Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bozkurt, Türk, Moğol ve Altay mitolojisinde kutsal hayvan ve ulusal sembol. Boskord ve Pusgurt olarak da söylenir. Bozkaskır, Çalkurd sözcükleri yine aynı anlama gelir. Moğollar, Börteçine (Börteşına, Börtöşono) derler. Gökkurt veya Gökbörü, Kökbörü betimlemesi de yine niteleyici olarak kullanılır.
Türk mitolojisindeki yeri ve önemi
Yol gösterici, kutlu kurt, tüm Türk ve Moğol boylarının ortak ongunudur. Bazı Türk ve Moğol boyları, soylarının bu kutlu varlıktan türediğine inanırlar. Çoğu zaman soyun bir kolu Gökkurt’tan, diğer kolu ise Gökgeyik’den gelmektedir. Kurt sürülerinin başında bulunup idare eden kurtlara da Gökkurt denilir. Kaskır ve Börü kelimeleri de değişik lehçe ve şivelerde kurt demektir. Bozkurt gökyüzünü temsil eder. Alageyik ise yeryüzünün simgesidir. Göktürklerin gök (mavi) bayraklarında kurtbaşı resmi vardır. Savaşçılığı ve savaş ruhunu, özgürlüğü, hızı, doğayı ve aklı, sahayı okuyabilme gücünü temsil eder. Türk ulusunun başına bir iş geldiğinde, bir tehdit belirdiğinde ortaya çıkar ve yol gösterir. Çadırların önüne tepesinde altından kurtbaşı bulunan direkler dikilir. Savaş Ruhu (Tanrısı) kurt görünümüne bürünür. Altıncı yüzyıla ait bir taş anıtta kurttan süt emen bir çocuk betimlenmektedir. Erenler, evliyalar zaman zaman kurt kılığına girerler. Bozkurda “Gök Oğlu” da denir. Halk kültüründe Bozkurt dişinin cepte taşınmasının nazardan koruyacağına inanılır. Yakut metinlerinde Bosko olarak bahsedilir. Kırgızlarda, bozkırda gezerken kurt görmek uğurdur. Rüyada kurt görmek de yine hayra yorulur. Hamile kadının nazardan korunması için yastığının altına kurt dişi veya derisi koyulur. Kurdun koyun sürüsüne dalması veya ahıra girmesi bereket sayılırdı. Başkurt rivayetlerine göre kurt onların atalarının önüne düşerek yol göstermiştir. Bu nedenle kendilerine başlarında kurt bulunan anlamına gelen Başkurt denmiştir. Hilal taktiği (veya Turan/Türk taktiği) adı verilen yarım çember ile düşmanı ortaya alıp çemberi kapatma stratejisinin kurtlardan görülerek ilk defa Türkler tarafından uygulanmıştır.
Bozkurt, İslamiyet öncesi dönemlerde Türklerce kutsal sayılmıştır ve daha sonraki döenmlerde de bir Türklük sembolü olmaya devam etmiştir. Tarihsel araştırmalar bu sembolün batıya göç eden Hunlar, Kıpçaklar ve Peçenekler gibi çeşitli Türk halkları tarafından soylarını ifade etmek için kullanıldığını göstermektedir. Bozkurt'un kutsal sayılmasının ve Türklerin ulusal sembolü olmasının en önemli nedeni, Ergenekon Destanı'nda anlatıldığı üzere; Türklerin, Demirden dağları eriterek Ergenekon'dan çıkarken, Börteçine adında bir dişi kurt (Bozkurt'un) onlara rehberlik etmesi inancına dayanmaktadır. Bozkurt, bugün Türk milliyetçiliğinin sembolüdür. Atatürk tarafından da ulusal sembol ilan edilmiş ve birçok yerde kullanılmıştır. Cumhuriyet'in ilk yıllarında Türk parası üzerine bozkurt resimleri basılmıştır.
Kao-ch'e'nin yaratılış destanı
Vikikaynak'ta Türeyiş Destanı ile ilgili metin bulabilirsiniz. |
Türeyiş Destanı adıyla bilinen hikâye aslında Kao-ch'e'nin yaratılış destanıdır. Çin vakayinamelerinden Vey Kitabı ve Kuzey Hanedanlar Tarihi 'nde yer almaktadır. Bu destanda erkek kurt rol oynamaktadır.
Hiung-nu tanyusunun güzel iki kızı varmış. Tanyu onları Tanrı'ya sunmaya karar vermiş. Ülke sınırı üzerinde yüksek bir kule yaptırmış ve Tanrı'dan kızlarını kendisine eş olarak alması için yalvarmış. Onları götürüp kuleye bırakmış. Yaşlı bir kurt kulenin dibindeki mağaraya yerleşmiş. Kızlardan biri kurdun Tanrı olduğunu zannetmiş. Ablasının karşı çıkmasına rağmen kuleden inmiş. Kurdun karısı olup çocuğunu doğurmuş.
Aşina'nın yaratılış destanı
Vikikaynak'ta Bozkurt Destanı ile ilgili metin bulabilirsiniz. |
Bozkurt Destanı adıyla bilinen hikâye aslında Aşina'nın yaratılış destanıdır. Çin vakayinamelerinden Chou Kitabı,Kuzey Hanedanlar Tarihi ve Sui Kitabı 'nda yer almaktadır. Bu destanlarda dişi kurt rol oynamaktadır.
Destan 1
Ülke, komşu ülke tarafından yok edilir. Bu kıyımdan sadece 10 yaşlarında bir oğlan sağ kalır. Askerler küçük olduğundan onu öldürmeye kıyamaz ve ayaklarını (Sui Kitabı 'nda kollarını da) keserek bataklık bir yere bırakır. Orada bir dişi kurt çocuğu etle besler. Çocuk ergenlik çağında(13-14 yaşında) kurtla birlikte olur ve küçük çocuk kurdu hamile bırakır. Komşu ülke yeniden adamları göndererek onu öldürtmek ister. Adamlar kurdu da öldürmek ister. Kurt Karahoca ülkesindeki Kuzey Dağı'na (Sui Kitabı 'nda Karahoca'nın kuzeybatısına) kaçar. Dağda bir mağaranın içinde çayırlarla kaplı ve yüzlerce mil genişliğinde dört tarafı dağlarla çevrili bir düzlük var. Kurt mağaranın içine saklanır ve on erkek çocuk doğurur. On erkek büyür. Dışarıdan kız alıp evlenirler ve eşlerini hamile bırakırlar.Bundan sonra her biri bir soy sahibi olur. Bunlardan biri de Aşina'dır. Bunların oğulları ve torunları çoğalır. Birkaç nesil geçtikten sonra mağaradan çıkarlar. Daha sonra Cücenlere demirci olurlar.
Destan 2
Türkler önce Hiung-nu'nun kuzeyindeki Suo ülkesinden çıkmıştır. Kabilenin büyüklerinden Abangbu on yedi kardeşinin biriydi. Bunlardan biri Yizhinishidou kurttan doğmuştur. Bangbugiller kötü huylu oldukları için ülkesi yok edildi. Nishidou rüzgârları ve yağmurları çağırabilirdi. Yaz tanrısının kızı ve kış tanrısının kızı olmak üzere iki eşle evlendi. Dördüz erkek çocuğu doğdu. Bunların biri Baihong (büyük beyaz kuş) oldu. Başka biri ise Afushui (nehir) ile Jianshui (nehir) arasında Qigu adını aldı. Başka biri ise Chuzheshui (nehir)'de. Diğeri Jiansichuzheshishan (dağ)'da ikamet etti ve bu kişi Daer'dir. Dağın tepesindeki Abangbu'nun kabilesinde soğuk çiy vardı....
Vusun ile ilgili destan
Vikikaynak'ta Vusun ile ilgili destan ile ilgili metin bulabilirsiniz. |
Çin vakayinamelerinden Shi-chi ve Han Kitabı 'nda yer alan Vusun ile ilgili destanda karga ve dişi kurdun bir çocuğu beslediği aktarılmaktadır.
Vusun kralı Kun-mo (昆莫)'nun babası Hiung-nu tarafından saldırıya uğramış ve öldürülmüş. Kun-mo bırakılmış. Karga etle ve kurt ise sütle beslemiş. Hiung-nu tanyusu Kun-mo'nun Tanrı olduğunu zannederek yanına alıp büyütmüş.
Ergenekon Destanı
Vikikaynak'ta Ergenekon Destanı ile ilgili metin bulabilirsiniz. |
Ergenekon Destanı adıyla bilinen hikâye Göktürk destanıdır. Komşuları tarafından tuzak kurularak yok edilen Türklerden geriye kalan birkaç kişinin saklanmak için dağlık bir alanda yol araması ile başlar. Dağların arasında gizlenmiş bir ova bulan bu Türkler, oraya yerleşir ve çoğalır. Yüzyıllar sonra oraya sığmaz hale gelince, çıkmak isterler. Ancak çıkışı bulamazlar. Bunun üzerine çevredeki dağların demir madeninden yapıldığını fark ederler ve demiri eriterek çıkarlar. Çıkışta kendilerine Börteçine adında bir erkek kurt rehberlik eder.
Türk topluluklarında Börü (Bozkurt)
Tuva Türklerinde
Kam algışları (şaman duaları) içinde "Kök börü" ve "Kuğu börü" (doru (kuba) renkli kurt) şeklinde kurt tanıtması bulunur. Tanrı'nın habercisi olarak eski Tuva sözlü geleneğinde bozkurt bulunurdu.
Kırgız Türklerinde
Eski Kırgız Türkleri büyük kahramanlardan, bahadırlardan, "börü" veya "Kök börü" olarak adlandırırlardı. Kazak, Kırgız ve kurt kardeştir şeklinde bir de halk arasında söz vardı. Kurt, büyüklük yiğitlik manalarındadır. Destanlarda bahadırlar için "gök yeleli kurt" deyimi kullanılmıştır. Manas Destanında Manas Han, kurt gözlü, kır bıyıklı (Börü közdüü, ku murut) olarak tarif edilir. Manas atamızın okları için de "börü tildü, çal yıba" (kurt dilli kır ok) denilir. Manas'ın oğullarına Kökbörü sultanım diye hitap edilirdi.
Kıpçak Türklerinde
Kıpçak Türkleri veya Kumanlarda bozkurdun önderlik rolü II. yüzyıl ortalarına kadar gitmektedir. Kurttan yardım istendiğine dair kayıtlar bulunmaktadır.
Kaşkayı Türklerinde
Kaşkayı Türklerinde Kurdun uğur getirdiğine inanılır. Sürülerin birer koruyucusu var ve bu koruyucu kurttur. Bu yüzden kurda kurşun atmak uğursuzluk getirir ve sürünün yok olmasına neden olur. Çocukların nenni/beşiğinden kurt eli asılır, ayrıca çocuk cesur olsun diye kurt ciğeri yedirilir. Kaşkayı halılarının etrafında bütün halıyı çevreleyen bir desen bulunur ki bu desenin adı Alakurt'tur. Alakurt bir kale şeklinde olan halıyı korumaktadır. Kaşkayı Türklerinde Kurtla ilgili bazı atasözleri de bulunmaktadır. "Onun kurdu ulamış" deyimi birinin şanslı olduğu durumlarda söylenir. Düşte/rüyada kurt görmek uğurlu sayılır.
Dipnotlar
- ^ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "Kurt başlı tuğlar hâkimiyet alametiydi". Prof. Dr. Erhan Afyoncu. Sabah. 8 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Temmuz 2024.
- ^ "İlber Ortaylı Anlatıyor: "Bozkurt" Türkler İçin Ne İfade Ediyor?". CNN Türk. 7 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Temmuz 2024.
- ^ "Grey wolf sign: Timeless emblem of thousands years of Turkish heritage". Prof. Dr. Ahmet Taşağıl. Anadolu Ajansı. 5 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Temmuz 2024.
- ^ Vey Kitabı, Cilt 103
- ^ Kuzey Hanedanlar Tarihi, Cilt 98
- ^ Chou Kitabı, Cilt 50'nin başlangıç kısımı Chou Kitabı, Cilt 50
- ^ Kuzey Hanedanlar Tarihi, Cilt 99'nin başlangıç kısımı Kuzey Hanedanlar Tarihi, Cilt 99
- ^ Sui Kitabı, Cilt 84'ün başlangıç kısımı Sui Kitabı, Cilt 84
- ^ Shi-chi, Cilt 123
- ^ Han Kitabı, Cilt 61
- ^ a b Altan Deliorman, Türk Kültüründe Bozkurt, s. 78
- ^ Altan Deliorman, Türk Kültüründe Bozkurt, s. 77
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Doğu ve Batı Mitolojilerinde Kurt 1 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bozkurt Turk Mogol ve Altay mitolojisinde kutsal hayvan ve ulusal sembol Boskord ve Pusgurt olarak da soylenir Bozkaskir Calkurd sozcukleri yine ayni anlama gelir Mogollar Bortecine Bortesina Bortosono derler Gokkurt veya Gokboru Kokboru betimlemesi de yine niteleyici olarak kullanilir 5 Aralik 1927 tarihinde dolasima cikarilmis Bozkurt gorseli bulunan 5 Turk Lirasi banknotuTurk mitolojisindeki yeri ve onemiYol gosterici kutlu kurt tum Turk ve Mogol boylarinin ortak ongunudur Bazi Turk ve Mogol boylari soylarinin bu kutlu varliktan turedigine inanirlar Cogu zaman soyun bir kolu Gokkurt tan diger kolu ise Gokgeyik den gelmektedir Kurt surulerinin basinda bulunup idare eden kurtlara da Gokkurt denilir Kaskir ve Boru kelimeleri de degisik lehce ve sivelerde kurt demektir Bozkurt gokyuzunu temsil eder Alageyik ise yeryuzunun simgesidir Gokturklerin gok mavi bayraklarinda kurtbasi resmi vardir Savasciligi ve savas ruhunu ozgurlugu hizi dogayi ve akli sahayi okuyabilme gucunu temsil eder Turk ulusunun basina bir is geldiginde bir tehdit belirdiginde ortaya cikar ve yol gosterir Cadirlarin onune tepesinde altindan kurtbasi bulunan direkler dikilir Savas Ruhu Tanrisi kurt gorunumune burunur Altinci yuzyila ait bir tas anitta kurttan sut emen bir cocuk betimlenmektedir Erenler evliyalar zaman zaman kurt kiligina girerler Bozkurda Gok Oglu da denir Halk kulturunde Bozkurt disinin cepte tasinmasinin nazardan koruyacagina inanilir Yakut metinlerinde Bosko olarak bahsedilir Kirgizlarda bozkirda gezerken kurt gormek ugurdur Ruyada kurt gormek de yine hayra yorulur Hamile kadinin nazardan korunmasi icin yastiginin altina kurt disi veya derisi koyulur Kurdun koyun surusune dalmasi veya ahira girmesi bereket sayilirdi Baskurt rivayetlerine gore kurt onlarin atalarinin onune duserek yol gostermistir Bu nedenle kendilerine baslarinda kurt bulunan anlamina gelen Baskurt denmistir Hilal taktigi veya Turan Turk taktigi adi verilen yarim cember ile dusmani ortaya alip cemberi kapatma stratejisinin kurtlardan gorulerek ilk defa Turkler tarafindan uygulanmistir Bozkurt Islamiyet oncesi donemlerde Turklerce kutsal sayilmistir ve daha sonraki doenmlerde de bir Turkluk sembolu olmaya devam etmistir Tarihsel arastirmalar bu sembolun batiya goc eden Hunlar Kipcaklar ve Pecenekler gibi cesitli Turk halklari tarafindan soylarini ifade etmek icin kullanildigini gostermektedir Bozkurt un kutsal sayilmasinin ve Turklerin ulusal sembolu olmasinin en onemli nedeni Ergenekon Destani nda anlatildigi uzere Turklerin Demirden daglari eriterek Ergenekon dan cikarken Bortecine adinda bir disi kurt Bozkurt un onlara rehberlik etmesi inancina dayanmaktadir Bozkurt bugun Turk milliyetciliginin semboludur Ataturk tarafindan da ulusal sembol ilan edilmis ve bircok yerde kullanilmistir Cumhuriyet in ilk yillarinda Turk parasi uzerine bozkurt resimleri basilmistir Kao ch e nin yaratilis destaniVikikaynak ta Tureyis Destani ile ilgili metin bulabilirsiniz Tureyis Destani adiyla bilinen hikaye aslinda Kao ch e nin yaratilis destanidir Cin vakayinamelerinden Vey Kitabi ve Kuzey Hanedanlar Tarihi nde yer almaktadir Bu destanda erkek kurt rol oynamaktadir Hiung nu tanyusunun guzel iki kizi varmis Tanyu onlari Tanri ya sunmaya karar vermis Ulke siniri uzerinde yuksek bir kule yaptirmis ve Tanri dan kizlarini kendisine es olarak almasi icin yalvarmis Onlari goturup kuleye birakmis Yasli bir kurt kulenin dibindeki magaraya yerlesmis Kizlardan biri kurdun Tanri oldugunu zannetmis Ablasinin karsi cikmasina ragmen kuleden inmis Kurdun karisi olup cocugunu dogurmus Asina nin yaratilis destaniVikikaynak ta Bozkurt Destani ile ilgili metin bulabilirsiniz Tanri Daglarinda Bogda Shan ve T ien ch ih Fukang Sanci Hui Ozerk Ili Sincan Uygur Ozerk Bolgesi Bogda Dagi ve T ien ch ih Bozkurt Destani adiyla bilinen hikaye aslinda Asina nin yaratilis destanidir Cin vakayinamelerinden Chou Kitabi Kuzey Hanedanlar Tarihi ve Sui Kitabi nda yer almaktadir Bu destanlarda disi kurt rol oynamaktadir Destan 1 Ulke komsu ulke tarafindan yok edilir Bu kiyimdan sadece 10 yaslarinda bir oglan sag kalir Askerler kucuk oldugundan onu oldurmeye kiyamaz ve ayaklarini Sui Kitabi nda kollarini da keserek bataklik bir yere birakir Orada bir disi kurt cocugu etle besler Cocuk ergenlik caginda 13 14 yasinda kurtla birlikte olur ve kucuk cocuk kurdu hamile birakir Komsu ulke yeniden adamlari gondererek onu oldurtmek ister Adamlar kurdu da oldurmek ister Kurt Karahoca ulkesindeki Kuzey Dagi na Sui Kitabi nda Karahoca nin kuzeybatisina kacar Dagda bir magaranin icinde cayirlarla kapli ve yuzlerce mil genisliginde dort tarafi daglarla cevrili bir duzluk var Kurt magaranin icine saklanir ve on erkek cocuk dogurur On erkek buyur Disaridan kiz alip evlenirler ve eslerini hamile birakirlar Bundan sonra her biri bir soy sahibi olur Bunlardan biri de Asina dir Bunlarin ogullari ve torunlari cogalir Birkac nesil gectikten sonra magaradan cikarlar Daha sonra Cucenlere demirci olurlar Destan 2 Turkler once Hiung nu nun kuzeyindeki Suo ulkesinden cikmistir Kabilenin buyuklerinden Abangbu on yedi kardesinin biriydi Bunlardan biri Yizhinishidou kurttan dogmustur Bangbugiller kotu huylu olduklari icin ulkesi yok edildi Nishidou ruzgarlari ve yagmurlari cagirabilirdi Yaz tanrisinin kizi ve kis tanrisinin kizi olmak uzere iki esle evlendi Dorduz erkek cocugu dogdu Bunlarin biri Baihong buyuk beyaz kus oldu Baska biri ise Afushui nehir ile Jianshui nehir arasinda Qigu adini aldi Baska biri ise Chuzheshui nehir de Digeri Jiansichuzheshishan dag da ikamet etti ve bu kisi Daer dir Dagin tepesindeki Abangbu nun kabilesinde soguk ciy vardi Vusun ile ilgili destanVikikaynak ta Vusun ile ilgili destan ile ilgili metin bulabilirsiniz Cin vakayinamelerinden Shi chi ve Han Kitabi nda yer alan Vusun ile ilgili destanda karga ve disi kurdun bir cocugu besledigi aktarilmaktadir Vusun krali Kun mo 昆莫 nun babasi Hiung nu tarafindan saldiriya ugramis ve oldurulmus Kun mo birakilmis Karga etle ve kurt ise sutle beslemis Hiung nu tanyusu Kun mo nun Tanri oldugunu zannederek yanina alip buyutmus Ergenekon DestaniVikikaynak ta Ergenekon Destani ile ilgili metin bulabilirsiniz Ergenekon Destani adiyla bilinen hikaye Gokturk destanidir Komsulari tarafindan tuzak kurularak yok edilen Turklerden geriye kalan birkac kisinin saklanmak icin daglik bir alanda yol aramasi ile baslar Daglarin arasinda gizlenmis bir ova bulan bu Turkler oraya yerlesir ve cogalir Yuzyillar sonra oraya sigmaz hale gelince cikmak isterler Ancak cikisi bulamazlar Bunun uzerine cevredeki daglarin demir madeninden yapildigini fark ederler ve demiri eriterek cikarlar Cikista kendilerine Bortecine adinda bir erkek kurt rehberlik eder Turk topluluklarinda Boru Bozkurt Boru Kurt Tuva Turklerinde Kam algislari saman dualari icinde Kok boru ve Kugu boru doru kuba renkli kurt seklinde kurt tanitmasi bulunur Tanri nin habercisi olarak eski Tuva sozlu geleneginde bozkurt bulunurdu Kirgiz Turklerinde Eski Kirgiz Turkleri buyuk kahramanlardan bahadirlardan boru veya Kok boru olarak adlandirirlardi Kazak Kirgiz ve kurt kardestir seklinde bir de halk arasinda soz vardi Kurt buyukluk yigitlik manalarindadir Destanlarda bahadirlar icin gok yeleli kurt deyimi kullanilmistir Manas Destaninda Manas Han kurt gozlu kir biyikli Boru kozduu ku murut olarak tarif edilir Manas atamizin oklari icin de boru tildu cal yiba kurt dilli kir ok denilir Manas in ogullarina Kokboru sultanim diye hitap edilirdi Kipcak Turklerinde Kipcak Turkleri veya Kumanlarda bozkurdun onderlik rolu II yuzyil ortalarina kadar gitmektedir Kurttan yardim istendigine dair kayitlar bulunmaktadir Kaskayi Turklerinde Kaskayi Turklerinde Kurdun ugur getirdigine inanilir Surulerin birer koruyucusu var ve bu koruyucu kurttur Bu yuzden kurda kursun atmak ugursuzluk getirir ve surunun yok olmasina neden olur Cocuklarin nenni besiginden kurt eli asilir ayrica cocuk cesur olsun diye kurt cigeri yedirilir Kaskayi halilarinin etrafinda butun haliyi cevreleyen bir desen bulunur ki bu desenin adi Alakurt tur Alakurt bir kale seklinde olan haliyi korumaktadir Kaskayi Turklerinde Kurtla ilgili bazi atasozleri de bulunmaktadir Onun kurdu ulamis deyimi birinin sansli oldugu durumlarda soylenir Duste ruyada kurt gormek ugurlu sayilir Dipnotlar Turk Soylence Sozlugu Deniz Karakurt Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 27 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Kurt basli tuglar hakimiyet alametiydi Prof Dr Erhan Afyoncu Sabah 8 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Temmuz 2024 Ilber Ortayli Anlatiyor Bozkurt Turkler Icin Ne Ifade Ediyor CNN Turk 7 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Temmuz 2024 Grey wolf sign Timeless emblem of thousands years of Turkish heritage Prof Dr Ahmet Tasagil Anadolu Ajansi 5 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Temmuz 2024 Vey Kitabi Cilt 103 Kuzey Hanedanlar Tarihi Cilt 98 Chou Kitabi Cilt 50 nin baslangic kisimi Chou Kitabi Cilt 50 Kuzey Hanedanlar Tarihi Cilt 99 nin baslangic kisimi Kuzey Hanedanlar Tarihi Cilt 99 Sui Kitabi Cilt 84 un baslangic kisimi Sui Kitabi Cilt 84 Shi chi Cilt 123 Han Kitabi Cilt 61 a b Altan Deliorman Turk Kulturunde Bozkurt s 78 Altan Deliorman Turk Kulturunde Bozkurt s 77Ayrica bakinizKurt Ana Kurt Ata Bozkurt isaretiDis baglantilarDogu ve Bati Mitolojilerinde Kurt 1 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde