Cafer Muhammed en-Numeyri (Arapça: جعفر محمد نميري; 26 Nisan 1928 – 30 Mayıs 2009), 1969'dan 1985'e kadar Sudan Devlet Başkanı olarak görev yapmış Sudanlı politikacı.
Tümgeneral Cafer Muhammed Numeyri | |
---|---|
Başkanı | |
Görev süresi 25 Mayıs 1969 - 12 Ekim 1971 | |
Başkan Yardımcısı | Babikir İvadullah |
Yerine geldiği | İsmail el-Ezheri |
Yerine gelen | Devlet Başkanı olarak kendisi |
4. Sudan Devlet Başkanı | |
Görev süresi 12 Ekim 1971 - 6 Nisan 1985 | |
Başkan Yardımcısı | Birinci Başkan Yardımcıları Muhammed el-Baghir Ahmed Abilkasım Muhammed Haşim İkinci Başkan Yardımcıları Abdülmacid Hamid Halil Ömer Muhammed el-Tayyib |
Yerine geldiği | Başkanı olarak kendisi |
Yerine gelen | Abdurrahman Suar el-Dahab |
9. Sudan Başbakanı | |
Görev süresi 28 Ekim 1969 - 11 Ağustos 1976 | |
Cumhurbaşkanı | Kendisi |
Yerine geldiği | Babikir İvadullah |
Yerine gelen | |
Görev süresi 10 Eylül 1977 - 6 Nisan 1985 | |
Cumhurbaşkanı | Kendisi |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | |
16. Afrika Birliği Örgütü başkanı | |
Görev süresi 2 Temmuz 1977 - 18 Temmuz 1978 | |
Yerine geldiği | Omar Bongo |
Yerine gelen | William R. Tolbert Jr. |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 26 Nisan 1928 Omdurman, Britanya-Mısır Sudanı |
Ölüm | 30 Mayıs 2009 (81 yaşında) Hartum, Sudan |
Partisi |
|
Askerî hizmeti | |
Bağlılığı | |
Hizmet yılları | 1952-1985 |
Rütbesi | Tümgeneral |
Bir subay olarak, sonra iktidara geldi. Ülkedeki tek yasal siyasi varlık olan Sudan Sosyalist Birliği ile tek partili bir devlet kuran Numeyri, sosyalist ve Pan-Arabist politikalar izledi ve Mısır'dan Cemal Abdünnasır ve (Libya'dan) Muammer Kaddafi ile yakın işbirliği yaptı. 1971'de Numeyri, , ardından Çin'den Mao Zedong (ona önemli askeri ve ekonomik yardım sağladı) ve nihayetinde ABD ile ittifak kurdu. 1972'de sona erdiren imzaladı. İktidardaki son yıllarında İslamcılığı benimsedi ve 1983'te İkinci Sudan İç Savaşı'nı hızlandırarak ülke genelinde şeriat yasasını dayattı. ve Mısır'a sürgüne gitti. 1999'da geri döndü ve 2000'deki Cumhurbaşkanlığı seçimlerine katıldı, ancak başarısız oldu.
Hayatının erken dönemi ve eğitimi
Cafer Numeyri soyunu, Nübyeli kabilelerinin Kuzey Sudan'da yoğun bir şekilde yaşadığı ve yayıldığı en önemli yerlerden biri olan Dongola şehrine kadar takip etti.Omdurman ilk ve ortaokulunda, ardından Wad Madani ortaokulunda ve son olarak İngiliz sömürge karakterine sahip Hantub okulunda eğitim gördü. Daha sonra okudu, ancak askeri bir kariyer istediği için sonunda 1952'de Omdurman'daki Savaş Koleji'nden mezun oldu. Ayrıca 1966'da , Kansas, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Askeri Bilimler Yüksek Lisansını kazandı.
Numeyri, Sudan Ordusunda farklı pozisyonlara geçti. 1955'te o zamanki ülkenin demokratik sistemine karşı bir darbe düzenlemekle suçlandı ancak bu olaya karıştığını gösterecek yeterli kanıt yoktu. Halid Yusuf adlı bir subayın liderliğindeki başarısız bir darbe girişimi hakkında tekrar sorguya çekildi, ancak soruşturmada, darbe girişiminde Numeyri'yi suçlayacak hiçbir şey bulunamadı.
28 Aralık 1966'da Teğmen Hüseyin Osman, diğer genç Komünist subaylarla birlikte başkanlık sarayını ve merkez postaneyi ele geçirmeye çalıştı, ancak başarısız oldular. Darbe girişimi başarısız olduktan sonra tutuklanan 400 kişi arasında, o zamanlar Doğu Komutanlığı komutanı Albay Cafer Numeyri de vardı. 9 Ocak 1967'de serbest bırakıldı ve piyade okuluna komuta etmek üzere transfer edildi.
1969-1980
İktidarının ilk yılları ve sosyalist reformlar
25 Mayıs 1969'da Hartum Garnizonuna komuta eden Albay Numeyri, diğer dört subayla birlikte İsmail el-Ezheri'nin sivil hükûmetini devirdi ve darbesi "Mayıs Devrimi" olarak adlandırıldı. (DKK) kurdu ve yönetti. 1977'deki yazısında O'Ballance, Sudan Silahlı Kuvvetlerinin en üst düzey 14 subayının o sırada "resmi veya özel ziyaretlerle" ülke dışında olduğunu, bu nedenle "seçilen zamanın uygun olduğunu" söyledi. 26 Mayıs'ta anayasayı askıya aldı, Yüksek Konseyi, Ulusal Meclis'i ve Kamu Hizmeti Komisyonunu feshetti ve tüm siyasi partilerin kapatılmasını emretti. O gün ayrıca kendisini tümgeneralliğe terfi ettirdi, çoğu kendisinden kıdemli olmak üzere 22 subay emekli oldu, 30'dan fazlasını görevden aldı ve en önemli görevlere 14 yeni subay atadı.
Numeyri daha sonra 26 Ekim 1969'da başbakan oldu. Bankaların ve endüstrilerin kamulaştırılması ve bazı toprak reformları yoluyla Sudan ekonomisini reforme etmeyi amaçlayan bir kampanya başlattı. Konumunu bir dizi sosyalist ve Pan-Arabist reformu yürürlüğe koymak için kullandı.
Mart-Nisan 1970'te Numeyri, 'na, kendisine karşı çıkan Ümmet Partisi üyeleri olan birkaç bin Ensar'ı öldüren bir hava bombardımanı emretti O'Ballance, 30 Mart'ta uçaklarla desteklenen yaklaşık 4.000 asker ve tankın Aba Adası'na baskın düzenlediğini yazıyor.
1971'de oyların yüzde 98,6'sını alan bir referandum kazanarak devlet başkanı seçildi. Daha sonra DKK'yi feshetti ve tek yasal siyasi örgüt olduğunu ilan ettiği Sudan Sosyalist Birliği'ni kurdu. 1972'de, sona erdiren, bölgeye 11 yıllık bir barış ve istikrar dönemini başlatan, Sudan'ın gayrimüslim güney bölgesine özerklik veren imzaladı. 1973'te Sudan'ın demokratik, sosyalist bir devlet olduğunu ilan eden ve başkanlık makamına önemli ölçüde yetki veren yeni bir anayasa taslağı hazırladı.
Darbe girişimleri, Çin ve Batı ile ittifak
Numeyri, 1970 yılında Sadık el-Mehdi'nin (dini bir şahsiyet, 1966-67 yılları arası başbakan ve İslami Ümmet Partisi'nin lideri) yaptığı darbe girişimini başarıyla atlattı ve 1971'de restore edilmeden önce kısa süreliğine iktidardan uzaklaştırıldı. Komünist darbe sırasında yandaşları imdada yetişince Numeyri hapsedildiği yerin penceresinden atladı.
Bu darbeden sonra Sovyet etkisinden uzaklaşmaya başladı ve ABD ile Maoist Çin'den silah almaya başladı. Nisan 1972'de Çin ile, Çinli askeri danışmanların Sudan Ordusunu eğitmeye başladığı ve ayrıca Çin'in MiG-19 savaş uçağı satışını sağladığı bir anlaşma imzaladı; Mao Zedong ayrıca Sudan'a faizsiz kredi sağladı ve Çin devlet şirketleri Sudan'da fabrikalar, yollar, köprüler ve konferans merkezleri de dahil olmak üzere bir dizi kamu binası inşası için çalışmaya başladı. Sudan'ın Çin ile işbirliği, 1985'te Numeyri'nin devrilmesinden sonra bile devam etti.
1975'in sonlarında, Tuğgeneral Hassan Hüseyin Osman liderliğindeki silahlı kuvvetlerin komünist üyeleri tarafından yapılan bir askeri darbe, Numeyri'yi iktidardan uzaklaştırmayı başaramadı. Numeyri'nin yardımcısı General Elbagir, Numeyri'yi birkaç saat içinde geri getiren bir karşı darbeye öncülük etti. Tuğgeneral Osman yaralandı ve daha sonra mahkemece idam edildi.
1970'lerin ortalarında Sudan'da tarım ve sanayiyi geliştirmek için çeşitli girişimler başlattı ve yabancı Batılı ile Çinli şirketleri petrol aramaya davet etti. (Chevron, 1979'da Güney-Orta Sudan'daki petrol rezervlerini keşfedecekti) Genel olarak, bazı bankaların ve endüstrilerin özel mülkiyete döndürüldüğü (devletin ekonominin büyük bir kısmını kontrol etmesine rağmen) ve bir dizi ikili yatırım anlaşmasının kanıtladığı gibi, yabancı yatırımın teşvik edildiği daha ılımlı bir ekonomi politikası başlattı. Çeşitli ülkeler ile bu konuda anlaşmalar imzalandı: Hollanda 22 Ağustos 1970, İsviçre 17 Şubat 1974, Mısır 28 Mayıs 1977 ve Fransa 31 Temmuz 1978. Temmuz 1978'de Hartum'daki Afrika Birliği Örgütü (ABÖ) zirvesinde Numeyri, Temmuz 1979'a kadar ABÖ Başkanı seçildi.
1976'da, Libya tarafından silahlandırılan ve eğitilen Sadık el Mehdi komutasındaki bin isyancıdan oluşan bir güç, 'dan sınırı geçti. Darfur ve Kurdofan'dan geçtikten sonra, isyancılar Hartum ve Omdurman'da üç gün boyunca ev ev savaşa giriştiler, bu da yaklaşık 3000 kişinin ölümüne ve Libya lideri Muammer Kaddafi'ye karşı ulusal bir kızgınlığa yol açtı. Numeyri ve hükûmeti, bir dizi askeri tank şehre girdikten sonra kıl payı kurtuldu. Komploya karışan 98 kişi idam edildi.
Ulusal uzlaşma
1977'de muhalefetin yurt dışındaki yerleşik lideri Sadık el Mehdi ile Numeyri arasında bir Ulusal Uzlaşma gerçekleşti. Sınırlı bir çoğulculuğa izin verildi ve Sadık el Mehdi ve Demokratik Birlik Partisi üyeleri Sudan Sosyalist Birliği çatısı altında yasama meclisine katıldı. Mayıs Devrimi'nden sonra hapse atılan ve ardından sürgüne gönderilen İslamcı bir lider olan Hasan et-Turabi, 1979'da ülkeye tekrar davet edildi ve adalet bakanı ve başsavcı oldu. Hartum ve Güney Sudan liderliği arasındaki ilişkiler, Ulusal Uzlaşma ve Ulusal Uzlaşma'nın kendisinin muhalefet ve Numeyri arasındaki anlaşmazlıklar ışığında erken sona ermesinden sonra kötüleşti.
1980-1985
Başkan olarak ikinci dönem
Numeyri, 1978'de imzalanan Camp David sonrası Enver Sedat ile yakın ilişkilerini devam ettiren iki Arap liderden biriydi (diğeri Umman'dan Sultan Kabus). 1981 yılında Sedat'ın cenazesine katıldı.
1981'de İslami muhalifleri tarafından baskı gören ve halen Sudan Devlet Başkanı olan Numeyri, İslamcı siyasi yönetime doğru dramatik bir geçiş başlattı ve Müslüman Kardeşler ile ittifak kurdu. 1983'te, çoğunluğu Hristiyan ve animist olan Güney'i yabancılaştırarak, ülke geneline şeriatı veya İslam hukukunu empoze etti. Güneyin idari sınırları da yeniden düzenlendi. Addis Ababa Anlaşmasını ihlal ederek Güney Sudan hükûmetini feshetti ve böylece iç savaşın, İkinci Sudan İç Savaşı olarak yenilenmesine yol açtı. 1984'te olağanüstü hal ilan ederek orduya özel yetkiler verdi. 1985'te Numeyri, barışçıl ancak tartışmalı siyasi muhalif ve İslami reformcu Mahmud Muhammed Taha'nın - ilk kez 1960'larda Sudan Devlet Başkanı İsmail el-Ezheri'yken dini ayaklanmayla suçlanan - bir Sudan mahkemesi tarafından mürted ilan edildikten sonra idam edilmesine izin verdi.
ABD ile ittifak, Ronald Reagan'ın yönetimi altında güçlendirildi. Amerikan yardımı 1979'da 5 milyon dolardan 1983'te 200 milyon dolara, ardından 1985'te esas olarak askeri programlar için 254 milyon dolara yükseldi. Böylece Sudan, Afrika'da (Mısır'dan sonra) ABD'den en çok yardım alan ikinci ülke oldu. Rapid Deployment Force birimlerini barındıracak dört hava üssünün ve Port Sudan yakınlarında CIA için güçlü bir dinleme istasyonunun inşasına karar verildi.
1984 ve 1985'te, bir kuraklık döneminden sonra, özellikle batı Sudan'da birkaç milyon insan kıtlık tehdidiyle karşı karşıya kaldı. Hükûmet durumu uluslararası alanda gizlemeye çalıştı.
Enflasyon
1980-85 döneminde Sudan Lirası, enflasyon ve yenilenen iç savaş nedeniyle değerinin yüzde 80'ini kaybetti.[]
1985 Devrimi
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
The New York Times'ın röportaj yaptığı Sudanlıya göre, Numeyri'ye karşı siyasi ve ekonomik hoşnutsuzluk 1985'ten birkaç yıl önce büyüdü ve Numeyri'nin "Sudan toplumunun neredeyse her kesimini yabancılaştırmaya başladığını" söyledi. Başlıca şikayetler, Sudan genelinde, özellikle Sudan'ın güneyindeki gayrimüslimleri rahatsız eden İslam hukukunun zorunlu olarak kullanılması ve ABD (ABD) ve Uluslararası Para Fonu'nun baskısı altında uygulanan ekonomik kemer sıkma programından kaynaklanan fiyat artışlarını içeriyordu. Mart 1985 sonundaki fiyat artışlarının protestoları tetikleyen önemli bir faktör olduğu düşünülüyordu. Sekiz doktor, avukat ve üniversite öğretim üyesi derneği 3 Nisan'da protesto gösterileri ve "mevcut rejim kaldırılıncaya kadar genel siyasi grev" çağrısında bulundu. 3 Nisan'da Hartum ve Sudan çevresinde kitlesel gösteriler düzenlendi. Genel grev, Numeyri'nin görevden alındığı 6 Nisan'a kadar, Sudan'ın yönetimini devirmede yüksek bir etkinlikle gerçekleşti. 6 Nisan'da Numeyri'yi devlet başkanlığından indiren darbeye yol açan kitlesel sivil itaatsizlik eylemi, genellikle Sudan'da Ekim 1964 Devrimi'ni izleyen 1985 Devrimi olarak anılır.
Sürgün ve dönüş
6 Nisan 1985'te Numeyri, Washington'dan daha fazla mali yardım alma umuduyla Amerika Birleşik Devletleri'ne resmi bir ziyaretteyken, savunma bakanı General Abdurahman Suar el-Dahab liderliğindeki kansız bir askeri darbe onu iktidardan uzaklaştırdı. Sonraki seçimlerde (1976'da Numeyri'ye karşı darbe girişiminde bulunan) İslam yanlısı lider Sadık el-Mehdi başbakan oldu.
Numeyri, 1985'ten 1999'a kadar Mısır'da sürgünde , Kahire'de bulunan bir villada yaşadı. Mayıs 1999'da Sudan'a, kendisini eleştirenlerin çoğunu şaşırtan coşkulu bir karşılamayla döndü. Ertesi yıl, cumhurbaşkanlığı seçimlerinde görevdeki cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir'e karşı yarıştı, ancak başarısız oldu, Sudan muhalefeti tarafından boykot edilen ve hile yapıldığı iddia edilen seçimlerde oyların sadece %9,6'sını aldı. 2005 yılında, Numeyri'nin partisi Halkların Çalışma Güçleri İttifakı, iktidardaki Sudan Ulusal Kongresi ile bir birleşme anlaşması imzaladı. Ulusal Kongre, 9 Ocak 2005'te ile İkinci Sudan İç Savaşı'na son verilmesini müzakere etti.
Numeyri, 30 Mayıs 2009'da Omdurman'daki evinde doğal sebeplerden dolayı öldü. Sudan'ın yönetimine karşı çıkan siyasi güçlerin üyeleri de dahil olmak üzere on binlerce kişi resmi cenazesine geldi. Mayıs 2009'da Numeyri'nin ölümünden sonra, eski Devrim Komuta Konseyi üyesi Halid Hasan Abbas, Halkların Çalışma Güçleri İttifakı başkanlığına seçildi. Numeyri'nin destekçileri arasında, bazıları Ulusal Kongre ile ortaklığı onaylayan ve diğerleri Ulusal Kongre'nin birleşme anlaşmasını ihlal ettiğini ve uygun şekilde uygulamadığını iddia ederek bölünmeler meydana geldi. Parçalanmış gruplar, 2010'da Sudan'da yapılan parlamento seçimlerine katılan Mayıs Sosyalist Birliği'ni kurdu. Profesör Dr. önderliğindeki diğer grup Sudan Sosyalist Birliği'nin ardılı bir parti olarak Sudan Sosyalist Demokratik Birliği Partisini kurdu. Abdülmahmud, 1970'lerde Sudan'daki ilk kadın kabine Bakanı ve cumhurbaşkanlığına aday olan ilk Sudanlı kadındı.
Kaynakça
- ^ Sudan: A Country Study 12 Aralık 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi "Role in Government" United States Library of Congress. Accessed on September 10, 2007.
- ^ . 5 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2018.
- ^ Heads of States and Governments Since 1945. 4 Şubat 2014. ISBN . 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Temmuz 2021.
- ^ a b c d e Dennis Hevesi (11 Haziran 2009). "Gaafar al-Nimeiry, a Sudan Leader With Shifting Politics, Dies at 79". The New York Times. 1 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Temmuz 2021.
- ^ . 27 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2018.
- ^ . 27 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2018.
- ^ a b c An Encyclopedic Dictionary of Conflict and Conflict Resolution, 1945-1996. Greenwood Publishing Group. 1998. ss. 530-531. ISBN . 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Temmuz 2021.
- ^ "Archived copy". 25 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2018.
- ^ O'Ballance, Secret War in the Sudan, F&F, 1973, 93.
- ^ a b c OBallance 1977.
- ^ a b c Omar Al-Bashir's Sudan. Twenty-First Century Books. 2010. s. 40. ISBN . 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2011.
- ^ "CHINA'S INVOLVEMENT IN SUDAN: ARMS AND OIL". . 2003. 11 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ocak 2020.
- ^ Ismail Debeche, The role of China in international relations: the impact of ideology on foreign policy with special reference to Sino-African relations (1949-1986), pp. 851-858, 1987, University of York
- ^ Burr, J. Millard and Robert O. Collins, Darfur: The Long Road to Disaster, Markus Wiener Publishers: Princeton, 2006, , p. 111
- The Secret War in the Sudan: 1955–1972. Londra: . 1977. ISBN .
Dış bağlantılar
- Wikimedia Commons'ta Cafer Numeyri ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cafer Muhammed en Numeyri Arapca جعفر محمد نميري 26 Nisan 1928 30 Mayis 2009 1969 dan 1985 e kadar Sudan Devlet Baskani olarak gorev yapmis Sudanli politikaci Tumgeneral Cafer Muhammed NumeyriBaskaniGorev suresi 25 Mayis 1969 12 Ekim 1971Baskan Yardimcisi Babikir IvadullahYerine geldigi Ismail el EzheriYerine gelen Devlet Baskani olarak kendisi4 Sudan Devlet BaskaniGorev suresi 12 Ekim 1971 6 Nisan 1985Baskan Yardimcisi Birinci Baskan Yardimcilari Muhammed el Baghir Ahmed Abilkasim Muhammed Hasim Ikinci Baskan Yardimcilari Abdulmacid Hamid Halil Omer Muhammed el TayyibYerine geldigi Baskani olarak kendisiYerine gelen Abdurrahman Suar el Dahab9 Sudan BasbakaniGorev suresi 28 Ekim 1969 11 Agustos 1976Cumhurbaskani KendisiYerine geldigi Babikir IvadullahYerine gelenGorev suresi 10 Eylul 1977 6 Nisan 1985Cumhurbaskani KendisiYerine geldigiYerine gelen16 Afrika Birligi Orgutu baskaniGorev suresi 2 Temmuz 1977 18 Temmuz 1978Yerine geldigi Omar BongoYerine gelen William R Tolbert Jr Kisisel bilgilerDogum 26 Nisan 1928 1928 04 26 Omdurman Britanya Misir SudaniOlum 30 Mayis 2009 81 yasinda Hartum SudanPartisi Sudan Sosyalist Birligi iktidardayken Halklarin Calisma Gucleri Ittifaki surgunden dondukten sonra Ulusal Kongre Partisi ile birlesti fakat 2008 de ardili olarak Sudan Demokratik Sosyalist Birligi kuruldu Askeri hizmetiBagliligiHizmet yillari 1952 1985Rutbesi Tumgeneral Bir subay olarak sonra iktidara geldi Ulkedeki tek yasal siyasi varlik olan Sudan Sosyalist Birligi ile tek partili bir devlet kuran Numeyri sosyalist ve Pan Arabist politikalar izledi ve Misir dan Cemal Abdunnasir ve Libya dan Muammer Kaddafi ile yakin isbirligi yapti 1971 de Numeyri ardindan Cin den Mao Zedong ona onemli askeri ve ekonomik yardim sagladi ve nihayetinde ABD ile ittifak kurdu 1972 de sona erdiren imzaladi Iktidardaki son yillarinda Islamciligi benimsedi ve 1983 te Ikinci Sudan Ic Savasi ni hizlandirarak ulke genelinde seriat yasasini dayatti ve Misir a surgune gitti 1999 da geri dondu ve 2000 deki Cumhurbaskanligi secimlerine katildi ancak basarisiz oldu Hayatinin erken donemi ve egitimiCafer Numeyri soyunu Nubyeli kabilelerinin Kuzey Sudan da yogun bir sekilde yasadigi ve yayildigi en onemli yerlerden biri olan Dongola sehrine kadar takip etti Omdurman ilk ve ortaokulunda ardindan Wad Madani ortaokulunda ve son olarak Ingiliz somurge karakterine sahip Hantub okulunda egitim gordu Daha sonra okudu ancak askeri bir kariyer istedigi icin sonunda 1952 de Omdurman daki Savas Koleji nden mezun oldu Ayrica 1966 da Kansas Amerika Birlesik Devletleri ndeki Askeri Bilimler Yuksek Lisansini kazandi Numeyri Sudan Ordusunda farkli pozisyonlara gecti 1955 te o zamanki ulkenin demokratik sistemine karsi bir darbe duzenlemekle suclandi ancak bu olaya karistigini gosterecek yeterli kanit yoktu Halid Yusuf adli bir subayin liderligindeki basarisiz bir darbe girisimi hakkinda tekrar sorguya cekildi ancak sorusturmada darbe girisiminde Numeyri yi suclayacak hicbir sey bulunamadi 28 Aralik 1966 da Tegmen Huseyin Osman diger genc Komunist subaylarla birlikte baskanlik sarayini ve merkez postaneyi ele gecirmeye calisti ancak basarisiz oldular Darbe girisimi basarisiz olduktan sonra tutuklanan 400 kisi arasinda o zamanlar Dogu Komutanligi komutani Albay Cafer Numeyri de vardi 9 Ocak 1967 de serbest birakildi ve piyade okuluna komuta etmek uzere transfer edildi 1969 1980Iktidarinin ilk yillari ve sosyalist reformlar 25 Mayis 1969 da Hartum Garnizonuna komuta eden Albay Numeyri diger dort subayla birlikte Ismail el Ezheri nin sivil hukumetini devirdi ve darbesi Mayis Devrimi olarak adlandirildi DKK kurdu ve yonetti 1977 deki yazisinda O Ballance Sudan Silahli Kuvvetlerinin en ust duzey 14 subayinin o sirada resmi veya ozel ziyaretlerle ulke disinda oldugunu bu nedenle secilen zamanin uygun oldugunu soyledi 26 Mayis ta anayasayi askiya aldi Yuksek Konseyi Ulusal Meclis i ve Kamu Hizmeti Komisyonunu feshetti ve tum siyasi partilerin kapatilmasini emretti O gun ayrica kendisini tumgenerallige terfi ettirdi cogu kendisinden kidemli olmak uzere 22 subay emekli oldu 30 dan fazlasini gorevden aldi ve en onemli gorevlere 14 yeni subay atadi Numeyri daha sonra 26 Ekim 1969 da basbakan oldu Bankalarin ve endustrilerin kamulastirilmasi ve bazi toprak reformlari yoluyla Sudan ekonomisini reforme etmeyi amaclayan bir kampanya baslatti Konumunu bir dizi sosyalist ve Pan Arabist reformu yururluge koymak icin kullandi Numeyri Nasir ve Kaddafi Trablus 1969 Mart Nisan 1970 te Numeyri na kendisine karsi cikan Ummet Partisi uyeleri olan birkac bin Ensar i olduren bir hava bombardimani emretti O Ballance 30 Mart ta ucaklarla desteklenen yaklasik 4 000 asker ve tankin Aba Adasi na baskin duzenledigini yaziyor 1971 de oylarin yuzde 98 6 sini alan bir referandum kazanarak devlet baskani secildi Daha sonra DKK yi feshetti ve tek yasal siyasi orgut oldugunu ilan ettigi Sudan Sosyalist Birligi ni kurdu 1972 de sona erdiren bolgeye 11 yillik bir baris ve istikrar donemini baslatan Sudan in gayrimuslim guney bolgesine ozerklik veren imzaladi 1973 te Sudan in demokratik sosyalist bir devlet oldugunu ilan eden ve baskanlik makamina onemli olcude yetki veren yeni bir anayasa taslagi hazirladi Darbe girisimleri Cin ve Bati ile ittifak Numeyri 1970 yilinda Sadik el Mehdi nin dini bir sahsiyet 1966 67 yillari arasi basbakan ve Islami Ummet Partisi nin lideri yaptigi darbe girisimini basariyla atlatti ve 1971 de restore edilmeden once kisa sureligine iktidardan uzaklastirildi Komunist darbe sirasinda yandaslari imdada yetisince Numeyri hapsedildigi yerin penceresinden atladi Bu darbeden sonra Sovyet etkisinden uzaklasmaya basladi ve ABD ile Maoist Cin den silah almaya basladi Nisan 1972 de Cin ile Cinli askeri danismanlarin Sudan Ordusunu egitmeye basladigi ve ayrica Cin in MiG 19 savas ucagi satisini sagladigi bir anlasma imzaladi Mao Zedong ayrica Sudan a faizsiz kredi sagladi ve Cin devlet sirketleri Sudan da fabrikalar yollar kopruler ve konferans merkezleri de dahil olmak uzere bir dizi kamu binasi insasi icin calismaya basladi Sudan in Cin ile isbirligi 1985 te Numeyri nin devrilmesinden sonra bile devam etti 1975 in sonlarinda Tuggeneral Hassan Huseyin Osman liderligindeki silahli kuvvetlerin komunist uyeleri tarafindan yapilan bir askeri darbe Numeyri yi iktidardan uzaklastirmayi basaramadi Numeyri nin yardimcisi General Elbagir Numeyri yi birkac saat icinde geri getiren bir karsi darbeye onculuk etti Tuggeneral Osman yaralandi ve daha sonra mahkemece idam edildi 1970 lerin ortalarinda Sudan da tarim ve sanayiyi gelistirmek icin cesitli girisimler baslatti ve yabanci Batili ile Cinli sirketleri petrol aramaya davet etti Chevron 1979 da Guney Orta Sudan daki petrol rezervlerini kesfedecekti Genel olarak bazi bankalarin ve endustrilerin ozel mulkiyete donduruldugu devletin ekonominin buyuk bir kismini kontrol etmesine ragmen ve bir dizi ikili yatirim anlasmasinin kanitladigi gibi yabanci yatirimin tesvik edildigi daha ilimli bir ekonomi politikasi baslatti Cesitli ulkeler ile bu konuda anlasmalar imzalandi Hollanda 22 Agustos 1970 Isvicre 17 Subat 1974 Misir 28 Mayis 1977 ve Fransa 31 Temmuz 1978 Temmuz 1978 de Hartum daki Afrika Birligi Orgutu ABO zirvesinde Numeyri Temmuz 1979 a kadar ABO Baskani secildi 1976 da Libya tarafindan silahlandirilan ve egitilen Sadik el Mehdi komutasindaki bin isyancidan olusan bir guc dan siniri gecti Darfur ve Kurdofan dan gectikten sonra isyancilar Hartum ve Omdurman da uc gun boyunca ev ev savasa giristiler bu da yaklasik 3000 kisinin olumune ve Libya lideri Muammer Kaddafi ye karsi ulusal bir kizginliga yol acti Numeyri ve hukumeti bir dizi askeri tank sehre girdikten sonra kil payi kurtuldu Komploya karisan 98 kisi idam edildi Bati Almanya ya 1978 deki devlet ziyareti sirasinda ordu kamyonlarini test eden NumeyriUlusal uzlasma 1977 de muhalefetin yurt disindaki yerlesik lideri Sadik el Mehdi ile Numeyri arasinda bir Ulusal Uzlasma gerceklesti Sinirli bir cogulculuga izin verildi ve Sadik el Mehdi ve Demokratik Birlik Partisi uyeleri Sudan Sosyalist Birligi catisi altinda yasama meclisine katildi Mayis Devrimi nden sonra hapse atilan ve ardindan surgune gonderilen Islamci bir lider olan Hasan et Turabi 1979 da ulkeye tekrar davet edildi ve adalet bakani ve bassavci oldu Hartum ve Guney Sudan liderligi arasindaki iliskiler Ulusal Uzlasma ve Ulusal Uzlasma nin kendisinin muhalefet ve Numeyri arasindaki anlasmazliklar isiginda erken sona ermesinden sonra kotulesti 1980 1985Baskan olarak ikinci donem Numeyri ABD ye bir devlet ziyareti icin geliyor 1983 Numeyri 1978 de imzalanan Camp David sonrasi Enver Sedat ile yakin iliskilerini devam ettiren iki Arap liderden biriydi digeri Umman dan Sultan Kabus 1981 yilinda Sedat in cenazesine katildi 1981 de Islami muhalifleri tarafindan baski goren ve halen Sudan Devlet Baskani olan Numeyri Islamci siyasi yonetime dogru dramatik bir gecis baslatti ve Musluman Kardesler ile ittifak kurdu 1983 te cogunlugu Hristiyan ve animist olan Guney i yabancilastirarak ulke geneline seriati veya Islam hukukunu empoze etti Guneyin idari sinirlari da yeniden duzenlendi Addis Ababa Anlasmasini ihlal ederek Guney Sudan hukumetini feshetti ve boylece ic savasin Ikinci Sudan Ic Savasi olarak yenilenmesine yol acti 1984 te olaganustu hal ilan ederek orduya ozel yetkiler verdi 1985 te Numeyri bariscil ancak tartismali siyasi muhalif ve Islami reformcu Mahmud Muhammed Taha nin ilk kez 1960 larda Sudan Devlet Baskani Ismail el Ezheri yken dini ayaklanmayla suclanan bir Sudan mahkemesi tarafindan murted ilan edildikten sonra idam edilmesine izin verdi ABD ile ittifak Ronald Reagan in yonetimi altinda guclendirildi Amerikan yardimi 1979 da 5 milyon dolardan 1983 te 200 milyon dolara ardindan 1985 te esas olarak askeri programlar icin 254 milyon dolara yukseldi Boylece Sudan Afrika da Misir dan sonra ABD den en cok yardim alan ikinci ulke oldu Rapid Deployment Force birimlerini barindiracak dort hava ussunun ve Port Sudan yakinlarinda CIA icin guclu bir dinleme istasyonunun insasina karar verildi 1984 ve 1985 te bir kuraklik doneminden sonra ozellikle bati Sudan da birkac milyon insan kitlik tehdidiyle karsi karsiya kaldi Hukumet durumu uluslararasi alanda gizlemeye calisti Enflasyon 1980 85 doneminde Sudan Lirasi enflasyon ve yenilenen ic savas nedeniyle degerinin yuzde 80 ini kaybetti kaynak belirtilmeli 1985 Devrimi Bu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz The New York Times in roportaj yaptigi Sudanliya gore Numeyri ye karsi siyasi ve ekonomik hosnutsuzluk 1985 ten birkac yil once buyudu ve Numeyri nin Sudan toplumunun neredeyse her kesimini yabancilastirmaya basladigini soyledi Baslica sikayetler Sudan genelinde ozellikle Sudan in guneyindeki gayrimuslimleri rahatsiz eden Islam hukukunun zorunlu olarak kullanilmasi ve ABD ABD ve Uluslararasi Para Fonu nun baskisi altinda uygulanan ekonomik kemer sikma programindan kaynaklanan fiyat artislarini iceriyordu Mart 1985 sonundaki fiyat artislarinin protestolari tetikleyen onemli bir faktor oldugu dusunuluyordu Sekiz doktor avukat ve universite ogretim uyesi dernegi 3 Nisan da protesto gosterileri ve mevcut rejim kaldirilincaya kadar genel siyasi grev cagrisinda bulundu 3 Nisan da Hartum ve Sudan cevresinde kitlesel gosteriler duzenlendi Genel grev Numeyri nin gorevden alindigi 6 Nisan a kadar Sudan in yonetimini devirmede yuksek bir etkinlikle gerceklesti 6 Nisan da Numeyri yi devlet baskanligindan indiren darbeye yol acan kitlesel sivil itaatsizlik eylemi genellikle Sudan da Ekim 1964 Devrimi ni izleyen 1985 Devrimi olarak anilir Surgun ve donus 6 Nisan 1985 te Numeyri Washington dan daha fazla mali yardim alma umuduyla Amerika Birlesik Devletleri ne resmi bir ziyaretteyken savunma bakani General Abdurahman Suar el Dahab liderligindeki kansiz bir askeri darbe onu iktidardan uzaklastirdi Sonraki secimlerde 1976 da Numeyri ye karsi darbe girisiminde bulunan Islam yanlisi lider Sadik el Mehdi basbakan oldu Numeyri 1985 ten 1999 a kadar Misir da surgunde Kahire de bulunan bir villada yasadi Mayis 1999 da Sudan a kendisini elestirenlerin cogunu sasirtan coskulu bir karsilamayla dondu Ertesi yil cumhurbaskanligi secimlerinde gorevdeki cumhurbaskani Omer el Besir e karsi yaristi ancak basarisiz oldu Sudan muhalefeti tarafindan boykot edilen ve hile yapildigi iddia edilen secimlerde oylarin sadece 9 6 sini aldi 2005 yilinda Numeyri nin partisi Halklarin Calisma Gucleri Ittifaki iktidardaki Sudan Ulusal Kongresi ile bir birlesme anlasmasi imzaladi Ulusal Kongre 9 Ocak 2005 te ile Ikinci Sudan Ic Savasi na son verilmesini muzakere etti Numeyri 30 Mayis 2009 da Omdurman daki evinde dogal sebeplerden dolayi oldu Sudan in yonetimine karsi cikan siyasi guclerin uyeleri de dahil olmak uzere on binlerce kisi resmi cenazesine geldi Mayis 2009 da Numeyri nin olumunden sonra eski Devrim Komuta Konseyi uyesi Halid Hasan Abbas Halklarin Calisma Gucleri Ittifaki baskanligina secildi Numeyri nin destekcileri arasinda bazilari Ulusal Kongre ile ortakligi onaylayan ve digerleri Ulusal Kongre nin birlesme anlasmasini ihlal ettigini ve uygun sekilde uygulamadigini iddia ederek bolunmeler meydana geldi Parcalanmis gruplar 2010 da Sudan da yapilan parlamento secimlerine katilan Mayis Sosyalist Birligi ni kurdu Profesor Dr onderligindeki diger grup Sudan Sosyalist Birligi nin ardili bir parti olarak Sudan Sosyalist Demokratik Birligi Partisini kurdu Abdulmahmud 1970 lerde Sudan daki ilk kadin kabine Bakani ve cumhurbaskanligina aday olan ilk Sudanli kadindi Kaynakca Sudan A Country Study 12 Aralik 2012 tarihinde Archive is sitesinde arsivlendi Role in Government United States Library of Congress Accessed on September 10 2007 5 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Aralik 2018 Heads of States and Governments Since 1945 4 Subat 2014 ISBN 9781134264902 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Temmuz 2021 a b c d e Dennis Hevesi 11 Haziran 2009 Gaafar al Nimeiry a Sudan Leader With Shifting Politics Dies at 79 The New York Times 1 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Temmuz 2021 27 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Eylul 2018 27 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Eylul 2018 a b c An Encyclopedic Dictionary of Conflict and Conflict Resolution 1945 1996 Greenwood Publishing Group 1998 ss 530 531 ISBN 9780313281129 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Temmuz 2021 Archived copy 25 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Eylul 2018 O Ballance Secret War in the Sudan F amp F 1973 93 a b c OBallance 1977 a b c Omar Al Bashir s Sudan Twenty First Century Books 2010 s 40 ISBN 978 0 8225 9096 5 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2011 CHINA S INVOLVEMENT IN SUDAN ARMS AND OIL 2003 11 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ocak 2020 Ismail Debeche The role of China in international relations the impact of ideology on foreign policy with special reference to Sino African relations 1949 1986 pp 851 858 1987 University of York Burr J Millard and Robert O Collins Darfur The Long Road to Disaster Markus Wiener Publishers Princeton 2006 1 55876 405 4 p 111 The Secret War in the Sudan 1955 1972 Londra 1977 ISBN 0 571 10768 0 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Cafer Numeyri ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur