Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sitoloji veya hücre biyolojisi, kökü Yunancadaki kytos, barındırıcı kelimesidir), hücrelerin fizyolojisini, yapısını, içerdiği organelleri, bulunduğu ortamla olan ilişkisini, yaşam döngüsünü, bölünmesini ve ölümünü inceleyen bir bilim dalıdır. Bu işlem hem moleküler hem de mikroskobik ölçüde gerçekleştirilir. Sitoloji araştırmaları, bakteriler ve protozoa gibi tek hücreli organizmalardan, insan gibi çok hücreli organizmalara kadar büyük bir alana yayılır.
Hücrelerin oluşumu ve görevleri hakkında bilgi edinmek, bütün biyolojik bilimlerin temelini oluşturur. Değişik hücre türleri arasındaki farklılık ve benzerlikleri ortaya çıkarmak, özellikle de moleküler biyolojinin yanı sıra kanser araştırmaları ve gelişim biyolojisi gibi biyomedikal alanlara çok büyük katkıda bulunur. Bir araştırmadan öğrenilen bilgiler, evrensel bazı teorileri ortaya çıkardığından, bir türün hücresinden edinilen bilgiler diğer türlere de uygulanılabilir hale gelir. Sitolojideki araştırmalar, özellikle genetik, biyokimya, moleküler biyoloji ve gelişim biyolojisine katkıda bulunur.
Tarihi
Hücreler ilk olarak 17. yüzyılda Avrupa'da (bileşik mikroskobun) icadıyla görüldü. 1665 yılında Robert Hooke, bir mantar parçasına baktıktan ve hücre benzeri bir yapıyı gözlemledikten sonra tüm canlı organizmaların yapı taşını "hücreler" olarak adlandırdı. Ancak bu hücreler ölüydü ve bir hücrenin gerçek genel bileşenlerine dair hiçbir gösterge vermedi. Birkaç yıl sonra, 1674'te Anton Van Leeuwenhoek, alglerin inceleyerek canlı hücreleri analiz eden ilk kişi oldu. Bütün bunlar, tüm canlıların hücrelerden oluştuğunu ve hücrelerin, organizmaların işlevsel ve yapısal birimi olduğunu belirten hücre teorisinden önce geldi. Birkaç yıl sonra Rudolf Virchow, hücre teorisine daha fazla katkıda bulundu ve tüm hücrelerin önceden var olan hücrelerin bölünmesinden geldiğini ekledi. Hücre teorisi yaygın olarak kabul edilmesine rağmen, geçerliliğini sorgulayan birçok çalışma vardır. Örneğin virüsler; zar, hücre organeli gibi canlı bir hücrenin ortak özelliklerinden ve kendi kendilerine üreme yeteneğinden yoksundur. Bilim insanları, virüslerin canlı olup olmadıklarına ve hücre teorisiyle uyuşup uyuşmadıklarına karar vermek için mücadele ettiler.
Süreçler
Proteinlerin taşınması
Proteinin her bir türü genellikle hücrenin belirli bir bölümüne gönderilir. Hücre biyolojisinin önemli bir parçası da hücre içindeki değişik bölgelere gönderilen veya hücre dışına salgılanan proteinlerin moleküler mekanizmasının incelenmesidir.
Proteinlerin pek çoğu sitoplazmadaki ribozomlarda sentezlenir. Bu süreç ayrıca protein biyosentezi veya basitçe protein translasyonu olarak bilinir. Bazı proteinler, zarlara dahil olacak proteinler gibi ( olarak bilinir), sentez sırasında endoplazmik retikuluma (ER) taşınırlar. Bu süreç, Golgi cisimciğine taşınma ve orada gerçekleşen birkaç işlemle devam eder. Zar proteinleri, Golgi'den hücre zarına, diğer hücre altı yapılara gidebilir veya hücreden dışarı salgılanabilir. Endoplazmik retikulum ve Golgi sırasıyla, "zar proteini sentez bölümü" ve "zar proteini işleme bölümü" olarak düşünülebilir. Proteinlerin bu bölümler boyunca yarı-durağan akışı vardır. ER ve Golgi'ye yerleşmiş olan proteinler, diğer proteinlerle birleşirler ancak kendi bölgelerinden ayrılmazlar. Diğer proteinler ER ve Golgi'den geçerek hücre zarına "akarlar". Motor proteinler, zar proteini içeren vezikülleri, akson terminalleri gibi hücrenin uzak parçalarına giden hücre iskeleti yolları boyunca taşır.
Sitoplazmada üretilen bazı proteinler kendilerini mitokondri veya çekirdeğe taşınmak için hedef göstermek gibi yapısal özelliklere sahiptir. Bazı mitokondrial proteinler, mitokondri içinde üretilir ve mitokondrial DNA tarafından kodlanır. Bitkilerde, kloroplast da bazı hücre proteinlerini üretir.
Hücre dışı ve hücre yüzeyindeki parçalanması hedeflenmiş proteinler, endositoz veziküllerine katılmaları üzerine hücre içi yapılara geri dönebilirler. Bu veziküllerden bazıları proteinlerin kendi amino asitlerine yıkıldığı yerde lizozomla kaynaşırlar. Bazı zar proteinlerinin yıkımı, daha hücre yüzeyindeyken tarafından bölündüğünde başlar. Sitoplazmada işlevini yerine getiren proteinler genelde proteazomlar tarafından yıkılır.
Diğer hücresel süreçler
- Aktif taşıma ve Pasif taşıma - Moleküllerin hücre içine ve dışına hareketi
- Otofaji - Hücrenin, kendi iç yapılarını veya mikrobiyal işgalcileri yeme işlemi
- Adezyon - Doku ve hücreleri bir arada tutma
- Hücre bölünmesi - yavru hücrelerin oluşumuyla sonuçlanan ve ökaryot hücrelerde gerçekleşen bir hücresel süreç; ayrı ayrı iki temel türü vardır: mitoz ve mayoz, eşeyli ve eşeysiz.
- Hücre taşınması: Kemotaksi, , sil ve kamçı
- - Dışarıdan gelen sinyaller tarafından hücre davranışlarının düzenlenmesi.
- DNA tamiri ve
- Metabolizma: Glikoliz, Hücresel solunum, Fotosentez
- Transkripsiyon ve mRNA uçbirleşimi - gen ekspresyonu.
Kayda değer hücre biyologları
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sitoloji veya hucre biyolojisi koku Yunancadaki kytos barindirici kelimesidir hucrelerin fizyolojisini yapisini icerdigi organelleri bulundugu ortamla olan iliskisini yasam dongusunu bolunmesini ve olumunu inceleyen bir bilim dalidir Bu islem hem molekuler hem de mikroskobik olcude gerceklestirilir Sitoloji arastirmalari bakteriler ve protozoa gibi tek hucreli organizmalardan insan gibi cok hucreli organizmalara kadar buyuk bir alana yayilir Hucreleri molekuler bilesenleri acisindan inceleme Hucrelerin olusumu ve gorevleri hakkinda bilgi edinmek butun biyolojik bilimlerin temelini olusturur Degisik hucre turleri arasindaki farklilik ve benzerlikleri ortaya cikarmak ozellikle de molekuler biyolojinin yani sira kanser arastirmalari ve gelisim biyolojisi gibi biyomedikal alanlara cok buyuk katkida bulunur Bir arastirmadan ogrenilen bilgiler evrensel bazi teorileri ortaya cikardigindan bir turun hucresinden edinilen bilgiler diger turlere de uygulanilabilir hale gelir Sitolojideki arastirmalar ozellikle genetik biyokimya molekuler biyoloji ve gelisim biyolojisine katkida bulunur TarihiHucreler ilk olarak 17 yuzyilda Avrupa da bilesik mikroskobun icadiyla goruldu 1665 yilinda Robert Hooke bir mantar parcasina baktiktan ve hucre benzeri bir yapiyi gozlemledikten sonra tum canli organizmalarin yapi tasini hucreler olarak adlandirdi Ancak bu hucreler oluydu ve bir hucrenin gercek genel bilesenlerine dair hicbir gosterge vermedi Birkac yil sonra 1674 te Anton Van Leeuwenhoek alglerin inceleyerek canli hucreleri analiz eden ilk kisi oldu Butun bunlar tum canlilarin hucrelerden olustugunu ve hucrelerin organizmalarin islevsel ve yapisal birimi oldugunu belirten hucre teorisinden once geldi Birkac yil sonra Rudolf Virchow hucre teorisine daha fazla katkida bulundu ve tum hucrelerin onceden var olan hucrelerin bolunmesinden geldigini ekledi Hucre teorisi yaygin olarak kabul edilmesine ragmen gecerliligini sorgulayan bircok calisma vardir Ornegin virusler zar hucre organeli gibi canli bir hucrenin ortak ozelliklerinden ve kendi kendilerine ureme yeteneginden yoksundur Bilim insanlari viruslerin canli olup olmadiklarina ve hucre teorisiyle uyusup uyusmadiklarina karar vermek icin mucadele ettiler SureclerProteinlerin tasinmasi Proteinler kirmizi RDP ve yesil GFP fluorasani genetik olarak artirilmis proteinler bir hucrenin degisik yerlerinde bulunur Proteinin her bir turu genellikle hucrenin belirli bir bolumune gonderilir Hucre biyolojisinin onemli bir parcasi da hucre icindeki degisik bolgelere gonderilen veya hucre disina salgilanan proteinlerin molekuler mekanizmasinin incelenmesidir Proteinlerin pek cogu sitoplazmadaki ribozomlarda sentezlenir Bu surec ayrica protein biyosentezi veya basitce protein translasyonu olarak bilinir Bazi proteinler zarlara dahil olacak proteinler gibi olarak bilinir sentez sirasinda endoplazmik retikuluma ER tasinirlar Bu surec Golgi cisimcigine tasinma ve orada gerceklesen birkac islemle devam eder Zar proteinleri Golgi den hucre zarina diger hucre alti yapilara gidebilir veya hucreden disari salgilanabilir Endoplazmik retikulum ve Golgi sirasiyla zar proteini sentez bolumu ve zar proteini isleme bolumu olarak dusunulebilir Proteinlerin bu bolumler boyunca yari duragan akisi vardir ER ve Golgi ye yerlesmis olan proteinler diger proteinlerle birlesirler ancak kendi bolgelerinden ayrilmazlar Diger proteinler ER ve Golgi den gecerek hucre zarina akarlar Motor proteinler zar proteini iceren vezikulleri akson terminalleri gibi hucrenin uzak parcalarina giden hucre iskeleti yollari boyunca tasir Sitoplazmada uretilen bazi proteinler kendilerini mitokondri veya cekirdege tasinmak icin hedef gostermek gibi yapisal ozelliklere sahiptir Bazi mitokondrial proteinler mitokondri icinde uretilir ve mitokondrial DNA tarafindan kodlanir Bitkilerde kloroplast da bazi hucre proteinlerini uretir Hucre disi ve hucre yuzeyindeki parcalanmasi hedeflenmis proteinler endositoz vezikullerine katilmalari uzerine hucre ici yapilara geri donebilirler Bu vezikullerden bazilari proteinlerin kendi amino asitlerine yikildigi yerde lizozomla kaynasirlar Bazi zar proteinlerinin yikimi daha hucre yuzeyindeyken tarafindan bolundugunde baslar Sitoplazmada islevini yerine getiren proteinler genelde proteazomlar tarafindan yikilir Diger hucresel surecler Aktif tasima ve Pasif tasima Molekullerin hucre icine ve disina hareketi Otofaji Hucrenin kendi ic yapilarini veya mikrobiyal isgalcileri yeme islemi Adezyon Doku ve hucreleri bir arada tutma Hucre bolunmesi yavru hucrelerin olusumuyla sonuclanan ve okaryot hucrelerde gerceklesen bir hucresel surec ayri ayri iki temel turu vardir mitoz ve mayoz eseyli ve eseysiz Hucre tasinmasi Kemotaksi sil ve kamci Disaridan gelen sinyaller tarafindan hucre davranislarinin duzenlenmesi DNA tamiri ve Metabolizma Glikoliz Hucresel solunum Fotosentez Transkripsiyon ve mRNA ucbirlesimi gen ekspresyonu Kayda deger hucre biyologlariAnton van Leeuwenhoek Gunter Blobel Paul Nurse H Robert Horvitz Christian de Duve Peter D Mitchell George Emil PaladeKaynakca Hooke Robert September 1665 Micrographia Gupta P 1 Aralik 2005 Cell and Molecular Biology Rastogi Publications s 11 ISBN 978 8171338177 Kendrick Karolyn 1 Ocak 2010 Chemistry in Medicine Benchmark Education Company s 26 ISBN 978 1450928526