Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ebû Ukbe Cerrâh b. Abdillâh el-Hakemî bir Arap asilzadesi ve Hakami kabilesinin generaldir. 8. yüzyılın başlarında çeşitli zamanlarda Basra, Sistan ve Horasan, Arminiya ve Adharbayjan valisidir. Hayatı boyunca efsanevi bir savaşçı olarak, en çok Kafkasya cephesinde Hazarlara karşı yürüttüğü ve 730'da 'nde ölümüyle sonuçlanan seferleriyle tanınır.
| Ebû Ukbe Cerrâh b. Abdillâh el-Hakemî | |
|---|---|
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | |
| Ölüm | 9 Aralık 730 Erdebil |
| İlişkiler | al-Hajjaj (kardeşi) |
| Askerî hizmeti | |
| Çatışma/savaşları |
|
Erken kariyer
Belâzürî'ye göre Cerrah, Jund al-Urdunn'da (Ürdün'ün askeri bölgesi) doğdu ve muhtemelen 696'da Süfyan ibn al-Abrad al-Kalbi ve 'yi Irak'a kadar takip etti. Abdülrahman ve Cerrah, Mezhic'in bir kolu olan Banu al-Hakam ibn Sa'd al-Ashira kabilesinden geliyordu. 701'de İbnü'l-Eş'as'ın isyanına karşı savaştı.
706'da veya birkaç yıl sonra Irak valisi Haccâc bin Yûsuf es-Sekafî'nin altında Basra valisi olarak atandı ve 715'te Yezid ibn el Mühelleb atanmasına kadar görevde Haccac kaldı. Yezid, kendisi de Horasan'a gitmeden önce Cerrah'ı Irak'a vekil olarak atadı ve 717'de Halife II. Ömer (h. 717-720), Cerrah'ı Horasan ve Sistan valiliğinde Yezid'in halefi olarak atadı. Cerrah, İslam'a dönen ancak hala cizye ödemekle yükümlü yerlilere (mewali) kötü muamele gördüğü şikayetleri nedeniyle görevde 17 ay geçirdikten sonra görevden alındığı Mart/Nisan 719'a kadar Horasan'da kaldı. Yerine yardımcısı geçti. Görev süresinin en dikkate değer olayı, Abbâsî ajanlarının Horasan'da gizli misyonerlik faaliyetinin (Dâvah) başlamasıydı. 720'de Irak'a döndükten sonra, Yezid ibn el-Muhallab isyanının bastırılmasında Mesleme bin Abdülmelik ile birlikte savaştığı görülüyor.
Kafkasya'da
721/2'de İkinci Arap-Hazar Savaşı'nın ana aşaması Kafkasya cephesinde başladı. Bu yılın kışında, 30.000 Hazar, Arminiya'yı işgal etti ve Şubat/Mart 722'de yerel vali Mi'laq ibn Saffar al-Bahrani'nin ordusunu Marj al-Hicara'da ezici bir yenilgiye uğrattı. Yanıt olarak, Halife II. Yezîd (h. 720-724) Cerrah'ı 25.000 Suriye askeriyle Ermenistan'a göndererek onu Hazarlara karşı Emevi saldırısının komutasına verdi. Cerrah, Hazarları Kafkasya'ya geri püskürtmeyi hızla başardı ve Hazar Denizi'nin batı kıyısı boyunca kuzeye doğru savaşarak Derbent'i kurtardı ve Hazar başkenti Belencer'a ilerledi. Hazarlar, kaleyi bir Araba kalesi ile çevreleyerek şehri savunmaya çalıştılar, ancak Araplar kaleyi yıkıp ve 21 Ağustos 722'de (veya 723) şehre baskın düzenlediler. Belencer sakinlerinin çoğu öldürüldü veya köleleştirildi, ancak birkaçı kuzeye kaçmayı başardı. Araplar ayrıca kasabasını da aldılar ve hatta Samandar'a (modern Kizlyar yakınında) yaklaştılar.
Bu başarılara rağmen Araplar kesin bir sonuca ulaşamadı. Ana Hazar ordusu, tüm göçebe güçler gibi erzak için şehirlere bağımlı olmadığından, sağlam ve sürekli bir tehdit olarak kaldı. Cerrah, arka tarafının hala güvensiz olduğu gerçeğiyle birleştiğinde, Samandar'ı da ele geçirme girişimlerinden vazgeçmek ve Kafkasya'nın güneyindeki 'a geri çekilmek zorunda kaldı. Oradan Yezid'den takviye istedi, ancak Halife daha fazla asker gönderme sözü vermesine rağmen bunu yapamadı. Cerrah'ın 723'teki faaliyetlerine ilişkin kaynaklar belirsiz, ancak kuzeye başka bir sefere öncülük etmiş gibi görünüyor (bu gerçekten de Belencer seferinin gerçek tarihi olabilir). Buna cevaben Hazarlar Kafkasya'nın güneyine baskın düzenlediler, ancak 724 Şubatında Cerrah, Kura ve Aras nehirleri arasında birkaç gün süren bir savaşta onları ezici bir yenilgiye uğrattı. Cerrah başarısını, sakinleri haraç ödemek zorunda olan ancak karşılığında bir haklar beratı alan Tiflis'i ele geçirerek sürdürdü. Bu sefer Kafkas İberyası'nı ve Alanların topraklarını Müslüman hakimiyeti altına aldı ve Cerrah, bu süreçte Daryal Boğazı'ndan yürüyen ilk Müslüman komutan oldu. Bu sefer, Müslümanların kendi kanatlarını Daryal yoluyla olası bir Hazar saldırısına karşı güvence altına alırken, aynı zamanda Müslüman ordusuna Hazar topraklarına ikinci bir işgal yolu sağladı.
Ancak 725'te yeni Halife Hişâm bin Abdülmelik (h. 724-743), Cerrah'ın yerine kendi kardeşi Mesleme bin Abdülmelik'i getirdi.
Kafkasya'ya geri çağrılması ve ölümü
729'da Hazarlara karşı karışık bir yönetiminin ardından, Mesleme'nin yerini yine Ermenistan ve Adharbaycan valisi olarak Cerrah aldı. Tüm enerjisine rağmen Mesleme'nin seferberliği istenen sonuçları vermedi: görevden alındığı sırada Araplar kuzeydoğu Güney Kafkasya'nın kontrolünü kaybetmişti ve bir kez daha savunmaya geçmişlerdi, Cerrah yine Adharbaycan'ı bir Hazar istilasına karşı savunmak zorundaydı.
730'da Cerrah, Tiflis ve Daryal Boğazı üzerinden taarruza geri döndü. Arap kaynakları, Volga üzerinde Hazar başkenti El-Bayda'ya kadar ulaştığını bildirir, ancak Khalid Yahya Blankinship gibi modern tarihçiler bunun olasılık dışı olduğunu düşünmektedir. Kısa süre sonra, Arran'ı Hazar generali Tharmach'ın Albanya'yn işgalinden korumak için Berde'ye geri dönmek zorunda kaldı. Hazarların Daryal Boğazı'ndan mı yoksa Hazar Kapıları'ndan mı geçtikleri belli değil, ancak Arap güçlerini atlayarak ve 30.000 Müslüman askeri ve ailelerinin bulunduğu Adharbaycan'ın başkenti Erdebil'i kuşatarak Cerrah'ı alt etmeyi başardılar. Bu gelişmenin haberi, Cerrah'ı aceleyle Berde'den çekilmeye ve Erdebil'i kurtarmak için hızlı bir yürüyüşle güneye yürümeye zorladı. Şehir surlarının dışında, 7-9 Aralık 730'daki üç günlük bir savaşın ardından, Cerrah'ın 25.000 kişilik ordusu Barjik komutasındaki Hazarlar tarafından neredeyse tamamen yok edildi ve Cerrah'ın kendisi de çatışmada öldü. Komuta, Erdebil'in yağmalanmasını engelleyemeyen veya Musul'a kadar güneye ulaşan Hazar akınlarını kontrol edemeyen Cerrah'ın kardeşi Haccac'a geçti. Deneyimli general Sa'id ibn Amr al-Harashi komutanlığa getirildi ve kısa süre sonra işgali geri püskürtmeyi başardı, bu sırada Mervân ibn Muhammed'in (gelecekteki II. Mervân) liderliğinde savaş 737'de sözde Arap zaferi ile bir şekilde sonuçlandı.
Cerrah'ın ölümü Müslüman dünyasında, özellikle de askerler arasında yaygın bir ağıt yakılmasına neden oldu, çünkü yaşamı boyunca zaten efsanevi bir statü elde etmişti: "paradigmatik general" (Patricia Crone), etkileyici bir fiziksel varlığa sahipti - rivayete göre, o kadar uzundu ki Emevî Camii'ne girdiğinde başı lambalardan sarkıyor gibiydi ve askeri hüneri "İslam'ın kahramanı" (Baṭal al-Islām) ve "Suriye Süvarisi" (Fâris Ehl-i Şam) lakaplarıyla kutlanıyordu.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d e f Crone 1980, s. 132.
- ^ Rowson 198996, note 381
- ^ a b c d Dunlop 1965, s. 482.
- ^ Powers 1989, ss. 81–87.
- ^ Powers 1989, ss. 87–88.
- ^ Powers 1989, ss. 145–146.
- ^ a b c d Brook 2006, s. 127.
- ^ Blankinship 1994, ss. 121–122.
- ^ Blankinship 1994, s. 122.
- ^ Blankinship 1994, ss. 122–123.
- ^ Blankinship 1994, s. 123.
- ^ Blankinship 1994, ss. 125, 149.
- ^ Blankinship 1994, s. 149.
- ^ Blankinship 1994, ss. 149–150.
- ^ Brook 2006, ss. 127–128.
- ^ Blankinship 1994, s. 150.
- ^ Brook 2006, s. 128.
- ^ Blankinship 1994, ss. 150–154, 170–174.
- ^ Brook 2006, ss. 128–129.
- Genel
- Blankinship, Khalid Yahya (1994). The End of the Jihâd State: The Reign of Hishām ibn ʻAbd al-Malik and the Collapse of the Umayyads (İngilizce). Albany, New York: State University of New York Press. ISBN .
- Brook, Kevin Alan (2006). The Jews of Khazaria, Second Edition (İngilizce). Plymouth: Rowman & Littlefield Publishers, Inc. ISBN . 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Aralık 2022.
- Crone, Patricia (1980). Slaves on Horses: The Evolution of the Islamic Polity (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN .
- Dunlop, D. M. (1965). "al- D̲j̲arrāḥ b. ʿAbd Allāh". Lewis, B.; ; (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume II: C–G (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. s. 482. OCLC 495469475.
- Powers, Stephan, (Ed.) (1989). The History of al-Ṭabarī, Volume 24: The Empire in Transition: The Caliphates of Sulaymān, ʿUmar, and Yazīd, A.D. 715–724/A.H. 96–105. SUNY series in Near Eastern studies. (İngilizce). Albany, New York: State University of New York Press. ISBN .
- Rowson, Everett K., (Ed.) (1989). The History of al-Ṭabarī, Volume 22: The Marwānid Restoration: The Caliphate of ʿAbd al-Malik, A.D. 693–701/A.H. 74–81. SUNY series in Near Eastern studies. (İngilizce). Albany, New York: State University of New York Press. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ebu Ukbe Cerrah b Abdillah el Hakemi bir Arap asilzadesi ve Hakami kabilesinin generaldir 8 yuzyilin baslarinda cesitli zamanlarda Basra Sistan ve Horasan Arminiya ve Adharbayjan valisidir Hayati boyunca efsanevi bir savasci olarak en cok Kafkasya cephesinde Hazarlara karsi yuruttugu ve 730 da nde olumuyle sonuclanan seferleriyle taninir Ebu Ukbe Cerrah b Abdillah el HakemiKisisel bilgilerDogumOlum 9 Aralik 730 ErdebilIliskiler al Hajjaj kardesi Askeri hizmetiCatisma savaslari Ibn al Ash ath in isyanina karsi seferArap Hazar savaslariErken kariyerBelazuri ye gore Cerrah Jund al Urdunn da Urdun un askeri bolgesi dogdu ve muhtemelen 696 da Sufyan ibn al Abrad al Kalbi ve yi Irak a kadar takip etti Abdulrahman ve Cerrah Mezhic in bir kolu olan Banu al Hakam ibn Sa d al Ashira kabilesinden geliyordu 701 de Ibnu l Es as in isyanina karsi savasti 706 da veya birkac yil sonra Irak valisi Haccac bin Yusuf es Sekafi nin altinda Basra valisi olarak atandi ve 715 te Yezid ibn el Muhelleb atanmasina kadar gorevde Haccac kaldi Yezid kendisi de Horasan a gitmeden once Cerrah i Irak a vekil olarak atadi ve 717 de Halife II Omer h 717 720 Cerrah i Horasan ve Sistan valiliginde Yezid in halefi olarak atadi Cerrah Islam a donen ancak hala cizye odemekle yukumlu yerlilere mewali kotu muamele gordugu sikayetleri nedeniyle gorevde 17 ay gecirdikten sonra gorevden alindigi Mart Nisan 719 a kadar Horasan da kaldi Yerine yardimcisi gecti Gorev suresinin en dikkate deger olayi Abbasi ajanlarinin Horasan da gizli misyonerlik faaliyetinin Davah baslamasiydi 720 de Irak a dondukten sonra Yezid ibn el Muhallab isyaninin bastirilmasinda Mesleme bin Abdulmelik ile birlikte savastigi goruluyor Kafkasya daKafkas bolgesi haritasi y 740 721 2 de Ikinci Arap Hazar Savasi nin ana asamasi Kafkasya cephesinde basladi Bu yilin kisinda 30 000 Hazar Arminiya yi isgal etti ve Subat Mart 722 de yerel vali Mi laq ibn Saffar al Bahrani nin ordusunu Marj al Hicara da ezici bir yenilgiye ugratti Yanit olarak Halife II Yezid h 720 724 Cerrah i 25 000 Suriye askeriyle Ermenistan a gondererek onu Hazarlara karsi Emevi saldirisinin komutasina verdi Cerrah Hazarlari Kafkasya ya geri puskurtmeyi hizla basardi ve Hazar Denizi nin bati kiyisi boyunca kuzeye dogru savasarak Derbent i kurtardi ve Hazar baskenti Belencer a ilerledi Hazarlar kaleyi bir Araba kalesi ile cevreleyerek sehri savunmaya calistilar ancak Araplar kaleyi yikip ve 21 Agustos 722 de veya 723 sehre baskin duzenlediler Belencer sakinlerinin cogu olduruldu veya kolelestirildi ancak birkaci kuzeye kacmayi basardi Araplar ayrica kasabasini da aldilar ve hatta Samandar a modern Kizlyar yakininda yaklastilar Bu basarilara ragmen Araplar kesin bir sonuca ulasamadi Ana Hazar ordusu tum gocebe gucler gibi erzak icin sehirlere bagimli olmadigindan saglam ve surekli bir tehdit olarak kaldi Cerrah arka tarafinin hala guvensiz oldugu gercegiyle birlestiginde Samandar i da ele gecirme girisimlerinden vazgecmek ve Kafkasya nin guneyindeki a geri cekilmek zorunda kaldi Oradan Yezid den takviye istedi ancak Halife daha fazla asker gonderme sozu vermesine ragmen bunu yapamadi Cerrah in 723 teki faaliyetlerine iliskin kaynaklar belirsiz ancak kuzeye baska bir sefere onculuk etmis gibi gorunuyor bu gercekten de Belencer seferinin gercek tarihi olabilir Buna cevaben Hazarlar Kafkasya nin guneyine baskin duzenlediler ancak 724 Subatinda Cerrah Kura ve Aras nehirleri arasinda birkac gun suren bir savasta onlari ezici bir yenilgiye ugratti Cerrah basarisini sakinleri harac odemek zorunda olan ancak karsiliginda bir haklar berati alan Tiflis i ele gecirerek surdurdu Bu sefer Kafkas Iberyasi ni ve Alanlarin topraklarini Musluman hakimiyeti altina aldi ve Cerrah bu surecte Daryal Bogazi ndan yuruyen ilk Musluman komutan oldu Bu sefer Muslumanlarin kendi kanatlarini Daryal yoluyla olasi bir Hazar saldirisina karsi guvence altina alirken ayni zamanda Musluman ordusuna Hazar topraklarina ikinci bir isgal yolu sagladi Ancak 725 te yeni Halife Hisam bin Abdulmelik h 724 743 Cerrah in yerine kendi kardesi Mesleme bin Abdulmelik i getirdi Kafkasya ya geri cagrilmasi ve olumu729 da Hazarlara karsi karisik bir yonetiminin ardindan Mesleme nin yerini yine Ermenistan ve Adharbaycan valisi olarak Cerrah aldi Tum enerjisine ragmen Mesleme nin seferberligi istenen sonuclari vermedi gorevden alindigi sirada Araplar kuzeydogu Guney Kafkasya nin kontrolunu kaybetmisti ve bir kez daha savunmaya gecmislerdi Cerrah yine Adharbaycan i bir Hazar istilasina karsi savunmak zorundaydi 730 da Cerrah Tiflis ve Daryal Bogazi uzerinden taarruza geri dondu Arap kaynaklari Volga uzerinde Hazar baskenti El Bayda ya kadar ulastigini bildirir ancak Khalid Yahya Blankinship gibi modern tarihciler bunun olasilik disi oldugunu dusunmektedir Kisa sure sonra Arran i Hazar generali Tharmach in Albanya yn isgalinden korumak icin Berde ye geri donmek zorunda kaldi Hazarlarin Daryal Bogazi ndan mi yoksa Hazar Kapilari ndan mi gectikleri belli degil ancak Arap guclerini atlayarak ve 30 000 Musluman askeri ve ailelerinin bulundugu Adharbaycan in baskenti Erdebil i kusatarak Cerrah i alt etmeyi basardilar Bu gelismenin haberi Cerrah i aceleyle Berde den cekilmeye ve Erdebil i kurtarmak icin hizli bir yuruyusle guneye yurumeye zorladi Sehir surlarinin disinda 7 9 Aralik 730 daki uc gunluk bir savasin ardindan Cerrah in 25 000 kisilik ordusu Barjik komutasindaki Hazarlar tarafindan neredeyse tamamen yok edildi ve Cerrah in kendisi de catismada oldu Komuta Erdebil in yagmalanmasini engelleyemeyen veya Musul a kadar guneye ulasan Hazar akinlarini kontrol edemeyen Cerrah in kardesi Haccac a gecti Deneyimli general Sa id ibn Amr al Harashi komutanliga getirildi ve kisa sure sonra isgali geri puskurtmeyi basardi bu sirada Mervan ibn Muhammed in gelecekteki II Mervan liderliginde savas 737 de sozde Arap zaferi ile bir sekilde sonuclandi Cerrah in olumu Musluman dunyasinda ozellikle de askerler arasinda yaygin bir agit yakilmasina neden oldu cunku yasami boyunca zaten efsanevi bir statu elde etmisti paradigmatik general Patricia Crone etkileyici bir fiziksel varliga sahipti rivayete gore o kadar uzundu ki Emevi Camii ne girdiginde basi lambalardan sarkiyor gibiydi ve askeri huneri Islam in kahramani Baṭal al Islam ve Suriye Suvarisi Faris Ehl i Sam lakaplariyla kutlaniyordu KaynakcaOzel a b c d e f Crone 1980 s 132 Rowson 198996 note 381 a b c d Dunlop 1965 s 482 Powers 1989 ss 81 87 Powers 1989 ss 87 88 Powers 1989 ss 145 146 a b c d Brook 2006 s 127 Blankinship 1994 ss 121 122 Blankinship 1994 s 122 Blankinship 1994 ss 122 123 Blankinship 1994 s 123 Blankinship 1994 ss 125 149 Blankinship 1994 s 149 Blankinship 1994 ss 149 150 Brook 2006 ss 127 128 Blankinship 1994 s 150 Brook 2006 s 128 Blankinship 1994 ss 150 154 170 174 Brook 2006 ss 128 129 GenelBlankinship Khalid Yahya 1994 The End of the Jihad State The Reign of Hisham ibn ʻAbd al Malik and the Collapse of the Umayyads Ingilizce Albany New York State University of New York Press ISBN 978 0 7914 1827 7 Brook Kevin Alan 2006 The Jews of Khazaria Second Edition Ingilizce Plymouth Rowman amp Littlefield Publishers Inc ISBN 978 0 7425 4982 1 17 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Aralik 2022 Crone Patricia 1980 Slaves on Horses The Evolution of the Islamic Polity Ingilizce Cambridge Cambridge University Press ISBN 0 521 52940 9 Dunlop D M 1965 al D j arraḥ b ʿAbd Allah Lewis B Ed The Encyclopaedia of Islam New Edition Volume II C G Ingilizce Leiden E J Brill s 482 OCLC 495469475 Powers Stephan Ed 1989 The History of al Ṭabari Volume 24 The Empire in Transition The Caliphates of Sulayman ʿUmar and Yazid A D 715 724 A H 96 105 SUNY series in Near Eastern studies Ingilizce Albany New York State University of New York Press ISBN 978 0 7914 0072 2 Rowson Everett K Ed 1989 The History of al Ṭabari Volume 22 The Marwanid Restoration The Caliphate of ʿAbd al Malik A D 693 701 A H 74 81 SUNY series in Near Eastern studies Ingilizce Albany New York State University of New York Press ISBN 978 0 88706 975 8