Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gassânîler (Arapça: الغسّانيّون, romanize: el gasâsinet), 200-636 yılları arasında Suriye'de hüküm sürmüş Monofizit Hristiyan Arap devleti.
Gassânîler | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 220-638 | |||||||||||
 Sıffin Muharebesi'nde kullanılan bayrak | |||||||||||
 6. yüzyılda Gassânîler'in sahip olduğu topraklar | |||||||||||
| Tür | vasal devlet | ||||||||||
| Başkent | Cabiye Busra | ||||||||||
| Resmî dil(ler) | Eski Arapça | ||||||||||
| Resmî din | Monofizit Hristiyanlık | ||||||||||
| Hükûmet | Monarşi | ||||||||||
| Kral | |||||||||||
| |||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
| Günümüzdeki durumu |  Suriye Irak Ürdün Suudi Arabistan | ||||||||||
Bizans’a tabi bir tampon devlet olarak hem güneyden gelebilecek yağmacılar hem de İran tehdidine karşı kullanılmıştır. Gassânîler, Suriye'de ana dilleri Arapçayı korudukları gibi burada konuşulan Arami dilini de öğrendiler.
En ihtişamı dönemlerini Haris bin Cebele zamanında yaşadılar. 529 yılında Bizans İmparatorluğu tarafından kendisi büyük emir olarak ünvanlandırıldı. Bizansla iyi ilişkilerde bulunan Haris Monofizit kilisesiyle Bizans’ın arasını düzeltmek için uğraştı. Onun ölümünden sonra yerine oğlu Münzir geçti fakat mezhepsel ayrılıklar sebebiyle Bizansla arası açıldı, Sasaniler’in vassal devleti Hîrelilerle savaştı bu savaşların pek çoğunu kazandı. Bizans’ın yardımından yoksun olan Gassânîler üzerine sürekli akınlar düzenlemesi sonucu Bizans Devleti tekrar Gassânîlerle uzlaştı.
580 yılında Konstantinopolis'e bir ziyarette bulundu ve İmparator II. Tiberius tarafından büyük bir merasimle karşılandı. İmparator bu merasim sırasında Münzir'e hükümdarlık çelengi yerine gerçek hükümdarlık alâmeti olan taç giydirdi. Bundan sonra Bizanslılar Münzir'i "Araplar'ın kralı" unvanıyla anmaya başladılar. Münzir, Suriye'ye dönünce Hîre hükümdarıyla savaşa tutuştu ve büyük bir zafer elde edip Lahmîler'in başkenti Hîre'yi ateşe verdi. Fakat Bizans'ın bölgedeki görevli ve temsilcileri babası gibi onu da imparatora gammazladılar. Gassânîler, bütün bağlılıklarına ve Hristiyanlığı samimi olarak benimsemelerine rağmen Bizans'a yaranamadılar. Münzir, Havran kilisesinde yapılan bir dinî merasim sırasında imparatorluktan gelen bir emirle Suriye kumandanlarından Magnus tarafından tutuklanıp bir esir gibi Bizans'a gönderildi.
Münzir'in yerine geçen oğlu Numan kardeşlerinin de yardımıyla Bizans üzerine çeşitli saldırılar düzenledi. İmparator I. Konstantin, Anadolu'nun bazı bölgelerini tahrip eden Numan'ı da tutuklamak üzere Magnus'u görevlendirdi. Magnus, Numan'ı ele geçirip Konstantinopolis'e götürdü.
Münzir ve oğlu Nu'mân Bizans elinde tutuklu kalınca, Gassânî Devleti'ni oluşturan kabilelerin her birinin kendi reisini seçerek ayrı birer siyasi yapı oluşturması devleti zayıflattığı gibi Bizans'ın güney sınırlarını da savunmasız bıraktı. Bu durum Bizans'ın ezelî düşmanı Sasaniler'in işine yaradı. Bizans'ın güneyini koruyan güçlü bir tampon devlet olan Gassânîler aradan çekilince Sasani Spahbed Şehrbârâz'in büyük bir orduyla Suriye üzerine yürüyüp Kudüs ve Şam'ı ele geçirmesi Gassânî hâkimiyetinin yıkılmasına yol açtı (613-614). 610 yılında Bizans İmparatorluğu’nun başına geçen Herakleios, Sasaniler'den Suriye'yi geri aldı ve güney sınırını genişletti. Cebele bin Eyhem bilinen son Gassani hükümdarıdır. Yermük Muharebesi sırasında Bizans'ın tarafında Müslümanlar'a karşı savaşmışlardır. Daha sonra Müslümanlar'ın galibiyeti üzerine siyasi varlıkları ortadan kalkmıştır. Bugün Suriye bölgesindeki Hristiyan Araplar Gassânîler’in torunlarıdır.
Kaynakça
- ^ Ağırakça, Ahmet (1996). "Gassaniler". TDV İslâm Ansiklopedisi. 13. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 397-398.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gassaniler Arapca الغس اني ون romanize el gasasinet 200 636 yillari arasinda Suriye de hukum surmus Monofizit Hristiyan Arap devleti Gassanilerالغس اني ون Arapca el gasasinet220 638Siffin Muharebesi nde kullanilan bayrak6 yuzyilda Gassaniler in sahip oldugu topraklarTurvasal devletBaskentCabiye BusraResmi dil ler Eski ArapcaResmi dinMonofizit HristiyanlikHukumetMonarsiKral 220 265 ilk 632 638Cebele bin Eyhem son Tarihce Kurulusu220 Rasidin Halifeligi tarafindan isgali638Onculler ArdillarArabia Petraea Rasidin HalifeligiGunumuzdeki durumu Suriye Irak Urdun Suudi Arabistan Bizans a tabi bir tampon devlet olarak hem guneyden gelebilecek yagmacilar hem de Iran tehdidine karsi kullanilmistir Gassaniler Suriye de ana dilleri Arapcayi koruduklari gibi burada konusulan Arami dilini de ogrendiler En ihtisami donemlerini Haris bin Cebele zamaninda yasadilar 529 yilinda Bizans Imparatorlugu tarafindan kendisi buyuk emir olarak unvanlandirildi Bizansla iyi iliskilerde bulunan Haris Monofizit kilisesiyle Bizans in arasini duzeltmek icin ugrasti Onun olumunden sonra yerine oglu Munzir gecti fakat mezhepsel ayriliklar sebebiyle Bizansla arasi acildi Sasaniler in vassal devleti Hirelilerle savasti bu savaslarin pek cogunu kazandi Bizans in yardimindan yoksun olan Gassaniler uzerine surekli akinlar duzenlemesi sonucu Bizans Devleti tekrar Gassanilerle uzlasti 580 yilinda Konstantinopolis e bir ziyarette bulundu ve Imparator II Tiberius tarafindan buyuk bir merasimle karsilandi Imparator bu merasim sirasinda Munzir e hukumdarlik celengi yerine gercek hukumdarlik alameti olan tac giydirdi Bundan sonra Bizanslilar Munzir i Araplar in krali unvaniyla anmaya basladilar Munzir Suriye ye donunce Hire hukumdariyla savasa tutustu ve buyuk bir zafer elde edip Lahmiler in baskenti Hire yi atese verdi Fakat Bizans in bolgedeki gorevli ve temsilcileri babasi gibi onu da imparatora gammazladilar Gassaniler butun bagliliklarina ve Hristiyanligi samimi olarak benimsemelerine ragmen Bizans a yaranamadilar Munzir Havran kilisesinde yapilan bir dini merasim sirasinda imparatorluktan gelen bir emirle Suriye kumandanlarindan Magnus tarafindan tutuklanip bir esir gibi Bizans a gonderildi Munzir in yerine gecen oglu Numan kardeslerinin de yardimiyla Bizans uzerine cesitli saldirilar duzenledi Imparator I Konstantin Anadolu nun bazi bolgelerini tahrip eden Numan i da tutuklamak uzere Magnus u gorevlendirdi Magnus Numan i ele gecirip Konstantinopolis e goturdu Munzir ve oglu Nu man Bizans elinde tutuklu kalinca Gassani Devleti ni olusturan kabilelerin her birinin kendi reisini secerek ayri birer siyasi yapi olusturmasi devleti zayiflattigi gibi Bizans in guney sinirlarini da savunmasiz birakti Bu durum Bizans in ezeli dusmani Sasaniler in isine yaradi Bizans in guneyini koruyan guclu bir tampon devlet olan Gassaniler aradan cekilince Sasani Spahbed Sehrbaraz in buyuk bir orduyla Suriye uzerine yuruyup Kudus ve Sam i ele gecirmesi Gassani hakimiyetinin yikilmasina yol acti 613 614 610 yilinda Bizans Imparatorlugu nun basina gecen Herakleios Sasaniler den Suriye yi geri aldi ve guney sinirini genisletti Cebele bin Eyhem bilinen son Gassani hukumdaridir Yermuk Muharebesi sirasinda Bizans in tarafinda Muslumanlar a karsi savasmislardir Daha sonra Muslumanlar in galibiyeti uzerine siyasi varliklari ortadan kalkmistir Bugun Suriye bolgesindeki Hristiyan Araplar Gassaniler in torunlaridir Kaynakca Agirakca Ahmet 1996 Gassaniler TDV Islam Ansiklopedisi 13 Istanbul Turkiye Diyanet Vakfi ss 397 398