Hendrik Frensch Verwoerd veya bilinen adı ile Dr. H. F. Verwoerd (d. 8 Eylül 1901 - ö. 6 Eylül 1966), eski Güney Afrikalı siyasetçi ve Die Transvaler gazetesinin sorumlu müdürü. Apartheid hareketinin mimarı olarak bilinir. 1950 ve 1958 yılları arasında Güney Afrika'nın İçişleri Bakanı, 1958 ve 1966 yılları arasında ise ülkenin altıncı Başbakanı olarak görev yaptı. 6 Eylül 1966 tarihinde Dimitri Tsafendas tarafından bıçaklanmıştır. Groote Schuur Hastanesine getirildikten kısa bir süre sonra hayatını kaybetmiştir.
Hendrik Frensch Verwoerd | |
---|---|
1960 yılında Verwoerd | |
6. Güney Afrika Başbakanı | |
Görev süresi 2 Eylül 1958 - 6 Eylül 1966 | |
Yerine geldiği | Hans Strijdom |
Yerine gelen | Theophilus Dönges |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 8 Eylül 1901 Amsterdam, Hollanda |
Ölüm | 6 Eylül 1966 (64 yaşında) Cape Town, Güney Afrika |
Partisi | Ulusal Parti |
Evlilik(ler) | Betsie Schoombie (e. 1927) |
Çocuk(lar) | 7 |
Bitirdiği okul | Stellenbosch Üniversitesi Hamburg Üniversitesi Berlin Humboldt Üniversitesi Leipzig Üniversitesi |
Mesleği | Politikacı, gazeteci, profesör |
Hayatı
8 Eylül 1901 tarihinde Hollanda'nın başkenti Amsterdam'da doğdu. Verwoerd, otoriter, sosyal olarak muhafazakar bir lider ve Afrikaner milliyetçisiydi. Kendisi, kendini Afrikaner "volk" (halk) çıkarlarını ilerletmeye adamış, tamamen beyaz ve Hristiyan Kalvinist bir gizli organizasyon olan Afrikaner Broederbond'un (Afrikaner Kardeşliği) bir üyesiydi ve örgütün birçok üyesi gibi, II. Dünya Savaşı boyunca Almanya'yı sözlü olarak desteklemişti. Verwoerd gibi Broederbond üyeleri, 1948 yılındaki Milliyetçi seçim zaferi üzerine hükûmette yüksek pozisyonlar alacak ve Güney Afrika'daki apartheid dönemi boyunca kamu ve sivil toplum üzerinde derin bir etkiye sahip olacaklardı.
Verwoerd'in ülkenin beyaz olmayan çoğunluğunu dışlayarak Güney Afrika'da beyaz ve özellikle Afrikaner egemenliğini sağlama arzusu, bir cumhuriyete verdiği desteğin önemli bir yönüydü (her ne kadar İngiliz monarşisini ortadan kaldırmak zaten uzun süredir milliyetçi bir özlemdi). Aynı amaçla, Verwoerd apartheid'ı büyük ölçüde genişletti. Sistemi bir "iyi komşuluk" politikası olarak damgaladı ve farklı ırkların ve kültürlerin ancak birbirlerinden ayrı yaşayıp geliştiklerinde tam potansiyellerine ulaşabileceklerini belirtti. potansiyel kültürel çatışmalardan kaçınmak.
Verwoerd, farklı kültürlerin bir arada yaşamasının kaçınılmaz olarak bir sonuca, farklı değerleri ve inançları paylaştıkları için bir kültürün diğer kültürden uzaklaşmasına yol açacağına inanıyordu. Apartheid adı verilen bir politikanın ahlakını yargılamak için, tüm etiklerde farklı değerler ve inançlar arasında bir dengenin kurulması gerektiğinin hatırlanması gerektiğini belirtti. Verwoerd'in inancı, tamamen bir ırk grubuna karşı olmanın, potansiyel olarak başka bir ırk grubuna büyük bir adaletsizliğe yol açabileceğiydi. Bu nedenle Verwoerd ve milliyetçi partisi, o dönemde Güney Afrika'daki siyah özgürlük hareketlerinin aradığı tek adam bir oy sisteminin beyaz ırk grubunun ve bir bütün olarak ülkenin yıkımına yol açacağına inanıyordu.
Verwoerd'e göre bunun ne pahasına olursa olsun önlenmesi gerekiyordu. O, sömürgesizleşmelerinden sonra zaman zaman iç savaş ve ekonomik kargaşaya giren birçok başarısız Afrika devletinin örneklerini kullandı. Ona göre, Güney Afrika'daki azınlık beyazları yalnızca Güney'deki beyaz olmayan çoğunluk tarafından korunabilirdi. Afrika, apartheid adı verilen bir "ayrı kalkınma politikası" izleyerek ve gücü beyazların elinde sıkıca tutarak. Verwoerd'in bir sosyal bilimler akademisyeni olarak etkileyici arka planı göz önüne alındığında, apartheid'ı etik ve felsefi açıdan haklı çıkarmaya çalıştı. gerekçesiyle. Ancak bu sistem, beyaz olmayan nüfusun tüm haklarından mahrum bırakıldığını gördü.
Verwoerd, başbakanlığı sırasında apartheid muhalefetini ağır bir şekilde bastırdı. Beyaz apartheid devletinin güvenlik güçlerini (polis ve ordu) büyük ölçüde güçlendirirken, modernize ederken ve genişletirken, on binlerce kişinin tutuklanıp hapse atılmasını ve daha binlerce kişinin sürgüne gönderilmesini emretti. Afrika Ulusal Kongresi ve Pan Afrikacı Kongresi gibi siyahi örgütleri yasakladı ve müstakbel başkan Nelson Mandela'nın sabotaj nedeniyle ömür boyu hapse mahkûm edilmesi onun emrindeydi.
Verwoerd'in Güney Afrika'sı dünyadaki en yüksek hapishane nüfuslarından birine sahipti ve çok sayıda infaz ve kırbaçlama gördü. 1960'ların ortalarına gelindiğinde Verwoerd hükûmeti, olağanüstü yasama gücü, acımasız yasalar, psikolojik yıldırma ve beyaz devletin güvenlik güçlerinin amansız çabalarını kullanarak apartheid'e karşı iç sivil direnişi büyük ölçüde bastırmıştı.
Apartheid bir program olarak 1948 yılında DF Malan'ın başbakanlığıyla başladı, ancak Verwoerd'in formülasyonundaki büyük rolü ve onu daha sağlam bir yasal ve teorik temele yerleştirme çabaları, hatta baasskap olarak bilinen sınırlı entegrasyon biçimine bile muhalefeti de dahil olmak üzere, bu Verwoerd'in çabalarıydı. "Apartheid'in Mimarı" olarak anılmasına neden oldu. Onun eylemleri, apartheid'i kınayan ve nihayetinde Güney Afrika'nın uluslararası izolasyonuna ve ekonomik yaptırımlarına yol açan 1761 Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Kararının kabul edilmesine yol açtı.
Erken dönem
8 Eylül 1901 tarihinde Hollanda'nın başkenti Amsterdam'da doğdu. Verwoerd, Güney Afrika'nın tek yabancı doğumlu başbakanıydı. Anje Strik ve Wilhelmus Johannes Verwoerd'in ikinci çocuğuydu. Babası bir dükkân sahibiydi ve derinden dindar bir adamdı ve İkinci Boer Savaşı'nın ardından Afrikaner ulusuna duyduğu sempati nedeniyle ailesini 1903 yılında Güney Afrika'ya taşımaya karar verdi. 1912 yılının sonunda, Verwoerd ailesi, babasının Hollanda Reform Kilisesi'nde evangelist yardımcısı olduğu Bulawayo, Rodezya'ya taşındı. Verwoerd, elmas patronu ve finansör Alfred Beit tarafından kurulan Beit Bursu ile ödüllendirildiği Milton Lisesi'ne gitti. Verwoerd, Rhodesia'da İngiliz edebiyatı için en yüksek notları aldı. Bulawayo'daki cemaat ikinci bir din bakanı atadığından, 1917 yılında aile Güney Afrika'ya geri döndü. Babası Brandfort, Orange Free State'deki kilisede bir pozisyon aldı. Dünya çapındaki İspanyol gribi salgını nedeniyle, genç Verwoerd sadece Şubat 1919'da mezuniyet sınavlarına girdi ve Orange Free State'de birinci ve ülkede beşinci oldu.
Verwoerd, parlak bir sosyal bilim akademisyeni olarak kabul edildiği Stellenbosch Üniversitesi'nde okudu ve fotoğrafik bir hafızaya sahip olduğu yaygın olarak iddia edildi. Verwoerd, Afrikanca, Felemenkçe, İngilizce ve Almanca bilmektedir. Lisans derecesini Sosyoloji, Psikoloji ve Felsefe dallarında derecelerle aldı ve ardından Yüksek Lisans derecesini tamamladı. Daha sonra 1925 yılında Stellenbosch Üniversitesi'nde Psikoloji Doktorasını tamamlamaya devam etti. Verwoerd'in "Die Afstomping van die Gemoedsaandoeninge" (Duyguların Uyuşturulması) başlıklı üç yüz sayfadan fazla Doktora tezi, o zamanlar Güney Afrika'da Uygulamalı Psikoloji alanında anıtsal bir akademik başarı olarak görülüyordu.
Verwoerd'in Doktora tezinde üstlendiği etkileyici çalışma nedeniyle, yurtdışında doktora sonrası araştırma için iki burs kazandı - biri Abe Bailey Trust tarafından İngiltere, Oxford Üniversitesi'nde okumak için ve bir diğeri eğitimine Almanya'da devam edecek. Verwoerd'in araştırmalarına dönemin ünlü Alman Psikoloji ve Felsefe profesörleri altında devam etmek istemesi ve muhtemelen o sırada kendi İngiliz karşıtı görüşleri nedeniyle ikincisini seçti. Verwoerd 1926 yılında Almanya'ya gitti ve Hamburg Üniversitesi, Berlin ve Leipzig'de psikoloji ve sosyoloji araştırmalarına başladı.
Hamburg'da William Stern'den, Berlin'de Wolfgang Köhler ve Otto Lipmann'dan ve Leipzig'de Felix Krueger'den eğitim aldı. Naziler 1933 yılında iktidara geldikten sonra bu profesörlerin çoğunun artık ders vermelerine izin verilmedi.
Verwoerd'in Almanya'da kaldığı sırada öjeniyi incelediği ve daha sonra ırk ayrımcılığı politikasını Nazi ideolojisine dayandırdığı yönündeki iddialar, bilim adamları tarafından halen değerlendirilme sürecindedir.
Eleştirmenler, öjeninin genellikle bu dönemde tıp fakültelerinde öğretildiğini iddia ediyor. Christoph Marx, Verwoerd'in öjenik teorilerden ve ırkçı sosyal teknolojilerden bariz bir mesafe tuttuğunu, kalıtsal yeteneklerden ziyade çevresel etkileri vurguladığını iddia ediyor.
Verwoerd'in nişanlısı Betsie Schoombie ona Almanya'da katıldı ve 7 Ocak 1927 tarihinde Hamburg'da evlendiler. O yılın ilerleyen saatlerinde İngiltere'de eğitimine devam etti ve ardından Amerika Birleşik Devletleri'ne gitti. Stellenbosch Üniversitesi'ndeki ders notları ve muhtıraları, büyük ırk grupları arasında biyolojik farklılıklar olmadığını vurguladı ve "Bunun, Kafkasyalılar tarafından daha yüksek bir sosyal medeniyetin gelişmesinde gerçekten bir faktör olmadığı" sonucuna vardı.
Güney Afrika'ya dönüşü
Verwoerd 1928 yılında eşiyle birlikte Güney Afrika'ya döndü ve altı yıl sonra Sosyoloji ve Sosyal Hizmet Profesörü olduğu Stellenbosch Üniversitesi'nde Uygulamalı Psikoloji ve Psiko Tekniği başkanlığına atandı. Büyük Buhran sırasında Verwoerd, yoksul beyaz Güney Afrikalılar arasında sosyal hizmetlerde aktif hale geldi. Sosyal yardım çalışmalarına çok önem verdi ve çok sayıda komitede görev yaptığı sırada sosyal yardım kuruluşları tarafından sıklıkla danışıldı.
1910 yılından 1948 yılına kadar Afrikaans siyaseti, Britanya ile uzlaşmayı savunan Jan Smuts gibi "liberaller" ile Boer Savaşı nedeniyle İngiliz karşıtı duyguları ifade eden "aşırılık yanlıları" arasında bölündü. Hem "liberaller" hem de "aşırılıkçılar" Güney Afrika'nın bir "beyaz adamın ülkesi" olduğuna inanıyorlardı, ancak ikincisi beyaz üstünlüğüne daha sıkı bir şekilde bağlıydı. Verwoerd, Afrikaans siyasetinde Britanya'dan mümkün olduğu kadar uzak durmak isteyen İngiliz karşıtı fraksiyona aitti.
1936 yılında, bir grup Stellenbosch Üniversitesi profesörünün katıldığı Verwoerd, Nazi zulmünden kaçan Alman Yahudilerinin Güney Afrika'ya göçünü protesto etti. Ulusal refah alanındaki çabaları onu siyasete çekti ve 1936 yılında, 1937 yılında aldığı bir pozisyon olan Die Transvaler'in ilk editörlüğü teklif edildi ve Güney Afrika Ulusal Partisi'nin yeniden inşasına yardım etme sorumluluğu eklendi.
Die Transvaler, Afrikaner milliyetçiliğinin, tarım ve işçi haklarının özlemlerini destekleyen bir yayındı. Cumhuriyetçiliği, popülizmi ve korumacılığı birleştiren makale, "çoğu Güney Afrikalının sosyo-ekonomik sistemde değişikliklere hayati derecede ihtiyaç duyulduğuna dair duygularını sağlamlaştırmaya" yardımcı oldu. Eylül 1939'da İkinci Dünya Savaşı'nın başlamasıyla birlikte Verwoerd, ülkenin eski sömürge gücü olan Birleşik Krallık'ın yanında yer alarak Almanya'ya savaş ilan ettiğinde Güney Afrika'nın çatışmadaki rolünü protesto etti.
1943 yılında Die Transvaler'ın editörü Verwoerd, İngilizce yayınlanan The Star gazetesini Nazi propagandacısı olmakla suçladıktan sonra dava açtı. Davayı reddeden kararında Yargıç Mallin, Verwoerd'in 'Nazi propagandasını desteklediğini, gazetesini Güney Afrika'da Nazilerin bir aracı haline getirdiğini ve bunu bildiğini' belirtti (aktaran Scheub 2010, 42; Bunting 1964, 106-107)
Devlet hizmeti
1948 Güney Afrika genel seçimleri 26 Mayıs 1948 tarihinde yapıldı ve Milliyetçi Parti'nin Afrikaner Partisi ile birlikte genel seçimleri kazandığını gördü. Malan'ın Herenigde Nasionale Partisi (HNP), Afrikaner Partisi ile 1947 yılında bir seçim anlaşması imzaladı. Seçimleri, seçmen desteğinin yalnızca yüzde 40'ını alsalar da, Parlamento'da beş sandalyelik çok dar bir çoğunlukla kazandılar. Bunun nedeni, şehirlerdeki seçmenlerin dolu olması ve bu da kırsal seçim bölgelerinin yararınaydı. Dokuz Afrikaner Partisi milletvekili böylece Malan'ın HNP'sinin Klasie Havenga'nın Afrikaner Partisi ile bir koalisyon hükûmeti kurmasını mümkün kıldı. İki parti 1951 yılında Ulusal Parti olarak birleşti, ancak Havenga NP'nin renkli seçmenleri ortak seçmen kütüğünden çıkarma politikasından memnun değildi.
Kendi kaderini tayin hakkı ve ilk kez adlandırıldığı şekliyle apartheid platformunda koşan Başbakan Daniel Malan ve partisi, General Jan Christiaan Smuts ve onun Birleşik Partisini yenerek kırsal kesimdeki seçmenlerin desteğinden yararlandı. General Smuts, Standerton'daki kendi koltuğunu kaybetti. Parti liderlerinin çoğu, Ulusal Parti'nin zaferinden milliyetçi politikaların sorumlu olduğu konusunda hemfikirdi. Herenigde Nasionale Partisi lideri Daniel Malan, milliyetçi politikalarını daha da güçlendirmek için Beyaz işçi sınıfının haklarını koruyan iş rezervasyonunun ve Beyaz işçilerin şirket kontrolü dışında kendi sendikalarını örgütleme haklarının daha sıkı uygulanması çağrısında bulundu.
Verwoerd o yıl daha sonra Güney Afrika Senatosu'na seçildi ve 1958 yılında başbakan olarak atanana kadar 1950 yılında Başbakan Malan'ın içişleri bakanı oldu. Bu pozisyonda Milliyetçi Parti'nin programının uygulanmasına yardımcı oldu.
Verwoerd'in yerel işlerden sorumlu bakanı olduğu süre boyunca çizilen ve çıkarılan yasalar arasında 1950 yılında Nüfus Kayıt Yasası ve Grup Alanları Yasası, 1952 yılında Yasaları Geçirme Yasası ve 1953 yılında Ayrı Olanakları Koruma Yasası vardı. Verwoerd Bantu Education'ı yazdı. Verwoerd'in kendisinin de belirttiği gibi, siyah Güney Afrikalıların eğitim görme yetenekleri üzerinde zararlı bir etkisi olacak olan Yasa, Bantu Eğitim Yasası'nın amacının siyahların yalnızca vasıfsız işçi olarak çalışacak kadar eğitime sahip olmalarını sağlamak olduğunu belirtti.
Bantu Eğitim Yasası, siyah Güney Afrikalıların yalnızca en düşük düzeyde eğitime sahip olmalarını sağladı ve böylece siyahların apartheid ekonomisindeki rolünü ucuz bir vasıfsız işgücü kaynağı olarak sağlamlaştırdı. Haziran 1954 yılında Verwoerd bir konuşmasında şunları söyledi: "Bantu, kendi topluluğuna her bakımdan hizmet etmesi için yönlendirilmelidir. Avrupa topluluğunda belirli çalışma biçimlerinin üzerinde ona yer yoktur. Ancak kendi topluluğu içinde., tüm kapılar açık".
Apartheid karşıtı bir aktivist olarak çalışan siyah bir Güney Afrikalı kadın, Nomavenda Mathiane, Verwoerd'i özellikle 1953 yılındaki Bantu Eğitim Yasası için eleştirdi, bu da siyah Güney Afrikalı nesillerin daha düşük bir eğitime maruz kalmasına neden oldu: toprak, beyazlar Güney Afrika'da bizi yoksullaştırdıktan sonra, yoksulluğumuzdan kurtulmanın tek yolu eğitimdi ve bize daha düşük bir eğitim verme fikrini buldu.
Başbakan Daniel Malan, Ulusal Parti'nin 1953 seçimlerindeki başarısının ardından siyaseti bıraktığını açıkladı. Malan'ın 1954 yılında emekli olmasını izleyen veraset tartışmasında, N. C. Havenga ve J. G. Strijdom potansiyel haleflerdi. Transvaal'ın Jön Türkleri üstünlük sağladı ve böylece J. G. Strijdom, Malan'ın yerine Başbakan olarak gelen Ulusal Parti'nin yeni lideri seçildi.
Verwoerd, Afrikaner seçmenleri arasında giderek popülerlik kazandı ve siyasi desteğini genişletmeye devam etti. 1958 seçimlerindeki ezici seçim zaferi ve kısa bir süre sonra Başbakan J. G. Strijdom'un ölümüyle Verwoerd, Eben Dönges ve Orange Free State'ten C. R. Swart ile birlikte partinin başına aday gösterildi. Verwoerd ikinci turda en çok oyu aldı ve böylece Strijdom'u Başbakan olarak başardı.
Başbakanlık
Başbakan Daniel Malan, Ulusal Parti'nin 1953 seçimlerindeki başarısının ardından siyaseti bıraktığını açıkladı. Malan'ın 1954 yılında emekli olmasını izleyen veraset tartışmasında, N. C. Havenga ve J. G. Strijdom potansiyel haleflerdi. Transvaal'ın Jön Türkleri üstünlük sağladı ve böylece J. G. Strijdom, Malan'ın yerine Başbakan olarak gelen Ulusal Parti'nin yeni lideri olarak seçildi.
Verwoerd, Afrikaner seçmenleri arasında giderek popülerlik kazandı ve siyasi desteğini genişletmeye devam etti. 1958 seçimlerindeki ezici seçim zaferi ve kısa bir süre sonra Başbakan J. G. Strijdom'un ölümüyle Verwoerd, Orange Free State'den Eben Dönges ve C. R. Swart ile birlikte partinin başkanlığına aday gösterildi. Verwoerd ikinci turda en çok oyu aldı ve böylece Strijdom'u Başbakan olarak başardı.
"Apartheid" politikası
Hendrik Verwoerd, içişleri bakanı ve ardından başbakan olduğu zamanlarda apartheid politikasının uygulanmasını şekillendirmedeki rolü nedeniyle sıklıkla apartheid mimarı olarak anılır. Verwoerd bir keresinde apartheid'ı "iyi komşuluk politikası" olarak tanımlamıştı.
NP 1948 yılında iktidara geldiğinde, partide sistemik ırk ayrımcılığının uygulanması konusunda hizipsel farklılıklar vardı. Daha büyük baasskap hizbi, ayrımcılığı destekledi, ama aynı zamanda siyahi işgücü Afrikanerlerin ekonomik kazanımlarını ilerletmek için kontrol edilebildiği sürece siyah Afrikalıların ekonomiye katılımını da destekledi. İkinci bir hizip, siyahların ve beyazların tamamen ayrılacağı, siyahların yerel rezervlerde yaşadığı, ayrı siyasi ve ekonomik yapılara sahip olduğu ve bunun şiddetli kısa dönemler gerektireceğine inandıkları "dikey ayrım" a inanan "püristler"di. -vadeli acı, ama aynı zamanda uzun vadede beyaz Güney Afrika'nın siyahi emekten bağımsızlığına yol açacaktır. Verwoerd, saflara sempati duyan, ancak saf dikey ayrım hedefini uygularken siyah emeğin kullanılmasına izin veren üçüncü bir gruba aitti.
Verwoerd'in birden fazla etno-devlete bölünmüş bir Güney Afrika vizyonu reformcu Afrikaner aydınlarına hitap etti ve Ulusal Parti'nin ırkçı politikaları için daha tutarlı bir felsefi ve ahlaki çerçeve sağlarken, aynı zamanda daha önce kaba olan entelektüel saygınlık cilası sağladı. baasskap politikası. Verwoerd, Güney Afrika'nın siyasi durumunun geçtiğimiz yüzyılda durgunlaştığını hissetti ve reform çağrısında bulundu.
Verwoerd Premiership altında, apartheid ile ilgili aşağıdaki yasal düzenlemeler getirildi.
Cumhuriyet
Bir cumhuriyetin yaratılması, 1948 yılında ilk olarak iktidara geldiğinden beri Ulusal Parti'nin uzun vadeli hedeflerinden biriydi. Ocak 1960'ta Verwoerd, cumhuriyet meselesini belirlemek için bir referanduma gidileceğini ve hedefin Commonwealth içinde bir cumhuriyet olduğunu duyurdu. İki hafta sonra, zamanın İngiltere Başbakanı Harold Macmillan Güney Afrika'yı ziyaret etti.
Her iki Parlamento Meclisine hitaben yaptığı konuşmada Macmillan, ünlü Değişim Rüzgarları konuşmasını yaptı. Irk ayrımını üstü kapalı bir şekilde eleştiren konuşma, Sharpeville Katliamının ardından dünya çapındaki eleştirilerle birlikte Güney Afrika'da bir kuşatma zihniyeti yarattı. Verwoerd, II. Elizabeth'i düşman bir gücün hükümdarı olarak takdim ederek, cumhuriyet için davasını güçlendirmek için bundan yararlandı.
Verwoerd ayrıca, Güney Afrika medyasının, apartheid sona ererse Güney Afrika'da ortaya çıkacağı iddia edilen bir tür "dehşet" örneği olarak, Belçika'dan bağımsızlığını takiben 1960 yazında Kongo'da toplumun çöküşüne cömertçe yer vermesini sağladı. Daha sonra Kongo'daki durumu Britanya'daki apartheid eleştirisiyle ilişkilendirdi ve İngiliz hükûmetinin Anglofobi alevlerini körükleyerek beyaz Güney Afrikalılara (apartheid muhalefetleri yoluyla) uygulamaya niyetli olduğu şeyin Kongolu "dehşetleri" olduğunu öne sürdü.
Bir cumhuriyete desteği artırmak için, beyazlar için oy kullanma yaşı 21'den 18'e düşürüldü, bu da cumhuriyeti tercih etme olasılığı daha yüksek olan genç Afrikaanca konuşanların yararına oldu ve oy hakkı Güney-Batı Afrika'daki beyazlara genişletildi. Almanca veya Afrikaanca konuşanlar. Bu, İngiliz Güney Afrikalılarının Afrikanerler tarafından biraz fazla olmasına rağmen yapıldı. İngiliz Güney Afrikalılarının büyük çoğunluğu, Güney Afrika'nın cumhuriyet olmasına karşıydı ve özellikle cumhuriyet karşıtı ve ayrılıkçı duyguların çok güçlü olduğu Natal'da, İngiliz Kraliyetine hala sadıktı.
1960 Güney Afrika referandumu Parlamento tarafından kabul edildi. Mart 1961'de Londra'daki 1961 Commonwealth Başbakanları Konferansı'nda Verwoerd, Hindistan'dan Jawaharlal Nehru tarafından ortaklaşa desteklenen bir kararın ardından bir cumhuriyet ilan etme niyeti göz önüne alındığında gerekli olan Güney Afrika'nın Commonwealth içinde bir cumhuriyet olma girişimini terk etti ve Kanada'dan John Diefenbaker, ırkçılığın Commonwealth üyeliğiyle bağdaşmadığını ilan etti. Verwoerd, Hint-Kanada kararının çoğunlukla beyaz olmayan uluslardan gelen oylarla kabul edilmesinden sonra (karar için oy kullanan tek çoğunluk beyaz ülke Kanada idi) ve konferanstan hızla ayrıldıktan sonra Commonwealth'e yeniden katılma başvurusunu terk etti. Güney Afrika, 1910'dan beri ait olduğu ve önemli bir üyesi olduğu bir kulüpten ayrıldığından, İngiliz Milletler Topluluğu'ndan ayrılmak, birçok beyaz Güney Afrikalı için, özellikle de İngiliz kökenliler için belirli bir psikolojik izolasyon hissi yarattı. Güney Afrika Cumhuriyeti, 1902'de İkinci Boer Savaşı'nı sona erdiren Vereeniging Antlaşması'nın imzalanmasının ve 1910'da Güney Afrika Birliği'nin kuruluşunun yıl dönümü olan 31 Mayıs 1961'de ortaya çıktı. Verwoerd, Transvaal Cumhuriyeti'nin ve Turuncu Özgür Devletin Boer Savaşı'nda yenilmesine yönelik bir intikam biçimi olarak cumhuriyetin ilanını Vereeniging Antlaşması'nın yıl dönümüne denk getirdi. Son Genel Vali Charles Robberts Swart, ilk Devlet Başkanı olarak göreve başladı.
Güney Afrika cumhuriyet olduktan sonra Verwoerd, Commonwealth üye ülkelerinden gelen siyah elçileri kabul etmeyi reddetti. Verwoerd'in beyaz olmayanların Güney Afrika'yı sporda temsil etmelerini engellemeye yönelik aleni hamleleri – kriketle başlayarak – Güney Afrika'yı uluslararası spor rekabetinden dışlayan uluslararası hareketi başlattı. Apartheid'in kaldırılmasına kadar son Olimpiyat Oyunları 1960'taydı, Güney Afrika 1976'da FIFA'dan ihraç edildi ve Güney Afrika takımları spora her katıldığında, protestolar ve aksaklıklar ortaya çıktı. Güney Afrika destekçileri dışlanmalarını kınadıklarında, olağan yanıt Verwoerd'e atıfta bulunarak "Bunu kim başlattı?" oldu.
İlk suikast girişimi
9 Nisan 1960 tarihinde Verwoerd, Güney Afrika Birliği'nin yıldönümünü kutlamak için Johannesburg'daki Milner Park'ta Birlik Sergisini açtı. Verwoerd açılış konuşmasını yaptıktan sonra, Pretoria yakınlarındaki Magaliesberg'den zengin bir İngiliz iş adamı ve çiftçi olan David Pratt, Verwoerd'e yakın mesafeden 22'lik bir tabancadan iki el ateş ederek, Verwoerd'in sağ yanağını ve bir kurşunu delip geçerek Verwoerd'e suikast girişiminde bulundu. ikinci sağ kulağı.
Witwatersrand Tarım Derneği başkanı Albay G. M. Harrison ayağa fırladı ve tabancayı silahlı adamın elinden aldı. Tabancanın yere düşmesinin ardından Harrison, Başbakan'ın kişisel koruması Binbaşı Carl Richter, siviller ve başka bir polisin yardımıyla saldırganı etkisiz hale getirdi. Marshall Meydanı polis karakoluna götürüldü ve daha sonra tuhaf davranışı nedeniyle Adli Tıp Laboratuvarına transfer edildi.
Suikast girişiminden dakikalar sonra, Verwoerd -hala bilinci yerindeydi ve yüzünden kan fışkırıyordu- yakındaki Johannesburg Hastanesine kaldırıldı. İki gün sonra hastane, durumunu "gerçekten tatmin edici" olarak nitelendiren bir bildiri yayınladı - bugün daha fazla muayene yapıldı ve iyi beklentileri doğruladılar. Dr. Verwoerd şu anda huzurlu. Herhangi bir acil operasyona gerek yoktur.' Durumu stabilize olduktan sonra Verwoerd, Pretoria hastanesine nakledildi. Verwoerd'i tedavi eden nörologlar daha sonra kaçışının 'kesinlikle mucizevi' olduğunu belirttiler. Kurşunların çıkarılması için uzman cerrahlar çağrıldı. İlk başta, Verwoerd'in işitme ve denge hissini kaybedeceği yönünde spekülasyonlar vardı, ancak bunun asılsız olduğu ortaya çıktı. Çekimden iki aydan kısa bir süre sonra, 29 Mayıs'ta kamu hayatına geri döndü.
David Pratt başlangıçta, Sharpeville Katliamından dokuz gün sonra ve Verwoerd'in "Bugün Verwoerd'i öldürüyoruz" yazılı kırmızı bir notla ölüm tehdidi almasından kısa bir süre sonra, 30 Mart 1960 tarihinde ilan edilen acil durum düzenlemeleri kapsamında tutuldu. Pratt, 20 ve 21 Temmuz 1960 tarihinde Johannesburg Sulh Mahkemesi'nde ön duruşmaya çıktı, girişimin ölümcül olmadığı netleştikten sonra.
Pratt, 'apartheid'in somut örneğini' çektiğini iddia etti. Ancak savunmasında Verwoerd'i öldürmek değil, sadece yaralamak istediğini belirtti. Mahkeme, beş farklı psikiyatrist tarafından kendisine sunulan ve Pratt'in yasal ehliyetinin bulunmadığını ve başbakanı vurduğu için cezai sorumlu tutulamayacağını doğrulayan tıbbi raporları kabul etti. 26 Eylül 1960 tarihinde Bloemfontein'deki bir akıl hastanesine yatırıldı. 53. doğum günü olan 1 Ekim 1961 tarihinde şartlı tahliyenin dikkate alınmasından kısa bir süre önce intihar etti. Apartheid dönemindeki birçok intihar aslında polis tarafından yapılan cinayetler ve cinayetler olduğundan, ölüm nedeni tartışmalıdır.
Sistemi sağlamlaştırması
1961 yılında BM Genel Sekreteri Dag Hammarskjöld, Başbakan Verwoerd ile bir anlaşmaya varamadığı Güney Afrika'yı ziyaret etti. 6 Kasım 1962 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Güney Afrika apartheid politikalarını kınayan 1761 sayılı Kararı kabul etti. 7 Ağustos 1963 tarihinde Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Güney Afrika'ya gönüllü silah ambargosu çağrısında bulunan 181 sayılı Kararı kabul etti ve aynı yıl, yetkililere karşı eylem planlarını teşvik etmek ve denetlemek için Apartheid'a Karşı Özel bir Komite kuruldu.
1964 yılından itibaren ABD ve Birleşik Krallık, Güney Afrika ile silah ticaretini durdurdu. Güney Afrika'ya yönelik ekonomik yaptırımlar da apartheid hükûmetine baskı yapmanın etkili bir yolu olarak BM'de sıklıkla tartışıldı. 1962 yılında BM Genel Kurulu, üyelerinden Güney Afrika ile siyasi, mali ve ulaşım bağlarını kesmelerini istedi.
1966 genel seçimleri
Verwoerd yönetimindeki Ulusal Parti, 1966 genel seçimlerini kazandı. Seçim, ilk kez parlamentoda üçte iki çoğunluğu kazanan iktidardaki NP için önemli bir güç güçlenmesine işaret etti. Bu dönemde, Ulusal Parti hükûmeti, uçak, küçük silahlar, zırhlı araçlar ve hatta nükleer ve biyolojik silahlar dahil olmak üzere yerli silah üretimindeki gelişmelere başarılı bir şekilde öncülük eden bir askeri sanayi kompleksinin gelişimini desteklemeye devam etti.
Verwoerd, ölümünden üç gün önce, Pretoria'daki Birlik Binalarında Lesotho Başbakanı Şef Leabua Jonathan ile görüştü. Toplantının ardından, iki hükûmet tarafından "birbirlerinin içişlerine karışmadan işbirliğine" özel vurgu yapılan ortak bir bildiri yayınlandı.
Ölümü
6 Eylül 1966 tarihinde Verwoerd, Meclis'e girdikten kısa bir süre sonra saat 14:15'te Cape Town'da öldürüldü. Dimitri Tsafendas adlı üniformalı bir parlamenter haberci, Meclis'in diğer üyeleri tarafından boyun eğdirilmeden önce Verwoerd'i boynundan ve göğsünden dört kez bıçakladı. Aynı zamanda eğitimli doktorlar olan dört Parlamento üyesi Verwoerd'in yardımına koştu ve kardiyopulmoner resüsitasyon uygulamaya başladı. Verwoerd, Groote Schuur Hastanesine kaldırıldı, ancak vardıklarında öldüğü açıklandı.
Verwoerd'in çeyrek milyon kişinin katıldığı devlet cenazesi 10 Eylül 1966 tarihinde Pretoria'da yapıldı ve bu sırada Güney Afrika bayrağıyla kaplı tabutu askeri bir kamyonun çektiği bir topçu arabasına yatırıldı. Pretoria'daki Heroes' Acre'ye gömüldü. Verwoerd'in cinayetinden sonra yattığı hala kanlı halı, 2004'te kaldırılıncaya kadar Parlamento'da kaldı.
Suikastı takip eden günlerde, Tsafendas gözaltındayken polis tarafından sorgulanırken, polis mümkün olduğu kadar fazla bilgi elde etmek için her yolu denedi. Sorgulama sırasında Tsafendas, eylemini Verwoerd'in "kaybolmasından" sonra "politika değişikliği olacağı" umuduyla yaptığını açıklayan tutarlı açıklamalar yaptı. Tüm Güney Afrika halkını temsil eden bir hükûmet görmek istedim. Milliyetçi Hükûmetin halkı temsil ettiğini düşünmüyorum ve farklı bir hükûmet görmek istedim… Sonradan başıma geldi. Çok umursamadım ve yakalanacağımı bir an bile düşünmedim. Irkçı politikadan o kadar tiksindim ki başbakanı öldürme planlarımı hayata geçirdim."
Aynı zamanda, Güney Afrika polisi, Tsafendas'ın 1936 ve 1942 yılları arasında Güney Afrika Komünist Partisi'ne (SACP) üyeliğinden 1960'ların başlarında Londra'da geçirdiği zamana kadar, Tsafendas'ın uzun siyasi aktivizm tarihine dair çok sayıda kanıt topladı. Afrika Örgütleri Komitesi toplantılarına katılmış ve "sömürgecilik karşıtı", "apartheid karşıtı" ve "ırkçılık karşıtı" toplantılarda "posterler" asmıştı; 1939'dan 1942'ye kadar Güney Afrika'da "aktif olarak 1947-49 Yunan İç Savaşı'nda Komünistlerin yanında savaşmıştı ve Londra'da ANC'nin yerel temsilcisi Tennyson Makiwane'nin yakın bir ortağı ve yardımcısıydı. "Sömürgecilik karşıtıydı, köleliğe karşıydı ve Belçika, Fransa ve Portekiz tarafından kontrol edilen tüm kolonilerin kendi kendini yönetmesinden yanaydı."
Bununla birlikte, bunların hiçbiri Tsafendas'ın delilik gerekçesiyle ölüm cezasından kurtulduğu bir özet yargılama sırasında bilinmedi. Yargıç Andries Beyers, Tsafendas'ın "Eyalet Başkanının isteği doğrultusunda" süresiz olarak hapsedilmesine karar verdi; 1999'da hala gözaltındayken 81 yaşında öldü.
Mirası
Northern Cape eyaletindeki Orania kasabası, Verwoerd'in yaşamı boyunca toplanan ve şu anda dul eşinin 2000 yılında 98 yaşında vefatından önce yaşadığı evde sergilenen hatıra koleksiyonuna ev sahipliği yapıyor. Verwoerd'in Güney Afrika'daki mirası bugün siyah Güney Afrikalılar için tartışmalıdır, Verwoerd kötülüğün simgesi, apartheid'ın bir sembolü haline gelen beyaz üstünlükçü olarak kabul edildi ve hala öyle kabul ediliyor. Görünüşe göre, çoğu beyaz Güney Afrikalı şimdi Verwoerd'den bir utanç olarak bahsediyor ve sadece bir azınlık onu hala övüyor. Bununla birlikte, 2004 yılında Verwoerd, popüler bir anket tarafından Great South Africans adlı TV şovunda tüm zamanların en iyi 20 Güney Afrikalısından biri olarak seçildi. Verwoerd'in torunu Willem ile evli olan Melanie Verwoerd, Afrika Ulusal Kongresi'ne (ANC) katıldı. Verwoerd soyadını taşımasının, kendisini tanıttığında ANC çevrelerinde her zaman garip bakışlara neden olduğunu hatırladı ve kendisinin gerçekten de başbakan olan Verwoerd'in torunu olduğunu açıklamak zorunda kaldı.
1992 yılında Verwoerd'in dul eşi Betsie Verwoerd, damadı tarafından kurulan Afrikaner yerleşim yeri Orania'ya taşındı. 1995 yılında Güney Afrika'nın demokratik olarak seçilmiş ilk başkanı Nelson Mandela tarafından evinde ziyaret edildi.
Verwoerd'in 2016 yılında öldürülmesinin 50. yıldönümünde, Güney Afrika medyasının bir kısmı Tsafendas'ın apartheid karşıtı bir kahraman olarak görülmesi gerektiğini savundu, diğerleri ise Tsafendas'ın Verwoerd'i akıl hastası olduğu için öldürdüğü gerekçesiyle böyle bir yoruma karşı çıktı. çünkü Verwoerd'in siyasetine karşıydı.
Güney Afrika'nın şehir ve kasabalarındaki birçok ana yol, yer ve tesise Verwoerd adı verildi; Apartheid sonrası Güney Afrika'da Verwoerd'in heykellerini yıkmak ve onun adını taşıyan bina ve sokaklara yeniden adlandırmak için bir kampanya yürütüldü. Ünlü örnekler arasında Port Elizabeth'teki H. F. Verwoerd Havaalanı, adı Port Elizabeth Havaalanı olarak değiştirildi, Free State'deki Verwoerd Barajı, şimdi Gariep Barajı, Pretoria'daki H. F. Verwoerd akademik hastanesi, şimdi Steve Biko Hastanesi ve Verwoerdburg kasabası, şimdi Centurion.
Gross, "apartheid'in mimarı" olarak Verwoerd'e karşı yürütülen kampanyanın, apartheid'in tüm yanlışlarını ve adaletsizliklerini özellikle kötü olarak tanımlanan bir adama suçlamanın fazla uygun olması anlamında çok ileri gittiğini hissettiği konusunda uyardı ve şunu belirtti: birçok insan apartheid sisteminin yaratılmasına ve sürdürülmesine dahil oldu. Gross, Verwoerd'deki her şeyi suçlamanın aslında apartheid'ı destekleyen herkesin eylemlerini mazur göstermek olduğu sonucuna vardı.
Madeni paralar üzerinde tasviri
Verwoerd, 1967 tarihli ve onu anmak için basılan bir çift 800 kaliteli Gümüş 1 Rand madeni paranın ön yüzlerinde tasvir edilmiştir.
Kaynakça
- ^ Kenney, Henry (2016). Verwoerd: Architect of Apartheid. Jonathan Ball Publishers. ISBN . 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021.
- ^ Goodman, David; Weinberg, Paul (2002). Fault lines: journeys into the new South Africa. University of California Press. p. 154.
- ^ . Encyclopedia Britannica. 8 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . the Guardian. 10 Eki 1999. 14 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . overcomingapartheid.msu.edu. 23 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Moodie, T. Dunbar (21 Mayıs 1975). "The rise of Afrikanerdom : power, apartheid, and the Afrikaner civil religion". Berkeley : University of California Press – Internet Archive vasıtasıyla.
- ^ Lentz, Harris M. (21 Mayıs 1994). "Heads of states and governments : a worldwide encyclopedia of over 2,300 leaders, 1945 through 1992". Jefferson, N.C. : McFarland – Internet Archive vasıtasıyla.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Haziran 2021.
- ^ . web.archive.org. 22 Ağu 2009. 22 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2022.
- ^ Kuperus, T. (7 Nis 1999). "State, Civil Society and Apartheid in South Africa: An Examination of Dutch Reformed Church-State Relations". Springer – Google Books vasıtasıyla.
- ^ Sparks, Allister. . News24. 29 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . www.politicsweb.co.za. 10 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . ThoughtCo. 14 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . web.archive.org. 24 Nis 2007. 4 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2022.
- ^ . News24. 2 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ France-Presse, Agence (2 Mart 2000). . 12 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi – NYTimes.com vasıtasıyla.
- ^ Magazine, Smithsonian; Gross, Daniel A. . Smithsonian Magazine. 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Daley, Suzanne (23 Mart 1999). . 4 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi – NYTimes.com vasıtasıyla.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Hendrik Verwoerd ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. - Biyografi 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Maroelamedia 25 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Afrikaner hakimiyeti 50 yıl önce Verwoerd ile öldü 21 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Siyasi görevi Önce gelen:
Hans StrijdomGüney Afrika Başbakanı
1958-1966Sonra gelen:
Theophilus DöngesBir siyasetçi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. Güney Afrika Cumhuriyeti ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hendrik Frensch Verwoerd veya bilinen adi ile Dr H F Verwoerd d 8 Eylul 1901 o 6 Eylul 1966 eski Guney Afrikali siyasetci ve Die Transvaler gazetesinin sorumlu muduru Apartheid hareketinin mimari olarak bilinir 1950 ve 1958 yillari arasinda Guney Afrika nin Icisleri Bakani 1958 ve 1966 yillari arasinda ise ulkenin altinci Basbakani olarak gorev yapti 6 Eylul 1966 tarihinde Dimitri Tsafendas tarafindan bicaklanmistir Groote Schuur Hastanesine getirildikten kisa bir sure sonra hayatini kaybetmistir Hendrik Frensch Verwoerd1960 yilinda Verwoerd6 Guney Afrika BasbakaniGorev suresi 2 Eylul 1958 1958 09 02 6 Eylul 1966 1966 09 06 Yerine geldigi Hans StrijdomYerine gelen Theophilus DongesKisisel bilgilerDogum 8 Eylul 1901 1901 09 08 Amsterdam HollandaOlum 6 Eylul 1966 64 yasinda Cape Town Guney AfrikaPartisi Ulusal PartiEvlilik ler Betsie Schoombie e 1927 Cocuk lar 7Bitirdigi okul Stellenbosch Universitesi Hamburg Universitesi Berlin Humboldt Universitesi Leipzig UniversitesiMeslegi Politikaci gazeteci profesorHayati8 Eylul 1901 tarihinde Hollanda nin baskenti Amsterdam da dogdu Verwoerd otoriter sosyal olarak muhafazakar bir lider ve Afrikaner milliyetcisiydi Kendisi kendini Afrikaner volk halk cikarlarini ilerletmeye adamis tamamen beyaz ve Hristiyan Kalvinist bir gizli organizasyon olan Afrikaner Broederbond un Afrikaner Kardesligi bir uyesiydi ve orgutun bircok uyesi gibi II Dunya Savasi boyunca Almanya yi sozlu olarak desteklemisti Verwoerd gibi Broederbond uyeleri 1948 yilindaki Milliyetci secim zaferi uzerine hukumette yuksek pozisyonlar alacak ve Guney Afrika daki apartheid donemi boyunca kamu ve sivil toplum uzerinde derin bir etkiye sahip olacaklardi Verwoerd in ulkenin beyaz olmayan cogunlugunu dislayarak Guney Afrika da beyaz ve ozellikle Afrikaner egemenligini saglama arzusu bir cumhuriyete verdigi destegin onemli bir yonuydu her ne kadar Ingiliz monarsisini ortadan kaldirmak zaten uzun suredir milliyetci bir ozlemdi Ayni amacla Verwoerd apartheid i buyuk olcude genisletti Sistemi bir iyi komsuluk politikasi olarak damgaladi ve farkli irklarin ve kulturlerin ancak birbirlerinden ayri yasayip gelistiklerinde tam potansiyellerine ulasabileceklerini belirtti potansiyel kulturel catismalardan kacinmak Verwoerd farkli kulturlerin bir arada yasamasinin kacinilmaz olarak bir sonuca farkli degerleri ve inanclari paylastiklari icin bir kulturun diger kulturden uzaklasmasina yol acacagina inaniyordu Apartheid adi verilen bir politikanin ahlakini yargilamak icin tum etiklerde farkli degerler ve inanclar arasinda bir dengenin kurulmasi gerektiginin hatirlanmasi gerektigini belirtti Verwoerd in inanci tamamen bir irk grubuna karsi olmanin potansiyel olarak baska bir irk grubuna buyuk bir adaletsizlige yol acabilecegiydi Bu nedenle Verwoerd ve milliyetci partisi o donemde Guney Afrika daki siyah ozgurluk hareketlerinin aradigi tek adam bir oy sisteminin beyaz irk grubunun ve bir butun olarak ulkenin yikimina yol acacagina inaniyordu Verwoerd e gore bunun ne pahasina olursa olsun onlenmesi gerekiyordu O somurgesizlesmelerinden sonra zaman zaman ic savas ve ekonomik kargasaya giren bircok basarisiz Afrika devletinin orneklerini kullandi Ona gore Guney Afrika daki azinlik beyazlari yalnizca Guney deki beyaz olmayan cogunluk tarafindan korunabilirdi Afrika apartheid adi verilen bir ayri kalkinma politikasi izleyerek ve gucu beyazlarin elinde sikica tutarak Verwoerd in bir sosyal bilimler akademisyeni olarak etkileyici arka plani goz onune alindiginda apartheid i etik ve felsefi acidan hakli cikarmaya calisti gerekcesiyle Ancak bu sistem beyaz olmayan nufusun tum haklarindan mahrum birakildigini gordu Verwoerd basbakanligi sirasinda apartheid muhalefetini agir bir sekilde bastirdi Beyaz apartheid devletinin guvenlik guclerini polis ve ordu buyuk olcude guclendirirken modernize ederken ve genisletirken on binlerce kisinin tutuklanip hapse atilmasini ve daha binlerce kisinin surgune gonderilmesini emretti Afrika Ulusal Kongresi ve Pan Afrikaci Kongresi gibi siyahi orgutleri yasakladi ve mustakbel baskan Nelson Mandela nin sabotaj nedeniyle omur boyu hapse mahkum edilmesi onun emrindeydi Verwoerd in Guney Afrika si dunyadaki en yuksek hapishane nufuslarindan birine sahipti ve cok sayida infaz ve kirbaclama gordu 1960 larin ortalarina gelindiginde Verwoerd hukumeti olaganustu yasama gucu acimasiz yasalar psikolojik yildirma ve beyaz devletin guvenlik guclerinin amansiz cabalarini kullanarak apartheid e karsi ic sivil direnisi buyuk olcude bastirmisti Apartheid bir program olarak 1948 yilinda DF Malan in basbakanligiyla basladi ancak Verwoerd in formulasyonundaki buyuk rolu ve onu daha saglam bir yasal ve teorik temele yerlestirme cabalari hatta baasskap olarak bilinen sinirli entegrasyon bicimine bile muhalefeti de dahil olmak uzere bu Verwoerd in cabalariydi Apartheid in Mimari olarak anilmasina neden oldu Onun eylemleri apartheid i kinayan ve nihayetinde Guney Afrika nin uluslararasi izolasyonuna ve ekonomik yaptirimlarina yol acan 1761 Birlesmis Milletler Genel Kurulu Kararinin kabul edilmesine yol acti Erken donem8 Eylul 1901 tarihinde Hollanda nin baskenti Amsterdam da dogdu Verwoerd Guney Afrika nin tek yabanci dogumlu basbakaniydi Anje Strik ve Wilhelmus Johannes Verwoerd in ikinci cocuguydu Babasi bir dukkan sahibiydi ve derinden dindar bir adamdi ve Ikinci Boer Savasi nin ardindan Afrikaner ulusuna duydugu sempati nedeniyle ailesini 1903 yilinda Guney Afrika ya tasimaya karar verdi 1912 yilinin sonunda Verwoerd ailesi babasinin Hollanda Reform Kilisesi nde evangelist yardimcisi oldugu Bulawayo Rodezya ya tasindi Verwoerd elmas patronu ve finansor Alfred Beit tarafindan kurulan Beit Bursu ile odullendirildigi Milton Lisesi ne gitti Verwoerd Rhodesia da Ingiliz edebiyati icin en yuksek notlari aldi Bulawayo daki cemaat ikinci bir din bakani atadigindan 1917 yilinda aile Guney Afrika ya geri dondu Babasi Brandfort Orange Free State deki kilisede bir pozisyon aldi Dunya capindaki Ispanyol gribi salgini nedeniyle genc Verwoerd sadece Subat 1919 da mezuniyet sinavlarina girdi ve Orange Free State de birinci ve ulkede besinci oldu Verwoerd parlak bir sosyal bilim akademisyeni olarak kabul edildigi Stellenbosch Universitesi nde okudu ve fotografik bir hafizaya sahip oldugu yaygin olarak iddia edildi Verwoerd Afrikanca Felemenkce Ingilizce ve Almanca bilmektedir Lisans derecesini Sosyoloji Psikoloji ve Felsefe dallarinda derecelerle aldi ve ardindan Yuksek Lisans derecesini tamamladi Daha sonra 1925 yilinda Stellenbosch Universitesi nde Psikoloji Doktorasini tamamlamaya devam etti Verwoerd in Die Afstomping van die Gemoedsaandoeninge Duygularin Uyusturulmasi baslikli uc yuz sayfadan fazla Doktora tezi o zamanlar Guney Afrika da Uygulamali Psikoloji alaninda anitsal bir akademik basari olarak goruluyordu Verwoerd in Doktora tezinde ustlendigi etkileyici calisma nedeniyle yurtdisinda doktora sonrasi arastirma icin iki burs kazandi biri Abe Bailey Trust tarafindan Ingiltere Oxford Universitesi nde okumak icin ve bir digeri egitimine Almanya da devam edecek Verwoerd in arastirmalarina donemin unlu Alman Psikoloji ve Felsefe profesorleri altinda devam etmek istemesi ve muhtemelen o sirada kendi Ingiliz karsiti gorusleri nedeniyle ikincisini secti Verwoerd 1926 yilinda Almanya ya gitti ve Hamburg Universitesi Berlin ve Leipzig de psikoloji ve sosyoloji arastirmalarina basladi Hamburg da William Stern den Berlin de Wolfgang Kohler ve Otto Lipmann dan ve Leipzig de Felix Krueger den egitim aldi Naziler 1933 yilinda iktidara geldikten sonra bu profesorlerin cogunun artik ders vermelerine izin verilmedi Verwoerd in Almanya da kaldigi sirada ojeniyi inceledigi ve daha sonra irk ayrimciligi politikasini Nazi ideolojisine dayandirdigi yonundeki iddialar bilim adamlari tarafindan halen degerlendirilme surecindedir Elestirmenler ojeninin genellikle bu donemde tip fakultelerinde ogretildigini iddia ediyor Christoph Marx Verwoerd in ojenik teorilerden ve irkci sosyal teknolojilerden bariz bir mesafe tuttugunu kalitsal yeteneklerden ziyade cevresel etkileri vurguladigini iddia ediyor Verwoerd in nisanlisi Betsie Schoombie ona Almanya da katildi ve 7 Ocak 1927 tarihinde Hamburg da evlendiler O yilin ilerleyen saatlerinde Ingiltere de egitimine devam etti ve ardindan Amerika Birlesik Devletleri ne gitti Stellenbosch Universitesi ndeki ders notlari ve muhtiralari buyuk irk gruplari arasinda biyolojik farkliliklar olmadigini vurguladi ve Bunun Kafkasyalilar tarafindan daha yuksek bir sosyal medeniyetin gelismesinde gercekten bir faktor olmadigi sonucuna vardi Guney Afrika ya donusuVerwoerd 1928 yilinda esiyle birlikte Guney Afrika ya dondu ve alti yil sonra Sosyoloji ve Sosyal Hizmet Profesoru oldugu Stellenbosch Universitesi nde Uygulamali Psikoloji ve Psiko Teknigi baskanligina atandi Buyuk Buhran sirasinda Verwoerd yoksul beyaz Guney Afrikalilar arasinda sosyal hizmetlerde aktif hale geldi Sosyal yardim calismalarina cok onem verdi ve cok sayida komitede gorev yaptigi sirada sosyal yardim kuruluslari tarafindan siklikla danisildi 1910 yilindan 1948 yilina kadar Afrikaans siyaseti Britanya ile uzlasmayi savunan Jan Smuts gibi liberaller ile Boer Savasi nedeniyle Ingiliz karsiti duygulari ifade eden asirilik yanlilari arasinda bolundu Hem liberaller hem de asirilikcilar Guney Afrika nin bir beyaz adamin ulkesi olduguna inaniyorlardi ancak ikincisi beyaz ustunlugune daha siki bir sekilde bagliydi Verwoerd Afrikaans siyasetinde Britanya dan mumkun oldugu kadar uzak durmak isteyen Ingiliz karsiti fraksiyona aitti 1936 yilinda bir grup Stellenbosch Universitesi profesorunun katildigi Verwoerd Nazi zulmunden kacan Alman Yahudilerinin Guney Afrika ya gocunu protesto etti Ulusal refah alanindaki cabalari onu siyasete cekti ve 1936 yilinda 1937 yilinda aldigi bir pozisyon olan Die Transvaler in ilk editorlugu teklif edildi ve Guney Afrika Ulusal Partisi nin yeniden insasina yardim etme sorumlulugu eklendi Die Transvaler Afrikaner milliyetciliginin tarim ve isci haklarinin ozlemlerini destekleyen bir yayindi Cumhuriyetciligi populizmi ve korumaciligi birlestiren makale cogu Guney Afrikalinin sosyo ekonomik sistemde degisikliklere hayati derecede ihtiyac duyulduguna dair duygularini saglamlastirmaya yardimci oldu Eylul 1939 da Ikinci Dunya Savasi nin baslamasiyla birlikte Verwoerd ulkenin eski somurge gucu olan Birlesik Krallik in yaninda yer alarak Almanya ya savas ilan ettiginde Guney Afrika nin catismadaki rolunu protesto etti 1943 yilinda Die Transvaler in editoru Verwoerd Ingilizce yayinlanan The Star gazetesini Nazi propagandacisi olmakla sucladiktan sonra dava acti Davayi reddeden kararinda Yargic Mallin Verwoerd in Nazi propagandasini destekledigini gazetesini Guney Afrika da Nazilerin bir araci haline getirdigini ve bunu bildigini belirtti aktaran Scheub 2010 42 Bunting 1964 106 107 Devlet hizmeti1948 Guney Afrika genel secimleri 26 Mayis 1948 tarihinde yapildi ve Milliyetci Parti nin Afrikaner Partisi ile birlikte genel secimleri kazandigini gordu Malan in Herenigde Nasionale Partisi HNP Afrikaner Partisi ile 1947 yilinda bir secim anlasmasi imzaladi Secimleri secmen desteginin yalnizca yuzde 40 ini alsalar da Parlamento da bes sandalyelik cok dar bir cogunlukla kazandilar Bunun nedeni sehirlerdeki secmenlerin dolu olmasi ve bu da kirsal secim bolgelerinin yararinaydi Dokuz Afrikaner Partisi milletvekili boylece Malan in HNP sinin Klasie Havenga nin Afrikaner Partisi ile bir koalisyon hukumeti kurmasini mumkun kildi Iki parti 1951 yilinda Ulusal Parti olarak birlesti ancak Havenga NP nin renkli secmenleri ortak secmen kutugunden cikarma politikasindan memnun degildi Kendi kaderini tayin hakki ve ilk kez adlandirildigi sekliyle apartheid platformunda kosan Basbakan Daniel Malan ve partisi General Jan Christiaan Smuts ve onun Birlesik Partisini yenerek kirsal kesimdeki secmenlerin desteginden yararlandi General Smuts Standerton daki kendi koltugunu kaybetti Parti liderlerinin cogu Ulusal Parti nin zaferinden milliyetci politikalarin sorumlu oldugu konusunda hemfikirdi Herenigde Nasionale Partisi lideri Daniel Malan milliyetci politikalarini daha da guclendirmek icin Beyaz isci sinifinin haklarini koruyan is rezervasyonunun ve Beyaz iscilerin sirket kontrolu disinda kendi sendikalarini orgutleme haklarinin daha siki uygulanmasi cagrisinda bulundu Verwoerd o yil daha sonra Guney Afrika Senatosu na secildi ve 1958 yilinda basbakan olarak atanana kadar 1950 yilinda Basbakan Malan in icisleri bakani oldu Bu pozisyonda Milliyetci Parti nin programinin uygulanmasina yardimci oldu Verwoerd in yerel islerden sorumlu bakani oldugu sure boyunca cizilen ve cikarilan yasalar arasinda 1950 yilinda Nufus Kayit Yasasi ve Grup Alanlari Yasasi 1952 yilinda Yasalari Gecirme Yasasi ve 1953 yilinda Ayri Olanaklari Koruma Yasasi vardi Verwoerd Bantu Education i yazdi Verwoerd in kendisinin de belirttigi gibi siyah Guney Afrikalilarin egitim gorme yetenekleri uzerinde zararli bir etkisi olacak olan Yasa Bantu Egitim Yasasi nin amacinin siyahlarin yalnizca vasifsiz isci olarak calisacak kadar egitime sahip olmalarini saglamak oldugunu belirtti Bantu Egitim Yasasi siyah Guney Afrikalilarin yalnizca en dusuk duzeyde egitime sahip olmalarini sagladi ve boylece siyahlarin apartheid ekonomisindeki rolunu ucuz bir vasifsiz isgucu kaynagi olarak saglamlastirdi Haziran 1954 yilinda Verwoerd bir konusmasinda sunlari soyledi Bantu kendi topluluguna her bakimdan hizmet etmesi icin yonlendirilmelidir Avrupa toplulugunda belirli calisma bicimlerinin uzerinde ona yer yoktur Ancak kendi toplulugu icinde tum kapilar acik Apartheid karsiti bir aktivist olarak calisan siyah bir Guney Afrikali kadin Nomavenda Mathiane Verwoerd i ozellikle 1953 yilindaki Bantu Egitim Yasasi icin elestirdi bu da siyah Guney Afrikali nesillerin daha dusuk bir egitime maruz kalmasina neden oldu toprak beyazlar Guney Afrika da bizi yoksullastirdiktan sonra yoksullugumuzdan kurtulmanin tek yolu egitimdi ve bize daha dusuk bir egitim verme fikrini buldu Basbakan Daniel Malan Ulusal Parti nin 1953 secimlerindeki basarisinin ardindan siyaseti biraktigini acikladi Malan in 1954 yilinda emekli olmasini izleyen veraset tartismasinda N C Havenga ve J G Strijdom potansiyel haleflerdi Transvaal in Jon Turkleri ustunluk sagladi ve boylece J G Strijdom Malan in yerine Basbakan olarak gelen Ulusal Parti nin yeni lideri secildi Verwoerd Afrikaner secmenleri arasinda giderek populerlik kazandi ve siyasi destegini genisletmeye devam etti 1958 secimlerindeki ezici secim zaferi ve kisa bir sure sonra Basbakan J G Strijdom un olumuyle Verwoerd Eben Donges ve Orange Free State ten C R Swart ile birlikte partinin basina aday gosterildi Verwoerd ikinci turda en cok oyu aldi ve boylece Strijdom u Basbakan olarak basardi BasbakanlikBasbakan Daniel Malan Ulusal Parti nin 1953 secimlerindeki basarisinin ardindan siyaseti biraktigini acikladi Malan in 1954 yilinda emekli olmasini izleyen veraset tartismasinda N C Havenga ve J G Strijdom potansiyel haleflerdi Transvaal in Jon Turkleri ustunluk sagladi ve boylece J G Strijdom Malan in yerine Basbakan olarak gelen Ulusal Parti nin yeni lideri olarak secildi Verwoerd Afrikaner secmenleri arasinda giderek populerlik kazandi ve siyasi destegini genisletmeye devam etti 1958 secimlerindeki ezici secim zaferi ve kisa bir sure sonra Basbakan J G Strijdom un olumuyle Verwoerd Orange Free State den Eben Donges ve C R Swart ile birlikte partinin baskanligina aday gosterildi Verwoerd ikinci turda en cok oyu aldi ve boylece Strijdom u Basbakan olarak basardi Apartheid politikasiHendrik Verwoerd icisleri bakani ve ardindan basbakan oldugu zamanlarda apartheid politikasinin uygulanmasini sekillendirmedeki rolu nedeniyle siklikla apartheid mimari olarak anilir Verwoerd bir keresinde apartheid i iyi komsuluk politikasi olarak tanimlamisti NP 1948 yilinda iktidara geldiginde partide sistemik irk ayrimciliginin uygulanmasi konusunda hizipsel farkliliklar vardi Daha buyuk baasskap hizbi ayrimciligi destekledi ama ayni zamanda siyahi isgucu Afrikanerlerin ekonomik kazanimlarini ilerletmek icin kontrol edilebildigi surece siyah Afrikalilarin ekonomiye katilimini da destekledi Ikinci bir hizip siyahlarin ve beyazlarin tamamen ayrilacagi siyahlarin yerel rezervlerde yasadigi ayri siyasi ve ekonomik yapilara sahip oldugu ve bunun siddetli kisa donemler gerektirecegine inandiklari dikey ayrim a inanan puristler di vadeli aci ama ayni zamanda uzun vadede beyaz Guney Afrika nin siyahi emekten bagimsizligina yol acacaktir Verwoerd saflara sempati duyan ancak saf dikey ayrim hedefini uygularken siyah emegin kullanilmasina izin veren ucuncu bir gruba aitti Verwoerd in birden fazla etno devlete bolunmus bir Guney Afrika vizyonu reformcu Afrikaner aydinlarina hitap etti ve Ulusal Parti nin irkci politikalari icin daha tutarli bir felsefi ve ahlaki cerceve saglarken ayni zamanda daha once kaba olan entelektuel sayginlik cilasi sagladi baasskap politikasi Verwoerd Guney Afrika nin siyasi durumunun gectigimiz yuzyilda durgunlastigini hissetti ve reform cagrisinda bulundu Verwoerd Premiership altinda apartheid ile ilgili asagidaki yasal duzenlemeler getirildi CumhuriyetBir cumhuriyetin yaratilmasi 1948 yilinda ilk olarak iktidara geldiginden beri Ulusal Parti nin uzun vadeli hedeflerinden biriydi Ocak 1960 ta Verwoerd cumhuriyet meselesini belirlemek icin bir referanduma gidilecegini ve hedefin Commonwealth icinde bir cumhuriyet oldugunu duyurdu Iki hafta sonra zamanin Ingiltere Basbakani Harold Macmillan Guney Afrika yi ziyaret etti Her iki Parlamento Meclisine hitaben yaptigi konusmada Macmillan unlu Degisim Ruzgarlari konusmasini yapti Irk ayrimini ustu kapali bir sekilde elestiren konusma Sharpeville Katliaminin ardindan dunya capindaki elestirilerle birlikte Guney Afrika da bir kusatma zihniyeti yaratti Verwoerd II Elizabeth i dusman bir gucun hukumdari olarak takdim ederek cumhuriyet icin davasini guclendirmek icin bundan yararlandi Verwoerd ayrica Guney Afrika medyasinin apartheid sona ererse Guney Afrika da ortaya cikacagi iddia edilen bir tur dehset ornegi olarak Belcika dan bagimsizligini takiben 1960 yazinda Kongo da toplumun cokusune comertce yer vermesini sagladi Daha sonra Kongo daki durumu Britanya daki apartheid elestirisiyle iliskilendirdi ve Ingiliz hukumetinin Anglofobi alevlerini korukleyerek beyaz Guney Afrikalilara apartheid muhalefetleri yoluyla uygulamaya niyetli oldugu seyin Kongolu dehsetleri oldugunu one surdu Bir cumhuriyete destegi artirmak icin beyazlar icin oy kullanma yasi 21 den 18 e dusuruldu bu da cumhuriyeti tercih etme olasiligi daha yuksek olan genc Afrikaanca konusanlarin yararina oldu ve oy hakki Guney Bati Afrika daki beyazlara genisletildi Almanca veya Afrikaanca konusanlar Bu Ingiliz Guney Afrikalilarinin Afrikanerler tarafindan biraz fazla olmasina ragmen yapildi Ingiliz Guney Afrikalilarinin buyuk cogunlugu Guney Afrika nin cumhuriyet olmasina karsiydi ve ozellikle cumhuriyet karsiti ve ayrilikci duygularin cok guclu oldugu Natal da Ingiliz Kraliyetine hala sadikti 1960 Guney Afrika referandumu Parlamento tarafindan kabul edildi Mart 1961 de Londra daki 1961 Commonwealth Basbakanlari Konferansi nda Verwoerd Hindistan dan Jawaharlal Nehru tarafindan ortaklasa desteklenen bir kararin ardindan bir cumhuriyet ilan etme niyeti goz onune alindiginda gerekli olan Guney Afrika nin Commonwealth icinde bir cumhuriyet olma girisimini terk etti ve Kanada dan John Diefenbaker irkciligin Commonwealth uyeligiyle bagdasmadigini ilan etti Verwoerd Hint Kanada kararinin cogunlukla beyaz olmayan uluslardan gelen oylarla kabul edilmesinden sonra karar icin oy kullanan tek cogunluk beyaz ulke Kanada idi ve konferanstan hizla ayrildiktan sonra Commonwealth e yeniden katilma basvurusunu terk etti Guney Afrika 1910 dan beri ait oldugu ve onemli bir uyesi oldugu bir kulupten ayrildigindan Ingiliz Milletler Toplulugu ndan ayrilmak bircok beyaz Guney Afrikali icin ozellikle de Ingiliz kokenliler icin belirli bir psikolojik izolasyon hissi yaratti Guney Afrika Cumhuriyeti 1902 de Ikinci Boer Savasi ni sona erdiren Vereeniging Antlasmasi nin imzalanmasinin ve 1910 da Guney Afrika Birligi nin kurulusunun yil donumu olan 31 Mayis 1961 de ortaya cikti Verwoerd Transvaal Cumhuriyeti nin ve Turuncu Ozgur Devletin Boer Savasi nda yenilmesine yonelik bir intikam bicimi olarak cumhuriyetin ilanini Vereeniging Antlasmasi nin yil donumune denk getirdi Son Genel Vali Charles Robberts Swart ilk Devlet Baskani olarak goreve basladi Guney Afrika cumhuriyet olduktan sonra Verwoerd Commonwealth uye ulkelerinden gelen siyah elcileri kabul etmeyi reddetti Verwoerd in beyaz olmayanlarin Guney Afrika yi sporda temsil etmelerini engellemeye yonelik aleni hamleleri kriketle baslayarak Guney Afrika yi uluslararasi spor rekabetinden dislayan uluslararasi hareketi baslatti Apartheid in kaldirilmasina kadar son Olimpiyat Oyunlari 1960 taydi Guney Afrika 1976 da FIFA dan ihrac edildi ve Guney Afrika takimlari spora her katildiginda protestolar ve aksakliklar ortaya cikti Guney Afrika destekcileri dislanmalarini kinadiklarinda olagan yanit Verwoerd e atifta bulunarak Bunu kim baslatti oldu Ilk suikast girisimiDavid Pratt Hendrik Verwoerd i vurduktan sonra etkisiz hale geldi 9 Nisan 1960 tarihinde Verwoerd Guney Afrika Birligi nin yildonumunu kutlamak icin Johannesburg daki Milner Park ta Birlik Sergisini acti Verwoerd acilis konusmasini yaptiktan sonra Pretoria yakinlarindaki Magaliesberg den zengin bir Ingiliz is adami ve ciftci olan David Pratt Verwoerd e yakin mesafeden 22 lik bir tabancadan iki el ates ederek Verwoerd in sag yanagini ve bir kursunu delip gecerek Verwoerd e suikast girisiminde bulundu ikinci sag kulagi Witwatersrand Tarim Dernegi baskani Albay G M Harrison ayaga firladi ve tabancayi silahli adamin elinden aldi Tabancanin yere dusmesinin ardindan Harrison Basbakan in kisisel korumasi Binbasi Carl Richter siviller ve baska bir polisin yardimiyla saldirgani etkisiz hale getirdi Marshall Meydani polis karakoluna goturuldu ve daha sonra tuhaf davranisi nedeniyle Adli Tip Laboratuvarina transfer edildi Suikast girisiminden dakikalar sonra Verwoerd hala bilinci yerindeydi ve yuzunden kan fiskiriyordu yakindaki Johannesburg Hastanesine kaldirildi Iki gun sonra hastane durumunu gercekten tatmin edici olarak nitelendiren bir bildiri yayinladi bugun daha fazla muayene yapildi ve iyi beklentileri dogruladilar Dr Verwoerd su anda huzurlu Herhangi bir acil operasyona gerek yoktur Durumu stabilize olduktan sonra Verwoerd Pretoria hastanesine nakledildi Verwoerd i tedavi eden norologlar daha sonra kacisinin kesinlikle mucizevi oldugunu belirttiler Kursunlarin cikarilmasi icin uzman cerrahlar cagrildi Ilk basta Verwoerd in isitme ve denge hissini kaybedecegi yonunde spekulasyonlar vardi ancak bunun asilsiz oldugu ortaya cikti Cekimden iki aydan kisa bir sure sonra 29 Mayis ta kamu hayatina geri dondu David Pratt baslangicta Sharpeville Katliamindan dokuz gun sonra ve Verwoerd in Bugun Verwoerd i olduruyoruz yazili kirmizi bir notla olum tehdidi almasindan kisa bir sure sonra 30 Mart 1960 tarihinde ilan edilen acil durum duzenlemeleri kapsaminda tutuldu Pratt 20 ve 21 Temmuz 1960 tarihinde Johannesburg Sulh Mahkemesi nde on durusmaya cikti girisimin olumcul olmadigi netlestikten sonra Pratt apartheid in somut ornegini cektigini iddia etti Ancak savunmasinda Verwoerd i oldurmek degil sadece yaralamak istedigini belirtti Mahkeme bes farkli psikiyatrist tarafindan kendisine sunulan ve Pratt in yasal ehliyetinin bulunmadigini ve basbakani vurdugu icin cezai sorumlu tutulamayacagini dogrulayan tibbi raporlari kabul etti 26 Eylul 1960 tarihinde Bloemfontein deki bir akil hastanesine yatirildi 53 dogum gunu olan 1 Ekim 1961 tarihinde sartli tahliyenin dikkate alinmasindan kisa bir sure once intihar etti Apartheid donemindeki bircok intihar aslinda polis tarafindan yapilan cinayetler ve cinayetler oldugundan olum nedeni tartismalidir Sistemi saglamlastirmasi1961 yilinda BM Genel Sekreteri Dag Hammarskjold Basbakan Verwoerd ile bir anlasmaya varamadigi Guney Afrika yi ziyaret etti 6 Kasim 1962 tarihinde Birlesmis Milletler Genel Kurulu Guney Afrika apartheid politikalarini kinayan 1761 sayili Karari kabul etti 7 Agustos 1963 tarihinde Birlesmis Milletler Guvenlik Konseyi Guney Afrika ya gonullu silah ambargosu cagrisinda bulunan 181 sayili Karari kabul etti ve ayni yil yetkililere karsi eylem planlarini tesvik etmek ve denetlemek icin Apartheid a Karsi Ozel bir Komite kuruldu 1964 yilindan itibaren ABD ve Birlesik Krallik Guney Afrika ile silah ticaretini durdurdu Guney Afrika ya yonelik ekonomik yaptirimlar da apartheid hukumetine baski yapmanin etkili bir yolu olarak BM de siklikla tartisildi 1962 yilinda BM Genel Kurulu uyelerinden Guney Afrika ile siyasi mali ve ulasim baglarini kesmelerini istedi 1966 genel secimleriVerwoerd in mezari Heroes Acre Pretoria da Verwoerd yonetimindeki Ulusal Parti 1966 genel secimlerini kazandi Secim ilk kez parlamentoda ucte iki cogunlugu kazanan iktidardaki NP icin onemli bir guc guclenmesine isaret etti Bu donemde Ulusal Parti hukumeti ucak kucuk silahlar zirhli araclar ve hatta nukleer ve biyolojik silahlar dahil olmak uzere yerli silah uretimindeki gelismelere basarili bir sekilde onculuk eden bir askeri sanayi kompleksinin gelisimini desteklemeye devam etti Verwoerd olumunden uc gun once Pretoria daki Birlik Binalarinda Lesotho Basbakani Sef Leabua Jonathan ile gorustu Toplantinin ardindan iki hukumet tarafindan birbirlerinin icislerine karismadan isbirligine ozel vurgu yapilan ortak bir bildiri yayinlandi Olumu6 Eylul 1966 tarihinde Verwoerd Meclis e girdikten kisa bir sure sonra saat 14 15 te Cape Town da olduruldu Dimitri Tsafendas adli uniformali bir parlamenter haberci Meclis in diger uyeleri tarafindan boyun egdirilmeden once Verwoerd i boynundan ve gogsunden dort kez bicakladi Ayni zamanda egitimli doktorlar olan dort Parlamento uyesi Verwoerd in yardimina kostu ve kardiyopulmoner resusitasyon uygulamaya basladi Verwoerd Groote Schuur Hastanesine kaldirildi ancak vardiklarinda oldugu aciklandi Verwoerd in ceyrek milyon kisinin katildigi devlet cenazesi 10 Eylul 1966 tarihinde Pretoria da yapildi ve bu sirada Guney Afrika bayragiyla kapli tabutu askeri bir kamyonun cektigi bir topcu arabasina yatirildi Pretoria daki Heroes Acre ye gomuldu Verwoerd in cinayetinden sonra yattigi hala kanli hali 2004 te kaldirilincaya kadar Parlamento da kaldi Suikasti takip eden gunlerde Tsafendas gozaltindayken polis tarafindan sorgulanirken polis mumkun oldugu kadar fazla bilgi elde etmek icin her yolu denedi Sorgulama sirasinda Tsafendas eylemini Verwoerd in kaybolmasindan sonra politika degisikligi olacagi umuduyla yaptigini aciklayan tutarli aciklamalar yapti Tum Guney Afrika halkini temsil eden bir hukumet gormek istedim Milliyetci Hukumetin halki temsil ettigini dusunmuyorum ve farkli bir hukumet gormek istedim Sonradan basima geldi Cok umursamadim ve yakalanacagimi bir an bile dusunmedim Irkci politikadan o kadar tiksindim ki basbakani oldurme planlarimi hayata gecirdim Ayni zamanda Guney Afrika polisi Tsafendas in 1936 ve 1942 yillari arasinda Guney Afrika Komunist Partisi ne SACP uyeliginden 1960 larin baslarinda Londra da gecirdigi zamana kadar Tsafendas in uzun siyasi aktivizm tarihine dair cok sayida kanit topladi Afrika Orgutleri Komitesi toplantilarina katilmis ve somurgecilik karsiti apartheid karsiti ve irkcilik karsiti toplantilarda posterler asmisti 1939 dan 1942 ye kadar Guney Afrika da aktif olarak 1947 49 Yunan Ic Savasi nda Komunistlerin yaninda savasmisti ve Londra da ANC nin yerel temsilcisi Tennyson Makiwane nin yakin bir ortagi ve yardimcisiydi Somurgecilik karsitiydi kolelige karsiydi ve Belcika Fransa ve Portekiz tarafindan kontrol edilen tum kolonilerin kendi kendini yonetmesinden yanaydi Bununla birlikte bunlarin hicbiri Tsafendas in delilik gerekcesiyle olum cezasindan kurtuldugu bir ozet yargilama sirasinda bilinmedi Yargic Andries Beyers Tsafendas in Eyalet Baskaninin istegi dogrultusunda suresiz olarak hapsedilmesine karar verdi 1999 da hala gozaltindayken 81 yasinda oldu MirasiNorthern Cape eyaletindeki Orania kasabasi Verwoerd in yasami boyunca toplanan ve su anda dul esinin 2000 yilinda 98 yasinda vefatindan once yasadigi evde sergilenen hatira koleksiyonuna ev sahipligi yapiyor Verwoerd in Guney Afrika daki mirasi bugun siyah Guney Afrikalilar icin tartismalidir Verwoerd kotulugun simgesi apartheid in bir sembolu haline gelen beyaz ustunlukcu olarak kabul edildi ve hala oyle kabul ediliyor Gorunuse gore cogu beyaz Guney Afrikali simdi Verwoerd den bir utanc olarak bahsediyor ve sadece bir azinlik onu hala ovuyor Bununla birlikte 2004 yilinda Verwoerd populer bir anket tarafindan Great South Africans adli TV sovunda tum zamanlarin en iyi 20 Guney Afrikalisindan biri olarak secildi Verwoerd in torunu Willem ile evli olan Melanie Verwoerd Afrika Ulusal Kongresi ne ANC katildi Verwoerd soyadini tasimasinin kendisini tanittiginda ANC cevrelerinde her zaman garip bakislara neden oldugunu hatirladi ve kendisinin gercekten de basbakan olan Verwoerd in torunu oldugunu aciklamak zorunda kaldi 1992 yilinda Verwoerd in dul esi Betsie Verwoerd damadi tarafindan kurulan Afrikaner yerlesim yeri Orania ya tasindi 1995 yilinda Guney Afrika nin demokratik olarak secilmis ilk baskani Nelson Mandela tarafindan evinde ziyaret edildi Verwoerd in 2016 yilinda oldurulmesinin 50 yildonumunde Guney Afrika medyasinin bir kismi Tsafendas in apartheid karsiti bir kahraman olarak gorulmesi gerektigini savundu digerleri ise Tsafendas in Verwoerd i akil hastasi oldugu icin oldurdugu gerekcesiyle boyle bir yoruma karsi cikti cunku Verwoerd in siyasetine karsiydi Guney Afrika nin sehir ve kasabalarindaki bircok ana yol yer ve tesise Verwoerd adi verildi Apartheid sonrasi Guney Afrika da Verwoerd in heykellerini yikmak ve onun adini tasiyan bina ve sokaklara yeniden adlandirmak icin bir kampanya yurutuldu Unlu ornekler arasinda Port Elizabeth teki H F Verwoerd Havaalani adi Port Elizabeth Havaalani olarak degistirildi Free State deki Verwoerd Baraji simdi Gariep Baraji Pretoria daki H F Verwoerd akademik hastanesi simdi Steve Biko Hastanesi ve Verwoerdburg kasabasi simdi Centurion Gross apartheid in mimari olarak Verwoerd e karsi yurutulen kampanyanin apartheid in tum yanlislarini ve adaletsizliklerini ozellikle kotu olarak tanimlanan bir adama suclamanin fazla uygun olmasi anlaminda cok ileri gittigini hissettigi konusunda uyardi ve sunu belirtti bircok insan apartheid sisteminin yaratilmasina ve surdurulmesine dahil oldu Gross Verwoerd deki her seyi suclamanin aslinda apartheid i destekleyen herkesin eylemlerini mazur gostermek oldugu sonucuna vardi Madeni paralar uzerinde tasviriVerwoerd 1967 tarihli ve onu anmak icin basilan bir cift 800 kaliteli Gumus 1 Rand madeni paranin on yuzlerinde tasvir edilmistir Kaynakca Kenney Henry 2016 Verwoerd Architect of Apartheid Jonathan Ball Publishers ISBN 9781868427161 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mayis 2021 Goodman David Weinberg Paul 2002 Fault lines journeys into the new South Africa University of California Press p 154 Encyclopedia Britannica 8 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi the Guardian 10 Eki 1999 14 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi overcomingapartheid msu edu 23 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Moodie T Dunbar 21 Mayis 1975 The rise of Afrikanerdom power apartheid and the Afrikaner civil religion Berkeley University of California Press Internet Archive vasitasiyla Lentz Harris M 21 Mayis 1994 Heads of states and governments a worldwide encyclopedia of over 2 300 leaders 1945 through 1992 Jefferson N C McFarland Internet Archive vasitasiyla Arsivlenmis kopya 16 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Haziran 2021 web archive org 22 Agu 2009 22 Agustos 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Mayis 2022 Kuperus T 7 Nis 1999 State Civil Society and Apartheid in South Africa An Examination of Dutch Reformed Church State Relations Springer Google Books vasitasiyla Sparks Allister News24 29 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi www politicsweb co za 10 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi ThoughtCo 14 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi web archive org 24 Nis 2007 4 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Mayis 2022 News24 2 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi France Presse Agence 2 Mart 2000 12 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi NYTimes com vasitasiyla Magazine Smithsonian Gross Daniel A Smithsonian Magazine 17 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Daley Suzanne 23 Mart 1999 4 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi NYTimes com vasitasiyla Dis baglantilarWikimedia Commons ta Hendrik Verwoerd ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Biyografi 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Maroelamedia 25 Subat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Afrikaner hakimiyeti 50 yil once Verwoerd ile oldu 21 Mayis 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Siyasi goreviOnce gelen Hans Strijdom Guney Afrika Basbakani 1958 1966 Sonra gelen Theophilus DongesBir siyasetci ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Guney Afrika Cumhuriyeti ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz