Bu madde, uygun değildir.Şubat 2021) ( |
Elektrik Mühendisliği veya Elektrik-Elektronik Mühendisliği; elektrik, elektronik ve elektromanyetizma üzerine çalışan ve bunları kullanarak çeşitli donanım ve sistemlerin tasarımı ve geliştirilmesi ile ilgilenen kapsamlı bir mühendislik disiplinidir. 19.yüzyıldan itibaren telefon, telgraf, elektrik enerjisisinin üretimi, dağıtımı ve geniş ölçekte kullanımıyla birlikte ayrı bir disiplin olarak ortaya çıkmıştır. 20. yüzyılda yarı iletken teknolojisinin gelişimi, transistörün icadı, mikroişlemcilerin ve bilgisayarların gelişimi ile daha kapsamlı bir disiplin haline gelmiştir.
"Elektrik Mühendisliği" elektrik, elektronik ve elektromanyetizma ile ilgili tüm mühendislik disiplinlerinin bir çatı adı olarak kullanılmaktadır. Bunun yanı sıra "Elektrik Mühendisliği" yerine "Elektrik-Elektronik Mühendisliği" ismi de akademide yaygın olarak tercih edilmektedir. Ayrıca Türkiye'de, Elektrik-Elektronik Mühendisliğinin bir dalı olan power engineering (güç mühendisliği) "Elektrik Mühendisliğinin" karşılığı olarak geçer. Bunun için Türkiye'de Elektrik Mühendisliği maddesine bakabilirsiniz.
Tarihi
Elektrik ve mıknatıs (magnet)sözcüklerinin kökeni eski Yunancadan gelmektedir.Eski Yunan döneminde Milet'te (Anadolu, Aydın civarında eski yerleşim yeri) yaşayan Thales (MÖ 624-MÖ 546) doğayla ilgili araştırmalar yaparken kehribarın yünle ovulduğunda tüy ve saman gibi hafif maddeleri kendine çektiğini, uzun süreli ovmalarda ise insan vücuduna yaklaştırıldığında küçük kıvılcımlar çıkardığını fark edip bazı araştırmalarda bulunmuştu. Elektriğin bilim dünyasında bir araştırma alanı olarak yer alması 17. yüzyılda gerçekleşmiştir. İlk elektrik mühendisi olarak ilk elektroskobu icat eden William Gilbert kabul edilebilir.[]
18. Yüzyıl
Elektrik ve manyetizma üzerine araştırmalar ve ilk mühendislik çalışmalarına başlanması 18. yüzyıldan itibaren mümkün olmuştur.
1672: Otto von Guericke (1602 – 1686), Kükürt bir küreyi döndüren bir aygıt yaptı. Yün parçasını dönen küreye tutarak bir kıvılcım üretti. Bu aygıt, sürtünme yoluyla elektrik üreten ilk üreteçtir.
- 1729: İngiliz Stephen Gray, metallerin iletken, ametallerin yalıtkan olduğunu keşfetti.
- 1745: Hollandalı Peter Van Musschenbroek elektrik depo edebilen, su dolu cam kavanoza batırılmış metal çubuktan ibaret Leyden Şişesi'ni yaptı ki bu tarihin ilk sığacıdır. (kondansatör).
- 1752: Benjamin Franklin gök gürültülü havada bir uçurtma uçurarak ipek bir ip ile yüklü buluttan Leyden şişesini doldurmayı başardı. Böylece şimşek ile elektrik arasında bağıntı kurdu. Bu deney yıldırımsavarın(paratoner) bulunmasına yol gösterdi.
- 1777: Fransız fizikçi Charles Augustin de Coulomb, yüklü iki metal küre ya da iki mıknatıs kutbu arasındaki itme veya çekme kuvvetini ölçebilen burulmalı tartı aygıtını gerçekleştirdi;
- 1785: Coulomb bulduğu tartı aygıtını kullanarak iki yük arasındaki itme veya çekme kuvvetinin, yüklerin çarpımı ile doğru, aradaki uzaklığın karesi ile ters orantılı olduğunu deneysel olarak gösterdi.Coulomb yasası, Newton'un kütleçekimi yasasının elektrikteki karşılığıdır (Kütleçekim yasasından farklı olarak elektrikte iki yük arasında itme kuvvetinin varlığı da söz konusudur).
- 1794: İtalyan fizikçi Alessandro Volta, çinko ve gümüş plakalar arasına tuz karışımlı sıvı koyarak elektrik akımı elde etmiş oldu. Burada çinko ve gümüş elektrotlar, tuzlu su elektrolittir ve aralarındaki kimyasal tepkime sonucu elektrik üretiliyordu. Bundan önceki insan yapımı tüm elektrik kaynakları statik idi.
19. Yüzyıl
AC-DC savaşlarına da sahne olan(Tesla-Edison mücadelesi) 19. yüzyıl, elektriğin altın çağıdır.
- 1819: Fransız matematikçi ve fizikçi André Marie Ampére, Oersted in olgusunu betimleyen ve Ampère Yasası olarak adlandırılan magnetik alan ile bu alanı doğuran elektrik akımı arasındaki bağıntıyı formüle etti. Elektrodinamiğin de kurucusu olan Ampére aynı zamanda elektrik ölçme tekniklerini de geliştirerek elektrik akımını ölçen bir aygıt yaptı. Anısına elektrik akımı birimi amperdir.
- 1827: Alman fizikçi Georg Simon Ohm, İletkenlerden geçen elektrik akımına ilişkin çalışmalar yaparak Ohm yasası olarak bilinen, bir iletkenden geçen akımın iletkenin uçları arasındaki gerilim ile doğru, iletkenin direnciyle ters orantılı olduğunu formüle etti, Anısına elektrikte direnç birimi ohm dur.
- 1831: İngiliz fizikçi ve kimyager Michael Faraday, Bir buhar makinesi ile bakır bir plakayı bir mıknatısın yarattığı manyetik alan içinde döndürerek elektrik üretti. Bu ilk jeneratördür.
- 1831: Joseph Henry, Faraday'ın buluşunu tersine çevirerek, manyetik alandan elektrik akımı geçirmek suretiyle bir bakır çemberi döndürmeyi başardı. Bu bir elektrik motorudur ve tarihte ilk kez, elektrik enerjisi makinelere güç vererek iş yapılmasını sağlıyordu.
- 1833: Alman fizikçi Wilhelm Weber ve Karl Friedrich Gauss İki bina arsındaki ilk telgraf işlemini başardılar. Elektrik ölçüm için ilk uyumlu ünit sistemlerini buldular. Gauss jeomanyetik alanın yönü ve kuvvetini kaydetmek için Avrupa gözlem ağı organize etti.
- 1834: Alman fizikçi Heinrich Lenz: "Akan bir elektrik akımına ters yönde bir direnç vardır." Kuramı onundur ki Lenz yasası olarak bilinir.
- 1845: Alman fizikçi Gustav Robert Kirchhoff Devre analizi olan “Bir noktaya giren ve çıkan akımların toplamı sıfırdır. Kirchhoff I”, “kapalı bir devrede harcanan gerilimlerin toplamı, sağlanan gerilimlerin toplamına eşittir. Kirchhoff II” yasalarını yayınladı.
- 1864: İskoçyalı matematikçi ve fizikçi James Clerk Maxwell Kuantum fiziği öncesi bilinen bütün elektrik ve manyetik kuramları açıkladı. Maxwell denklemleri olarak bilinen dört temel denklem onun tarafından ortaya atılmıştır.
- 1876: Amerikalı Alexander Graham Bell elektrik titreşimlerini sese dönüştürerek telefonu buldu ve patentini aldı.
- 1877: Amerikalı Thomas Alva Edison sesi kaybedip yineleyebilen gramofonu (fonograf) geliştirdi.
- 1879: Edison karbon flamanlı akkor ampul için patent başvurusu yaptı. Üç yıl sonra New York sokaklarında bu lambalar ışıyordu. Edison yaşamı boyunca gerçekleştirdiği hareketli resim kamerası, teyp, projektör gibi çeşitli buluşları için 1093 patent almıştır.
- 1882: Dünyanın ilk merkezi güç üretim tesisi doğru akım(DC) güç sistemli The Pearl Street Station New York'ta Thomas Edison tarafından açıldı.
- 1882: Wisconsin'de ilk hidroelektrik santral açıldı.
- 1883: Nikola Tesla, Tesla bobinini buldu. Bu, elektriğin gerilimini dönüştürebilecek ve uzak mesafelere iletmeyi kolaylaştıracak bir transformatör olup Tesla’nın alternatif akım projesinin önemli bir ayağıdır.[]
- 1887: Sırp asıllı mucit, fizikçi ve elektrik mühendisi Nikola Tesla (1856- 1943 Alternatif akım jeneratörünü buldu. Böylece elektrik enerjisi uzun mesafelere kolaylıkla iletilebilecekti.
- 1888: Heinrich Hertz Yıllar önce Faraday ve Maxwell tarafından bahsedilmiş radyo dalgalarını keşfetti ve ölçtü.
- 1892: İtalyan fizikçi Guglielmo Marconi, sinyalleri birkaç km uzağa ulaştırarak' telsiz telgraf patentini aldı. Daha sonra ilk kıtalararası radyo sinyalini göndermeyi başardı. 1901'de, İngiltere Cornwall'dan gönderilen sinyaller, Kanada'dan alındı. Bu olaydan sonra birçok yerde telsiz telgraf istasyonları kurulmaya başlandı."Bilinenin aksine "Radyo", Marconi'nin icadı değildir. Amerikan Yüksek Mahkemesi, ölümünün ardından Radyonun mucidinin Nikola Tesla olduğuna hükmetmiştir.
- 1895: Alternatif akım üreten ilk jeneratör Niagara şelalesine kuruldu.
- 1897: İngiliz fizikçi Sir Joseph John Thomson, elektronu keşfetti.
- 1897: Nikola Tesla, iki patent başvurusunda bulundu; 'Elektriksel Enerjinin İletimi İçin Bir Sistem' ve 'Elektriksel Enerjinin İletimi İçin Bir Cihaz' Böylece resmen "Radyo" doğmuş oldu. Birkaç yıl önce Hertz tarafından bulunan ve ölçümlenebilen radyo dalgaları, Tesla ile hayat buldu ve insanlığın hizmetine girdi.
20. yüzyıl
20. yüzyılın ikinci yarısında elektronik, iletişim ve bilgisayar teknolojisindeki gelişmeler günümüzdeki bilişim çağını başlatmıştır.
- 1923: Rus asıllı Amerikalı elektrik mühendisi Vladimir Kosma Zworykin' ilk kez resim tarama yöntemini tümüyle elektronik olarak yapan ikonoskopu buldu. Ertesi yıl da kineskop olarak adlandırılan resim tüpünün patentlerini aldı. Bu iki buluş, ilk televizyon sisteminin oluşturulmasına temel oluşturdu. 1950'li yıllarda televizyon artık izlenilmeye başlanmıştı.
- 1930: Amerikalı elektrik mühendisi Vannevar Bush (1890 - 1974)'un yönetiminde Cambridge'de Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT)'nde ilk bilgisayar yapıldı.
- 1942: İlk elektronik bilgisayarın yapımına başlandı ve aygıtın yapımı 1945 yılında tamamlandı.
- 1947: John Bardeen, ve William Bradford Shockley ABD'deki Bell Laboratuvarları'nda transistörü buldular. Elektrik sinyallerinin yükseltilmesini, denetlenmesini ya da üretilmesini sağlayan bu yarı iletken aygıt nedeniyle Bulucular 1956 Nobel Fizik Ödülü'nü paylaşmışlardır. Elektron lambalarının bütün işlevlerini çok daha küçük boyutlu ve hafif, mekanik etkilere karşı daha dayanıklı, ömrü daha uzun, verimi daha yüksek, ısı kayıpları daha düşük ve harcadığı güç de çok daha az olarak yerine getirebilen transistörler elektronik alanında bir devrim olarak kabul edilir.
- 1964 :Uluslararası uydularla telekomünikasyon örgütü Intelsat kuruldu. Bu tarihten sonra ilk uydusunu fırlatan Intelsat böylece 240 komünikasyon devresi ve 1 televizyon kanalının gereksinimini karşılayabiliyordu.
- 1965: ABD Savunma Bakanlığı ARPANET(Advanced Research Projects Agency) projesini başlattı. 1965 yılında MIT Lincoln Laboratuvarlarında ilk kez iki bilgisayar birbirine bağlanmış ve karşılıklı veri alışverişinde bulunmuşlardı.ARPANET projesi kapsamındaysa dört üniversitenin bilgisayarları, araştırma, eğitim ve hükûmet uygulamalarını yürütmek için birbirine bağlandı. Hükûmet bu projeye başlarken olası bir düşman saldırısı ardından iletişimin kesilmesi durumunda klasik iletişim yollarına alternatif olacağı düşüncesini taşıyordu. Bu proje günümüzde kullanılan internetin başlangıcı niteliğindeydi.
- 1972: İlk Mikroişlemci (Intel 4004) yapıldı. Bu, üzerine 2300 transistör yerleştirilmiş 7 mm x 7 mm boyutlarında, kare biçiminde silisyum bir plaktı. 4 bit değerinde kelime işleme gücü vardı.
- 1973: İlk mikrobilgisayar üretildi. Önceki bilgisayarlara göre daha küçük olduğu, tek bir kullanıcıya hizmet verdiği için bu bilgisayarlara mikrobilgisayar adı verilmişti. Fransız R2E şirketi tarafından piyasaya sürülen bu mikrobilgisayarın adı Micral'di.
- 1973: İlk cep telefonu Martin Cooper tarafından yapıldı.
- 1981: IBM (Personal Computer) kişisel bilgisayarlar piyasada.
- 1984: Apple'ın kişisel bilgisayarı Macintosh piyasada.
Alt dallar
- Güç elektroniği
- Elektronik
- Güç mühendisliği (power engineering)
- Güç sistemleri
- Elektromagnetik
- Mikroelektronik
- Kontrol
- RF Mikrodalga
- Sinyal işleme
- Telekomünikasyon (Haberleşme)
- Biyomedikal
İlişkili dallar
Eğitimi
Türkiye'de, üniversiteye geçiş sınavı ile Elektrik-Elektronik Mühendisliği bölümü kazanılarak 4 yıllık lisans eğitimi(yabancı dil hazırlık hariç) görülür. 4.sınıfta seçtiği altdala göre daha detaylı eğitim alır. Farklı bir alt dalı yüksek lisansta da seçerek uzmanlaşabilir.
Elektrik-elektronik Mühendisliği dışında elektrik mühendisliği, elektronik ve haberleşme mühendisliği, kontrol mühendisliği, biyomedikal mühendisliği gibi bölümler de vardır. Bu bölümlerde elektrik-elektronik mühendisliğinden farklı olarak opsiyon (alt dal) seçimleri sınırlıdır. Alt dallar ayrı bölüm olarak açıldığında daha detaylı ve alana yönelik bir eğitim alınır ancak iş alanları daraltılmış olur.
Elektrik Mühendisliği ile ilgili isim farklılıkları
Türkiye'de "Elektrik-Elektronik mühendisliği" olarak geçen lisans programı yurt dışında çoğunlukla "Elektrik mühendisliği" ya da "Elektrik mühendisliği ve bilgisayar bilimleri" olarak geçer yani bilgisayar mühendisliği de bu programa dahildir. Bunun yanında diğer bazı ülkelerde de elektrik-elektronik mühendisliği ismi kullanılır ve alt dallar ayrı bölüm olarak bulunmaktadır.
Yüksek Akım imza yetkisi
Elektrik Mühendisleri Odası'nın belirlediği kriterlere göre Elektrik-Elektronik mühendislerinin yüksek akım imza yetkisine sahip olması için transkriptinde (ders planı) "elektrik makineleri", " iletim sistemleri", " dağıtım sistemleri", " güç sistemleri", " enerji sistemleri", " elektrik tesisleri", " koruma", "yüksek gerilim tekniği" gibi dersler olması gerekir. Yüksek akım, elektrik(güç) mühendisliği'nin uğraş alanıdır.
Elektrik-Elektronik Mühendisinin Çalışma Alanları
- Elektrik üzerine serbest mühendis olarak kendi "mühendislik firması"nı açabilir (SMM), elektrik proje, elektrik tesisatı taahhüt, uygulama, danışmanlık, tesislerin elektriksel raporlamaları(Yüksekgerilim işletme sorumluluğu, elektrik tesisat denetim raporları) vb. işlerini yapabilir, yapı sınıfı ve metrekareye göre elektrik proje fiyatlarını Elektrik Mühendisleri Odası(EMO)'un sitesinden hesaplayabilirsiniz.
- Dünyaca büyük elektrik malzemesi üreticisi ya da elektronik teknoloji firmalarında en az 500'den fazla mühendisin bir arada çalıştığı Araştırma ve Geliştirme Merkezlerinde "arge mühendisi" olarak,
- İstediği üniversiteye Yüksek lisans başvurusu yapıp olabilir. Bitirdiği zaman isterlerse ALES sınavına girip herhangi bir üniversitede hocalarıyla yapılan mülakat sonucu üniversiteye kabul edildiği takdirde, üniversitede Öğretim yardımcısı olarak yardımcı üniversite hocalığına başlayabilir, bu süreçte Doktora yaparak eğitimlerine devam ederse Öğretim üyesi olup, Profesörlüğe kadar yükselebilir.[]
- Tek başına Elektrik-Elektronik Mühendisinin "yapı denetim" firması kurma yetkisi vardır (gerekli sayıdaki teknik personeli çalışan olarak belgelemesi şartları vardır). Yapı Denetim Uygulama Yönetmeliği Madde 10
- Yapıların inşaatları için ikamet ettiği şehirde yönetmeliğe göre aynı anda 5 inşaata kadar toplam 30.000 m2'ye kadar " mühendis şantiye şefi" sözleşmesi yapabilir. Örneğin 2024 yılı için bir yıllık sözleşme yaparak her inşaat başına, mühendis şantiye şefi sözleşmesi için peşin 1yıllık minumum 4xasgari ücret kadar 68000,00TL ücret alır. Yapı büyüklüğü m² artışına göre ücret artar. Kısa süreli ufak 1-2katlı ev yapıları işlerinde aylık 10000,00TL gibi ücret alınır. (Kanunlara göre Elektrik-Elektronik Mühendisi devlette çalışıyorsa veya bir firma, tesiste SGK lı mühendis olarak çalışıyorsa veya Yapı Denetim firmasının sahibi ise şantiye şefliği sözleşmesi hizmeti yapamaz),
- Elektrik mühendisliği taahhüt firmalarında "proje mühendisi", "şantiye mühendisi" olarak çalışabilir,
- 200m2 den ufak yapılarda Yapı Denetim yerine yapıların inşaatında "Teknik Uygulama Sorumlusu(TUS)" olarak mühendisin kontrol etmesi zorunludur. Elektrik-Elektronik mühendisi, Elektrik TUS, fenni mesuliyet işini üstlenerek yapabilir, bir elektrik-elektronik mühendisi TUS için 120.000m2 inşaat sınırı vardır, Fenni mesuliyet Madde 68.200m2 altı yapılarda Elektrik projesi TUS onayı ve TUS bildirme dilekçesi sorumluğu için 1yıllık minumum 3xasgari ücret kadar ücret alır. Tarihi büyük binalarda yüksek m² lerde TUS mühendisi görevlendirilir.
- İlgili mühendislik firmasında "proje mühendisi" olarak,
- Firma ve fabrikalarda herhangi bir birimde "yönetici" olarak,
- Tesislerde makine enerjiden sorumlu, teknik müdür ya da "makine enerji müdürü" mühendisi olarak,
- Banka gibi kuruluşlarda "yönetici" olarak,
- Sahada ekip yönetimi için "saha mühendisi" olarak,
- İlgili iş konusunda "tasarım mühendisi" olarak,
- Firmalarda "yazılım mühendisi" olarak,
- Kurulum, onarım, bakımda ekip yönetimi için "bakım mühendisi" olarak,
- Elektrik enerjisi dağıtım şirketlerinde, arıza ekipleri yönetimi için "koordinatör mühendis" olarak,
- İşletme kaynak planlaması için "planlama mühendisi" olarak,
- Fabrikalardan hammadde, malzeme tedarik için "satınalma mühendisi" olarak,
- Üretimi yapılan bir ürün ya da parçasını, firma ve fabrikalara pazarlamak için "satış mühendisi" olarak,
- Yapı denetim firması açma yetkisine sahiptir, Madde 10. Yapı denetimler 200m2 den büyük yapıların denetlenmesine bakar. 200m2 altındaki yapılara Teknik Uygulama Sorumlusu (TUS) Mühendis bakar denetler.
- Yapı denetim firmasında"elektrik mühendisi uygulama ve proje denetçisi" olarak, yetki sınırı yıllık 120.000m2 dir,
- Yapı denetim firmasında "elektrik mühendisi kontrol elemanı" olarak, yetki sınırı yıllık 120.000m2 dir,
- Devlette kamu personeli seçme sınavı KPSS ile "elektrik mühendisliği" kadrolarında,
- Yapı proje ofisi açabilir, bunun için yapı projesinde imza yetkisi olan mühendislerle ortak şirket açmalıdır. Bir yapının projesinde imza yetkileri olan aşağıda yazılı olan 7 mühendis vardır;
-Harita aplikasyon, Harita mühendisi
-Zemin Etüdü, Jeoloji mühendisi ile Jeofizik mühendisi birlikte onaylaması gerekir
-Mimari proje, Mimar
-, Elektrik-elektronik mühendisi
-Mekanik projeler, Makine mühendisi
-Statik proje, inşaat mühendisi
gibi alanlarda görev yapabilirler.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Kasım 2011.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Haziran 2015.
- ^ http://inventors.about.com/od/timelines/a/Eighteenth.htm[]
- ^ http://inventors.about.com/od/timelines/a/Nineteenth.htm[]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2015.
- ^ http://inventors.about.com/od/timelines/a/twentieth.htm[]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2015.
- ^ . 5 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2015.
- ^ . 6 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ağustos 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Haziran 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Aralık 2016.
- ^ a b c d "Mevzuat Bilgi Sistemi". www.mevzuat.gov.tr. 26 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2021.
- ^ a b c d "PLANLI ALANLAR İMAR YÖNETMELİĞİ". Bakanlık. 25 Mart 2021. 26 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Subat 2021 Elektrik Muhendisligi veya Elektrik Elektronik Muhendisligi elektrik elektronik ve elektromanyetizma uzerine calisan ve bunlari kullanarak cesitli donanim ve sistemlerin tasarimi ve gelistirilmesi ile ilgilenen kapsamli bir muhendislik disiplinidir 19 yuzyildan itibaren telefon telgraf elektrik enerjisisinin uretimi dagitimi ve genis olcekte kullanimiyla birlikte ayri bir disiplin olarak ortaya cikmistir 20 yuzyilda yari iletken teknolojisinin gelisimi transistorun icadi mikroislemcilerin ve bilgisayarlarin gelisimi ile daha kapsamli bir disiplin haline gelmistir Elektronik bir devreBir guc kaynagi sistemi Elektrik Muhendisligi elektrik elektronik ve elektromanyetizma ile ilgili tum muhendislik disiplinlerinin bir cati adi olarak kullanilmaktadir Bunun yani sira Elektrik Muhendisligi yerine Elektrik Elektronik Muhendisligi ismi de akademide yaygin olarak tercih edilmektedir Ayrica Turkiye de Elektrik Elektronik Muhendisliginin bir dali olan power engineering guc muhendisligi Elektrik Muhendisliginin karsiligi olarak gecer Bunun icin Turkiye de Elektrik Muhendisligi maddesine bakabilirsiniz TarihiElektrik ve miknatis magnet sozcuklerinin kokeni eski Yunancadan gelmektedir Eski Yunan doneminde Milet te Anadolu Aydin civarinda eski yerlesim yeri yasayan Thales MO 624 MO 546 dogayla ilgili arastirmalar yaparken kehribarin yunle ovuldugunda tuy ve saman gibi hafif maddeleri kendine cektigini uzun sureli ovmalarda ise insan vucuduna yaklastirildiginda kucuk kivilcimlar cikardigini fark edip bazi arastirmalarda bulunmustu Elektrigin bilim dunyasinda bir arastirma alani olarak yer almasi 17 yuzyilda gerceklesmistir Ilk elektrik muhendisi olarak ilk elektroskobu icat eden William Gilbert kabul edilebilir kaynak belirtilmeli 18 Yuzyil Elektrik ve manyetizma uzerine arastirmalar ve ilk muhendislik calismalarina baslanmasi 18 yuzyildan itibaren mumkun olmustur 1672 Otto von Guericke 1602 1686 Kukurt bir kureyi donduren bir aygit yapti Yun parcasini donen kureye tutarak bir kivilcim uretti Bu aygit surtunme yoluyla elektrik ureten ilk uretectir 1729 Ingiliz Stephen Gray metallerin iletken ametallerin yalitkan oldugunu kesfetti 1745 Hollandali Peter Van Musschenbroek elektrik depo edebilen su dolu cam kavanoza batirilmis metal cubuktan ibaret Leyden Sisesi ni yapti ki bu tarihin ilk sigacidir kondansator 1752 Benjamin Franklin gok gurultulu havada bir ucurtma ucurarak ipek bir ip ile yuklu buluttan Leyden sisesini doldurmayi basardi Boylece simsek ile elektrik arasinda baginti kurdu Bu deney yildirimsavarin paratoner bulunmasina yol gosterdi 1777 Fransiz fizikci Charles Augustin de Coulomb yuklu iki metal kure ya da iki miknatis kutbu arasindaki itme veya cekme kuvvetini olcebilen burulmali tarti aygitini gerceklestirdi 1785 Coulomb buldugu tarti aygitini kullanarak iki yuk arasindaki itme veya cekme kuvvetinin yuklerin carpimi ile dogru aradaki uzakligin karesi ile ters orantili oldugunu deneysel olarak gosterdi Coulomb yasasi Newton un kutlecekimi yasasinin elektrikteki karsiligidir Kutlecekim yasasindan farkli olarak elektrikte iki yuk arasinda itme kuvvetinin varligi da soz konusudur 1794 Italyan fizikci Alessandro Volta cinko ve gumus plakalar arasina tuz karisimli sivi koyarak elektrik akimi elde etmis oldu Burada cinko ve gumus elektrotlar tuzlu su elektrolittir ve aralarindaki kimyasal tepkime sonucu elektrik uretiliyordu Bundan onceki insan yapimi tum elektrik kaynaklari statik idi 19 Yuzyil AC DC savaslarina da sahne olan Tesla Edison mucadelesi 19 yuzyil elektrigin altin cagidir 1819 Fransiz matematikci ve fizikci Andre Marie Ampere Oersted in olgusunu betimleyen ve Ampere Yasasi olarak adlandirilan magnetik alan ile bu alani doguran elektrik akimi arasindaki bagintiyi formule etti Elektrodinamigin de kurucusu olan Ampere ayni zamanda elektrik olcme tekniklerini de gelistirerek elektrik akimini olcen bir aygit yapti Anisina elektrik akimi birimi amperdir 1827 Alman fizikci Georg Simon Ohm Iletkenlerden gecen elektrik akimina iliskin calismalar yaparak Ohm yasasi olarak bilinen bir iletkenden gecen akimin iletkenin uclari arasindaki gerilim ile dogru iletkenin direnciyle ters orantili oldugunu formule etti Anisina elektrikte direnc birimi ohm dur 1831 Ingiliz fizikci ve kimyager Michael Faraday Bir buhar makinesi ile bakir bir plakayi bir miknatisin yarattigi manyetik alan icinde dondurerek elektrik uretti Bu ilk jeneratordur Michael Faraday1831 Joseph Henry Faraday in bulusunu tersine cevirerek manyetik alandan elektrik akimi gecirmek suretiyle bir bakir cemberi dondurmeyi basardi Bu bir elektrik motorudur ve tarihte ilk kez elektrik enerjisi makinelere guc vererek is yapilmasini sagliyordu 1833 Alman fizikci Wilhelm Weber ve Karl Friedrich Gauss Iki bina arsindaki ilk telgraf islemini basardilar Elektrik olcum icin ilk uyumlu unit sistemlerini buldular Gauss jeomanyetik alanin yonu ve kuvvetini kaydetmek icin Avrupa gozlem agi organize etti 1834 Alman fizikci Heinrich Lenz Akan bir elektrik akimina ters yonde bir direnc vardir Kurami onundur ki Lenz yasasi olarak bilinir 1845 Alman fizikci Gustav Robert Kirchhoff Devre analizi olan Bir noktaya giren ve cikan akimlarin toplami sifirdir Kirchhoff I kapali bir devrede harcanan gerilimlerin toplami saglanan gerilimlerin toplamina esittir Kirchhoff II yasalarini yayinladi 1864 Iskocyali matematikci ve fizikci James Clerk Maxwell Kuantum fizigi oncesi bilinen butun elektrik ve manyetik kuramlari acikladi Maxwell denklemleri olarak bilinen dort temel denklem onun tarafindan ortaya atilmistir 1876 Amerikali Alexander Graham Bell elektrik titresimlerini sese donusturerek telefonu buldu ve patentini aldi 1877 Amerikali Thomas Alva Edison sesi kaybedip yineleyebilen gramofonu fonograf gelistirdi 1879 Edison karbon flamanli akkor ampul icin patent basvurusu yapti Uc yil sonra New York sokaklarinda bu lambalar isiyordu Edison yasami boyunca gerceklestirdigi hareketli resim kamerasi teyp projektor gibi cesitli buluslari icin 1093 patent almistir 1882 Dunyanin ilk merkezi guc uretim tesisi dogru akim DC guc sistemli The Pearl Street Station New York ta Thomas Edison tarafindan acildi 1882 Wisconsin de ilk hidroelektrik santral acildi 1883 Nikola Tesla Tesla bobinini buldu Bu elektrigin gerilimini donusturebilecek ve uzak mesafelere iletmeyi kolaylastiracak bir transformator olup Tesla nin alternatif akim projesinin onemli bir ayagidir kaynak belirtilmeli Nikola Tesla1887 Sirp asilli mucit fizikci ve elektrik muhendisi Nikola Tesla 1856 1943 Alternatif akim jeneratorunu buldu Boylece elektrik enerjisi uzun mesafelere kolaylikla iletilebilecekti 1888 Heinrich Hertz Yillar once Faraday ve Maxwell tarafindan bahsedilmis radyo dalgalarini kesfetti ve olctu 1892 Italyan fizikci Guglielmo Marconi sinyalleri birkac km uzaga ulastirarak telsiz telgraf patentini aldi Daha sonra ilk kitalararasi radyo sinyalini gondermeyi basardi 1901 de Ingiltere Cornwall dan gonderilen sinyaller Kanada dan alindi Bu olaydan sonra bircok yerde telsiz telgraf istasyonlari kurulmaya baslandi Bilinenin aksine Radyo Marconi nin icadi degildir Amerikan Yuksek Mahkemesi olumunun ardindan Radyonun mucidinin Nikola Tesla olduguna hukmetmistir 1895 Alternatif akim ureten ilk jenerator Niagara selalesine kuruldu 1897 Ingiliz fizikci Sir Joseph John Thomson elektronu kesfetti 1897 Nikola Tesla iki patent basvurusunda bulundu Elektriksel Enerjinin Iletimi Icin Bir Sistem ve Elektriksel Enerjinin Iletimi Icin Bir Cihaz Boylece resmen Radyo dogmus oldu Birkac yil once Hertz tarafindan bulunan ve olcumlenebilen radyo dalgalari Tesla ile hayat buldu ve insanligin hizmetine girdi 20 yuzyil 20 yuzyilin ikinci yarisinda elektronik iletisim ve bilgisayar teknolojisindeki gelismeler gunumuzdeki bilisim cagini baslatmistir 1923 Rus asilli Amerikali elektrik muhendisi Vladimir Kosma Zworykin ilk kez resim tarama yontemini tumuyle elektronik olarak yapan ikonoskopu buldu Ertesi yil da kineskop olarak adlandirilan resim tupunun patentlerini aldi Bu iki bulus ilk televizyon sisteminin olusturulmasina temel olusturdu 1950 li yillarda televizyon artik izlenilmeye baslanmisti 1930 Amerikali elektrik muhendisi Vannevar Bush 1890 1974 un yonetiminde Cambridge de Massachusetts Teknoloji Enstitusu MIT nde ilk bilgisayar yapildi 1942 Ilk elektronik bilgisayarin yapimina baslandi ve aygitin yapimi 1945 yilinda tamamlandi 1947 John Bardeen ve William Bradford Shockley ABD deki Bell Laboratuvarlari nda transistoru buldular Elektrik sinyallerinin yukseltilmesini denetlenmesini ya da uretilmesini saglayan bu yari iletken aygit nedeniyle Bulucular 1956 Nobel Fizik Odulu nu paylasmislardir Elektron lambalarinin butun islevlerini cok daha kucuk boyutlu ve hafif mekanik etkilere karsi daha dayanikli omru daha uzun verimi daha yuksek isi kayiplari daha dusuk ve harcadigi guc de cok daha az olarak yerine getirebilen transistorler elektronik alaninda bir devrim olarak kabul edilir 1964 Uluslararasi uydularla telekomunikasyon orgutu Intelsat kuruldu Bu tarihten sonra ilk uydusunu firlatan Intelsat boylece 240 komunikasyon devresi ve 1 televizyon kanalinin gereksinimini karsilayabiliyordu 1965 ABD Savunma Bakanligi ARPANET Advanced Research Projects Agency projesini baslatti 1965 yilinda MIT Lincoln Laboratuvarlarinda ilk kez iki bilgisayar birbirine baglanmis ve karsilikli veri alisverisinde bulunmuslardi ARPANET projesi kapsamindaysa dort universitenin bilgisayarlari arastirma egitim ve hukumet uygulamalarini yurutmek icin birbirine baglandi Hukumet bu projeye baslarken olasi bir dusman saldirisi ardindan iletisimin kesilmesi durumunda klasik iletisim yollarina alternatif olacagi dusuncesini tasiyordu Bu proje gunumuzde kullanilan internetin baslangici niteligindeydi 1972 Ilk Mikroislemci Intel 4004 yapildi Bu uzerine 2300 transistor yerlestirilmis 7 mm x 7 mm boyutlarinda kare biciminde silisyum bir plakti 4 bit degerinde kelime isleme gucu vardi 1973 Ilk mikrobilgisayar uretildi Onceki bilgisayarlara gore daha kucuk oldugu tek bir kullaniciya hizmet verdigi icin bu bilgisayarlara mikrobilgisayar adi verilmisti Fransiz R2E sirketi tarafindan piyasaya surulen bu mikrobilgisayarin adi Micral di 1973 Ilk cep telefonu Martin Cooper tarafindan yapildi 1981 IBM Personal Computer kisisel bilgisayarlar piyasada 1984 Apple in kisisel bilgisayari Macintosh piyasada Alt dallarGuc elektronigi Elektronik Guc muhendisligi power engineering Guc sistemleri Elektromagnetik Mikroelektronik Kontrol RF Mikrodalga Sinyal isleme Telekomunikasyon Haberlesme BiyomedikalIliskili dallar Bilgisayar Robotik Mekatronik MEMS FotonikEgitimiTurkiye de universiteye gecis sinavi ile Elektrik Elektronik Muhendisligi bolumu kazanilarak 4 yillik lisans egitimi yabanci dil hazirlik haric gorulur 4 sinifta sectigi altdala gore daha detayli egitim alir Farkli bir alt dali yuksek lisansta da secerek uzmanlasabilir Elektrik elektronik Muhendisligi disinda elektrik muhendisligi elektronik ve haberlesme muhendisligi kontrol muhendisligi biyomedikal muhendisligi gibi bolumler de vardir Bu bolumlerde elektrik elektronik muhendisliginden farkli olarak opsiyon alt dal secimleri sinirlidir Alt dallar ayri bolum olarak acildiginda daha detayli ve alana yonelik bir egitim alinir ancak is alanlari daraltilmis olur Elektrik Muhendisligi ile ilgili isim farkliliklari Turkiye de Elektrik Elektronik muhendisligi olarak gecen lisans programi yurt disinda cogunlukla Elektrik muhendisligi ya da Elektrik muhendisligi ve bilgisayar bilimleri olarak gecer yani bilgisayar muhendisligi de bu programa dahildir Bunun yaninda diger bazi ulkelerde de elektrik elektronik muhendisligi ismi kullanilir ve alt dallar ayri bolum olarak bulunmaktadir Yuksek Akim imza yetkisi Elektrik Muhendisleri Odasi nin belirledigi kriterlere gore Elektrik Elektronik muhendislerinin yuksek akim imza yetkisine sahip olmasi icin transkriptinde ders plani elektrik makineleri iletim sistemleri dagitim sistemleri guc sistemleri enerji sistemleri elektrik tesisleri koruma yuksek gerilim teknigi gibi dersler olmasi gerekir Yuksek akim elektrik guc muhendisligi nin ugras alanidir Elektrik Elektronik Muhendisinin Calisma AlanlariElektrik uzerine serbest muhendis olarak kendi muhendislik firmasi ni acabilir SMM elektrik proje elektrik tesisati taahhut uygulama danismanlik tesislerin elektriksel raporlamalari Yuksekgerilim isletme sorumlulugu elektrik tesisat denetim raporlari vb islerini yapabilir yapi sinifi ve metrekareye gore elektrik proje fiyatlarini Elektrik Muhendisleri Odasi EMO un sitesinden hesaplayabilirsiniz Dunyaca buyuk elektrik malzemesi ureticisi ya da elektronik teknoloji firmalarinda en az 500 den fazla muhendisin bir arada calistigi Arastirma ve Gelistirme Merkezlerinde arge muhendisi olarak Istedigi universiteye Yuksek lisans basvurusu yapip olabilir Bitirdigi zaman isterlerse ALES sinavina girip herhangi bir universitede hocalariyla yapilan mulakat sonucu universiteye kabul edildigi takdirde universitede Ogretim yardimcisi olarak yardimci universite hocaligina baslayabilir bu surecte Doktora yaparak egitimlerine devam ederse Ogretim uyesi olup Profesorluge kadar yukselebilir kaynak belirtilmeli Tek basina Elektrik Elektronik Muhendisinin yapi denetim firmasi kurma yetkisi vardir gerekli sayidaki teknik personeli calisan olarak belgelemesi sartlari vardir Yapi Denetim Uygulama Yonetmeligi Madde 10 Yapilarin insaatlari icin ikamet ettigi sehirde yonetmelige gore ayni anda 5 insaata kadar toplam 30 000 m2 ye kadar muhendis santiye sefi sozlesmesi yapabilir Ornegin 2024 yili icin bir yillik sozlesme yaparak her insaat basina muhendis santiye sefi sozlesmesi icin pesin 1yillik minumum 4xasgari ucret kadar 68000 00TL ucret alir Yapi buyuklugu m artisina gore ucret artar Kisa sureli ufak 1 2katli ev yapilari islerinde aylik 10000 00TL gibi ucret alinir Kanunlara gore Elektrik Elektronik Muhendisi devlette calisiyorsa veya bir firma tesiste SGK li muhendis olarak calisiyorsa veya Yapi Denetim firmasinin sahibi ise santiye sefligi sozlesmesi hizmeti yapamaz Elektrik muhendisligi taahhut firmalarinda proje muhendisi santiye muhendisi olarak calisabilir 200m2 den ufak yapilarda Yapi Denetim yerine yapilarin insaatinda Teknik Uygulama Sorumlusu TUS olarak muhendisin kontrol etmesi zorunludur Elektrik Elektronik muhendisi Elektrik TUS fenni mesuliyet isini ustlenerek yapabilir bir elektrik elektronik muhendisi TUS icin 120 000m2 insaat siniri vardir Fenni mesuliyet Madde 68 200m2 alti yapilarda Elektrik projesi TUS onayi ve TUS bildirme dilekcesi sorumlugu icin 1yillik minumum 3xasgari ucret kadar ucret alir Tarihi buyuk binalarda yuksek m lerde TUS muhendisi gorevlendirilir Ilgili muhendislik firmasinda proje muhendisi olarak Firma ve fabrikalarda herhangi bir birimde yonetici olarak Tesislerde makine enerjiden sorumlu teknik mudur ya da makine enerji muduru muhendisi olarak Banka gibi kuruluslarda yonetici olarak Sahada ekip yonetimi icin saha muhendisi olarak Ilgili is konusunda tasarim muhendisi olarak Firmalarda yazilim muhendisi olarak Kurulum onarim bakimda ekip yonetimi icin bakim muhendisi olarak Elektrik enerjisi dagitim sirketlerinde ariza ekipleri yonetimi icin koordinator muhendis olarak Isletme kaynak planlamasi icin planlama muhendisi olarak Fabrikalardan hammadde malzeme tedarik icin satinalma muhendisi olarak Uretimi yapilan bir urun ya da parcasini firma ve fabrikalara pazarlamak icin satis muhendisi olarak Yapi denetim firmasi acma yetkisine sahiptir Madde 10 Yapi denetimler 200m2 den buyuk yapilarin denetlenmesine bakar 200m2 altindaki yapilara Teknik Uygulama Sorumlusu TUS Muhendis bakar denetler Yapi denetim firmasinda elektrik muhendisi uygulama ve proje denetcisi olarak yetki siniri yillik 120 000m2 dir Yapi denetim firmasinda elektrik muhendisi kontrol elemani olarak yetki siniri yillik 120 000m2 dir Devlette kamu personeli secme sinavi KPSS ile elektrik muhendisligi kadrolarinda Yapi proje ofisi acabilir bunun icin yapi projesinde imza yetkisi olan muhendislerle ortak sirket acmalidir Bir yapinin projesinde imza yetkileri olan asagida yazili olan 7 muhendis vardir Harita aplikasyon Harita muhendisi Zemin Etudu Jeoloji muhendisi ile Jeofizik muhendisi birlikte onaylamasi gerekir Mimari proje Mimar Elektrik elektronik muhendisi Mekanik projeler Makine muhendisi Statik proje insaat muhendisi gibi alanlarda gorev yapabilirler Ayrica bakinizMuhendislik dallari listesi Elektrik muhendisligi tarihi Turkiye de elektrik muhendisligi Elektronik muhendisligi Telekomunikasyon muhendisligi Kontrol muhendisligi IEEEKaynakcaBu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Arsivlenmis kopya 28 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Kasim 2011 Arsivlenmis kopya 23 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Haziran 2015 http inventors about com od timelines a Eighteenth htm olu kirik baglanti http inventors about com od timelines a Nineteenth htm olu kirik baglanti Arsivlenmis kopya 30 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Haziran 2015 http inventors about com od timelines a twentieth htm olu kirik baglanti Arsivlenmis kopya 5 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2015 5 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Temmuz 2015 6 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Temmuz 2015 Arsivlenmis kopya 14 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Agustos 2015 Arsivlenmis kopya 9 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Haziran 2015 Arsivlenmis kopya 29 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Aralik 2016 a b c d Mevzuat Bilgi Sistemi www mevzuat gov tr 26 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2021 a b c d PLANLI ALANLAR IMAR YONETMELIGI Bakanlik 25 Mart 2021 26 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2021