Edmund Burke (Türkçe: Edmund Börk okunur) (12 Ocak 1729 Dublin - 9 Temmuz 1797 Beaconsfield), İngiltere Avam Kamarası'nda uzun yıllar milletvekilliği yapmış İrlandalı-İngiliz siyaset adamı, yazar, hatip, siyaset kuramcısı, filozof.
Edmund Burke | |
---|---|
Doğumu | 12 Ocak 1729 Dublin, İrlanda |
Ölümü | 9 Temmuz 1797 (68 yaşında) Beaconsfield, İngiltere |
Çağı | 18. yüzyıl felsefesi |
Bölgesi | Batı felsefesi |
Okulu | , Liberal muhafazakârlık |
İlgi alanları | Sosyal ve politik felsefe |
Etkilendikleri
| |
Hayatı
Burke Protestan bir baba ve Katolik bir annenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Özellikle Fransız İhtilali'ne karşı olmasıyla ve Kuzey Amerika'daki İngiliz sömürgelerinin bağımsızlık hareketine verdiği destekle hatırlanır. Fransız İhtilali karşıtlığı, tarihteki en ünlü muhafazakâr siyasetçilerden biri hâline gelmesini sağlamış, Anglo-Amerikan muhafazakârlığının babası olarak anılmasına neden olmuştur. Burke estetik üzerine felsefi çalışmalar da yaptı ve Annual Register adlı siyasi dergiyi çıkardı.
Fransız İhtilali Üzerine Düşünceler adlı eserinde bu ihtilale ciddi eleştiriler getirdi. Önceleri şüpheyle karşılansa da, ihtilal sonrası Fransa'da Burke'ün öngördüğü şekilde karışıklıklar olması ve şiddet kullanılması üzerine, eser yaygınlaşan bir kabul gördü.
Burke 'liberal' bir muhafazakârdı. Toplumsal reformların evrimsel bir süreçte yapılması gerektiğini söylüyor, ancak devrimsel, topyekûn değişim planlarına karşı çıkıyordu. Bu açıdan, Joseph de Maistre gibi statik bir düzen savunan otokratik kıta Avrupası düşünürlerinden farklıdır.
Adam Smith, iktisat konusunda Burke ile tamamen aynı görüşte olduklarını yazdı. Burke'ün fikirleri, Friedrich Hayek ve Karl Popper gibi 20. yüzyılın önemli liberal - muhafazakâr düşünürleri üzerinde etkili oldu. Winston Churchill, onu tiranlığa karşı savaşan ve toplumu farklı uçlardan gelen aşırı eğilimlere karşı savunan bir düşünür olarak tasvir etti.
Öte yandan, Burke, Karl Marx gibi devrimci sol siyasetçiler tarafından kıyasıya eleştirildi.
Dış bağlantılar
Vikisöz'de Edmund Burke ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Edmund Burke Turkce Edmund Bork okunur 12 Ocak 1729 Dublin 9 Temmuz 1797 Beaconsfield Ingiltere Avam Kamarasi nda uzun yillar milletvekilligi yapmis Irlandali Ingiliz siyaset adami yazar hatip siyaset kuramcisi filozof Edmund BurkeDogumu12 Ocak 1729 1729 01 12 Dublin IrlandaOlumu9 Temmuz 1797 68 yasinda Beaconsfield IngiltereCagi18 yuzyil felsefesiBolgesiBati felsefesiOkulu Liberal muhafazakarlikIlgi alanlariSosyal ve politik felsefeEtkilendikleri Aristoteles Cicero Coke Montesquieu Etkiledikleri Peel Kant Gladstone Popper Scruton Maistre Arendt HayatiBurke Protestan bir baba ve Katolik bir annenin cocugu olarak dunyaya geldi Ozellikle Fransiz Ihtilali ne karsi olmasiyla ve Kuzey Amerika daki Ingiliz somurgelerinin bagimsizlik hareketine verdigi destekle hatirlanir Fransiz Ihtilali karsitligi tarihteki en unlu muhafazakar siyasetcilerden biri haline gelmesini saglamis Anglo Amerikan muhafazakarliginin babasi olarak anilmasina neden olmustur Burke estetik uzerine felsefi calismalar da yapti ve Annual Register adli siyasi dergiyi cikardi Fransiz Ihtilali Uzerine Dusunceler adli eserinde bu ihtilale ciddi elestiriler getirdi Onceleri supheyle karsilansa da ihtilal sonrasi Fransa da Burke un ongordugu sekilde karisikliklar olmasi ve siddet kullanilmasi uzerine eser yayginlasan bir kabul gordu Burke liberal bir muhafazakardi Toplumsal reformlarin evrimsel bir surecte yapilmasi gerektigini soyluyor ancak devrimsel topyekun degisim planlarina karsi cikiyordu Bu acidan Joseph de Maistre gibi statik bir duzen savunan otokratik kita Avrupasi dusunurlerinden farklidir Adam Smith iktisat konusunda Burke ile tamamen ayni goruste olduklarini yazdi Burke un fikirleri Friedrich Hayek ve Karl Popper gibi 20 yuzyilin onemli liberal muhafazakar dusunurleri uzerinde etkili oldu Winston Churchill onu tiranliga karsi savasan ve toplumu farkli uclardan gelen asiri egilimlere karsi savunan bir dusunur olarak tasvir etti Ote yandan Burke Karl Marx gibi devrimci sol siyasetciler tarafindan kiyasiya elestirildi Dis baglantilarVikisoz de Edmund Burke ile ilgili sozleri bulabilirsiniz