Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mahāyāna, (Sanskrit महायान mahāyāna, kelime olarak ‘Büyük Taşıt’ (“Maha” “büyük”, “yana” ise “taşıt”) anlamına gelir; Çince: 大乘, Dàchéng; Japonca: 大乗, Daijō; Vietnamca: Đại Thừa; Korece: 대승, Dae-seung; Thai: มหายาน, Maha Yan) Budizm’in üç ana kolundan biridir. Kaynağı Hint yarımadasıdır. Budizm’i Hinayana ve Mahayana olarak sınıflandırır. Vajrayana ise Mahayana Budizm’inin bir uzantısıdır. MS 1. yüzyılda Orta Asya ve Çin’e geçmiş, buradan da Doğu Asya’ya yayılmıştır. Günümüze hâlen uygulanmakta olduğu yerler Hindistan, Çin, Tibet, Japonya, Kore, Vietnam ve Tayvan’dır.
Kökeni
Mahayana’nın ayrı bir okul olarak ortaya çıkışı MÖ 1. yüzyılda Kuşan İmparatorluğu (günümüzde Pakistan içinde bir bölge) sınırları içinde gerçekleşmiştir. Burada bir hayli geliştirildikten sonra yaklaşık MS 2. yüzyıl civarında Çin’de yayılmaya başlamıştır. Mahayana Budizminin kökeni kesin olarak bilinemese de, kimi araştırmacılar tarafından Ekavyavaharika, Lokottaravadin ve Sautranika gibi eski okullarla arasında benzerlikler kurulmaktadır. Ancak 2. yüzyılda Nagarjuna tarafından kurulan Madhyamika okulu ilk Mahayana Budist okul olarak kabul edilir.
Doktrin
Mahayana yolunu benimseyenler, Budizm’in daha ortodoks kolu olan Theravada’yı (eskilerin yolu) biraz da küçümseyici bir ifadeyle Hinayana (küçük taşıt) olarak adlandırır. Günümüzde Sri Lanka, Myanmar, Tayland, Laos ve Kamboçya’da yaygın olan Theravada Budizmi ile Mahayana arasındaki temel ayrım Buda’nın doğası ve Budizm’de izlenmesi gereken ideal konularında ortaya çıkar. Theravada’da Buda’nın yolunu izleyip nirvanaya ulaşan kişiye arhat adı verilir. Mahayanacılar ise arhat idealini dar ve bencil bir amaç sayarlar ve karşılık olarak bodhisattva idealini savunurlar. Bodhisattva aydınlanmaya erişmiş, ancak Buda olmayı erteleyerek dünya üzerindeki tüm duyarlı canlılar Budalığa erişmedikçe doğum ölüm döngüsünden (samsara) ayrılmayı reddeden, yardıma ihtiyacı olanın yardımına koşan kişidir. Dolayısıyla bodhissatva’nın en önemli erdemi şefkat (karuna), Theravada’nın bilgelik erdeminden daha üstün sayılır.
Hinayana ve Mahayana arasındaki fark
Hinayana sözcük olarak “ küçük araba” ya da “ küçük yol” anlamına gelmektedir. Hina, yani “küçük” kelimesi, ruhu harekete geçirmeyi ifade etmektedir. Dört Yüce Gerçekten birincisi olan, acıların kavranması, edinilmiş davranışlarla acılardan kurtuluşu hedefler. Her kim bu söz konusu ruhsal enginliğe ulaşırsa (feragat olarak da adlandırılır) Mahayana’dan Hinayana’ya geçer. Bu arzular insan denilen canlı için bir nevi ufak güdülemedir. Her kim acılardan kurtulmak isterse, üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmeli ki büyük ruh enginliğine ulaşsın ve Mahayana’ya geçebilsin. Mahayana Budizm’inde acılardan kurtulma isteği her bir kişi için, daha doğrusu bütün canlılar için geçerlidir. Bir kişinin huzuru bütün insanlığın huzuru anlamına gelmektedir.
Mahayana Budizm’inin Avrupa kültürleriyle etkileşimi
Yunan ve Roma kültüründe ortaya çıkmış Yeni Platonculuk (Neoplatonizm) ve Mahayana Budizm’inin Hristiyanlık üzerinde önemli etkileri vardır. Bu birçok kültürü ve dini birbirine bağlayan bir köprü görevi görür. Örneğin bugün birçok İslam ülkeleri vaktiyle Yunan ve Budizm kültüründen etkilenmiştir; ancak Mahayana Budizm’inde bu konuda güvenli olarak yeterli bilginin mevcut olmadığını göstermektedir. Yeni Platonculuk (insanların ruhlarını kapladığı görülen derin dinsel ilgi) Yunan akılcılığının içinde felsefi olarak ele alınır.[]
Mahayana öğretisinin oluşumu
Büyük araba ya da büyük yol anlamına gelir ve amacı Samsara’dan bütün dünyevi zevklerden kurtulmaktır. Dharma çarkının ikinci evresinin öğretileri Buda aracılığıyla, Nagarjuna (Budist düşünür) ve Asanga (Budist topluluğu) tarafından ortaya konulmuştur. Bu bilgilere Buda’nın ölümünden yaklaşık 500 yıl sonra ulaşılmıştır. Mahayana Budizm’inin iki yolu vardır: Esas yol olan Nagarjuna ve geniş yol denilen Asanga. Birincisi yani Nagarjuna boşluk (Shunyata)
Asanga ise kendi yararından çok başkalarının yararını düşünen (özgeci) Bodhisattva davranışları üzerinde durmaktadır. Mahayana yandaşları, bu öğretilerin saklı kaldığı için yayılma imkânı bulamadığını belirtiyorlar. Nagarjuna Nagas’ın tantrik güçleri aracılığıyla boşluğa giden öğretileri oluşturur. Asanga ise inziva hayatından 12 yıl sonra ortaya çıkmış ve acıları etkilemiştir. Bunun sonucunda Buda Maitraya’nın öğretilerini elde etmiştir.
Bu düşünceye göre Buda ölmeden önce öğrencilerine yüksek düzeyde bir eğitim vermiştir ve geri kalan öğretileri Dharma çarkının ikinci evresini oluşturmaktadır. Bu evre daha sonralarda Mahayana geleneğinden (Küçük yol) etkilenmiş olan Dharma çarkının ilk evre öğretileri, aynı zamanda Mahayana’nın da bölümlerindendir ve bireysel kurtuluşa hizmet etmektedir. Mahayana yandaşları tarafından uygulanmaktadır. Çarkın üçüncü evresinin öğretileri (evrelerden oluştuğu için çark olarak nitelendirilir). Vajrayana Budizm’ine aittir. Elmas araba -Elmas Yol anlamına gelmektedir ve Buda Doğası, Utara-Tantra- Shastra metinlerinde yer almaktadır.
Öğretmen-öğrenci sistemi
Başkalarına yardımı esas alan Mahayana öğretisinin bir sonucu, öğrenci öğretmen uyumudur. Örneğin, Buda Amida’ya aşırı güvenmek, buna örnek olarak gösterilebilir. içimizdeki öğretmen anlamına gelir. Kişinin kendi acılarıdır. İyi bir Bodhisattva olan öğretmen, Prajnaparamita’yı (Sutra) anlayıp öğrenendir. Ancak bilinmesi gereken en önemli şey; Mahayana okulunda öğretmenin kendi yolundan, bağımlılık yaratmadan öğrenciyi aydınlığa ulaştırmasıdır. Aydınlığa giden yola, kişinin gücü ve motivasyonuyla çıkılır. Mahayana öğretmenleri, Bodhisattva’ları harekete geçirir ve on kuralı oluştururlar. Öğrencilere, Buda’nın öğretilerini öğreterek ve bunları uygulamaya sokarak yardım ederler ve onları aydınlığa ulaştırırlar. Bu nedenle Mahayana okulundaki öğretmenler “Buda” gibi kabul görürler. Öğrencinin bu duruma muktedir olması ve gerçekten bir motivasyonla kendini geliştirmesi gerekmektedir.
Mahayana öğrencisinin özellikleri
Hint Budist üstat Arjadeva’ya göre bir öğrenci şu özellikleri barındırmalıdır: tarafsız, zeki, istekli ve öğretmeye hevesli. Ayrıca hem iyi bir dinleyici hem de iyi bir öğretici özelliklerine sahip olabilmelidir. Öğrenci, bir mezhep yandaşı olmamalıdır (örneğin geleneğe ya da bir dine bağlı taraf tutmaması gerekir). İyi ve kötüye giden yolun ayrımını yapabilecek beceriye sahip olması gerekmektedir. Son olarak, öğrenci hakiki, özgeci bir motivasyonu barındıran kişi olmalıdır.
Mahayana öğretmeninin özellikleri
Yine üstat olan Asanga’ya göre, geleceğin Budası Maitreya’nın açıklamasına bakılırsa, bir öğretmen şu özelliklere sahip olmalıdır: Bir Mahayana öğreticisi olarak kendine güvenmeli, disiplinli olmalı ve öğretilerin sonucunda etkileyici bir sükûnete kavuşmuş olmalıdır. Öğrencilerden üstün olan, azimli, insanlara huzur veren, yazılı kaynakları iyi bilen, işine şevkle bağlı özelliklere sahip olmalıdır. Çıkarsız hizmet verebilmelidir. Bir öğretmen, boşluğu ifade eden Shunyata gibi gerçekliğin etkileyici bilgisine sahiptir ve öğrencilere bunları öğretebilme yeteneğine sahiptir. Öğrencilerin üzerlerinden korkaklık duygusunu atmalarını sağlar, onları yormadan, her birine devamlı cesaret verir.
Acılardan kurtuluş ve Aydınlanma
Buda öğretisinin ilk evresi, dört yüce gerçekle özetlenebilir. Dört Yüce Gerçekten, ilki yaşamın bütünüyle acı çekmek olduğu üzerinde durur. Amaç; açgözlülük, kin, cahillik gibi ruha acı veren kirlerden (Kleshas) arınarak acılardan kurtulup, özgürlüğe kavuşmaktır. Bu acılar, insan psikolojisinin temelini oluşturur. Kişi, ruhun bu zehirlerinden arınmayla ikinci gerçek olan acıların nedenlerini sorgulamaya geçer ve dördüncü gerçek olan sekiz aşamalı yolu pratik bir şekilde hayata geçirmesiyle Nirvana’ya ulaşır. Acılardan kesin kurtuluş olan Nirvana’ya ulaşmak ancak üçüncü gerçeklik aşamasında, Buda’nın onayıyla mümkündür. Budizm’e göre acılardan kurtulmuş, Nirvana’ya ulaşmış kişi artık iç huzura ermiş demektir. Gelişimin bu evresini tamamlamış, Nirvana’ya ulaşmış kişilere “Arhat” adı verilir. Ancak, Mahayana Budizm’ine göre bu kurtuluş ya da aydınlanma ile (Arhat ideali) kişi Buda unvanı alır. Bu bilgelik, Buda olmayı ve dünya üzerindeki bütün canlılara yardım edebilmeyi sağlar. Mahayana’ya göre bir Buda, kişinin geçmişteki, şimdiki ve gelecekteki bütün Karmalarını bilir ve böylelikle bir Arhat olarak bencillikten uzaklaşıp başkalarına daha iyi yardımlarda bulunabilir. Öğrencilerin (Shravakas), Prateyabuddhas’ların (hiçbir öğreti yardımı almadan, kendi kendine aydınlığa ulaşmış kişilerin aydınlığa erişmesi ile Buda aydınlığı birbirinden farklıdır. Bu nedenle Buda’nın aydınlanması Mahayana Budizm’inde “Tam Aydınlık” olarak adlandırılır. Bu üç tür aydınlanmaya ulaşmak için bazı yollar vardır. Tam Aydınlığa giden yol Mahayana’da yer almaktadır ve Shravakas’ların izlemesi gereken sekiz aşamalı yolu içermektedir. Mahayana Budizm’ini takip eden bir kişi Bodhisattva’nın ilk seviyesini aştığı zaman Nirvana’ya ulaşabilir.
Mahayana Metinleri
Mahayana metinleri muhtemelen MÖ 1. yüzyılda yazılmaya başlandı. sutralarında olduğu gibi kimi sutralar, Buda’nın saklı kalmış vaazları olarak tanıtılır. Kimilerinin ise diğer sutralarla birlikte kulaktan kulağa aktarıldığı, sonradan yazıya geçirildiği iddia edilmektedir. Kimi kaynaklar ise bu sutraların Buda döneminden sonra saklandığını, ancak daha sonraları mitolojik yollarla tekrar ortaya çıktığını savunur. Sutralara ek olarak yorumlardan oluşan çeşitli Mahayana metinleri de bulunmaktadır.
Tarihsel olarak en eski olduğu ispatlanan Mahayana metinleri, Prajna-Paramita Sutraları, , Lotus Sutra, ve ’dır.
Mahayana Budistler kimi zaman Shakyamuni Buddha'nın öğretilerini üç genel kategoriye ayırır; buna "dharma çarkının evreleri" adı verilir: Hinayana, ve öğretileri.
Budizm Çin ve Tibet’e yayıldıktan sonra Mahayana metinleri buralarda çevrilmiş ve Platform Sutra ve gibi yeni metinler de eklenmiştir. Chan ustası ’ye ait ’da daha sonradan eklenenler arasındadır. Budizmin Doğu Asya’da gelişimine paralel olarak Kore ve Japonya’da değişik metinler Mahayana metinlerine dahil edilmiştir. Örneğin, Kore’de yazmaları, Japonya’da Dogen'nin ’su gibi.
Mahayana okulunda okutulan eserler
Farklı Mahayana okullarında okutulan, Sanskritçe’den çevrilmiş eserler (Mahayana Sutra’ları), Pali- Kanon’dan (Budizm Kitabı) daha önemli ve ileri seviyede olan eserlerdir. ’nın (Budizm Kitabı) yanı sıra söz konusu bu kitaplar, Mahayana Sutra’larını içermektedir. Bu kitapta Buda‘nın öğretileri Mahayana Budistleri tarafından bir araya getirilmiştir. Daha sonralarda Theravada Budistleri, bunları toplamış, bu nedenle öğretilerin temelleri sadece Pali-Kanon’larda yer almış ve bu kitabı kutsal kabul etmişlerdir. Theravadalılar’ın Mahayana kitaplarını neden reddettikleri ayrıntılı olarak Shantideva (Güney Hindistan Kralının oğlu) tarafından yazılan Bodhicharyavatara eserinin 9. bölümünde tartışılmaktadır. Bu reddediş ve ilgili diğer konular, Buda‘nın ölümünden yaklaşık 500 yıl sonra ortaya çıkan Pali metinlerinde de yer almaktadır. Bu yüzden, Mahayana yandaşları Pali metinlerini de kabul etmemişlerdir.
Amitabha Budizmi
Amitabha Budizm’i, duyular üstü Buda Amitabha’nın öğretilerini içeren, Mahayana okullarının yöneldiği Budist görüşüdür. 1.–2. yüzyılda Hindistan’da ortaya çıkmış, 5. yüzyılda Çin’e kadar ulaşmış ve Çin okullarınca benimsenmiştir.
Amitabha Budizm’i genelde Amidizm olarak nitelendirilir. Japoncada Amida, Sanskritçede ise Amitabha kelimeleriyle karşılık bulmaktadır. Amidizm, ruhani özelliklere sahip, Buda Amitabha’nın önderi olduğu bağımsız bir Budizm akımıdır. Bu Budizm’in temelini Amitabha’ya duyulan güven ve “Arık ülke” de yeniden doğumun beklentisi oluşturmaktadır. Arık ülke, Buda ve Bodhissattvalar’ın yaşadığı düşünülen, acılardan, kötülüklerden arınmış temiz, saf ülke anlamına gelmektedir. Günümüz insanlarının Nirvana’ya ulaşması mümkün olmadığı için onlara yardım edecek tek kişi Amitabha’dır. Çünkü Amitabha diğer varlıkları aydınlığa ulaştırmak için Bodhisattva’lık yemini etmiştir, diğer insanların tekrar doğumunu sağlamadıkça aydınlığa ulaşmamaya ant içmiştir. Bu nedenle her kim ona güvenir, onun adını içtenlikle anarsa, huzur dolu, cennet misali bir dünya olan Arık ülkede tekrar doğacaktır ve Nirvana’ya ulaşabilecektir.
Bugün Çin, Kore, Japonya, Tayvan, Vietnam, Singapur gibi Uzak Doğu ülkelerinde Amitabha’ya saygı duyulur ve onun Budist öğretisi geniş bir alana yayılmıştır. Meditasyon okullarında ise çok öneme sahip değildir ve sadece alt tabaka işçi sınıfı arasında yayılma gösterebilmiştir.
Mahayana Budizm’inde et tüketimi
Çoğu Mahayana Okulu et yemeyi yasaklamıştır. Lankavatara Sutra’sının 8. bölümünde, Bodhisattva’ların neden et yemedikleri ayrıntılı bir şekilde açıklanmaktadır. Mahayana inancına göre, et yemek korkuya neden olduğundan etten uzak durulmuştur. Et yenilmemesinin diğer bir nedeni de acılardan kurtulmaktır. Özellikle Mahayana okullarında ise sadece iklimsel duruma bağlı olarak et yenmektedir.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mahayana Sanskrit मह य न mahayana kelime olarak Buyuk Tasit Maha buyuk yana ise tasit anlamina gelir Cince 大乘 Dacheng Japonca 大乗 Daijō Vietnamca Đại Thừa Korece 대승 Dae seung Thai mhayan Maha Yan Budizm in uc ana kolundan biridir Kaynagi Hint yarimadasidir Budizm i Hinayana ve Mahayana olarak siniflandirir Vajrayana ise Mahayana Budizm inin bir uzantisidir MS 1 yuzyilda Orta Asya ve Cin e gecmis buradan da Dogu Asya ya yayilmistir Gunumuze halen uygulanmakta oldugu yerler Hindistan Cin Tibet Japonya Kore Vietnam ve Tayvan dir KokeniMahayana nin ayri bir okul olarak ortaya cikisi MO 1 yuzyilda Kusan Imparatorlugu gunumuzde Pakistan icinde bir bolge sinirlari icinde gerceklesmistir Burada bir hayli gelistirildikten sonra yaklasik MS 2 yuzyil civarinda Cin de yayilmaya baslamistir Mahayana Budizminin kokeni kesin olarak bilinemese de kimi arastirmacilar tarafindan Ekavyavaharika Lokottaravadin ve Sautranika gibi eski okullarla arasinda benzerlikler kurulmaktadir Ancak 2 yuzyilda Nagarjuna tarafindan kurulan Madhyamika okulu ilk Mahayana Budist okul olarak kabul edilir Doktrin Mahayana yolunu benimseyenler Budizm in daha ortodoks kolu olan Theravada yi eskilerin yolu biraz da kucumseyici bir ifadeyle Hinayana kucuk tasit olarak adlandirir Gunumuzde Sri Lanka Myanmar Tayland Laos ve Kambocya da yaygin olan Theravada Budizmi ile Mahayana arasindaki temel ayrim Buda nin dogasi ve Budizm de izlenmesi gereken ideal konularinda ortaya cikar Theravada da Buda nin yolunu izleyip nirvanaya ulasan kisiye arhat adi verilir Mahayanacilar ise arhat idealini dar ve bencil bir amac sayarlar ve karsilik olarak bodhisattva idealini savunurlar Bodhisattva aydinlanmaya erismis ancak Buda olmayi erteleyerek dunya uzerindeki tum duyarli canlilar Budaliga erismedikce dogum olum dongusunden samsara ayrilmayi reddeden yardima ihtiyaci olanin yardimina kosan kisidir Dolayisiyla bodhissatva nin en onemli erdemi sefkat karuna Theravada nin bilgelik erdeminden daha ustun sayilir Hinayana ve Mahayana arasindaki fark Hinayana sozcuk olarak kucuk araba ya da kucuk yol anlamina gelmektedir Hina yani kucuk kelimesi ruhu harekete gecirmeyi ifade etmektedir Dort Yuce Gercekten birincisi olan acilarin kavranmasi edinilmis davranislarla acilardan kurtulusu hedefler Her kim bu soz konusu ruhsal enginlige ulasirsa feragat olarak da adlandirilir Mahayana dan Hinayana ya gecer Bu arzular insan denilen canli icin bir nevi ufak gudulemedir Her kim acilardan kurtulmak isterse uzerine dusen sorumluluklari yerine getirmeli ki buyuk ruh enginligine ulassin ve Mahayana ya gecebilsin Mahayana Budizm inde acilardan kurtulma istegi her bir kisi icin daha dogrusu butun canlilar icin gecerlidir Bir kisinin huzuru butun insanligin huzuru anlamina gelmektedir Mahayana Budizm inin Avrupa kulturleriyle etkilesimi Yunan ve Roma kulturunde ortaya cikmis Yeni Platonculuk Neoplatonizm ve Mahayana Budizm inin Hristiyanlik uzerinde onemli etkileri vardir Bu bircok kulturu ve dini birbirine baglayan bir kopru gorevi gorur Ornegin bugun bircok Islam ulkeleri vaktiyle Yunan ve Budizm kulturunden etkilenmistir ancak Mahayana Budizm inde bu konuda guvenli olarak yeterli bilginin mevcut olmadigini gostermektedir Yeni Platonculuk insanlarin ruhlarini kapladigi gorulen derin dinsel ilgi Yunan akilciliginin icinde felsefi olarak ele alinir kaynak belirtilmeli Mahayana ogretisinin olusumuBuyuk araba ya da buyuk yol anlamina gelir ve amaci Samsara dan butun dunyevi zevklerden kurtulmaktir Dharma carkinin ikinci evresinin ogretileri Buda araciligiyla Nagarjuna Budist dusunur ve Asanga Budist toplulugu tarafindan ortaya konulmustur Bu bilgilere Buda nin olumunden yaklasik 500 yil sonra ulasilmistir Mahayana Budizm inin iki yolu vardir Esas yol olan Nagarjuna ve genis yol denilen Asanga Birincisi yani Nagarjuna bosluk Shunyata Asanga ise kendi yararindan cok baskalarinin yararini dusunen ozgeci Bodhisattva davranislari uzerinde durmaktadir Mahayana yandaslari bu ogretilerin sakli kaldigi icin yayilma imkani bulamadigini belirtiyorlar Nagarjuna Nagas in tantrik gucleri araciligiyla bosluga giden ogretileri olusturur Asanga ise inziva hayatindan 12 yil sonra ortaya cikmis ve acilari etkilemistir Bunun sonucunda Buda Maitraya nin ogretilerini elde etmistir Bu dusunceye gore Buda olmeden once ogrencilerine yuksek duzeyde bir egitim vermistir ve geri kalan ogretileri Dharma carkinin ikinci evresini olusturmaktadir Bu evre daha sonralarda Mahayana geleneginden Kucuk yol etkilenmis olan Dharma carkinin ilk evre ogretileri ayni zamanda Mahayana nin da bolumlerindendir ve bireysel kurtulusa hizmet etmektedir Mahayana yandaslari tarafindan uygulanmaktadir Carkin ucuncu evresinin ogretileri evrelerden olustugu icin cark olarak nitelendirilir Vajrayana Budizm ine aittir Elmas araba Elmas Yol anlamina gelmektedir ve Buda Dogasi Utara Tantra Shastra metinlerinde yer almaktadir Ogretmen ogrenci sistemi Baskalarina yardimi esas alan Mahayana ogretisinin bir sonucu ogrenci ogretmen uyumudur Ornegin Buda Amida ya asiri guvenmek buna ornek olarak gosterilebilir icimizdeki ogretmen anlamina gelir Kisinin kendi acilaridir Iyi bir Bodhisattva olan ogretmen Prajnaparamita yi Sutra anlayip ogrenendir Ancak bilinmesi gereken en onemli sey Mahayana okulunda ogretmenin kendi yolundan bagimlilik yaratmadan ogrenciyi aydinliga ulastirmasidir Aydinliga giden yola kisinin gucu ve motivasyonuyla cikilir Mahayana ogretmenleri Bodhisattva lari harekete gecirir ve on kurali olustururlar Ogrencilere Buda nin ogretilerini ogreterek ve bunlari uygulamaya sokarak yardim ederler ve onlari aydinliga ulastirirlar Bu nedenle Mahayana okulundaki ogretmenler Buda gibi kabul gorurler Ogrencinin bu duruma muktedir olmasi ve gercekten bir motivasyonla kendini gelistirmesi gerekmektedir Mahayana ogrencisinin ozellikleri Hint Budist ustat Arjadeva ya gore bir ogrenci su ozellikleri barindirmalidir tarafsiz zeki istekli ve ogretmeye hevesli Ayrica hem iyi bir dinleyici hem de iyi bir ogretici ozelliklerine sahip olabilmelidir Ogrenci bir mezhep yandasi olmamalidir ornegin gelenege ya da bir dine bagli taraf tutmamasi gerekir Iyi ve kotuye giden yolun ayrimini yapabilecek beceriye sahip olmasi gerekmektedir Son olarak ogrenci hakiki ozgeci bir motivasyonu barindiran kisi olmalidir Mahayana ogretmeninin ozellikleri Yine ustat olan Asanga ya gore gelecegin Budasi Maitreya nin aciklamasina bakilirsa bir ogretmen su ozelliklere sahip olmalidir Bir Mahayana ogreticisi olarak kendine guvenmeli disiplinli olmali ve ogretilerin sonucunda etkileyici bir sukunete kavusmus olmalidir Ogrencilerden ustun olan azimli insanlara huzur veren yazili kaynaklari iyi bilen isine sevkle bagli ozelliklere sahip olmalidir Cikarsiz hizmet verebilmelidir Bir ogretmen boslugu ifade eden Shunyata gibi gercekligin etkileyici bilgisine sahiptir ve ogrencilere bunlari ogretebilme yetenegine sahiptir Ogrencilerin uzerlerinden korkaklik duygusunu atmalarini saglar onlari yormadan her birine devamli cesaret verir Acilardan kurtulus ve AydinlanmaBuda ogretisinin ilk evresi dort yuce gercekle ozetlenebilir Dort Yuce Gercekten ilki yasamin butunuyle aci cekmek oldugu uzerinde durur Amac acgozluluk kin cahillik gibi ruha aci veren kirlerden Kleshas arinarak acilardan kurtulup ozgurluge kavusmaktir Bu acilar insan psikolojisinin temelini olusturur Kisi ruhun bu zehirlerinden arinmayla ikinci gercek olan acilarin nedenlerini sorgulamaya gecer ve dorduncu gercek olan sekiz asamali yolu pratik bir sekilde hayata gecirmesiyle Nirvana ya ulasir Acilardan kesin kurtulus olan Nirvana ya ulasmak ancak ucuncu gerceklik asamasinda Buda nin onayiyla mumkundur Budizm e gore acilardan kurtulmus Nirvana ya ulasmis kisi artik ic huzura ermis demektir Gelisimin bu evresini tamamlamis Nirvana ya ulasmis kisilere Arhat adi verilir Ancak Mahayana Budizm ine gore bu kurtulus ya da aydinlanma ile Arhat ideali kisi Buda unvani alir Bu bilgelik Buda olmayi ve dunya uzerindeki butun canlilara yardim edebilmeyi saglar Mahayana ya gore bir Buda kisinin gecmisteki simdiki ve gelecekteki butun Karmalarini bilir ve boylelikle bir Arhat olarak bencillikten uzaklasip baskalarina daha iyi yardimlarda bulunabilir Ogrencilerin Shravakas Prateyabuddhas larin hicbir ogreti yardimi almadan kendi kendine aydinliga ulasmis kisilerin aydinliga erismesi ile Buda aydinligi birbirinden farklidir Bu nedenle Buda nin aydinlanmasi Mahayana Budizm inde Tam Aydinlik olarak adlandirilir Bu uc tur aydinlanmaya ulasmak icin bazi yollar vardir Tam Aydinliga giden yol Mahayana da yer almaktadir ve Shravakas larin izlemesi gereken sekiz asamali yolu icermektedir Mahayana Budizm ini takip eden bir kisi Bodhisattva nin ilk seviyesini astigi zaman Nirvana ya ulasabilir Mahayana MetinleriMahayana metinleri muhtemelen MO 1 yuzyilda yazilmaya baslandi sutralarinda oldugu gibi kimi sutralar Buda nin sakli kalmis vaazlari olarak tanitilir Kimilerinin ise diger sutralarla birlikte kulaktan kulaga aktarildigi sonradan yaziya gecirildigi iddia edilmektedir Kimi kaynaklar ise bu sutralarin Buda doneminden sonra saklandigini ancak daha sonralari mitolojik yollarla tekrar ortaya ciktigini savunur Sutralara ek olarak yorumlardan olusan cesitli Mahayana metinleri de bulunmaktadir Tarihsel olarak en eski oldugu ispatlanan Mahayana metinleri Prajna Paramita Sutralari Lotus Sutra ve dir Mahayana Budistler kimi zaman Shakyamuni Buddha nin ogretilerini uc genel kategoriye ayirir buna dharma carkinin evreleri adi verilir Hinayana ve ogretileri Budizm Cin ve Tibet e yayildiktan sonra Mahayana metinleri buralarda cevrilmis ve Platform Sutra ve gibi yeni metinler de eklenmistir Chan ustasi ye ait da daha sonradan eklenenler arasindadir Budizmin Dogu Asya da gelisimine paralel olarak Kore ve Japonya da degisik metinler Mahayana metinlerine dahil edilmistir Ornegin Kore de yazmalari Japonya da Dogen nin su gibi Mahayana okulunda okutulan eserler Farkli Mahayana okullarinda okutulan Sanskritce den cevrilmis eserler Mahayana Sutra lari Pali Kanon dan Budizm Kitabi daha onemli ve ileri seviyede olan eserlerdir nin Budizm Kitabi yani sira soz konusu bu kitaplar Mahayana Sutra larini icermektedir Bu kitapta Buda nin ogretileri Mahayana Budistleri tarafindan bir araya getirilmistir Daha sonralarda Theravada Budistleri bunlari toplamis bu nedenle ogretilerin temelleri sadece Pali Kanon larda yer almis ve bu kitabi kutsal kabul etmislerdir Theravadalilar in Mahayana kitaplarini neden reddettikleri ayrintili olarak Shantideva Guney Hindistan Kralinin oglu tarafindan yazilan Bodhicharyavatara eserinin 9 bolumunde tartisilmaktadir Bu reddedis ve ilgili diger konular Buda nin olumunden yaklasik 500 yil sonra ortaya cikan Pali metinlerinde de yer almaktadir Bu yuzden Mahayana yandaslari Pali metinlerini de kabul etmemislerdir Amitabha BudizmiAmitabha Budizm i duyular ustu Buda Amitabha nin ogretilerini iceren Mahayana okullarinin yoneldigi Budist gorusudur 1 2 yuzyilda Hindistan da ortaya cikmis 5 yuzyilda Cin e kadar ulasmis ve Cin okullarinca benimsenmistir Amitabha Budizm i genelde Amidizm olarak nitelendirilir Japoncada Amida Sanskritcede ise Amitabha kelimeleriyle karsilik bulmaktadir Amidizm ruhani ozelliklere sahip Buda Amitabha nin onderi oldugu bagimsiz bir Budizm akimidir Bu Budizm in temelini Amitabha ya duyulan guven ve Arik ulke de yeniden dogumun beklentisi olusturmaktadir Arik ulke Buda ve Bodhissattvalar in yasadigi dusunulen acilardan kotuluklerden arinmis temiz saf ulke anlamina gelmektedir Gunumuz insanlarinin Nirvana ya ulasmasi mumkun olmadigi icin onlara yardim edecek tek kisi Amitabha dir Cunku Amitabha diger varliklari aydinliga ulastirmak icin Bodhisattva lik yemini etmistir diger insanlarin tekrar dogumunu saglamadikca aydinliga ulasmamaya ant icmistir Bu nedenle her kim ona guvenir onun adini ictenlikle anarsa huzur dolu cennet misali bir dunya olan Arik ulkede tekrar dogacaktir ve Nirvana ya ulasabilecektir Bugun Cin Kore Japonya Tayvan Vietnam Singapur gibi Uzak Dogu ulkelerinde Amitabha ya saygi duyulur ve onun Budist ogretisi genis bir alana yayilmistir Meditasyon okullarinda ise cok oneme sahip degildir ve sadece alt tabaka isci sinifi arasinda yayilma gosterebilmistir Mahayana Budizm inde et tuketimiCogu Mahayana Okulu et yemeyi yasaklamistir Lankavatara Sutra sinin 8 bolumunde Bodhisattva larin neden et yemedikleri ayrintili bir sekilde aciklanmaktadir Mahayana inancina gore et yemek korkuya neden oldugundan etten uzak durulmustur Et yenilmemesinin diger bir nedeni de acilardan kurtulmaktir Ozellikle Mahayana okullarinda ise sadece iklimsel duruma bagli olarak et yenmektedir Ayrica bakinizZen Bodhisattva Mahayana Sutralari Budizm