NATO (Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü), Avrupa ve Kuzey Amerika'daki 32 üye ülkeden oluşan uluslararası bir askeri ittifaktır. Kuzey Atlantik Antlaşması'nın 4 Nisan 1949 tarihinde imzalanmasıyla kurulmuştur. Antlaşmanın (5. maddesi), üye devletlerden birine karşı silahlı bir saldırı olması halinde, bunun (tüm üyelere karşı yapılmış bir saldırı olarak kabul edileceğini) ve diğer üyelerin saldırıya uğrayan üyeye gerekirse silahlı kuvvetlerle yardım edeceğini belirtmektedir. Antlaşmanın 6. maddesi, 5. maddenin kapsamını Yengeç Dönencesi'nin kuzeyindeki adalar, Kuzey Amerika ve Avrupa anakaraları, Türkiye'nin tamamı ve sonuncusu Temmuz 1962'den beri tartışmalı olan Fransız Cezayiri ile sınırlamaktadır. Dolayısıyla, Hawaii, Porto Riko, Fransız Guyanası, Falkland Adaları, Septe veya Melilla gibi yerlere yapılacak bir saldırı 5. madde kapsamında bir karşılık verilmesini tetiklemeyecektir.
32 üye ülkenin 30'u Avrupa'da, ikisi ise Kuzey Amerika'dadır. 1994 ve 1997 yılları arasında NATO ve komşuları arasında bölgesel işbirliği için Barış için Ortaklık, Akdeniz Diyaloğu girişimi ve Avrupa-Atlantik Ortaklık Konseyi gibi daha geniş forumlar kurulmuştur.
Tipik bir ordusu olmayan (ancak sahil güvenliği ve NATO operasyonları için sivil uzmanlardan oluşan küçük bir birimi vardır) İzlanda dışında tüm üyelerin orduları vardır. NATO'nun üç üyesi nükleer silah sahibi devletlerdir: Fransa, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri. NATO'nun 12 orijinal kurucu üye ülkesi vardır. Üç üye 1952 ve 1955 yılları arasında, dördüncü üye ise 1982 yılında katılmıştır. Soğuk Savaş'ın sona ermesinden bu yana NATO'ya 1999'dan 2024'e kadar 16 üye daha eklenmiştir.
NATO günümüzde Bosna-Hersek, Gürcistan ve Ukrayna'yı Açık Kapılar genişleme politikasının bir parçası olarak istekli üyeler olarak tanımaktadır.
Kurucu üyeler ve genişleme
NATO, 4 Nisan 1949 tarihinde Kuzey Atlantik Antlaşması'nın (Washington Antlaşması) imzalanmasıyla kurulmuştur. İttifakın 12 kurucu üyesi şunlardır: Belçika, Kanada, Danimarka, Fransa, İzlanda, İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Norveç, Portekiz, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri.
Çeşitli müttefikler, İttifak'ın sivil gözetimini somutlaştıran 1951 tarihli bir belge olan Ottawa Anlaşması'nı imzalamışlardır.
Mevcut üyelik 32 ülkeden oluşmaktadır. Kurucu 12 ülkeye ek olarak, Soğuk Savaş sırasında dört yeni üye katılmıştır: Yunanistan ve Türkiye (1952), Batı Almanya (1955) ve İspanya (1982). 1990 yılında Almanya'nın yeniden birleşmesiyle eski Doğu Almanya toprakları da eklenmiştir. Soğuk Savaş sonrasında NATO daha da genişleyerek Çek Cumhuriyeti, Macaristan ve Polonya (1999); Bulgaristan, Estonya, Letonya, Litvanya, Romanya, Slovakya ve Slovenya (2004); Arnavutluk ve Hırvatistan (2009); Karadağ (2017); Kuzey Makedonya (2020); Finlandiya (2023); ve İsveç'i (2024) bünyesine katmıştır. 1990-2024 yılları arasında eklenen bölge ve üyelerden Finlandiya ve İsveç dışındakilerin tümü ya eskiden Varşova Paktı'nın bir parçası (eski Sovyet Baltık ülkeleri dahil) ya da eski Yugoslavya topraklarıydı. Kuruluşundan bu yana hiçbir ülke NATO'dan ayrılmamıştır.
Günümüzde Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü, 7 Mart 2024 tarihinde İsveç'in katılımından bu yana toplam 27.581.382 km2 alanı kapsamaktadır.
Üyelik hedefleri
Mart 2024 itibarıyla üç devlet daha NATO'ya üyelik isteklerini resmen bildirmişlerdir: Bosna-Hersek, Gürcistan ve Ukrayna.
- NATO üyeleri 2008 Bükreş zirvesinde Gürcistan ve Ukrayna'nın "gelecekte NATO üyesi olacakları" konusunda anlaşmışlardır.
- Bosna-Hersek, NATO tarafından Nisan 2010'da Üyelik Eylem Planı'na (MAP) katılmaya davet edilmiştir.
Katılım tarihine göre üye ülkeler
Tarih | Ülke | Genişleme | Notlar |
---|---|---|---|
4 Nisan 1949 | Belçika | Kurucular | 17 Mart 1948'de imzalanan NATO antlaşması'nın öncüsü Brüksel'de gerçekleşmiştir |
Kanada | |||
Danimarka | Danimarka'nın NATO üyeliği Faroe Adaları ve Grönland'ı kapsamaktadır. | ||
Fransa | Fransa, NATO'nun askerî kanadından 1966'da çekildi; 3 Nisan 2009'da geri döndü. | ||
İzlanda | İzlanda, ordusu olmayan tek NATO üyesidir. | ||
İtalya | |||
Lüksemburg | |||
Hollanda | |||
Norveç | |||
Portekiz | |||
Birleşik Krallık | |||
ABD | |||
18 Şubat 1952 | Yunanistan | İlk | Yunanistan, 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı'nın ardından NATO'nun askerî kanadından çekildi; 1980'de geri döndü. |
Türkiye | |||
9 Mayıs 1955 | Almanya | İkinci | Batı Almanya olarak katıldı; Saarland 1957'de, Berlin'in bölgeleri ve Doğu Almanya ise 3 Ekim 1990'da ülkeye katıldı. Doğu Almanya 1956-1990 arasında rakip Varşova Paktı'na üyeydi. |
30 Mayıs 1982 | İspanya | Üçüncü | |
12 Mart 1999 | Çekya | Dördüncü | Çekoslovakya'nın parçası olarak 1955-1991 arasında rakip Varşova Paktı'na üyeydi. |
Macaristan | 1955-1991 arasında rakip Varşova Paktı'na üyeydi. | ||
Polonya | 1955-1991 arasında rakip Varşova Paktı'na üyeydi. | ||
29 Mart 2004 | Bulgaristan | Beşinci | 1955-1991 arasında rakip Varşova Paktı'na üyeydi. |
Estonya | Sovyetler Birliği'nin parçası olarak 1955-1991 arasında rakip Varşova Paktı'na üyeydi. | ||
Letonya | Sovyetler Birliği'nin parçası olarak 1955-1991 arasında rakip Varşova Paktı'na üyeydi. | ||
Litvanya | Sovyetler Birliği'nin parçası olarak 1955-1991 arasında rakip Varşova Paktı'na üyeydi. | ||
Romanya | 1955-1991 arasında rakip Varşova Paktı'na üyeydi. | ||
Slovakya | Çekoslovakya'nın parçası olarak 1955-1991 arasında rakip Varşova Paktı'na üyeydi. | ||
Slovenya | 1945-1991 arasında Yugoslavya'nın parçasıydı. (Bağlantısızlar Hareketi) | ||
1 Nisan 2009 | Arnavutluk | Altıncı | 1955-1968 arasında rakip Varşova Paktı'na üyeydi. |
Hırvatistan | 1945-1991 arasında Yugoslavya'nın parçasıydı. (Bağlantısızlar Hareketi) | ||
5 Haziran 2017 | Karadağ | Yedinci | 1945-1991 arasında Yugoslavya'nın parçasıydı. (Bağlantısızlar Hareketi) |
27 Mart 2020 | Kuzey Makedonya | Sekizinci | 1945-1991 arasında Yugoslavya'nın parçasıydı. (Bağlantısızlar Hareketi) |
4 Nisan 2023 | Finlandiya | Dokuzuncu | |
7 Mart 2024 | İsveç | Onuncu |
Özel düzenlemeler
NATO'ya kurucu üye olarak katılan üç İskandinav ülkesi, Danimarka, İzlanda ve Norveç, katılımlarını üç alanda sınırlandırmayı seçtiler: barış zamanında kalıcı üsler olmayacak, nükleer savaş başlıkları bulunmayacak ve topraklarında (davet edilmedikçe) hiçbir müttefik askeri faaliyetine izin verilmeyecekti. Ancak Danimarka, ABD'nin Grönland'daki mevcut Thule Hava Üssü'nü (günümüzde Pituffik Uzay Üssü) muhafaza etmesine izin verdi.
Fransa 1960'ların ortalarından 1990'ların ortalarına kadar "Gaullo-Mitterrandizm" olarak adlandırılan bir politika çerçevesinde NATO'dan bağımsız bir askeri strateji izlemiştir.Nicolas Sarkozy 2009 yılında Fransa'nın entegre askeri komutanlığa ve Savunma Planlama Komitesine geri dönmesi için müzakerelerde bulunmuş ve ertesi yıl bu komite lağvedilmiştir. Fransa dışında kalan tek NATO üyesi olmaya devam etmektedir ve Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık'ın aksine nükleer silahlı denizaltılarını ittifaka teslim etmeyecektir.
Tablo
Bu maddenin daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için bakınız. |
Ülke | Savunma harcamaları, milyon USD | Savunma harcamaları, cari fiyatlarla GSYİH %'si | Savunma harcamaları, USD kişi başı | Konuşlandırılabilir asker bin olarak |
---|---|---|---|---|
ABD | 731.879 | 4,8 | 2.060 | 1.427 |
Almanya | 48.140 | 1,4 | 500 | 205 |
Arnavutluk | 197 | 1,5 | 51 | 10 |
Belçika | 5.541 | 1,1 | 404 | 32 |
Birleşik Krallık | 63.567 | 2,6 | 994 | 192 |
Bulgaristan | 758 | 1,4 | 64 | 29 |
Çekya | 2.448 | 1,1 | 162 | 23 |
Danimarka | 4.518 | 1,4 | 636 | 18 |
Estonya | 389 | 1,7 | 195 | 6 |
Fransa | 53.444 | 1,9 | 666 | 227 |
Hırvatistan | 970 | 1,5 | 161 | 16 |
Hollanda | 11.339 | 1,3 | 553 | 48 |
İspanya | 13.984 | 0,9 | 241 | 127 |
İtalya | 30.228 | 1,4 | 351 | 352 |
İzlandaa | - | - | - | - |
Kanada | 23.685 | 1,4 | 492 | 60 |
Karadağ | - | - | - | - |
Kuzey Makedonya | - | - | - | 1 |
Letonya | 289 | 1,0 | 76 | 5 |
Litvanya | 351 | 0,8 | 75 | 9 |
Lüksemburg | 279 | 0,5 | 402 | 0.9 |
Macaristan | 1.378 | 1,0 | 111 | 29 |
Norveç | 7.232 | 1,5 | 1036 | 21 |
Polonya | 8.908 | 1,7 | 181 | 100 |
Portekiz | 3.611 | 1,5 | 274 | 39 |
Romanya | 2.380 | 1,3 | 67 | 66 |
Slovakya | 1.065 | 1,1 | 126 | 16 |
Slovenya | 665 | 1,3 | 255 | 7 |
Türkiye | 15.479 | 2,9 | 200 | 900 |
Yunanistan | 6.425 | 2,1 | 427 | 124 |
NATO | 1.038.145 | 3,0 | 987 | 3.515 |
Kaynak: 2011 yılına ait "NATO Savunmasına Dair Veriler" a İzlanda'nın ordusu bulunmamaktadır. |
Siyasi destek ve halk desteği
Bu maddenin daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için bakınız. (Nisan 2022) |
Pew Araştırma Merkezinin 2016 yılında üye ülkeler arasında yaptığı ankete göre çoğu ülke NATO'ya olumlu bakarken, NATO üyelerinin çoğu askeri harcamalarını aynı tutmayı tercih etmiştir. Ülkelerinin Rusya ile ciddi bir askeri çatışmaya girmesi halinde başka bir NATO ülkesine askeri yardımda bulunup bulunmaması gerektiği sorusuna verilen yanıtlar da karışıktır. Ankete katılan sekiz ülkeden altısının yaklaşık yarısı ya da daha azı Rusya'nın NATO müttefiki olan komşu bir ülkeye saldırması halinde ülkelerinin askerî güç kullanması gerektiğini söylüyor. Sekiz NATO ülkesinden üçünün en az yarısı ise hükûmetlerinin böyle bir durumda askerî güç kullanmaması gerektiğini söylüyor. Silahlı güçle karşılık vermeye en güçlü muhalefet Almanya'da (%58) görülürken, onu Fransa (%53) ve İtalya (%51) takip ediyor. Amerikalıların (%56) ve Kanadalıların (%53) yarısından fazlası Rusya'nın dost bir NATO ülkesine yönelik askeri saldırısına karşılık vermeye hazırdır. İngilizlerin (%49) ve Polonyalıların (%48) çoğunluğu da 5. madde taahhütlerini yerine getirecektir. İspanyollar bu konuda ikiye bölünmüş durumda: %48'i destekliyor, %47'si karşı çıkıyor.
Kaynakça
- ^ "The North Atlantic Treaty". North Atlantic Treaty Organization. 4 Nisan 1949. 1 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2008.
- ^ Center, Notre Dame International Security (23 Mart 2023). "The Addition of NATO Members Over Time (1949–2023)". ND International Security Center (İngilizce). 21 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Temmuz 2023.
- ^ "Enlargement and Article 10". NATO. 10 Haziran 2022. 9 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2022.
Currently, five partner countries have declared their aspirations to NATO membership: Bosnia and Herzegovina, Finland, Georgia, Sweden and Ukraine.
- ^ NATO. "Member countries". NATO (İngilizce). 19 Kasım 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Haziran 2022.
- ^ "03. Agreement on the Status of the North Atlantic Treaty Organisation, National Representatives and International Staff, done at Ottawa September 20, 1951". US Department of State. 30 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Temmuz 2022.
- ^ Mosquera, Andrés B. Muñoz (2019). "The North Atlantic Treaty: Article 9 and NATO's Institutionalization". Volume 34. Emory International Law Review. 26 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Temmuz 2022.
Really, the Agreement on the Status of the North Atlantic Treaty Organisation, National Representatives and International Staff signed in Ottawa
- ^ a b NATO. "Enlargement and Article 10". NATO (İngilizce). 11 Mart 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Haziran 2022.
- ^ "Denmark and NATO – 1949". 13 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Nisan 2022.
- ^ "Why the concept of Gaullo-Mitterrandism is still relevant". IRIS. 29 Nisan 2019. 7 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Mart 2022.
- ^ Stratton, Allegra (17 Haziran 2008). "Sarkozy military plan unveiled". The Guardian. Birleşik Krallık. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Aralık 2016.
- ^ Cody, Edward (12 Mart 2009). "After 43 Years, France to Rejoin NATO as Full Member". The Washington Post. 26 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Aralık 2011.
- ^ "Financial and Economic Data Relating to NATO Defence" (PDF). NATO. 13 Nisan 2012. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 5 Eylül 2013.
- ^ Cuddington, Danielle (6 Temmuz 2016). "Support for NATO is widespread among member nations". . 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2017.
- ^ Emmott, Robin (23 Mayıs 2017). "U.S. would defend NATO despite Trump's criticism, Europeans believe: study". Reuters. 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ocak 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
NATO Kuzey Atlantik Antlasmasi Orgutu Avrupa ve Kuzey Amerika daki 32 uye ulkeden olusan uluslararasi bir askeri ittifaktir Kuzey Atlantik Antlasmasi nin 4 Nisan 1949 tarihinde imzalanmasiyla kurulmustur Antlasmanin 5 maddesi uye devletlerden birine karsi silahli bir saldiri olmasi halinde bunun tum uyelere karsi yapilmis bir saldiri olarak kabul edilecegini ve diger uyelerin saldiriya ugrayan uyeye gerekirse silahli kuvvetlerle yardim edecegini belirtmektedir Antlasmanin 6 maddesi 5 maddenin kapsamini Yengec Donencesi nin kuzeyindeki adalar Kuzey Amerika ve Avrupa anakaralari Turkiye nin tamami ve sonuncusu Temmuz 1962 den beri tartismali olan Fransiz Cezayiri ile sinirlamaktadir Dolayisiyla Hawaii Porto Riko Fransiz Guyanasi Falkland Adalari Septe veya Melilla gibi yerlere yapilacak bir saldiri 5 madde kapsaminda bir karsilik verilmesini tetiklemeyecektir NATO uyesi ulkeler 32 uye ulkenin 30 u Avrupa da ikisi ise Kuzey Amerika dadir 1994 ve 1997 yillari arasinda NATO ve komsulari arasinda bolgesel isbirligi icin Baris icin Ortaklik Akdeniz Diyalogu girisimi ve Avrupa Atlantik Ortaklik Konseyi gibi daha genis forumlar kurulmustur Tipik bir ordusu olmayan ancak sahil guvenligi ve NATO operasyonlari icin sivil uzmanlardan olusan kucuk bir birimi vardir Izlanda disinda tum uyelerin ordulari vardir NATO nun uc uyesi nukleer silah sahibi devletlerdir Fransa Birlesik Krallik ve Amerika Birlesik Devletleri NATO nun 12 orijinal kurucu uye ulkesi vardir Uc uye 1952 ve 1955 yillari arasinda dorduncu uye ise 1982 yilinda katilmistir Soguk Savas in sona ermesinden bu yana NATO ya 1999 dan 2024 e kadar 16 uye daha eklenmistir NATO gunumuzde Bosna Hersek Gurcistan ve Ukrayna yi Acik Kapilar genisleme politikasinin bir parcasi olarak istekli uyeler olarak tanimaktadir Kurucu uyeler ve genislemeNATO 4 Nisan 1949 tarihinde Kuzey Atlantik Antlasmasi nin Washington Antlasmasi imzalanmasiyla kurulmustur Ittifakin 12 kurucu uyesi sunlardir Belcika Kanada Danimarka Fransa Izlanda Italya Luksemburg Hollanda Norvec Portekiz Birlesik Krallik ve Amerika Birlesik Devletleri Cesitli muttefikler Ittifak in sivil gozetimini somutlastiran 1951 tarihli bir belge olan Ottawa Anlasmasi ni imzalamislardir Mevcut uyelik 32 ulkeden olusmaktadir Kurucu 12 ulkeye ek olarak Soguk Savas sirasinda dort yeni uye katilmistir Yunanistan ve Turkiye 1952 Bati Almanya 1955 ve Ispanya 1982 1990 yilinda Almanya nin yeniden birlesmesiyle eski Dogu Almanya topraklari da eklenmistir Soguk Savas sonrasinda NATO daha da genisleyerek Cek Cumhuriyeti Macaristan ve Polonya 1999 Bulgaristan Estonya Letonya Litvanya Romanya Slovakya ve Slovenya 2004 Arnavutluk ve Hirvatistan 2009 Karadag 2017 Kuzey Makedonya 2020 Finlandiya 2023 ve Isvec i 2024 bunyesine katmistir 1990 2024 yillari arasinda eklenen bolge ve uyelerden Finlandiya ve Isvec disindakilerin tumu ya eskiden Varsova Pakti nin bir parcasi eski Sovyet Baltik ulkeleri dahil ya da eski Yugoslavya topraklariydi Kurulusundan bu yana hicbir ulke NATO dan ayrilmamistir Gunumuzde Kuzey Atlantik Antlasmasi Orgutu 7 Mart 2024 tarihinde Isvec in katilimindan bu yana toplam 27 581 382 km2 alani kapsamaktadir Uyelik hedefleri Mart 2024 itibariyla uc devlet daha NATO ya uyelik isteklerini resmen bildirmislerdir Bosna Hersek Gurcistan ve Ukrayna NATO uyeleri 2008 Bukres zirvesinde Gurcistan ve Ukrayna nin gelecekte NATO uyesi olacaklari konusunda anlasmislardir Bosna Hersek NATO tarafindan Nisan 2010 da Uyelik Eylem Plani na MAP katilmaya davet edilmistir Avrupa da NATO Mevcut uyeler Uyelik Eylem Plani Uyelik isteyen ulkeler Uyelik amaclamayan ulkeler Kolektif Guvenlik Antlasmasi Orgutu CSTO Katilim tarihine gore uye ulkelerTarih Ulke Genisleme Notlar4 Nisan 1949 Belcika Kurucular 17 Mart 1948 de imzalanan NATO antlasmasi nin oncusu Bruksel de gerceklesmistir Kanada Danimarka Danimarka nin NATO uyeligi Faroe Adalari ve Gronland i kapsamaktadir Fransa Fransa NATO nun askeri kanadindan 1966 da cekildi 3 Nisan 2009 da geri dondu Izlanda Izlanda ordusu olmayan tek NATO uyesidir Italya Luksemburg Hollanda Norvec Portekiz Birlesik Krallik ABD18 Subat 1952 Yunanistan Ilk Yunanistan 1974 Kibris Baris Harekati nin ardindan NATO nun askeri kanadindan cekildi 1980 de geri dondu Turkiye9 Mayis 1955 Almanya Ikinci Bati Almanya olarak katildi Saarland 1957 de Berlin in bolgeleri ve Dogu Almanya ise 3 Ekim 1990 da ulkeye katildi Dogu Almanya 1956 1990 arasinda rakip Varsova Pakti na uyeydi 30 Mayis 1982 Ispanya Ucuncu12 Mart 1999 Cekya Dorduncu Cekoslovakya nin parcasi olarak 1955 1991 arasinda rakip Varsova Pakti na uyeydi Macaristan 1955 1991 arasinda rakip Varsova Pakti na uyeydi Polonya 1955 1991 arasinda rakip Varsova Pakti na uyeydi 29 Mart 2004 Bulgaristan Besinci 1955 1991 arasinda rakip Varsova Pakti na uyeydi Estonya Sovyetler Birligi nin parcasi olarak 1955 1991 arasinda rakip Varsova Pakti na uyeydi Letonya Sovyetler Birligi nin parcasi olarak 1955 1991 arasinda rakip Varsova Pakti na uyeydi Litvanya Sovyetler Birligi nin parcasi olarak 1955 1991 arasinda rakip Varsova Pakti na uyeydi Romanya 1955 1991 arasinda rakip Varsova Pakti na uyeydi Slovakya Cekoslovakya nin parcasi olarak 1955 1991 arasinda rakip Varsova Pakti na uyeydi Slovenya 1945 1991 arasinda Yugoslavya nin parcasiydi Baglantisizlar Hareketi 1 Nisan 2009 Arnavutluk Altinci 1955 1968 arasinda rakip Varsova Pakti na uyeydi Hirvatistan 1945 1991 arasinda Yugoslavya nin parcasiydi Baglantisizlar Hareketi 5 Haziran 2017 Karadag Yedinci 1945 1991 arasinda Yugoslavya nin parcasiydi Baglantisizlar Hareketi 27 Mart 2020 Kuzey Makedonya Sekizinci 1945 1991 arasinda Yugoslavya nin parcasiydi Baglantisizlar Hareketi 4 Nisan 2023 Finlandiya Dokuzuncu7 Mart 2024 Isvec OnuncuOzel duzenlemeler NATO ya kurucu uye olarak katilan uc Iskandinav ulkesi Danimarka Izlanda ve Norvec katilimlarini uc alanda sinirlandirmayi sectiler baris zamaninda kalici usler olmayacak nukleer savas basliklari bulunmayacak ve topraklarinda davet edilmedikce hicbir muttefik askeri faaliyetine izin verilmeyecekti Ancak Danimarka ABD nin Gronland daki mevcut Thule Hava Ussu nu gunumuzde Pituffik Uzay Ussu muhafaza etmesine izin verdi Fransa 1960 larin ortalarindan 1990 larin ortalarina kadar Gaullo Mitterrandizm olarak adlandirilan bir politika cercevesinde NATO dan bagimsiz bir askeri strateji izlemistir Nicolas Sarkozy 2009 yilinda Fransa nin entegre askeri komutanliga ve Savunma Planlama Komitesine geri donmesi icin muzakerelerde bulunmus ve ertesi yil bu komite lagvedilmistir Fransa disinda kalan tek NATO uyesi olmaya devam etmektedir ve Amerika Birlesik Devletleri ve Birlesik Krallik in aksine nukleer silahli denizaltilarini ittifaka teslim etmeyecektir TabloBu maddenin daha dogru ve guvenilir bilgi sunmasi icin guncellenmesi gerekmektedir Daha fazla bilgi icin tartisma sayfasina bakiniz Ulke Savunma harcamalari milyon USD Savunma harcamalari cari fiyatlarla GSYIH si Savunma harcamalari USD kisi basi Konuslandirilabilir asker bin olarak ABD 731 879 4 8 2 060 1 427 Almanya 48 140 1 4 500 205 Arnavutluk 197 1 5 51 10 Belcika 5 541 1 1 404 32 Birlesik Krallik 63 567 2 6 994 192 Bulgaristan 758 1 4 64 29 Cekya 2 448 1 1 162 23 Danimarka 4 518 1 4 636 18 Estonya 389 1 7 195 6 Fransa 53 444 1 9 666 227 Hirvatistan 970 1 5 161 16 Hollanda 11 339 1 3 553 48 Ispanya 13 984 0 9 241 127 Italya 30 228 1 4 351 352 Izlanda a Kanada 23 685 1 4 492 60 Karadag Kuzey Makedonya 1 Letonya 289 1 0 76 5 Litvanya 351 0 8 75 9 Luksemburg 279 0 5 402 0 9 Macaristan 1 378 1 0 111 29 Norvec 7 232 1 5 1036 21 Polonya 8 908 1 7 181 100 Portekiz 3 611 1 5 274 39 Romanya 2 380 1 3 67 66 Slovakya 1 065 1 1 126 16 Slovenya 665 1 3 255 7 Turkiye 15 479 2 9 200 900 Yunanistan 6 425 2 1 427 124NATO 1 038 145 3 0 987 3 515Kaynak 2011 yilina ait NATO Savunmasina Dair Veriler a Izlanda nin ordusu bulunmamaktadir Siyasi destek ve halk destegiBu maddenin daha dogru ve guvenilir bilgi sunmasi icin guncellenmesi gerekmektedir Daha fazla bilgi icin tartisma sayfasina bakiniz Nisan 2022 Pew Arastirma Merkezinin 2016 yilinda uye ulkeler arasinda yaptigi ankete gore cogu ulke NATO ya olumlu bakarken NATO uyelerinin cogu askeri harcamalarini ayni tutmayi tercih etmistir Ulkelerinin Rusya ile ciddi bir askeri catismaya girmesi halinde baska bir NATO ulkesine askeri yardimda bulunup bulunmamasi gerektigi sorusuna verilen yanitlar da karisiktir Ankete katilan sekiz ulkeden altisinin yaklasik yarisi ya da daha azi Rusya nin NATO muttefiki olan komsu bir ulkeye saldirmasi halinde ulkelerinin askeri guc kullanmasi gerektigini soyluyor Sekiz NATO ulkesinden ucunun en az yarisi ise hukumetlerinin boyle bir durumda askeri guc kullanmamasi gerektigini soyluyor Silahli gucle karsilik vermeye en guclu muhalefet Almanya da 58 gorulurken onu Fransa 53 ve Italya 51 takip ediyor Amerikalilarin 56 ve Kanadalilarin 53 yarisindan fazlasi Rusya nin dost bir NATO ulkesine yonelik askeri saldirisina karsilik vermeye hazirdir Ingilizlerin 49 ve Polonyalilarin 48 cogunlugu da 5 madde taahhutlerini yerine getirecektir Ispanyollar bu konuda ikiye bolunmus durumda 48 i destekliyor 47 si karsi cikiyor Kaynakca The North Atlantic Treaty North Atlantic Treaty Organization 4 Nisan 1949 1 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2008 Center Notre Dame International Security 23 Mart 2023 The Addition of NATO Members Over Time 1949 2023 ND International Security Center Ingilizce 21 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Temmuz 2023 Enlargement and Article 10 NATO 10 Haziran 2022 9 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2022 Currently five partner countries have declared their aspirations to NATO membership Bosnia and Herzegovina Finland Georgia Sweden and Ukraine NATO Member countries NATO Ingilizce 19 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Haziran 2022 03 Agreement on the Status of the North Atlantic Treaty Organisation National Representatives and International Staff done at Ottawa September 20 1951 US Department of State 30 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Temmuz 2022 Mosquera Andres B Munoz 2019 The North Atlantic Treaty Article 9 and NATO s Institutionalization Volume 34 Emory International Law Review 26 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Temmuz 2022 Really the Agreement on the Status of the North Atlantic Treaty Organisation National Representatives and International Staff signed in Ottawa a b NATO Enlargement and Article 10 NATO Ingilizce 11 Mart 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Haziran 2022 Denmark and NATO 1949 13 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Nisan 2022 Why the concept of Gaullo Mitterrandism is still relevant IRIS 29 Nisan 2019 7 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Mart 2022 Stratton Allegra 17 Haziran 2008 Sarkozy military plan unveiled The Guardian Birlesik Krallik 7 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Aralik 2016 Cody Edward 12 Mart 2009 After 43 Years France to Rejoin NATO as Full Member The Washington Post 26 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Aralik 2011 Financial and Economic Data Relating to NATO Defence PDF NATO 13 Nisan 2012 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 5 Eylul 2013 Cuddington Danielle 6 Temmuz 2016 Support for NATO is widespread among member nations 4 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2017 Emmott Robin 23 Mayis 2017 U S would defend NATO despite Trump s criticism Europeans believe study Reuters 4 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Ocak 2024