Kimyasal bir bileşik, kimyasal bağlarla bir arada tutulan birden fazla kimyasal elementin atomlarını içeren birçok özdeş molekülden (veya moleküler varlıklardan) oluşan kimyasal maddedir. Dolayısıyla tek bir elementin atomlarından oluşan bir molekül bileşik değildir. Bir bileşik, diğer maddelerle etkileşimi içerebilen kimyasal reaksiyonla farklı bir maddeye dönüştürülebilir. Bu süreçte atomlar arasındaki bağlar kırılabilir ve/veya yeni bağlar oluşabilir.
Bileşen atomlarının birbirine nasıl bağlandığına göre ayırt edilen dört ana bileşik türü vardır. Moleküler bileşikler kovalent bağlarla bir arada tutulur; iyonik bileşikler iyonik bağlarla bir arada tutulur; intermetalik bileşikler metalik bağlarla bir arada tutulur; Koordinasyon kompleksleri koordine kovalent bağlarla bir arada tutulur. Stokiyometrik olmayan bileşikler tartışmalı marjinal durum oluşturur.
Kimyasal formül, sayısal alt simgelerle birlikte standart kimyasal sembolleri kullanarak, bileşik moleküldeki her elementin atom sayısını belirtir. Birçok kimyasal bileşiğin, Kimyasal Özetler Servisi tarafından atanan benzersiz bir CAS numarası tanımlayıcısı vardır. Dünya çapında 350.000'den fazla kimyasal bileşik (kimyasal karışımları dahil) üretim ve kullanım için tescil edilmiştir.
Kimyasal bir bileşik, iki ya da daha fazla elementin sabit kütle oranında birleşmesiyle oluşan saf maddelere denir. Bileşiklerin en küçük yapı taşı moleküllerdir.
Bileşiklerin özellikleri
- Bileşiklerin çoğu moleküler yapıdadır. Ama tuz gibi iyonik bileşikler atomik yapıdadır.
- Bileşikler belirli formüllerle ifade edilir. Örneğin Asetonitrilin formülü CH3CN olarak ifade edilir.
- Bileşikler kimyasal yöntemlerle bileşenlerine ayrılabilir ama fiziksel yöntemlerle bileşenlerine ayrılamazlar.
- Bileşikler kendini oluşturan elementlerin özelliklerini göstermezler. En bilinen örneği ise yakıcı olan oksijen ve yanıcı olan hidrojenin birleşerek yangın söndürücü olarak kullanılan H2O'yu oluşturması.
- Belirli ayırt edici özellikleri vardır.
- Bileşik ile karışımın farkı:
- Bileşikler belirli sayıda element atomunun kimyasal bir bağ ile bağlanmasıyla oluşur. Ancak karışımın belirli bir formülü yoktur. Bileşikleri oluşturan elementler bir araya gelerek kendi özelliklerini kaybederler fakat karışımları oluşturan maddeler kendi özelliklerini kaybetmezler.
Bazı bileşik örnekleri
- Sodyum klorür: NaCl
- Potasyum permanganat: KMnO4
- Asetik asit: CH3COOH
- Kalsiyum karbonat: CaCO3
- Amonyum fosfat: (NH4)3PO4
- Hidrojen klorür: HCl
- Kükürt dioksit: SO2
- Karbondioksit: CO2
- Glukoz: C6H12O6
- Su: H2O
- Potasyum nitrat: KNO3
- Amonyak: NH3
- Metan: CH4
- Potasyum nitrat: KNO3
- Sülfürik asit: H₂SO₄
- Kalsiyum hidroksit: Ca(OH)2
- Sodyum bikarbonat: NaHCO3
Karışımlar ile arasındaki farklar
Bileşiklerin özellikleri | Karışımların özellikleri |
---|---|
1-Bileşiği oluşturan maddeler belirli oranlarda birleşir. | 1 – Karışımı oluşturan maddeler istenen oranlarda karıştırılabilirler. |
2- Saf maddelerdir. Hepsi homojendir. | 2 – Saf değillerdir. Homojen ve heterojen olabilir. |
3- Belirli erime, kaynama noktalarına sahiptirler. | 3 – Erime ve sabit değildir. |
4- Fiziksel değil kimyasal yöntemlerle bileşenlerine ayrılabilir. | 4 – Fiziksel yöntemlerle bileşenlerine ayrıştırılabilir. |
5- Belirli sembolleri vardır. | 5 – Formülleri veya sembolleri yoktur. |
6- Meydana geldikleri elementlerin fiziksel ve kimyasal özelliklerini korumazlar. | 6 – Karışanlar özelliklerini karışım içerisinde de korurlar. |
Kimya ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Kaynakça
- ^ Wang, Zhanyun; Walker, Glen W.; Muir, Derek C. G.; Nagatani-Yoshida, Kakuko (22 Ocak 2020). "Toward a Global Understanding of Chemical Pollution: A First Comprehensive Analysis of National and Regional Chemical Inventories". Environmental Science & Technology. 54 (5). ss. 2575-2584. Bibcode:2020EnST...54.2575W. doi:10.1021/acs.est.9b06379. hdl:20.500.11850/405322. (PMID) 31968937.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kimyasal bir bilesik kimyasal baglarla bir arada tutulan birden fazla kimyasal elementin atomlarini iceren bircok ozdes molekulden veya molekuler varliklardan olusan kimyasal maddedir Dolayisiyla tek bir elementin atomlarindan olusan bir molekul bilesik degildir Bir bilesik diger maddelerle etkilesimi icerebilen kimyasal reaksiyonla farkli bir maddeye donusturulebilir Bu surecte atomlar arasindaki baglar kirilabilir ve veya yeni baglar olusabilir Saf su H2O bir bilesige ornektir Molekulun top ve cubuk modeli iki kisim hidrojenin beyaz ve bir kisim oksijenin kirmizi mekansal iliskisini gosterir Bilesen atomlarinin birbirine nasil baglandigina gore ayirt edilen dort ana bilesik turu vardir Molekuler bilesikler kovalent baglarla bir arada tutulur iyonik bilesikler iyonik baglarla bir arada tutulur intermetalik bilesikler metalik baglarla bir arada tutulur Koordinasyon kompleksleri koordine kovalent baglarla bir arada tutulur Stokiyometrik olmayan bilesikler tartismali marjinal durum olusturur Kimyasal formul sayisal alt simgelerle birlikte standart kimyasal sembolleri kullanarak bilesik molekuldeki her elementin atom sayisini belirtir Bircok kimyasal bilesigin Kimyasal Ozetler Servisi tarafindan atanan benzersiz bir CAS numarasi tanimlayicisi vardir Dunya capinda 350 000 den fazla kimyasal bilesik kimyasal karisimlari dahil uretim ve kullanim icin tescil edilmistir Kimyasal bir bilesik iki ya da daha fazla elementin sabit kutle oraninda birlesmesiyle olusan saf maddelere denir Bilesiklerin en kucuk yapi tasi molekullerdir Bilesiklerin ozellikleriBilesiklerin cogu molekuler yapidadir Ama tuz gibi iyonik bilesikler atomik yapidadir Bilesikler belirli formullerle ifade edilir Ornegin Asetonitrilin formulu CH3CN olarak ifade edilir Bilesikler kimyasal yontemlerle bilesenlerine ayrilabilir ama fiziksel yontemlerle bilesenlerine ayrilamazlar Bilesikler kendini olusturan elementlerin ozelliklerini gostermezler En bilinen ornegi ise yakici olan oksijen ve yanici olan hidrojenin birleserek yangin sondurucu olarak kullanilan H2O yu olusturmasi Belirli ayirt edici ozellikleri vardir Bilesik ile karisimin farki Bilesikler belirli sayida element atomunun kimyasal bir bag ile baglanmasiyla olusur Ancak karisimin belirli bir formulu yoktur Bilesikleri olusturan elementler bir araya gelerek kendi ozelliklerini kaybederler fakat karisimlari olusturan maddeler kendi ozelliklerini kaybetmezler Bilesikler kovalent ve iyonik olarak siniflandirilir Bazi bilesik ornekleri Sodyum klorur NaCl Potasyum permanganat KMnO4 Asetik asit CH3COOH Kalsiyum karbonat CaCO3 Amonyum fosfat NH4 3PO4 Hidrojen klorur HCl Kukurt dioksit SO2 Karbondioksit CO2 Glukoz C6H12O6 Su H2O Potasyum nitrat KNO3 Amonyak NH3 Metan CH4 Potasyum nitrat KNO3 Sulfurik asit H SO Kalsiyum hidroksit Ca OH 2 Sodyum bikarbonat NaHCO3Karisimlar ile arasindaki farklarBilesiklerin ozellikleri Karisimlarin ozellikleri1 Bilesigi olusturan maddeler belirli oranlarda birlesir 1 Karisimi olusturan maddeler istenen oranlarda karistirilabilirler 2 Saf maddelerdir Hepsi homojendir 2 Saf degillerdir Homojen ve heterojen olabilir 3 Belirli erime kaynama noktalarina sahiptirler 3 Erime ve sabit degildir 4 Fiziksel degil kimyasal yontemlerle bilesenlerine ayrilabilir 4 Fiziksel yontemlerle bilesenlerine ayristirilabilir 5 Belirli sembolleri vardir 5 Formulleri veya sembolleri yoktur 6 Meydana geldikleri elementlerin fiziksel ve kimyasal ozelliklerini korumazlar 6 Karisanlar ozelliklerini karisim icerisinde de korurlar Kimya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Kaynakca Wang Zhanyun Walker Glen W Muir Derek C G Nagatani Yoshida Kakuko 22 Ocak 2020 Toward a Global Understanding of Chemical Pollution A First Comprehensive Analysis of National and Regional Chemical Inventories Environmental Science amp Technology 54 5 ss 2575 2584 Bibcode 2020EnST 54 2575W doi 10 1021 acs est 9b06379 hdl 20 500 11850 405322 PMID 31968937