Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Arnavutluk-Sovyetler Birliği ilişkileri, Sovyetler Birliği ile Arnavutluk ve 1944'te ilan edilen Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti arasındaki diplomatik ilişkilerdir.
Tarihçe
II. Dünya Savaşı ve sonrası
1912 yılında bağımsız olan Arnavutluk, 1917-1920 arasında İtalyan himayesine girdi, II. Dünya Savaşı'nda 1939 yılında Faşist İtalya, 1943'te de Nazi Almanyası tarafından işgal edilene kadar Prenslik, Cumhuriyet ve Krallık oldu. 1944 yılında Arnavutluk'ta işgal sona erdi ve Enver Hoca ile Emek Partisi önderliğinde Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti kuruldu. II. Dünya Savaşı döneminde Kızıl Ordu Arnavutluk'a girmemiş, Arnavutlar kendi ulusunu Nazi Almanyası işgalinden kendileri kurtarmıştır. Bu dönemde Arnavutluk Yugoslavya ile iyi ilişkiler geliştirmişti ve özellikle savaş sonrası ilişkileri çok iyiydi.
Enver Hoca, Sovyetler Birliği ile ticaret anlaşması yapmak ve Stalin ile daha fazla görüşmelerde bulunmak için Temmuz 1947'de Moskova'ya gitti. Şubat 1949'da Arnavutluk, komünist blokun ekonomik planlamayı koordine etme örgütü olan Karşılıklı Ekonomik Yardımlaşma Konseyi'ne (COMECON)üye oldu. Kısa süre sonra Polonya Halk Cumhuriyeti, Çekoslovakya Sosyalist Cumhuriyeti, Macaristan Halk Cumhuriyeti, Romanya Sosyalist Cumhuriyeti ve Sovyetler Birliği ile ticaret anlaşmalar imzaladı. Sovyet ve Doğu Avrupa teknik danışmanları Arnavutluk'ta ikamet ettiler. Sovyetler Birliği Arnavutluk'a askeri danışmanlarını gönderdi ve Sazan Adası'nda bir denizaltı tesisi inşa etti. Mayıs 1959'da Sovyet lider Nikita Kruşçev, bir Rus liderin ülkeye yaptığı ilk ziyarette başkent Tiran'ı ziyaret etti. Ziyaretin amacı, Arnavutluk'u Yugoslavya-Arnavutluk ve Sovyet-Arnavutluk ilişkileri oluşturmaya yönelik görüşmelerde bulunmaktı.
İlişkilerin kötüye gidişi
Destalinizasyon sonrasında oluşan Çin-Sovyet ayrılığı sırasında Arnavutluk Çin'i destekledi ve Sovyetler Birliği ile arasına diplomatik mesafe koydu. Böylece başladı. Ekim 1961'de Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin 20. Kongresi'nde Sovyet ve Çinli delegeler arasında Arnavutluk üzerinde sert tartışmalar geçti. Sovyetler Birliği Aralık ayında Arnavutluk ile diplomatik ilişkilerini kesti. Moskova daha sonra 'nda çalışanlar da dahil olmak üzere ülkedeki tüm Sovyet ekonomik danışmanlarını ve teknisyenlerini geri çekti ve hâlihazırda bulunan ekipmanlara yönelik yedek parça ve malzeme sevkiyatlarını durdurdu. Buna ek olarak, Sovyetler Birliği, ilişkilerin kesilmesinden önce başlayan süreçle Sazan Adası'ndaki denizaltı tesislerini sökmeye devam etti. 1 Temmuz 1952'ye kadar 824 Sovyet vatandaşı Arnavutluk'tan Sovyetler Birliği'ne geri gönderildi.
Çin, Sovyetler Birliği'nin vadettiği parçaların, gıda maddelerinin ve diğer malların yaklaşık %90'ını sağlayarak Arnavutluk'u Sovyet ekonomik desteğinin kaybından dolayı destekledi. Çin, Arnavutluk'a Sovyetlerden daha uygun şartlarda para verdi ve Sovyet danışmanlarının aksine Çinli teknisyenler Arnavut işçilerle aynı şekilde maaş aldı. Bu teknisyenler Arnavut halkının yaşadığı konutlara benzer konutlarda yaşadı. Çin ayrıca Tiran'a yıllarca Josef Stalin, Enver Hoca ve Mao Zedong'un politikalarını öven söylemleri barındıran güçlü bir radyo iletim istasyonu kurdu. Arnavutluk Emek Partisi bayrağına Stalin'in fotoğrafını koydu. Arnavutluk, Çin'e Avrupa'da bir sahile konuşlanma teklif etti ve Birleşmiş Milletler'de Çin Halk Cumhuriyeti'nin baş sözcüsü olarak görev yaptı. Arnavutluk Varşova Paktı faaliyetlerine veya COMECON anlaşmalarına katılmadılar. Bununla birlikte, diğer Doğu Avrupa'nın komünist ülkeleri Arnavutluk ile diplomatik ya da ticari bağlantıları koparmadı. 1964'te Arnavutluk Tiran'daki boş Sovyet büyükelçiliğini devraldı.
Ekim 1964'te Enver Hoca, Nikita Kruşçev'in iktidardan düşürülmesini olumlu karşıladı ve Sovyetler Birliği'nin yeni liderleri Arnavutluk'a karşı olumlu sözler sarfetmeye başladı. Ancak kısa süre sonra, yeni Sovyet liderliğinin Arnavutluk'a uygun temel politikaları değiştirme niyetinde olmadığı anlaşıldı ve ilişkiler düzelmedi. Arnavutluk on yıllar boyunca Sovyet yetkililerini "hain revizyonistler" ve "komünizme ihanet edenler" olarak nitelendirmeye devam etti. 1964'te Enver Hoca, Arnavutluk'un uzlaşma şartlarının Sovyet yönetiminin özür dilemesi ve ülkeye verilen zararlardan dolayı tazminat verilmesi olduğunu açıkladı. Sovyet-Arnavutluk ilişkileri, Arnavutluk'un Varşova Paktı'nın Çekoslovakya'ya müdahalesi sonrası Pakt'tan resmen çekilmesiyle birlikte yeni seviyelere geldi. Çin-Arnavutluk arasındaki ilişkiler 1978'de kötü bir gidişata girdi ve sonrasında oluştu. Ancak Arnavutluk bu ayrılık ortamında bile Sovyetler Birliği ile ilişkileri normalleştirmeyi reddetti ve ülkelerini dış dünyadan neredeyse tamamen izole ettiler.
Kaynakça
- ^ Шеху Э.С. Влияние русского языка на албанский (на материале научно-технической литературы) // Известия Российского государственного педагогического университета им. А.И. Герцена. - 2012. - № 133.
- ^ Моисеенко Н.С. Чеканка иностранной монеты на Ленинградском монетном дворе в 1921 - 1961 гг. // Труды исторического факультета Санкт-Петербургского университета. - 2014. - № 17.
- ^ Земсков В.Н. Возвращение советских перемещенных лиц в СССР 1944 - 1952 гг. // Труды Института российской истории РАН. - 2013. - № 11.
- ^ Ash, W. (1974). Pickaxe and Rifle: The Story of the Albanian People. Londra: Howard Baker Press Ltd.
- ^ Freedman, R. O. (1970). Economic Warfare in the Communist Bloc. New York: Praeger Publishers.
- ^ Лямеборшай С.Х. Дружба между Россией и Албанией в прошлом и настоящем // Власть. - 2014. - № 1.
- ^ Griffith, W. E. (1963). Albania and the Sino-Soviet Rift. Cambridge, MA: The M.I.T. Press.
- ^ Halliday, J., (Ed.) (1986). The Artful Albanian: The Memoirs of Enver Hoxha. Londra: Chatto & Windus Ltd.
- ^ Held, J., (Ed.) (1992). The Columbia History of Eastern Europe in the Twentieth Century. New York: Columbia University Press.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Arnavutluk Sovyetler Birligi iliskileri Sovyetler Birligi ile Arnavutluk ve 1944 te ilan edilen Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti arasindaki diplomatik iliskilerdir TarihceII Dunya Savasi ve sonrasi 1912 yilinda bagimsiz olan Arnavutluk 1917 1920 arasinda Italyan himayesine girdi II Dunya Savasi nda 1939 yilinda Fasist Italya 1943 te de Nazi Almanyasi tarafindan isgal edilene kadar Prenslik Cumhuriyet ve Krallik oldu 1944 yilinda Arnavutluk ta isgal sona erdi ve Enver Hoca ile Emek Partisi onderliginde Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti kuruldu II Dunya Savasi doneminde Kizil Ordu Arnavutluk a girmemis Arnavutlar kendi ulusunu Nazi Almanyasi isgalinden kendileri kurtarmistir Bu donemde Arnavutluk Yugoslavya ile iyi iliskiler gelistirmisti ve ozellikle savas sonrasi iliskileri cok iyiydi Enver Hoca Sovyetler Birligi ile ticaret anlasmasi yapmak ve Stalin ile daha fazla gorusmelerde bulunmak icin Temmuz 1947 de Moskova ya gitti Subat 1949 da Arnavutluk komunist blokun ekonomik planlamayi koordine etme orgutu olan Karsilikli Ekonomik Yardimlasma Konseyi ne COMECON uye oldu Kisa sure sonra Polonya Halk Cumhuriyeti Cekoslovakya Sosyalist Cumhuriyeti Macaristan Halk Cumhuriyeti Romanya Sosyalist Cumhuriyeti ve Sovyetler Birligi ile ticaret anlasmalar imzaladi Sovyet ve Dogu Avrupa teknik danismanlari Arnavutluk ta ikamet ettiler Sovyetler Birligi Arnavutluk a askeri danismanlarini gonderdi ve Sazan Adasi nda bir denizalti tesisi insa etti Mayis 1959 da Sovyet lider Nikita Kruscev bir Rus liderin ulkeye yaptigi ilk ziyarette baskent Tiran i ziyaret etti Ziyaretin amaci Arnavutluk u Yugoslavya Arnavutluk ve Sovyet Arnavutluk iliskileri olusturmaya yonelik gorusmelerde bulunmakti Iliskilerin kotuye gidisi Arnavut karikaturist Zef Bumci nin 1976 yilinda Nikita Kruscev i kapitalizmin revizyonist bir hizmetkari olarak tasvir ettigi karikaturu Destalinizasyon sonrasinda olusan Cin Sovyet ayriligi sirasinda Arnavutluk Cin i destekledi ve Sovyetler Birligi ile arasina diplomatik mesafe koydu Boylece basladi Ekim 1961 de Sovyetler Birligi Komunist Partisi nin 20 Kongresi nde Sovyet ve Cinli delegeler arasinda Arnavutluk uzerinde sert tartismalar gecti Sovyetler Birligi Aralik ayinda Arnavutluk ile diplomatik iliskilerini kesti Moskova daha sonra nda calisanlar da dahil olmak uzere ulkedeki tum Sovyet ekonomik danismanlarini ve teknisyenlerini geri cekti ve halihazirda bulunan ekipmanlara yonelik yedek parca ve malzeme sevkiyatlarini durdurdu Buna ek olarak Sovyetler Birligi iliskilerin kesilmesinden once baslayan surecle Sazan Adasi ndaki denizalti tesislerini sokmeye devam etti 1 Temmuz 1952 ye kadar 824 Sovyet vatandasi Arnavutluk tan Sovyetler Birligi ne geri gonderildi Cin Sovyetler Birligi nin vadettigi parcalarin gida maddelerinin ve diger mallarin yaklasik 90 ini saglayarak Arnavutluk u Sovyet ekonomik desteginin kaybindan dolayi destekledi Cin Arnavutluk a Sovyetlerden daha uygun sartlarda para verdi ve Sovyet danismanlarinin aksine Cinli teknisyenler Arnavut iscilerle ayni sekilde maas aldi Bu teknisyenler Arnavut halkinin yasadigi konutlara benzer konutlarda yasadi Cin ayrica Tiran a yillarca Josef Stalin Enver Hoca ve Mao Zedong un politikalarini oven soylemleri barindiran guclu bir radyo iletim istasyonu kurdu Arnavutluk Emek Partisi bayragina Stalin in fotografini koydu Arnavutluk Cin e Avrupa da bir sahile konuslanma teklif etti ve Birlesmis Milletler de Cin Halk Cumhuriyeti nin bas sozcusu olarak gorev yapti Arnavutluk Varsova Pakti faaliyetlerine veya COMECON anlasmalarina katilmadilar Bununla birlikte diger Dogu Avrupa nin komunist ulkeleri Arnavutluk ile diplomatik ya da ticari baglantilari koparmadi 1964 te Arnavutluk Tiran daki bos Sovyet buyukelciligini devraldi Ekim 1964 te Enver Hoca Nikita Kruscev in iktidardan dusurulmesini olumlu karsiladi ve Sovyetler Birligi nin yeni liderleri Arnavutluk a karsi olumlu sozler sarfetmeye basladi Ancak kisa sure sonra yeni Sovyet liderliginin Arnavutluk a uygun temel politikalari degistirme niyetinde olmadigi anlasildi ve iliskiler duzelmedi Arnavutluk on yillar boyunca Sovyet yetkililerini hain revizyonistler ve komunizme ihanet edenler olarak nitelendirmeye devam etti 1964 te Enver Hoca Arnavutluk un uzlasma sartlarinin Sovyet yonetiminin ozur dilemesi ve ulkeye verilen zararlardan dolayi tazminat verilmesi oldugunu acikladi Sovyet Arnavutluk iliskileri Arnavutluk un Varsova Pakti nin Cekoslovakya ya mudahalesi sonrasi Pakt tan resmen cekilmesiyle birlikte yeni seviyelere geldi Cin Arnavutluk arasindaki iliskiler 1978 de kotu bir gidisata girdi ve sonrasinda olustu Ancak Arnavutluk bu ayrilik ortaminda bile Sovyetler Birligi ile iliskileri normallestirmeyi reddetti ve ulkelerini dis dunyadan neredeyse tamamen izole ettiler Kaynakca Shehu E S Vliyanie russkogo yazyka na albanskij na materiale nauchno tehnicheskoj literatury Izvestiya Rossijskogo gosudarstvennogo pedagogicheskogo universiteta im A I Gercena 2012 133 Moiseenko N S Chekanka inostrannoj monety na Leningradskom monetnom dvore v 1921 1961 gg Trudy istoricheskogo fakulteta Sankt Peterburgskogo universiteta 2014 17 Zemskov V N Vozvrashenie sovetskih peremeshennyh lic v SSSR 1944 1952 gg Trudy Instituta rossijskoj istorii RAN 2013 11 Ash W 1974 Pickaxe and Rifle The Story of the Albanian People Londra Howard Baker Press Ltd Freedman R O 1970 Economic Warfare in the Communist Bloc New York Praeger Publishers Lyameborshaj S H Druzhba mezhdu Rossiej i Albaniej v proshlom i nastoyashem Vlast 2014 1 Griffith W E 1963 Albania and the Sino Soviet Rift Cambridge MA The M I T Press Halliday J Ed 1986 The Artful Albanian The Memoirs of Enver Hoxha Londra Chatto amp Windus Ltd Held J Ed 1992 The Columbia History of Eastern Europe in the Twentieth Century New York Columbia University Press