Kanarya Adaları, Fas'ın batısında İspanya'ya bağlı, Atlas Okyanusu'nda yer alan takımadalar. Kanarya Adaları yerel idare bakımından 2 Ağustos 1982'de yürürlüğe giren bir kanunla Kanarya Adaları Özerk Topluluğu" olarak kabul edilmişlerdir. Kanarya Adaları Tenerife, Fuerteventura, Gran Canaria, Lanzarote, La Palma, La Gomera ve El Hierro olmak üzere başlıca 7 ada ile birkaç küçük adacıktan oluşur.
Kanarya Adaları Canarias | |
---|---|
Marşlar: | |
Kanarya Adaları | |
İdare | |
• Tür | Özerk |
• Cumhurbaşkanı | (PSOE) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 7.447 km² |
Nüfus | |
• Toplam | 2,098,593 |
• Yoğunluk | 281.8/km² |
Zaman dilimi | UTC (WET) |
• Yaz (YSU) | (BAYS) |
Otonom Statü | 16 Ağustos 1982 |
Parlamento | |
'nde sandalye sayısı | 13 (350) |
İspanya Senatosu'nda sandalye sayısı | 15 (264) |
Resmî site www.gobcan.es |
Afrika kıtasının 100 km batısında yer alırlar. Kanarya Adaları yönetim bakımından İspanya'ya bağlı olmakla beraber coğrafi bakımda Kanarya Adaları'nın Afrika kıtasının bir parçası olduğu kabul edilmektedir.
Kanarya Adaları Özerk Topluluğu'nun başkentliğini adalardaki iki önemli kent ortaklaşa olarak paylaşmaktadırlar: Santa Cruz de Tenerife'da "Parlamento de Canarias (Kanarya Adaları Parlamentosu)" ve Las Palmas de Gran Canaria'da "Delegación del Gobierno" (Ana hükûmet ve idare daire merkezleri) bulunur. Bu yerel yönetimin alt-kati olarak Kanarya Adaları iki ile bölünmüştür: batıda bulunan Santa Cruz de Tenerife kenti merkezli Santa Cruz de Tenerife ili ve doğuda bulunan Las Palmas de Gran Canaria kenti merkezli Las Palmas ili
Tarih
Kanarya Adaları eski çağ'da Hesperides ve Roma döneminde Fortunatae adlarıyla anılmışlardır.
Adalar 1402'de Jean de Bethencourt tarafından fethedildi. Portekizliler ile İspanyollar arasındaki çekişmelere konu olan adalar 1479'da kesin olarak 'yla İspanyollara geçti.
Buna karşı ayaklanan adanın yerli halkı Guancheler İspanyollarca katledildi.
1902'de Afrika uluslarının desteğinde İspanyollara karşı başlayan ayaklanma da kanlı bir biçimde bastırıldı. 1978'de bağımsızlıkçı hareketler yeniden boy gösterdi.
Coğrafya
Yüzey biçimleri dağlık, sarp yalıyarlarla (falez) çevrili bu volkanik adaların en yüksek noktası 3.718 m ile Tenerife Adası'nda Teide Tepesi'dir. Kanarya Adaları'nın iklimi elverişli ve düzenlidir. Okyanusta yer alması sebebiyle sıcaklık farkları azdır.
Kanarya adalarında yazları kurak (astropikal) iklim egemendir. Bitki örtüsü katlara ayrılır; kıyıda kurakçıl bitkiler(agave ve )yüksek kesimlerde ise çorak bozkıra dönüşen makiler hakimdir.
Kanarya Adaları'nı oluşturan adalar, merkez yerleşkeleri, yüzölçümleri ve (2010 tahminleri itibarıyla nüfusları şu tablodan izlenebilir:
Bayrak | Arma | Ada | Merkez | Yüzölçümü (km²) | Nüfus (2010) |
---|---|---|---|---|---|
El Hierro | 268.71 | 10.960 | |||
Fuerteventura | Puerto del Rosario | 1.660 | 103.492 | ||
Gran Canaria | Las Palmas de Gran Canaria | 1.560.1 | 845.676 | ||
La Gomera | San Sebastián de La Gomera | 369.76 | 22.776 | ||
Lanzarote | 845.94 | 141.437 | |||
La Palma | 708.32 | 86.324 | |||
Tenerife | Santa Cruz de Tenerife | 2.034.38 | 906.854 | ||
- | - | La Graciosa | Caleta de Sebo | 29.05 | 658 |
- | - | Alegranza | - | 10.3 | - |
- | - | Isla de Lobos | - | 4.5 | - |
- | - | Montaña Clara | - | 1.48 | - |
- | - | Roque del Este | - | 0.06 | - |
- | - | Roque del Oeste | - | 0.015 | - |
Kanarya Adaları, yönetim bakımından iki il arasında paylaşılır. Bu iller şunlardır:
İl | İl merkezi | Konumu | Harita | Ada | Arma | Bayrak |
---|---|---|---|---|---|---|
Las Palmas ili | Las Palmas | Doğudaki adalar: Gran Canaria Fuerteventura Lanzarote | ||||
Santa Cruz de Tenerife ili | Santa Cruz | Batıdaki adalar: Tenerife La Palma La Gomera El Hierro |
Tarım ve ekonomi
Adalarda tütün, domates, muz, portakal tarımının yanı sıra turizm en büyük gelir kaynağıdır.
Önceleri önemli bir deniz iskelesi olan sonralarıysa hava ulaşım durağı olan adalara özellikle Kuzey-Batı Avrupa'dan çok sayıda turist gelir. Bu durumda turizm, ada halkının tarımdan turzimdeki hizmet sektörlerine kaymasına sebep olmuştur.
Adaları yıllık turistik ziyaretçi sayısı 15 milyonu aşmıştır. Turistlerin 2017'de adalardan gelişi (milyon olarak):
- Tenerife - 5928
- Gran Canaria - 4478
- Lanzarote - 2929
- Fuerteventura - 2219
- La Palma - 0294
- La Gomera ve El Hierro - 0128
Demografi
2019 nüfus sayımına göre Kanarya Adaları nüfusu 2.153.389 kişidir. Adalara göre nüfus şu şekildedir:
- Tenerife: 917.841 nüfuslu.
- Gran Canaria: 851.231 nüfuslu.
- Lanzarote: 152.289 nüfuslu.
- Fuerteventura: 116.886 nüfuslu.
- La Palma: 82.671 nüfuslu.
- La Gomera: 21.503 nüfuslu.
- El Hierro: 10.968 nüfuslu.
Din
Nüfusun çoğunluğu Katolik'tir, göç neticesinde takımadaya gelen Müslümanlar ve Hindular da vardır. Diğer dinler Protestanlık, Afrika kökenli Amerikalı dinleri, Çin dinleri, Budizm, Yahudilik ve Bahailik'tir. Bir neo-pagan yerel putperest din, Guançe Halk Kilisesi de bulunmaktadır.Kanarya Adaları İslam Federasyonu bu takımadadadır.
Bununla birlikte Kanarya Adaları, Pedro de Betancur (Guatemala'da misyoner) ve José de Anchieta (Brezilya'da misyoner) gibi iki Katolik azizin doğum yeri olmuştur. Kanarya Adaları ana dini festivali Candelaria Bazilikası hac olduğunu, bu festivalde, hacılar Kanarya Adaları koruyucusudur ziyaret etmek için bu kutsal şehre gelir. Her 14 ve 15 Ağustos'ta kutlanır.
Komşuları
Fotoğraflar
-
Teide (Tenerife) -
Las Palmas'da San Telmo Parki -
Tenerife adasından görünüm - Candelaria Bazilikası, Tenerife
-
Kaynakça
- ^ a b "ISTAC: Estadísticas de la Comunidad Autónoma de Canarias". 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ekim 2020.
- ^ "Real Decreto 743/2019, de 20 de diciembre, por el que se declaran oficiales las cifras de población resultantes de la revisión del Padrón municipal referidas al 1 de enero de 2019" (PDF). 28 Aralık 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Ekim 2020.
- ^ "Religiones entre continentes. Minorías religiosas en Canarias. Editado por la Universidad de La Laguna" (PDF). 15 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 23 Aralık 2015.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Kanarya Adaları ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- (İspanyolca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kanarya Adalari Fas in batisinda Ispanya ya bagli Atlas Okyanusu nda yer alan takimadalar Kanarya Adalari yerel idare bakimindan 2 Agustos 1982 de yururluge giren bir kanunla Kanarya Adalari Ozerk Toplulugu olarak kabul edilmislerdir Kanarya Adalari Tenerife Fuerteventura Gran Canaria Lanzarote La Palma La Gomera ve El Hierro olmak uzere baslica 7 ada ile birkac kucuk adaciktan olusur Kanarya Adalari CanariasOtonomBayrakArmaMarslar Kanarya AdalariIdare TurOzerk Cumhurbaskani PSOE Yuzolcumu Toplam7 447 km Nufus Toplam2 098 593 Yogunluk281 8 km Zaman dilimiUTC WET Yaz YSU UTC 01 00 BAYS Otonom Statu16 Agustos 1982Parlamento nde sandalye sayisi13 350 Ispanya Senatosu nda sandalye sayisi15 264 Resmi site www gobcan es Afrika kitasinin 100 km batisinda yer alirlar Kanarya Adalari yonetim bakimindan Ispanya ya bagli olmakla beraber cografi bakimda Kanarya Adalari nin Afrika kitasinin bir parcasi oldugu kabul edilmektedir Kanarya Adalari Ozerk Toplulugu nun baskentligini adalardaki iki onemli kent ortaklasa olarak paylasmaktadirlar Santa Cruz de Tenerife da Parlamento de Canarias Kanarya Adalari Parlamentosu ve Las Palmas de Gran Canaria da Delegacion del Gobierno Ana hukumet ve idare daire merkezleri bulunur Bu yerel yonetimin alt kati olarak Kanarya Adalari iki ile bolunmustur batida bulunan Santa Cruz de Tenerife kenti merkezli Santa Cruz de Tenerife ili ve doguda bulunan Las Palmas de Gran Canaria kenti merkezli Las Palmas iliTarihKanarya Adalari eski cag da Hesperides ve Roma doneminde Fortunatae adlariyla anilmislardir Adalar 1402 de Jean de Bethencourt tarafindan fethedildi Portekizliler ile Ispanyollar arasindaki cekismelere konu olan adalar 1479 da kesin olarak yla Ispanyollara gecti Buna karsi ayaklanan adanin yerli halki Guancheler Ispanyollarca katledildi 1902 de Afrika uluslarinin desteginde Ispanyollara karsi baslayan ayaklanma da kanli bir bicimde bastirildi 1978 de bagimsizlikci hareketler yeniden boy gosterdi CografyaYuzey bicimleri daglik sarp yaliyarlarla falez cevrili bu volkanik adalarin en yuksek noktasi 3 718 m ile Tenerife Adasi nda Teide Tepesi dir Kanarya Adalari nin iklimi elverisli ve duzenlidir Okyanusta yer almasi sebebiyle sicaklik farklari azdir Kanarya adalarinda yazlari kurak astropikal iklim egemendir Bitki ortusu katlara ayrilir kiyida kurakcil bitkiler agave ve yuksek kesimlerde ise corak bozkira donusen makiler hakimdir Kanarya Adalari ni olusturan adalar merkez yerleskeleri yuzolcumleri ve 2010 tahminleri itibariyla nufuslari su tablodan izlenebilir Bayrak Arma Ada Merkez Yuzolcumu km Nufus 2010 El Hierro 268 71 10 960Fuerteventura Puerto del Rosario 1 660 103 492Gran Canaria Las Palmas de Gran Canaria 1 560 1 845 676La Gomera San Sebastian de La Gomera 369 76 22 776Lanzarote 845 94 141 437La Palma 708 32 86 324Tenerife Santa Cruz de Tenerife 2 034 38 906 854 La Graciosa Caleta de Sebo 29 05 658 Alegranza 10 3 Isla de Lobos 4 5 Montana Clara 1 48 Roque del Este 0 06 Roque del Oeste 0 015 Kanarya Adalari Kanarya Adalari yonetim bakimindan iki il arasinda paylasilir Bu iller sunlardir Il Il merkezi Konumu Harita Ada Arma BayrakLas Palmas ili Las Palmas Dogudaki adalar Gran Canaria Fuerteventura LanzaroteSanta Cruz de Tenerife ili Santa Cruz Batidaki adalar Tenerife La Palma La Gomera El HierroTarim ve ekonomiAdalarda tutun domates muz portakal tariminin yani sira turizm en buyuk gelir kaynagidir Onceleri onemli bir deniz iskelesi olan sonralariysa hava ulasim duragi olan adalara ozellikle Kuzey Bati Avrupa dan cok sayida turist gelir Bu durumda turizm ada halkinin tarimdan turzimdeki hizmet sektorlerine kaymasina sebep olmustur Adalari yillik turistik ziyaretci sayisi 15 milyonu asmistir Turistlerin 2017 de adalardan gelisi milyon olarak Tenerife 5928 Gran Canaria 4478 Lanzarote 2929 Fuerteventura 2219 La Palma 0294 La Gomera ve El Hierro 0128Demografi2019 nufus sayimina gore Kanarya Adalari nufusu 2 153 389 kisidir Adalara gore nufus su sekildedir Tenerife 917 841 nufuslu Gran Canaria 851 231 nufuslu Lanzarote 152 289 nufuslu Fuerteventura 116 886 nufuslu La Palma 82 671 nufuslu La Gomera 21 503 nufuslu El Hierro 10 968 nufuslu Din Nufusun cogunlugu Katolik tir goc neticesinde takimadaya gelen Muslumanlar ve Hindular da vardir Diger dinler Protestanlik Afrika kokenli Amerikali dinleri Cin dinleri Budizm Yahudilik ve Bahailik tir Bir neo pagan yerel putperest din Guance Halk Kilisesi de bulunmaktadir Kanarya Adalari Islam Federasyonu bu takimadadadir Bununla birlikte Kanarya Adalari Pedro de Betancur Guatemala da misyoner ve Jose de Anchieta Brezilya da misyoner gibi iki Katolik azizin dogum yeri olmustur Kanarya Adalari ana dini festivali Candelaria Bazilikasi hac oldugunu bu festivalde hacilar Kanarya Adalari koruyucusudur ziyaret etmek icin bu kutsal sehre gelir Her 14 ve 15 Agustos ta kutlanir KomsulariFas Madeira AdalariFotograflarTeide Tenerife Las Palmas da San Telmo Parki Tenerife adasindan gorunum Candelaria Bazilikasi Tenerife Auditorio de TenerifeKaynakca a b ISTAC Estadisticas de la Comunidad Autonoma de Canarias 26 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ekim 2020 Real Decreto 743 2019 de 20 de diciembre por el que se declaran oficiales las cifras de poblacion resultantes de la revision del Padron municipal referidas al 1 de enero de 2019 PDF 28 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Ekim 2020 Religiones entre continentes Minorias religiosas en Canarias Editado por la Universidad de La Laguna PDF 15 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 23 Aralik 2015 Ayrica bakinizSanta Cruz de Tenerife Santa Cruz de Tenerife ili Las Palmas de Gran Canaria Las Palmas ili Gran Canaria Fuerteventura Lanzarote La Palma La Gomera El Hierro TenerifeDis baglantilarWikimedia Commons ta Kanarya Adalari ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Ispanyolca