Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Büyük İskender'in savaşları (Yunanca : Πόλεμοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου), Makedonyalı III. İskender'in MÖ 336'dan MÖ 323'e kadar gerçekleştirdiği bir dizi fetihti. Bunlar, Pers Kralı III. Darius'un yönetimi altındaki Ahameniş Pers İmparatorluğu'na karşı yapılan savaşlarla başladı. İskender'in Ahameniş Perslerine karşı kazandığı zafer zincirinin ardından, yerel reislere ve savaş ağalarına karşı Yunanistan'dan Güney Asya'daki Pencap bölgesine kadar uzanan bir sefer başlattı. Öldüğü sırada, Yunanistan'ın çoğu bölgesine ve fethedilen Ahameniş İmparatorluğu'na hükmediyordu. Ancak ilk planı olan Hindistan yarımadasını bütünüyle fethetmeyi başaramadı. Askeri başarılarına rağmen İskender, Ahameniş İmparatorluğu'nun yönetimine istikrarlı bir alternatif sunamadı ve zamansız ölümü, fethettiği geniş toprakları genellikle Diadochi Savaşları olarak bilinen bir dizi iç savaşa sürükledi.
| Büyük İskender'in seferleri | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Pompeii'deki İskender Mozaiği'nden atı Bukefalos ile Pers kralı III. Darius'la savaşırken tasvir edilen İskender (Napoli Ulusal Arkeoloji Müzesi, İtalya) | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
| |  Ahameniş İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
 Büyük İskender Parmenion I. Ptolemaios | III. Darius Rodoslu Memnon | ||||||
İskender, babası Makedonyalı II. Philip'in tahtta kaldığı yirmi yıl boyunca, Yunanistan ana karasındaki poleis'i (Yunan şehir devletlerini) altında birleştirmişti. İskender, güney Yunan şehir devletlerinde meydana gelen isyanı bastırarak Makedon yönetimini sağlamlaştırmaya devam etti ve ayrıca kuzeydeki şehir devletlerine karşı kısa ama kanlı bir sefer düzenledi. Daha sonra Ahameniş İmparatorluğu'nu fethetme planlarını gerçekleştirmek için doğuya doğru ilerledi. Yunanistan'dan yaptığı fetih seferi Anadolu, Suriye, Fenike, Mısır, Mezopotamya, İran, Afganistan ve Hindistan'a yayıldı. Makedon İmparatorluğunun sınırlarını doğuda günümüz Pakistan'ındaki Taxila şehrine kadar genişletti.
İskender, ölümünden önce Makedonya'nın Arap Yarımadası'na askeri ve ticari genişlemesi için de planlar yapmıştı ve ardından ordularını batıdaki Kartaca, Roma ve İber Yarımadası'na çevirmeyi planlamıştı. Ancak Diadochi (siyasi rakipleri) o öldükten sonra bu planlardan vazgeçti. Bunun yerine, İskender'in ölümünden sonraki birkaç yıl içinde Diadochi, birbirlerine karşı bir dizi askeri sefer başlattı ve Makedon İmparatorluğu'nun topraklarını kendi aralarında böldü ve Helenistik dönemde 40 yıllık savaşı tetikledi.
Yunanistan ve Makedonya'daki savaşlar
- MÖ 340 - Medlerin İsyanı: Büyük İskender, 16 yaşındayken, babası II. Philip'in Bizans'ı Boğaz'da kuşatması sırasında, Makedonya'nın kuzeydoğu sınırındaki Trakya kabilesi Medlerin isyanını bastırdı.
- MÖ 338 Ağustos - Chaeronea Muharebesi: Orta Yunanistan'da Atina, Thebes ve Yunanistan'ın diğer şehirlerinden oluşan birleşik ordu, Makedon kralı II. Philip tarafından yenilgiye uğratıldı. İskender, 18 yaşındayken Makedon ordusunun sol kanadına komuta etti. Savaştan sonra Yunanistan, Makedonya'nın kendi üzerindeki egemenliğini tanıdı.
- MÖ 335 ilkbahar-yaz - Balkanlar'daki sefer: İskender'in Makedon kralı olarak ilk savaşları. Balkanlar'daki savaşlar sırasında, İstria Nehri'ne (modern Tuna kadar, bir dizi asi Trakya ve İlirya kabilesi (kabileler, paeonlar, getae, tavlantii vb.) yenildi.
- MÖ 335 Eylül e. - Thebes kuşatması: İlirya'dan, o zamanlar Yunanistan'ın en güçlü şehirlerinden biri olan Boeotia'daki asi şehir Thebes'e saldırmak için hızlı bir saldırı. Antik ve güçlü şehrin hızlı zaferi ve yıkımı, Yunanlıların direnme iradesini kırdı.
Asya'da Sefer (MÖ 334-325)
- Mayıs MÖ 334 yılı — Granik Nehri savaşı: Büyük İskender, Küçük Asya'daki Granik Nehri üzerinde, efsanevi Truva'nın. Savaştan sonra, Küçük Asya'nın tamamı bir yıl içinde İskender'in egemenliğine girdi.
- sonbahar MÖ 334 yılı — Halikarnas kuşatması: başkentin kuşatılması ve fırtınası Karya kıyı kenti Halikarnas yarımadanın güney ucunda Küçük Asya. Kuşatma sırasında garnizondan çok sayıda asker öldü, ancak Persler deniz yoluyla kaçmayı başardılar. Halikarnassos, nüfusu olmayan zorlu bir savaştan sonra teslim oldu ve İskender'in emriyle yok edildi.
- Kasım MÖ 333 yılı — Issa savaşı: kralın Pers ordusu yenildi Darius III'ün içinde Kilikyalar (Küçük Asya). İskender uyluğundan kılıçla hafifçe yaralandı. Darius kaçtı, İskender Asya'yı rahatsız edilmeden fethetmeye devam edebilirdi.
- Ocak-Temmuz MÖ 332 yılı — Tire kuşatması: yedi aylık kuşatma ve zaptedilemez Fenike şehirler Atış Poligonu. Pers gücü, tüm ana sahil üsleri ve şehirleri İskender'in insafına kaldığı için deniz filosunu kaybetti.
- Eylül-Ekim MÖ 332 yılı — Gazze kuşatması: iki aylık kuşatma ve şehrin fırtınayla ele geçirilmesi. İskender omzundan bir okla ağır yaralandı. Gazze'nin düşüşünden sonra İskender Mısır'ı kolayca ele geçirdi.
- 1 Ekim MÖ 331 yılı — Gaugamela Savaşı: belirleyici bir savaş, ardından Pers İmparatorluğu varlığı sona erdi. Darius kaçtı ama kısa süre sonra satrabı tarafından öldürüldü.
- kış MÖ 330 yılı — Pers Kapısı savaşı: Satrap Ariobarzanes'in ordusunu bozguna uğrattı.
- 329—MÖ 327 yılları — Dağ Savaşı: savaş Soğdlular ve Baktriya'nın yerel isyancılarla birlikte. Savaşlar yerel niteliktedir, yerel yöneticiler partizan eylemlerinin yardımıyla bağımsızlık kazanmaya çalışırlar. Liderlerin yok edilmesi ve dağ kalelerinin ele geçirilmesinden sonra, yerel soyluların direnişi büyük ölçüde bastırılır.
- Temmuz MÖ 326 yılı — Hydaspes Nehri Savaşı: Makedonlar ilk kez fillerle savaştılar ve ağır kayıplar verdiler, ardından İskender'i nehrin ötesinde daha doğuda takip etmeyi reddettiler
- 326—MÖ 325 yılları — Malyan şehrine saldırı: Hydaspes ve İndus nehirleri boyunca yaşayan Hindistan'ın kabileleriyle savaşlar. Doğudaki seferden vazgeçmek zorunda kalan İskender, yeni topraklardan İran'a dönerek burayı ilhak etti. Şehirlerden biri için yapılan savaşta, İskender göğsünden bir okla ağır yaralandı ve mucizevi bir şekilde hayatta kaldı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . The Greek Achievement: The Foundation of the Western World. Allen Lane, 1999. . p.172: "In scope and extent his achievements ranked far above that of the Macedonian king, Alexander ("the Great") who was to demolish the empire in the 320s but failed to provide any stable alternative."
- ^ Bowra, C. Maurice (1994) [1957]. The Greek Experience. Londra: . s. 9. ISBN .
- ^ Sacks, David, (), Encyclopedia of the Ancient Greek World, London: Constable and Co. Ltd, , p. 16.
- ^ Strudwick 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Buyuk Iskender in savaslari Yunanca Polemoi toy Megaloy Ale3androy Makedonyali III Iskender in MO 336 dan MO 323 e kadar gerceklestirdigi bir dizi fetihti Bunlar Pers Krali III Darius un yonetimi altindaki Ahamenis Pers Imparatorlugu na karsi yapilan savaslarla basladi Iskender in Ahamenis Perslerine karsi kazandigi zafer zincirinin ardindan yerel reislere ve savas agalarina karsi Yunanistan dan Guney Asya daki Pencap bolgesine kadar uzanan bir sefer baslatti Oldugu sirada Yunanistan in cogu bolgesine ve fethedilen Ahamenis Imparatorlugu na hukmediyordu Ancak ilk plani olan Hindistan yarimadasini butunuyle fethetmeyi basaramadi Askeri basarilarina ragmen Iskender Ahamenis Imparatorlugu nun yonetimine istikrarli bir alternatif sunamadi ve zamansiz olumu fethettigi genis topraklari genellikle Diadochi Savaslari olarak bilinen bir dizi ic savasa surukledi Buyuk Iskender in seferleriPompeii deki Iskender Mozaigi nden ati Bukefalos ile Pers krali III Darius la savasirken tasvir edilen Iskender Napoli Ulusal Arkeoloji Muzesi Italya TarihMO 336 323 13 yil BolgeYunanistan Ilirya Trakya Tuna Deltasi Anadolu Suriye Fenike Misir Mezopotamya Iran Afganistan Sogd Baktriya HindistanSonucMakedon zaferi Makedon Imparatorlugu batida Balkanlar ve Misir dan doguda Orta Asya ve Hindistan a kadar uzaniyor Helenistik donemin baslangiciTaraflarMakedon KralligiAhamenis ImparatorluguKomutanlar ve liderlerBuyuk Iskender Parmenion I PtolemaiosIII Darius Rodoslu Memnon Iskender babasi Makedonyali II Philip in tahtta kaldigi yirmi yil boyunca Yunanistan ana karasindaki poleis i Yunan sehir devletlerini altinda birlestirmisti Iskender guney Yunan sehir devletlerinde meydana gelen isyani bastirarak Makedon yonetimini saglamlastirmaya devam etti ve ayrica kuzeydeki sehir devletlerine karsi kisa ama kanli bir sefer duzenledi Daha sonra Ahamenis Imparatorlugu nu fethetme planlarini gerceklestirmek icin doguya dogru ilerledi Yunanistan dan yaptigi fetih seferi Anadolu Suriye Fenike Misir Mezopotamya Iran Afganistan ve Hindistan a yayildi Makedon Imparatorlugunun sinirlarini doguda gunumuz Pakistan indaki Taxila sehrine kadar genisletti Iskender olumunden once Makedonya nin Arap Yarimadasi na askeri ve ticari genislemesi icin de planlar yapmisti ve ardindan ordularini batidaki Kartaca Roma ve Iber Yarimadasi na cevirmeyi planlamisti Ancak Diadochi siyasi rakipleri o oldukten sonra bu planlardan vazgecti Bunun yerine Iskender in olumunden sonraki birkac yil icinde Diadochi birbirlerine karsi bir dizi askeri sefer baslatti ve Makedon Imparatorlugu nun topraklarini kendi aralarinda boldu ve Helenistik donemde 40 yillik savasi tetikledi Yunanistan ve Makedonya daki savaslar MO 340 Medlerin Isyani Buyuk Iskender 16 yasindayken babasi II Philip in Bizans i Bogaz da kusatmasi sirasinda Makedonya nin kuzeydogu sinirindaki Trakya kabilesi Medlerin isyanini bastirdi MO 338 Agustos Chaeronea Muharebesi Orta Yunanistan da Atina Thebes ve Yunanistan in diger sehirlerinden olusan birlesik ordu Makedon krali II Philip tarafindan yenilgiye ugratildi Iskender 18 yasindayken Makedon ordusunun sol kanadina komuta etti Savastan sonra Yunanistan Makedonya nin kendi uzerindeki egemenligini tanidi MO 335 ilkbahar yaz Balkanlar daki sefer Iskender in Makedon krali olarak ilk savaslari Balkanlar daki savaslar sirasinda Istria Nehri ne modern Tuna kadar bir dizi asi Trakya ve Ilirya kabilesi kabileler paeonlar getae tavlantii vb yenildi MO 335 Eylul e Thebes kusatmasi Ilirya dan o zamanlar Yunanistan in en guclu sehirlerinden biri olan Boeotia daki asi sehir Thebes e saldirmak icin hizli bir saldiri Antik ve guclu sehrin hizli zaferi ve yikimi Yunanlilarin direnme iradesini kirdi Asya da Sefer MO 334 325 Mayis MO 334 yili Granik Nehri savasi Buyuk Iskender Kucuk Asya daki Granik Nehri uzerinde efsanevi Truva nin Savastan sonra Kucuk Asya nin tamami bir yil icinde Iskender in egemenligine girdi sonbahar MO 334 yili Halikarnas kusatmasi baskentin kusatilmasi ve firtinasi Karya kiyi kenti Halikarnas yarimadanin guney ucunda Kucuk Asya Kusatma sirasinda garnizondan cok sayida asker oldu ancak Persler deniz yoluyla kacmayi basardilar Halikarnassos nufusu olmayan zorlu bir savastan sonra teslim oldu ve Iskender in emriyle yok edildi Kasim MO 333 yili Issa savasi kralin Pers ordusu yenildi Darius III un icinde Kilikyalar Kucuk Asya Iskender uylugundan kilicla hafifce yaralandi Darius kacti Iskender Asya yi rahatsiz edilmeden fethetmeye devam edebilirdi Ocak Temmuz MO 332 yili Tire kusatmasi yedi aylik kusatma ve zaptedilemez Fenike sehirler Atis Poligonu Pers gucu tum ana sahil usleri ve sehirleri Iskender in insafina kaldigi icin deniz filosunu kaybetti Eylul Ekim MO 332 yili Gazze kusatmasi iki aylik kusatma ve sehrin firtinayla ele gecirilmesi Iskender omzundan bir okla agir yaralandi Gazze nin dususunden sonra Iskender Misir i kolayca ele gecirdi 1 Ekim MO 331 yili Gaugamela Savasi belirleyici bir savas ardindan Pers Imparatorlugu varligi sona erdi Darius kacti ama kisa sure sonra satrabi tarafindan olduruldu kis MO 330 yili Pers Kapisi savasi Satrap Ariobarzanes in ordusunu bozguna ugratti 329 MO 327 yillari Dag Savasi savas Sogdlular ve Baktriya nin yerel isyancilarla birlikte Savaslar yerel niteliktedir yerel yoneticiler partizan eylemlerinin yardimiyla bagimsizlik kazanmaya calisirlar Liderlerin yok edilmesi ve dag kalelerinin ele gecirilmesinden sonra yerel soylularin direnisi buyuk olcude bastirilir Temmuz MO 326 yili Hydaspes Nehri Savasi Makedonlar ilk kez fillerle savastilar ve agir kayiplar verdiler ardindan Iskender i nehrin otesinde daha doguda takip etmeyi reddettiler 326 MO 325 yillari Malyan sehrine saldiri Hydaspes ve Indus nehirleri boyunca yasayan Hindistan in kabileleriyle savaslar Dogudaki seferden vazgecmek zorunda kalan Iskender yeni topraklardan Iran a donerek burayi ilhak etti Sehirlerden biri icin yapilan savasta Iskender gogsunden bir okla agir yaralandi ve mucizevi bir sekilde hayatta kaldi Ayrica bakinizAntik Makedon ordusu Diadohoi Pers Roma savaslariKaynakca The Greek Achievement The Foundation of the Western World Allen Lane 1999 978 0 7139 9224 3 p 172 In scope and extent his achievements ranked far above that of the Macedonian king Alexander the Great who was to demolish the empire in the 320s but failed to provide any stable alternative Bowra C Maurice 1994 1957 The Greek Experience Londra s 9 ISBN 978 1 85799 122 2 Sacks David Encyclopedia of the Ancient Greek World London Constable and Co Ltd 978 0 09 475270 2 p 16 Strudwick 2013