Antimon pentaflorür, SbF5 formülüne sahip bir inorganik bileşiktir. Bu kokusuz, viskoz sıvı güçlü bir Lewis asididir ve sıvı HF ile sıvı SbF5'in 1:1 oranında karıştırılmasıyla oluşan süperasit floroantimonik asidin bir bileşenidir. Güçlü lewis asitliği ve neredeyse tüm bilinen bileşiklerle reaksiyona girme yeteneği ile dikkat çekicidir.
![]() | |
![]() | |
Adlandırmalar | |
---|---|
antimon(V) florür | |
Diğer adlar antimon pentaflorür pentaflorürantimon | |
Tanımlayıcılar | |
| |
ChemSpider |
|
ECHA InfoCard | 100.029.110 |
EC Numarası |
|
PubChem CID |
|
RTECS numarası |
|
UN numarası | 1732 |
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
|
Özellikler | |
Molekül formülü | SbF5 |
Molekül kütlesi | 216.74 g/mol |
Görünüm | Renksiz, yağlı sıvı higroskopik |
Koku | Keskin |
Yoğunluk | 2.99 g/cm³ |
Erime noktası | 8.3 °C (281 K) |
Kaynama noktası | 149.5 °C (422 K) |
Çözünürlük (su içinde) | Tepki verir |
Çözünürlük | içinde çözünebilir, sıvı |
Tehlikeler | |
İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH): | |
Ana tehlikeler | Releases hydrofluoric acid upon contact with water or biological tissues, highly toxic, oxidizer, extremely corrosive |
GHS etiketleme sistemi: | |
Piktogramlar | ![]() ![]() ![]() ![]() |
İşaret sözcüğü | Danger |
Tehlike ifadeleri | H300+H310+H330, H314, H411, H412 |
Önlem ifadeleri | P260, P261, P264, P270, P271, P273, P280, P301+P312, P301+P330+P331, P303+P361+P353, P304+P312, P304+P340, P305+P351+P338, P310, P312, P321, P330, P363, P391, P405, P501 |
NFPA 704 (yangın karosu) | |
NIOSH ABD maruz kalma limitleri: | |
PEL (izin verilen) | TWA 0.5 mg/m3 (as Sb) |
REL (tavsiye edilen) | TWA 0.5 mg/m3 (as Sb) |
Güvenlik bilgi formu (SDS) | ICSC 0220 |
Benzeyen bileşikler | |
Diğer anyonlar | |
Diğer katyonlar | |
Benzeyen bileşikler | |
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
Hazırlanışı
Antimon pentaflorür, antimon pentaklorür ile susuz hidrojen florürün: tepkimeye girmesiyle hazırlanır
- SbCl5 + 5 HF → SbF5 + 5 HCl
Aynı şekilde antimon triflorür ile flordan da hazırlanabilir.
Yapısı ve kimyasal tepkimeleri
Gaz fazındayken, SbF5, D3hnokta grubu simetrisinin üçgen bipiramidal yapısını benimser. Bu materyal, sıvı ve katı hallerde daha karmaşık yapıları benimser. Her bir Sb'nin oktahedral olduğu polimerler içerir, formül [SbF4(μ-F)2]n (μ-F) ile açıklanan yapı, florür merkezlerinin iki Sb merkezini köprülediği gerçeğini belirtir. Kristal malzeme bir tetramerdir, yani [SbF4(μ-F)]4 formülüne sahiptir. Sb-F bağları, sekiz üyeli Sb4F4 halkası içinde 2,02 Å; dört Sb merkezinden yayılan kalan florür ligandları 1,82 Å'de daha kısadır. PF5 ve AsF5 ilgili türleri, muhtemelen koordinasyon sayılarını sınırlayan merkez atomun daha küçük boyutları nedeniyle katı ve sıvı hallerde monomeriktir. BiF5 bir polimerdir.
SbF5 in HF'nin Brønsted asitliğini arttırdığı gibi, F2 nin oksitleyici gücünü de arttırır. Bu etki, oksijenin oksidasyonu ile gösterilmektedir:
- 2 SbF5 + F2 + 2 O2 → 2 [O2]+[SbF6]−
Antimon pentaflorür, florür bileşiklerinden flor gazı üreten ilk keşfedilen kimyasal reaksiyonda da kullanılmıştır:
- 4 SbF5 + 2 K2MnF6 → 4 KSbF6 + 2 MnF3 + F2
Bu reaksiyonun itici gücü, SbF5 in F-'ye, olan yüksek afinitesidir; bu, SbF5'in süper asitler oluşturmak için kullanılmasını öneren aynı özelliktir.
Hekzafloroantimonat
SbF5, hekzafloroantimonat olarak adlandırılan çok kararlı [SbF6]− anyonunu vermek için F− kaynaklarına karşı istisnai olarak güçlü bir Lewis asididir. [SbF6]−, PF6−'ye benzer zayıf koordine edici bir anyondur. Sadece zayıf temel olmasına rağmen, [SbF6]−, merkez simetrik bir eklenti vermek için ek SbF5 ile reaksiyona girer:
- SbF5 + [SbF6]− → [Sb2F11]−
Güvenlik
SbF5 birçok bileşikle şiddetli reaksiyona girerek genellikle tehlikeli hidrojen florür salar. Cilt ve gözler için oldukça aşındırıcıdır. Güçlü bir oksitleyicidir.
Kaynakça
- ^ a b NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0036". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
- ^ "World of Chemicals SDS". 18 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2023.
- ^ Sabina C. Grund, Kunibert Hanusch, Hans J. Breunig, Hans Uwe Wolf "Antimony and Antimony Compounds" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry 2006, Wiley-VCH, Weinheim. DOI:10.1002/14356007.a03_055.pub2
- ^ Edwards, A. J.; Taylor, P. "Crystal structure of Antimony Pentafluoride" Journal of the Chemical Society, Chemical Communications 1971, pp. 1376-7.DOI:10.1039/C29710001376
- ^ Holleman, A. F.; Wiberg, E. "Inorganic Chemistry" Academic Press: San Diego, 2001.
- ^ International Programme on Chemical Safety (2005). . Commission of the European Communities (CEC). 18 Ağustos 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2010.
- ^ Barbalace, Kenneth (2006). "Chemical Database - Antimony Pentafluoride". Environmental Chemistry. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2010.
Dış bağlantılar
- WebBook page for SbF5 3 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- National Pollutant Inventory - Antimony and compounds fact sheet 31 Temmuz 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- National Pollutant Inventory - Fluoride compounds fact sheet 3 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Antimon pentaflorur SbF5 formulune sahip bir inorganik bilesiktir Bu kokusuz viskoz sivi guclu bir Lewis asididir ve sivi HF ile sivi SbF5 in 1 1 oraninda karistirilmasiyla olusan superasit floroantimonik asidin bir bilesenidir Guclu lewis asitligi ve neredeyse tum bilinen bilesiklerle reaksiyona girme yetenegi ile dikkat cekicidir Antimon Pentaflorur AdlandirmalarIUPAC adiantimon V florurDiger adlarantimon pentaflorur pentaflorurantimonTanimlayicilarCAS numarasi 7783 70 2ChemSpider 22963ECHA InfoCard 100 029 110EC Numarasi 232 021 8PubChem CID 24557RTECS numarasi CC5800000UN numarasi 1732CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID00893075OzelliklerMolekul formulu SbF5Molekul kutlesi 216 74 g molGorunum Renksiz yagli sivi higroskopikKoku KeskinYogunluk 2 99 g cm Erime noktasi 8 3 C 281 K Kaynama noktasi 149 5 C 422 K Cozunurluk su icinde Tepki verirCozunurluk icinde cozunebilir siviTehlikelerIs sagligi ve guvenligi OHS OSH Ana tehlikeler Releases hydrofluoric acid upon contact with water or biological tissues highly toxic oxidizer extremely corrosiveGHS etiketleme sistemi PiktogramlarIsaret sozcugu DangerTehlike ifadeleri H300 H310 H330 H314 H411 H412Onlem ifadeleri P260 P261 P264 P270 P271 P273 P280 P301 P312 P301 P330 P331 P303 P361 P353 P304 P312 P304 P340 P305 P351 P338 P310 P312 P321 P330 P363 P391 P405 P501NFPA 704 yangin karosu 402W OXNIOSH ABD maruz kalma limitleri PEL izin verilen TWA 0 5 mg m3 as Sb REL tavsiye edilen TWA 0 5 mg m3 as Sb Guvenlik bilgi formu SDS ICSC 0220Benzeyen bilesiklerDiger anyonlarDiger katyonlarBenzeyen bilesiklerAksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa Bilgi kutusu kaynaklariHazirlanisiAntimon pentaflorur antimon pentaklorur ile susuz hidrojen florurun tepkimeye girmesiyle hazirlanir SbCl5 5 HF SbF5 5 HCl Ayni sekilde antimon triflorur ile flordan da hazirlanabilir Yapisi ve kimyasal tepkimeleriGaz fazindayken SbF5 D3hnokta grubu simetrisinin ucgen bipiramidal yapisini benimser Bu materyal sivi ve kati hallerde daha karmasik yapilari benimser Her bir Sb nin oktahedral oldugu polimerler icerir formul SbF4 m F 2 n m F ile aciklanan yapi florur merkezlerinin iki Sb merkezini kopruledigi gercegini belirtir Kristal malzeme bir tetramerdir yani SbF4 m F 4 formulune sahiptir Sb F baglari sekiz uyeli Sb4F4 halkasi icinde 2 02 A dort Sb merkezinden yayilan kalan florur ligandlari 1 82 A de daha kisadir PF5 ve AsF5 ilgili turleri muhtemelen koordinasyon sayilarini sinirlayan merkez atomun daha kucuk boyutlari nedeniyle kati ve sivi hallerde monomeriktir BiF5 bir polimerdir SbF5 in HF nin Bronsted asitligini arttirdigi gibi F2 nin oksitleyici gucunu de arttirir Bu etki oksijenin oksidasyonu ile gosterilmektedir 2 SbF5 F2 2 O2 2 O2 SbF6 Antimon pentaflorur florur bilesiklerinden flor gazi ureten ilk kesfedilen kimyasal reaksiyonda da kullanilmistir 4 SbF5 2 K2MnF6 4 KSbF6 2 MnF3 F2 Bu reaksiyonun itici gucu SbF5 in F ye olan yuksek afinitesidir bu SbF5 in super asitler olusturmak icin kullanilmasini oneren ayni ozelliktir Hekzafloroantimonat SbF5 hekzafloroantimonat olarak adlandirilan cok kararli SbF6 anyonunu vermek icin F kaynaklarina karsi istisnai olarak guclu bir Lewis asididir SbF6 PF6 ye benzer zayif koordine edici bir anyondur Sadece zayif temel olmasina ragmen SbF6 merkez simetrik bir eklenti vermek icin ek SbF5 ile reaksiyona girer SbF5 SbF6 Sb2F11 GuvenlikSbF5 bircok bilesikle siddetli reaksiyona girerek genellikle tehlikeli hidrojen florur salar Cilt ve gozler icin oldukca asindiricidir Guclu bir oksitleyicidir Kaynakca a b NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards 0036 National Institute for Occupational Safety and Health NIOSH World of Chemicals SDS 18 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2023 Sabina C Grund Kunibert Hanusch Hans J Breunig Hans Uwe Wolf Antimony and Antimony Compounds in Ullmann s Encyclopedia of Industrial Chemistry 2006 Wiley VCH Weinheim DOI 10 1002 14356007 a03 055 pub2 Edwards A J Taylor P Crystal structure of Antimony Pentafluoride Journal of the Chemical Society Chemical Communications 1971 pp 1376 7 DOI 10 1039 C29710001376 Holleman A F Wiberg E Inorganic Chemistry Academic Press San Diego 2001 0 12 352651 5 International Programme on Chemical Safety 2005 Commission of the European Communities CEC 18 Agustos 2002 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Mayis 2010 Barbalace Kenneth 2006 Chemical Database Antimony Pentafluoride Environmental Chemistry Erisim tarihi 10 Mayis 2010 Dis baglantilarWebBook page for SbF5 3 Subat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde National Pollutant Inventory Antimony and compounds fact sheet 31 Temmuz 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde National Pollutant Inventory Fluoride compounds fact sheet 3 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde