2014 yılında Seattle'da KeyArena'da oynanan Dota 2 turnuvası, The International 2014
Profesyonel oyuncular için çoğunlukla başlama yaşı 16-17 iken, oyuncular ortalama 24 yaşında geldiklerinde sektörden ayrılmaktadırlar. Ancak bu bir kural değildir.
Terminoloji
Elektronik spor, sanal "ortamda genellikle video oyunu ile yapılan müsabaka"larda verilen isimdir. Oyunlar, genellikle bir ödül karşılığında profesyonel oyuncular tarafından profesyonel organizasyonlar ile düzenlendiğinde bu ismi alır.
Bazı kaynaklar, e-Spor karşılaşmalarında yer alan oyunculara siberatlet (İngilizce: cyberathlete) demektedir.
Elektronik spor kısaltması; e-Spor, e-spor veya eSpor şeklinde kullanılmaktadır. The Associated Press 2017 AP Yazım Kılavuzu, e-Spor'un İngilizcesi olan "e-Sports" kelimesini resmî olarak, çizgisiz ve küçük "S" harfi ile "esports" şeklinde kullanır. Bu, yine İngilizce e-posta anlamına gelen "e-Mail" kelimesinin "email" şekline dönüşmesine benzetilebilir. Türkçe için e-Spor kelimesi ise Türk Dil Kurumu ve Dil Derneği sözlüklerinde henüz yer almamaktadır. Bu nedenle standart bir yazımı bulunmamaktadır.
Geçmiş
İlk yılları (1972-1989)
Space Invaders Şampiyonalarının katılımcıları 1981 yılında en yüksek puanı almaya çalışıyor.
Bilinen en eski video oyunu yarışması, 19 Ekim 1972'de Stanford Üniversitesi'nde Spacewar oyunu için yapılmıştır. Stanford öğrencileri, büyük ödülü Rolling Stone müzik dergisi için bir yıllık abonelik olan "Galaksiler arası uzay savaşı olimpiyatlarına" davet edildi. Bruce Baumgart, her birinin tek kişi oynadığı beş kişilik turnuvayı ve Tovar ile Robert E. Maas ise Takım Yarışması'nı kazandı.Atari tarafından 1980'de yapılan Space Invaders Şampiyonası, ABD genelinde 10.000'den fazla katılımcının ilgisini çeken ve popüler bir hobi olarak rekabetçi oyun yaratan ilk büyük ölçekli video oyunu yarışmasıydı.
1980 yılının yazında; , adlı yüksek skor kayıt tutma organizasyonunu kurdu. Kuruluş, Guinness Rekorlar Kitabı gibi yayınlarla video oyunlarını tanıtmaya ve kayıtlarını yayınlamaya devam etti ve 1983 yılında ABD Ulusal Video Oyun Ekibi'ni oluşturdu. Ekip, Guinness Dünya Rekorları için "Video Game Masters" Turnuvasını sürdürdü ve North American Video Game Challenge (Kuzey Amerika Video Oyunu Mücadeleleri) turnuvasına sponsor oldu.
1970'ler ve 1980'ler boyunca, popüler web sitelerinde, Life ve Time da dahil olmak üzere dergilerde video oyun oyuncuları ve turnuvaları yer almaya başladı. En tanınmış klasik arcade oyunu oyunculardan biri, Guinness Rekorlar Kitabı'nın 1985 sayısında Pac-Man ve Donkey Kong gibi altı oyunda rekor kıran Billy Mitchell'dir. Bu dönemde yayınlanan e-Spor etkinlikleri arasında, 1982-1984 yılları arasında etkinlik göstermiş ve bu yarışmacının bir arcade oyunu üzerinde birbirlerinin yüksek puanlarını geçmeye çalıştıkları, toplam 133 bölüm yayınlayan Amerikan şovu Starcade verilebilir. Bir video oyunu turnuvası, "That's Incredible" adlı TV şovunun bir parçası olarak dâhil edildi ve turnuvalar 1982'deki oyunu da dahil olmak üzere çeşitli filmlerin serisinin parçası olarak gösterildi.
Çevrimiçi video oyunları (1990-1999)
1990'lı yıllarda; birçok oyun, özellikle PC oyunları olmak üzere, internet bağlantısının artmasından faydalandı. Örneğin, 1988 yılında , neredeyse tamamen çapraz platform açık kaynak yazılımında yazılmış 16 oyuncuya kadar destekleyen bir internet oyunuydu. Netrek, üçüncü internet oyunu olmasına rağmen, açık oyun sunucularını bulmak için meta sunucularını kullanan ve kullanıcı bilgilerinin kalıcı olduğu ilk internet oyunudur. 1993'te tarafından "ilk çevrimiçi spor oyunu" olarak nitelendirilmiştir.
1990'lı yıllara ait büyük e-Spor turnuvalarından biri Amerika Birleşik Devletleri genelinde olan ve finallerini Kaliforniya'daki Universal StudiosHollywood'da yapan 'dır. Nintendo, 1994 yılında adlı Super Nintendo Entertainment System için 2. Dünya Şampiyonası düzenlemiştir. San Diego, Kaliforniya'da finallerde oynayan 132 finalist arasından Mike Larossi birincilik ödülünü almıştır. , GamePro dergisi tarafından eş zamanlı yönetilen kendi Dünya Oyun Şampiyonaları'nı 1990'ların başında düzenlemiştir. Birleşik Devletler, Kanada, Birleşik Krallık, Avustralya ve Şili vatandaşları yarışmaya hak kazanmıştır. 1994 şampiyonalarının oyunları ve olmuştur.
Bu dönemde e-Sporları içeren televizyon şovlarına, İngiliz, "GamesMaster" ve "Bad Influence!" ve Avustralya oyun şovu "A*mazing", ile Kanada'nın şovu "Video & Arcade Top 10" örnek verilebilir.
1990'ların sonunda kurulan turnuvalara Cyberathlete Professional Leagu (CPL, Siberatlet Profesyonelleri Ligi), QuakeCon ve Professional Gamers League (Profesyonel Oyuncular Ligi) verilebilir. CPL'de oynanan PC oyunları arasında Counter-Strike serisi, Quake serisi ve Warcraft yer almıştır.
Küresel turnuvalar (2000-günümüz)
Güney Kore'de e-Sporların büyümesinin, 1997 Asya finansal krizinden sonra geniş bant internet ağlarının kitlesel olarak yaygınlaşmasından etkilendiği düşünülmektedir. Aynı zamanda yüksek işsizlik oranının, birçok insanın çalışmadığı zamanlarda yapacakları şey aramasına da neden olduğu düşünülmektedir. Güney Kore'de e-Sporlardaki bu büyümenin nicel özelliği, Kore'de "PC bang" adı verilen internet kafe/LAN oyun merkezlerinin yaygınlığıdır. Kore Kültür, Spor ve Turizm Bakanlığı'nın bir kolu olan Kore e-Spor Birliği, 2000 yılında e-Sporu ülkede teşvik etmek ve düzenlemek için kurulmuştur.
2010 yılından itibaren e-Sporlar hem görüntülenmede hem de ödül miktarında muazzam bir büyüme göstermiştir. 21. yüzyıldan önce de büyük turnuvalar yapılmış olmasına rağmen, 2000 yılında yapılan yaklaşık 10 turnuva sayısı, 2010'da 260'a yükselmiş ve kapsamı önemli ölçüde artmıştır. Bu dönemde , Intel Extreme Masters ve Major League Gaming dâhil birçok başarılı turnuva düzenlenmiştir. Turnuvaların çoğalması, geleneksel e-Spor türleri dışındaki turnuvalarda yapılan denemeleri içermesiyle sağlanmıştır. Örneğin, Eylül 2006'da FUN Technologies, Küresel Web Oyunları Şampiyonası'nda, gündelik oyunlarda 1 milyon dolarlık büyük ödül için yarışan 71 yarışmacı yer almıştır.
Nisan 2006'da federasyonu, önde gelen 7 Counter-Strike ekibi tarafından kurulmuştur. Organizasyonun amacı e-Spor dünyasında, özellikle de oyuncu transferlerini standartlaştırmak, ligler ve organizasyonlar ile sürekliliğini sağlamaktı. Kurucu üyeleri 4Kings, Fnatic, Made in Brazil, Mousesports, NiP, , Team 3D takımlarıdır. Organizasyon dağılmadan önce 2009 yılına kadar etkinlik göstermiştir.
2000'ler televizyonda gösterilen e-Sporlar için popüler bir zaman oldu. Televizyon yayınları, StarCraft ve Warcraft III yarışmaları, 24 saat kablolu TV oyun kanalları Ongamenet ve MBCGame tarafından düzenli olarak yayınlanan Güney Kore'de en düzenli şekilde yapılmaktaydı. Diğer ülkelerde, e-Spor televizyon yayınları düzenli değildi. Alman GIGA Televizyonu, 2009'da kapatılıncaya kadar e-Sporları kapsadı. Birleşik Krallık uydu televizyon kanalı XLEAGUE. TV, 2007'den 2009'a kadar e-Spor yarışmalarını yayınladı. Sadece çevrimiçi e-Spor yayını yapan , Haziran 2006'dan 2007 sonbaharına kadar GIGA II olarak yeniden adlandırılarak bir ücretli televizyon modelini kısaca denedi. Fransız Game One kanalı e-Spor maçlarını Xfire Kupası için Arena Online adlı bir şovda yayınladı. Amerika Birleşik Devletleri kanalı ESPN, Madden NFL yarışmalarına Madden Nation adlı bir şovda 2005-2008 yılları arasında ev sahipliği yaptı.DirecTV, 2007 ve 2008 yıllarında iki sezon boyunca Championship Gaming Series (Şampiyona Oyun Serileri) turnuvasını yayınladı.CBS, 2007'de Louisville, Kentucky, ABD'de düzenlenen World Series Video Games turnuvasının önceden kaydedilmiş görüntülerini yayınladı.G4 televizyon kanalı başlangıçta video oyunlarını sadece kapsamasına karşın, teknoloji ve erkek yaşam tarzını kapsayacak şekilde kapsamını genişletti, ancak şu anda hizmet vermemektedir.
Çevrimiçi yayın akış hizmetlerinin ortaya çıkışı ve popülaritesi, bu dönemde e-Sporların büyümesine yardımcı olmuştur ve bu hizmetler, turnuvaları izlemenin en yaygın yöntemidir. 2011'de başlatılan çevrimiçi bir akış platformu olan Twitch, popüler e-Spor yarışmalarını düzenli olarak yayınlamaktadır. 2013 yılında, platform izleyicileri, en popüler iki yayın olan League of Legends ve Dota 2'nin 12 milyar dakikalık videosunu izlemiştir. The International turnuvasının bir gününde, Twitch, benzersiz 4.5 milyon izleyicinin izlediği bir rekor kaydetmiştir. Her izleyici turnuvayı ortalama iki saat izlemiştir.
Modern e-Spor patlaması, ürünlerinde e-Spor potansiyeli gören video oyunları şirketlerinde de bir artış görmüştür. e-Spor sahnesini göz ardı edip zaman zaman bastıran Nintendo, yıllar sonra Wii Games Summer 2010'a ev sahipliği yaptı. Bir aydan uzun süren turnuva, 400.000'in üzerinde katılımcıyı gördü ve şirket tarihinin en geniş ve en kapsamlı turnuvası oldu. 2014'te Nintendo, Twitch'te çevrimiçi olarak akışı yapılan 2014 Electronic Entertainment Expo (E3) basın konferansında davetli yarışmasına ev sahipliği yaptı.Halo geliştiricileri olan 343 Industries, 2014'te Halo'yu Halo Championship Series (Halo Şampiyona Serileri) ile 50.000 ABD dolarından oluşan bir ödül havuzunun oluşturulmasıyla bir e-Spor olarak canlandırmayı planladıklarını duyurdu.Blizzard Entertainment ve Riot Games, North American Collegiate Championship (Kuzey Amerika Üniversiteliler Şampiyonası) ile kendi üniversite sosyal yardım programları yaptı. 2013 yılından bu yana, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ve gibi üniversiteler ve kolejler, e-Spor oyuncularını üniversite düzeyinde atletler olarak tanıtmakta ve atlet bursları sunmaktadır. 2017'de Blizzard Entertainment'ın üniversiteli e-Sporlar bölümü olan Tespa, turnuvalarında yarışan üniversite e-Spor kulüpleri için 1 milyon ABD doları değerindeki burs ve ödül dağıtmaya yönelik yeni girişimini açıkladı.
2014 yılında, en büyük bağımsız e-Spor ligi, Electronic Sports League (Elektronik Spor Ligi), ülkede e-Sporu denemek ve geliştirmek için yerel Japan Competitive Gaming markası ile ortaklık kurdu.
E-Spor yarışmalarının yerinde izlenmesi ve olayların kapsamı, çevrimiçi görüntülemenin büyümesiyle birlikte artmıştır. 2013'te Staples Center'da yapılan Season 3 League of Legends World Championship (Sezon 3 League of Legends Dünya Şampiyonası), biletlerin tamamını satmıştır. Güney Kore'nin Seul şehrindeki 2014 League of Legends Dünya Şampiyonası'nda 40.000'den fazla hayranın katıldığı etkinlikte, Imagine Dragons grubu sahne almıştır ve yarışmaya ek olarak açılış ve kapanış törenleri yapılmıştır. 2017 yılında League of Legends Dünya Şampiyonası finali açılışında, canlı bir performans ve artırılmış gerçeklik kullanılarak bir CGI animasyonu kullanılmıştır.
2015 yılında ilk e-Spor arenası, ABD'nin ilk e-Spor tesisi olarak Santa Ana, Kaliforniya'da açılmıştır. 2018 yılında , Las Vegas Strip'teki ilk e-Spor arenasını açacaktır. Önümüzdeki on yılda ek yerlerin de açılması planlanmaktadır.[]
Profesyonel ligler
Çoğu e-Sporda, organize oyun, ekibin maçlarda nasıl oynadığına dayalı olarak yarışmanın organizasyonu içindeki sponsorlu takımlar düşme ve yükselme yöntemi ile yapılır. Bu, Avrupa ve Asya ülkelerinde profesyonel spor modelleri gibidir. Bununla birlikte, e-Sporlara karşı artan ilgi ile birlikte, bazı şirketler, Kuzey Amerika'daki profesyonel sporlarda kullanılan ve tüm takımların düzenli olarak sezonda karşılaşarak, sezon sonundaki oyunlara katılmak için mücadele ettiği ligleri başlatmıştır.
Blizzard Entertainment; Ocak 2018'de başlayan on iki takımın yer aldığı 2016'da çıkan Overwatch oyununu temel alan Overwatch League'i ilk normal sezonu ile başlattı. Ekiplerde oynamak için sözleşme imzalayan oyunculara, yıllık maaş ve ek avantajlar ile takımın geliri ve ödül kazancından da pay verilmektedir. İlk sezon, sezon sonu kazanacak takıma 1 milyon Ameriktan doları verecek toplam 3,5 milyon dolarlık toplam ödül havuzundan oluşmaktadır.
Take-Two Interactive, NBA 2K Ligi oluşturmak için NBA 2K oyun serisini kullanarak National Basketball Association (NBA, Ulusal Basketbol Birliği) ile ortaklık kurmuştur. Bu lig, profesyonel bir spor liginin işlettiği ilk e-Spor ligidir. NBA, bu lig için, 30 profesyonel NBA ekibinin her biri tarafından kısmen sponsor edilen bir lig takımı aramaya başlamıştır. Açılış sezonu Mayıs 2018'de 17 takımla başlayacaktır. Benzer şekilde, EA Sports ve Major League Soccer (MLS), EA'nın FIFA 18'ini kullanarak bir e-Spor ligi olan eMLS'i başlatmıştır. Açılış sezonunda 23 MLS ekibinden 19'u eMLS ekiplerini yönetecektir.
Sponsorluklar
Günümüzde artan ilgi ile beraber, özellikle teknoloji firmaları, hem reklam hem de finansal destek amaçlı profesyonel oyuncuların takımları ile anlaşma yapmaktadır. Önceki yıllarda sponsorluk; ekipman karşılığı yapılırken, artık ekipman, ulaşım masrafları ve düzenli maaş ödemesi ile yapılmaktadır. Takımlar bu sponsorları web sitelerinde, takım formalarında ve sosyal medyada gösterir. 2018 itibarıyla en büyük takımlardan birinin 3,32 milyondan fazla sosyal medya takipçisi bulunmaktadır. E-Spor tarihinde en uzun süredir devam eden turnuvalar Intel firması tarafından sponsor edilmektedir. Diğer başlıca sponsor firmalara örnek olarak Coca-Cola, Red Bull, Mountain Dew, T-Mobile, , Audi, Airbus, ASUS, HTC, Logitech, Razer ve Türk Hava Yolları verilebilir.
Türkiye'de e-Spor
Türkiye'nin bilinen ilk e-Spor takımı, 2003 yılında Counter Strike kadrosu oluşturarak başlayan Dark Passage takımıdır. Dark Passage, 2012 yılında League of Legends oyunu için de kadro oluşturmuştur. 2013 yılından itibaren, takımın sadece kadın oyunculardan oluşan Dark Passage Ladies kadrosu da bulunmaktadır. Dark Passage aynı zamanda; Starcraft 2, FIFA ve Point Blank oyunlarında da etkin rol göstermektedir. E-Sporlara artan taleple birlikte, bağımsız takımların yanında, Türkiye'de 2015 yılında Beşiktaş ESK, ardından 2016 yılında 1907 Fenerbahçe e-Spor ve Galatasaray eSports, League of Legends oyunu için e-Spor takımlarına resmî destek vermeye başlamışlardır. Türkiye'de birden fazla e-Spor alanında etkin olan diğer takımlar arasında, 2005 yılında kurulmuş Team Turquality, 2008 yılında kurulmuş HWA Gaming verilebilir. Bahçeşehir Üniversitesi'nin League of Legends takımı olan BAU SuperMassive de, başarılı takımlar arasındadır.
Türkiye'nin uluslararası alanda başarılara sahip e-Spor takımı olan Space Soldiers, Counter Strike: Global Offensive (CS:GO) oyununda Türkiye'yi çeşitli turnuvalarda temsil eden ve 2014 yılında Bünyamin Aydın tarafından kurulan bir takımdır. Takım aynı zamanda, 5 oyuncusunun da Türkiye millî CS:GO kadrosunda yer aldığı ilk takımdır.
Türkiye doğumlu Tarık Çelik, en çok tanınan uluslararası e-Spor takımlarından biri olan OpTic Gaming'te 2016-2017 yılları arasında CS:GO oyuncusu olarak oynamıştır. Tarık, 2017 yılından itibaren Cloud9 takımında oynamaya devam etmiş ve aynı yılın sonlarına doğru takımın oyun içi liderliğini üstlenmeye başlamıştır.
Profesyonel liglere katılacak oyunculara, Türkiye Cumhuriyeti Gençlik ve Spor Bakanlığı - Spor Genel Müdürlüğü tarafından 2014 yılından itibaren e-Sporcu lisansı verilmekte ve bu oyuncular, profesyonel oyuncu olarak değerlendirilmektedir.
2011 yılında kurulan Türkiye Dijital Oyunlar Federasyonu ile devlet tarafından federasyon seviyesinde tanınan e-Spor, 2013 yılında bu federasyonun kapanması ile asbaşkanlık seviyesine inmiştir. 11 Ekim 2017 tarihinde Ankara'da Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Gençlik ve Spor Bakan Yardımcısı Abdurrahim Boynukalın, Dijital Oyunlar Sempozyumu'ndan sonra basına yaptığı açıklamada, e-Spor'un Türkiye de dahil olmak üzere, dünya çapındaki öneminin farkında olduklarını ve Türkiye Elektronik Sporlar Federasyonu'nun kurulacağını belirtmiştir. 4 Nisan 2018 yılında da kurum faaliyet göstermeye başlamıştır ve ilk başkanı Alper Afşin Özdemir olmuştur.
Riot Games Türkiye Ülke Müdürü , Türkiye'de en çok izlenen sporun futbol, ardından e-Spor karşılaşmaları olduğunu belirtmiştir. Koçyiğit, ayrıca Türkiye'de futboldan sonra gelen en popüler sporun e-Spor olduğunu ve belirli spora artan ilginin, Beşiktaş, Fenerbahçe ve Galatasaray gibi takımların o spora destek vermesinden sonra artmaya başladığını eklemiştir. Koçyiğit'in röportajında, Türkiye'deki şampiyonluk maçlarının 1 milyon kişiye kadar izlenme alabildiğini de söylemiştir.
Riot Games Türkiye ve Bahçeşehir Üniversitesi işbirliği ile, 2017'nin Mart ayında 1 milyon TL'lik e-Spor bursu verilmeye başlanmıştır. Ayrıca üniversite, Türkiye'de ilk kez hayata geçirilen seçmeli "Oyun Sektörü ve E-Spor" dersini müfredatına almıştır.
Dünya çapında oyun, e-Spor ve mobil cihaz piyasa araştırması yapan Newzoo'nun raporuna göre, 2018'deki e-Spor hayran sayısı Türkiye'de 4 milyonu aşacaktır. adlı acentenin yaptığı sunuma göre, Türkiye'de internete bağlı 46 milyondan fazla kişinin 29 milyondan fazlası aktif olarak oyun oynamaktadır. Sunuma göre; Gamescom 2016 tarafından Türkiye'nin bir partner ülke olarak seçilmesi ve dünyaca yaygın çevrimiçi oyun dağıtım platformu Steam'in Türk lirası ile ödeme kabul etmeye başlaması bu potansiyel sayesinde mümkün olmuştur.
Önemli başarılar
Türkiye CS:GO takımı TWC 2016 kupasını kaldırırken.
3-14 Ağustos 2014 tarihleri arasında Almanya, Köln'de gerçekleştirilen Turnuvası’nda Türkiye'yi temsil eden İstanbul temsilcisi Dark Passage, Avustralya'nın Legacy eSports takımını 5 maç üzerinden 3-0 yenerek birinci olmuştur.
CS:GO 2016 Dünya Şampiyonası'nda (TWC 2016) Türkiye'yi temsil eden Space Soldiers,Arjantin'e karşı yaptığı son maçında 0-11 skorla yenilmek üzere olduğu maçı 16-14 kazanıp birinci olmuş ve 50 bin Amerikan doları ödülü kazanmıştır. Aynı takım, diğer önemli turnuvalardan biri olan ve 12 Ocak-31 Ocak 2018 tarihlerinde düzenlenmekte olan Atlanta, ABD'deki ELEAGUE Major Şampiyonası'nda 1 milyon Amerikan Doları ödül havuzlu yarışmada yer aldı ancak dokuzuncu olarak yarışmadan elendi.
Video oyunlarının spor olarak kabul edilebilmesi halen tartışmalı bir konudur. Bazı gruplar, e-Sporların popülaritesindeki artıştan dolayı, bazı oyunların spor olarak kabul edilmesini gerekçe olarak öne sürerken; diğer gruplar, video oyunlarının hiçbir zaman "gerçek spor" statüsüne erişmeyeceğini savunmaktadır. Bununla birlikte, gerçek spor sayılabilmesi için popülerlik tek sebep değildir. Bazı kişiler, bir faaliyeti spor olarak sınıflandıranın "dikkatli planlama, kesin zamanlama ve ustalıkla icra etme" olduğunu ve fiziksel egzersizler ile açık hava oyun alanlarının geleneksel ya da geleneksel olmayan "sporlar" için gerekli olmadığını savunmuştur. Bununla birlikte, e-Sporların bilgisayar başında yapılmasından dolayı, katılımcılarının geleneksel sporlardaki kadar fiziksel açıdan sağlıklı olması gerekmemektedir. E-Spor ile uğraşan oyuncular; hızlı düşünme, bulunulan ortama göre hızlı karar verebilme ve stratejik hareketler yapmak üzere zihinlerini kullanırlar. 2014 teknoloji konferansında popüler oyun akış hizmeti Twitch'in satın alınması hakkında düşünceleri sorulduğunda ESPN başkanı , e-Sporu "bir spor değil, bir rekabet" olarak nitelendirmiştir. 2013 yılında "Real Sports with Bryant Gumbel" şovunun bir bölümünde, bir panelist açıkça konuya gülmüştür. Buna ek olarak, dövüş oyunları topluluğunun birçoğu, rekabet oyunları yarışmaları ve diğer türlerin ticaretle bağlantılı olduğu e-Spor yarışmaları arasında bir ayrım yapmaktadır. Amerika'da komedyen ve oyuncu olan Jimmy Kimmel, bir programında, video oyunu oynayanları izleyenler ile alay ettiği gerekçesiyle, YouTube platformuna yüklediği videoda çok sayıda eleştiri almış; bunun üzerine sonraki yayınlarında, bu videonun şimdiye kadarki en düşük beğeni puanına sahip video olduğunu söyleyerek konuya açıklık getirmeye çalışmıştır. Video oyunları bazen "zihin sporu" olarak sınıflandırılır.Uluslararası e-Spor Federasyonu tarafından düzenlenen 2015 e-Sporlar Dünya Şampiyonası'nda, e-Sporların dünya çapında tanınmış, meşru bir spor etkinliği olarak gelecekte tanınmasını tartışmak üzere uluslararası spor topluluğundan konuklarla bir e-Spor paneli düzenlenmiştir.
2013'te Kanadalı League of Legends oyuncusu olan Danny "Shiphtur" Le, "Uluslararası Tanınan Atletler" için belirlenen bir kategori olan bir Amerikan P-1A vizesi alan ilk profesyonel oyuncu olmuştur.
2014 yılından itibaren Türkiye Gençlik ve Spor Bakanlığı - Spor Genel Müdürlüğü, e-Sporcu lisansı vermekte ve bu oyuncuları profesyonel oyuncu olarak kabul etmektedir.
2016'da Fransız hükûmeti, e-Sporlar düzenlemek ve tanımak için bir proje üzerinde çalışmaya başlamıştır.Filipinler Oyun ve Eğlence Komitesi, Temmuz 2017'de profesyonel bir e-Spor ekibi tarafından kefil olan Filipinli e-Spor oyuncularına atletik lisans vermeye başlamıştır.
The 2007 Asian Indoor Games (2007 Asya Kapalı Oyunları), diğer geleneksel sporların yanı sıra e-Sporlar için de resmî madalya kazandıran ilk önemli çoklu spor yarışmasıydı. Asya Kapalı Oyunları'nın daha sonraki yıllarda ve devamı olan Asya Kapalı ve Dövüş Oyunları, her zaman e-Sporları resmî bir madalya etkinliği ile dâhil etti. Aynı zamanda, Asya'nın en üst düzeydeki çok spor yarışması olan Asian Games (Asya Oyunları), e-Sporları 2022'de yapılacak yarışmada bir madalya etkinliği olarak dahil edecek ve e-Sporlar, 2018 Asya Oyunları'nda 2022 oyunlarının öncüsü olarak bir sergi etkinliğinde sunulacaktır. Intel; Güney Kore, Pyeongchang'daki 2018 Kış Olimpiyatları öncesinde, StarCraft II ve oyunlarının e-Spor sergi etkinliklerine sponsor olmuştur. Benzer bir sergi vitrini olan eGames, Rio de Janeiro'daki 2016 Yaz Olimpiyatları ile beraber düzenlenmişti.
Paris'teki 2024 Yaz Olimpiyatları organizasyon komitesi, olimpiyatlarda genç kuşakların da ilgisini tutmaya devam etmek için e-Sporların da eklenmesi gerektiğini gerekçe göstererek, Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) ve çeşitli profesyonel e-Spor organizasyonlarıyla görüşmelerde bulunmaktadır. IOC Başkanı Thomas Bach, e-Sporları olimpik bir olay olarak sunulabilmesinde iki zorluğunun bulunduğunu belirtmiştir. Bunlardan biri saldırgan oynanışa sınırlamalar getirmelerinin gerekliliği, diğeri de şu anda e-Sporların daha da koordine olabilmesi için bir küresel onay mekanizmasının eksik olmasıdır. IOC tarafından Ekim 2017'de düzenlenen bir zirvede, "Rekabetçi 'e-Sporların' bir spor etkinliği olarak kabul edilebilir olduğu ve e-Spor oyuncularının geleneksel sporlardaki atletlerle karşılaştırılabilir yoğunlukta hazırlık ve eğitime ihtiyaç duydukları" sonucuna varıldı. Ancak bu, olimpiyatlarda kullanılacak oyunların, "Olimpik harekete uygun kural ve düzenlemeler çerçevesinde" olmasını gerektirecekti.
Oyunlar
Oyuncular arasında e-Spor kategorisinde sayılan oyunların sayısı günden güne artmaktadır. 2000 yıllarında, daha sonradan e-Sporların dünyaya yayılmasında büyük önem taşıyan Güney Kore'deki internet kafelerde gerçek zamanlı strateji oyunları oldukça yaygın olmuştur. 2010 yılından sonra Warcraft III: The Frozen Throne modu Defense of the Ancients çıkışından sonra, e-Spor olarak çok oyunculu savaş arenaları yaygınlaşmıştır. Hala kategoride yer alan isim ve türlerde tartışmalar olsa da, ücretli veya ücretsiz en yaygın oyunlar arasında şu oyunlar yer alır:
E-Spor Kategorisinde Kabul Edilen Oyunlar ve (Mevcutsa) Türkiye Bölgesi Ücretleri
Bir oyunun e-Spor kategorisinde olması ve profesyonel liglere katılabilmesi için bazı şartlara sahip olması gerekir. Bunlardan biri oyunun Kazanmak için Öde (Pay to Win, P2W) modeline sahip olmamasıdır. Oyun ücretli veya ücretsiz olarak kullanıma sunulabilir. Ancak, oyun için veya oyun içi yapılan harcamaların, kişiyi diğer oyunculardan daha iyi yapmaması gerekir. Oyunun mücadeleye uygun olması, yüksek sayıda oyuncusunun olması ve geliştiricisi tarafından desteklenmesi gerekir. Bunlardan biri sağlanmadığı takdirde, oyun e-Spor için uygun değildir. Örneğin Minecraft, en çok aktif oyuncusu olan oyunlardan biri olmasına rağmen, açıkça kazananın ve kaybedenin belirlenemeyeceği için e-Spor kategorisinde değildir. Oyunun kurallarını öğrenmenin kolay, uzmanlaşmanın zor olması da bu şartlar arasında verilebilir. E-Spor turnuvalarının yapılabilmesi de aynı zamanda büyük yatırım ve iş gücü gereklidir.
İzleyici modu
Video oyunları, öncelikle oyuncunun oyundaki deneyimi için tasarlanır. Ancak, birçok başarılı e-Spor oyunu baştan itibaren profesyonelce oynanacak şekilde tasarlanmıştır. Geliştiriciler, e-Spor özelliklerini eklemeye veya hatta üst düzey rekabeti desteklemek için tasarımdan ödün verebilirler. StarCraft II,League of Legends ve Dota 2 gibi oyunlar, en azından kısmen, profesyonel rekabeti desteklemek için tasarlanmıştır.
Dota 2 adlı oyunda, oyun içi izleyicilere özel denetimler ve açıklamaları.
Oyuncuların belirli bir oyuna katılmalarına izin vermenin yanı sıra, pek çok oyun geliştiricisi seyirci yararına özel izleyici özellikleri eklemiştir. Bu, oyuncuların oyunu rakip oyuncunun bakış açısından izlemelerinden, izleyicilere oyuncuların sahip olmayabileceği bilgiye erişimi sağlayan, oldukça modifiye edilmiş bir arabirime kadar geniş bir yelpazede olabilir. Bu modda görüntülenen oyunun durumu, bir oyundaki her iki takımın da rekabet avantajı kazanmasını ve bilgi sızdırılmasını önlemek için belirli bir süre geciktirilebilir. Bu özelliklere sahip oyunlar Counter-Strike: Global Offensive, Call of Duty,StarCraft II,Dota 2, ve Counter-Strike'ı içerir. League of Legends, özel oyun modlarıyla sınırlı seyirci özelliklerini içerir.
2016'da sanal gerçeklik başlıklarının piyasaya sürülmesine cevaben, Dota 2 gibi bazı oyunlar, sanal gerçeklik görüntüleme desteğini içerecek şekilde güncellenmiştir.
Bağlantı türü
Oyunun türüne göre oyun aynı bilgisayarda oynanabileceği, bir ağ bağlantısı ile de oynanabilir.
Bağlantı için en yaygın yöntemlerden biri internettir. Oyun sunucuları genellikle bölgelerine göre ayrılır ve yüksek kaliteli bağlantılar oyuncuların dünya genelinde gerçek zamanlı bağlantı kurmalarına izin verir. Çevrimiçi bağlantıların dezavantajları arasında, fiziksel etkinliklere kıyasla hile tespitinde zorluk ve özellikle yüksek düzeyde rekabet ortamında oyuncuların performansını olumsuz şekilde etkileyebilecek ağ gecikmeleridir. Birçok yarışma, özellikle küçük turnuvalar ve gösteri oyunları çevrimiçi olarak yapılır.
1990'lı yıllardan beri, profesyonel ekipler veya organize takımlar, gibi Internet Relay Chat ağları aracılığıyla eşleşme yaptılar. E-Sporlar geliştikçe, oyuncuların, oyunların içinde yer alan otomatik eşleştirme istemcileri kullanmaları da yaygınlaştı. Otomatik eşleştirme, Warcraft ve StarCraft serisine entegre edilmiş Blizzard'ın Battle.net 1996 sürümü ile yaygınlık kazandı. Otomatik eşleştirme, Xbox Live ve PlayStation Network gibi hizmetlerle oyun konsollarında da yaygınlaştı. Rakipler birbirleriyle iletişim kurduktan sonra oyun çoğunlukla bir oyun sunucusu tarafından merkezi bir konumda ya da rakibin makinelerinden birinde yönetilmektedir.[]
Buna ek olarak, yarışmalar genellikle bir yerel ağ veya LAN üzerinden yürütülür. Daha küçük ağ genelde daha az gecikme ve daha yüksek kalite sunar. Rakiplerin fiziksel olarak aynı konumda bulunması gerektiği için yerel ağ oyunları, rakiplerin doğrudan incelenmesine izin vererek adil oynamaya yardımcı olur. Bu, yetkisiz donanım veya yazılım modlama gibi birçok hile türlerini önlemeyi kolaylaştırır. Rakiplerin fiziksel varlığı, yerel ağ etkinliklerinin daha sosyal bir ortam yaratmasını da sağlar. Bazı oyuncular, LAN partileri düzenlemekte veya internet kafelerde oyun oynamaktadır. Çoğu büyük turnuvalar da LAN üzerinden yapılır.League of Legends aslında sadece çevrimiçi oyun için piyasaya çıkmıştır, ancak Ekim 2012'de LAN istemcisinin büyük turnuvalarda kullanılmak için geliştirilmeye başlandığı belirtilmiştir. Eylül 2013'te Valve, oyunun bir yamasında Dota 2'ye LAN üzerinde oynama desteği eklemiştir. Oyunlar LAN desteğine çeşitli yaklaşımlar uygulamıştır. Orijinal StarCraft'ın aksine, StarCraft II LAN oyununa destek olmaksızın yayımlanmıştır ve oyuncularından olumsuz tepkiler almıştır.[]
Turnuvalar
Takımlar
Profesyonel oyuncular ya da "pro gamers", genellikle oyun takımları ve/veya daha geniş oyun dernekleri ile ilişkilidirler. OpTic Gaming, , Team SoloMid, , Cloud9, Fnatic, , , SK Telecom T1, , ve Natus Vincere gibi takımlar çeşitli profesyonellerden oluşur. Turnuva kazançlarındaki ödül paralarına ek olarak, oyunculara ayrıca ayrı bir ekip maaşı ödenmesi de mümkündür. Ekip sponsorları, turnuva seyahat masraflarını karşılayabilir veya oyun donanımını sağlayabilir. Dernekler arasında Kore e-Spor Birliği (Korean e-Sports Association, KeSPA), Uluslararası e-Spor Federasyonu (International e-Sports Federation, IeSF), İngiliz e-Sporlar Derneği, Uluslararası Elektronik Oyunlar Komitesi (International eGames Committee, IEGC) ve Dünya e-Sporlar Derneği (World eSports Association, WESA) bulunmaktadır. Turnuvalarda takım oyuncuları genellikle, isim "takma isim" soyisim şeklinde gösterilir ve mücadele sırasında yorumcular tarafından takma isimleri ile bahsedilir.
Geleneksel spor atletleri, e-Sporlara ilgi göstermektedir. Örneğin; Rick Fox, e-Spor takımının sahibidir ve Shaquille O'Neal, 'a yatırım yapmıştır. Ayrıca, Almanya'daki Schalke 04, Fransa'da ve Türkiye'de Beşiktaş, Fenerbahçe ve Galatasaray'ın e-Spor takımları bulunmaktadır.
Profesyonel kadın e-Spor oyuncuları, League of Legends, Counter-Strike, Dead or Alive 4, and StarCraft II oyunların genellikle sadece kadın oyuncuların bulunduğu turnuvalarında yer almaktadır. Sadece kadın oyunculardan oluşan e-Spor takımlarına ve örnek verilebilir.
e-Spor turnuvaları, neredeyse her zaman canlı bir izleyicinin önünde gerçekleşen fiziksel olaylardır. Turnuva, GameX gibi daha büyük bir etkinliğin parçası olabilir veya yarışma The International gibi etkinliğin tamamı için yapılıyor olabilir. Turnuva tek bir oyun için ya da birden fazla oyun için de düzenlenebilir. Yarışmalar çeşitli biçimlerde olur, ancak en yaygın olanı tek veya çift eliminasyon sistemi olup, bazen de lig usulü ile karma yapılır. Yarışmalar genellikle hileleri önlemek için oyun boyunca oyuncuları izleyecek hakem veya yetkililere sahiptir.
Video oyunlarıyla ilgili yarışmalar uzun zamandan beri var olmasına rağmen, e-Sporlar 1990'ların sonunda önemli bir değişim görmüştür. 1997'de Cyberathlete Professional League (Siberatlet Profesyonel Ligi) öncülüğünde turnuvalar çok daha büyük olmuştur ve kurumsal sponsorluk daha yaygın hale gelmiştir. Hem fiziksel hem de çevrimiçi görüntülemenin artması e-Sporu daha geniş bir kitleye taşımıştır. Büyük turnuvalar arasında (Dünya Siber Oyunları), Kuzey Amerika Major League Gaming ligi, Fransa merkezli (Elektronik Sporlar Dünyası Kupası) ve Çin'in Hangzhou kentinde düzenlenen World e-Sports Games (Dünya e-Spor Oyunları) yer alır.
Köklü oyunlar için toplam ödül, yılda milyonlarca ABD doları tutarında olabilir.Dota 2, 10 Eylül 2016 tarihi itibarıyla 632 kayıtlı turnuvada yaklaşık 86 milyon ABD doları ödül dağıtmıştır ve 23 oyuncu 1 milyon doların üzerinde kazanmıştır.League of Legends, 1749 kayıtlı turnuva içinde yaklaşık 30 milyon dolar dağıtmıştır. Ancak ödül parasına ek olarak Riot Games, League of Legends Şampiyonaları Serisi içindeki oyuncular için maaş da sağlamıştır. Yine de, çoğu oyuncu oldukça düşük bir ücret alırken, en başarılı oyuncuların bazılarının maaşlarının önemli ölçüde daha yüksek olması nedeniyle bu maaşların nasıl dağıtıldığı eleştirilmektedir. Bu maaş dengesi, oyuncu başına ortalama kazanç değerini bozmaktadır. Ağustos 2017'de, Valve'in önde gelen Dota 2 turnuvası olan The International 2017, e-Spor turnuvasında bugüne kadarki en büyük ödül havuzu olan 24 milyon ABD doları aşarak bir rekor kırmıştır.
Genellikle, turnuva yarışması için para ödülü doğrudan oyun geliştiricileri tarafından sağlamaktadır, ancak üçüncü partilerden sponsorluklar gelebilir. Bunlar genellikle bilgisayar donanımı, enerji içecekleri veya bilgisayar yazılımı satan şirketlerdir. Genel olarak, büyük bir e-Spor etkinliğine ev sahipliği yapmak, bağımsız bir girişim olarak kârlı değildir. Örneğin; Riot, League of Legends Şampiyonası Serisi'ni "para kazanmadığımız önemli bir yatırım" olarak açıklamıştır.
Video oyun geliştiricileri ile turnuva organizatörleri ve yayıncılar arasındaki ilişki üzerinde önemli çeşitlilikler ve müzakereler yapılmaktadır. Özgün StarCraft etkinlikleri Güney Kore'de Blizzard'tan büyük ölçüde bağımsız olarak yapılırken; Blizzard, düzenleyicilerin ve yayıncıların, oyunun devamı olan StarCraft II'yi içeren etkinlikler için yetkilendirme talep edilmesini istemiştir. Kısa süre içinde, bu durum Kore e-Spor Birliği ile şirket arasında durgunluğa sebep olmuştur. 2012'de bir anlaşmaya varılmıştır. Anlaşmaya göre, 10.000 ABD dolarından fazla ödül dağıtan turnuvalarda Blizzard'tan izin alınmalıdır. Riot Games, Blizzard'tan farklı olarak, yetkilendirilmiş turnuvalarda oyun içi ödüller sunmaktadır.
İzlenme
E-Sporlara artan ilgi ile izlenme sayıları da günden güne artmaktadır. Geleneksel spor turnuvalarına benzer şekilde, turnuva salonunda fiziksel olarak bulunup izlemenin yanı sıra, karşılaşmalar oyun içi izleme modu, Twitch ve Youtube Gaming gibi hizmetler ile çevrimiçi olarak da çeşitli dillerde izlenebilir. Newzoo'nun yaptığı "2017 Global Esports Market Report" (2017 Küresel E-Spor Piyasa Raporu) adlı araştırmaya göre, 2016'da 50 milyon Amerikan doları olan yayın hakları, 2020 yılında yaklaşık 7 kat artarak 340 milyon Amerikan dolarını bulacaktır. Yine aynı araştırmaya göre, 2017 yılında toplam yaklaşık 385 milyon olan e-Spor izleyici sayısı, 2020 yılında 590 milyon kişiye ulaşacaktır. Bu sayı 2015'te 235 milyon, 2016'da ise 323 milyon olmuştur.
2017'nin başlarında Katoviçe, Polonya'da yapılan Intel Extreme Masters adındaki turnuvayı iki hafta içinde 173.000 kişi ziyaret etmiştir. Bu turnuvayı toplam izleyenlerin sayısı ise 46 milyonu bulmuştur. Yine 2017'de, 2002 FIFA Dünya Kupası'nın yapıldığı Seul FIFA Dünya Kupası Stadyumu'nda organize edilen Dota 2 The International Şampiyonası'nda 40.000 koltuğun tamamı satılmıştır. Aynı zamanda bu turnuvayı izleyen kişilerin sayısı yaklaşık 27 milyon olarak belirlenmiştir. 2016 yılında sadece League of Legends dünya finali maçını izleyenlerin sayısı 43 milyon iken, NBA finallerini 31 milyon kişi izlemiştir.
2017 yılında e-Spor izleyicilerinin %71'ini erkekler, %39'unu kadınlar oluşturmuştur ve ortalama izlenme yaşı 21-35 arasıdır.
Bahisler
E-Spordaki ilginin artışı, oynayanların yanı sıra izleyen veya ilgilenenlerin de gelirini artıracak çeşitli yeni yollar açmıştır. Bunlardan biri, kazanacağı düşünülen takımın üzerine profesyonel diğer sporlarda olduğu gibi bahis oynamaktır. Yine profesyonel sporlarda olduğu gibi, maçı kazanma dışında bahis oynanabilecek farklı koşullar da bulunur. Örneğin; Spor Toto'nun futbol maçları için resmî bahis oyunu İddaa, kesin sonuç dışında; ilk yarı sonucu, toplam gol sayısı gibi ek tahminler için de oynanabilmektedir. E-Spor oyunlarında da benzer koşullar için tahminler üzerine bahis oynanabilir. Örneğin, üzerine en çok bahis oynanan e-Spor oyunlarından biri olan Counter Strike: Global Offensive (CS:GO) oyununda, maçın kesin sonucuna ek olarak sadece tabanca ile oynanan ilk rauntun kimin kazanacağı üzerine de tahminde bulunulabilir. Bazı bahis siteleri, takımın oyuncularının üzerine bahis oynanmasına da izin vermektedir. Bahisler gerçek para ile oynanabileceği gibi, oyun içi eşyalar üzerine de yapılabilir.
Bahis oynamak, tahmin edilebileceği gibi risklidir. Sadece 18 yaşından büyüklerin oynayabileceği gibi, kazanmak kadar kaybetme riski de bulunmaktadır. Tüm şans oyunlarına benzer şekilde, bahis oynamak uzun araştırma, üzerine bahis oynanacak takımın tanınması ve önceki maçlarının incelenmesini gerektirir. Bahis siteleri; bahis oynayacak kişilere, oynanacak e-Spor oyununun, sevilen ve kurallarının bilindiği bir oyun olmasını önermektedir. Örneğin, CS:GO kuralları kolay olan bir oyun iken, MOBA oyunu sevenler için League of Legends, Dota 2 veya Starcraft II daha çekici gelebilir.
Türkiye'de yapılan e-Spor turnuvaları
Türkiye'de, e-Spor kategorisinde sayılan oyunların çoğu yüksek oyuncu kitlesine sahiptir, bunların başında CS:GO, LoL ve Valorant gelmektedir. Bu oyunlarda sezonluk resmi ligler düzenlenirken, finalleri çoğunlukla seyircili etkinliklerde yapılmaktadır. Yerel ligler haricinde CS:GO ve Valorant tarafında Türkiye birçok uluslararası turnuvaya ev sahipliği yapmıştır.
Oyunun geliştiricisi Riot Games, Türkiye'ye yaptığı yatırım ile Türkiye sunucusuna sahip ilk ve tek e-Spor ligini başlatmıştır. "Türkiye Şampiyonluk Ligi" adı verilen ligde diğer sporlarda olduğu gibi profesyonel oyuncular ve kulüpler bulunmaktadır. Ayrıca lig aşağıdaki şartları taşımaktadır:
Takımlar aynı zamanda profesyonel şirkettir.
Karşılaşmalar beşer kişilik iki takımla oynanır.
Asgari iki yedek oyuncu bulunmalıdır.
Takımlarda en fazla iki yabancı oyuncu bulunabilir.
Takım oyuncularının takımları ile profesyonel sözleşmeleri bulunur.
Bir oyuncunun azami sözleşmesi 2 yıldır.
Sözleşmeli bir oyuncu ile takımların görüşmesi yasaktır.
Bonservis karşılığında oyuncu transferi yapılabilir.
Ülker etkinlik salonunda PMGC'nin ilk günüİlk kez 4-5 Kasım 2017 tarihlerinde CS:GO, Dota 2 ve FIFA18 için Volkswagen Arena'da ulusal bir turnuva düzenlemiştir. Bu turnuvada ödül havuzu ₺170.000 olarak belirlenmiştir. Günümüzde Counter-Strike 2 için sezonluk turnuvalarını devam ettirmektedir.
2018 yılında, büyük e-Spor takımlarının yer aldığı BLAST Pro Series'in ikinci turnuvası olan BLAST Pro Series İstanbul 2018, İstanbul'da yapıldı. Ödul havuzu $250.000 olarak belirlenmiştir.
2019 yılında StarLadder tarafından organize edilen StarSeries i-League'in 8. sezonuBelek'te düzenlenmiştir. Ödul havuzu $500.000 olarak belirlenmiştir.
2022 yılında Riot Games tarafından düzenlenen ve Valorant'da yılın son turnuvası turnuvası olan Valorant Champions 2022 İstanbul'da oynandı. $1.000.000'lık ödül havuzuna sahip olan turnuvayı Brezilya organizasyonu olan LOUD kazandı.
2023 yılında yapılan PUBG Mobile Dünya Şampiyonası İstanbul, Ülker Spor ve Etkinlik Salonu'nda düzenlendi. Turnuvanın şampiyonu olan Mogolistan takımı IHC Esports $453,500 dolarlık ödülün sabibi oldu. Finallerde yarışan tek Türk temsilcisi S2G Esports turnuvayı 11. sırada tamamladı.
Etik
Profesyonel oyuncular genelde etik kurallara uymakla yükümlüdürler. Turnuvalar, organizasyonlar ve takımlar tarafından belirlenen açık kurallara ek olarak iyi sporcu olmanın genel beklentilerini karşılamaya özen gösterirler. Örneğin, yaygın bir davranış, yenildikten sonra dahi sohbet penceresine "gg" (İngilizce "good game" (iyi oyun) için kısaltma) yazmaktır. Çoğu oyun, rakiplerin oyun durumu hakkında sınırlı bilgi sahibi olmaya dayanır. Ancak, 2012 IEMStarCraft II oyunu sırasında, iyi bir davranış örneği olarak; Feast ve DeMusliM, "Feast" oyuncusuna yanlışlıkla sızdırılmış dış bilginin etkisini ortadan kaldırmak için kendi stratejilerini karşı takıma gönüllü olarak vermişlerdir. Bazı liglerdeki oyuncular, iyi davranış beklentilerine uymadığı için kınanmışlardır. 2012 yılında, League of Legends oyuncusu Christian "IWillDominate" Riviera, sözlü tacizden dolayı bir yıl boyunca yarışmalardan men edilmiştir. 2013'te StarCraft II profesyonel oyuncusu Greg "Idra" Fields, internet forumlarında Team Liquid hayranlarına hakaret ettiği gerekçesiyle takımından atılmıştır.League of Legends oyuncuları Mithy ve Nukeduck, maçlar sırasında aldığı sözlü taciz, saldırgan tavır ve kötü söz şikayetlerinden sonra 2014 yılında benzer cezalar almıştır.
Tamamı kadın oyunculardan oluşan bir League of Legends ekibi olan Team Siren, Haziran 2013'te kurulmuştu. Ekibin çıkışının, erkeklerin ilgisini çekmek için bir "hile" olduğu tartışmaları, olumsuz eleştiriler aldı. Ekip, promosyon videolarının olumsuz tanıtımının yanı sıra ekip kaptanının takım arkadaşlarına kötü muamelesi nedeniyle bir ay içinde dağıldı.
Bunun dışında; oyunda kullanılan hileler, şikeler, bahis oynama, ilaç kullanımı, hesap paylaşımı gibi davranışlar, oyuncuların geçici veya kalıcı olarak müsabakalardan men edilmelerine neden olmaktadır. Profesyonel oyuncular da dahil, hile korumalı sunucularda her gün çok sayıda hesap bu durumdan etkilenmektedir.
2010'da on bir oyuncusu kâr amaçlı şike yapmaktan suçlu bulundu, para cezasına çarptırıldı ve sonraki maçlarda oynamaktan men edildi. Team Curse ve Team Dignitas sırasında birincilik ve ikincilik para ödülünü alamadı.League of Legends ekibi Azebi Frost, 2012'de, dünya playofflarında yarı final maçında hile yaptıklarından dolayı 30.000 ABD doları para cezasına çarptırıldı.Dota 2 oyuncusu Aleksey "Solo" Berezin, çevrimiçi bahisten 322 ABD doları kazanmak için kasıtlı olarak bir oyunu verdiğinden bir dizi turnuvadan men edildi. 2014'te, iBuyPower Counter-Strike takımının oyuncuları; Sam "DaZeD" Marine, Braxton "swag" Pierce, Joshua "steel" Nissan ve Keven "AZK" Lariviere, şikeden dolayı resmî turnuvalardan uzaklaştırıldı. Bu dört oyuncunun, kendi maçlarına bahis oynayıp, yaptıkları şikeden dolayı 10.000 dolardan fazla kazanç elde ettiği iddia edildi.Counter Strike: Global Offensive "skin" (kaplama) üzerine yapılan kumarın, 2015 yılında 2.3 milyar dolar değerinde olduğu tahmin edildi. Bu uygulamanın şüpheli yasal ve etik yönleri keşfedildiğinde Haziran ve Temmuz 2016'da eleştirilere maruz kalmıştı.
Performans etkileyen ilaç kullanımı
E-Sporlarda (PED) yaygın kullanımı; oyuncuların kendileri, takım arkadaşları ve yetkili kişiler tarafından doğrulanmıştır. Oyuncular sıkça konsantrasyon ve reaksiyon hızını artırıcı ve yorgunluğu önleyici Ritalin, Adderall ve gibi uyarıcılar kullanır.Parkinson hastalığını tedavi etmekte kullanılan bir ilaç olan 'nin, oyuncuların ruh hallerini düzeltmek ve motive etmek amaçlı kullanıldığı yaygın olarak bildirilmektedir. Bazı oyuncular baskı altında sakin kalmak için anksiyete bozukluğunu tedavi etmek için reçete ile verilen adrenalin veya 'un etkilerini yok eden propanolol alırlar. Eski bir SK Gaming yöneticisi olan Bjoern Franzen'e göre, bazı League of Legends oyuncularının rekabette üç farklı ilacı alması bir alışkanlık olmuştur. Temmuz 2015'te eski bir Cloud9 oyuncusu olan Kory "Semphis" Friesen, takım arkadaşlarının hepsinin Adderall'ı ESL One Katowice 2015Counter-Strike: Global Offensive turnuvasında Virtus.pro'ya karşı bir maç sırasında kullandıklarını itiraf etmiştir. Ayrıca ESEA League turnuvalarındaki "herkesin" Adderall kullandığını da iddia etmiştir.
Bu tür ilaçların kontrolsüz kullanımı; bağımlılık, aşırı doz, serotonin sendromu ve uyarıcılar söz konusu olduğunda ise kilo kaybı da dâhil olmak üzere kişilerin sağlığına ciddi riskler getirmektedir. Özellikle oyunculara pazarlanan ve tezgâh üstünde satılan enerji içecekleri bile, ölümler ve hastaneye kaldırılma olayları ile medyaya yansımıştır ve düzenleyici incelemeler görmüştür. Bundan ötürü, Adderall ve benzer uyarıcılar ile bunların kullanımı, Major League Baseball ve National Football League de dâhil olmak üzere pek çok profesyonel spor organı ve ligleri tarafından yasaklanmıştır. Uluslararası e-Spor Federasyonu (IeSF) Dünya Dopingle Mücadele Ajansı'nın bir üyesi olmasına rağmen; yönetim, yapılan yarışmalarda herhangi bir PED'i yasaklamamıştır. Bununla birlikte, yapılan büyük liglerden biri olan Elektronik Spor Ligi bireysel olarak, maçlar sırasında benzer ilaçların kullanımının, oyuncuları yarışmadan diskalifiye edeceğini belirtmiştir. Her ne kadar oyuncuların tamamı uyuşturucu kullanmasa da, oyuncuların enerji artırıcılar veya enerji içecekleri içtikleri sıkça görülür. Genellikle kafeinli içecekler içilir veya enerji hapı kullanılır.
Oyuncu suistimali
Özellikle Güney Kore'de; organizasyonların, oyuncuların yaşam kalitesini etkilediklerine ve muhtemel kötü muameleye maruz bırakıldıklarına ilişkin bazı endişeler bulunmaktadır. Koreli kuruluşlar, rekabetçi maaş ödemeyi reddetmekle suçlanarak, Kore oyuncularının diğer pazarlara yavaş yavaş göçmesine yol açmıştır. Bir röportajda, League of Legends oyuncusu Bae "Dade" Eo-jin, "Koreli oyuncular, öğlen 1'de uyanıp ve sabaha karşı 5'e kadar oynuyor." demiştir ve 16 saatlik oyun programının tükenmişlik sendromuna neden olan önemli bir faktör olduğunu söylemiştir. konusundaki endişeler de 2014 yılında başka bir League of Legends oyuncusu Cheon "Promise" Min-Ki'nin şike yaptığını itiraf ettikten bir hafta sonra intihar girişiminde bulunmasıyla artmıştır.
Olumsuz ortamla mücadele etmek için Riot Games, Kore League of Legends takımlarına 2015 sezonunda bazı kurallar getirmiştir. Bu kurallar; profesyonel oyuncular için asgari maaşların kabul edilmesi, sözleşme yapılması ve oyuncuların ek gelir kazanabilmesi için bağımsız yayın akışı yapmalarına izin verilmesini de içermektedir.
E-Spor oyunları dakika başına çok sayıda eylem gerektirmesinden dolayı, el ve bilek ağrılarına neden olan RSI hastalığına neden olabilmektedir.
Ekonomi
ve League of Legends Champions Korea, oyunculara maaş garantisi vermektedir. Buna rağmen, çevrimiçi yayın akışı bazı oyuncular tarafından daha çok tercih edilmektedir. Bu durum oyuncular için bazı durumlarda bir takımla rekabet etmekten daha kârlıdır ve oyuncular kendi yayın programlarını yapabilir. Uluslararası turnuvalar, kazananlara milyon dolar civarında ödüller verse de turnuvayı kazanamayan takımlar çoğu zaman finansal sorunlar yaşamakta ve dağılmaktadır.
2015 yılında SuperData Research tarafından yapılan araştırmada, aynı yıldaki küresel e-Spor endüstrisinin 748,8 milyon ABD doları civarında bir gelir elde ettiği tahmin edilmektedir. Asya, 321 milyon doların üzerinde gelirle en önde gelen e-Spor pazarı olurken, Kuzey Amerika yaklaşık 224 milyon dolar, Avrupa 172 milyon dolar ve dünyanın geri kalan kısmı yaklaşık 29 milyon dolarla bu pazarı izlemiştir. Küresel e-Spor gelirinin, 2018'e kadar 1,9 milyar dolara ulaşacağı tahmin edilmektedir.[]
Basında e-Spor
Masa yorumcuları, Frankfurt, Almanya'da yapılan Dota 2 turnuvasının maç öncesi analizlerini yapıyor
Dünya basını haberlerinde
E-Spor'un en çok haber olduğu ortam internettir. E-Sporu haber yapan haber organizasyonlarının çoğu teknoloji veya video oyunu odaklı olmasına rağmen[]; bazı spor haber siteleri e-Spora özel haber kategorisi sunmaktadır. E-Spor'a özgü bağımsız haber organizasyonlarına; Esports Heaven, RankR eSports, Esports Nation (ESN) ve ESFI World örnek verilebilir.
The Guardian, e-Sporu bir dijital devrim olarak nitelendirmiştir. Ayrıca içinde bulunulan 21 yüzyıl içinde icat edilen ilk önemli spor olarak tanımlamıştır.
E-Spor turnuvaları, geleneksel spor yorumcularına benzer şekilde, oynanan oyun hakkında canlı yorum yapan spikerler veya yorumcular içerir. Yorumcular için e-Spor yorumculuğu kendi başına tam zamanlı bir iş olabilir.
İnternet canlı yayın akışı
Birçok e-Spor etkinliği, internet üzerinden izleyicilere çevrimiçi olarak yayınlanır. Own3d yayın hizmetinin 2013 yılında kapanmasıyla Twitch; Hitbox. tv, Azubu ve YouTube Gaming gibi diğer sağlayıcılarla rekabet eden en popüler çevrimiçi yayın hizmetidir. Dreamhack Winter 2011, Twitch ile 1.7 milyon tekil izleyiciye ulaşmıştır. Görüntüleme sayılarının büyük kısmı canlı etkinlikler ile alınırken, son zamanlarda yayın yapan hizmetlerin yaygınlığı, bireylerin bu tür etkinliklerden bağımsız olarak kendi oyunlarını yayınlamalarına da olanak sağlamıştır. Bireysel yayıncılar, oluşturdukları yayında çalışan reklamlardan reklam gelirinin bir kısmını alan Twitch veya Hitbox ile anlaşma yapabilmektedir.
Diğer önemli bir yayın platformu Major League Gaming'in MLG. tv'sidir.Call of Duty içeriği konusunda uzmanlaşmış, ancak çeşitli oyunlara da ev sahipliği yapan ağ, 2014 yılının ilk çeyreğinde MLG. tv'nin görüntülenmesindeki %1376 büyümeyle popülaritesini artırmıştır. 2014 MLG X Games etkinliğinde yayınlanan Call of Duty: Ghosts 160.000'den fazla tekil izleyici görmüştür. Hizmet, kullanıcıların Twitch benzeri kendi oyun oynayışlarını yayınlamalarına izin vermesine rağmen, bu hizmet sadece seçilen kişiler tarafından kullanılabilmektedir. Birkaç yıl boyunca MLG. tv Call of Duty oyununun profesyonel sahnelerinin en önemli yayın platformu olmuştur. Ocak 2016'da, MLG, Activision Blizzard tarafından satın alınmıştır.
YouTube ayrıca, canlı yayın platformunu özellikle canlı oyun ve e-Sporlara özel olarak yenileyerek yeniden yayımlamıştır.
Aralık 2016'da Riot Games, MLT Advanced Media'nın teknoloji bölümü BAM Tech'le 2023 yılına kadar League of Legends etkinliklerini yayımlaması ve bu yayınlardan para kazanması için şirketle bir anlaşma imzaladığını açıklamıştır. BAM Tech, Riot'a yılda en az 300 milyon dolar ödeyecek ve reklam gelirini ikiye bölecek.
E-Sporlarda yayının özellikle popüler olmasından bu yana, organizasyonlar artık televizyon yayıncılığına öncelik vermeyip, Twitch gibi çevrimiçi yayın yapan web sitelerini tercih etmektedir. Ongamenet, Güney Kore'de bir e-Spor kanalı olarak yayın yapmaya devam etmektedir, ancak MBCGame 2012'de yayın hayatına son vermiştir. Riot Games'ten Dustin Beck, "TV'nin bir öncelik veya hedef olmadığını" belirtmiştir ve DreamHack'tan Tomas Hermansson, "e-Sporların internet yayın hizmetleri olmakta başarılı olduğunun kanıtlandığını" söylemiştir.
Ağustos ayında The International 2014 finallerinden önceki gece ESPN3 turnuvayı özetleyen yarım saatlik özel bir yayın yapmıştır. 2015 yılında ESPN2, oyununun üniversiteler arası turnuvası Heroes of the Dorm'u yayınlamıştır. Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'den birinci olan takımın her oyuncusu Blizzard ve Tespa tarafından ödenen üniversite bursu kazanmıştır. İlk dört takım, oyun ekipmanları ve yeni bilgisayarlar ile ödüllendirilmiştir. Bu, büyük bir Amerikan televizyon ağında ilk defa yayınlanan bir e-Spor olmuştur. Yayın, normalde e-Sporlar ile karşılaşmayacak izleyicilere ulaşarak e-Sporları yayma girişimidir. Bununla birlikte, yayın birkaç olumsuz eleştiri almıştır. Amerika Birleşik Devletleri dışında yaşayanlar turnuvayı izleyememiş ve turnuva yayınları çevrimiçi yayınlanmamıştır. Bu süreç, izleyicilerin büyük bir bölümünü turnuvadan uzak tutmuştur.
Eylül 2015'te Turner Broadcasting, WME/IMG ile ortaklık kurmuştur. Aralık 2015'te iş ortağı şirketler, her biri 10 haftalık sezon olan 1.200.000 $ ödül havuzu için yarışan dünya çapında 15 takımın da bulunduğu bir Counter-Strike: Global Offensive ligi ELeague'in iki sezonunu Kuzey Amerika'da duyurmuştur. Turner'ın Atlanta, Georgia'daki stüdyolarında çekilen turnuva, aynı zamanda çevrimiçi yayın web sitelerinde ve TBS'de Cuma geceleri yayınlanmaktadır.
Ocak 2016'da, Call of Duty ve StarCraft serisinin yayıncıları Activision Blizzard, Major League Gaming'i satın almıştır. The New York Times'a yaptığı bir röportajda Activision Blizzard CEO'su Robert Kotick, şirketin e-Sporlara ayrılmış ve "video oyunlarının ESPN'si" olarak tanımladığı bir ABD kablolu televizyon ağı kurmak istediklerini açıklamıştır. Geleneksel spor televizyon yayınları ile aynı doğrultuda daha kaliteli üretimin, e-Sporların reklam verenlerin ilgisini çekeceği düşünülmektedir. Activision Blizzard, eski ESPN ve NFL Network yöneticisi Steve Bornstein'ı şirketin e-Spor bölümünün CEO'su olarak seçmiştir.
Norveç'teki en büyük özel televizyon yayıncısı olan TV 2, ülke çapında e-Spor yayını yapmaktadır. TV 2, yerel Norveç organizasyonu House of Nerds ile işbirliği yaparak, e-Spor yarışmasının bir sezonunu Counter-Strike: Global Offensive, League of Legends, and StarCraft II oyunları ile getirmiştir.
Nisan 2016'da Big Ten Network, Riot Games ile birlikte East'deki üniversite şampiyonalarının bir parçası olarak, üniversite Big Ten Konferansı'ndan iki üniversite arasında davetli bir League of Legends yarışması düzenlenmesi için bir işbirliği başlattığını açıklamıştır. 17 Ocak 2017'de Big Ten Network ve Riot, 10 Big Ten okulunu kapsayan konferans yarışmasının daha büyük bir sezonunu gerçekleştireceğini duyurmuştur.
Televizyon ve diğer medyada izlenme takibi yapması ile tanınan küresel bir bilgi şirketi Nielsen Holdings, Ağustos 2017'de, e-Sporlarda da benzer görüntüleme ve diğer tüketici araştırmaları yapacak sorumlu üyelerle Nielsen eSports'u başlatacaklarını ve üyeleriyle birlikte bir danışma kurulu oluşturacaklarını açıklamıştır. Danışma kurulu, ESL, Activision Blizzard, Twitch. tv, YouTube, ESPN ve FIFA üyelerinden oluşmaktadır ve kurul e-Spor etkinliklerinin izleyici boyutlarının nasıl takip edilip ve izleyici kitlesine ulaştığı konusunda iş birliği yapacaktır.
Türk basınında e-Spor
Türkiye'de özellikle League of Legends ve Counter Strike: Global Offensive oyunlarına artan ilgiden ve büyük spor kulüplerinin e-Sporlara destek vermesinden ötürü, e-Sporlar ülke basınında yer almaya başlamıştır. Fanatik gazetesi, e-Sporlar için özel bir kategori oluşturmuştur.Hürriyet gazetesi ve Milliyet de e-Sporları kendine ait kategoride yayınlamaya başlamıştır. Türkiye'deki e-Spor takımlarının başarıları ile birlikte, e-Spor haberleri, ATV, CNN Türk ve NTV gibi kanallarda da yer almaya başlamıştır. Konu ile ilgili haberler aynı zamanda SporX gibi bağımsız ve sadece çevrimiçi hizmet veren web sitelerinde ya da Türkiye'de de hizmet veren uluslararası Eurosport gibi TV kanalı ve web sitelerinde de bulunabilmektedir.
^ab"Esports: A Guide to Competitive Video Gaming". Toptal. 24 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^abcde"Espor nedir? Bora Koçyiğit Fanatik'e anlattı!". 12 Nisan 2017. 12 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^"Cyberathlete". The Free Dictionary. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^"Good Game - The rise of the professional cyber athlete". The New Yorker. 24 Kasım 2014. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^Semih Kalkan (Haziran 2017). . Aristokrat Dergi. 29 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2018.
^Justin Binkowski (25 Mart 2017). . Dot Esports. 19 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^Taylor Cocke (24 Mart 2017). "It's official: The AP Style guide spells it 'esports', not 'eSports', 'e-sports', or 'Esports'". Yahoo Esports. 19 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^Owen Good (19 Ekim 2012). "Today is the 40th Anniversary of the World's First Known Video Gaming Tournament". Kotaku. 4 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ağustos 2013.
^"Players Guide To Electronic Science Fiction Games". . 1 (2). Mart 1982. ss. 35-45 [36]. Erişim tarihi: 1 Şubat 2012.
^Bramwell, Tom (8 Mart 2010). "Walter Day leaves Twin Galaxies". EuroGamer. 25 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Eylül 2013.
^Carless, Simon (20 Ekim 2006). "World's Oldest Competitive Gamer Passes On". . 28 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Eylül 2013.
^Caoili, Eric (4 Mayıs 2009). "Walter Day: Twin Galaxies and the Two Golden Domes". GameSetWatch. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Eylül 2013.
^"Video champ tourney bound". Sunday Star-News. 23 Aralık 1984. s. 6F. 3 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Eylül 2013.
^Michael Borowy (2012). "3". Public Gaming: eSport and Event Marketing in the Experience Economy(PDF) (Tez). 6 Ocak 2014 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Eylül 2013.
^Ramsey, David. . . 29 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^Ebert, Roger (1 Ocak 1982). "TRON". 2 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Eylül 2013.
^Kevin Kelly (Dec 1993). "The First Online Sports Game". wired.com. 2 Kasım 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2013.
^Blockbuster Video World Game Championship Guide, GamePro Magazine, Haziran 1994, 5 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 2 Şubat 2018
^Mozur, Paul (19 Ekim 2014). "For South Korea, E-Sports Is National Pastime". New York Times. 3 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Haziran 2015.
^Jin, Dal Yong (2010). Korea's Online Gaming Empire. MIT Press.
^"History of Korea e-Sports Association 1999–2004" (Korece). KeSPA. 27 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ekim 2013.
^Patrick Miller (29 Aralık 2010). "2011: The Year of eSports". PCWorld. 13 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2013.
^Gaudiosi, John (12 Şubat 2014). . Chicago Tribune. 26 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2014.
^Ben Popper (30 Eylül 2013). "Field of streams: how Twitch made video games a spectator sport". TheVerge. 8 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ekim 2013.
^Tim Surette (11 Eylül 2006). "Casual gamer gets serious prize". GameSpot. 12 Ekim 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^G7 FEDERATION (20 Nisan 2006). . Fnatic. 23 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2015.
^Taylor, TL (2013). Raising the Stakes: E-Sports and the Professionalization.
^abcKim, Ryan (11 Haziran 2007). "League beginning for video gamers". Sfgate.com. 7 Ekim 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2012.
^. 4 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2013.
^"Xfire Trophy CC3 @ Arena Online on Gameone TV". SK Gaming. 4 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^Steve_OS (15 Eylül 2008). "ESPN2's Madden Nation to Begin Fourth Season". Operation Sports. 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Eylül 2013.
^Schiesel, Seth (28 Temmuz 2007). "Video Game Matches to Be Televised on CBS". The New York Times. 27 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2013.
^Patrick Howell O'Neill (16 Ocak 2014). "Twitch dominated streaming in 2013, and here are the numbers to prove it". The Daily Dot. 25 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Kasım 2014.
^Ben Popper (30 Eylül 2013). "Field of streams: how Twitch made video games a spectator sport". The Verge. 8 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Kasım 2014.
^Alex R (29 April 2014). . eSports Max. 9 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2014.
^Jasmine Henry (7 Eylül 2014). "Microsoft Launching 'Halo Championship Series' eSports League". Game Rant. 19 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Kasım 2014.
^Steve Jaws Jaworski (1 Temmuz 2014). "ANNOUNCING THE NORTH AMERICAN COLLEGIATE CHAMPIONSHIP". Riot Games. 16 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Kasım 2014.
^Emanuel Maiberg (8 Şubat 2014). "Blizzard eSports initiative will support your college gaming club". Game Spot. 9 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Kasım 2014.
^Tassi, Paul. "Second US College Now Offering 'League of Legends' Scholarship". www.forbes.com. 29 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2015.
^"Tespa to expand collegiate esports with $1 million in scholarships and prizes". ESPN.com. 21 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2017.
^"ESL to bring world class eSports to Japan with new local partner". 4 Eylül 2014. 17 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Kasım 2014.
^Tassi, Paul. "ESPN Boss Declares eSports 'Not A Sport'". Forbes. 16 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Aralık 2017.
^"One World Championship, 32 million viewers". 2 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Eylül 2015.
^Magrino, Tom. "Welcome to the League of Legends 2014 World Championship!". 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2014.
^"League of Legends World Finals Had A Freaking Dragon". 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^Esports arena is coming to the Luxor Hotel in Las Vegas 3 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Retrieved 2 Ekim 2017
^Hill, Nathan (7 Aralık 2017). "The Overwatch Videogame League Aims to Become the New NFL". Wired. 26 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Aralık 2017.
^Needleman, Sarah (9 Şubat 2017). "NBA, Take-Two to Create Professional Videogame League". The Wall Street Journal. 24 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Aralık 2017.
^Sarkar, Samit (12 Ocak 2018). "MLS launching esports league for FIFA 18 World Cup". Polygon. 16 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2018.
^ab. 18 Ocak 2018. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^"Custom Esports Jerseys and Apparel". 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından .
^"OpTic Gaming™ (@OpTicGaming) | Twitter". twitter.com. 1 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ocak 2018.
^. 21 Aralık 2017. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^Brent Ruiz (3 Şubat 2013). . ESFI World. 22 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2013.
^abc. 24 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^. 18 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^. 22 Ocak 2015. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^. 6 Mart 2017. 24 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2018.
^. . 17 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^. . 14 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^. Red Bull. 19 Nisan 2016. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^Fanatik. 16 Ocak 2018. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^. Liquepedia. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^. Liquepedia. 15 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^ab. 29 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^ab. Merlinin Kazanı. 2 Şubat 2015. 18 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^"Türkiye eSpor Federasyonu İçin Çalışmalar Başladı!". Oyungezer. 11 Ekim 2017. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^. Webtekno. 2 Mayıs 2018. 11 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2018.
^"Türkiye Espor Federasyonu'nun ilk başkanı belli oldu". Hürriyet. 15 Mayıs 2018. 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2018.
^"1 Milyon TL'lik E-Spor Bursu". Hürriyet. 28 Kasım 2017. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^"Newzoo Research in 16 Countries Covers 84% of $99.3Bn Games Market". Newzoo. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^"Turkish Game Market 2016 Report - Gaming in Turkey". Gaming in Turkey. 8 Aralık 2016. 23 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^. İstanbul Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü. 15 Ağustos 2014. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^"Turkey wins TWC 2016". HLTV.org. 9 Ekim 2016. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^"World Championship 2016". HLTV.org. 9 Ekim 2016. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^"ELEAGUE Major 2018 Boston". HLTV.org. 23 Ocak 2018. 24 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^. Johan Cruyff Institute. 18 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^Ivo v. Hilvoorde & Niek Pot (2016) Embodiment and fundamental motor skills in eSports 6 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Sport, Ethics and Philosophy, 10:1, 14-27, DOI:10.1080/17511321.2016.1159246
^Ivo van Hilvoorde (2016) Sport and play in a digital world 4 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Sport, Ethics and Philosophy, 10:1, 1-4, DOI: 10.1080/17511321.2016.1171252
^Elsa (8 Eylül 2011). "eSports: Really??". Destructoid. 22 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2013.
^Tom Burns (26 Temmuz 2014). "'E-Sports' can now drop the 'e'". Al Jazeera. 26 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Eylül 2015.
^Schwartz, Nick (6 Eylül 2014). "ESPN's president says that eSports are not 'real sports,' and he's wrong". USA Today. 2 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^Hillier, Brenna (8 Eylül 2014). "ESPN boss says eSports are not "real sports"". VG247. 27 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^Reahard, Jef (8 Eylül 2014). "ESPN boss: E-sports aren't sports". Engadget. 19 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^Tassi, Paul (7 Eylül 2014). "ESPN Boss Declares eSports 'Not A Sport'". Forbes. 16 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^Gera, Emily (1 Ekim 2014). "Does eSports need ESPN before the mainstream accepts it?". Polygon. 3 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^Emanuel Maiberg (6 Eylül 2014). "ESPN Says eSports Isn't a Sport -- What Do You Think?". GameSpot. 16 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Kasım 2014.
^Sarkar, Samit. "HBO's 'Real Sports' debates the merits of eSports". Polygon. 26 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2015.
^Graham, David Philip (12 Aralık 2011). "Guest Editorial – Momentum Matters: A Historical Perspective on the FGC and eSports". Shoryuken.com. 2 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^"YouTube's New Video Game Watching Service". 15 Nisan 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^"Video Game Watchers Are Mad at Jimmy Kimmel". 29 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^"Jimmy Kimmel Responds To More Comments From Video Game Watchers". 25 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^. World Mind Sports Federation. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2015.
^[2015 IESF] e-Sports Summit with International Sports Society -EsportsTV. 3 Aralık 2015. 3 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018 – YouTube vasıtasıyla.
^Paresh Dave (7 Ağustos 2013). "Online game League of Legends star gets U.S. visa as pro athlete". LA Times. 17 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2013.
^"P-1A Internationally Recognized Athlete". US Citizenship and Immigration Services. 23 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ekim 2013.
^. VentureBeat. 23 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2016.
^Sheldon, David (22 Ekim 2017). "Philippines Officially Recognizes eSports As A Real Sport". Casino Org. 23 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ekim 2017.
^Regalado, Pia (10 Ekim 2017). "The Philippines' new athletes: eSports gamers". ABS-CBN News. 22 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ekim 2017.
^Myers, Maddy (18 Nisan 2017). "Esports Will Become A Medal Event At The 2022 Asian Games". Kotaku. 23 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Nisan 2017.
^Zaccardi, Nick (3 Kasım 2017). . NBC News. 30 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2017.
^"Paris Olympic bid committee is open to esports on 2024 Olympic program". Associated Press. 9 Ağustos 2017. 24 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2017.
^Good, Owen (30 Ağustos 2017). "If esports come to the Olympics, don't expect to see 'violent' titles". Polygon. 25 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ağustos 2017.
^Grohmann, Karolos (28 Ekim 2017). "E-sports just got closer to being part of the Olympics". Reuters. 1 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Kasım 2017.
^robzacny (31 Aralık 2012). "2012 in eSports: the battle for momentum between League of Legends, StarCraft 2, and Dota 2". PC Games N. 16 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2013.
^Clark, Tim. "What I learned from playing with a professional Hearthstone coach". www.pcgamer.com. 27 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2015.
^ab. Kevin Cobban. 24 Mart 2016. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2018.
^"What makes a successful eSports game". Daniel Stanford. 7 Mart 2017. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Şubat 2018.
^Michael McWhertor (4 Mart 2011). "The Sacrifices of StarCraft II Made In The Name of Sports". Kotaku. 21 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2013.
^robzacny (24 Ekim 2012). "How Riot Games are building a better League of Legends, and catching up to their own success". PC GamesN. 16 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2013.
^Alan LaFleur (21 June 2012). . Esports Business. 22 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 October 2013.
^Steve Smith (15 Ağustos 2012). . Gamma Gamers. 12 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 June 2014.
^Jeremy Peel (16 Ocak 2013). "StarCraft 2's new observer UI mod tool should make for better eSports broadcasts". PC GamesN. 16 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2013.
^Michael McWhertor (29 Temmuz 2013). "StarCraft 2 update adds new eSports features, color blind mode". Polygon. 2 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2013.
^Tom Senior (17 Ağustos 2011). "Dota 2 tournament showcases Valve's e-sports spectator package". PC Gamer. 20 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2013.
^"Spectator FAQ". Riot Games. 28 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ocak 2014.
^Lucas Sullivan (17 Haziran 2011). "The full breakdown on League of Legends' Spectator Mode". PC Gamer. 28 Eylül 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2013.
^Thursten, Chris. "Dota 2 Battle Pass update adds crazy new VR spectator mode". PC Gamer. 2 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2016.
^Jason Schreier (20 Haziran 2012). "Why StarCraft II Still Doesn't Support Local Multiplayer". Kotaku. 21 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Eylül 2013.
^Michael McWhertor (12 Ekim 2012). "League of Legends LAN version in development at Riot Games, Mac client news coming". Polygon. 20 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Eylül 2013.
^Xairylle (20 Eylül 2013). "DOTA 2 update: Why the LAN feature is something worth being excited about". TechInAsia. 22 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Eylül 2013.
^Soshnick, Scott (18 Aralık 2015). "Former NBA Player Rick Fox Buys eSports Team Gravity". . 11 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Aralık 2015.
^"Shaq, NRG Esports pick up Overwatch team". ESPN. 17 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^"Sources: Soccer org Schalke 04 finalizes League Championship Series roster, picks up Fox". espn.com. 20 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^Johnson, Jonathan (20 Ekim 2016). "PSG unveil first three signings in ambitious eSports venture". ESPN. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Kasım 2016.
^. e-Sports Earnings. esportsearnings.com. 4 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2014.
^. Gotfrag.com. 10 Ekim 2007. 28 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2012.
^Paul Tassi (20 Aralık 2012). "2012: The Year of eSports". Forbes. 8 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2013.
^Gloria Goodale (8 Ağustos 2003). "Are video games a sport?". CS Monitor. 5 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2013.
^Andrew Goldfarb (1 Mayıs 2012). . IGN. 25 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2012.
^David Schmidt (16 Temmuz 2012). . ESFI World. 12 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2012.
^. e-Sports Earnings. 8 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2016.
^. e-Sports Earnings. 19 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2016.
^"Comparing the potential earnings of LCS PLayers to Professional Streamers". GAMURS. 27 Ekim 2014. 6 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^. LCK Translation Archive. 24 Aralık 2015. 6 April 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2016.
^Prescott, Shaun. "The Dota 2 International prize pool has comfortably broken its record". PC Gamer. 13 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ağustos 2017.
^Ben Popper (30 Eylül 2013). "Field of streams: how Twitch made video games a spectator sport". TheVerge. 8 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2013.
^robzacny (21 Ağustos 2013). "LCS "a significant investment that we're not making money from", but Riot love it anyway". PCGamesN. 23 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Eylül 2013.
^Simon "Go0g3n" (2009). "Blizzard VS. Kespa, the Ultimate fight". Gosu Gamers. 27 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Eylül 2013.
^Jeroen Amin (2 Mayıs 2012). . PikiGeek. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2013.
^"Tournament Guidelines Document" (PDF). Blizzard. 6 Haziran 2013. 1 Şubat 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 14 Eylül 2013.
^"Prized Events". Riot. 13 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2013.
^ab"2017 Global Esports Market Report" (PDF). Newzoo. 2017. 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 7 Şubat 2018.
^. Robert Elder. 20 Mart 2017. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2018.
^"What to expect from the booming esports industry in 2017". Daniel Rapaport. 9 Şubat 2017. 13 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Şubat 2018.
^ab. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^"https://www.hltv.org/bets/skins". 22 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.|başlık= dış bağlantı ()
^. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^. Riot Games. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2018.
^. Sporx. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2018.
^"Ve dev turnuva resmi olarak İstanbul'da". 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^"Arşivlenmiş kopya". 2 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020.
^fanatik. "VALORANT Champions Tour finali Türkiye'de oynanacak". Fanatik. 27 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2022.
^David Daw (21 Ocak 2012). . TechHive. 15 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2013.
^Victor Meulendijks (8 Şubat 2012). "IEM Sao Paolo: Manner Bear Conflict". Cadred. 8 October 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 October 2013.
^. 4 Aralık 2012. 26 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2014.
^Alexander Garfield (10 Mayıs 2013). "Evil Geniuses Releases Greg "IdrA" Fields". TeamLiquid. 8 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ocak 2014.
^"League of Legends Pro Players Banned for "Toxic Behavior"". 3 Haziran 2014. 18 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2015.
^"Introducing Team Siren - YouTube". 30 Mayıs 2013. 19 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^. 10 Haziran 2013. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2014.
^. 19 Haziran 2013. 11 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2014.
^. 26 Haziran 2013. 17 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2014.
^. . 27 Ocak 2015. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2018.
^. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^Jeremy Peel (27 Ağustos 2012). "League of Legends' Curse NA and Team Dignitas disqualified from MLG Summer Championship, no first or second place awarded". PC GamesN. 24 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Eylül 2013.
^Laura Parker (10 Ekim 2012). "Riot fines League of Legends cheaters $30,000". GameSpot. 1 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Eylül 2013.
^Sun_tzu (21 Haziran 2013). "Solo out of Rox.KIS". joinDota. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Temmuz 2014.
^"Valve Bans Pro Counter-Strike Teams For Match Fixing". GameSpot. 18 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Eylül 2015.
^"Valve tackles Counter Strike gambling sites". BBC. 21 Temmuz 2016. 31 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Temmuz 2016.
^abcdParkin, Simon (8 Nisan 2015). "Winners might use drugs". Eurogamer. 6 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Temmuz 2015.
^abcHodson, Hal (18 Ağustos 2014). "Esports: Doping is rampant, industry insider claims". New Scientist. 16 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Temmuz 2015.
^abSummers, Nick (17 Temmuz 2015). "Top 'Counter-Strike' player admits eSports has a doping problem". Engadget. 3 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Temmuz 2015.
^Franzen, Bjoern (14 Ağustos 2014). "Doping in eSports – The almost invisible Elephant in the room". BjoernFranzen.com. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2015.[]
^Stout, Hilary (19 Mayıs 2015). "Selling the Young on 'Gaming Fuel'". New York Times. 18 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Temmuz 2015.
^"ESL Major Series One Rulebook" (PDF). Electronic Sports League. 22 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Temmuz 2015.
^Owen S. Good (18 Mart 2014). "Top Korean League of Legends player fixed matches before attempting suicide, says eSports league". Polygon. 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Kasım 2014.
^Travis Gafford (27 Ekim 2014). . OnGamers. 10 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2014.
^Luke Winkie (31 Mayıs 2016) The eSports Injury Crisis 10 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Vocativ, Retrieved 3 Haziran 2016.
^Caymus (11 Kasım 2014). . News of Legends. 18 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 April 2015.
^. The Daily Dot. 13 Ağustos 2014. 18 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2015.
^Gaudiosi, John (28 Ekim 2015). "Global esports revenues are nearing 2 billion". Fortune. 6 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Kasım 2015.
^Dave, Paresh. "ESPN.com to cover e-sports with same 'rigor' as it does the big leagues". LA Times. 25 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Temmuz 2016.
^. Yahoo. 6 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2016.
^. 1 October 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 October 2013.
^"ESports: the digital revolution has arrived". The Guardian. 16 Haziran 2017. 17 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Şubat 2018.
^Tracey Lien (16 Temmuz 2013). "How two StarCraft commentators became stars". Polygon. 2 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Eylül 2013.
^Jon Partridge (29 Ekim 2014). . RedBull. 4 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2014.
^Erik Cloutier (29 Ocak 2013). "Own3D is Shutting Down. Twitch TV Declared Winner". GamingSoul. 5 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2013.
^. Dreamhack. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2018.
^Paul Tassi (2 Mayıs 2013). "Talking Livestreams, eSports and the Future of Entertainment with Twitch". Forbes. 18 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Eylül 2013.
^"MLG Streaming Platform". Major League Gaming. 9 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2014.
^. Major League Gaming. 10 Nisan 2014. 13 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2013.
^. Esports Maxl. 22 June 2014. 27 June 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 June 2013.
^. Major League Gaming. 10 Nisan 2014. 13 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2013.
^ab"Activision Buys Major League Gaming to Broaden Role in E-Sports". The New York Times. 20 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ocak 2016.
^Lewis, Richard (24 March 2015). . The Daily Dot. 14 April 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2015.
^ab"The International Dota 2 championships will be watchable on ESPN3". Polygon. 17 Temmuz 2014. 2 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Temmuz 2014.
^"League of Legends' maker inks rich broadcast contract, with an eye on premium content". Polygon. Vox Media. 10 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Aralık 2016.
^"'League of Legends' E-Sports Contests Lure Newest Fan: Major League Baseball". Wall Street Journal. 28 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Aralık 2016.
^Daniel Tack (4 Eylül 2013). "Riot Games, 'League of Legends', And The Future Of eSports". Forbes. 28 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2013.
^Radoslav "Nydra" Kolev (25 Eylül 2013). "DreamHack partners with MTG for eSports studio in Stockholm". Gosu Gamers. 17 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Kasım 2013.
^Molina, Brett. "Blizzard unveils "Heroes of the Storm" tournament". USA Today. 3 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2016.
^Marks, Tom (27 Nisan 2015). "Heroes of the Dorm finals were a success story for esports". . 10 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mayıs 2015.
^. 22 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^Commercial broadcast company TV 2 is partnering with local Norwegian organization House of Nerds to bring a full season of esports competition to domestic airwaves.
^Wynne, Jared (18 Şubat 2015). . The Daily Dot. 14 April 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 April 2015.
^"Riot Games and Big Ten Network partner for televised Ohio State vs. Michigan State League of Legends match". . 26 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Nisan 2016.
^"Big Ten Universities Entering a New Realm: E-Sports". The New York Times. 26 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ocak 2017.
^Jones, Ali (18 Ağustos 2017). "The company that governs TV ratings just started an esports organisation". PCGamesN. 2 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ağustos 2017.
^. Fanatik. 15 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^"Hürriyet - E-Spor Haberleri". Hürriyet. 12 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^"Milliyet E-Spor Haberleri". Milliyet. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^"Onların Her Biri "Elektronik Sporcu"". ATV Ana Haber. 16 Mayıs 2017. 18 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^"E-Spor Dünyasının Bilinmeyenleri". CNN Türk. 23 Aralık 2017. 18 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^"CS:GO Dünya Şampiyonu Türkiye Milli Takımı NTV Röportaj". CNN Türk. 12 Ekim 2016. 18 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^. Sporx. 16 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
^"Eurosport e-Spor". Eurosport News. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2018.
Dış bağlantılar
Space Soldiers Resmî Sitesi 18 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
TWC 2016 Dünya Şampiyonası Kupa Final Günü Galerisi 3 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
ESL Gaming Türkiye 16 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Elektronik spor diger adiyla Espor organize video oyunu yarismalarina verilen isim Oyunlar genellikle profesyonel oyuncular arasinda profesyonel organizasyonlar ile duzenlendiginde bu ismi alir Elektronik sporlarda en cok rastlanan oyun turleri strateji oyunlari dovus oyunlari birinci sahis nisanci oyunlari ve spor oyunlaridir League of Legends Dunya Sampiyonasi The International Evolution Championship Series ve Intel Extreme Masters gibi turnuvalar canli yayinlanir ve oyunculara sekiz haneli miktarlara kadar onemli para odulleri saglar espor karsilasmalarinda yer alan oyunculara siberatlet Ingilizce cyberathlete denir 2014 yilinda Seattle da KeyArena da oynanan Dota 2 turnuvasi The International 2014 Profesyonel oyuncular icin cogunlukla baslama yasi 16 17 iken oyuncular ortalama 24 yasinda geldiklerinde sektorden ayrilmaktadirlar Ancak bu bir kural degildir TerminolojiElektronik spor sanal ortamda genellikle video oyunu ile yapilan musabaka larda verilen isimdir Oyunlar genellikle bir odul karsiliginda profesyonel oyuncular tarafindan profesyonel organizasyonlar ile duzenlendiginde bu ismi alir Bazi kaynaklar e Spor karsilasmalarinda yer alan oyunculara siberatlet Ingilizce cyberathlete demektedir Elektronik spor kisaltmasi e Spor e spor veya eSpor seklinde kullanilmaktadir The Associated Press 2017 AP Yazim Kilavuzu e Spor un Ingilizcesi olan e Sports kelimesini resmi olarak cizgisiz ve kucuk S harfi ile esports seklinde kullanir Bu yine Ingilizce e posta anlamina gelen e Mail kelimesinin email sekline donusmesine benzetilebilir Turkce icin e Spor kelimesi ise Turk Dil Kurumu ve Dil Dernegi sozluklerinde henuz yer almamaktadir Bu nedenle standart bir yazimi bulunmamaktadir GecmisIlk yillari 1972 1989 Space Invaders Sampiyonalarinin katilimcilari 1981 yilinda en yuksek puani almaya calisiyor Bilinen en eski video oyunu yarismasi 19 Ekim 1972 de Stanford Universitesi nde Spacewar oyunu icin yapilmistir Stanford ogrencileri buyuk odulu Rolling Stone muzik dergisi icin bir yillik abonelik olan Galaksiler arasi uzay savasi olimpiyatlarina davet edildi Bruce Baumgart her birinin tek kisi oynadigi bes kisilik turnuvayi ve Tovar ile Robert E Maas ise Takim Yarismasi ni kazandi Atari tarafindan 1980 de yapilan Space Invaders Sampiyonasi ABD genelinde 10 000 den fazla katilimcinin ilgisini ceken ve populer bir hobi olarak rekabetci oyun yaratan ilk buyuk olcekli video oyunu yarismasiydi 1980 yilinin yazinda adli yuksek skor kayit tutma organizasyonunu kurdu Kurulus Guinness Rekorlar Kitabi gibi yayinlarla video oyunlarini tanitmaya ve kayitlarini yayinlamaya devam etti ve 1983 yilinda ABD Ulusal Video Oyun Ekibi ni olusturdu Ekip Guinness Dunya Rekorlari icin Video Game Masters Turnuvasini surdurdu ve North American Video Game Challenge Kuzey Amerika Video Oyunu Mucadeleleri turnuvasina sponsor oldu 1970 ler ve 1980 ler boyunca populer web sitelerinde Life ve Time da dahil olmak uzere dergilerde video oyun oyunculari ve turnuvalari yer almaya basladi En taninmis klasik arcade oyunu oyunculardan biri Guinness Rekorlar Kitabi nin 1985 sayisinda Pac Man ve Donkey Kong gibi alti oyunda rekor kiran Billy Mitchell dir Bu donemde yayinlanan e Spor etkinlikleri arasinda 1982 1984 yillari arasinda etkinlik gostermis ve bu yarismacinin bir arcade oyunu uzerinde birbirlerinin yuksek puanlarini gecmeye calistiklari toplam 133 bolum yayinlayan Amerikan sovu Starcade verilebilir Bir video oyunu turnuvasi That s Incredible adli TV sovunun bir parcasi olarak dahil edildi ve turnuvalar 1982 deki oyunu da dahil olmak uzere cesitli filmlerin serisinin parcasi olarak gosterildi Cevrimici video oyunlari 1990 1999 1990 li yillarda bircok oyun ozellikle PC oyunlari olmak uzere internet baglantisinin artmasindan faydalandi Ornegin 1988 yilinda neredeyse tamamen capraz platform acik kaynak yaziliminda yazilmis 16 oyuncuya kadar destekleyen bir internet oyunuydu Netrek ucuncu internet oyunu olmasina ragmen acik oyun sunucularini bulmak icin meta sunucularini kullanan ve kullanici bilgilerinin kalici oldugu ilk internet oyunudur 1993 te tarafindan ilk cevrimici spor oyunu olarak nitelendirilmistir 1990 li yillara ait buyuk e Spor turnuvalarindan biri Amerika Birlesik Devletleri genelinde olan ve finallerini Kaliforniya daki Universal Studios Hollywood da yapan dir Nintendo 1994 yilinda adli Super Nintendo Entertainment System icin 2 Dunya Sampiyonasi duzenlemistir San Diego Kaliforniya da finallerde oynayan 132 finalist arasindan Mike Larossi birincilik odulunu almistir GamePro dergisi tarafindan es zamanli yonetilen kendi Dunya Oyun Sampiyonalari ni 1990 larin basinda duzenlemistir Birlesik Devletler Kanada Birlesik Krallik Avustralya ve Sili vatandaslari yarismaya hak kazanmistir 1994 sampiyonalarinin oyunlari ve olmustur Bu donemde e Sporlari iceren televizyon sovlarina Ingiliz GamesMaster ve Bad Influence ve Avustralya oyun sovu A mazing ile Kanada nin sovu Video amp Arcade Top 10 ornek verilebilir 1990 larin sonunda kurulan turnuvalara Cyberathlete Professional Leagu CPL Siberatlet Profesyonelleri Ligi QuakeCon ve Professional Gamers League Profesyonel Oyuncular Ligi verilebilir CPL de oynanan PC oyunlari arasinda Counter Strike serisi Quake serisi ve Warcraft yer almistir Kuresel turnuvalar 2000 gunumuz Guney Kore de e Sporlarin buyumesinin 1997 Asya finansal krizinden sonra genis bant internet aglarinin kitlesel olarak yayginlasmasindan etkilendigi dusunulmektedir Ayni zamanda yuksek issizlik oraninin bircok insanin calismadigi zamanlarda yapacaklari sey aramasina da neden oldugu dusunulmektedir Guney Kore de e Sporlardaki bu buyumenin nicel ozelligi Kore de PC bang adi verilen internet kafe LAN oyun merkezlerinin yayginligidir Kore Kultur Spor ve Turizm Bakanligi nin bir kolu olan Kore e Spor Birligi 2000 yilinda e Sporu ulkede tesvik etmek ve duzenlemek icin kurulmustur 2010 yilindan itibaren e Sporlar hem goruntulenmede hem de odul miktarinda muazzam bir buyume gostermistir 21 yuzyildan once de buyuk turnuvalar yapilmis olmasina ragmen 2000 yilinda yapilan yaklasik 10 turnuva sayisi 2010 da 260 a yukselmis ve kapsami onemli olcude artmistir Bu donemde Intel Extreme Masters ve Major League Gaming dahil bircok basarili turnuva duzenlenmistir Turnuvalarin cogalmasi geleneksel e Spor turleri disindaki turnuvalarda yapilan denemeleri icermesiyle saglanmistir Ornegin Eylul 2006 da FUN Technologies Kuresel Web Oyunlari Sampiyonasi nda gundelik oyunlarda 1 milyon dolarlik buyuk odul icin yarisan 71 yarismaci yer almistir Nisan 2006 da federasyonu onde gelen 7 Counter Strike ekibi tarafindan kurulmustur Organizasyonun amaci e Spor dunyasinda ozellikle de oyuncu transferlerini standartlastirmak ligler ve organizasyonlar ile surekliligini saglamakti Kurucu uyeleri 4Kings Fnatic Made in Brazil Mousesports NiP Team 3D takimlaridir Organizasyon dagilmadan once 2009 yilina kadar etkinlik gostermistir 2000 ler televizyonda gosterilen e Sporlar icin populer bir zaman oldu Televizyon yayinlari StarCraft ve Warcraft III yarismalari 24 saat kablolu TV oyun kanallari Ongamenet ve MBCGame tarafindan duzenli olarak yayinlanan Guney Kore de en duzenli sekilde yapilmaktaydi Diger ulkelerde e Spor televizyon yayinlari duzenli degildi Alman GIGA Televizyonu 2009 da kapatilincaya kadar e Sporlari kapsadi Birlesik Krallik uydu televizyon kanali XLEAGUE TV 2007 den 2009 a kadar e Spor yarismalarini yayinladi Sadece cevrimici e Spor yayini yapan Haziran 2006 dan 2007 sonbaharina kadar GIGA II olarak yeniden adlandirilarak bir ucretli televizyon modelini kisaca denedi Fransiz Game One kanali e Spor maclarini Xfire Kupasi icin Arena Online adli bir sovda yayinladi Amerika Birlesik Devletleri kanali ESPN Madden NFL yarismalarina Madden Nation adli bir sovda 2005 2008 yillari arasinda ev sahipligi yapti DirecTV 2007 ve 2008 yillarinda iki sezon boyunca Championship Gaming Series Sampiyona Oyun Serileri turnuvasini yayinladi CBS 2007 de Louisville Kentucky ABD de duzenlenen World Series Video Games turnuvasinin onceden kaydedilmis goruntulerini yayinladi G4 televizyon kanali baslangicta video oyunlarini sadece kapsamasina karsin teknoloji ve erkek yasam tarzini kapsayacak sekilde kapsamini genisletti ancak su anda hizmet vermemektedir Cevrimici yayin akis hizmetlerinin ortaya cikisi ve popularitesi bu donemde e Sporlarin buyumesine yardimci olmustur ve bu hizmetler turnuvalari izlemenin en yaygin yontemidir 2011 de baslatilan cevrimici bir akis platformu olan Twitch populer e Spor yarismalarini duzenli olarak yayinlamaktadir 2013 yilinda platform izleyicileri en populer iki yayin olan League of Legends ve Dota 2 nin 12 milyar dakikalik videosunu izlemistir The International turnuvasinin bir gununde Twitch benzersiz 4 5 milyon izleyicinin izledigi bir rekor kaydetmistir Her izleyici turnuvayi ortalama iki saat izlemistir Modern e Spor patlamasi urunlerinde e Spor potansiyeli goren video oyunlari sirketlerinde de bir artis gormustur e Spor sahnesini goz ardi edip zaman zaman bastiran Nintendo yillar sonra Wii Games Summer 2010 a ev sahipligi yapti Bir aydan uzun suren turnuva 400 000 in uzerinde katilimciyi gordu ve sirket tarihinin en genis ve en kapsamli turnuvasi oldu 2014 te Nintendo Twitch te cevrimici olarak akisi yapilan 2014 Electronic Entertainment Expo E3 basin konferansinda davetli yarismasina ev sahipligi yapti Halo gelistiricileri olan 343 Industries 2014 te Halo yu Halo Championship Series Halo Sampiyona Serileri ile 50 000 ABD dolarindan olusan bir odul havuzunun olusturulmasiyla bir e Spor olarak canlandirmayi planladiklarini duyurdu Blizzard Entertainment ve Riot Games North American Collegiate Championship Kuzey Amerika Universiteliler Sampiyonasi ile kendi universite sosyal yardim programlari yapti 2013 yilindan bu yana Amerika Birlesik Devletleri ndeki ve gibi universiteler ve kolejler e Spor oyuncularini universite duzeyinde atletler olarak tanitmakta ve atlet burslari sunmaktadir 2017 de Blizzard Entertainment in universiteli e Sporlar bolumu olan Tespa turnuvalarinda yarisan universite e Spor kulupleri icin 1 milyon ABD dolari degerindeki burs ve odul dagitmaya yonelik yeni girisimini acikladi 2014 yilinda en buyuk bagimsiz e Spor ligi Electronic Sports League Elektronik Spor Ligi ulkede e Sporu denemek ve gelistirmek icin yerel Japan Competitive Gaming markasi ile ortaklik kurdu E Spor yarismalarinin yerinde izlenmesi ve olaylarin kapsami cevrimici goruntulemenin buyumesiyle birlikte artmistir 2013 te Staples Center da yapilan Season 3 League of Legends World Championship Sezon 3 League of Legends Dunya Sampiyonasi biletlerin tamamini satmistir Guney Kore nin Seul sehrindeki 2014 League of Legends Dunya Sampiyonasi nda 40 000 den fazla hayranin katildigi etkinlikte Imagine Dragons grubu sahne almistir ve yarismaya ek olarak acilis ve kapanis torenleri yapilmistir 2017 yilinda League of Legends Dunya Sampiyonasi finali acilisinda canli bir performans ve artirilmis gerceklik kullanilarak bir CGI animasyonu kullanilmistir 2015 yilinda ilk e Spor arenasi ABD nin ilk e Spor tesisi olarak Santa Ana Kaliforniya da acilmistir 2018 yilinda Las Vegas Strip teki ilk e Spor arenasini acacaktir Onumuzdeki on yilda ek yerlerin de acilmasi planlanmaktadir kaynak belirtilmeli Profesyonel ligler Cogu e Sporda organize oyun ekibin maclarda nasil oynadigina dayali olarak yarismanin organizasyonu icindeki sponsorlu takimlar dusme ve yukselme yontemi ile yapilir Bu Avrupa ve Asya ulkelerinde profesyonel spor modelleri gibidir Bununla birlikte e Sporlara karsi artan ilgi ile birlikte bazi sirketler Kuzey Amerika daki profesyonel sporlarda kullanilan ve tum takimlarin duzenli olarak sezonda karsilasarak sezon sonundaki oyunlara katilmak icin mucadele ettigi ligleri baslatmistir Blizzard Entertainment Ocak 2018 de baslayan on iki takimin yer aldigi 2016 da cikan Overwatch oyununu temel alan Overwatch League i ilk normal sezonu ile baslatti Ekiplerde oynamak icin sozlesme imzalayan oyunculara yillik maas ve ek avantajlar ile takimin geliri ve odul kazancindan da pay verilmektedir Ilk sezon sezon sonu kazanacak takima 1 milyon Ameriktan dolari verecek toplam 3 5 milyon dolarlik toplam odul havuzundan olusmaktadir Take Two Interactive NBA 2K Ligi olusturmak icin NBA 2K oyun serisini kullanarak National Basketball Association NBA Ulusal Basketbol Birligi ile ortaklik kurmustur Bu lig profesyonel bir spor liginin islettigi ilk e Spor ligidir NBA bu lig icin 30 profesyonel NBA ekibinin her biri tarafindan kismen sponsor edilen bir lig takimi aramaya baslamistir Acilis sezonu Mayis 2018 de 17 takimla baslayacaktir Benzer sekilde EA Sports ve Major League Soccer MLS EA nin FIFA 18 ini kullanarak bir e Spor ligi olan eMLS i baslatmistir Acilis sezonunda 23 MLS ekibinden 19 u eMLS ekiplerini yonetecektir Sponsorluklar Gunumuzde artan ilgi ile beraber ozellikle teknoloji firmalari hem reklam hem de finansal destek amacli profesyonel oyuncularin takimlari ile anlasma yapmaktadir Onceki yillarda sponsorluk ekipman karsiligi yapilirken artik ekipman ulasim masraflari ve duzenli maas odemesi ile yapilmaktadir Takimlar bu sponsorlari web sitelerinde takim formalarinda ve sosyal medyada gosterir 2018 itibariyla en buyuk takimlardan birinin 3 32 milyondan fazla sosyal medya takipcisi bulunmaktadir E Spor tarihinde en uzun suredir devam eden turnuvalar Intel firmasi tarafindan sponsor edilmektedir Diger baslica sponsor firmalara ornek olarak Coca Cola Red Bull Mountain Dew T Mobile Audi Airbus ASUS HTC Logitech Razer ve Turk Hava Yollari verilebilir Turkiye de e Spor Turkiye nin bilinen ilk e Spor takimi 2003 yilinda Counter Strike kadrosu olusturarak baslayan Dark Passage takimidir Dark Passage 2012 yilinda League of Legends oyunu icin de kadro olusturmustur 2013 yilindan itibaren takimin sadece kadin oyunculardan olusan Dark Passage Ladies kadrosu da bulunmaktadir Dark Passage ayni zamanda Starcraft 2 FIFA ve Point Blank oyunlarinda da etkin rol gostermektedir E Sporlara artan taleple birlikte bagimsiz takimlarin yaninda Turkiye de 2015 yilinda Besiktas ESK ardindan 2016 yilinda 1907 Fenerbahce e Spor ve Galatasaray eSports League of Legends oyunu icin e Spor takimlarina resmi destek vermeye baslamislardir Turkiye de birden fazla e Spor alaninda etkin olan diger takimlar arasinda 2005 yilinda kurulmus Team Turquality 2008 yilinda kurulmus HWA Gaming verilebilir Bahcesehir Universitesi nin League of Legends takimi olan BAU SuperMassive de basarili takimlar arasindadir Turkiye nin uluslararasi alanda basarilara sahip e Spor takimi olan Space Soldiers Counter Strike Global Offensive CS GO oyununda Turkiye yi cesitli turnuvalarda temsil eden ve 2014 yilinda Bunyamin Aydin tarafindan kurulan bir takimdir Takim ayni zamanda 5 oyuncusunun da Turkiye milli CS GO kadrosunda yer aldigi ilk takimdir Turkiye dogumlu Tarik Celik en cok taninan uluslararasi e Spor takimlarindan biri olan OpTic Gaming te 2016 2017 yillari arasinda CS GO oyuncusu olarak oynamistir Tarik 2017 yilindan itibaren Cloud9 takiminda oynamaya devam etmis ve ayni yilin sonlarina dogru takimin oyun ici liderligini ustlenmeye baslamistir Profesyonel liglere katilacak oyunculara Turkiye Cumhuriyeti Genclik ve Spor Bakanligi Spor Genel Mudurlugu tarafindan 2014 yilindan itibaren e Sporcu lisansi verilmekte ve bu oyuncular profesyonel oyuncu olarak degerlendirilmektedir 2011 yilinda kurulan Turkiye Dijital Oyunlar Federasyonu ile devlet tarafindan federasyon seviyesinde taninan e Spor 2013 yilinda bu federasyonun kapanmasi ile asbaskanlik seviyesine inmistir 11 Ekim 2017 tarihinde Ankara da Bilgi Teknolojileri ve Iletisim Kurumu BTK Genclik ve Spor Bakan Yardimcisi Abdurrahim Boynukalin Dijital Oyunlar Sempozyumu ndan sonra basina yaptigi aciklamada e Spor un Turkiye de dahil olmak uzere dunya capindaki oneminin farkinda olduklarini ve Turkiye Elektronik Sporlar Federasyonu nun kurulacagini belirtmistir 4 Nisan 2018 yilinda da kurum faaliyet gostermeye baslamistir ve ilk baskani Alper Afsin Ozdemir olmustur Riot Games Turkiye Ulke Muduru Turkiye de en cok izlenen sporun futbol ardindan e Spor karsilasmalari oldugunu belirtmistir Kocyigit ayrica Turkiye de futboldan sonra gelen en populer sporun e Spor oldugunu ve belirli spora artan ilginin Besiktas Fenerbahce ve Galatasaray gibi takimlarin o spora destek vermesinden sonra artmaya basladigini eklemistir Kocyigit in roportajinda Turkiye deki sampiyonluk maclarinin 1 milyon kisiye kadar izlenme alabildigini de soylemistir Riot Games Turkiye ve Bahcesehir Universitesi isbirligi ile 2017 nin Mart ayinda 1 milyon TL lik e Spor bursu verilmeye baslanmistir Ayrica universite Turkiye de ilk kez hayata gecirilen secmeli Oyun Sektoru ve E Spor dersini mufredatina almistir Dunya capinda oyun e Spor ve mobil cihaz piyasa arastirmasi yapan Newzoo nun raporuna gore 2018 deki e Spor hayran sayisi Turkiye de 4 milyonu asacaktir adli acentenin yaptigi sunuma gore Turkiye de internete bagli 46 milyondan fazla kisinin 29 milyondan fazlasi aktif olarak oyun oynamaktadir Sunuma gore Gamescom 2016 tarafindan Turkiye nin bir partner ulke olarak secilmesi ve dunyaca yaygin cevrimici oyun dagitim platformu Steam in Turk lirasi ile odeme kabul etmeye baslamasi bu potansiyel sayesinde mumkun olmustur Onemli basarilar Turkiye CS GO takimi TWC 2016 kupasini kaldirirken 3 14 Agustos 2014 tarihleri arasinda Almanya Koln de gerceklestirilen Turnuvasi nda Turkiye yi temsil eden Istanbul temsilcisi Dark Passage Avustralya nin Legacy eSports takimini 5 mac uzerinden 3 0 yenerek birinci olmustur CS GO 2016 Dunya Sampiyonasi nda TWC 2016 Turkiye yi temsil eden Space Soldiers Arjantin e karsi yaptigi son macinda 0 11 skorla yenilmek uzere oldugu maci 16 14 kazanip birinci olmus ve 50 bin Amerikan dolari odulu kazanmistir Ayni takim diger onemli turnuvalardan biri olan ve 12 Ocak 31 Ocak 2018 tarihlerinde duzenlenmekte olan Atlanta ABD deki ELEAGUE Major Sampiyonasi nda 1 milyon Amerikan Dolari odul havuzlu yarismada yer aldi ancak dokuzuncu olarak yarismadan elendi Turkiye de bilinen e Spor takimlari Takim Sponsorlar Oyunlar Yer Alinan Dunya Capindaki TurnuvalarSuperMassive Papara Logitech Yemeksepeti League of Legends Valorant 2016 Mid Season Invitational 2016 International Wildcard Invitational VCT 2021 Stage 3 Masters BerlinDark Passage BKM Express SteelSeries ASUS Shop4Gamers ByNoGame Twitch League of Legends Dota 2 PUBG Mobile 2014 LoL World Championship WESG CS GO 2016Besiktas ESK Besiktas JK League of Legends1907 Fenerbahce e Spor Fenerbahce SK League of Legends PUBG MobileGalatasaray Esports Galatasaray SK League of Legends PUBG MobileFUT Esports Puma Red Bull Altinyildiz Vodafone PUBG Mobile Valorant FIFA PUBG Mobile World League 2020 West Vodafone 5G ESL Mobile Open Valorant Regional Leagues 2022 FinalsFire Flux Esports Inventus ByNoGmae PUBG Mobile Valorant PUBG Mobile Pro League European Championship Spring 2022Eternal Fire Oyuncu Magazasi Keydrop Gplex Dexgame Counter Strike 2 PGL Major Antwerp 2022 ESL Pro LeagueBBL Esports ByNoGame Itopya PUBG Valorant PUBG Global Championship 2021 PUBG Global Championship 2022Parla Esports Kurtsystems Pizza il Forno Valorant Wild Rift Snapdragon Pro Series 2022 Europe G Loot VALORANT Clash Grand FinalsS2G Esports Almila Oyuneks PUBG Mobile Valorant PUBG Mobile Global Championship 2022Digital Athletics Ay Yapim PUBG Valorant PUBG Mobile PUBG Global Invitational S 2021Galakticos Ticimax Zio Konix Gri Melange League of Legends Valorant PUBG Mobile FIFASpor olarak taninma tartismalariVideo oyunlarinin spor olarak kabul edilebilmesi halen tartismali bir konudur Bazi gruplar e Sporlarin popularitesindeki artistan dolayi bazi oyunlarin spor olarak kabul edilmesini gerekce olarak one surerken diger gruplar video oyunlarinin hicbir zaman gercek spor statusune erismeyecegini savunmaktadir Bununla birlikte gercek spor sayilabilmesi icin populerlik tek sebep degildir Bazi kisiler bir faaliyeti spor olarak siniflandiranin dikkatli planlama kesin zamanlama ve ustalikla icra etme oldugunu ve fiziksel egzersizler ile acik hava oyun alanlarinin geleneksel ya da geleneksel olmayan sporlar icin gerekli olmadigini savunmustur Bununla birlikte e Sporlarin bilgisayar basinda yapilmasindan dolayi katilimcilarinin geleneksel sporlardaki kadar fiziksel acidan saglikli olmasi gerekmemektedir E Spor ile ugrasan oyuncular hizli dusunme bulunulan ortama gore hizli karar verebilme ve stratejik hareketler yapmak uzere zihinlerini kullanirlar 2014 teknoloji konferansinda populer oyun akis hizmeti Twitch in satin alinmasi hakkinda dusunceleri soruldugunda ESPN baskani e Sporu bir spor degil bir rekabet olarak nitelendirmistir 2013 yilinda Real Sports with Bryant Gumbel sovunun bir bolumunde bir panelist acikca konuya gulmustur Buna ek olarak dovus oyunlari toplulugunun bircogu rekabet oyunlari yarismalari ve diger turlerin ticaretle baglantili oldugu e Spor yarismalari arasinda bir ayrim yapmaktadir Amerika da komedyen ve oyuncu olan Jimmy Kimmel bir programinda video oyunu oynayanlari izleyenler ile alay ettigi gerekcesiyle YouTube platformuna yukledigi videoda cok sayida elestiri almis bunun uzerine sonraki yayinlarinda bu videonun simdiye kadarki en dusuk begeni puanina sahip video oldugunu soyleyerek konuya aciklik getirmeye calismistir Video oyunlari bazen zihin sporu olarak siniflandirilir Uluslararasi e Spor Federasyonu tarafindan duzenlenen 2015 e Sporlar Dunya Sampiyonasi nda e Sporlarin dunya capinda taninmis mesru bir spor etkinligi olarak gelecekte taninmasini tartismak uzere uluslararasi spor toplulugundan konuklarla bir e Spor paneli duzenlenmistir 2013 te Kanadali League of Legends oyuncusu olan Danny Shiphtur Le Uluslararasi Taninan Atletler icin belirlenen bir kategori olan bir Amerikan P 1A vizesi alan ilk profesyonel oyuncu olmustur 2014 yilindan itibaren Turkiye Genclik ve Spor Bakanligi Spor Genel Mudurlugu e Sporcu lisansi vermekte ve bu oyunculari profesyonel oyuncu olarak kabul etmektedir 2016 da Fransiz hukumeti e Sporlar duzenlemek ve tanimak icin bir proje uzerinde calismaya baslamistir Filipinler Oyun ve Eglence Komitesi Temmuz 2017 de profesyonel bir e Spor ekibi tarafindan kefil olan Filipinli e Spor oyuncularina atletik lisans vermeye baslamistir The 2007 Asian Indoor Games 2007 Asya Kapali Oyunlari diger geleneksel sporlarin yani sira e Sporlar icin de resmi madalya kazandiran ilk onemli coklu spor yarismasiydi Asya Kapali Oyunlari nin daha sonraki yillarda ve devami olan Asya Kapali ve Dovus Oyunlari her zaman e Sporlari resmi bir madalya etkinligi ile dahil etti Ayni zamanda Asya nin en ust duzeydeki cok spor yarismasi olan Asian Games Asya Oyunlari e Sporlari 2022 de yapilacak yarismada bir madalya etkinligi olarak dahil edecek ve e Sporlar 2018 Asya Oyunlari nda 2022 oyunlarinin oncusu olarak bir sergi etkinliginde sunulacaktir Intel Guney Kore Pyeongchang daki 2018 Kis Olimpiyatlari oncesinde StarCraft II ve oyunlarinin e Spor sergi etkinliklerine sponsor olmustur Benzer bir sergi vitrini olan eGames Rio de Janeiro daki 2016 Yaz Olimpiyatlari ile beraber duzenlenmisti Paris teki 2024 Yaz Olimpiyatlari organizasyon komitesi olimpiyatlarda genc kusaklarin da ilgisini tutmaya devam etmek icin e Sporlarin da eklenmesi gerektigini gerekce gostererek Uluslararasi Olimpiyat Komitesi IOC ve cesitli profesyonel e Spor organizasyonlariyla gorusmelerde bulunmaktadir IOC Baskani Thomas Bach e Sporlari olimpik bir olay olarak sunulabilmesinde iki zorlugunun bulundugunu belirtmistir Bunlardan biri saldirgan oynanisa sinirlamalar getirmelerinin gerekliligi digeri de su anda e Sporlarin daha da koordine olabilmesi icin bir kuresel onay mekanizmasinin eksik olmasidir IOC tarafindan Ekim 2017 de duzenlenen bir zirvede Rekabetci e Sporlarin bir spor etkinligi olarak kabul edilebilir oldugu ve e Spor oyuncularinin geleneksel sporlardaki atletlerle karsilastirilabilir yogunlukta hazirlik ve egitime ihtiyac duyduklari sonucuna varildi Ancak bu olimpiyatlarda kullanilacak oyunlarin Olimpik harekete uygun kural ve duzenlemeler cercevesinde olmasini gerektirecekti OyunlarOyuncular arasinda e Spor kategorisinde sayilan oyunlarin sayisi gunden gune artmaktadir 2000 yillarinda daha sonradan e Sporlarin dunyaya yayilmasinda buyuk onem tasiyan Guney Kore deki internet kafelerde gercek zamanli strateji oyunlari oldukca yaygin olmustur 2010 yilindan sonra Warcraft III The Frozen Throne modu Defense of the Ancients cikisindan sonra e Spor olarak cok oyunculu savas arenalari yayginlasmistir Hala kategoride yer alan isim ve turlerde tartismalar olsa da ucretli veya ucretsiz en yaygin oyunlar arasinda su oyunlar yer alir E Spor Kategorisinde Kabul Edilen Oyunlar ve Mevcutsa Turkiye Bolgesi Ucretleri Oyun Gelistirici Resmi Turkce Dil Secenegi Tur Ucret Yarisma Yapilan PlatformCall of Duty Activision Hayir Birinci sahis nisanci Yok PC MobileCounter Strike 2 Valve Evet Birinci sahis nisanci Ucretsiz 394 95 PCValorant Riot Games Arayuz ve Seslendirme Birinci sahis nisanci Ucretsiz PCDota 2 Valve Evet MOBA Ucretsiz PCFIFA22 Electronic Arts Evet Futbol 599 799 PS4 XBox One PCHalo seri Microsoft Hayir Birinci sahis nisanci Yok PCHearthstone Blizzard Hayir Kart oyunu Ucretsiz PCBlizzard Hayir MOBA Ucretsiz PCLeague of Legends Riot Games Arayuz ve Seslendirme MOBA Ucretsiz PCPlayerUnknown s Battlegrounds Evet Birinci sahis nisanci MOBA Ucretsiz PC MobileRocket League Evet Futbol Yaris Ucretsiz PCSmite Evet MOBA Ucretsiz PCStarCraft II Blizzard Hayir MOBA Ucretsiz PCSuper Smash Bros Melee Nintendo Hayir Dovus oyunu Yok GameCubeTom Clancy s Rainbow Six Siege Ubisoft Hayir Birinci sahis nisanci 89 PCOverwatch Blizzard Hayir Birinci sahis nisanci 39 99 PCWorld of Tanks Wargaming Evet MMO Ucretsiz PCSartlar Bir oyunun e Spor kategorisinde olmasi ve profesyonel liglere katilabilmesi icin bazi sartlara sahip olmasi gerekir Bunlardan biri oyunun Kazanmak icin Ode Pay to Win P2W modeline sahip olmamasidir Oyun ucretli veya ucretsiz olarak kullanima sunulabilir Ancak oyun icin veya oyun ici yapilan harcamalarin kisiyi diger oyunculardan daha iyi yapmamasi gerekir Oyunun mucadeleye uygun olmasi yuksek sayida oyuncusunun olmasi ve gelistiricisi tarafindan desteklenmesi gerekir Bunlardan biri saglanmadigi takdirde oyun e Spor icin uygun degildir Ornegin Minecraft en cok aktif oyuncusu olan oyunlardan biri olmasina ragmen acikca kazananin ve kaybedenin belirlenemeyecegi icin e Spor kategorisinde degildir Oyunun kurallarini ogrenmenin kolay uzmanlasmanin zor olmasi da bu sartlar arasinda verilebilir E Spor turnuvalarinin yapilabilmesi de ayni zamanda buyuk yatirim ve is gucu gereklidir Izleyici modu Video oyunlari oncelikle oyuncunun oyundaki deneyimi icin tasarlanir Ancak bircok basarili e Spor oyunu bastan itibaren profesyonelce oynanacak sekilde tasarlanmistir Gelistiriciler e Spor ozelliklerini eklemeye veya hatta ust duzey rekabeti desteklemek icin tasarimdan odun verebilirler StarCraft II League of Legends ve Dota 2 gibi oyunlar en azindan kismen profesyonel rekabeti desteklemek icin tasarlanmistir Dota 2 adli oyunda oyun ici izleyicilere ozel denetimler ve aciklamalari Oyuncularin belirli bir oyuna katilmalarina izin vermenin yani sira pek cok oyun gelistiricisi seyirci yararina ozel izleyici ozellikleri eklemistir Bu oyuncularin oyunu rakip oyuncunun bakis acisindan izlemelerinden izleyicilere oyuncularin sahip olmayabilecegi bilgiye erisimi saglayan oldukca modifiye edilmis bir arabirime kadar genis bir yelpazede olabilir Bu modda goruntulenen oyunun durumu bir oyundaki her iki takimin da rekabet avantaji kazanmasini ve bilgi sizdirilmasini onlemek icin belirli bir sure geciktirilebilir Bu ozelliklere sahip oyunlar Counter Strike Global Offensive Call of Duty StarCraft II Dota 2 ve Counter Strike i icerir League of Legends ozel oyun modlariyla sinirli seyirci ozelliklerini icerir 2016 da sanal gerceklik basliklarinin piyasaya surulmesine cevaben Dota 2 gibi bazi oyunlar sanal gerceklik goruntuleme destegini icerecek sekilde guncellenmistir Baglanti turu Oyunun turune gore oyun ayni bilgisayarda oynanabilecegi bir ag baglantisi ile de oynanabilir Baglanti icin en yaygin yontemlerden biri internettir Oyun sunuculari genellikle bolgelerine gore ayrilir ve yuksek kaliteli baglantilar oyuncularin dunya genelinde gercek zamanli baglanti kurmalarina izin verir Cevrimici baglantilarin dezavantajlari arasinda fiziksel etkinliklere kiyasla hile tespitinde zorluk ve ozellikle yuksek duzeyde rekabet ortaminda oyuncularin performansini olumsuz sekilde etkileyebilecek ag gecikmeleridir Bircok yarisma ozellikle kucuk turnuvalar ve gosteri oyunlari cevrimici olarak yapilir 1990 li yillardan beri profesyonel ekipler veya organize takimlar gibi Internet Relay Chat aglari araciligiyla eslesme yaptilar E Sporlar gelistikce oyuncularin oyunlarin icinde yer alan otomatik eslestirme istemcileri kullanmalari da yayginlasti Otomatik eslestirme Warcraft ve StarCraft serisine entegre edilmis Blizzard in Battle net 1996 surumu ile yayginlik kazandi Otomatik eslestirme Xbox Live ve PlayStation Network gibi hizmetlerle oyun konsollarinda da yayginlasti Rakipler birbirleriyle iletisim kurduktan sonra oyun cogunlukla bir oyun sunucusu tarafindan merkezi bir konumda ya da rakibin makinelerinden birinde yonetilmektedir kaynak belirtilmeli Buna ek olarak yarismalar genellikle bir yerel ag veya LAN uzerinden yurutulur Daha kucuk ag genelde daha az gecikme ve daha yuksek kalite sunar Rakiplerin fiziksel olarak ayni konumda bulunmasi gerektigi icin yerel ag oyunlari rakiplerin dogrudan incelenmesine izin vererek adil oynamaya yardimci olur Bu yetkisiz donanim veya yazilim modlama gibi bircok hile turlerini onlemeyi kolaylastirir Rakiplerin fiziksel varligi yerel ag etkinliklerinin daha sosyal bir ortam yaratmasini da saglar Bazi oyuncular LAN partileri duzenlemekte veya internet kafelerde oyun oynamaktadir Cogu buyuk turnuvalar da LAN uzerinden yapilir League of Legends aslinda sadece cevrimici oyun icin piyasaya cikmistir ancak Ekim 2012 de LAN istemcisinin buyuk turnuvalarda kullanilmak icin gelistirilmeye baslandigi belirtilmistir Eylul 2013 te Valve oyunun bir yamasinda Dota 2 ye LAN uzerinde oynama destegi eklemistir Oyunlar LAN destegine cesitli yaklasimlar uygulamistir Orijinal StarCraft in aksine StarCraft II LAN oyununa destek olmaksizin yayimlanmistir ve oyuncularindan olumsuz tepkiler almistir kaynak belirtilmeli TurnuvalarTakimlar Profesyonel oyuncular ya da pro gamers genellikle oyun takimlari ve veya daha genis oyun dernekleri ile iliskilidirler OpTic Gaming Team SoloMid Cloud9 Fnatic SK Telecom T1 ve Natus Vincere gibi takimlar cesitli profesyonellerden olusur Turnuva kazanclarindaki odul paralarina ek olarak oyunculara ayrica ayri bir ekip maasi odenmesi de mumkundur Ekip sponsorlari turnuva seyahat masraflarini karsilayabilir veya oyun donanimini saglayabilir Dernekler arasinda Kore e Spor Birligi Korean e Sports Association KeSPA Uluslararasi e Spor Federasyonu International e Sports Federation IeSF Ingiliz e Sporlar Dernegi Uluslararasi Elektronik Oyunlar Komitesi International eGames Committee IEGC ve Dunya e Sporlar Dernegi World eSports Association WESA bulunmaktadir Turnuvalarda takim oyunculari genellikle isim takma isim soyisim seklinde gosterilir ve mucadele sirasinda yorumcular tarafindan takma isimleri ile bahsedilir Geleneksel spor atletleri e Sporlara ilgi gostermektedir Ornegin Rick Fox e Spor takiminin sahibidir ve Shaquille O Neal a yatirim yapmistir Ayrica Almanya daki Schalke 04 Fransa da ve Turkiye de Besiktas Fenerbahce ve Galatasaray in e Spor takimlari bulunmaktadir Profesyonel kadin e Spor oyunculari League of Legends Counter Strike Dead or Alive 4 and StarCraft II oyunlarin genellikle sadece kadin oyuncularin bulundugu turnuvalarinda yer almaktadir Sadece kadin oyunculardan olusan e Spor takimlarina ve ornek verilebilir Oduller 2013 te Katovice Polonya da duzenlenen Intel Extreme Masters taki gundelik oyuncular e Spor turnuvalari neredeyse her zaman canli bir izleyicinin onunde gerceklesen fiziksel olaylardir Turnuva GameX gibi daha buyuk bir etkinligin parcasi olabilir veya yarisma The International gibi etkinligin tamami icin yapiliyor olabilir Turnuva tek bir oyun icin ya da birden fazla oyun icin de duzenlenebilir Yarismalar cesitli bicimlerde olur ancak en yaygin olani tek veya cift eliminasyon sistemi olup bazen de lig usulu ile karma yapilir Yarismalar genellikle hileleri onlemek icin oyun boyunca oyunculari izleyecek hakem veya yetkililere sahiptir Video oyunlariyla ilgili yarismalar uzun zamandan beri var olmasina ragmen e Sporlar 1990 larin sonunda onemli bir degisim gormustur 1997 de Cyberathlete Professional League Siberatlet Profesyonel Ligi onculugunde turnuvalar cok daha buyuk olmustur ve kurumsal sponsorluk daha yaygin hale gelmistir Hem fiziksel hem de cevrimici goruntulemenin artmasi e Sporu daha genis bir kitleye tasimistir Buyuk turnuvalar arasinda Dunya Siber Oyunlari Kuzey Amerika Major League Gaming ligi Fransa merkezli Elektronik Sporlar Dunyasi Kupasi ve Cin in Hangzhou kentinde duzenlenen World e Sports Games Dunya e Spor Oyunlari yer alir Koklu oyunlar icin toplam odul yilda milyonlarca ABD dolari tutarinda olabilir Dota 2 10 Eylul 2016 tarihi itibariyla 632 kayitli turnuvada yaklasik 86 milyon ABD dolari odul dagitmistir ve 23 oyuncu 1 milyon dolarin uzerinde kazanmistir League of Legends 1749 kayitli turnuva icinde yaklasik 30 milyon dolar dagitmistir Ancak odul parasina ek olarak Riot Games League of Legends Sampiyonalari Serisi icindeki oyuncular icin maas da saglamistir Yine de cogu oyuncu oldukca dusuk bir ucret alirken en basarili oyuncularin bazilarinin maaslarinin onemli olcude daha yuksek olmasi nedeniyle bu maaslarin nasil dagitildigi elestirilmektedir Bu maas dengesi oyuncu basina ortalama kazanc degerini bozmaktadir Agustos 2017 de Valve in onde gelen Dota 2 turnuvasi olan The International 2017 e Spor turnuvasinda bugune kadarki en buyuk odul havuzu olan 24 milyon ABD dolari asarak bir rekor kirmistir Genellikle turnuva yarismasi icin para odulu dogrudan oyun gelistiricileri tarafindan saglamaktadir ancak ucuncu partilerden sponsorluklar gelebilir Bunlar genellikle bilgisayar donanimi enerji icecekleri veya bilgisayar yazilimi satan sirketlerdir Genel olarak buyuk bir e Spor etkinligine ev sahipligi yapmak bagimsiz bir girisim olarak karli degildir Ornegin Riot League of Legends Sampiyonasi Serisi ni para kazanmadigimiz onemli bir yatirim olarak aciklamistir Video oyun gelistiricileri ile turnuva organizatorleri ve yayincilar arasindaki iliski uzerinde onemli cesitlilikler ve muzakereler yapilmaktadir Ozgun StarCraft etkinlikleri Guney Kore de Blizzard tan buyuk olcude bagimsiz olarak yapilirken Blizzard duzenleyicilerin ve yayincilarin oyunun devami olan StarCraft II yi iceren etkinlikler icin yetkilendirme talep edilmesini istemistir Kisa sure icinde bu durum Kore e Spor Birligi ile sirket arasinda durgunluga sebep olmustur 2012 de bir anlasmaya varilmistir Anlasmaya gore 10 000 ABD dolarindan fazla odul dagitan turnuvalarda Blizzard tan izin alinmalidir Riot Games Blizzard tan farkli olarak yetkilendirilmis turnuvalarda oyun ici oduller sunmaktadir Izlenme E Sporlara artan ilgi ile izlenme sayilari da gunden gune artmaktadir Geleneksel spor turnuvalarina benzer sekilde turnuva salonunda fiziksel olarak bulunup izlemenin yani sira karsilasmalar oyun ici izleme modu Twitch ve Youtube Gaming gibi hizmetler ile cevrimici olarak da cesitli dillerde izlenebilir Newzoo nun yaptigi 2017 Global Esports Market Report 2017 Kuresel E Spor Piyasa Raporu adli arastirmaya gore 2016 da 50 milyon Amerikan dolari olan yayin haklari 2020 yilinda yaklasik 7 kat artarak 340 milyon Amerikan dolarini bulacaktir Yine ayni arastirmaya gore 2017 yilinda toplam yaklasik 385 milyon olan e Spor izleyici sayisi 2020 yilinda 590 milyon kisiye ulasacaktir Bu sayi 2015 te 235 milyon 2016 da ise 323 milyon olmustur 2017 nin baslarinda Katovice Polonya da yapilan Intel Extreme Masters adindaki turnuvayi iki hafta icinde 173 000 kisi ziyaret etmistir Bu turnuvayi toplam izleyenlerin sayisi ise 46 milyonu bulmustur Yine 2017 de 2002 FIFA Dunya Kupasi nin yapildigi Seul FIFA Dunya Kupasi Stadyumu nda organize edilen Dota 2 The International Sampiyonasi nda 40 000 koltugun tamami satilmistir Ayni zamanda bu turnuvayi izleyen kisilerin sayisi yaklasik 27 milyon olarak belirlenmistir 2016 yilinda sadece League of Legends dunya finali macini izleyenlerin sayisi 43 milyon iken NBA finallerini 31 milyon kisi izlemistir 2017 yilinda e Spor izleyicilerinin 71 ini erkekler 39 unu kadinlar olusturmustur ve ortalama izlenme yasi 21 35 arasidir Bahisler E Spordaki ilginin artisi oynayanlarin yani sira izleyen veya ilgilenenlerin de gelirini artiracak cesitli yeni yollar acmistir Bunlardan biri kazanacagi dusunulen takimin uzerine profesyonel diger sporlarda oldugu gibi bahis oynamaktir Yine profesyonel sporlarda oldugu gibi maci kazanma disinda bahis oynanabilecek farkli kosullar da bulunur Ornegin Spor Toto nun futbol maclari icin resmi bahis oyunu Iddaa kesin sonuc disinda ilk yari sonucu toplam gol sayisi gibi ek tahminler icin de oynanabilmektedir E Spor oyunlarinda da benzer kosullar icin tahminler uzerine bahis oynanabilir Ornegin uzerine en cok bahis oynanan e Spor oyunlarindan biri olan Counter Strike Global Offensive CS GO oyununda macin kesin sonucuna ek olarak sadece tabanca ile oynanan ilk rauntun kimin kazanacagi uzerine de tahminde bulunulabilir Bazi bahis siteleri takimin oyuncularinin uzerine bahis oynanmasina da izin vermektedir Bahisler gercek para ile oynanabilecegi gibi oyun ici esyalar uzerine de yapilabilir Bahis oynamak tahmin edilebilecegi gibi risklidir Sadece 18 yasindan buyuklerin oynayabilecegi gibi kazanmak kadar kaybetme riski de bulunmaktadir Tum sans oyunlarina benzer sekilde bahis oynamak uzun arastirma uzerine bahis oynanacak takimin taninmasi ve onceki maclarinin incelenmesini gerektirir Bahis siteleri bahis oynayacak kisilere oynanacak e Spor oyununun sevilen ve kurallarinin bilindigi bir oyun olmasini onermektedir Ornegin CS GO kurallari kolay olan bir oyun iken MOBA oyunu sevenler icin League of Legends Dota 2 veya Starcraft II daha cekici gelebilir Turkiye de yapilan e Spor turnuvalari Turkiye de e Spor kategorisinde sayilan oyunlarin cogu yuksek oyuncu kitlesine sahiptir bunlarin basinda CS GO LoL ve Valorant gelmektedir Bu oyunlarda sezonluk resmi ligler duzenlenirken finalleri cogunlukla seyircili etkinliklerde yapilmaktadir Yerel ligler haricinde CS GO ve Valorant tarafinda Turkiye bircok uluslararasi turnuvaya ev sahipligi yapmistir Valorant Champions Istanbul Playoff Asamasi Volkswagen Arena Sampiyonluk Ligi Oyunun gelistiricisi Riot Games Turkiye ye yaptigi yatirim ile Turkiye sunucusuna sahip ilk ve tek e Spor ligini baslatmistir Turkiye Sampiyonluk Ligi adi verilen ligde diger sporlarda oldugu gibi profesyonel oyuncular ve kulupler bulunmaktadir Ayrica lig asagidaki sartlari tasimaktadir Takimlar ayni zamanda profesyonel sirkettir Karsilasmalar beser kisilik iki takimla oynanir Asgari iki yedek oyuncu bulunmalidir Takimlarda en fazla iki yabanci oyuncu bulunabilir Takim oyuncularinin takimlari ile profesyonel sozlesmeleri bulunur Bir oyuncunun azami sozlesmesi 2 yildir Sozlesmeli bir oyuncu ile takimlarin gorusmesi yasaktir Bonservis karsiliginda oyuncu transferi yapilabilir Intel ESL Turkiye Sampiyonasi Ulker etkinlik salonunda PMGC nin ilk gunuIlk kez 4 5 Kasim 2017 tarihlerinde CS GO Dota 2 ve FIFA18 icin Volkswagen Arena da ulusal bir turnuva duzenlemistir Bu turnuvada odul havuzu 170 000 olarak belirlenmistir Gunumuzde Counter Strike 2 icin sezonluk turnuvalarini devam ettirmektedir BLAST Pro Series Istanbul 2018 2018 yilinda buyuk e Spor takimlarinin yer aldigi BLAST Pro Series in ikinci turnuvasi olan BLAST Pro Series Istanbul 2018 Istanbul da yapildi Odul havuzu 250 000 olarak belirlenmistir StarSeries i League Season 8 Belek 2019 yilinda StarLadder tarafindan organize edilen StarSeries i League in 8 sezonu Belek te duzenlenmistir Odul havuzu 500 000 olarak belirlenmistir Valorant Champions 2022 2022 yilinda Riot Games tarafindan duzenlenen ve Valorant da yilin son turnuvasi turnuvasi olan Valorant Champions 2022 Istanbul da oynandi 1 000 000 lik odul havuzuna sahip olan turnuvayi Brezilya organizasyonu olan LOUD kazandi 2023 yilinda yapilan PUBG Mobile Dunya Sampiyonasi Istanbul Ulker Spor ve Etkinlik Salonu nda duzenlendi Turnuvanin sampiyonu olan Mogolistan takimi IHC Esports 453 500 dolarlik odulun sabibi oldu Finallerde yarisan tek Turk temsilcisi S2G Esports turnuvayi 11 sirada tamamladi EtikProfesyonel oyuncular genelde etik kurallara uymakla yukumludurler Turnuvalar organizasyonlar ve takimlar tarafindan belirlenen acik kurallara ek olarak iyi sporcu olmanin genel beklentilerini karsilamaya ozen gosterirler Ornegin yaygin bir davranis yenildikten sonra dahi sohbet penceresine gg Ingilizce good game iyi oyun icin kisaltma yazmaktir Cogu oyun rakiplerin oyun durumu hakkinda sinirli bilgi sahibi olmaya dayanir Ancak 2012 IEM StarCraft II oyunu sirasinda iyi bir davranis ornegi olarak Feast ve DeMusliM Feast oyuncusuna yanlislikla sizdirilmis dis bilginin etkisini ortadan kaldirmak icin kendi stratejilerini karsi takima gonullu olarak vermislerdir Bazi liglerdeki oyuncular iyi davranis beklentilerine uymadigi icin kinanmislardir 2012 yilinda League of Legends oyuncusu Christian IWillDominate Riviera sozlu tacizden dolayi bir yil boyunca yarismalardan men edilmistir 2013 te StarCraft II profesyonel oyuncusu Greg Idra Fields internet forumlarinda Team Liquid hayranlarina hakaret ettigi gerekcesiyle takimindan atilmistir League of Legends oyunculari Mithy ve Nukeduck maclar sirasinda aldigi sozlu taciz saldirgan tavir ve kotu soz sikayetlerinden sonra 2014 yilinda benzer cezalar almistir Tamami kadin oyunculardan olusan bir League of Legends ekibi olan Team Siren Haziran 2013 te kurulmustu Ekibin cikisinin erkeklerin ilgisini cekmek icin bir hile oldugu tartismalari olumsuz elestiriler aldi Ekip promosyon videolarinin olumsuz tanitiminin yani sira ekip kaptaninin takim arkadaslarina kotu muamelesi nedeniyle bir ay icinde dagildi Bunun disinda oyunda kullanilan hileler sikeler bahis oynama ilac kullanimi hesap paylasimi gibi davranislar oyuncularin gecici veya kalici olarak musabakalardan men edilmelerine neden olmaktadir Profesyonel oyuncular da dahil hile korumali sunucularda her gun cok sayida hesap bu durumdan etkilenmektedir 2010 da on bir oyuncusu kar amacli sike yapmaktan suclu bulundu para cezasina carptirildi ve sonraki maclarda oynamaktan men edildi Team Curse ve Team Dignitas sirasinda birincilik ve ikincilik para odulunu alamadi League of Legends ekibi Azebi Frost 2012 de dunya playofflarinda yari final macinda hile yaptiklarindan dolayi 30 000 ABD dolari para cezasina carptirildi Dota 2 oyuncusu Aleksey Solo Berezin cevrimici bahisten 322 ABD dolari kazanmak icin kasitli olarak bir oyunu verdiginden bir dizi turnuvadan men edildi 2014 te iBuyPower Counter Strike takiminin oyunculari Sam DaZeD Marine Braxton swag Pierce Joshua steel Nissan ve Keven AZK Lariviere sikeden dolayi resmi turnuvalardan uzaklastirildi Bu dort oyuncunun kendi maclarina bahis oynayip yaptiklari sikeden dolayi 10 000 dolardan fazla kazanc elde ettigi iddia edildi Counter Strike Global Offensive skin kaplama uzerine yapilan kumarin 2015 yilinda 2 3 milyar dolar degerinde oldugu tahmin edildi Bu uygulamanin supheli yasal ve etik yonleri kesfedildiginde Haziran ve Temmuz 2016 da elestirilere maruz kalmisti Performans etkileyen ilac kullanimi E Sporlarda PED yaygin kullanimi oyuncularin kendileri takim arkadaslari ve yetkili kisiler tarafindan dogrulanmistir Oyuncular sikca konsantrasyon ve reaksiyon hizini artirici ve yorgunlugu onleyici Ritalin Adderall ve gibi uyaricilar kullanir Parkinson hastaligini tedavi etmekte kullanilan bir ilac olan nin oyuncularin ruh hallerini duzeltmek ve motive etmek amacli kullanildigi yaygin olarak bildirilmektedir Bazi oyuncular baski altinda sakin kalmak icin anksiyete bozuklugunu tedavi etmek icin recete ile verilen adrenalin veya un etkilerini yok eden propanolol alirlar Eski bir SK Gaming yoneticisi olan Bjoern Franzen e gore bazi League of Legends oyuncularinin rekabette uc farkli ilaci almasi bir aliskanlik olmustur Temmuz 2015 te eski bir Cloud9 oyuncusu olan Kory Semphis Friesen takim arkadaslarinin hepsinin Adderall i ESL One Katowice 2015 Counter Strike Global Offensive turnuvasinda Virtus pro ya karsi bir mac sirasinda kullandiklarini itiraf etmistir Ayrica ESEA League turnuvalarindaki herkesin Adderall kullandigini da iddia etmistir Bu tur ilaclarin kontrolsuz kullanimi bagimlilik asiri doz serotonin sendromu ve uyaricilar soz konusu oldugunda ise kilo kaybi da dahil olmak uzere kisilerin sagligina ciddi riskler getirmektedir Ozellikle oyunculara pazarlanan ve tezgah ustunde satilan enerji icecekleri bile olumler ve hastaneye kaldirilma olaylari ile medyaya yansimistir ve duzenleyici incelemeler gormustur Bundan oturu Adderall ve benzer uyaricilar ile bunlarin kullanimi Major League Baseball ve National Football League de dahil olmak uzere pek cok profesyonel spor organi ve ligleri tarafindan yasaklanmistir Uluslararasi e Spor Federasyonu IeSF Dunya Dopingle Mucadele Ajansi nin bir uyesi olmasina ragmen yonetim yapilan yarismalarda herhangi bir PED i yasaklamamistir Bununla birlikte yapilan buyuk liglerden biri olan Elektronik Spor Ligi bireysel olarak maclar sirasinda benzer ilaclarin kullaniminin oyunculari yarismadan diskalifiye edecegini belirtmistir Her ne kadar oyuncularin tamami uyusturucu kullanmasa da oyuncularin enerji artiricilar veya enerji icecekleri ictikleri sikca gorulur Genellikle kafeinli icecekler icilir veya enerji hapi kullanilir Oyuncu suistimali Ozellikle Guney Kore de organizasyonlarin oyuncularin yasam kalitesini etkilediklerine ve muhtemel kotu muameleye maruz birakildiklarina iliskin bazi endiseler bulunmaktadir Koreli kuruluslar rekabetci maas odemeyi reddetmekle suclanarak Kore oyuncularinin diger pazarlara yavas yavas gocmesine yol acmistir Bir roportajda League of Legends oyuncusu Bae Dade Eo jin Koreli oyuncular oglen 1 de uyanip ve sabaha karsi 5 e kadar oynuyor demistir ve 16 saatlik oyun programinin tukenmislik sendromuna neden olan onemli bir faktor oldugunu soylemistir konusundaki endiseler de 2014 yilinda baska bir League of Legends oyuncusu Cheon Promise Min Ki nin sike yaptigini itiraf ettikten bir hafta sonra intihar girisiminde bulunmasiyla artmistir Olumsuz ortamla mucadele etmek icin Riot Games Kore League of Legends takimlarina 2015 sezonunda bazi kurallar getirmistir Bu kurallar profesyonel oyuncular icin asgari maaslarin kabul edilmesi sozlesme yapilmasi ve oyuncularin ek gelir kazanabilmesi icin bagimsiz yayin akisi yapmalarina izin verilmesini de icermektedir E Spor oyunlari dakika basina cok sayida eylem gerektirmesinden dolayi el ve bilek agrilarina neden olan RSI hastaligina neden olabilmektedir Ekonomi ve League of Legends Champions Korea oyunculara maas garantisi vermektedir Buna ragmen cevrimici yayin akisi bazi oyuncular tarafindan daha cok tercih edilmektedir Bu durum oyuncular icin bazi durumlarda bir takimla rekabet etmekten daha karlidir ve oyuncular kendi yayin programlarini yapabilir Uluslararasi turnuvalar kazananlara milyon dolar civarinda oduller verse de turnuvayi kazanamayan takimlar cogu zaman finansal sorunlar yasamakta ve dagilmaktadir 2015 yilinda SuperData Research tarafindan yapilan arastirmada ayni yildaki kuresel e Spor endustrisinin 748 8 milyon ABD dolari civarinda bir gelir elde ettigi tahmin edilmektedir Asya 321 milyon dolarin uzerinde gelirle en onde gelen e Spor pazari olurken Kuzey Amerika yaklasik 224 milyon dolar Avrupa 172 milyon dolar ve dunyanin geri kalan kismi yaklasik 29 milyon dolarla bu pazari izlemistir Kuresel e Spor gelirinin 2018 e kadar 1 9 milyar dolara ulasacagi tahmin edilmektedir kaynak belirtilmeli Basinda e SporMasa yorumculari Frankfurt Almanya da yapilan Dota 2 turnuvasinin mac oncesi analizlerini yapiyorDunya basini haberlerinde E Spor un en cok haber oldugu ortam internettir E Sporu haber yapan haber organizasyonlarinin cogu teknoloji veya video oyunu odakli olmasina ragmen kaynak belirtilmeli bazi spor haber siteleri e Spora ozel haber kategorisi sunmaktadir E Spor a ozgu bagimsiz haber organizasyonlarina Esports Heaven RankR eSports Esports Nation ESN ve ESFI World ornek verilebilir The Guardian e Sporu bir dijital devrim olarak nitelendirmistir Ayrica icinde bulunulan 21 yuzyil icinde icat edilen ilk onemli spor olarak tanimlamistir E Spor turnuvalari geleneksel spor yorumcularina benzer sekilde oynanan oyun hakkinda canli yorum yapan spikerler veya yorumcular icerir Yorumcular icin e Spor yorumculugu kendi basina tam zamanli bir is olabilir Internet canli yayin akisi Bircok e Spor etkinligi internet uzerinden izleyicilere cevrimici olarak yayinlanir Own3d yayin hizmetinin 2013 yilinda kapanmasiyla Twitch Hitbox tv Azubu ve YouTube Gaming gibi diger saglayicilarla rekabet eden en populer cevrimici yayin hizmetidir Dreamhack Winter 2011 Twitch ile 1 7 milyon tekil izleyiciye ulasmistir Goruntuleme sayilarinin buyuk kismi canli etkinlikler ile alinirken son zamanlarda yayin yapan hizmetlerin yayginligi bireylerin bu tur etkinliklerden bagimsiz olarak kendi oyunlarini yayinlamalarina da olanak saglamistir Bireysel yayincilar olusturduklari yayinda calisan reklamlardan reklam gelirinin bir kismini alan Twitch veya Hitbox ile anlasma yapabilmektedir Diger onemli bir yayin platformu Major League Gaming in MLG tv sidir Call of Duty icerigi konusunda uzmanlasmis ancak cesitli oyunlara da ev sahipligi yapan ag 2014 yilinin ilk ceyreginde MLG tv nin goruntulenmesindeki 1376 buyumeyle popularitesini artirmistir 2014 MLG X Games etkinliginde yayinlanan Call of Duty Ghosts 160 000 den fazla tekil izleyici gormustur Hizmet kullanicilarin Twitch benzeri kendi oyun oynayislarini yayinlamalarina izin vermesine ragmen bu hizmet sadece secilen kisiler tarafindan kullanilabilmektedir Birkac yil boyunca MLG tv Call of Duty oyununun profesyonel sahnelerinin en onemli yayin platformu olmustur Ocak 2016 da MLG Activision Blizzard tarafindan satin alinmistir YouTube ayrica canli yayin platformunu ozellikle canli oyun ve e Sporlara ozel olarak yenileyerek yeniden yayimlamistir The International 2014 ayni zamanda ESPN nin es zamanli aktarim hizmeti ESPN3 te de yayinlanmistir Aralik 2016 da Riot Games MLT Advanced Media nin teknoloji bolumu BAM Tech le 2023 yilina kadar League of Legends etkinliklerini yayimlamasi ve bu yayinlardan para kazanmasi icin sirketle bir anlasma imzaladigini aciklamistir BAM Tech Riot a yilda en az 300 milyon dolar odeyecek ve reklam gelirini ikiye bolecek Televizyon MBCGame de yayinlanan StarCraft maci Seul Guney Kore E Sporlarda yayinin ozellikle populer olmasindan bu yana organizasyonlar artik televizyon yayinciligina oncelik vermeyip Twitch gibi cevrimici yayin yapan web sitelerini tercih etmektedir Ongamenet Guney Kore de bir e Spor kanali olarak yayin yapmaya devam etmektedir ancak MBCGame 2012 de yayin hayatina son vermistir Riot Games ten Dustin Beck TV nin bir oncelik veya hedef olmadigini belirtmistir ve DreamHack tan Tomas Hermansson e Sporlarin internet yayin hizmetleri olmakta basarili oldugunun kanitlandigini soylemistir Agustos ayinda The International 2014 finallerinden onceki gece ESPN3 turnuvayi ozetleyen yarim saatlik ozel bir yayin yapmistir 2015 yilinda ESPN2 oyununun universiteler arasi turnuvasi Heroes of the Dorm u yayinlamistir Kaliforniya Universitesi Berkeley den birinci olan takimin her oyuncusu Blizzard ve Tespa tarafindan odenen universite bursu kazanmistir Ilk dort takim oyun ekipmanlari ve yeni bilgisayarlar ile odullendirilmistir Bu buyuk bir Amerikan televizyon aginda ilk defa yayinlanan bir e Spor olmustur Yayin normalde e Sporlar ile karsilasmayacak izleyicilere ulasarak e Sporlari yayma girisimidir Bununla birlikte yayin birkac olumsuz elestiri almistir Amerika Birlesik Devletleri disinda yasayanlar turnuvayi izleyememis ve turnuva yayinlari cevrimici yayinlanmamistir Bu surec izleyicilerin buyuk bir bolumunu turnuvadan uzak tutmustur Eylul 2015 te Turner Broadcasting WME IMG ile ortaklik kurmustur Aralik 2015 te is ortagi sirketler her biri 10 haftalik sezon olan 1 200 000 odul havuzu icin yarisan dunya capinda 15 takimin da bulundugu bir Counter Strike Global Offensive ligi ELeague in iki sezonunu Kuzey Amerika da duyurmustur Turner in Atlanta Georgia daki studyolarinda cekilen turnuva ayni zamanda cevrimici yayin web sitelerinde ve TBS de Cuma geceleri yayinlanmaktadir Ocak 2016 da Call of Duty ve StarCraft serisinin yayincilari Activision Blizzard Major League Gaming i satin almistir The New York Times a yaptigi bir roportajda Activision Blizzard CEO su Robert Kotick sirketin e Sporlara ayrilmis ve video oyunlarinin ESPN si olarak tanimladigi bir ABD kablolu televizyon agi kurmak istediklerini aciklamistir Geleneksel spor televizyon yayinlari ile ayni dogrultuda daha kaliteli uretimin e Sporlarin reklam verenlerin ilgisini cekecegi dusunulmektedir Activision Blizzard eski ESPN ve NFL Network yoneticisi Steve Bornstein i sirketin e Spor bolumunun CEO su olarak secmistir Norvec teki en buyuk ozel televizyon yayincisi olan TV 2 ulke capinda e Spor yayini yapmaktadir TV 2 yerel Norvec organizasyonu House of Nerds ile isbirligi yaparak e Spor yarismasinin bir sezonunu Counter Strike Global Offensive League of Legends and StarCraft II oyunlari ile getirmistir Nisan 2016 da Big Ten Network Riot Games ile birlikte East deki universite sampiyonalarinin bir parcasi olarak universite Big Ten Konferansi ndan iki universite arasinda davetli bir League of Legends yarismasi duzenlenmesi icin bir isbirligi baslattigini aciklamistir 17 Ocak 2017 de Big Ten Network ve Riot 10 Big Ten okulunu kapsayan konferans yarismasinin daha buyuk bir sezonunu gerceklestirecegini duyurmustur Televizyon ve diger medyada izlenme takibi yapmasi ile taninan kuresel bir bilgi sirketi Nielsen Holdings Agustos 2017 de e Sporlarda da benzer goruntuleme ve diger tuketici arastirmalari yapacak sorumlu uyelerle Nielsen eSports u baslatacaklarini ve uyeleriyle birlikte bir danisma kurulu olusturacaklarini aciklamistir Danisma kurulu ESL Activision Blizzard Twitch tv YouTube ESPN ve FIFA uyelerinden olusmaktadir ve kurul e Spor etkinliklerinin izleyici boyutlarinin nasil takip edilip ve izleyici kitlesine ulastigi konusunda is birligi yapacaktir Turk basininda e Spor Turkiye de ozellikle League of Legends ve Counter Strike Global Offensive oyunlarina artan ilgiden ve buyuk spor kuluplerinin e Sporlara destek vermesinden oturu e Sporlar ulke basininda yer almaya baslamistir Fanatik gazetesi e Sporlar icin ozel bir kategori olusturmustur Hurriyet gazetesi ve Milliyet de e Sporlari kendine ait kategoride yayinlamaya baslamistir Turkiye deki e Spor takimlarinin basarilari ile birlikte e Spor haberleri ATV CNN Turk ve NTV gibi kanallarda da yer almaya baslamistir Konu ile ilgili haberler ayni zamanda SporX gibi bagimsiz ve sadece cevrimici hizmet veren web sitelerinde ya da Turkiye de de hizmet veren uluslararasi Eurosport gibi TV kanali ve web sitelerinde de bulunabilmektedir Ayrica bakinizVideo oyunu Cok oyunculu oyun Dota 2 Counter Strike Global Offensive League of Legends Valorant Twitch Iyi Oyun Sinema Filmi Kaynakca a b Esports A Guide to Competitive Video Gaming Toptal 24 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2018 a b c d e Espor nedir Bora Kocyigit Fanatik e anlatti 12 Nisan 2017 12 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2018 Cyberathlete The Free Dictionary 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2018 Good Game The rise of the professional cyber athlete The New Yorker 24 Kasim 2014 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2018 Semih Kalkan Haziran 2017 Aristokrat Dergi 29 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ocak 2018 Justin Binkowski 25 Mart 2017 Dot Esports 19 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Subat 2018 Taylor Cocke 24 Mart 2017 It s official The AP Style guide spells it esports not eSports e sports or Esports Yahoo Esports 19 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 Owen Good 19 Ekim 2012 Today is the 40th Anniversary of the World s First Known Video Gaming Tournament Kotaku 4 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Agustos 2013 Players Guide To Electronic Science Fiction Games 1 2 Mart 1982 ss 35 45 36 Erisim tarihi 1 Subat 2012 Bramwell Tom 8 Mart 2010 Walter Day leaves Twin Galaxies EuroGamer 25 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Eylul 2013 Carless Simon 20 Ekim 2006 World s Oldest Competitive Gamer Passes On 28 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Eylul 2013 Caoili Eric 4 Mayis 2009 Walter Day Twin Galaxies and the Two Golden Domes GameSetWatch 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Eylul 2013 Video champ tourney bound Sunday Star News 23 Aralik 1984 s 6F 3 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Eylul 2013 Michael Borowy 2012 3 Public Gaming eSport and Event Marketing in the Experience Economy PDF Tez 6 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Eylul 2013 Ramsey David 29 Subat 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Ebert Roger 1 Ocak 1982 TRON 2 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Eylul 2013 Kevin Kelly Dec 1993 The First Online Sports Game wired com 2 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2013 Blockbuster Video World Game Championship Guide GamePro Magazine Haziran 1994 5 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 2 Subat 2018 Mozur Paul 19 Ekim 2014 For South Korea E Sports Is National Pastime New York Times 3 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Haziran 2015 Jin Dal Yong 2010 Korea s Online Gaming Empire MIT Press History of Korea e Sports Association 1999 2004 Korece KeSPA 27 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ekim 2013 Patrick Miller 29 Aralik 2010 2011 The Year of eSports PCWorld 13 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2013 Gaudiosi John 12 Subat 2014 Chicago Tribune 26 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Subat 2014 Ben Popper 30 Eylul 2013 Field of streams how Twitch made video games a spectator sport TheVerge 8 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ekim 2013 Tim Surette 11 Eylul 2006 Casual gamer gets serious prize GameSpot 12 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 G7 FEDERATION 20 Nisan 2006 Fnatic 23 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Haziran 2015 Taylor TL 2013 Raising the Stakes E Sports and the Professionalization a b c Kim Ryan 11 Haziran 2007 League beginning for video gamers Sfgate com 7 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2012 4 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Eylul 2013 Xfire Trophy CC3 Arena Online on Gameone TV SK Gaming 4 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 Steve OS 15 Eylul 2008 ESPN2 s Madden Nation to Begin Fourth Season Operation Sports 3 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Eylul 2013 Schiesel Seth 28 Temmuz 2007 Video Game Matches to Be Televised on CBS The New York Times 27 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2013 Patrick Howell O Neill 16 Ocak 2014 Twitch dominated streaming in 2013 and here are the numbers to prove it The Daily Dot 25 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Kasim 2014 Ben Popper 30 Eylul 2013 Field of streams how Twitch made video games a spectator sport The Verge 8 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Kasim 2014 Alex R 29 April 2014 eSports Max 9 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Kasim 2014 Jasmine Henry 7 Eylul 2014 Microsoft Launching Halo Championship Series eSports League Game Rant 19 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Kasim 2014 Steve Jaws Jaworski 1 Temmuz 2014 ANNOUNCING THE NORTH AMERICAN COLLEGIATE CHAMPIONSHIP Riot Games 16 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Kasim 2014 Emanuel Maiberg 8 Subat 2014 Blizzard eSports initiative will support your college gaming club Game Spot 9 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Kasim 2014 Tassi Paul Second US College Now Offering League of Legends Scholarship www forbes com 29 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2015 Tespa to expand collegiate esports with 1 million in scholarships and prizes ESPN com 21 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2017 ESL to bring world class eSports to Japan with new local partner 4 Eylul 2014 17 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Kasim 2014 Tassi Paul ESPN Boss Declares eSports Not A Sport Forbes 16 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Aralik 2017 One World Championship 32 million viewers 2 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Eylul 2015 Magrino Tom Welcome to the League of Legends 2014 World Championship 23 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2014 League of Legends World Finals Had A Freaking Dragon 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 Esports arena is coming to the Luxor Hotel in Las Vegas 3 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Retrieved 2 Ekim 2017 Hill Nathan 7 Aralik 2017 The Overwatch Videogame League Aims to Become the New NFL Wired 26 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Aralik 2017 Needleman Sarah 9 Subat 2017 NBA Take Two to Create Professional Videogame League The Wall Street Journal 24 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Aralik 2017 Sarkar Samit 12 Ocak 2018 MLS launching esports league for FIFA 18 World Cup Polygon 16 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2018 a b 18 Ocak 2018 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2018 Custom Esports Jerseys and Apparel 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan OpTic Gaming OpTicGaming Twitter twitter com 1 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ocak 2018 21 Aralik 2017 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2018 Brent Ruiz 3 Subat 2013 ESFI World 22 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Eylul 2013 a b c 24 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2018 18 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2018 22 Ocak 2015 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2018 6 Mart 2017 24 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2018 17 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2018 14 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2018 Red Bull 19 Nisan 2016 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2018 Fanatik 16 Ocak 2018 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2018 Liquepedia 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2018 Liquepedia 15 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2018 a b 29 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2018 a b Merlinin Kazani 2 Subat 2015 18 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2018 Turkiye eSpor Federasyonu Icin Calismalar Basladi Oyungezer 11 Ekim 2017 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2018 Webtekno 2 Mayis 2018 11 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Temmuz 2018 Turkiye Espor Federasyonu nun ilk baskani belli oldu Hurriyet 15 Mayis 2018 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2018 1 Milyon TL lik E Spor Bursu Hurriyet 28 Kasim 2017 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2018 Newzoo Research in 16 Countries Covers 84 of 99 3Bn Games Market Newzoo 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2018 Turkish Game Market 2016 Report Gaming in Turkey Gaming in Turkey 8 Aralik 2016 23 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2018 Istanbul Genclik Hizmetleri ve Spor Il Mudurlugu 15 Agustos 2014 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2018 Turkey wins TWC 2016 HLTV org 9 Ekim 2016 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2018 World Championship 2016 HLTV org 9 Ekim 2016 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2018 ELEAGUE Major 2018 Boston HLTV org 23 Ocak 2018 24 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2018 Johan Cruyff Institute 18 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Ivo v Hilvoorde amp Niek Pot 2016 Embodiment and fundamental motor skills in eSports 6 Eylul 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sport Ethics and Philosophy 10 1 14 27 DOI 10 1080 17511321 2016 1159246 Ivo van Hilvoorde 2016 Sport and play in a digital world 4 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sport Ethics and Philosophy 10 1 1 4 DOI 10 1080 17511321 2016 1171252 Elsa 8 Eylul 2011 eSports Really Destructoid 22 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2013 Tom Burns 26 Temmuz 2014 E Sports can now drop the e Al Jazeera 26 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Eylul 2015 Schwartz Nick 6 Eylul 2014 ESPN s president says that eSports are not real sports and he s wrong USA Today 2 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 Hillier Brenna 8 Eylul 2014 ESPN boss says eSports are not real sports VG247 27 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 Reahard Jef 8 Eylul 2014 ESPN boss E sports aren t sports Engadget 19 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 Tassi Paul 7 Eylul 2014 ESPN Boss Declares eSports Not A Sport Forbes 16 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 Gera Emily 1 Ekim 2014 Does eSports need ESPN before the mainstream accepts it Polygon 3 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 Emanuel Maiberg 6 Eylul 2014 ESPN Says eSports Isn t a Sport What Do You Think GameSpot 16 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Kasim 2014 Sarkar Samit HBO s Real Sports debates the merits of eSports Polygon 26 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mayis 2015 Graham David Philip 12 Aralik 2011 Guest Editorial Momentum Matters A Historical Perspective on the FGC and eSports Shoryuken com 2 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 YouTube s New Video Game Watching Service 15 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 Video Game Watchers Are Mad at Jimmy Kimmel 29 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 Jimmy Kimmel Responds To More Comments From Video Game Watchers 25 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 World Mind Sports Federation 8 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Agustos 2015 2015 IESF e Sports Summit with International Sports Society EsportsTV 3 Aralik 2015 3 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 YouTube vasitasiyla Paresh Dave 7 Agustos 2013 Online game League of Legends star gets U S visa as pro athlete LA Times 17 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2013 P 1A Internationally Recognized Athlete US Citizenship and Immigration Services 23 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ekim 2013 VentureBeat 23 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Eylul 2016 Sheldon David 22 Ekim 2017 Philippines Officially Recognizes eSports As A Real Sport Casino Org 23 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ekim 2017 Regalado Pia 10 Ekim 2017 The Philippines new athletes eSports gamers ABS CBN News 22 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ekim 2017 Myers Maddy 18 Nisan 2017 Esports Will Become A Medal Event At The 2022 Asian Games Kotaku 23 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Nisan 2017 Zaccardi Nick 3 Kasim 2017 NBC News 30 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Kasim 2017 Paris Olympic bid committee is open to esports on 2024 Olympic program Associated Press 9 Agustos 2017 24 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2017 Good Owen 30 Agustos 2017 If esports come to the Olympics don t expect to see violent titles Polygon 25 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Agustos 2017 Grohmann Karolos 28 Ekim 2017 E sports just got closer to being part of the Olympics Reuters 1 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Kasim 2017 robzacny 31 Aralik 2012 2012 in eSports the battle for momentum between League of Legends StarCraft 2 and Dota 2 PC Games N 16 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2013 Clark Tim What I learned from playing with a professional Hearthstone coach www pcgamer com 27 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2015 a b Kevin Cobban 24 Mart 2016 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Subat 2018 What makes a successful eSports game Daniel Stanford 7 Mart 2017 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Subat 2018 Michael McWhertor 4 Mart 2011 The Sacrifices of StarCraft II Made In The Name of Sports Kotaku 21 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2013 robzacny 24 Ekim 2012 How Riot Games are building a better League of Legends and catching up to their own success PC GamesN 16 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2013 Alan LaFleur 21 June 2012 Esports Business 22 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 October 2013 Steve Smith 15 Agustos 2012 Gamma Gamers 12 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 June 2014 Jeremy Peel 16 Ocak 2013 StarCraft 2 s new observer UI mod tool should make for better eSports broadcasts PC GamesN 16 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2013 Michael McWhertor 29 Temmuz 2013 StarCraft 2 update adds new eSports features color blind mode Polygon 2 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2013 Tom Senior 17 Agustos 2011 Dota 2 tournament showcases Valve s e sports spectator package PC Gamer 20 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2013 Spectator FAQ Riot Games 28 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ocak 2014 Lucas Sullivan 17 Haziran 2011 The full breakdown on League of Legends Spectator Mode PC Gamer 28 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2013 Thursten Chris Dota 2 Battle Pass update adds crazy new VR spectator mode PC Gamer 2 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2016 Jason Schreier 20 Haziran 2012 Why StarCraft II Still Doesn t Support Local Multiplayer Kotaku 21 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Eylul 2013 Michael McWhertor 12 Ekim 2012 League of Legends LAN version in development at Riot Games Mac client news coming Polygon 20 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Eylul 2013 Xairylle 20 Eylul 2013 DOTA 2 update Why the LAN feature is something worth being excited about TechInAsia 22 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Eylul 2013 Soshnick Scott 18 Aralik 2015 Former NBA Player Rick Fox Buys eSports Team Gravity 11 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Aralik 2015 Shaq NRG Esports pick up Overwatch team ESPN 17 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 Sources Soccer org Schalke 04 finalizes League Championship Series roster picks up Fox espn com 20 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 Johnson Jonathan 20 Ekim 2016 PSG unveil first three signings in ambitious eSports venture ESPN 20 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Kasim 2016 e Sports Earnings esportsearnings com 4 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Aralik 2014 Gotfrag com 10 Ekim 2007 28 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2012 Paul Tassi 20 Aralik 2012 2012 The Year of eSports Forbes 8 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2013 Gloria Goodale 8 Agustos 2003 Are video games a sport CS Monitor 5 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2013 Andrew Goldfarb 1 Mayis 2012 IGN 25 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Agustos 2012 David Schmidt 16 Temmuz 2012 ESFI World 12 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Agustos 2012 e Sports Earnings 8 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Eylul 2016 e Sports Earnings 19 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Eylul 2016 Comparing the potential earnings of LCS PLayers to Professional Streamers GAMURS 27 Ekim 2014 6 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 LCK Translation Archive 24 Aralik 2015 6 April 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Eylul 2016 Prescott Shaun The Dota 2 International prize pool has comfortably broken its record PC Gamer 13 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Agustos 2017 Ben Popper 30 Eylul 2013 Field of streams how Twitch made video games a spectator sport TheVerge 8 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2013 robzacny 21 Agustos 2013 LCS a significant investment that we re not making money from but Riot love it anyway PCGamesN 23 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Eylul 2013 Simon Go0g3n 2009 Blizzard VS Kespa the Ultimate fight Gosu Gamers 27 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Eylul 2013 Jeroen Amin 2 Mayis 2012 PikiGeek 7 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Eylul 2013 Tournament Guidelines Document PDF Blizzard 6 Haziran 2013 1 Subat 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 14 Eylul 2013 Prized Events Riot 13 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2013 a b 2017 Global Esports Market Report PDF Newzoo 2017 12 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 7 Subat 2018 Robert Elder 20 Mart 2017 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Subat 2018 What to expect from the booming esports industry in 2017 Daniel Rapaport 9 Subat 2017 13 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Subat 2018 a b 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Subat 2018 https www hltv org bets skins 22 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 baslik dis baglanti yardim 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Subat 2018 Riot Games 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Subat 2018 Sporx 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Subat 2018 Ve dev turnuva resmi olarak Istanbul da 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 Arsivlenmis kopya 2 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2020 fanatik VALORANT Champions Tour finali Turkiye de oynanacak Fanatik 27 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2022 David Daw 21 Ocak 2012 TechHive 15 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Eylul 2013 Victor Meulendijks 8 Subat 2012 IEM Sao Paolo Manner Bear Conflict Cadred 8 October 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 October 2013 4 Aralik 2012 26 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Kasim 2014 Alexander Garfield 10 Mayis 2013 Evil Geniuses Releases Greg IdrA Fields TeamLiquid 8 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ocak 2014 League of Legends Pro Players Banned for Toxic Behavior 3 Haziran 2014 18 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2015 Introducing Team Siren YouTube 30 Mayis 2013 19 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2018 10 Haziran 2013 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Aralik 2014 19 Haziran 2013 11 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Aralik 2014 26 Haziran 2013 17 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Aralik 2014 27 Ocak 2015 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Subat 2018 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Subat 2018 Jeremy Peel 27 Agustos 2012 League of Legends Curse NA and Team Dignitas disqualified from MLG Summer Championship no first or second place awarded PC GamesN 24 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Eylul 2013 Laura Parker 10 Ekim 2012 Riot fines League of Legends cheaters 30 000 GameSpot 1 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Eylul 2013 Sun tzu 21 Haziran 2013 Solo out of Rox KIS joinDota 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Temmuz 2014 Valve Bans Pro Counter Strike Teams For Match Fixing GameSpot 18 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Eylul 2015 Valve tackles Counter Strike gambling sites BBC 21 Temmuz 2016 31 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Temmuz 2016 a b c d Parkin Simon 8 Nisan 2015 Winners might use drugs Eurogamer 6 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Temmuz 2015 a b c Hodson Hal 18 Agustos 2014 Esports Doping is rampant industry insider claims New Scientist 16 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Temmuz 2015 a b Summers Nick 17 Temmuz 2015 Top Counter Strike player admits eSports has a doping problem Engadget 3 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Temmuz 2015 Franzen Bjoern 14 Agustos 2014 Doping in eSports The almost invisible Elephant in the room BjoernFranzen com Erisim tarihi 19 Temmuz 2015 olu kirik baglanti Stout Hilary 19 Mayis 2015 Selling the Young on Gaming Fuel New York Times 18 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Temmuz 2015 ESL Major Series One Rulebook PDF Electronic Sports League 22 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Temmuz 2015 Owen S Good 18 Mart 2014 Top Korean League of Legends player fixed matches before attempting suicide says eSports league Polygon 22 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Kasim 2014 Travis Gafford 27 Ekim 2014 OnGamers 10 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Kasim 2014 Luke Winkie 31 Mayis 2016 The eSports Injury Crisis 10 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Vocativ Retrieved 3 Haziran 2016 Caymus 11 Kasim 2014 News of Legends 18 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 April 2015 The Daily Dot 13 Agustos 2014 18 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mayis 2015 Gaudiosi John 28 Ekim 2015 Global esports revenues are nearing 2 billion Fortune 6 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Kasim 2015 Dave Paresh ESPN com to cover e sports with same rigor as it does the big leagues LA Times 25 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Temmuz 2016 Yahoo 6 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Temmuz 2016 1 October 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 October 2013 ESports the digital revolution has arrived The Guardian 16 Haziran 2017 17 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Subat 2018 Tracey Lien 16 Temmuz 2013 How two StarCraft commentators became stars Polygon 2 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Eylul 2013 Jon Partridge 29 Ekim 2014 RedBull 4 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Ekim 2014 Erik Cloutier 29 Ocak 2013 Own3D is Shutting Down Twitch TV Declared Winner GamingSoul 5 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2013 Dreamhack 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Subat 2018 Paul Tassi 2 Mayis 2013 Talking Livestreams eSports and the Future of Entertainment with Twitch Forbes 18 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Eylul 2013 MLG Streaming Platform Major League Gaming 9 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Temmuz 2014 Major League Gaming 10 Nisan 2014 13 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Haziran 2013 Esports Maxl 22 June 2014 27 June 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 June 2013 Major League Gaming 10 Nisan 2014 13 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Haziran 2013 a b Activision Buys Major League Gaming to Broaden Role in E Sports The New York Times 20 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ocak 2016 Lewis Richard 24 March 2015 The Daily Dot 14 April 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mayis 2015 a b The International Dota 2 championships will be watchable on ESPN3 Polygon 17 Temmuz 2014 2 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Temmuz 2014 League of Legends maker inks rich broadcast contract with an eye on premium content Polygon Vox Media 10 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Aralik 2016 League of Legends E Sports Contests Lure Newest Fan Major League Baseball Wall Street Journal 28 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Aralik 2016 Daniel Tack 4 Eylul 2013 Riot Games League of Legends And The Future Of eSports Forbes 28 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2013 Radoslav Nydra Kolev 25 Eylul 2013 DreamHack partners with MTG for eSports studio in Stockholm Gosu Gamers 17 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Kasim 2013 Molina Brett Blizzard unveils Heroes of the Storm tournament USA Today 3 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2016 Marks Tom 27 Nisan 2015 Heroes of the Dorm finals were a success story for esports 10 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mayis 2015 22 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Commercial broadcast company TV 2 is partnering with local Norwegian organization House of Nerds to bring a full season of esports competition to domestic airwaves Wynne Jared 18 Subat 2015 The Daily Dot 14 April 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 April 2015 Riot Games and Big Ten Network partner for televised Ohio State vs Michigan State League of Legends match 26 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Nisan 2016 Big Ten Universities Entering a New Realm E Sports The New York Times 26 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ocak 2017 Jones Ali 18 Agustos 2017 The company that governs TV ratings just started an esports organisation PCGamesN 2 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Agustos 2017 Fanatik 15 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2018 Hurriyet E Spor Haberleri Hurriyet 12 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2018 Milliyet E Spor Haberleri Milliyet 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2018 Onlarin Her Biri Elektronik Sporcu ATV Ana Haber 16 Mayis 2017 18 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2018 E Spor Dunyasinin Bilinmeyenleri CNN Turk 23 Aralik 2017 18 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2018 CS GO Dunya Sampiyonu Turkiye Milli Takimi NTV Roportaj CNN Turk 12 Ekim 2016 18 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2018 Sporx 16 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2018 Eurosport e Spor Eurosport News 3 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2018 Dis baglantilarSpace Soldiers Resmi Sitesi 18 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde TWC 2016 Dunya Sampiyonasi Kupa Final Gunu Galerisi 3 Subat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ESL Gaming Turkiye 16 Agustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde
Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
