Endurance, Sir Ernest Shackleton'ın 1914-1917 İmparatorluk Trans-Antarktika Seferi için 27 kişilik mürettebatıyla Antarktika'ya yelken açtığı üç direkli bir barka yelkenliydi. Gemi, başlangıçta Polaris olarak adlandırılmış, Norveç'in Sandefjord kentindeki Framnæs tersanesinde inşa edilmiş ve 1912'de denize indirilmişti. Komisyoncularından biri olan Belçikalı Adrien de Gerlache iflas edince, kalan komisyoncu gemiyi tersanenin ücretinden daha düşük bir fiyata sattı - ancak Lars Christensen Polaris'in sahibi olduğundan herhangi bir zorluk yaşanmadı. Gemi, Shackleton tarafından Ocak 1914'te ilk seferi olacak olan keşif görevi için satın alındı. Bir yıl sonra buzullar arasında sıkışıp kaldı ve sonunda 21 Kasım 1915'te Antarktika açıklarındaki Weddell Denizi'nde battı. Mürettebatın tamamı geminin batışından sağ kurtuldu ve sonrasında 1916'da Fil Adası'na ulaşıldı. Buradan Shackleton, gemi kaptanı Frank Worsley ve dört arkadaşının giderek getirdikleri yardımla kurtuldular.
Endurance buhar altında ve yelkenle Weddell Denizi'nde İmparatorluk Trans-Antarktika Seferi'nde buz kütlelerini kırmaya çalışırken, 1915, tarafından. | |
Tarihçe | |
---|---|
Adı | Endurance |
Sahibi | Ernest Shackleton |
İnşa eden | , Sandefjord, Norveç |
Denize indirilişi | 17 Aralık 1912 | )
Hizmet | 1912–1915 |
Hizmet dışı | 27 Ekim 1915 | )
Akıbet | 21 Kasım 1915'te buz blokları arasında ezilmesinin ardından battı |
Notlar | Yeri: 69°44′21″G 52°19′47″B / 69.73917°G 52.32972°B |
Genel karakteristik | |
Tipi | Barka yelken |
Tonaj | 350 GRT |
Uzunluk | 144 ft (44 m) |
Genişlik | 25 ft (7,6 m) |
İtme gücü | 350 hp (260 kW) Kömürle çalışan buhar ve yelken |
Hız | 102 kn (189 km/sa; 117 mph) |
Kişi kapasitesi | 28 |
Endurance'ın enkazı, batmasından yaklaşık 107 yıl sonra 5 Mart 2022'de Endurance22 arama ekibi tarafından keşfedildi. 3.008 metre (9.869 ft; 1.645 fathom) derinlikte yer alan enkaz "koruma altındadır". Batık, Antarktika Antlaşması Sistemi kapsamında korunan bir tarihi alan ve anıt olarak belirlenmiştir.
Tasarım ve inşaat
tarafından tasarlanan Endurance, Norveç'in Sandefjord şehrindeki tersanesinde inşa edildi. İnşası, işe aldığı tüm adamların sadece yetenekli gemi yapımcıları değil, aynı zamanda balina avlama veya fok avlama gemilerinde denizcilik deneyimine sahip olmaları konusunda ısrarcı olmasıyla tanınan usta ahşap gemi yapımcısı Christian Jacobsen'in gözetiminde yapıldı. İnşasının her detayı, maksimum dayanıklılık sağlamak için titizlikle planlandı: örneğin, maksimum güç için her birleşme yeri ve bağlantı çapraz olarak desteklendi.
Gemi, 17 Aralık 1912'de denize indirildi ve başlangıçta Kuzey Yıldızı'ndan esinlenerek Polaris olarak adlandırıldı. 44 m (144 ft) uzunluğunda, 7,6 m (25 ft) genişliğinde ve 350 groston olarak ölçüldü. Başlangıçtaki amacı, buzla mücadele edebilen bir olarak Arktik'te küçük turist ve av partileri için lüks konaklama sağlamaktı. Denize indirildiğinde 10 yolcu kabini, geniş bir yemek salonu ve mutfak (iki aşçı için konaklama yeri olan), bir sigara odası, yolcuların fotoğraf geliştirmelerine olanak tanıyan bir karanlık oda, elektrikli aydınlatma ve hatta küçük bir banyosu vardı.
Gövdesi dışarıdan benzer büyüklükteki diğer herhangi bir gemiye benziyor olsa da, aslında öyle değildi. Çok sağlam bir yapıyla kutup koşulları için tasarlanmıştı. Omurga elemanları, üst üste yerleştirilmiş dört adet masif meşe parçadan oluşuyordu ve toplamda 85 in (2.200 mm) kalınlığa ulaşıyordu. Yan tarafları ise 30 in (760 mm) ile 18 in (460 mm) kalınlığındaydı, normalden iki kat daha fazla çerçeveye ve çift kalınlıktaki çerçevelere sahipti. 30 inç (760 mm) kalınlığa kadar meşe ve Norveç köknarından yapılmış kalaslarla inşa edilmiş ve olağanüstü güçlü ve ağır bir ağaç olan yeşil yürek ağacıyla kaplanmıştı. Buzla doğrudan yüzleşmek üzere tasarlanan pruvasına özel bir önem verilmişti. Her bir ahşap, doğal şeklinin geminin tasarımının eğrisini takip etmesi için seçilmiş tek bir meşe ağacından yapılmıştı. Bir araya getirildiğinde, bu parçaların kalınlığı 52 in (1.300 mm) idi.
Üç direğinden ön direği kare yelken, ana direk ile mizana direği ise hem baş hem de kıç yelkenle donatılmıştı, bu da onu bir barka yapıyordu. Endurance'ın yelkenlerinin yanı sıra 350 hp (260 kW) 'lik kömürle çalışan bir buhar motoru vardı, bu da geminin 10,2 kn (18,9 km/sa; 11,7 mph) varan hızlara çıkabilmesini sağlıyordu.
1912'de denize indirildiği zaman Endurance, muhtemelen Fridtjof Nansen ve daha sonra Roald Amundsen tarafından kullanılan gemi Fram hariç, şimdiye kadar inşa edilmiş en güçlü ahşap gemiydi. Gemiler arasında önemli bir fark vardı. Fram çanak tabanlıydı, bu da buz etrafını sardığında geminin sıkışıp yukarı ve dışarı doğru itileceği ve sıkıştıran buzun basıncına maruz kalmayacağı anlamına geliyordu. Öte yandan Endurance, ne yoğun buz kütlelerinin içine hapsolmamak için tasarlanmıştı ve ne de bu nedenle bir sıkışmadan yukarı çıkmak için. Keşif gezisinde bunun yerine, basıncı hafifletmek için buz çatlayana kadar kütleler tarafından ezilmeye direnme eğiliminde olduğu gözlemlendi.
Shackleton tarafından satın alınması
Polaris başlangıçta Belçikalı kâşif Adrien de Gerlache ve Norveçli hayırsever Lars Christensen için inşa edilmişti. Mali sorunlar, Gerlache'ın ortaklıktan çekilmesine yol açtı, bu da Christensen'i Framnæs tersanesine gemiyi teslim etmek ve donatmak için son ödemeleri yapamaz duruma düşürdü. Bir yıldan fazla bir süre boyunca Christensen gemiyi satmak için uğraştı. Ancak, buz üzerinde gidebilen bir yolcu taşıma gemisi olarak benzersiz tasarımı, depolar için nispeten az alanı ve kargo ambarı olmaması nedeniyle balina veya fok avcılığı endüstrileri için işe yaramaz hale getiriyordu. Bu arada, özel bir buharlı yat olmak için de çok büyük, yavaş ve konforsuzdu. Sonuç olarak, Christensen, Ocak 1914'te gemiyi Ernest Shackleton'a 14.000 sterline satmaktan memnundu, bu da Christensen için, geminin toplam inşa maliyetlerini bir yana bırakın, Framnæs'e olan ödenmemiş borçları bile zar zor karşıladığı için önemli bir kayıp anlamına geliyordu. Yazar , "Shackleton gibi bir kâşifin planlarını ilerletmek için zararı karşılamaktan memnun olduğunu" bildiriyor. Shackleton'ın o sırada parası yoktu, ancak Christensen gemiyi satın alması için istekliydi ve depozitoyu kendisi ödedi. Shackleton gemiyi satın aldıktan sonra, Shackleton ailesinin sloganı olan Latince: Fortitudine vincimus ("Dayanıklılıkla fethederiz")'e atfen gemi Endurance olarak yeniden adlandırıldı. Geminin başlangıçta Mayıs ortasına kadar hazır olması planlanıyordu, ancak tamamlanması bir ay gecikti.
Shackleton gemiyi Norveç'ten Londra'ya götürdü. 1914 baharında 'na ulaştı ve Shackleton orada Temmuz sonuna kadar ekipman, depo, finansman desteği ve mürettebat topladı.Ara güverte bir kargo ambarına dönüştürüldü ve mürettebat baş güvertede konaklama alanı oluşturdu. Karanlık oda, kazan dairesinin arkasında kalmaya devam etti. Yenilemede geminin beyaz ve yaldızlı boyadan siyaha boyanması da yapıldı. Geminin kıç tarafında orijinal ismine atıfta bulunan büyük beş köşeli yıldızı da korudu.
Yeni teçhizatı arasında üç adet gemi botu da yer aldı. İkisi 21 ft (6,4 m) boyunda olan kıçtan takma kürekli tekneler, balina avcılığı endüstrisinden ikinci el olarak satın alınmıştı. Üçüncüsü, Endurance'ın yeni kaptanı tarafından hazırlanan spesifikasyonlara göre keşif gezisi için inşa edilmiş, 22,5 ft (6,9 m) boyunda çift uçlu kürekli bir .Endurance, yenilenmesinin hemen ardından, Almanya'nın Rusya'ya savaş ilan ettiği gün olan 1 Ağustos 1914'te Plymouth'a doğru kısa bir kıyı yolculuğuna başladı.
Shackleton Endurance'a mürettebat bulmak için The Times gazetesine şöyle bir ilan vermişti:
Tehlikeli bir yolculuk için adam aranıyor. Düşük ücret, acımasız soğuk, uzun aylar boyunca tamamen karanlık, sürekli tehlike, güvenli dönüş şüpheli. Başarı halinde onur ve tanınma.
Endurance'ın satın alınmasından önceki 16 yıl içinde Antarktika Dairesi'ne yapılan yolculuklar neredeyse tamamen başarılıydı ve sadece 30 yıllık balina avcısı Antarctic adlı bir gemi buz içinde ezilmişti. Buzun tüm dalgaları durdurduğu bir denizde amaca yönelik inşa edilmiş bir gemiye çok az zarar gelebileceği düşünülerek, Endurance yolculuğu için sigortalanan ilk gemi oldu. Önceki tüm örneklerin sigortası, buza doğru yolculuklarından önceki son limanda sona eriyordu. Lloyd's of London ve Indemnity Marine Insurance Company, Endurance'ı 15.000 £ değerinde sigortaladı.
Yolculuk
İlk seferine çıkanEndurance, 8 Ağustos 1914'te Plymouth'dan ayrıldı ve Worsley'in komutası altında Arjantin'in başkenti Buenos Aires'e doğru yola çıktı. Shackleton, keşif gezisinin organizasyonunu tamamlamak ve son dakika bağış toplama çalışmalarını yürütmek için İngiltere'de kaldı. Bu Endurance'ın yenilenmesinin ardından gerçekleştirdiği ilk büyük olarak tanımlanmıştı. Buz için inşa edilmiş gövdesi, mürettebatının çoğu tarafından açık okyanus için fazla yuvarlak olarak değerlendirildi.
Shackleton başka bir gemiyle Buenos Aires'e gitti ve Endurance'ın birkaç gün ardından keşif gezisine yetişti. 26 Ekim 1914'te Endurance, Buenos Aires'ten son durağı olacak olan Güney Georgia adasındaki Grytviken balina avcılığı istasyonuna doğru yelken açtı. 5 Kasım'da istasyona ulaştı. 5 Aralık 1914'te Grytviken'den ayrılarak Weddell Denizi'nin güney kesimlerine doğru yola çıktı.
Güney Georgia'dan ayrıldıktan iki gün sonra Endurance kutuplardaki buz kütleleriyle karşılaştı ve ilerlemesi oldukça yavaşladı. Haftalarca Endurance, günde ortalama 30 nmi (60 km) mesafeden daha az yol alarak ilerlemeye çalıştı. 15 Ocak 1915'te Endurance Vahsel Koyu'ndaki varış noktasına 200 nmi (370 km) kadar yaklaşmıştı. Ertesi sabah, yoğun buz kütleleri ile karşılaştı ve öğleden sonra bir fırtına çıktı. Bu koşullar altında daha fazla ilerleme kaydedilemeyeceği kısa sürede anlaşıldı ve Endurance büyük bir buzdağının altına sığındı. İzleyen iki günü Endurance, buzdağının koruyucu koruması altında ileri geri hareket ederek geçirdi. 18 Ocak'ta fırtına hafiflemeye başlayınca Endurance, motoru yavaş çalıştırarak üst yelkeni açtı. Buz kütleleri dağılmıştı. İlerleme yavaş yavaş başladı ancak, saatler sonra Endurance bir kez daha buz kütleleriyle çevrelendi. Buzların içinden yararak ilerlemeye karar verildi ve saat 17:00'de Endurance buz kütlesine girdi. Bu seferki buz daha önce karşılaştıklarından farklıydı ve gemi kısa sürede kalın ama yumuşak bir buzun arasına girdi ve buzlar tarafından tamamen kuşatıldı. Fırtına şiddetini artırarak altı gün daha kuzey yönünden karaya doğru esmeye devam etti. 24 Ocak tarihine gelindiğinde rüzgâr Weddell Denizi'ndeki buzları tamamen karaya doğru sıkıştırmıştı ve Endurance her yönde göz alabildiğince buzla kaplı bir alandaydı. Yapılabilecek tek şey, buzun basıncını azaltıp açılmasını sağlayacak güney fırtınasının diğer yöne doğru esmesini beklemekti.
24 Ocak sabahının erken saatlerinde, geminin önündeki buzda 50 yard (46 m) genişliğinde bir yarık oluştu. Başlangıçta 15 ft (4,6 m) genişlikte ve 1 mil (1,6 km) uzunlukta olan yarık, ertesi gün sabahın ortasına kadar 0,25 mil (0,40 km) genişliğine ulaştı ve Endurance'daki adamlara buzun kırıldığına dair umut verdi. Ancak kopma gemiye asla ulaşmadı ve üç saat boyunca tam yelken ve tam motor hızıyla seyretmesine rağmen gemi yerinden kıpırdamadı. Sonraki günlerde mürettebat, güneyden esen fırtınanın buz üzerindeki baskıyı azaltmasını bekledi, ancak rüzgar umut edilen güney/güneybatı yönüne dönse de hafif ve düzensiz esmeye devam etti. Mevsim normallerinin altında -19 °C (-2 °F) civarında seyreden sıcaklık ayrıca buzların dağılmasını engelliyordu. Buzda zaman zaman kırılmalar görülse de, hiçbiri gemiye ulaşmadı ve hepsi birkaç saat içinde tekrar kapandı.
14 Şubat günü 0,25 mi (0,40 km) genişliğinde açık bir su kanalı geminin önündeydi ve şafak vakti Endurance'ın 0,61 m (2,0 ft) 'den daha kalın olmayan yumuşak, taze bir buz havuzu içerisinde yer alıyordu, ancak havuz 12-18 ft (3,7-5,5 m) kalınlığında katı buz kütlesiyle çevriliydi ki bu da açığa giden yolu tıkamaktaydı. Mürettebatın bir günlük sürekli çalışması, 150 yd (140 m) uzunluğunda temiz bir kanalın açılmasını sağladı. Bu çalışma ertesi güne (15 Şubat) kadar devam etti ve buhar yükseltilerek Endurance'ın, kanaldan geçebilmesi için mümkün olduğunca yumuşak buzlu havuzda bekletildi. Gemi ardışık denemeler için kıç tarafına doğru giderken, yolu temizlemek amacıyla, ağırlığı 20 ton civarında olduğu tahmin edilen gevşemiş buz bloklarına pruvadan halatlar bağlandı. Ancak havuz, geminin başarılı bir şekilde yolunu açması için yeterli ivmeyi kazanamayacak kadar küçüktü ve gün sonunda buzlar tekrar donmaya başladı. Saat 15:00'te Endurance buzun içinde 200 yd (180 m) mesafe gitmişti ve temiz suya ulaşması için 400 yd (370 m) daha gitmesi gerekiyordu. Shackleton, kömür ve insan gücü tüketiminin fazlalığına ve gemiye zarar verme riskinin çok büyük olduğuna karar vererek seferi durdurur.
Sürüklenme
Bu hayal kırıklığının ardından Endurance'ın kazanları söndürüldü ve gemi doğal olarak serbest kalıncaya dek buzla birlikte sürüklenmeye bırakıldı. 17 Şubat, gece yarısı güneş ufkun altına inerek Antarktika yazının sonunu gösterdi. 24 Şubat'ta gemideki düzenli nöbetler iptal edildi ve Endurance artık bir kıyı istasyonu gibi işlev görmeye başladı. Gemi yavaşça güneye doğru sürükleniyordu ve Vahsel Körfezi'ndeki amaçlanan varış noktasına 97 km (60 mi) uzaklıktaydı. Ancak gemi ile kıyı arasındaki buzlu arazi, kara seferi için gerekli olacak malzeme ve erzakları taşıyarak seyahat etmek için çok zorluydu.
Mart ayına gelindiğinde, yapılan navigasyon gözlemleri geminin (ve onu çevreleyen buz kütlesinin) hala hareket ettiğini, ancak şimdi batı-kuzeybatıya doğru sallanarak sürüklenme hızının arttığını ve Mart ayının başı ile güneşin ufkun altına indiği ve karanlık Antarktika kışının başladığı 2 Mayıs tarihleri arasında 210 km (130 mi) hareket ettiğini gösterdi.
14 Temmuz 1915'te Endurance, saatte 112 km/sa (31 m/s; 70 mph) rüzgar hızları, 2.888 inHg (97.800 hPa) barometre okuması ve -33 °F (-36 °C) 'ye düşen sıcaklıklarla güneybatıdan esen bir fırtınaya yakalandı. Kar fırtınası 16 Temmuz'a kadar devam etti. Bu durum, buz kütlesini daha küçük, ayrı ayrı buz parçalarına ayırdı; bu parçaların her biri hava koşullarının etkisiyle yarı bağımsız olarak hareket etmeye başlarken, aynı zamanda Weddell Denizi'nin kuzeyindeki suları temizledi. Bu, güneye doğru esen rüzgarın üzerinden esmesi için uzun bir alan sağladı ve daha sonra da kırılan buzun, ayrı ayrı parçalar farklı yönlerde hareket ederken kendi kendine yığılmasına neden oldu. Bu durum, buz alanında yoğun lokal basınç bölgelerine neden oldu. Buz, gemideki kişiler tarafından bir sonraki gün boyunca duyulabilen kırılma ve çarpışma sesleriyle "çalışmaya" başladı. Buzdaki kırılmalar tespit edildi, ancak hiçbiri Endurance'ı tutan buza yaklaşmadı.
Temmuz ayında gemi 260 km (160 mi) daha kuzeye sürüklendi. 1 Ağustos sabahı, gemiyi tutan buz kütlesinden bir basınç dalgası geçti, 400 tonluk Endurance'ı yukarıya doğru kaldırdı ve yaklaşık altı ay sonra ilk kez tekrar yüzerek bir su birikintisine düşmeden önce gemiyi keskin bir şekilde iskele tarafına yatırdı. Kırık buz parçaları geminin etrafında her taraftan kapandı, Endurance'ı diğer buz levhalarına karşı şiddetli bir şekilde ileri, geri ve yanlara doğru sarstı. Çeyrek saatten fazla bir süre sonra, kıçtan gelen bir kuvvet geminin pruvasını buz kütlesinin üzerine iterek gövdeyi basınçtan kurtardı ve iskele tarafına beş derecelik bir yatışla durdu. Gece boyunca esen bir fırtına, buz kütlesini daha da rahatsız etti, onu gövdenin sancak tarafına doğru sürükledi ve su tahliye deliklerinin seviyesine ulaşana kadar 45 derecelik bir açıyla bir buz tabakasını yukarı doğru zorladı. Geçtiğimiz birkaç günün çilesine rağmen gemi hasar görmeden kaldı.
29 Ağustos'ta iki basınç dalgası gemiye çarptı, ancak herhangi bir sorun yaşanmadı. 31 Ağustos akşamı, yavaş yavaş artan bir basınç Endurance'ı sardı, bu da gövdesinin ve ahşaplarının sürekli olarak gıcırdamasına ve titremesine neden oldu. Gemi etrafındaki buz, gece boyunca hareket etti ve kırıldı, gövdenin iskele tarafına çarptı. 30 Eylül öğleden sonrasına kadar her şey yine sakindi; o zamana kadar günde on saat güneş ışığı ve ara sıra donma noktasının üzerindeki sıcaklık ölçümleriyle baharın belirtileri görülüyordu. Büyük bir buz kütlesi Endurance'ın iskele pruvasına doğru sürüklendi ve ardından geminin o tarafını, sancak bordasında birikmiş buz ve kar yığınına karşı sıkıştırdı. Geminin yapısı, zorlanma altında inledi ve sarsıldı. Marangoz , üst güverteyi destekleyen masif meşe kirişlerinin "bir kamış parçası gibi" gözle görülür şekilde büküldüğünü belirtti. Güvertede, geminin direkleri, omurgadaki basma noktaları bozulduğu için ileri geri savruluyordu. Bu rahatsız edici belirtilere rağmen Worsley, geminin yapısının gücünün, gövdeye yığılırken buzun kendisinin kırılmasına neden olduğunu belirtti - "tıpkı daha fazla dayanamayacakmış gibi göründüğü anda, muhtemelen bir milyon ton veya daha fazla ağırlığa sahip devasa buz kütlesi, küçük gemimize çatlayarak... boyun eğiyor ve böylece basıncı hafifletiyor. Gemimizin buz içindeki davranışı muhteşemdi. Kuşkusuz, şimdiye kadar inşa edilmiş en iyi küçük ahşap gemi." Buna rağmen, geminin güverteleri bu çilenin ardından kalıcı olarak büküldü.
Son yıkım
Ekim ayına gelindiğinde sıcaklıkların neredeyse -2 °C (28 °F) dereceye kadar çıktığı kaydedildi ve buzun açılma belirtileri daha da arttı. 14 Ekim'de geminin sancak tarafını tutan buz kütlesi parçalandı ve Endurance dokuz ay sonra ilk kez açık su havuzunda yüzmeye başladı.
16 Ekim'de Shackleton, geminin buzdaki herhangi bir açıklıktan yararlanabilmesi için buharın yükseltilmesini emretti. Buzdan eritilen tatlı suyun kazanlara doldurulması yaklaşık dört saat sürdü, ancak daha sonra bağlantı parçalarından birinde sızıntı tespit edildi ve bunların dışarı pompalanıp onarılması ve ardından yeniden doldurulması gerekti. Ertesi gün geminin önünde açık deniz görüldü. Yalnızca bir kazan yakılmıştı ve motoru kullanmak için yeterli buhar gücü yoktu, bu nedenle tüm yelkenler açılarak gemiyi gevşeyen buz kütlesine doğru zorlamaya çalışıldı, ancak başarılı olunamadı.
18 Ekim öğleden sonra geç saatlerde, Endurance'ın etrafındaki buz bir kez daha kapandı. Sadece beş saniye içinde gemi iskeleye doğru 20 derece eğildi ve gövde 30 derecelik bir açıda durana kadar devam etti; iskele küpeştesi yığının üzerinde duruyordu ve o taraftaki kurtarma tekneleri mataforalarında asılıyken neredeyse buza değiyorlardı. Bu pozisyonda dört saat geçirdikten sonra buzlar dağıldı ve gemi düz bir omurgaya kavuştu.
Ayın geri kalanında buz nispeten hareketsizdi. 20 Ekim'de tekrar buhar çıkarıldı ve motorlar test edildi. 22 Ekim'de sıcaklık -12 °C (10 °F) dereceden keskin bir şekilde -26 °C (-15 °F) derece düştü ve rüzgar güneybatıdan kuzeydoğuya doğru yöneldi. Ertesi gün, buzda basınç sırtlarının oluştuğu ve geminin yakınında hareket ettiği gözlemlendi.
24 Ekim'de hasarlı gemi, onu her iki buz kütlesi arasında sıkıştıran daha fazla basınç dalgasıyla sarsıldı. Büyük bir buz kütlesi kıça çarparak kıç direğini gövde kaplamasından ayırdı. Aynı sıralarda, pruva kaplaması da hasar gördü ve bu durum, makine dairesinde ve ön ambarında eşzamanlı su baskınına neden oldu. Hem taşınabilir manuel pompaları kullanarak hem de ana sintine pompalarını çalıştırmak için buhar gücü üretmelerine rağmen su seviyesi yükselmeye devam etti. Ana insan gücüyle çalışan güverte pompaları çalışmadı, çünkü girişleri donmuştu ve yalnızca kömür bunkerlerinin içinden pompa borularına kaynar su kovaları dökülerek ve ardından giriş vanası üzerinde bir üfleçle gezdirilerek düzeltilebildi. McNish, hasarlı kıç alanını kapatmak için şaft tünelinde bir batardo inşa ederken, mürettebatın ana pompada 15 dakika çalışıp 15 dakika dinlenebileceği nöbetleri düzenlendi. 28 saatlik sürekli çalışmanın ardından su girişi ancak durdurulabildi - gemi hala kötü bir şekilde su altındaydı. Akşam saat 9:00'da Shackleton, kurtarma teknelerinin, malzemelerin ve temel ekipmanların etraftaki buz üzerine taşınması emrini verdi. Makine dairesindeki ayak plakaları buz nedeniyle yukarıya doğru açıldı ve bölme sıkıştığı için artık yerlerine oturmayacaktı. Geminin iskele tarafındaki kaplaması 6 inç'e (15 cm) kadar içeri doğru bükülüyordu.
Sabah -22,5 °C (-8,5 °F) ile akşam -27 °C (-17 °F) arasındaki sıcaklıklarda, Shackleton 27 Ekim'de saat 17:00 civarında gemiyi terk etme emri verdi. Terk edilme anındaki konum 69° 05'G, 51° 30'B idi. Ertesi gün boyunca, daha fazla malzeme ve erzak kurtarmak için gemiye geri ekipler gönderildi. Endurance'ın tüm iskele tarafının içeri doğru itilip sıkıştırıldığını ve buzun pruva ve kıç bölümlerini tamamen doldurduğunu gördüler; altı kabinden sadece biri buz parçaları tarafından delinmemişti. Shackleton, geminin tüm kıç tarafının "akordeon gibi ezildiğini", ön motor motorunun mutfağa itildiğini ve güvertede istiflenmiş benzin bidonlarının güverte binası duvarından yarıya kadar koğuşa itildiğini yazdı. Geminin Mavi Sancağı, Shackleton'ın sözleriyle "renkleri gönderde batması" için mizana direğine çekildi.
Botları ve malzemeleri kızaklarla karadan çekme yönündeki başarısız bir girişimin ardından Shackleton, çabanın çok yoğun olduğunu ve ekibin buz onları kuzeye taşıyıp kırılana kadar buzda kamp yapmak zorunda kalacağını fark etti. Kalan eşyaları kurtarmak için, hala direkleri ve arma takımları sağlam olan ve pruvası dışında tamamı buzun altında olan Endurance'a daha fazla ekip gönderildi. O zamana kadar, terk edildikten iki gün sonra, gemi baş üstüne kadar batmıştı. Erzakın büyük bir kısmı, su altında kalan alt güvertede bırakılmıştı. Onları geri almanın tek yolu, yer yer bir fitten fazla kalınlığa sahip olan ve kendisi de üç fit su altında bulunan ana güverteyi kesmekti. Bir delik açıldıktan sonra bazı sandıklar ve kutular yüzdü, diğerleri ise bir kancayla alındı. Toplamda, batık gemiden yaklaşık 3,5 ton malzeme kurtarıldı.
8 Kasım'da, Shackleton daha fazla kurtarma çalışması yapmak için gemiye geri döndüğünde, ekip hala Endurance'ın kalıntılarından 3,2 km (2,0 mi) daha az bir mesafede kamp yapıyordu. O zamana kadar gemi buza 18 inç (46 cm) daha batmıştı ve üst güverte neredeyse buzla aynı seviyedeydi. Geminin içi neredeyse tamamen sıkışmış buz ve karla doluydu, bu da daha fazla çalışmayı imkansız hale getiriyordu.
Endurance'ın sonu, 1915, YouTube video |
13 Kasım'da yeni bir basınç dalgası buz kütlesini hareketlendirdi. Pruva en sonunda ezilirken, öndeki üst direk ve tepe direkleri devrildi. Bu anlar, keşif seferinin fotoğrafçısı Frank Hurley tarafından filme alındı. Ana direk tabanına yakın bir yerden çatladı ve kısa bir süre sonra ana direk ile mizana direği kırılıp birlikte devrildiler. Bu anlar da Hurley tarafından filme alınmıştır.
21 Kasım'ın geç saatlerinde, başka bir basınç dalgası vururken kalan enkazın hareketi fark edildi. Bir dakika içinde, buz kütleleri bir araya gelirken Endurance'ın kıç tarafı buzdan kurtarıldı ve ardından basınç geçip ayrıldıklarında tüm enkaz okyanusa gömüldü. Endurance'ın battığı noktayı çevreleyen buz, enkazın izini silerek hemen tekrar bir araya geldi. Worsley, konumu 68°39′30″ G, 52°26′30″ B olarak kaydetti, ancak o sırada bir sekstant görüşü elde edememişti ve konumu ertesi gün öğlen Ocean Kampı'nın konumuna dayandırmıştı.
Sonrası
Mürettebat, buz kütlesinin onları çeşitli adalardan birine yaklaştıracağı umuduyla buzda kamp yapmaya devam etti. Nisan 1916'da, Endurance'ın üç cankurtaran botunu kullanarak ilerlediler ve sonunda Fil Adası'na ulaştılar. Ada uzak ve nadiren ziyaret edildiği için Shackleton, yardım aranması gerektiğine karar verdi. 24 Nisan'da kendisi, Worsley ve dört kişi ile birlikte, James Caird adlı bir camkurtaran botuyla Güney Georgia'ya doğru bir yolculuğa başladılar. Güney Georgia'ya ulaştıktan sonra Shackleton, Fil Adası'nda kalanlar için bir kurtarma operasyonu düzenlemeye çalıştı. Shackleton ve Worsley, onlara ulaşmak için buzdan geçemeyen farklı gemilerle üç yolculuk yaptılar. Dördüncü deneme, (Şili hükümeti tarafından ödünç verilen) Yelcho adlı gemi ile başarılı oldu ve Fil Adası'nda kalan mürettebatın yirmi iki üyesinin tamamı, Shackleton'ın James Caird ile ayrılmasından 128 gün sonra, 30 Ağustos 1916'da güvenli bir şekilde kurtarıldı. Adamların sahilden fiili olarak kurtarılması, buzun tekrar kapanmasından önce mümkün olduğunca hızlı bir şekilde yapıldı. Ancak, bu acele içinde bile, seferin tüm kayıtlarını ve fotoğraflarını toplamak için özen gösterildi, çünkü bunlar Shackleton'ın başarısız seferin masraflarını karşılaması için tek umuduydu.
Enkaz
1998'de Fil Adası'nın güneybatı tarafındaki Stinker Point'te bulunan enkazın, gemiden kalan yüzer malzemeler olduğu yanlış bir şekilde tespit edildi. Aslında, 1877'de batan Connecticut fok avlama gemisi Charles Shearer'a aitti. 2001 yılında, enkaz avcısı , Endurance'ın enkazını bulmak için başarısız bir keşif gezisi planladı. 2003 yılına gelindiğinde, iki rakip grup enkazı bulmak için bir keşif gezisi planlıyordu, ancak o dönemde hiçbir keşif gezisi düzenlenmedi.
2010 yılında Mearns, enkazı aramak için yeni bir plan açıkladı. Plan, National Geographic Society tarafından desteklendi, ancak tahmini 10 milyon ABD Doları tutarındaki maliyetin dengesi için sponsorluk bulmaya bağlıydı. 2013 yılında, Londra Doğa Tarihi Müzesi'nden Adrian Glover tarafından yapılan bir çalışma, Antarktika Kutup Çevresi Akıntısı'nın, tahta delici "gemi kurtlarını" uzak tutarak enkazı deniz tabanında koruyabileceğini doğru bir şekilde öne sürdü. Enkazı bulmak ve muhtemelen fotoğraflamak için uzun menzilli (AUV'ler) kullanarak bir Weddell Denizi Seferi, 2018-2019 Antarktika yazında devam ediyordu. Araştırmacıların AUV'si buza yenik düştüğünde bu sefer başarısız oldu.
Lars Bergman ve Robin Stuart, Yeni Zelanda'nın Christchurch kentindeki 'nde bulunan kaptan Frank Worsley'nin orijinal seyir defterlerini inceleyip onun seyir yöntemlerini yakından öğrendikten sonra, enkazın seyir defterinde verilen konuma göre en olası konumunun bir analizini yayınladılar.
Uzmanlar, enkazın yaklaşık 3.000 metre (9.800 ft; 1.600 fathom) derinlikte düz bir arazide, büyük tortu birikimi ve çok az veya hiç erozyon olmadan yattığını tahmin ettiler.'nden Julian Dowdeswell'e göre, deniz tabanındaki bilinen koşullar, Endurance'ın hasar görmemesi gerektiğini ve büyük olasılıkla 1915'te buz kütlesinde battığı zamankiyle aynı durumda olacağını gösteriyordu. Ayrıca, Endurance'ı bulmaya yönelik gelecekteki girişimlerin, Larsen buz sahanlıklarının erimesini ve geri çekilmesini incelemek için başlatılan 2019'daki gibi, bölgedeki diğer ana bilimsel keşif gezilerine "ekler" olacağını belirtti.
Temmuz 2021'de Falkland Deniz Mirası Vakfı, Saab dalgıç teknolojisini kullanarak 2022'nin başlarında başlatılacak olan Endurance'ın enkazını aramak üzere oluşturulacak yeni bir keşif gezisi olan Endurance22'yi duyurdu. Bulunursa enkaz rahatsız edilmeyecek, bunun yerine 3 boyutlu olarak taranacaktı.
7 Şubat 2022'de Lars Bergman, David Mearns ve Robin Stuart, daha önce Temmuz 2021'de Journal of Navigation'a sunulan Endurance'ın navigasyonu üzerine yazdıkları makalenin bir ön baskısını yayınladılar. Makale, modern ay efemerisleri ve yıldız konumları katalogları kullanılarak, keşif gezisinin fizikçisi ve tarafından yapılan orijinal ay örtülmesi zamanlamalarının yeniden analizine dayanıyordu; bu, yazarların Endurance'ın tahmini batma konumunu hassaslaştırmasına olanak sağladı. Yazarlara göre, en son makaleleri "Endurance'ın en olası batma konumunu belirlemek için daha eksiksiz, doğru ve güvenilir bir temel"dir. David Mearns, analizleri üzerine 2022 EGR Taylor Konferansı'nı verdi ve son makale 21 Şubat 2023'te çevrimiçi olarak yayınlandı. Bergman, Mearns ve Stuart, tarafından "Endurance'ın enkazının başarılı bir şekilde bulunmasına yol açan öncü veri analizi ve modellemeleri takdir edilerek" özel bir Başarı Sertifikası ile ödüllendirildi.
Keşif
Endurance'ın enkazı 5 Mart 2022'de keşfedildi. Endurance22, 9 Mart 2022 tarihli bir basın açıklamasında, enkazı Weddell Denizi'nde 3.008 metre (9.869 ft; 1.645 fathom) derinlikte bulduklarını duyurdu. Enkazın konumu başlangıçta Worsley'in orijinal olarak hesapladığı konumun yaklaşık 4 mil (6,4 km; 3,5 nmi) güneyinde olarak tanımlanmış olsa da, gerçek konumun daha sonra 68°44′21″ G, 52°19′47″ B koordinatları olduğu ortaya çıktı. Bu da günlükte verilen konumun 4,9 deniz mili (5,6 mi; 9,1 km) Güneyinde, 2,4 deniz mili (2,8 mi; 4,4 km) Doğusunda (toplam 5,4 deniz mili (6,2 mi; 10,0 km) mesafede) olduğu anlamına geliyordu. Seferin keşif direktörü , Worsley'in navigasyon becerilerinin keşif gezisinin enkazı bulmasına yardımcı olduğunu söyledi; tarihi "ayrıntılı kayıtları paha biçilemezdi". Ek olarak, Weddell Denizi'ni yıl boyunca kaplayan ve tarihsel olarak su altı keşfini neredeyse imkansız hale getirecek kadar kalın olan deniz buzu, uzay uydusu kayıtlarının tutulmaya başlandığı 1970'lerden bu yana olduğu da kaydedildi.
Güney Afrika araştırma gemisi S. A. Agulhas II'deki keşif yapanlar, enkazın oldukça iyi durumda olduğunu ve ultra yüksek çözünürlüklü 3D tarama da dahil olmak üzere kapsamlı bir şekilde filme aldıklarını ve fotoğrafladıklarını söylediler. Kıç tarafındaki Endurance adı hala açıkça okunabiliyordu. Ekibin sözüne uygun olarak, gemi Antarktika Antlaşması Sistemi'nde belirtildiği gibi korunan tarihi bir alan ve anıt tanımına girdiğinden, enkazın veya içeriğinin hiçbir parçasını kurtarmadılar. Enkaz etrafındaki yasal koruma çemberi 500 metreden 1.500 metreye çıkarıldı.
Endurance'ın aranması ve keşfi, seferin eğitim ortağı Reach the World'ün çabaları sayesinde dünyanın dört bir yanındaki öğrenciler tarafından takip edilebildi.Reach the World, canlı yayınlar yaptı, eğitim kaynakları oluşturdu, ve seferden önce, sırasında ve sonra düzenli aralıklarla bilgilendirme güncellemeleri yayınladı.
Mürettebat
Endurance'ın son yolculuğundaki mürettebatı, aşağıda listelenen Sir Ernest Shackleton da dahil olmak üzere toplam 28 kişiden oluşuyordu. Yanlarında, dişi olarak bilinen ancak aslında erkek bir gemi kedisi olan Mrs. Chippy ve başlangıçta altmış dokuz kızak köpeği ve sefer sırasında doğan ek yavru köpekler de vardı.Endurance buz kütlesine sıkışıp yok edildikten sonra Shackleton, Mrs. Chippy ve bazı genç köpeklerin hayatta kalamayacağına karar verdi ve vurularak öldürülmelerini emretmişti.
İsim | Doğum ve ölüm | Görevi | Milliyet | |
---|---|---|---|---|
Sir Ernest Shackleton | 1874-1922 | Komutan | İrlanda | |
Frank Wild | 1873-1939 | İkinci komutan | İngiltere | |
Frank Worsley | 1872-1943 | Endurance'ın Kaptanı | Yeni Zelanda | |
Hubert Hudson | 1886-1942 | Seyir subayı | İngiltere | |
Lionel Greenstreet | 1889-1979 | Birinci subay | İngiltere | |
Tom Crean | 1877-1938 | İkinci subay | İrlanda | |
Alfred Cheetham | 1867-1918 | Üçüncü subay | İngiltere | |
Lewis Rickinson | 1883-1945 | Baş mühendis | İngiltere | |
Alexander Kerr | 1892-1964 | İkinci mühendis | İngiltere | |
Dr. James McIlroy | 1879-1968 | Cerrah | İrlanda | |
Dr. Alexander Macklin | 1889-1967 | Cerrah | İngiltere | |
Robert Clark | 1882-1950 | Biyolog | İskoçya | |
Leonard Hussey | 1891-1964 | Meteorolog | İngiltere | |
James Wordie | 1889-1962 | Jeolog | İskoçya | |
Reginald James | 1891-1964 | Fizikçi | İngiltere | |
George Marston | 1882-1940 | Sanatçı | İngiltere | |
Thomas Orde-Lees | 1877-1958 | Motor uzmanı, kilerci | İngiltere | |
Harry McNish | 1874-1930 | Marangoz | İskoçya | |
Charles Green | 1888-1974 | Aşçı | İngiltere | |
William Stevenson | 1889-1953 | Ateşçi | İngiltere | |
Albert Holness | 1892-1924 | Ateşçi | İngiltere | |
John Vincent | 1879-1941 | Lostromo | İngiltere | |
Timothy McCarthy | 1888-1917 | Usta denizci | İrlanda | |
Walter How | 1885-1972 | Usta denizci | İngiltere | |
William Bakewell | 1888-1969 | Usta denizci | ABD | |
Thomas McLeod | 1869-1960 | Usta denizci | İskoçya | |
Perce Blackborow | 1894-1949 | Kaçak yolcu | Galler | |
James Frank Hurley | 1885-1962 | Fotoğrafçı | Avustralya |
Miras
İngiliz Kraliyet Donanması'nın iki Antarktika devriye gemisine, Shackleton'ın gemisinin onuruna Endurance adı verilmiştir. İlki olan HMS Endurance, Mayıs 1956'da denize indirildi ve bir süre sonra A171 borda numarası verildi; 1986 yılına kadar bir buz devriye ve hidrografik araştırma gemisi olarak hizmet verdi. İkinci HMS Endurance ise 1991'de Norveç'ten satın alındı ve orada MV Polar Circle adını taşıyordu. Başlangıçta o adı koruduktan sonra, buzkıran olarak hizmet veren Endurance olarak yeniden adlandırıldı.SpaceX 'a kısmen geminin onuruna bu isim verildi. 2021'de , National Geographic ile işbirliği içinde, Shackleton'ın yolculuğunun onuruna Endurance adını taşıyan bir kutup yolcu gemisini hizmete soktu.
Danimarka merkezli oyuncak firması LEGO, 29 Kasım 2024'te Black Friday için Endurance'a dayalı bir oyuncak seti yayınladı.
Ayrıca bakınız
Notlar ve alıntılar
Notlar
- ^ 1944 tarihli Quit You Like Men kitabında, Carl Hopkins Elmore, Shackleton'ın şöyle dediğini aktarır: "çağrısına gelen yanıt o kadar fazlaydı ki, sanki İngiltere'nin bütün erkekleri onunla birlikte gitmekte kararlıymış gibi görünüyordu." Julian Watkins'in En Büyük 100 Reklam: 1852–1958 kitabında listelenmesine rağmen, bugüne kadar bu reklamın herhangi bir kanıtı bulunamamıştır. Birçok kaynak, Shackleton'ın reklam hikayesinin büyük olasılıkla uydurma olduğu sonucuna varmıştır. Mürettebat, sözde reklamın vaat ettiği takdiri aldı; 2003 yılında Time dergisi yolculuklarını "en çok hikayeye sahip hayatta kalma destanı" olarak nitelendirdi.
Alıntılar
- ^ "Endurance is Found". Endurance 22. 9 Mart 2022. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2023.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as Lansing 1959.
- ^ Bickel 1989.
- ^ "Endurance (Shackleton) – shipstamps.co.uk". shipstamps.co.uk. 30 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2022.
- ^ a b c "The Endurance – Sir Ernest Shackleton's Ship". www.coolantarctica.com. 9 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k Shackleton 1999.
- ^ Baughman 2009.
- ^ a b c d e Huntford 1996.
- ^ Dunnett 2015.
- ^ a b c d e f g Alexander 1999.
- ^ Fountain, Henry (9 Mart 2022). "At the Bottom of an Icy Sea, One of History's Great Wrecks Is Found". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 9 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2022.
- ^ a b "Shackleton's Ad – Men Wanted for Hazardous Journey". Discerning History. 5 Mayıs 2015. 27 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2018.
- ^ "The Greatest Adventures of All Time – The Great Survivor". Time. 12 Eylül 2003. 1 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2011.
- ^ Elmore 1944, s. 53.
- ^ Schultz, Colin (10 Eylül 2013). "Shackleton Probably Never Took Out an Ad Seeking Men for a Hazardous Journey". . 2 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2018.
- ^ "The Greatest Adventures of All Time – The Great Survivor". Time. 12 Eylül 2003. 1 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2011.
- ^ a b c Heacox 1999.
- ^ Wordie 1918.
- ^ "NOVA Online | Shackleton's Voyage of Endurance | Shackleton's Lost Men | PBS". www.pbs.org. Erişim tarihi: 15 Mart 2022.
- ^ Hurley, Frank. The end of Endurance, 1915. British Film Institute.
- ^ a b Bergman & Stuart 2019.
- ^ Worsley 1999.
- ^ "South Shetland Islands" (PDF). 11 Ekim 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2010.
- ^ a b Wieners, Brad (Aralık 2003). "Endurance Rush". . 20 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2011.
- ^ "Endurance, Ships of the Antarctic explorers". Coolantarctica.com. 16 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2011.
- ^ "Shackleton's ship 'ultimate challenge'". Sydney Morning Herald. 16 Ocak 2010. 25 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2011.
- ^ "Blue Water Recoveries are a deep sea shipwreck recovery company". . 17 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2011.
- ^ Amos, Jonathan (14 Ağustos 2013). "Antarctic: Where 'zombies' thrive and shipwrecks are preserved". BBC News. 15 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2013.
- ^ "Weddell Sea Expedition". 27 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2019.
- ^ Dixon, Emily (15 Şubat 2019). "Antarctic expedition to find Shackleton's lost Endurance loses its own submarine to the ice". CNN. 17 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2019.
- ^ a b Amos, Jonathan (21 Nisan 2020). "Will anyone ever find Shackleton's lost ship?". Yahoo! News. 25 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2020.
- ^ Amos, Jonathan (5 Temmuz 2021). "Renewed quest to find Shackleton's lost Endurance ship". BBC News. 5 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2021.
- ^ Alberge, Dalya (5 Temmuz 2021). "Antarctic expedition to renew search for Shackleton's ship Endurance". The Guardian (İngilizce). 5 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2021.
- ^ Amos, Jonathan. "Shackleton's Endurance: The impossible search for the greatest shipwreck". BBC News. 4 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2022.
- ^ Bergman & Stuart 2018.
- ^ "Shackleton's Endurance: Modern star maps hint at famous wreck's location". BBC News (İngilizce). 13 Şubat 2022. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2023.
- ^ "Royal Institute of Navigation". rin.org.uk/. 13 Ekim 2022.
- ^ Bergman, Mearns & Stuart 2022.
- ^ "Endurance: Shackleton's lost ship is found in Antarctic". BBC News (İngilizce). 9 Mart 2022. 9 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2022.
- ^ Fountain, Henry (9 Mart 2022). "At the Bottom of an Icy Sea, One of History's Great Wrecks Is Found". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 9 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2022.
- ^ a b Da Silva, Chantal (9 Mart 2022). "Lost in 1915, Ernest Shackleton's ship Endurance found off coast of Antarctica". NBC News. 9 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2022.
- ^ "Discovery of the wreck of Endurance - Updating information for HSM 93 and Development of a Management Plan".
- ^ "Ernest Shackleton's lost ship found a century later, nearly 10,000 feet under the Antarctic ice". Washington Post (İngilizce). ISSN 0190-8286. 9 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2022.
- ^ "Endurance is Found". Endurance22 (İngilizce). Falklands Maritime Heritage Trust. 9 Mart 2022. 9 Mart 2022 tarihinde kaynağından (Press Release) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2022.
- ^ "Endurance is Found" (Basın açıklaması). Endurance22. 9 Mart 2022. 9 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2022.
- ^ Amos, Jonathan (9 Mart 2022). "Endurance: Shackleton's lost ship is found in Antarctic". BBC News. 9 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2022.
- ^ Amos, Jonathan (23 Haziran 2022). "Endurance wreck: Nations look to protect Shackleton ship from damage". Erişim tarihi: 23 Haziran 2022.
- ^ Amos, Jonathan (9 Temmuz 2024). "Shackleton's Endurance ship gets extra protection". BBC. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2024.
- ^ Fountain, Henry (15 Mart 2022). "106 Years, 4 Weeks, 1 Wreck: How Shackleton's Ship Was Found". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. Erişim tarihi: 22 Mart 2022.
- ^ "Endurance22 Expedition – YouTube". YouTube. Erişim tarihi: 22 Mart 2022.
- ^ "Resources". Share the Endurance22 Expedition to Antarctica with your classroom (İngilizce). Erişim tarihi: 22 Mart 2022.
- ^ "Endurance22 Expedition to Antarctica | Reach the World". reachtheworld.org. Erişim tarihi: 22 Mart 2022.
- ^ "Endurance's crew". PBS. 17 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2017.
- ^ Morrell & Capparell 2001.
- ^ "HMS Endurance (archived)". Royal Navy. 23 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2022.
- ^ Clark, Stephen (8 Ekim 2021). "Astronauts choose "Endurance" as name for new SpaceX crew capsule". Spaceflight Now. 28 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2021.
- ^ "Expert Review of National Geographic Endurance Cruise Ship".
- ^ "An in-depth look at Lindblad Expedition's Endurance". Travelweekly.com. Erişim tarihi: 5 Aralık 2024.
- ^ Brick Blog, Jay's (9 Kasım 2024). "LEGO 10335 The Endurance set for a Black Friday 2024 release!". Jay's Brick Blog. Erişim tarihi: Kasım 12, 2024.
Kaynakça
- Alexander, Caroline (1999). The Endurance: Shackleton's legendary Antarctic expedition. 1st. New York: Knopf. ISBN .
- Baughman, T. H. (2009). Shackleton of the Antarctic. Londra: University of Nebraska Press. ISBN .
- Bergman, Lars; Mearns, David L.; Stuart, Robin G. (2022). "Influence of chronometer error uncertainties on the Longitude of Shackleton's vessel, Endurance". Journal of Navigation (İngilizce). 75 (6). ss. 1269-1279. doi:10.1017/S0373463322000649. ISSN 0373-4633.
- Bergman, Lars; Stuart, Robin G. (2018). "Navigation of the Shackleton Expedition on the Weddell Sea pack ice" (PDF). Records of the Canterbury Museum (İngilizce). Cilt 32. ss. 67-98. ISSN 0370-3878.
- Bergman, Lars; Stuart, Robin G. (2019). "On the Location of Shackleton's Vessel Endurance". Journal of Navigation (İngilizce). 72 (2). ss. 257-268. doi:10.1017/S0373463318000619.
- Bickel, Lennard (1989). The Last Antarctic Heroes. Londra: Allen & Unwin. ISBN .
- Dunnett, Harding McGregor (2015). Shackleton's Boat: The Story of the James Caird. Cork: The Collins Press. ISBN .
- Elmore, Carl Hopkins (1944). Quit You like Men. New York: Charles Scribner's Sons. s. 53. OCLC 903946983.
- Heacox, Kim (1999). The Antarctic Challenge. Washington, D.C.: National Geographic. ISBN .
- Huntford, Roland (1996). Shackleton. Londra: Abacus. ISBN .
- Kimmel, Elizabeth Cody (1999). Ice Story: Shackleton's Lost Expedition. New York: Clarion Books. ISBN .
- Lansing, Alfred (1959). Endurance: Shackleton's Incredible Voyage. New York: McGraw-Hill. LCCN 58059666. OL 6263779M.
- Morrell, Margot; Capparell, Stephanie (2001). Shackleton's Way: Leadership Lessons from the Great Antarctic Explorer. New York: Viking. ISBN .
- Shackleton, Ernest (1999) [1919]. South. New York: Signet. ISBN .
- Wordie, J. M. (Nisan 1918). "The Drift of the Endurance". The Geographical Journal. 51 (4). ss. 216-230. doi:10.2307/1779354. JSTOR 1779354.
- Worsley, Frank Arthur (1999). Endurance : an epic of polar adventure. New York: Norton. ISBN .
Daha fazla okuma
- Hurley, Frank (1925). Argonauts of the South. Londra: Butler & Tanner.
- Hussey, Leonard (1949). South with Shackleton. New York: G. P. Putnam.
- Worsley, Frank (1939) [1931]. Endurance: An Epic of Polar Adventure. Londra: Butler & Tanner.
Dış bağlantılar
- Wikimedia Commons'ta Endurance ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Endurance Sir Ernest Shackleton in 1914 1917 Imparatorluk Trans Antarktika Seferi icin 27 kisilik murettebatiyla Antarktika ya yelken actigi uc direkli bir barka yelkenliydi Gemi baslangicta Polaris olarak adlandirilmis Norvec in Sandefjord kentindeki Framnaes tersanesinde insa edilmis ve 1912 de denize indirilmisti Komisyoncularindan biri olan Belcikali Adrien de Gerlache iflas edince kalan komisyoncu gemiyi tersanenin ucretinden daha dusuk bir fiyata satti ancak Lars Christensen Polaris in sahibi oldugundan herhangi bir zorluk yasanmadi Gemi Shackleton tarafindan Ocak 1914 te ilk seferi olacak olan kesif gorevi icin satin alindi Bir yil sonra buzullar arasinda sikisip kaldi ve sonunda 21 Kasim 1915 te Antarktika aciklarindaki Weddell Denizi nde batti Murettebatin tamami geminin batisindan sag kurtuldu ve sonrasinda 1916 da Fil Adasi na ulasildi Buradan Shackleton gemi kaptani Frank Worsley ve dort arkadasinin giderek getirdikleri yardimla kurtuldular Endurance buhar altinda ve yelkenle Weddell Denizi nde Imparatorluk Trans Antarktika Seferi nde buz kutlelerini kirmaya calisirken 1915 tarafindan TarihceAdiEnduranceSahibiErnest ShackletonInsa eden Sandefjord NorvecDenize indirilisi17 Aralik 1912 112 yil once 17 Aralik 1912 Hizmet1912 1915Hizmet disi27 Ekim 1915 109 yil once 27 Ekim 1915 Akibet21 Kasim 1915 te buz bloklari arasinda ezilmesinin ardindan battiNotlarYeri 69 44 21 G 52 19 47 B 69 73917 G 52 32972 B 69 73917 52 32972Genel karakteristikTipiBarka yelkenTonaj350 GRTUzunluk144 ft 44 m Genislik25 ft 7 6 m Itme gucu350 hp 260 kW Komurle calisan buhar ve yelkenHiz102 kn 189 km sa 117 mph Kisi kapasitesi28 Endurance in enkazi batmasindan yaklasik 107 yil sonra 5 Mart 2022 de Endurance22 arama ekibi tarafindan kesfedildi 3 008 metre 9 869 ft 1 645 fathom derinlikte yer alan enkaz koruma altindadir Batik Antarktika Antlasmasi Sistemi kapsaminda korunan bir tarihi alan ve anit olarak belirlenmistir Tasarim ve insaattarafindan tasarlanan Endurance Norvec in Sandefjord sehrindeki tersanesinde insa edildi Insasi ise aldigi tum adamlarin sadece yetenekli gemi yapimcilari degil ayni zamanda balina avlama veya fok avlama gemilerinde denizcilik deneyimine sahip olmalari konusunda israrci olmasiyla taninan usta ahsap gemi yapimcisi Christian Jacobsen in gozetiminde yapildi Insasinin her detayi maksimum dayaniklilik saglamak icin titizlikle planlandi ornegin maksimum guc icin her birlesme yeri ve baglanti capraz olarak desteklendi Gemi 17 Aralik 1912 de denize indirildi ve baslangicta Kuzey Yildizi ndan esinlenerek Polaris olarak adlandirildi 44 m 144 ft uzunlugunda 7 6 m 25 ft genisliginde ve 350 groston olarak olculdu Baslangictaki amaci buzla mucadele edebilen bir olarak Arktik te kucuk turist ve av partileri icin luks konaklama saglamakti Denize indirildiginde 10 yolcu kabini genis bir yemek salonu ve mutfak iki asci icin konaklama yeri olan bir sigara odasi yolcularin fotograf gelistirmelerine olanak taniyan bir karanlik oda elektrikli aydinlatma ve hatta kucuk bir banyosu vardi Govdesi disaridan benzer buyuklukteki diger herhangi bir gemiye benziyor olsa da aslinda oyle degildi Cok saglam bir yapiyla kutup kosullari icin tasarlanmisti Omurga elemanlari ust uste yerlestirilmis dort adet masif mese parcadan olusuyordu ve toplamda 85 in 2 200 mm kalinliga ulasiyordu Yan taraflari ise 30 in 760 mm ile 18 in 460 mm kalinligindaydi normalden iki kat daha fazla cerceveye ve cift kalinliktaki cercevelere sahipti 30 inc 760 mm kalinliga kadar mese ve Norvec koknarindan yapilmis kalaslarla insa edilmis ve olaganustu guclu ve agir bir agac olan yesil yurek agaciyla kaplanmisti Buzla dogrudan yuzlesmek uzere tasarlanan pruvasina ozel bir onem verilmisti Her bir ahsap dogal seklinin geminin tasariminin egrisini takip etmesi icin secilmis tek bir mese agacindan yapilmisti Bir araya getirildiginde bu parcalarin kalinligi 52 in 1 300 mm idi Uc direginden on diregi kare yelken ana direk ile mizana diregi ise hem bas hem de kic yelkenle donatilmisti bu da onu bir barka yapiyordu Endurance in yelkenlerinin yani sira 350 hp 260 kW lik komurle calisan bir buhar motoru vardi bu da geminin 10 2 kn 18 9 km sa 11 7 mph varan hizlara cikabilmesini sagliyordu 1912 de denize indirildigi zaman Endurance muhtemelen Fridtjof Nansen ve daha sonra Roald Amundsen tarafindan kullanilan gemi Fram haric simdiye kadar insa edilmis en guclu ahsap gemiydi Gemiler arasinda onemli bir fark vardi Fram canak tabanliydi bu da buz etrafini sardiginda geminin sikisip yukari ve disari dogru itilecegi ve sikistiran buzun basincina maruz kalmayacagi anlamina geliyordu Ote yandan Endurance ne yogun buz kutlelerinin icine hapsolmamak icin tasarlanmisti ve ne de bu nedenle bir sikismadan yukari cikmak icin Kesif gezisinde bunun yerine basinci hafifletmek icin buz catlayana kadar kutleler tarafindan ezilmeye direnme egiliminde oldugu gozlemlendi Shackleton tarafindan satin alinmasiPolaris baslangicta Belcikali kasif Adrien de Gerlache ve Norvecli hayirsever Lars Christensen icin insa edilmisti Mali sorunlar Gerlache in ortakliktan cekilmesine yol acti bu da Christensen i Framnaes tersanesine gemiyi teslim etmek ve donatmak icin son odemeleri yapamaz duruma dusurdu Bir yildan fazla bir sure boyunca Christensen gemiyi satmak icin ugrasti Ancak buz uzerinde gidebilen bir yolcu tasima gemisi olarak benzersiz tasarimi depolar icin nispeten az alani ve kargo ambari olmamasi nedeniyle balina veya fok avciligi endustrileri icin ise yaramaz hale getiriyordu Bu arada ozel bir buharli yat olmak icin de cok buyuk yavas ve konforsuzdu Sonuc olarak Christensen Ocak 1914 te gemiyi Ernest Shackleton a 14 000 sterline satmaktan memnundu bu da Christensen icin geminin toplam insa maliyetlerini bir yana birakin Framnaes e olan odenmemis borclari bile zar zor karsiladigi icin onemli bir kayip anlamina geliyordu Yazar Shackleton gibi bir kasifin planlarini ilerletmek icin zarari karsilamaktan memnun oldugunu bildiriyor Shackleton in o sirada parasi yoktu ancak Christensen gemiyi satin almasi icin istekliydi ve depozitoyu kendisi odedi Shackleton gemiyi satin aldiktan sonra Shackleton ailesinin slogani olan Latince Fortitudine vincimus Dayaniklilikla fethederiz e atfen gemi Endurance olarak yeniden adlandirildi Geminin baslangicta Mayis ortasina kadar hazir olmasi planlaniyordu ancak tamamlanmasi bir ay gecikti Shackleton gemiyi Norvec ten Londra ya goturdu 1914 baharinda na ulasti ve Shackleton orada Temmuz sonuna kadar ekipman depo finansman destegi ve murettebat topladi Ara guverte bir kargo ambarina donusturuldu ve murettebat bas guvertede konaklama alani olusturdu Karanlik oda kazan dairesinin arkasinda kalmaya devam etti Yenilemede geminin beyaz ve yaldizli boyadan siyaha boyanmasi da yapildi Geminin kic tarafinda orijinal ismine atifta bulunan buyuk bes koseli yildizi da korudu Yeni techizati arasinda uc adet gemi botu da yer aldi Ikisi 21 ft 6 4 m boyunda olan kictan takma kurekli tekneler balina avciligi endustrisinden ikinci el olarak satin alinmisti Ucuncusu Endurance in yeni kaptani tarafindan hazirlanan spesifikasyonlara gore kesif gezisi icin insa edilmis 22 5 ft 6 9 m boyunda cift uclu kurekli bir Endurance yenilenmesinin hemen ardindan Almanya nin Rusya ya savas ilan ettigi gun olan 1 Agustos 1914 te Plymouth a dogru kisa bir kiyi yolculuguna basladi Shackleton Endurance a murettebat bulmak icin The Times gazetesine soyle bir ilan vermisti Tehlikeli bir yolculuk icin adam araniyor Dusuk ucret acimasiz soguk uzun aylar boyunca tamamen karanlik surekli tehlike guvenli donus supheli Basari halinde onur ve taninma Endurance in satin alinmasindan onceki 16 yil icinde Antarktika Dairesi ne yapilan yolculuklar neredeyse tamamen basariliydi ve sadece 30 yillik balina avcisi Antarctic adli bir gemi buz icinde ezilmisti Buzun tum dalgalari durdurdugu bir denizde amaca yonelik insa edilmis bir gemiye cok az zarar gelebilecegi dusunulerek Endurance yolculugu icin sigortalanan ilk gemi oldu Onceki tum orneklerin sigortasi buza dogru yolculuklarindan onceki son limanda sona eriyordu Lloyd s of London ve Indemnity Marine Insurance Company Endurance i 15 000 degerinde sigortaladi YolculukIlk seferine cikanEndurance 8 Agustos 1914 te Plymouth dan ayrildi ve Worsley in komutasi altinda Arjantin in baskenti Buenos Aires e dogru yola cikti Shackleton kesif gezisinin organizasyonunu tamamlamak ve son dakika bagis toplama calismalarini yurutmek icin Ingiltere de kaldi Bu Endurance in yenilenmesinin ardindan gerceklestirdigi ilk buyuk olarak tanimlanmisti Buz icin insa edilmis govdesi murettebatinin cogu tarafindan acik okyanus icin fazla yuvarlak olarak degerlendirildi Shackleton baska bir gemiyle Buenos Aires e gitti ve Endurance in birkac gun ardindan kesif gezisine yetisti 26 Ekim 1914 te Endurance Buenos Aires ten son duragi olacak olan Guney Georgia adasindaki Grytviken balina avciligi istasyonuna dogru yelken acti 5 Kasim da istasyona ulasti 5 Aralik 1914 te Grytviken den ayrilarak Weddell Denizi nin guney kesimlerine dogru yola cikti Guney Georgia dan ayrildiktan iki gun sonra Endurance kutuplardaki buz kutleleriyle karsilasti ve ilerlemesi oldukca yavasladi Haftalarca Endurance gunde ortalama 30 nmi 60 km mesafeden daha az yol alarak ilerlemeye calisti 15 Ocak 1915 te Endurance Vahsel Koyu ndaki varis noktasina 200 nmi 370 km kadar yaklasmisti Ertesi sabah yogun buz kutleleri ile karsilasti ve ogleden sonra bir firtina cikti Bu kosullar altinda daha fazla ilerleme kaydedilemeyecegi kisa surede anlasildi ve Endurance buyuk bir buzdaginin altina sigindi Izleyen iki gunu Endurance buzdaginin koruyucu korumasi altinda ileri geri hareket ederek gecirdi 18 Ocak ta firtina hafiflemeye baslayinca Endurance motoru yavas calistirarak ust yelkeni acti Buz kutleleri dagilmisti Ilerleme yavas yavas basladi ancak saatler sonra Endurance bir kez daha buz kutleleriyle cevrelendi Buzlarin icinden yararak ilerlemeye karar verildi ve saat 17 00 de Endurance buz kutlesine girdi Bu seferki buz daha once karsilastiklarindan farkliydi ve gemi kisa surede kalin ama yumusak bir buzun arasina girdi ve buzlar tarafindan tamamen kusatildi Firtina siddetini artirarak alti gun daha kuzey yonunden karaya dogru esmeye devam etti 24 Ocak tarihine gelindiginde ruzgar Weddell Denizi ndeki buzlari tamamen karaya dogru sikistirmisti ve Endurance her yonde goz alabildigince buzla kapli bir alandaydi Yapilabilecek tek sey buzun basincini azaltip acilmasini saglayacak guney firtinasinin diger yone dogru esmesini beklemekti 24 Ocak sabahinin erken saatlerinde geminin onundeki buzda 50 yard 46 m genisliginde bir yarik olustu Baslangicta 15 ft 4 6 m genislikte ve 1 mil 1 6 km uzunlukta olan yarik ertesi gun sabahin ortasina kadar 0 25 mil 0 40 km genisligine ulasti ve Endurance daki adamlara buzun kirildigina dair umut verdi Ancak kopma gemiye asla ulasmadi ve uc saat boyunca tam yelken ve tam motor hiziyla seyretmesine ragmen gemi yerinden kipirdamadi Sonraki gunlerde murettebat guneyden esen firtinanin buz uzerindeki baskiyi azaltmasini bekledi ancak ruzgar umut edilen guney guneybati yonune donse de hafif ve duzensiz esmeye devam etti Mevsim normallerinin altinda 19 C 2 F civarinda seyreden sicaklik ayrica buzlarin dagilmasini engelliyordu Buzda zaman zaman kirilmalar gorulse de hicbiri gemiye ulasmadi ve hepsi birkac saat icinde tekrar kapandi 14 Subat gunu 0 25 mi 0 40 km genisliginde acik bir su kanali geminin onundeydi ve safak vakti Endurance in 0 61 m 2 0 ft den daha kalin olmayan yumusak taze bir buz havuzu icerisinde yer aliyordu ancak havuz 12 18 ft 3 7 5 5 m kalinliginda kati buz kutlesiyle cevriliydi ki bu da aciga giden yolu tikamaktaydi Murettebatin bir gunluk surekli calismasi 150 yd 140 m uzunlugunda temiz bir kanalin acilmasini sagladi Bu calisma ertesi gune 15 Subat kadar devam etti ve buhar yukseltilerek Endurance in kanaldan gecebilmesi icin mumkun oldugunca yumusak buzlu havuzda bekletildi Gemi ardisik denemeler icin kic tarafina dogru giderken yolu temizlemek amaciyla agirligi 20 ton civarinda oldugu tahmin edilen gevsemis buz bloklarina pruvadan halatlar baglandi Ancak havuz geminin basarili bir sekilde yolunu acmasi icin yeterli ivmeyi kazanamayacak kadar kucuktu ve gun sonunda buzlar tekrar donmaya basladi Saat 15 00 te Endurance buzun icinde 200 yd 180 m mesafe gitmisti ve temiz suya ulasmasi icin 400 yd 370 m daha gitmesi gerekiyordu Shackleton komur ve insan gucu tuketiminin fazlaligina ve gemiye zarar verme riskinin cok buyuk olduguna karar vererek seferi durdurur Suruklenme Shackleton in gemisi Endurance 1915 te gece aydinlatilmis Bu hayal kirikliginin ardindan Endurance in kazanlari sonduruldu ve gemi dogal olarak serbest kalincaya dek buzla birlikte suruklenmeye birakildi 17 Subat gece yarisi gunes ufkun altina inerek Antarktika yazinin sonunu gosterdi 24 Subat ta gemideki duzenli nobetler iptal edildi ve Endurance artik bir kiyi istasyonu gibi islev gormeye basladi Gemi yavasca guneye dogru surukleniyordu ve Vahsel Korfezi ndeki amaclanan varis noktasina 97 km 60 mi uzakliktaydi Ancak gemi ile kiyi arasindaki buzlu arazi kara seferi icin gerekli olacak malzeme ve erzaklari tasiyarak seyahat etmek icin cok zorluydu Mart ayina gelindiginde yapilan navigasyon gozlemleri geminin ve onu cevreleyen buz kutlesinin hala hareket ettigini ancak simdi bati kuzeybatiya dogru sallanarak suruklenme hizinin arttigini ve Mart ayinin basi ile gunesin ufkun altina indigi ve karanlik Antarktika kisinin basladigi 2 Mayis tarihleri arasinda 210 km 130 mi hareket ettigini gosterdi 14 Temmuz 1915 te Endurance saatte 112 km sa 31 m s 70 mph ruzgar hizlari 2 888 inHg 97 800 hPa barometre okumasi ve 33 F 36 C ye dusen sicakliklarla guneybatidan esen bir firtinaya yakalandi Kar firtinasi 16 Temmuz a kadar devam etti Bu durum buz kutlesini daha kucuk ayri ayri buz parcalarina ayirdi bu parcalarin her biri hava kosullarinin etkisiyle yari bagimsiz olarak hareket etmeye baslarken ayni zamanda Weddell Denizi nin kuzeyindeki sulari temizledi Bu guneye dogru esen ruzgarin uzerinden esmesi icin uzun bir alan sagladi ve daha sonra da kirilan buzun ayri ayri parcalar farkli yonlerde hareket ederken kendi kendine yigilmasina neden oldu Bu durum buz alaninda yogun lokal basinc bolgelerine neden oldu Buz gemideki kisiler tarafindan bir sonraki gun boyunca duyulabilen kirilma ve carpisma sesleriyle calismaya basladi Buzdaki kirilmalar tespit edildi ancak hicbiri Endurance i tutan buza yaklasmadi Temmuz ayinda gemi 260 km 160 mi daha kuzeye suruklendi 1 Agustos sabahi gemiyi tutan buz kutlesinden bir basinc dalgasi gecti 400 tonluk Endurance i yukariya dogru kaldirdi ve yaklasik alti ay sonra ilk kez tekrar yuzerek bir su birikintisine dusmeden once gemiyi keskin bir sekilde iskele tarafina yatirdi Kirik buz parcalari geminin etrafinda her taraftan kapandi Endurance i diger buz levhalarina karsi siddetli bir sekilde ileri geri ve yanlara dogru sarsti Ceyrek saatten fazla bir sure sonra kictan gelen bir kuvvet geminin pruvasini buz kutlesinin uzerine iterek govdeyi basinctan kurtardi ve iskele tarafina bes derecelik bir yatisla durdu Gece boyunca esen bir firtina buz kutlesini daha da rahatsiz etti onu govdenin sancak tarafina dogru surukledi ve su tahliye deliklerinin seviyesine ulasana kadar 45 derecelik bir aciyla bir buz tabakasini yukari dogru zorladi Gectigimiz birkac gunun cilesine ragmen gemi hasar gormeden kaldi 29 Agustos ta iki basinc dalgasi gemiye carpti ancak herhangi bir sorun yasanmadi 31 Agustos aksami yavas yavas artan bir basinc Endurance i sardi bu da govdesinin ve ahsaplarinin surekli olarak gicirdamasina ve titremesine neden oldu Gemi etrafindaki buz gece boyunca hareket etti ve kirildi govdenin iskele tarafina carpti 30 Eylul ogleden sonrasina kadar her sey yine sakindi o zamana kadar gunde on saat gunes isigi ve ara sira donma noktasinin uzerindeki sicaklik olcumleriyle baharin belirtileri goruluyordu Buyuk bir buz kutlesi Endurance in iskele pruvasina dogru suruklendi ve ardindan geminin o tarafini sancak bordasinda birikmis buz ve kar yiginina karsi sikistirdi Geminin yapisi zorlanma altinda inledi ve sarsildi Marangoz ust guverteyi destekleyen masif mese kirislerinin bir kamis parcasi gibi gozle gorulur sekilde bukuldugunu belirtti Guvertede geminin direkleri omurgadaki basma noktalari bozuldugu icin ileri geri savruluyordu Bu rahatsiz edici belirtilere ragmen Worsley geminin yapisinin gucunun govdeye yigilirken buzun kendisinin kirilmasina neden oldugunu belirtti tipki daha fazla dayanamayacakmis gibi gorundugu anda muhtemelen bir milyon ton veya daha fazla agirliga sahip devasa buz kutlesi kucuk gemimize catlayarak boyun egiyor ve boylece basinci hafifletiyor Gemimizin buz icindeki davranisi muhtesemdi Kuskusuz simdiye kadar insa edilmis en iyi kucuk ahsap gemi Buna ragmen geminin guverteleri bu cilenin ardindan kalici olarak bukuldu Endurance yana yatmis durumdaSon yikim Endurance in son batisi Kasim 1915 Ekim ayina gelindiginde sicakliklarin neredeyse 2 C 28 F dereceye kadar ciktigi kaydedildi ve buzun acilma belirtileri daha da artti 14 Ekim de geminin sancak tarafini tutan buz kutlesi parcalandi ve Endurance dokuz ay sonra ilk kez acik su havuzunda yuzmeye basladi 16 Ekim de Shackleton geminin buzdaki herhangi bir acikliktan yararlanabilmesi icin buharin yukseltilmesini emretti Buzdan eritilen tatli suyun kazanlara doldurulmasi yaklasik dort saat surdu ancak daha sonra baglanti parcalarindan birinde sizinti tespit edildi ve bunlarin disari pompalanip onarilmasi ve ardindan yeniden doldurulmasi gerekti Ertesi gun geminin onunde acik deniz goruldu Yalnizca bir kazan yakilmisti ve motoru kullanmak icin yeterli buhar gucu yoktu bu nedenle tum yelkenler acilarak gemiyi gevseyen buz kutlesine dogru zorlamaya calisildi ancak basarili olunamadi 18 Ekim ogleden sonra gec saatlerde Endurance in etrafindaki buz bir kez daha kapandi Sadece bes saniye icinde gemi iskeleye dogru 20 derece egildi ve govde 30 derecelik bir acida durana kadar devam etti iskele kupestesi yiginin uzerinde duruyordu ve o taraftaki kurtarma tekneleri mataforalarinda asiliyken neredeyse buza degiyorlardi Bu pozisyonda dort saat gecirdikten sonra buzlar dagildi ve gemi duz bir omurgaya kavustu Ayin geri kalaninda buz nispeten hareketsizdi 20 Ekim de tekrar buhar cikarildi ve motorlar test edildi 22 Ekim de sicaklik 12 C 10 F dereceden keskin bir sekilde 26 C 15 F derece dustu ve ruzgar guneybatidan kuzeydoguya dogru yoneldi Ertesi gun buzda basinc sirtlarinin olustugu ve geminin yakininda hareket ettigi gozlemlendi 24 Ekim de hasarli gemi onu her iki buz kutlesi arasinda sikistiran daha fazla basinc dalgasiyla sarsildi Buyuk bir buz kutlesi kica carparak kic diregini govde kaplamasindan ayirdi Ayni siralarda pruva kaplamasi da hasar gordu ve bu durum makine dairesinde ve on ambarinda eszamanli su baskinina neden oldu Hem tasinabilir manuel pompalari kullanarak hem de ana sintine pompalarini calistirmak icin buhar gucu uretmelerine ragmen su seviyesi yukselmeye devam etti Ana insan gucuyle calisan guverte pompalari calismadi cunku girisleri donmustu ve yalnizca komur bunkerlerinin icinden pompa borularina kaynar su kovalari dokulerek ve ardindan giris vanasi uzerinde bir uflecle gezdirilerek duzeltilebildi McNish hasarli kic alanini kapatmak icin saft tunelinde bir batardo insa ederken murettebatin ana pompada 15 dakika calisip 15 dakika dinlenebilecegi nobetleri duzenlendi 28 saatlik surekli calismanin ardindan su girisi ancak durdurulabildi gemi hala kotu bir sekilde su altindaydi Aksam saat 9 00 da Shackleton kurtarma teknelerinin malzemelerin ve temel ekipmanlarin etraftaki buz uzerine tasinmasi emrini verdi Makine dairesindeki ayak plakalari buz nedeniyle yukariya dogru acildi ve bolme sikistigi icin artik yerlerine oturmayacakti Geminin iskele tarafindaki kaplamasi 6 inc e 15 cm kadar iceri dogru bukuluyordu Sabah 22 5 C 8 5 F ile aksam 27 C 17 F arasindaki sicakliklarda Shackleton 27 Ekim de saat 17 00 civarinda gemiyi terk etme emri verdi Terk edilme anindaki konum 69 05 G 51 30 B idi Ertesi gun boyunca daha fazla malzeme ve erzak kurtarmak icin gemiye geri ekipler gonderildi Endurance in tum iskele tarafinin iceri dogru itilip sikistirildigini ve buzun pruva ve kic bolumlerini tamamen doldurdugunu gorduler alti kabinden sadece biri buz parcalari tarafindan delinmemisti Shackleton geminin tum kic tarafinin akordeon gibi ezildigini on motor motorunun mutfaga itildigini ve guvertede istiflenmis benzin bidonlarinin guverte binasi duvarindan yariya kadar kogusa itildigini yazdi Geminin Mavi Sancagi Shackleton in sozleriyle renkleri gonderde batmasi icin mizana diregine cekildi Botlari ve malzemeleri kizaklarla karadan cekme yonundeki basarisiz bir girisimin ardindan Shackleton cabanin cok yogun oldugunu ve ekibin buz onlari kuzeye tasiyip kirilana kadar buzda kamp yapmak zorunda kalacagini fark etti Kalan esyalari kurtarmak icin hala direkleri ve arma takimlari saglam olan ve pruvasi disinda tamami buzun altinda olan Endurance a daha fazla ekip gonderildi O zamana kadar terk edildikten iki gun sonra gemi bas ustune kadar batmisti Erzakin buyuk bir kismi su altinda kalan alt guvertede birakilmisti Onlari geri almanin tek yolu yer yer bir fitten fazla kalinliga sahip olan ve kendisi de uc fit su altinda bulunan ana guverteyi kesmekti Bir delik acildiktan sonra bazi sandiklar ve kutular yuzdu digerleri ise bir kancayla alindi Toplamda batik gemiden yaklasik 3 5 ton malzeme kurtarildi 8 Kasim da Shackleton daha fazla kurtarma calismasi yapmak icin gemiye geri dondugunde ekip hala Endurance in kalintilarindan 3 2 km 2 0 mi daha az bir mesafede kamp yapiyordu O zamana kadar gemi buza 18 inc 46 cm daha batmisti ve ust guverte neredeyse buzla ayni seviyedeydi Geminin ici neredeyse tamamen sikismis buz ve karla doluydu bu da daha fazla calismayi imkansiz hale getiriyordu Harici videoEndurance in sonu 1915 YouTube video 13 Kasim da yeni bir basinc dalgasi buz kutlesini hareketlendirdi Pruva en sonunda ezilirken ondeki ust direk ve tepe direkleri devrildi Bu anlar kesif seferinin fotografcisi Frank Hurley tarafindan filme alindi Ana direk tabanina yakin bir yerden catladi ve kisa bir sure sonra ana direk ile mizana diregi kirilip birlikte devrildiler Bu anlar da Hurley tarafindan filme alinmistir 21 Kasim in gec saatlerinde baska bir basinc dalgasi vururken kalan enkazin hareketi fark edildi Bir dakika icinde buz kutleleri bir araya gelirken Endurance in kic tarafi buzdan kurtarildi ve ardindan basinc gecip ayrildiklarinda tum enkaz okyanusa gomuldu Endurance in battigi noktayi cevreleyen buz enkazin izini silerek hemen tekrar bir araya geldi Worsley konumu 68 39 30 G 52 26 30 B olarak kaydetti ancak o sirada bir sekstant gorusu elde edememisti ve konumu ertesi gun oglen Ocean Kampi nin konumuna dayandirmisti SonrasiMurettebat buz kutlesinin onlari cesitli adalardan birine yaklastiracagi umuduyla buzda kamp yapmaya devam etti Nisan 1916 da Endurance in uc cankurtaran botunu kullanarak ilerlediler ve sonunda Fil Adasi na ulastilar Ada uzak ve nadiren ziyaret edildigi icin Shackleton yardim aranmasi gerektigine karar verdi 24 Nisan da kendisi Worsley ve dort kisi ile birlikte James Caird adli bir camkurtaran botuyla Guney Georgia ya dogru bir yolculuga basladilar Guney Georgia ya ulastiktan sonra Shackleton Fil Adasi nda kalanlar icin bir kurtarma operasyonu duzenlemeye calisti Shackleton ve Worsley onlara ulasmak icin buzdan gecemeyen farkli gemilerle uc yolculuk yaptilar Dorduncu deneme Sili hukumeti tarafindan odunc verilen Yelcho adli gemi ile basarili oldu ve Fil Adasi nda kalan murettebatin yirmi iki uyesinin tamami Shackleton in James Caird ile ayrilmasindan 128 gun sonra 30 Agustos 1916 da guvenli bir sekilde kurtarildi Adamlarin sahilden fiili olarak kurtarilmasi buzun tekrar kapanmasindan once mumkun oldugunca hizli bir sekilde yapildi Ancak bu acele icinde bile seferin tum kayitlarini ve fotograflarini toplamak icin ozen gosterildi cunku bunlar Shackleton in basarisiz seferin masraflarini karsilamasi icin tek umuduydu Enkaz1998 de Fil Adasi nin guneybati tarafindaki Stinker Point te bulunan enkazin gemiden kalan yuzer malzemeler oldugu yanlis bir sekilde tespit edildi Aslinda 1877 de batan Connecticut fok avlama gemisi Charles Shearer a aitti 2001 yilinda enkaz avcisi Endurance in enkazini bulmak icin basarisiz bir kesif gezisi planladi 2003 yilina gelindiginde iki rakip grup enkazi bulmak icin bir kesif gezisi planliyordu ancak o donemde hicbir kesif gezisi duzenlenmedi 2010 yilinda Mearns enkazi aramak icin yeni bir plan acikladi Plan National Geographic Society tarafindan desteklendi ancak tahmini 10 milyon ABD Dolari tutarindaki maliyetin dengesi icin sponsorluk bulmaya bagliydi 2013 yilinda Londra Doga Tarihi Muzesi nden Adrian Glover tarafindan yapilan bir calisma Antarktika Kutup Cevresi Akintisi nin tahta delici gemi kurtlarini uzak tutarak enkazi deniz tabaninda koruyabilecegini dogru bir sekilde one surdu Enkazi bulmak ve muhtemelen fotograflamak icin uzun menzilli AUV ler kullanarak bir Weddell Denizi Seferi 2018 2019 Antarktika yazinda devam ediyordu Arastirmacilarin AUV si buza yenik dustugunde bu sefer basarisiz oldu Lars Bergman ve Robin Stuart Yeni Zelanda nin Christchurch kentindeki nde bulunan kaptan Frank Worsley nin orijinal seyir defterlerini inceleyip onun seyir yontemlerini yakindan ogrendikten sonra enkazin seyir defterinde verilen konuma gore en olasi konumunun bir analizini yayinladilar Uzmanlar enkazin yaklasik 3 000 metre 9 800 ft 1 600 fathom derinlikte duz bir arazide buyuk tortu birikimi ve cok az veya hic erozyon olmadan yattigini tahmin ettiler nden Julian Dowdeswell e gore deniz tabanindaki bilinen kosullar Endurance in hasar gormemesi gerektigini ve buyuk olasilikla 1915 te buz kutlesinde battigi zamankiyle ayni durumda olacagini gosteriyordu Ayrica Endurance i bulmaya yonelik gelecekteki girisimlerin Larsen buz sahanliklarinin erimesini ve geri cekilmesini incelemek icin baslatilan 2019 daki gibi bolgedeki diger ana bilimsel kesif gezilerine ekler olacagini belirtti Temmuz 2021 de Falkland Deniz Mirasi Vakfi Saab dalgic teknolojisini kullanarak 2022 nin baslarinda baslatilacak olan Endurance in enkazini aramak uzere olusturulacak yeni bir kesif gezisi olan Endurance22 yi duyurdu Bulunursa enkaz rahatsiz edilmeyecek bunun yerine 3 boyutlu olarak taranacakti 7 Subat 2022 de Lars Bergman David Mearns ve Robin Stuart daha once Temmuz 2021 de Journal of Navigation a sunulan Endurance in navigasyonu uzerine yazdiklari makalenin bir on baskisini yayinladilar Makale modern ay efemerisleri ve yildiz konumlari kataloglari kullanilarak kesif gezisinin fizikcisi ve tarafindan yapilan orijinal ay ortulmesi zamanlamalarinin yeniden analizine dayaniyordu bu yazarlarin Endurance in tahmini batma konumunu hassaslastirmasina olanak sagladi Yazarlara gore en son makaleleri Endurance in en olasi batma konumunu belirlemek icin daha eksiksiz dogru ve guvenilir bir temel dir David Mearns analizleri uzerine 2022 EGR Taylor Konferansi ni verdi ve son makale 21 Subat 2023 te cevrimici olarak yayinlandi Bergman Mearns ve Stuart tarafindan Endurance in enkazinin basarili bir sekilde bulunmasina yol acan oncu veri analizi ve modellemeleri takdir edilerek ozel bir Basari Sertifikasi ile odullendirildi Kesif Endurance enkazinin kesif yeri Endurance in enkazi 5 Mart 2022 de kesfedildi Endurance22 9 Mart 2022 tarihli bir basin aciklamasinda enkazi Weddell Denizi nde 3 008 metre 9 869 ft 1 645 fathom derinlikte bulduklarini duyurdu Enkazin konumu baslangicta Worsley in orijinal olarak hesapladigi konumun yaklasik 4 mil 6 4 km 3 5 nmi guneyinde olarak tanimlanmis olsa da gercek konumun daha sonra 68 44 21 G 52 19 47 B koordinatlari oldugu ortaya cikti Bu da gunlukte verilen konumun 4 9 deniz mili 5 6 mi 9 1 km Guneyinde 2 4 deniz mili 2 8 mi 4 4 km Dogusunda toplam 5 4 deniz mili 6 2 mi 10 0 km mesafede oldugu anlamina geliyordu Seferin kesif direktoru Worsley in navigasyon becerilerinin kesif gezisinin enkazi bulmasina yardimci oldugunu soyledi tarihi ayrintili kayitlari paha bicilemezdi Ek olarak Weddell Denizi ni yil boyunca kaplayan ve tarihsel olarak su alti kesfini neredeyse imkansiz hale getirecek kadar kalin olan deniz buzu uzay uydusu kayitlarinin tutulmaya baslandigi 1970 lerden bu yana oldugu da kaydedildi Guney Afrika arastirma gemisi S A Agulhas II deki kesif yapanlar enkazin oldukca iyi durumda oldugunu ve ultra yuksek cozunurluklu 3D tarama da dahil olmak uzere kapsamli bir sekilde filme aldiklarini ve fotografladiklarini soylediler Kic tarafindaki Endurance adi hala acikca okunabiliyordu Ekibin sozune uygun olarak gemi Antarktika Antlasmasi Sistemi nde belirtildigi gibi korunan tarihi bir alan ve anit tanimina girdiginden enkazin veya iceriginin hicbir parcasini kurtarmadilar Enkaz etrafindaki yasal koruma cemberi 500 metreden 1 500 metreye cikarildi Enkazdan goruntu Adi ve sembolik kutup yildiziyla Endurance in kic tarafi Endurance in aranmasi ve kesfi seferin egitim ortagi Reach the World un cabalari sayesinde dunyanin dort bir yanindaki ogrenciler tarafindan takip edilebildi Reach the World canli yayinlar yapti egitim kaynaklari olusturdu ve seferden once sirasinda ve sonra duzenli araliklarla bilgilendirme guncellemeleri yayinladi MurettebatEndurance in son yolculugundaki murettebati asagida listelenen Sir Ernest Shackleton da dahil olmak uzere toplam 28 kisiden olusuyordu Yanlarinda disi olarak bilinen ancak aslinda erkek bir gemi kedisi olan Mrs Chippy ve baslangicta altmis dokuz kizak kopegi ve sefer sirasinda dogan ek yavru kopekler de vardi Endurance buz kutlesine sikisip yok edildikten sonra Shackleton Mrs Chippy ve bazi genc kopeklerin hayatta kalamayacagina karar verdi ve vurularak oldurulmelerini emretmisti Isim Dogum ve olum Gorevi MilliyetSir Ernest Shackleton 1874 1922 Komutan IrlandaFrank Wild 1873 1939 Ikinci komutan IngiltereFrank Worsley 1872 1943 Endurance in Kaptani Yeni ZelandaHubert Hudson 1886 1942 Seyir subayi IngiltereLionel Greenstreet 1889 1979 Birinci subay IngiltereTom Crean 1877 1938 Ikinci subay IrlandaAlfred Cheetham 1867 1918 Ucuncu subay IngiltereLewis Rickinson 1883 1945 Bas muhendis IngiltereAlexander Kerr 1892 1964 Ikinci muhendis IngiltereDr James McIlroy 1879 1968 Cerrah IrlandaDr Alexander Macklin 1889 1967 Cerrah IngiltereRobert Clark 1882 1950 Biyolog IskocyaLeonard Hussey 1891 1964 Meteorolog IngiltereJames Wordie 1889 1962 Jeolog IskocyaReginald James 1891 1964 Fizikci IngiltereGeorge Marston 1882 1940 Sanatci IngiltereThomas Orde Lees 1877 1958 Motor uzmani kilerci IngiltereHarry McNish 1874 1930 Marangoz IskocyaCharles Green 1888 1974 Asci IngiltereWilliam Stevenson 1889 1953 Atesci IngiltereAlbert Holness 1892 1924 Atesci IngiltereJohn Vincent 1879 1941 Lostromo IngiltereTimothy McCarthy 1888 1917 Usta denizci IrlandaWalter How 1885 1972 Usta denizci IngiltereWilliam Bakewell 1888 1969 Usta denizci ABDThomas McLeod 1869 1960 Usta denizci IskocyaPerce Blackborow 1894 1949 Kacak yolcu GallerJames Frank Hurley 1885 1962 Fotografci AvustralyaMirasIngiliz Kraliyet Donanmasi nin iki Antarktika devriye gemisine Shackleton in gemisinin onuruna Endurance adi verilmistir Ilki olan HMS Endurance Mayis 1956 da denize indirildi ve bir sure sonra A171 borda numarasi verildi 1986 yilina kadar bir buz devriye ve hidrografik arastirma gemisi olarak hizmet verdi Ikinci HMS Endurance ise 1991 de Norvec ten satin alindi ve orada MV Polar Circle adini tasiyordu Baslangicta o adi koruduktan sonra buzkiran olarak hizmet veren Endurance olarak yeniden adlandirildi SpaceX a kismen geminin onuruna bu isim verildi 2021 de National Geographic ile isbirligi icinde Shackleton in yolculugunun onuruna Endurance adini tasiyan bir kutup yolcu gemisini hizmete soktu Danimarka merkezli oyuncak firmasi LEGO 29 Kasim 2024 te Black Friday icin Endurance a dayali bir oyuncak seti yayinladi Ayrica bakinizNotlar ve alintilarNotlar 1944 tarihli Quit You Like Men kitabinda Carl Hopkins Elmore Shackleton in soyle dedigini aktarir cagrisina gelen yanit o kadar fazlaydi ki sanki Ingiltere nin butun erkekleri onunla birlikte gitmekte kararliymis gibi gorunuyordu Julian Watkins in En Buyuk 100 Reklam 1852 1958 kitabinda listelenmesine ragmen bugune kadar bu reklamin herhangi bir kaniti bulunamamistir Bircok kaynak Shackleton in reklam hikayesinin buyuk olasilikla uydurma oldugu sonucuna varmistir Murettebat sozde reklamin vaat ettigi takdiri aldi 2003 yilinda Time dergisi yolculuklarini en cok hikayeye sahip hayatta kalma destani olarak nitelendirdi Alintilar Endurance is Found Endurance 22 9 Mart 2022 Erisim tarihi 19 Temmuz 2023 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as Lansing 1959 Bickel 1989 Endurance Shackleton shipstamps co uk shipstamps co uk 30 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mart 2022 a b c The Endurance Sir Ernest Shackleton s Ship www coolantarctica com 9 Mart 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mart 2022 a b c d e f g h i j k Shackleton 1999 Baughman 2009 a b c d e Huntford 1996 Dunnett 2015 a b c d e f g Alexander 1999 Fountain Henry 9 Mart 2022 At the Bottom of an Icy Sea One of History s Great Wrecks Is Found The New York Times Ingilizce ISSN 0362 4331 9 Mart 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mart 2022 a b Shackleton s Ad Men Wanted for Hazardous Journey Discerning History 5 Mayis 2015 27 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Aralik 2018 The Greatest Adventures of All Time The Great Survivor Time 12 Eylul 2003 1 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2011 Elmore 1944 s 53 Schultz Colin 10 Eylul 2013 Shackleton Probably Never Took Out an Ad Seeking Men for a Hazardous Journey 2 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Aralik 2018 The Greatest Adventures of All Time The Great Survivor Time 12 Eylul 2003 1 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2011 a b c Heacox 1999 Wordie 1918 NOVA Online Shackleton s Voyage of Endurance Shackleton s Lost Men PBS www pbs org Erisim tarihi 15 Mart 2022 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Hurley Frank The end of Endurance 1915 British Film Institute a b Bergman amp Stuart 2019 Worsley 1999 South Shetland Islands PDF 11 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2010 a b Wieners Brad Aralik 2003 Endurance Rush 20 Eylul 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2011 Endurance Ships of the Antarctic explorers Coolantarctica com 16 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2011 Shackleton s ship ultimate challenge Sydney Morning Herald 16 Ocak 2010 25 Mart 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2011 Blue Water Recoveries are a deep sea shipwreck recovery company 17 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2011 Amos Jonathan 14 Agustos 2013 Antarctic Where zombies thrive and shipwrecks are preserved BBC News 15 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2013 Weddell Sea Expedition 27 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Ocak 2019 Dixon Emily 15 Subat 2019 Antarctic expedition to find Shackleton s lost Endurance loses its own submarine to the ice CNN 17 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Aralik 2019 a b Amos Jonathan 21 Nisan 2020 Will anyone ever find Shackleton s lost ship Yahoo News 25 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Nisan 2020 Amos Jonathan 5 Temmuz 2021 Renewed quest to find Shackleton s lost Endurance ship BBC News 5 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Temmuz 2021 Alberge Dalya 5 Temmuz 2021 Antarctic expedition to renew search for Shackleton s ship Endurance The Guardian Ingilizce 5 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Temmuz 2021 Amos Jonathan Shackleton s Endurance The impossible search for the greatest shipwreck BBC News 4 Subat 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2022 Bergman amp Stuart 2018 Shackleton s Endurance Modern star maps hint at famous wreck s location BBC News Ingilizce 13 Subat 2022 Erisim tarihi 8 Temmuz 2023 Royal Institute of Navigation rin org uk 13 Ekim 2022 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Bergman Mearns amp Stuart 2022 Endurance Shackleton s lost ship is found in Antarctic BBC News Ingilizce 9 Mart 2022 9 Mart 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mart 2022 Fountain Henry 9 Mart 2022 At the Bottom of an Icy Sea One of History s Great Wrecks Is Found The New York Times Ingilizce ISSN 0362 4331 9 Mart 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mart 2022 a b Da Silva Chantal 9 Mart 2022 Lost in 1915 Ernest Shackleton s ship Endurance found off coast of Antarctica NBC News 9 Mart 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mart 2022 Discovery of the wreck of Endurance Updating information for HSM 93 and Development of a Management Plan Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Ernest Shackleton s lost ship found a century later nearly 10 000 feet under the Antarctic ice Washington Post Ingilizce ISSN 0190 8286 9 Mart 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mart 2022 Endurance is Found Endurance22 Ingilizce Falklands Maritime Heritage Trust 9 Mart 2022 9 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Press Release arsivlendi Erisim tarihi 10 Mart 2022 Endurance is Found Basin aciklamasi Endurance22 9 Mart 2022 9 Mart 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mart 2022 Amos Jonathan 9 Mart 2022 Endurance Shackleton s lost ship is found in Antarctic BBC News 9 Mart 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mart 2022 Amos Jonathan 23 Haziran 2022 Endurance wreck Nations look to protect Shackleton ship from damage Erisim tarihi 23 Haziran 2022 Amos Jonathan 9 Temmuz 2024 Shackleton s Endurance ship gets extra protection BBC Erisim tarihi 10 Temmuz 2024 Fountain Henry 15 Mart 2022 106 Years 4 Weeks 1 Wreck How Shackleton s Ship Was Found The New York Times Ingilizce ISSN 0362 4331 Erisim tarihi 22 Mart 2022 Endurance22 Expedition YouTube YouTube Erisim tarihi 22 Mart 2022 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Resources Share the Endurance22 Expedition to Antarctica with your classroom Ingilizce Erisim tarihi 22 Mart 2022 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Endurance22 Expedition to Antarctica Reach the World reachtheworld org Erisim tarihi 22 Mart 2022 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Endurance s crew PBS 17 Ocak 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Agustos 2017 Morrell amp Capparell 2001 HMS Endurance archived Royal Navy 23 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mart 2022 Clark Stephen 8 Ekim 2021 Astronauts choose Endurance as name for new SpaceX crew capsule Spaceflight Now 28 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Kasim 2021 Expert Review of National Geographic Endurance Cruise Ship Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link An in depth look at Lindblad Expedition s Endurance Travelweekly com Erisim tarihi 5 Aralik 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Brick Blog Jay s 9 Kasim 2024 LEGO 10335 The Endurance set for a Black Friday 2024 release Jay s Brick Blog Erisim tarihi Kasim 12 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link KaynakcaAlexander Caroline 1999 The Endurance Shackleton s legendary Antarctic expedition 1st New York Knopf ISBN 9780375404030 Baughman T H 2009 Shackleton of the Antarctic Londra University of Nebraska Press ISBN 978 0 8032 1944 1 Bergman Lars Mearns David L Stuart Robin G 2022 Influence of chronometer error uncertainties on the Longitude of Shackleton s vessel Endurance Journal of Navigation Ingilizce 75 6 ss 1269 1279 doi 10 1017 S0373463322000649 ISSN 0373 4633 Bergman Lars Stuart Robin G 2018 Navigation of the Shackleton Expedition on the Weddell Sea pack ice PDF Records of the Canterbury Museum Ingilizce Cilt 32 ss 67 98 ISSN 0370 3878 Bergman Lars Stuart Robin G 2019 On the Location of Shackleton s Vessel Endurance Journal of Navigation Ingilizce 72 2 ss 257 268 doi 10 1017 S0373463318000619 Bickel Lennard 1989 The Last Antarctic Heroes Londra Allen amp Unwin ISBN 0 04 920108 5 Dunnett Harding McGregor 2015 Shackleton s Boat The Story of theJames Caird Cork The Collins Press ISBN 978 1 84889 212 5 Elmore Carl Hopkins 1944 Quit You like Men New York Charles Scribner s Sons s 53 OCLC 903946983 Heacox Kim 1999 The Antarctic Challenge Washington D C National Geographic ISBN 978 0792275367 Huntford Roland 1996 Shackleton Londra Abacus ISBN 0 349 10744 0 Kimmel Elizabeth Cody 1999 Ice Story Shackleton s Lost Expedition New York Clarion Books ISBN 0395915244 Lansing Alfred 1959 Endurance Shackleton s Incredible Voyage New York McGraw Hill LCCN 58059666 OL 6263779M Morrell Margot Capparell Stephanie 2001 Shackleton s Way Leadership Lessons from the Great Antarctic Explorer New York Viking ISBN 0 670 89196 7 Shackleton Ernest 1999 1919 South New York Signet ISBN 0 451 19880 8 Wordie J M Nisan 1918 The Drift of the Endurance The Geographical Journal 51 4 ss 216 230 doi 10 2307 1779354 JSTOR 1779354 Worsley Frank Arthur 1999 Endurance an epic of polar adventure New York Norton ISBN 978 0393319941 Daha fazla okumaHurley Frank 1925 Argonauts of the South Londra Butler amp Tanner Hussey Leonard 1949 South with Shackleton New York G P Putnam Worsley Frank 1939 1931 Endurance An Epic of Polar Adventure Londra Butler amp Tanner Dis baglantilarWikimedia Commons ta Endurance ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur