Dibütil ftalat (DBP), düşük toksisitesi ve geniş sıvı aralığı nedeniyle plastikleştirici olarak yaygın halde kullanılan bir organik bileşiktir. Kimyasal formülü C6H4(CO2C4H9)2 olan DBP’nin, ticari örnekleri genellikle sarı olmasına rağmen renksiz bir yağ görünümündedir.
Adlandırmalar | |
---|---|
Dibütil benzen-1,2-dikarboksilat | |
Diğer adlar Dibütil ftalat Di-n-bütil ftalat Bütil ftalat n-Bütil ftalat 1,2-Benzendikarboksilik asit dibütil ester o-Benzendikarboksilik asit dibütil ester DBP Palatinol C Elaol Dibütil 1,2-benzen-dikarboksilat | |
Tanımlayıcılar | |
| |
3D model (JSmol) |
|
1914064 | |
ChEBI |
|
ChEMBL |
|
ChemSpider |
|
DrugBank |
|
ECHA InfoCard | 100.001.416 |
EC Numarası |
|
262569 | |
| |
KEGG |
|
PubChem CID |
|
RTECS numarası |
|
UNII |
|
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
|
| |
| |
Özellikler | |
Kimyasal formül | C16H22O4 |
Molekül kütlesi | 278,34 g mol−1 |
Görünüm | Renksiz veya soluk sarı renkte yağlı sıvı |
Koku | aromatik |
Yoğunluk | 1.05 g/cm3 at 20 °C |
Erime noktası | -35 °C |
Kaynama noktası | 340 °C |
Çözünürlük (su içinde) | 13 mg/L (25 °C) |
log P | 4.72 |
Buhar basıncı | 0.00007 mmHg (20 °C) |
-175.1•10−6 cm3/mol | |
Tehlikeler | |
İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH): | |
Ana tehlikeler | N), Zararlı (Xi) |
GHS etiketleme sistemi: | |
Piktogramlar | |
İşaret sözcüğü | Tehlike |
Tehlike ifadeleri | H360Df, H400 |
Önlem ifadeleri | P201, P202, P273, P281, P308+P313, P391, P405, P501 |
NFPA 704 (yangın karosu) | |
Parlama noktası | 157 °C |
402 °C | |
Patlama sınırları | %0.5 - 3.5 |
Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC): | |
LD50 ((medyan doz)) | 5289 mg/kg (oral, fare) 8000 mg/kg (oral, sıçan) 10,000 mg/kg (oral, kobay) |
LC50 ((medyan konsantrasyon)) | 4250 mg/m3 (sıçan) 25000 mg/m3 (fare, 2 saat) |
NIOSH ABD maruz kalma limitleri: | |
PEL (izin verilen) | TWA 5 mg/m3 |
REL (tavsiye edilen) | TWA 5 mg/m3 |
IDLH (anında tehlike) | 4000 mg/m3 |
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
Üretimi ve kullanımı
DBP, n-bütanolün ile reaksiyonundan üretilir. Bu öncül bileşikler temiz ve ucuz bir şekilde üretilir.
DBP, PVC gibi büyük mühendislik plastiklerinin kullanılmasına izin veren önemli bir plastikleştiricidir. Bu tür değiştirilmiş PVC, kanalizasyon ve diğer aşındırıcı malzemeleri taşımak için sıhhi tesisatta yaygın olarak kullanılmaktadır.
Bozunma
Hidroliz
(MBP) ana metabolitidir. DOI:10.1007/s40618-015-0279-6
DBP’nin Çifte sabunlaşması, ftalik asit ve n-bütanolü oluşturur.
Çöplüklerde
DBP, 2.67 x 10−3 Pa düşük bir buhar basıncına sahiptir. Bu nedenle DBP kolayca buharlaşmaz (bu yüzden plastikleştirici olarak kullanılabilir). I Henry Kanunu sabiti 8.83 x 10−7 atm-m3/mol’dür.
Yansıtıldığı gibi yaklaşık 4 olan ile, lipofiliktir, bu da suyla kolayca mobilize edilmediği (çözülmediği) anlamına gelir. Bununla birlikte, çözünmüş organik bileşikler (DOC) çöplüklerdeki hareketliliğini arttırmaktadır.
Biyolojik bozunma
Mikroorganizmalar tarafından gerçekleştirilen , DBP tarafından kirliliğin giderilmesi için bir yoldur. Örneğin, Enterobacter türleri, DBP konsantrasyonunun 1500 ppm'de görülebildiği yerlerde belediye katı atıklarını 2-3 saat yarılanma ömrü ile biyolojik olarak parçalayabilir. Aksine, aynı türler altı günlük bir süre sonunda dimetil ftalatın % 100'ünü parçalayabilir. Beyaz çürüklük mantarı Polyporus brumalis DBP’yi bozundurur.
Yönetmelikler
DBP aynı zamanda, olarak kabul edilmektedir.
Avrupa Birliği
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0187". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
- ^ a b "Dibutil Ftalat". Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations (IDLH). Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü (NIOSH).
- ^ a b c Peter M. Lorz, Friedrich K. Towae, Walter Enke, Rudolf Jäckh, Naresh Bhargava, Wolfgang Hillesheim "Phthalic Acid and Derivatives" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, 2007, Wiley-VCH, Weinheim. DOI:10.1002/14356007.a20_181.pub2
- ^ a b Huang, Jingyu; Nkrumah, Philip N.; Li, Yi; Appiah-Sefah, Gloria (2013). Reviews of Environmental Contamination and Toxicology Volume 224. Reviews of Environmental Contamination and Toxicology (İngilizce). 224. Springer, New York, NY. ss. 39-52. doi:10.1007/978-1-4614-5882-1_2. ISBN . (PMID) 23232918.
- ^ Donovan, Stephen F. (1996). "New method for estimating vapor pressure by the use of gas chromatography". Journal of Chromatography A. 749 (1–2): 123-129. doi:10.1016/0021-9673(96)00418-9.
- ^ Christensen, Thomas H; Kjeldsen, Peter; Bjerg, Poul L; Jensen, Dorthe L; Christensen, Jette B; Baun, Anders; Albrechtsen, Hans-Jørgen; Heron, Gorm (2001). "Biogeochemistry of landfill leachate plumes". Applied Geochemistry. 16 (7–8): 659-718. doi:10.1016/s0883-2927(00)00082-2.
- ^ Bauer, M.J.; Herrmann, R. (2 Temmuz 2016). "Dissolved organic carbon as the main carrier of phthalic acid esters in municipal landfill leachates". Waste Management & Research (İngilizce). 16 (5): 446-454. doi:10.1177/0734242x9801600507.
- ^ Abdel daiem, Mahmoud M.; Rivera-Utrilla, José; Ocampo-Pérez, Raúl; Méndez-Díaz, José D.; Sánchez-Polo, Manuel (2012). "Environmental impact of phthalic acid esters and their removal from water and sediments by different technologies – A review". Journal of Environmental Management. 109: 164-178. doi:10.1016/j.jenvman.2012.05.014. (PMID) 22796723.
- ^ Ishtiaq Ali, Muhammad (2011). Microbial degradation of polyvinyl chloride plastics (PDF) (PhD). Quaid-i-Azam University. s. 48. 24 Aralık 2013 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 29 Temmuz 2020.
- ^ "National Report on Human Exposure to Environmental Chemicals". Centers for Disease Control and Prevention, U.S. Department of Health and Human Services. 8 Nisan 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Mart 2009.
Dış bağlantılar
- Uluslararası Kimyasal Güvenlik Kartı 0036
- Hazardous substance fact sheet20 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- CDC - NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards1 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dibutil ftalat DBP dusuk toksisitesi ve genis sivi araligi nedeniyle plastiklestirici olarak yaygin halde kullanilan bir organik bilesiktir Kimyasal formulu C6H4 CO2C4H9 2 olan DBP nin ticari ornekleri genellikle sari olmasina ragmen renksiz bir yag gorunumundedir Dibutil ftalat AdlandirmalarIUPAC adiDibutil benzen 1 2 dikarboksilatDiger adlarDibutil ftalat Di n butil ftalat Butil ftalat n Butil ftalat 1 2 Benzendikarboksilik asit dibutil ester o Benzendikarboksilik asit dibutil ester DBP Palatinol C Elaol Dibutil 1 2 benzen dikarboksilatTanimlayicilarCAS numarasi 84 74 2 3D model JSmol Etkilesimli goruntuBeilstein Referansi 1914064ChEBI CHEBI 34687 ChEMBL ChEMBL272485 ChemSpider 13837319 DrugBank DB13716ECHA InfoCard 100 001 416EC Numarasi 201 557 4Gmelin Referansi 2625696295KEGG C14214 PubChem CID 3026RTECS numarasi TI0875000UNII 2286E5R2KE CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID2021781InChI InChI 1S C16H22O4 c1 3 5 11 19 15 17 13 9 7 8 10 14 13 16 18 20 12 6 4 2 h7 10H 3 6 11 12H2 1 2H3 Key DOIRQSBPFJWKBE UHFFFAOYSA N SMILES CCCCOC O c1ccccc1C O OCCCCOzelliklerKimyasal formul C16H22O4Molekul kutlesi 278 34 g mol 1Gorunum Renksiz veya soluk sari renkte yagli siviKoku aromatikYogunluk 1 05 g cm3 at 20 CErime noktasi 35 CKaynama noktasi 340 CCozunurluk su icinde 13 mg L 25 C log P 4 72Buhar basinci 0 00007 mmHg 20 C Manyetik alinganlik x 175 1 10 6 cm3 molTehlikelerIs sagligi ve guvenligi OHS OSH Ana tehlikeler N Zararli Xi GHS etiketleme sistemi PiktogramlarIsaret sozcugu TehlikeTehlike ifadeleri H360Df H400Onlem ifadeleri P201 P202 P273 P281 P308 P313 P391 P405 P501NFPA 704 yangin karosu 210Parlama noktasi 157 C402 CPatlama sinirlari 0 5 3 5Oldurucu doz veya konsantrasyon LD LC LD50 medyan doz 5289 mg kg oral fare 8000 mg kg oral sican 10 000 mg kg oral kobay LC50 medyan konsantrasyon 4250 mg m3 sican 25000 mg m3 fare 2 saat NIOSH ABD maruz kalma limitleri PEL izin verilen TWA 5 mg m3REL tavsiye edilen TWA 5 mg m3IDLH aninda tehlike 4000 mg m3Aksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa Bilgi kutusu kaynaklariUretimi ve kullanimiDBP n butanolun ile reaksiyonundan uretilir Bu oncul bilesikler temiz ve ucuz bir sekilde uretilir DBP PVC gibi buyuk muhendislik plastiklerinin kullanilmasina izin veren onemli bir plastiklestiricidir Bu tur degistirilmis PVC kanalizasyon ve diger asindirici malzemeleri tasimak icin sihhi tesisatta yaygin olarak kullanilmaktadir BozunmaHidroliz MBP ana metabolitidir DOI 10 1007 s40618 015 0279 6 DBP nin Cifte sabunlasmasi ftalik asit ve n butanolu olusturur Copluklerde DBP 2 67 x 10 3 Pa dusuk bir buhar basincina sahiptir Bu nedenle DBP kolayca buharlasmaz bu yuzden plastiklestirici olarak kullanilabilir I Henry Kanunu sabiti 8 83 x 10 7 atm m3 mol dur Yansitildigi gibi yaklasik 4 olan ile lipofiliktir bu da suyla kolayca mobilize edilmedigi cozulmedigi anlamina gelir Bununla birlikte cozunmus organik bilesikler DOC copluklerdeki hareketliligini arttirmaktadir Biyolojik bozunma Mikroorganizmalar tarafindan gerceklestirilen DBP tarafindan kirliligin giderilmesi icin bir yoldur Ornegin Enterobacter turleri DBP konsantrasyonunun 1500 ppm de gorulebildigi yerlerde belediye kati atiklarini 2 3 saat yarilanma omru ile biyolojik olarak parcalayabilir Aksine ayni turler alti gunluk bir sure sonunda dimetil ftalatin 100 unu parcalayabilir Beyaz curukluk mantari Polyporus brumalis DBP yi bozundurur YonetmeliklerDBP ayni zamanda olarak kabul edilmektedir Avrupa BirligiAyrica bakinizFtalatlar DIBP OjeKaynakca a b c d NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards 0187 National Institute for Occupational Safety and Health NIOSH a b Dibutil Ftalat Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations IDLH Ulusal Is Sagligi ve Guvenligi Enstitusu NIOSH Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b c Peter M Lorz Friedrich K Towae Walter Enke Rudolf Jackh Naresh Bhargava Wolfgang Hillesheim Phthalic Acid and Derivatives in Ullmann s Encyclopedia of Industrial Chemistry 2007 Wiley VCH Weinheim DOI 10 1002 14356007 a20 181 pub2 a b Huang Jingyu Nkrumah Philip N Li Yi Appiah Sefah Gloria 2013 Reviews of Environmental Contamination and Toxicology Volume 224 Reviews of Environmental Contamination and Toxicology Ingilizce 224 Springer New York NY ss 39 52 doi 10 1007 978 1 4614 5882 1 2 ISBN 9781461458814 PMID 23232918 Donovan Stephen F 1996 New method for estimating vapor pressure by the use of gas chromatography Journal of Chromatography A 749 1 2 123 129 doi 10 1016 0021 9673 96 00418 9 Christensen Thomas H Kjeldsen Peter Bjerg Poul L Jensen Dorthe L Christensen Jette B Baun Anders Albrechtsen Hans Jorgen Heron Gorm 2001 Biogeochemistry of landfill leachate plumes Applied Geochemistry 16 7 8 659 718 doi 10 1016 s0883 2927 00 00082 2 Bauer M J Herrmann R 2 Temmuz 2016 Dissolved organic carbon as the main carrier of phthalic acid esters in municipal landfill leachates Waste Management amp Research Ingilizce 16 5 446 454 doi 10 1177 0734242x9801600507 Abdel daiem Mahmoud M Rivera Utrilla Jose Ocampo Perez Raul Mendez Diaz Jose D Sanchez Polo Manuel 2012 Environmental impact of phthalic acid esters and their removal from water and sediments by different technologies A review Journal of Environmental Management 109 164 178 doi 10 1016 j jenvman 2012 05 014 PMID 22796723 Ishtiaq Ali Muhammad 2011 Microbial degradation of polyvinyl chloride plastics PDF PhD Quaid i Azam University s 48 24 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 29 Temmuz 2020 National Report on Human Exposure to Environmental Chemicals Centers for Disease Control and Prevention U S Department of Health and Human Services 8 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Mart 2009 Dis baglantilarUluslararasi Kimyasal Guvenlik Karti 0036 Hazardous substance fact sheet20 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde CDC NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards1 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde