sonra 4 Kasım 1922 tarihinde istifa etti. Saltanatın kaldırılması nedeniyle sadaret mührünü iade edemedi. Bu mühür ailesi tarafından saklanmaktadır.
Cumhuriyet dönemi
Tevfik Paşa, Türkiye'de Cumhuriyetin ilanından sonra hiçbir resmî görev almadı. Ayaspaşa'daki konağı 1930'larda eşinin isteği doğrultusunda bir otele çevirdi. Otel, lokantacı Aram Hıdır yönetiminde "Park Otel" adıyla üne kavuştu. Gözleri iyi görmemeye başlayınca otele yerleşti.1934 yılında gerçekleşen soyadı kanunundan sonra "Okday" soyadını aldı.
Ölümü
8 Ekim 1936 tarihinde İstanbul'da 93 yaşında öldü. Beşiktaş'taki Yahya Efendi Tekkesi'ne defnedilen naaşı, daha sonra Oğlu Ali Nuri Okday tarafından Edirnekapı Şehitliği'ndeki aile mezarlığına nakledildi. Hatıratı, torunu Şefik Okday tarafından, "Büyükbabam Son Sadrazam Ahmet Tevfik Paşa" (1986) adıyla yayınlandı.
Kaynakça
- ^ a b c d . 9 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2013.
- ^ "Elisabeth Tschumi'nin İsviçre kırlarından İstanbul'da saraya uzanan sıra dışı yaşamı". 20 Şubat 2021. 3 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Kasım 2023.
- ^ a b (PDF). 2 Ocak 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2011.
- ^ . 31 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2011.
- ^ . 16 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2011.
- ^ Deleon, Jak. (PDF). 26 Kasım 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Damat Ferid Paşa |  Osmanlı Sadrazamı 21 Ekim 1920 - 1 Kasım 1922 | Sonra gelen: Makam kaldırıldı |
| Önce gelen: Hüseyin Hilmi Paşa | Osmanlı Sadrazamı 31 Mart 1909 - 5 Mayıs 1909 | Sonra gelen: Hüseyin Hilmi Paşa |
| Önce gelen: Ahmet İzzet Paşa | Osmanlı Sadrazamı 11 Kasım 1918 - 10 Mart 1919 | Sonra gelen: Damat Ferid Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ahmet Tevfik Pasa soyadi kanunundan sonra Ahmet Tevfik Okday 11 Subat 1843 Istanbul 6 Ekim 1936 Istanbul Osmanli devlet adami ve son Osmanli sadrazami Ahmet Tevfik PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 21 Ekim 1920 1 Kasim 1922Hukumdar VI MehmedYerine geldigi Damat Ferid PasaYerine gelen Makam kaldirildiGorev suresi 11 Kasim 1918 3 Mart 1919Hukumdar VI MehmedYerine geldigi Ahmet Izzet PasaYerine gelen Damat Ferid PasaGorev suresi 13 Nisan 1909 5 Mayis 1909Hukumdar II Abdulhamid V MehmedYerine geldigi Huseyin Hilmi PasaYerine gelen Huseyin Hilmi PasaKisisel bilgilerDogum 11 Subat 1843 1843 02 11 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum 6 Ekim 1936 93 yasinda Istanbul TurkiyeEvlilik ler Elisabeth TschumiCocuk lar Ismail Hakki Okday Ali Nuri OkdayDini Sunni Islam II Abdulhamid doneminin Hariciye Naziri olarak 14 yil gorev yaptiktan sonra II Abdulhamid ve devamla V Mehmed saltanatinda 13 Nisan 1909 5 Mayis 1909 tarihleri arasinda VI Mehmed saltanatinda ve Istanbul un isgal altinda bulundugu donemde 11 Kasim 1918 3 Mart 1919 ve 21 Ekim 1920 4 Kasim 1922 tarihleri arasinda uc donemde esasen bes donem toplam iki yil dort ay yirmi dokuz gun sadrazamlik yapti BiyografiSoyu Giray Hanedani na dayanan Kirim Tatari Ferik Ismail Hakki Pasa nin ogludur Dogumundan kisa bir sure sonra annesini kaybetti Egitimi ile teyzesi ilgilendi ve onun Farsca Arapca ve Fransizca dillerini akici bir sekilde konusmasini sagladi Askeri egitimin aldi ve bir sure orduda subay olarak gorev yapti 22 yasinda iken askeriyeden ayrilarak Babiali Tercume Odasi na girdi 1872 den sonra cesitli dis gorevlerde bulundu Roma Viyana Petersburg Atina daki gorevlerinden sonra 1885 yilindan itibaren on yil sureyle Berlin de maslahatguzar ve buyukelcilik yapti 1879 yilinda Atina da Maslahatguzar olarak gorev yaparken bir diplomat ailesinin cocuklarina murebbiyelik yapan Isvicreli bir koy polisinin kizi Elisabeth Tschumi ile evlendi Bu evlilikten bes cocugu oldu 1895 yilinda Berlin Sefiri olarak gorev yaparken II Abdulhamid tarafindan Istanbul a cagrilarak Hariciye Nazirligi gorevine atandi Bu gorevini araliksiz olarak 1909 yilina kadar surdurdu Osmanli Yunan Savasi ni sonlandiran baris anlasmasini imzaladiginda II Abdulhamid ona Hariciye Konagi olarak ikamet etmekte oldugu bizzat padisahin tapulu mali olan Ayaspasa daki konagi hediye etti Ahmet Tevfik Bey II Mesrutiyet in ilanindan sonra Ayan Meclisi uyeligine atandi Birinci sadrazamlik donemi 31 Mart Isyani sirasinda istifa eden Huseyin Hilmi Pasa nin yerine 13 Nisan i 14 Nisan a baglayan gece sadrazamliga getirildi Huseyin Hilmi Pasa nin sadaretten cekilmesini ayaklanmacilar talep etmisti Yerine gelmesini istedikleri kisi Tevfik Pasa degildi ancak bu degisiklik ile en azindan Hilmi Pasa nin azledilmesi talebi yerine getirilmis oluyordu Padisahin israri ile gorevi kabul etti Ilimli ve tarafsiz kisilerden olusan bir hukumet kurdu Istanbul ve Adana da baslayan siddet olaylarinin buyumesini engelleyecek tedbirler aldi Hareket Ordusu nun Istanbul a girerek denetimi ele gecirmesi ve II Abdulhamid i tahttan indirmesi uzerine 5 Mayis 1909 tarihinde istifa ederek yerini tekrar Huseyin Hilmi Pasa ya birakti Istifasindan sonra Londra Sefirligine atandi Bu gorevini 1911 1914 yillari arasinda surdurdu Osmanli Imparatorlugu nun Birlesik Krallik a savas ilan etmesi uzerine geri cagrildi 1914 1918 yillari arasinda Meclis i Ayan Reisi olarak gorev yapti Ikinci sadrazamlik donemi Ahmet Tevfik Pasa ve kizlari I Dunya Savasi ndan sonra Mondros Mutarekesi ni imzalayan Ahmed Izzet Pasa nin istifasi uzerine Ahmet Tevfik Pasa 11 Kasim 1918 tarihinde ikinci kez sadrazamliga getirildi Sadrazam olusunun ikinci gunu Itilaf devletleri donanmasi Istanbul a girerek sehri isgal etti Padisah Vahdettin muttefiklerin baskisi ile 21 Aralik 1918 tarihinde meclisi feshetti ve ardindan kisa bir sure icin Tevfik Pasa hukumeti dagildi Tevfik Pasa 12 Ocak 1919 tarihinde yeniden hukumet kurdu ancak isgalcilerin zorlamasiyla 3 Mart 1919 tarihinde istifa etti Paris Baris Konferansi Osmanli Devleti nin 22 Nisan 1920 tarihinde I Dunya Savasi sonrasi baris gorusmelerinin yapildigi Paris Baris Konferansi na davet edilmesi uzerine konferansa gonderilen Osmanli heyetine baskanlik yapti Baskanligindaki heyet bildirilen sartlari cok agir bulup hafifletilmesini istedi Bunun kabul edilmemesi uzerine 11 Temmuz 1920 tarihinde bildirilen sartlari reddederek Istanbul a geri dondu Daha sonra Paris e Damat Ferit Pasa baskanliginda gonderilen bir baska heyet sartlari kabul edip Sevr Antlasmasi ni imzaladi Ucuncu sadrazamlik donemi Ahmet Tevfik Pasa nin Edirnekapi Sehitligi nde yer alan mezari Istanbul 21 Ekim 1920 tarihinde Damat Ferit Pasa nin yerine sadrazamliga getirildi iki yil bu makamda kaldi Gorevi sirasinda TBMM Hukumeti ne Londra Konferansi na birlikte katilmayi onerdi ama Mustafa Kemal Pasa nin bunu reddetmesi uzerine konferansta Ankara Hukumeti ni Bekir Sami Bey Istanbul Hukumeti ni ise Tevfik Pasa temsil etti Konferans sirasinda Turkiye nin tek temsilcisinin Ankara Hukumeti oldugunu belirterek sozu Bekir Sami Bey e birakti Saltanatin kaldirilmasindan sonra 4 Kasim 1922 tarihinde istifa etti Saltanatin kaldirilmasi nedeniyle sadaret muhrunu iade edemedi Bu muhur ailesi tarafindan saklanmaktadir Cumhuriyet donemi Tevfik Pasa Turkiye de Cumhuriyetin ilanindan sonra hicbir resmi gorev almadi Ayaspasa daki konagi 1930 larda esinin istegi dogrultusunda bir otele cevirdi Otel lokantaci Aram Hidir yonetiminde Park Otel adiyla une kavustu Gozleri iyi gormemeye baslayinca otele yerlesti 1934 yilinda gerceklesen soyadi kanunundan sonra Okday soyadini aldi Olumu 8 Ekim 1936 tarihinde Istanbul da 93 yasinda oldu Besiktas taki Yahya Efendi Tekkesi ne defnedilen naasi daha sonra Oglu Ali Nuri Okday tarafindan Edirnekapi Sehitligi ndeki aile mezarligina nakledildi Hatirati torunu Sefik Okday tarafindan Buyukbabam Son Sadrazam Ahmet Tevfik Pasa 1986 adiyla yayinlandi Kaynakca a b c d 9 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Agustos 2013 Elisabeth Tschumi nin Isvicre kirlarindan Istanbul da saraya uzanan sira disi yasami 20 Subat 2021 3 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Kasim 2023 a b PDF 2 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 24 Haziran 2011 31 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Haziran 2011 16 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Haziran 2011 Deleon Jak PDF 26 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Siyasi goreviOnce gelen Damat Ferid Pasa Osmanli Sadrazami 21 Ekim 1920 1 Kasim 1922 Sonra gelen Makam kaldirildiOnce gelen Huseyin Hilmi Pasa Osmanli Sadrazami 31 Mart 1909 5 Mayis 1909 Sonra gelen Huseyin Hilmi PasaOnce gelen Ahmet Izzet Pasa Osmanli Sadrazami 11 Kasim 1918 10 Mart 1919 Sonra gelen Damat Ferid Pasa