Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Künt travma veya perforan (delici) olmayan travma; bir fiziksel travma sonrası ortaya çıkan (trafik kazaları, direkt darbeler, saldırılar, spor sırasında yaralanma ve özellikle yaşlı insanlarda düşme sonrası gibi) durumdur. Bir nesne cildi deldiğinde ve vücudun bir dokusuna girerek açık bir yara ve çürük oluşturduğunda ortaya çıkan delici travmadan (penetran) farklı bir durumdur.
| Künt travma | |
|---|---|
 | |
| Kapalı künt kafa travması sonrası göz çevresi morluk. | |
| Uzmanlık | Nöroşirürji |
| Nedenleri | Travma |
| Tanı | Muayene, BT, MRG, USG |
| Tedavi | İlaç, ameliyat,takip |
Künt travma, ezilmelere, sıyrıklara, yırtılmalara, iç kanamalara, kemik kırıklarına ve ölüme neden olabilir.
Dünya çapında, 35 yaşın altındaki kişilerde önemli bir sakatlık ve ölüm nedeni olan bir travmadır.
Sınıflandırma
Künt karın travması
Künt karın travması (BAT) tüm künt travmaların %75'ini oluşturur ve bu yaralanmanın en yaygın tipidir. Trafik kazalarında ani yavaşlamanın sürücüyü direksiyon simidine, gösterge panosuna veya emniyet kemerine sıkıştırcağı durumlarda oluşabilir. Kontüzyonlara veya iç organların yırtılmasına neden olabilir. Uygulanan kuvvete bağlı olarak kısaca organ içi basınç artışı daha ciddidir. Başlangıçta, ciddi iç karın yaralanmasının meydana geldiğine dair birkaç belirti olabilir. Bu da değerlendirmeyi daha zor hale getirir ve yüksek derecede klinik şüpheyle yaklaşmayı gerektirir.
Karın içi organlara zarar verme potansiyeli olan iki temel fiziksel mekanizma vardır; ve ivme. İlki, yumruk gibi doğrudan bir darbe veya emniyet kemeri ve direksiyon simidi gibi esnek olmayan bir nesneyle sıkıştırmadan oluşur. Bu kuvvet içi boş bir organı deforme edebilir, lümen içi basıncını artırabilir ve muhtemelen yırtılmaya neden olabilir.
İvme ise bağırsak gibi karın içindeki hareketli organların tutunduğu noktalarda esneme ve kopmalara neden olur. Bu, bağırsak yırtılmasına ve mezenter içinde dolaşan kan damarlarının yaralanmasına neden olabilir. Bu mekanizmaların klasik örnekleri, boyunca bir hepatik yırtılma ve yaralanmasıdır.
Künt karın travması 'iç organ yaralanması' ile tanımlandığında karaciğer ve dalak (bakınız ) en sık etkilenir, ardından ince bağırsak gelir.
Nadir durumlarda, bu yaralanma Heimlich manevrası,Kalp masajı girişimleri ve hava yolunu temizlemek için manuel müdahjaleler gibi tıbbi tekniklerle de olabilmektedir. Bunlar nadir örnekler olsa da hayat kurtaran bu teknikleri uygularken aşırı kuvvet uygulanmasından kaynaklandığı öne sürülmüştür. Son olarak, enfeksiyöz mononükleoz veya 'mono'dan iyileşenlerde hafif künt abdominal travma ile dalak rüptürü oluşumu bildirilmiştir.
Sporda künt karın travması
Spor yaralanmalarında künt travmayı değerlendirmede öncelik, kontüzyonları ve kas-tendinöz yaralanmalarını iç organ ve bağırsak yaralanmalarından ayırmak ve kan kaybı geliştirme potansiyelini bilmek ve buna göre müdahale etmektir. Kasklar, omuz yastıkları ve diz darbelerinden kaynaklanan künt böbrek travmaları futbolda, dövüş sanatlarında ve arazi aracı kazalarında tanımlanmıştır.
Künt göğüs travması
Göğüs bölgesine gelen travmları kapsamaktadır. Genel olarak, bu aynı zamanda doğrudan künt kuvvetin (bir saldırıda yumruk veya sopa gibi), hızlanma veya yavaşlamanın (otomobil kazasından kaynaklananlar gibi), kaydırıcı kuvvetin (hızlanma ve yavaşlamanın ani gelişen bir kombinasyonu) neden olduğu hasarları da içerir. Sıkıştırma (bir kişinin üzerine düşen ağır bir nesne gibi) ve patlamalar (bir tür patlama gibi) sebep olabilir. Yaygın belirti ve semptomlar morarma kadar basit olabileceği gibi bazen hipoksi, ventilasyon-perfüzyon uyumsuzluğu, ve torasik organların etkilenme şeklinden dolayı azalmış kardiyak debi gibi komplike durumları içerir. Künt göğüs travması her zaman dışarıdan fark edilmeyebilir. Bu tür iç yaralanmalar travmanın ilk oluştuğu anda veya hatta saatler sonrasına kadar belirti veya semptom göstermeyebilir. Bu tür yaralanmaları tanımlamak için bazen yüksek derecede klinik şüphe gerekebilir, bu gibi durumlarda bir BT taraması yararlı olabilir. Göğüs travmalarının sadece %10-15'i ameliyat gerektirir, ancak kalp, akciğerler ve büyük damarlar üzerinde ciddi etkileri olabilir.
Oluşabilecek en acil yaşamı tehdit eden yaralanmalar tansiyon pnömotoraks, açık pnömotoraks, hemotoraks, , kardiyak tamponad ve hava yolu tıkanıklığı/yırtılmasıdır.
Yaralanmaların en yaygın olanı göğüs tüpü olarak adlandırılan bir interkostal drenajın yerleştirilmesi olan bir prosedürü gerektirebilir. Bu tüp tipik olarak, akciğerlerin şişme yeteneğini engelleyen ve böylece vücudun çalışmasına izin veren hayati gazları değiştiren basınçlarda (genellikle yanlış yere sıkışmış hava veya kan nedeniyle) belirli bir dengeyi sağlamaya yardımcı olduğu için yerleştirilir. Kullanılan daha az yaygın bir prosedür, kalbi çevreleyen kanın boşaltolarak kalbin uygun şekilde kan pompalama yeteneğini yeniden kazanmasına izin veren Bazı acil durumlarda acil torakotomi uygulanabilir.
Künt kafa travması
Kafatası, yüz, gözler ve boyun dahil olmak üzere pek çok yapı risk altında olsa da, kafaya künt travma ile ilgili birincil klinik endişe beyne verilen hasardır. Hastanın hava yolu, dolaşımı ve solunumu değerlendirildikten sonra boyunda travma şüphesi varsa boyunluk takılabilir. Kafaya künt travmanın değerlendirilmesi, morluklar, kontüzyonlar, laserasyonlar ve sıyrıklar dahil olmak üzere kraniyal travma kanıtı için ikincil inceleme ile devam eder. Dış yaralanmaya ek olarak, beyindeki hasarı değerlendirmek için tipik olarak kapsamlı bir nörolojik muayene yapılır. Yaralanma ve muayene durumuna bağlı olarak, kafatası ve beynin BT taraması istenebilir. Bu tetkikler kafatası içindeki kanı veya kafatası kemiklerinin kırılmasını değerlendirmek için yapılır.
Travmatik beyin hasarı
Travmatik beyin hasarı (TBH) önemli bir morbidite ve mortalite nedenidir ve en sık olarak düşmeler, motorlu araç kazaları, spor ve işle ilgili yaralanmalar ve saldırılardan kaynaklanır. 25 yaş altı hastalarda en sık ölüm nedenidir. TBI, artan morbidite ve mortalite ile ilişkili olarak hafiften şiddetliye derecelendirilir.
Daha şiddetli travmatik beyin hasarı olan hastaların çoğunda, , ve subaraknoid kanama, subdural hematom, epidural hematom ve dahil olmak üzere çeşitli intrakraniyal yaralanmaların bir kombinasyonu vardır. Travmatik bir kazayı takiben beyin fonksiyonunun iyileşmesi oldukça değişkendir ve meydana gelen spesifik intrakraniyal yaralanmalara bağlıdır. Ancak ilk değerlendirme sırasındaki nörolojik durum kadar ilk hasarın ciddiyeti ile nörolojik fonksiyonun gelişimi arasında önemli bir korelasyon vardır. Bu, kalıcı nörolojik bozukluk gelişimi açısından da önemlidir. Beyinde ödem (şişme) veya kanama endişesi varsa, kafatasının bir kısmının açıldığı hemikraniektomi gibi ameliyat gerektirebilir ve bu durum kafa içi basıncını düşürmeyi hedefleyebilir.
Ekstremitelerde künt travma
Ekstremitelerin (kollar, bacaklar, eller, ayaklar gibi) yaralanması son derece yaygındır. Düşmeler, üst ekstremite yaralanmalarının %30'unu ve alt ekstremite yaralanmalarının %60'ını oluşturan en yaygın etiyolojidir. Yalnızca üst ekstremite yaralanmaları için en yaygın mekanizma makine kullanımı veya alet kullanımıdır. İş kazaları ve araç kazaları da yaygın nedenlerdir. Yaralı ekstremite, yumuşak dokular, sinirler, damarlar ve kemikleri içeren dört ana fonksiyonel bileşen açısından incelenir.Damarlar genişleyen hematom, bruit, distal nabız muayenesi ve iskemi belirtileri/semptomları açısından incelenir ve esas olarak şu soru sorulur: “Yaralı bölgeden kan, yaralanmayı geçen kısımlara yeterince girecek şekilde geçiyor mu?” Cevabın “evet” olduğu açık olmadığında, bilgisayarlı tomografi arteriyografisi ile ileri değerlendirmeye rehberlik etmek için yaralı ekstremite indeksi veya ayak bileği-kol indeksi kullanılabilir. Bu durumda özel bir tarayıcı ve damarları insan elinin hissedebileceğinden veya insan gözünün görebileceğinden daha ince ayrıntılarla incelemeyi kolaylaştıran bir madde kullanır. Yumuşak doku hasarı rabdomiyolize (yaralı kasın böbrekleri etkileyebilecek hızlı bir şekilde parçalanması) yol açabilir veya potansiyel olarak kompartman sendromu geliştirebilir (kas bölmelerinde basınç biriktiğinde aynı bölmedeki sinirlere ve damarlara zarar verir). Kemikler, deformite (şekilsiz), morarma veya eklem gevşekliği (normalden daha gevşek veya daha esnek) gözlenirse düz film röntgeni veya bilgisayarlı tomografi ile değerlendirilir. Nörolojik değerlendirme başlıca sinir fonksiyonlarının testlerini içerir. , ve medyan sinirler üst ekstremitenin, femoral, siyatik, ve sinirlerin alt ekstremitenin sinirleridir. Yaralanmanın boyutuna ve ilgili yapılara bağlı olarak cerrahi tedavi gerekli olabilir, ancak çoğu ameliyatsız olarak yönetilir.
Künt pelvik travma
Künt pelvik travmanın en yaygın nedenleri motorlu araç kazaları ve düşmelerdir. Bu nedenle pelvik yaralanmalar genellikle başka yerlerdeki ek travmatik yaralanmalarla ilişkilidir. Özellikle pelviste, risk altındaki yapılar arasında pelvik kemikler, proksimal femur, iliak arterler gibi büyük kan damarları, idrar yolu, üreme organları ve rektum bulunur.
Birincil endişelerden biri, kanama, üretra ve mesane hasarı ve sinir hasarı gibi sayısız komplikasyonla ilişkili olan pelvik kırık riskidir. Pelvik travmadan şüpheleniliyorsa, acil sağlık hizmetleri personeli, hastanın pelvisini stabilize etmek ve hastalar hastaneye nakledilirken bu yapılara daha fazla zarar gelmesini önlemek için hastalara bir pelvik bağlayıcı yerleştirebilir. Acil serviste travma hastalarının değerlendirilmesi sırasında, pelvisin stabilitesi tipik olarak sağlık hizmeti sağlayıcısı tarafından kırığın meydana gelip gelmediğini belirlemek için değerlendirilir. Sağlık personeli daha sonra kırıkları tespit etmek için X-ray veya CT taraması gibi görüntülemeler isteyebilirler; bununla birlikte, yaşamı tehdit eden kanama endişesi varsa, hastalara pelvisin röntgeni çekilmelidir. Hastanın ilk tedavisini takiben, kırıkların önemli ise cerrahi olarak tedavi edilmesi gerekebilir, bazı küçük kırıklar ise ameliyat gerektirmeden iyileşebilir.
Aorta, iliak arterler veya pelvisteki venlerin hasar görmesinden kaynaklanabilen kanama, yaşamı tehdit eden bir durumdur. Pelvik travmaya bağlı kanamaların çoğu damarlardaki yaralanmalardan kaynaklanır. Travmatik kazalardan sonra sıklıkla yapılan FAST taraması sırasında ultrason yoluyla pelviste sıvı (genellikle kan) saptanabilir. Bir hasta FAST taramasında bariz kan yokluğunda hemodinamik olarak bozukluk gösteriyorsa retroperitoneal hematom olarak bilinen retroperitoneal boşluğa kanama endişesi olabilir. Kanamanın durdurulması, yerleşim yerine ve şiddetine bağlı olarak endovasküler müdahale veya ameliyat gerektirebilir.
Teşhis
Çoğu durumda, travmatik yaralanmanın ilk değerlendirmesi ve stabilizasyonu, yaşamı tehdit eden yaralanmaların hemen tanımlanması ve tedavi edilmesine ilişkin aynı genel ilkeleri takip eder. ABD'de, Amerikan Cerrahlar Koleji, travmatik yaralanmaların ilk değerlendirmesi, stabilizasyonu, tanısal akıl yürütmesi ve bu genel ilkeyi kodlayan tedavisine adım adım bir yaklaşım sağlayan Gelişmiş Travma Yaşam Desteği kılavuzlarını yayınlar. Değerlendirme tipik olarakhastanınhava yolunun açık ve yetkin olduğundan, nefes almanın rahat olduğundan ve dolaşımın – yani hissedilebilen nabızların – mevcut olduğundan emin olarak başlar. Bu öncelikler bazen "A, B, C'ler" (Havayolu, Solunum ve Dolaşım) olarak tanımlanır ve herhangi bir canlandırma veya triyajın ilk adımıdır. Ardından, kazanın veya yaralanmanın geçmişi, aile, arkadaşlar, mevcut olabilecek önceki tedaviyi yapan doktorlar gibi kaynaklardan herhangi bir tıbbi, diyet (son oral alımın zamanlaması) ve anamnez ile desteklenir. Tanı harcanan zaman, klinik değerlendirme ve teknolojinin uygun kullanımı kombinasyonu ile hızlandırılmalıdır Bazen (DPL) ya da (hızlı) Başucu ultrason incelemesi ile devam etmeksizin laparotomi uygulanabilir. Zaman ve hastanın stabilitesi izin veriyorsa, varsa BT incelemesi yapılabilir. Avantajları arasında, yaralanmanın derecelendirilmesini ve bazen cerrahiden kaçınma veya cerrahiyi ertelemeyi sağlamak gelir. Dezavantajları, görüntüleri elde etmek için geçen süreve hastanın acil servis veya cerrahi personelin görüş alanından uzaklaştırılmasını içerir. Birçok kurum, ilk değerlendirmenin ardından hangi görüntülerin elde edileceğini belirlemek için ATLS yönergeleri gibi bir algoritmanın yardımını kullanır. Bu algoritmalar yaralanma mekanizmasını, fizik muayeneyi ve hastanın yaşamsal bulgularını dikkate alarak hastaların görüntülemeye mi yoksa doğrudan ameliyata mı devam edeceğini belirler.
Son zamanlarda, künt karın travması olan hastaların daha fazla değerlendirmeye gerek kalmadan güvenle taburcu edilmesini sağlayacak kriterler tanımlanmıştır. Bu tür hastaların özellikleri şunları içerir:
- zehirlenme yokluğu
- düşük kan basıncı veya yüksek nabız hızı kanıtı yok
- karın ağrısı veya hassasiyet yok
- idrarda kan yok.
Düşük riskli olarak kabul edilmek için hastaların tüm düşük risk kriterlerini karşılaması gerekir.
Tedavi
Künt travma, bir sağlık hizmeti sağlayıcısı tarafından değerlendirilmeyi gerektirecek kadar önemli olduğunda, tedavi tipik olarak, hastanın nefes alabilmesini sağlamayı ve devam eden kan kaybını önlemeyi gerektiren yaşamı tehdit eden yaralanmaları tedavi etmeyi amaçlar. Hastanın kan kaybettiğine dair kanıt varsa, bir veya daha fazla intravenöz yol yerleştirilebilir ve kristaloid solüsyonlar ve/veya kan dolaşımı sürdürmek için başka mayiler uygulanacaktır. Bazı hastalar, iç yaralanmaları onarmak için keşif laparotomi adı verilen cerrahi bir operasyon gerektirebilir.
Epidemiyoloji
Dünya çapında, 35 yaşın altındaki kişilerde önemli bir sakatlık ve ölüm nedeni, çoğu künt travmaya bağlı olan travmadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d Simon (2020). "Blunt Force Trauma". StatPearls. StatPearls Publishing. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2021.
- ^ . login.medscape.com. Medscape. 28 Mayıs 2020. 24 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021.
- ^ "8. Blunt trauma: with reference to planes, trains and automobiles". Forensic Pathology of Trauma (İngilizce). Springer Science & Business Media. 6 Kasım 2007. s. 406. ISBN .
- ^ "Advances in abdominal trauma". Emergency Medicine Clinics of North America. 25 (3): 713-33, ix. August 2007. doi:10.1016/j.emc.2007.06.002. (PMID) 17826214.
- ^ "Assessment of abdominal trauma - Differential diagnosis of symptoms | BMJ Best Practice". bestpractice.bmj.com (İngilizce). 14 Ağustos 2018. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2021.
- ^ "The utility of seat belt signs to predict intra-abdominal injury following motor vehicle crashes". Traffic Injury Prevention. 10 (6): 567-72. December 2009. doi:10.1080/15389580903191450. (PMID) 19916127.
- ^ "Chapter 15: Management of Abdominal Trauma". Clinical Surgery: A Practical Guide. CRC Press. 2009. ss. 192-204. ISBN .
- ^ Mukhopadhyay M (October 2009). "Intestinal Injury from Blunt Abdominal Trauma: A Study of 47 Cases". Oman Med J. 24 (4): 256-259. doi:10.5001/omj.2009.52. (PMC) 3243872 $2. (PMID) 22216378.
- ^ a b c d e f g h (PDF). 9th. American College of Surgeons. 21 Aralık 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2018.
- ^ "Acute aortic thrombosis following incorrect application of the Heimlich maneuver". Ann Vasc Surg. 16 (1): 130-3. January 2002. doi:10.1007/s10016-001-0147-z. (PMID) 11904818.
- ^ "Return to contact sports following infectious mononucleosis: the role of serial ultrasonography". Ear Nose Throat J. 90 (8): E21-4. August 2011. doi:10.1177/014556131109000819. (PMID) 21853428.
- ^ "Kidney injuries in professional American football: implications for management of an athlete with 1 functioning kidney". The American Journal of Sports Medicine. 36 (1): 85-90. January 2008. doi:10.1177/0363546507308940. (PMID) 17986635.
- ^ a b "Thoracic trauma". BMJ. 348: g1137. March 2014. doi:10.1136/bmj.g1137. (PMID) 24609501.
- ^ Intercostal Chest Drain Insertion. Bedside Procedures in the ICU. Springer, London. 2012. ss. 105-111. doi:10.1007/978-1-4471-2259-3_10. ISBN .
- ^ Interventional Pericardiology. Berlin: Springer. 2011. doi:10.1007/978-3-642-11335-2. ISBN . OCLC 1036224056.
- ^ "Interventional Pericardiology". Current Cardiology Reports. 18 (3): 31. March 2016. doi:10.1007/s11886-016-0698-9. (PMID) 26908116.
- ^ "Thoracic Trauma: Injuries, Evaluation, and Treatment". The Surgical Clinics of North America. 97 (4): 783-799. August 2017. doi:10.1016/j.suc.2017.03.004. (PMID) 28728716.
- ^ a b c d e Haydel (2021). "Blunt Head Trauma". StatPearls. PubMed. (PMID) 28613521. 28 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Aralık 2018.
- ^ . Life in the Fast Lane. 14 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2018.
- ^ "A contemporary analysis of the management of the mangled lower extremity". The Journal of Trauma and Acute Care Surgery. 74 (2): 597-603. February 2013. doi:10.1097/TA.0b013e31827a05e3. (PMID) 23354257.
- ^ "Epidemiology of major trauma". The British Journal of Surgery. 96 (7): 697-8. July 2009. doi:10.1002/bjs.6643. (PMID) 19526611.
- ^ "Objective criteria accurately predict amputation following lower extremity trauma". The Journal of Trauma (İngilizce). 30 (5): 568-72; discussion 572-3. May 1990. doi:10.1097/00005373-199005000-00007. (PMID) 2342140.
- ^ . www.facs.org. 23 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2018.
- ^ "Can Doppler pressure measurement replace "exclusion" arteriography in the diagnosis of occult extremity arterial trauma?". Annals of Surgery. 214 (6): 737-41. December 1991. doi:10.1097/00000658-199112000-00016. (PMC) 1358501 $2. (PMID) 1741655.
- ^ "Compartment Syndrome". The New England Journal of Medicine. 377 (19): 1877. November 2017. doi:10.1056/NEJMicm1701729. (PMID) 29117495.
- ^ "Rhabdomyolysis and acute kidney injury". The New England Journal of Medicine. 361 (1): 62-72. July 2009. doi:10.1056/NEJMra0801327. (PMID) 19571284.
- ^ "Emergency Treatment of Extremity Fractures". New England Journal of Medicine. 207 (9): 393-395. September 1932. doi:10.1056/NEJM193209012070903.
- ^ a b c . www.uptodate.com. 26 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Geeraerts (2007). "Clinical review: Initial management of blunt pelvic trauma patients with haemodynamic instability". Critical Care. 11 (1): 204. doi:10.1186/cc5157. ISSN 1364-8535. (PMC) 2151899 $2. (PMID) 17300738.
- ^ a b . Life in the Fast Lane. 12 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2018.
- ^ . FACS. American College of Surgeons. 21 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Woods SD (February 1995). "Assessment of blunt abdominal trauma". Aust N Z J Surg. 65 (2): 75-6. doi:10.1111/j.1445-2197.1995.tb07263.x. (PMID) 7857232.
- ^ "Screening US and CT for blunt abdominal trauma: a retrospective study". Eur J Radiol. 56 (1): 97-101. October 2005. doi:10.1016/j.ejrad.2005.02.001. (PMID) 16168270.
- ^ "Investigation of blunt abdominal trauma". BMJ. 336 (7650): 938-42. April 2008. doi:10.1136/bmj.39534.686192.80. (PMC) 2335258 $2. (PMID) 18436949.
- ^ "Blunt abdominal trauma patients are at very low risk for intra-abdominal injury after emergency department observation". West J Emerg Med. 12 (4): 496-504. November 2011. doi:10.5811/westjem.2010.11.2016. (PMC) 3236146 $2. (PMID) 22224146.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kunt travma veya perforan delici olmayan travma bir fiziksel travma sonrasi ortaya cikan trafik kazalari direkt darbeler saldirilar spor sirasinda yaralanma ve ozellikle yasli insanlarda dusme sonrasi gibi durumdur Bir nesne cildi deldiginde ve vucudun bir dokusuna girerek acik bir yara ve curuk olusturdugunda ortaya cikan delici travmadan penetran farkli bir durumdur Kunt travmaKapali kunt kafa travmasi sonrasi goz cevresi morluk UzmanlikNorosirurjiNedenleriTravmaTaniMuayene BT MRG USGTedaviIlac ameliyat takip Kunt travma ezilmelere siyriklara yirtilmalara ic kanamalara kemik kiriklarina ve olume neden olabilir Dunya capinda 35 yasin altindaki kisilerde onemli bir sakatlik ve olum nedeni olan bir travmadir SiniflandirmaKunt karin travmasi Sol renal arter hasarini gosteren abdominal BT Kunt karin travmasi BAT tum kunt travmalarin 75 ini olusturur ve bu yaralanmanin en yaygin tipidir Trafik kazalarinda ani yavaslamanin surucuyu direksiyon simidine gosterge panosuna veya emniyet kemerine sikistircagi durumlarda olusabilir Kontuzyonlara veya ic organlarin yirtilmasina neden olabilir Uygulanan kuvvete bagli olarak kisaca organ ici basinc artisi daha ciddidir Baslangicta ciddi ic karin yaralanmasinin meydana geldigine dair birkac belirti olabilir Bu da degerlendirmeyi daha zor hale getirir ve yuksek derecede klinik supheyle yaklasmayi gerektirir Karin ici organlara zarar verme potansiyeli olan iki temel fiziksel mekanizma vardir ve ivme Ilki yumruk gibi dogrudan bir darbe veya emniyet kemeri ve direksiyon simidi gibi esnek olmayan bir nesneyle sikistirmadan olusur Bu kuvvet ici bos bir organi deforme edebilir lumen ici basincini artirabilir ve muhtemelen yirtilmaya neden olabilir Ivme ise bagirsak gibi karin icindeki hareketli organlarin tutundugu noktalarda esneme ve kopmalara neden olur Bu bagirsak yirtilmasina ve mezenter icinde dolasan kan damarlarinin yaralanmasina neden olabilir Bu mekanizmalarin klasik ornekleri boyunca bir hepatik yirtilma ve yaralanmasidir Kunt karin travmasi ic organ yaralanmasi ile tanimlandiginda karaciger ve dalak bakiniz en sik etkilenir ardindan ince bagirsak gelir Nadir durumlarda bu yaralanma Heimlich manevrasi Kalp masaji girisimleri ve hava yolunu temizlemek icin manuel mudahjaleler gibi tibbi tekniklerle de olabilmektedir Bunlar nadir ornekler olsa da hayat kurtaran bu teknikleri uygularken asiri kuvvet uygulanmasindan kaynaklandigi one surulmustur Son olarak enfeksiyoz mononukleoz veya mono dan iyilesenlerde hafif kunt abdominal travma ile dalak rupturu olusumu bildirilmistir Sporda kunt karin travmasi Spor yaralanmalarinda kunt travmayi degerlendirmede oncelik kontuzyonlari ve kas tendinoz yaralanmalarini ic organ ve bagirsak yaralanmalarindan ayirmak ve kan kaybi gelistirme potansiyelini bilmek ve buna gore mudahale etmektir Kasklar omuz yastiklari ve diz darbelerinden kaynaklanan kunt bobrek travmalari futbolda dovus sanatlarinda ve arazi araci kazalarinda tanimlanmistir Yelken gogus durumu cok ciddi bir kunt gogus yaralanmasinda gorulur Kunt gogus travmasi Gogus bolgesine gelen travmlari kapsamaktadir Genel olarak bu ayni zamanda dogrudan kunt kuvvetin bir saldirida yumruk veya sopa gibi hizlanma veya yavaslamanin otomobil kazasindan kaynaklananlar gibi kaydirici kuvvetin hizlanma ve yavaslamanin ani gelisen bir kombinasyonu neden oldugu hasarlari da icerir Sikistirma bir kisinin uzerine dusen agir bir nesne gibi ve patlamalar bir tur patlama gibi sebep olabilir Yaygin belirti ve semptomlar morarma kadar basit olabilecegi gibi bazen hipoksi ventilasyon perfuzyon uyumsuzlugu ve torasik organlarin etkilenme seklinden dolayi azalmis kardiyak debi gibi komplike durumlari icerir Kunt gogus travmasi her zaman disaridan fark edilmeyebilir Bu tur ic yaralanmalar travmanin ilk olustugu anda veya hatta saatler sonrasina kadar belirti veya semptom gostermeyebilir Bu tur yaralanmalari tanimlamak icin bazen yuksek derecede klinik suphe gerekebilir bu gibi durumlarda bir BT taramasi yararli olabilir Gogus travmalarinin sadece 10 15 i ameliyat gerektirir ancak kalp akcigerler ve buyuk damarlar uzerinde ciddi etkileri olabilir Bu tablo kunt torasik travma mekanizmalarini ve her mekanizmadan en sik gorulen yaralanmalari gostermektedir Olusabilecek en acil yasami tehdit eden yaralanmalar tansiyon pnomotoraks acik pnomotoraks hemotoraks kardiyak tamponad ve hava yolu tikanikligi yirtilmasidir Gogus tupu ornegi Yaralanmalarin en yaygin olani gogus tupu olarak adlandirilan bir interkostal drenajin yerlestirilmesi olan bir proseduru gerektirebilir Bu tup tipik olarak akcigerlerin sisme yetenegini engelleyen ve boylece vucudun calismasina izin veren hayati gazlari degistiren basinclarda genellikle yanlis yere sikismis hava veya kan nedeniyle belirli bir dengeyi saglamaya yardimci oldugu icin yerlestirilir Kullanilan daha az yaygin bir prosedur kalbi cevreleyen kanin bosaltolarak kalbin uygun sekilde kan pompalama yetenegini yeniden kazanmasina izin veren Bazi acil durumlarda acil torakotomi uygulanabilir Kunt kafa travmasi Kafatasi yuz gozler ve boyun dahil olmak uzere pek cok yapi risk altinda olsa da kafaya kunt travma ile ilgili birincil klinik endise beyne verilen hasardir Hastanin hava yolu dolasimi ve solunumu degerlendirildikten sonra boyunda travma suphesi varsa boyunluk takilabilir Kafaya kunt travmanin degerlendirilmesi morluklar kontuzyonlar laserasyonlar ve siyriklar dahil olmak uzere kraniyal travma kaniti icin ikincil inceleme ile devam eder Dis yaralanmaya ek olarak beyindeki hasari degerlendirmek icin tipik olarak kapsamli bir norolojik muayene yapilir Yaralanma ve muayene durumuna bagli olarak kafatasi ve beynin BT taramasi istenebilir Bu tetkikler kafatasi icindeki kani veya kafatasi kemiklerinin kirilmasini degerlendirmek icin yapilir Genellikle sakak bolgesine gorulen ve kunt travma ile iliskili kafa ici bir kanama olan epidural hematomu gosteren bir BT taramasiTravmatik beyin hasari Travmatik beyin hasari TBH onemli bir morbidite ve mortalite nedenidir ve en sik olarak dusmeler motorlu arac kazalari spor ve isle ilgili yaralanmalar ve saldirilardan kaynaklanir 25 yas alti hastalarda en sik olum nedenidir TBI artan morbidite ve mortalite ile iliskili olarak hafiften siddetliye derecelendirilir Daha siddetli travmatik beyin hasari olan hastalarin cogunda ve subaraknoid kanama subdural hematom epidural hematom ve dahil olmak uzere cesitli intrakraniyal yaralanmalarin bir kombinasyonu vardir Travmatik bir kazayi takiben beyin fonksiyonunun iyilesmesi oldukca degiskendir ve meydana gelen spesifik intrakraniyal yaralanmalara baglidir Ancak ilk degerlendirme sirasindaki norolojik durum kadar ilk hasarin ciddiyeti ile norolojik fonksiyonun gelisimi arasinda onemli bir korelasyon vardir Bu kalici norolojik bozukluk gelisimi acisindan da onemlidir Beyinde odem sisme veya kanama endisesi varsa kafatasinin bir kisminin acildigi hemikraniektomi gibi ameliyat gerektirebilir ve bu durum kafa ici basincini dusurmeyi hedefleyebilir Bir kirik ust ekstremitenin iskelet bileseninde bir yaralanma Ekstremitelerde kunt travma Ayak Bilegi Kol Indeksi burada tasvir edilmistir Not Nabizlarin ultrasonla guclendirilmesi gerekli degildir ancak yardimci olabilir Ekstremitelerin kollar bacaklar eller ayaklar gibi yaralanmasi son derece yaygindir Dusmeler ust ekstremite yaralanmalarinin 30 unu ve alt ekstremite yaralanmalarinin 60 ini olusturan en yaygin etiyolojidir Yalnizca ust ekstremite yaralanmalari icin en yaygin mekanizma makine kullanimi veya alet kullanimidir Is kazalari ve arac kazalari da yaygin nedenlerdir Yarali ekstremite yumusak dokular sinirler damarlar ve kemikleri iceren dort ana fonksiyonel bilesen acisindan incelenir Damarlar genisleyen hematom bruit distal nabiz muayenesi ve iskemi belirtileri semptomlari acisindan incelenir ve esas olarak su soru sorulur Yarali bolgeden kan yaralanmayi gecen kisimlara yeterince girecek sekilde geciyor mu Cevabin evet oldugu acik olmadiginda bilgisayarli tomografi arteriyografisi ile ileri degerlendirmeye rehberlik etmek icin yarali ekstremite indeksi veya ayak bilegi kol indeksi kullanilabilir Bu durumda ozel bir tarayici ve damarlari insan elinin hissedebileceginden veya insan gozunun gorebileceginden daha ince ayrintilarla incelemeyi kolaylastiran bir madde kullanir Yumusak doku hasari rabdomiyolize yarali kasin bobrekleri etkileyebilecek hizli bir sekilde parcalanmasi yol acabilir veya potansiyel olarak kompartman sendromu gelistirebilir kas bolmelerinde basinc biriktiginde ayni bolmedeki sinirlere ve damarlara zarar verir Kemikler deformite sekilsiz morarma veya eklem gevsekligi normalden daha gevsek veya daha esnek gozlenirse duz film rontgeni veya bilgisayarli tomografi ile degerlendirilir Norolojik degerlendirme baslica sinir fonksiyonlarinin testlerini icerir ve medyan sinirler ust ekstremitenin femoral siyatik ve sinirlerin alt ekstremitenin sinirleridir Yaralanmanin boyutuna ve ilgili yapilara bagli olarak cerrahi tedavi gerekli olabilir ancak cogu ameliyatsiz olarak yonetilir Kunt pelvik travma Kunt pelvik travmanin en yaygin nedenleri motorlu arac kazalari ve dusmelerdir Bu nedenle pelvik yaralanmalar genellikle baska yerlerdeki ek travmatik yaralanmalarla iliskilidir Ozellikle pelviste risk altindaki yapilar arasinda pelvik kemikler proksimal femur iliak arterler gibi buyuk kan damarlari idrar yolu ureme organlari ve rektum bulunur Daha once kalca protezi olan bir hastada alt ve ust pubik kemiklerinde kirigini gosteren bir rontgen filmi Birincil endiselerden biri kanama uretra ve mesane hasari ve sinir hasari gibi sayisiz komplikasyonla iliskili olan pelvik kirik riskidir Pelvik travmadan supheleniliyorsa acil saglik hizmetleri personeli hastanin pelvisini stabilize etmek ve hastalar hastaneye nakledilirken bu yapilara daha fazla zarar gelmesini onlemek icin hastalara bir pelvik baglayici yerlestirebilir Acil serviste travma hastalarinin degerlendirilmesi sirasinda pelvisin stabilitesi tipik olarak saglik hizmeti saglayicisi tarafindan kirigin meydana gelip gelmedigini belirlemek icin degerlendirilir Saglik personeli daha sonra kiriklari tespit etmek icin X ray veya CT taramasi gibi goruntulemeler isteyebilirler bununla birlikte yasami tehdit eden kanama endisesi varsa hastalara pelvisin rontgeni cekilmelidir Hastanin ilk tedavisini takiben kiriklarin onemli ise cerrahi olarak tedavi edilmesi gerekebilir bazi kucuk kiriklar ise ameliyat gerektirmeden iyilesebilir Aorta iliak arterler veya pelvisteki venlerin hasar gormesinden kaynaklanabilen kanama yasami tehdit eden bir durumdur Pelvik travmaya bagli kanamalarin cogu damarlardaki yaralanmalardan kaynaklanir Travmatik kazalardan sonra siklikla yapilan FAST taramasi sirasinda ultrason yoluyla pelviste sivi genellikle kan saptanabilir Bir hasta FAST taramasinda bariz kan yoklugunda hemodinamik olarak bozukluk gosteriyorsa retroperitoneal hematom olarak bilinen retroperitoneal bosluga kanama endisesi olabilir Kanamanin durdurulmasi yerlesim yerine ve siddetine bagli olarak endovaskuler mudahale veya ameliyat gerektirebilir TeshisCogu durumda travmatik yaralanmanin ilk degerlendirmesi ve stabilizasyonu yasami tehdit eden yaralanmalarin hemen tanimlanmasi ve tedavi edilmesine iliskin ayni genel ilkeleri takip eder ABD de Amerikan Cerrahlar Koleji travmatik yaralanmalarin ilk degerlendirmesi stabilizasyonu tanisal akil yurutmesi ve bu genel ilkeyi kodlayan tedavisine adim adim bir yaklasim saglayan Gelismis Travma Yasam Destegi kilavuzlarini yayinlar Degerlendirme tipik olarakhastaninhava yolunun acik ve yetkin oldugundan nefes almanin rahat oldugundan ve dolasimin yani hissedilebilen nabizlarin mevcut oldugundan emin olarak baslar Bu oncelikler bazen A B C ler Havayolu Solunum ve Dolasim olarak tanimlanir ve herhangi bir canlandirma veya triyajin ilk adimidir Ardindan kazanin veya yaralanmanin gecmisi aile arkadaslar mevcut olabilecek onceki tedaviyi yapan doktorlar gibi kaynaklardan herhangi bir tibbi diyet son oral alimin zamanlamasi ve anamnez ile desteklenir Tani harcanan zaman klinik degerlendirme ve teknolojinin uygun kullanimi kombinasyonu ile hizlandirilmalidir Bazen DPL ya da hizli Basucu ultrason incelemesi ile devam etmeksizin laparotomi uygulanabilir Zaman ve hastanin stabilitesi izin veriyorsa varsa BT incelemesi yapilabilir Avantajlari arasinda yaralanmanin derecelendirilmesini ve bazen cerrahiden kacinma veya cerrahiyi ertelemeyi saglamak gelir Dezavantajlari goruntuleri elde etmek icin gecen sureve hastanin acil servis veya cerrahi personelin gorus alanindan uzaklastirilmasini icerir Bircok kurum ilk degerlendirmenin ardindan hangi goruntulerin elde edilecegini belirlemek icin ATLS yonergeleri gibi bir algoritmanin yardimini kullanir Bu algoritmalar yaralanma mekanizmasini fizik muayeneyi ve hastanin yasamsal bulgularini dikkate alarak hastalarin goruntulemeye mi yoksa dogrudan ameliyata mi devam edecegini belirler Son zamanlarda kunt karin travmasi olan hastalarin daha fazla degerlendirmeye gerek kalmadan guvenle taburcu edilmesini saglayacak kriterler tanimlanmistir Bu tur hastalarin ozellikleri sunlari icerir zehirlenme yoklugu dusuk kan basinci veya yuksek nabiz hizi kaniti yok karin agrisi veya hassasiyet yok idrarda kan yok Dusuk riskli olarak kabul edilmek icin hastalarin tum dusuk risk kriterlerini karsilamasi gerekir TedaviKunt travma bir saglik hizmeti saglayicisi tarafindan degerlendirilmeyi gerektirecek kadar onemli oldugunda tedavi tipik olarak hastanin nefes alabilmesini saglamayi ve devam eden kan kaybini onlemeyi gerektiren yasami tehdit eden yaralanmalari tedavi etmeyi amaclar Hastanin kan kaybettigine dair kanit varsa bir veya daha fazla intravenoz yol yerlestirilebilir ve kristaloid solusyonlar ve veya kan dolasimi surdurmek icin baska mayiler uygulanacaktir Bazi hastalar ic yaralanmalari onarmak icin kesif laparotomi adi verilen cerrahi bir operasyon gerektirebilir EpidemiyolojiDunya capinda 35 yasin altindaki kisilerde onemli bir sakatlik ve olum nedeni cogu kunt travmaya bagli olan travmadir Ayrica bakinizKaynakca a b c d Simon 2020 Blunt Force Trauma StatPearls StatPearls Publishing 11 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2021 login medscape com Medscape 28 Mayis 2020 24 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ocak 2021 8 Blunt trauma with reference to planes trains and automobiles Forensic Pathology of Trauma Ingilizce Springer Science amp Business Media 6 Kasim 2007 s 406 ISBN 978 1 58829 458 6 Advances in abdominal trauma Emergency Medicine Clinics of North America 25 3 713 33 ix August 2007 doi 10 1016 j emc 2007 06 002 PMID 17826214 Assessment of abdominal trauma Differential diagnosis of symptoms BMJ Best Practice bestpractice bmj com Ingilizce 14 Agustos 2018 28 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2021 The utility of seat belt signs to predict intra abdominal injury following motor vehicle crashes Traffic Injury Prevention 10 6 567 72 December 2009 doi 10 1080 15389580903191450 PMID 19916127 Chapter 15 Management of Abdominal Trauma Clinical Surgery A Practical Guide CRC Press 2009 ss 192 204 ISBN 978 1 4441 0962 7 Mukhopadhyay M October 2009 Intestinal Injury from Blunt Abdominal Trauma A Study of 47 Cases Oman Med J 24 4 256 259 doi 10 5001 omj 2009 52 PMC 3243872 2 PMID 22216378 a b c d e f g h PDF 9th American College of Surgeons 21 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Aralik 2018 Acute aortic thrombosis following incorrect application of the Heimlich maneuver Ann Vasc Surg 16 1 130 3 January 2002 doi 10 1007 s10016 001 0147 z PMID 11904818 Return to contact sports following infectious mononucleosis the role of serial ultrasonography Ear Nose Throat J 90 8 E21 4 August 2011 doi 10 1177 014556131109000819 PMID 21853428 Kidney injuries in professional American football implications for management of an athlete with 1 functioning kidney The American Journal of Sports Medicine 36 1 85 90 January 2008 doi 10 1177 0363546507308940 PMID 17986635 a b Thoracic trauma BMJ 348 g1137 March 2014 doi 10 1136 bmj g1137 PMID 24609501 Intercostal Chest Drain Insertion Bedside Procedures in the ICU Springer London 2012 ss 105 111 doi 10 1007 978 1 4471 2259 3 10 ISBN 9781447122586 Interventional Pericardiology Berlin Springer 2011 doi 10 1007 978 3 642 11335 2 ISBN 978 3 642 11334 5 OCLC 1036224056 Interventional Pericardiology Current Cardiology Reports 18 3 31 March 2016 doi 10 1007 s11886 016 0698 9 PMID 26908116 Thoracic Trauma Injuries Evaluation and Treatment The Surgical Clinics of North America 97 4 783 799 August 2017 doi 10 1016 j suc 2017 03 004 PMID 28728716 a b c d e Haydel 2021 Blunt Head Trauma StatPearls PubMed PMID 28613521 28 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Aralik 2018 Life in the Fast Lane 14 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Aralik 2018 A contemporary analysis of the management of the mangled lower extremity The Journal of Trauma and Acute Care Surgery 74 2 597 603 February 2013 doi 10 1097 TA 0b013e31827a05e3 PMID 23354257 Epidemiology of major trauma The British Journal of Surgery 96 7 697 8 July 2009 doi 10 1002 bjs 6643 PMID 19526611 Objective criteria accurately predict amputation following lower extremity trauma The Journal of Trauma Ingilizce 30 5 568 72 discussion 572 3 May 1990 doi 10 1097 00005373 199005000 00007 PMID 2342140 www facs org 23 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Aralik 2018 Can Doppler pressure measurement replace exclusion arteriography in the diagnosis of occult extremity arterial trauma Annals of Surgery 214 6 737 41 December 1991 doi 10 1097 00000658 199112000 00016 PMC 1358501 2 PMID 1741655 Compartment Syndrome The New England Journal of Medicine 377 19 1877 November 2017 doi 10 1056 NEJMicm1701729 PMID 29117495 Rhabdomyolysis and acute kidney injury The New England Journal of Medicine 361 1 62 72 July 2009 doi 10 1056 NEJMra0801327 PMID 19571284 Emergency Treatment of Extremity Fractures New England Journal of Medicine 207 9 393 395 September 1932 doi 10 1056 NEJM193209012070903 a b c www uptodate com 26 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Geeraerts 2007 Clinical review Initial management of blunt pelvic trauma patients with haemodynamic instability Critical Care 11 1 204 doi 10 1186 cc5157 ISSN 1364 8535 PMC 2151899 2 PMID 17300738 a b Life in the Fast Lane 12 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Aralik 2018 FACS American College of Surgeons 21 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Woods SD February 1995 Assessment of blunt abdominal trauma Aust N Z J Surg 65 2 75 6 doi 10 1111 j 1445 2197 1995 tb07263 x PMID 7857232 Screening US and CT for blunt abdominal trauma a retrospective study Eur J Radiol 56 1 97 101 October 2005 doi 10 1016 j ejrad 2005 02 001 PMID 16168270 Investigation of blunt abdominal trauma BMJ 336 7650 938 42 April 2008 doi 10 1136 bmj 39534 686192 80 PMC 2335258 2 PMID 18436949 Blunt abdominal trauma patients are at very low risk for intra abdominal injury after emergency department observation West J Emerg Med 12 4 496 504 November 2011 doi 10 5811 westjem 2010 11 2016 PMC 3236146 2 PMID 22224146