Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kuluçka süresi, canlının patojenik organizmaya, kimyasal maddeye ya da radyasyona maruz kalma ile belirgin belirtilerin ve bulguların ortaya çıkması arasında geçen süre. Tipik olarak enfeksiyon hastalıklarında, konakta belirtilerin ortaya çıkabilmesi için enfeksiyöz organizmanın çoğalması dönemidir.
Gizli ya da gecikme süresi de denilebilmektedir. Gizli dönem ve kuluçka süresi arasındaki fark: kuluçka süresi, bulaş ve hastalığın klinik başlangıcı arasındaki süreyi ifade ederken; gizli dönem, bulaş ve bulaştıktan sonra hastalığın yayılım göstermesi arasındaki zamanı ifade eder. Bu dönemlerin süreleri hastalıktan hastalığa ve hastalığa maruz kalan canlıya göre değişiklik gösterir. Bir kişi hastalık taşıyıcı olabilir, tıpkı belirti göstermeksizin boğazda streptococcus bulunması gibi. Hastalığa bağlı olarak, hasta kişi kuluçka süresinde bulaştırıcı olabilir ya da olmayabilir.
Klinik gecikme sırasında enfeksiyon subkliniktir. klinik gecikme süresinde virüs aktif olarak replike olur. farklı olarak virüs replikasyonu olmaz. Örneğin HIV enfeksiyonunun klinik gecikmesinde. AIDS'in ilk başlarında HIV, hiçbir belirti göstermez ve hiçbir bulguya neden olmaz, buna rağmen lenf sisteminde çoğalır ve hızla birikerek geniş bir neden olur. Bu kişiler hastalığı bulaştırabilirler.
İçsel ve dışsal kuluçka dönemi
"İçsel kuluçka dönemi" ve "dışsal kuluçka dönemi" terimleri vektör kaynaklı hastalıklarda kullanılır. İçsel kuluçka süresi etkenin kesin konak tarafından alınıp bu konaktaki gelişimini tamamladığı süredir. Dışsal kuluçka süresi ise etkenin ara konak tarafından alınıp bu konaktaki gelişimini tamamladığı süredir.
Faktörlerin belirlenmesi
Bir hastalığa özel kuluçka süresini aşağıdaki faktörler de dahil çeşitli faktörler etkiler:
- Enfeksiyöz etkenin dozu ya da alınma bölgesi
- Alınma yolu
- Enfeksiyöz etkenin çoğalma oranı
- Konakçı duyarlılığı ve bağışıklık sisteminin durumu
Örnekler
Bireyler arası farklar nedeniyle, kuluçka süresi her zaman bir aralık olarak ifade edilir. Bu bilgiler her zaman mevcut olmasa da mümkün olduğunda %10 ila %90'lık bir aralığı ifade etmek en iyisidir.
Birçok durum için yetişkinlerde kuluçka süresi çocuk ve bebeklerden daha uzun sürer. Grip
| Hastalık | asgari | azami | dönem |
|---|---|---|---|
| Pasteurella multocidanedenli Sellulit | 0 | 1 | gün |
| Suçiçeği | 9 | 21 | gün |
| Kolera | 0.5 | 4.5 | gün |
| Erythema infectiosum (Beşinci hastalık) | 13 | 18 | gün |
| 1 | 3 | gün | |
| Nezle | 1 | 3 | gün |
| Deng humması | 3 | 14 | gün |
| Ebola | 1 | 21 (95%), 42 (98%) | gün |
| Roseola | 5 | 15 | gün |
| HIV | 2 | 3 | hafta, ay ya da daha fazlası |
| Infectious mononucleosis (glandular fever) | 28 | 42 | gün |
| Kuru hastalığı | 10.3 | 13.2 | yıl |
| Marburg | 5 | 10 | gün |
| Kızamık | 9 | 12 | gün |
| Kabakulak | 14 | 18 | gün |
| Norovirus | 1 | 2 | gün |
| Boğmaca | 7 | 14 | gün |
| Çocuk felci | 7 | 14 | gün |
| Kuduz | 1 | 3 | ay, ancak <1 hafta >1 yıl arasında değişebilir. |
| Kayalık dağlar benekli ateşi | 2 | 14 | gün |
| Kızamıkçık | 14 | 21 | gün |
| Kızıl (hastalık) | 1 | 4 | gün |
| SARS | 1 | 10 | gün |
| Çiçek hastalığı | 7 | 17 | gün |
| Tetanos | 7 | 21 | gün |
Ayrıca bakınız
- Prodromal dönem
- Karantina
- Pencere dönemi, bulaş ile enfeksiyonun laboratuvar testleri yapılarak tespit edilebilmesi arasındaki süre. Pencere dönemi kuluçka süresinden uzun ya da kısa olabilir.
- Viral uyku
- Yavaş virüs enfeksiyonu
Kaynakça
- ^ Sharara, A. I. (1997). "Chronic hepatitis C". Southern Medical Journal. 90 (9). ss. 872-7. doi:10.1097/00007611-199709000-00002. (PMID) 9305294.
- ^ Cellulitis 9 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., kidshealth.org.
- ^ [1] 3 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Accessed 2012-05-28.
- ^ Azman, Andrew S.; Rudolph, Kara E.; Cummings, Derek A.T.; Lessler, Justin (2013). "The incubation period of cholera: A systematic review". Journal of Infection. 66 (5). ss. 432-8. doi:10.1016/j.jinf.2012.11.013. (PMC) 3677557 $2. (PMID) 23201968.
- ^ Erythema Infectiosum 19 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . at eMedicine
- ^ Seasonal Influenza (Flu) 21 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Centers for Disease Control and Prevention, cdc.gov.
- ^ Lessler, Justin; Reich, Nicholas G; Brookmeyer, Ron; Perl, Trish M; Nelson, Kenrad E; Cummings, Derek AT (2009). "Incubation periods of acute respiratory viral infections: A systematic review". The Lancet Infectious Diseases. 9 (5). ss. 291-300. doi:10.1016/S1473-3099(09)70069-6. (PMC) 4327893 $2. (PMID) 19393959.
- ^ Common cold 23 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., The Mayo Clinic, mayoclinic.com.
- ^ Gubler, D. J. (1998). "Dengue and dengue hemorrhagic fever". Clinical Microbiology Reviews. 11 (3). ss. 480-96. (PMC) 88892 $2. (PMID) 9665979.[]
- ^ Are the Ebola outbreaks in Nigeria and Senegal over? 14 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., World Health Organization, who.int.
- ^ Roseola Infantum 11 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . at eMedicine
- ^ Kahn, James O.; Walker, Bruce D. (1998). "Acute Human Immunodeficiency Virus Type 1 Infection". New England Journal of Medicine. 339 (1). ss. 33-9. doi:10.1056/NEJM199807023390107. (PMID) 9647878.
- ^ Macnair, Trisha, Glandular fever 8 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., BBC, bbc.co.uk.
- ^ Huillard d'Aignaux, J. N.; Cousens, S. N.; MacCario, J; Costagliola, D; Alpers, M. P.; Smith, P. G.; Alpérovitch, A (2002). "The incubation period of kuru". Epidemiology. 13 (4). ss. 402-8. doi:10.1097/00001648-200207000-00007. (PMID) 12094094.
- ^ Questions and Answers About Marburg Hemorrhagic Fever 29 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Centers for Disease Control and Prevention, cdc.gov.
- ^ Measles 4 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., American Osteopathic College of Dermatology, aocd.org.
- ^ Mumps Disease, Questions & Answers 20 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., vaccineinformation.org.
- ^ Norovirus 6 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Centers for Disease Control and Prevention, cdc.gov.
- ^ Pertussis 20 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., GPnotebook, gpnotebook.co.uk.
- ^ Polio 20 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., GPnotebook, gpnotebook.co.uk.
- ^ "WHO - Rabies". who.int. 18 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Haziran 2016.
- ^ Rocky Mountain Spotted Fever 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., About.com.
- ^ Scarlet Fever 29 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . at eMedicine
- ^ World Health Organization (WHO), Severe acute respiratory syndrome 16 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., www.who.int.
- ^ Smallpox Disease Overview 2 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Centers for Disease Control and Prevention, cdc.gov.
- ^ Tetanus 1 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . at eMedicine
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kulucka suresi canlinin patojenik organizmaya kimyasal maddeye ya da radyasyona maruz kalma ile belirgin belirtilerin ve bulgularin ortaya cikmasi arasinda gecen sure Tipik olarak enfeksiyon hastaliklarinda konakta belirtilerin ortaya cikabilmesi icin enfeksiyoz organizmanin cogalmasi donemidir Bazi hastaliklarda bu diyagramda gosterildigi gibi gizli donem kulucka suresinden daha kisadir Bir kisi herhangi bir hastalik belirtisi gostermeden enfeksiyonu yayabilir Boyle enfeksiyonlara subklinik enfeksiyon denir Gizliya da gecikme suresi de denilebilmektedir Gizli donem ve kulucka suresi arasindaki fark kulucka suresi bulas ve hastaligin klinik baslangici arasindaki sureyi ifade ederken gizli donem bulas ve bulastiktan sonra hastaligin yayilim gostermesi arasindaki zamani ifade eder Bu donemlerin sureleri hastaliktan hastaliga ve hastaliga maruz kalan canliya gore degisiklik gosterir Bir kisi hastalik tasiyici olabilir tipki belirti gostermeksizin bogazda streptococcus bulunmasi gibi Hastaliga bagli olarak hasta kisi kulucka suresinde bulastirici olabilir ya da olmayabilir Klinik gecikme sirasinda enfeksiyon subkliniktir klinik gecikme suresinde virus aktif olarak replike olur farkli olarak virus replikasyonu olmaz Ornegin HIV enfeksiyonunun klinik gecikmesinde AIDS in ilk baslarinda HIV hicbir belirti gostermez ve hicbir bulguya neden olmaz buna ragmen lenf sisteminde cogalir ve hizla birikerek genis bir neden olur Bu kisiler hastaligi bulastirabilirler Icsel ve dissal kulucka donemi Icsel kulucka donemi ve dissal kulucka donemi terimleri vektor kaynakli hastaliklarda kullanilir Icsel kulucka suresi etkenin kesin konak tarafindan alinip bu konaktaki gelisimini tamamladigi suredir Dissal kulucka suresi ise etkenin ara konak tarafindan alinip bu konaktaki gelisimini tamamladigi suredir Faktorlerin belirlenmesiBir hastaliga ozel kulucka suresini asagidaki faktorler de dahil cesitli faktorler etkiler Enfeksiyoz etkenin dozu ya da alinma bolgesi Alinma yolu Enfeksiyoz etkenin cogalma orani Konakci duyarliligi ve bagisiklik sisteminin durumuOrneklerBireyler arasi farklar nedeniyle kulucka suresi her zaman bir aralik olarak ifade edilir Bu bilgiler her zaman mevcut olmasa da mumkun oldugunda 10 ila 90 lik bir araligi ifade etmek en iyisidir Bircok durum icin yetiskinlerde kulucka suresi cocuk ve bebeklerden daha uzun surer Grip Hastalik asgari azami donemPasteurella multocidanedenli Sellulit 0 1 gunSucicegi 9 21 gunKolera 0 5 4 5 gunErythema infectiosum Besinci hastalik 13 18 gun1 3 gunNezle 1 3 gunDeng hummasi 3 14 gunEbola 1 21 95 42 98 gunRoseola 5 15 gunHIV 2 3 hafta ay ya da daha fazlasiInfectious mononucleosis glandular fever 28 42 gunKuru hastaligi 10 3 13 2 yilMarburg 5 10 gunKizamik 9 12 gunKabakulak 14 18 gunNorovirus 1 2 gunBogmaca 7 14 gunCocuk felci 7 14 gunKuduz 1 3 ay ancak lt 1 hafta gt 1 yil arasinda degisebilir Kayalik daglar benekli atesi 2 14 gunKizamikcik 14 21 gunKizil hastalik 1 4 gunSARS 1 10 gunCicek hastaligi 7 17 gunTetanos 7 21 gunAyrica bakinizProdromal donem Karantina Pencere donemi bulas ile enfeksiyonun laboratuvar testleri yapilarak tespit edilebilmesi arasindaki sure Pencere donemi kulucka suresinden uzun ya da kisa olabilir Viral uyku Yavas virus enfeksiyonuKaynakca Sharara A I 1997 Chronic hepatitis C Southern Medical Journal 90 9 ss 872 7 doi 10 1097 00007611 199709000 00002 PMID 9305294 Cellulitis 9 Aralik 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde kidshealth org 1 3 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Accessed 2012 05 28 Azman Andrew S Rudolph Kara E Cummings Derek A T Lessler Justin 2013 The incubation period of cholera A systematic review Journal of Infection 66 5 ss 432 8 doi 10 1016 j jinf 2012 11 013 PMC 3677557 2 PMID 23201968 Erythema Infectiosum 19 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde at eMedicine Seasonal Influenza Flu 21 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Centers for Disease Control and Prevention cdc gov Lessler Justin Reich Nicholas G Brookmeyer Ron Perl Trish M Nelson Kenrad E Cummings Derek AT 2009 Incubation periods of acute respiratory viral infections A systematic review The Lancet Infectious Diseases 9 5 ss 291 300 doi 10 1016 S1473 3099 09 70069 6 PMC 4327893 2 PMID 19393959 Common cold 23 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Mayo Clinic mayoclinic com Gubler D J 1998 Dengue and dengue hemorrhagic fever Clinical Microbiology Reviews 11 3 ss 480 96 PMC 88892 2 PMID 9665979 olu kirik baglanti Are the Ebola outbreaks in Nigeria and Senegal over 14 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde World Health Organization who int Roseola Infantum 11 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde at eMedicine Kahn James O Walker Bruce D 1998 Acute Human Immunodeficiency Virus Type 1 Infection New England Journal of Medicine 339 1 ss 33 9 doi 10 1056 NEJM199807023390107 PMID 9647878 Macnair Trisha Glandular fever 8 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC bbc co uk Huillard d Aignaux J N Cousens S N MacCario J Costagliola D Alpers M P Smith P G Alperovitch A 2002 The incubation period of kuru Epidemiology 13 4 ss 402 8 doi 10 1097 00001648 200207000 00007 PMID 12094094 Questions and Answers About Marburg Hemorrhagic Fever 29 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Centers for Disease Control and Prevention cdc gov Measles 4 Aralik 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde American Osteopathic College of Dermatology aocd org Mumps Disease Questions amp Answers 20 Kasim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde vaccineinformation org Norovirus 6 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Centers for Disease Control and Prevention cdc gov Pertussis 20 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde GPnotebook gpnotebook co uk Polio 20 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde GPnotebook gpnotebook co uk WHO Rabies who int 18 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Haziran 2016 Rocky Mountain Spotted Fever 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde About com Scarlet Fever 29 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde at eMedicine World Health Organization WHO Severe acute respiratory syndrome 16 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde www who int Smallpox Disease Overview 2 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Centers for Disease Control and Prevention cdc gov Tetanus 1 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde at eMedicine