Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nuri Said Paşa (d. 1888 - ö. 15 Temmuz 1958), Uzun yıllar ülke yönetiminde etkili olmuş Iraklı asker ve siyasetçi.
| Nuri el-Said Nuri Said Paşa | |
|---|---|
 | |
| Irak Başbakanı | |
| Görev süresi 3 Mart 1958 - 18 Mayıs 1958 | |
| Hükümdar | II. Faysal |
| Yerine geldiği | Abdulvahap Mercan |
| Yerine gelen | |
| Görev süresi 4 Ağustos 1954 - 20 Haziran 1957 | |
| Hükümdar | II. Faysal |
| Yerine geldiği | |
| Yerine gelen | |
| Görev süresi 15 Eylül 1950 - 12 Temmuz 1952 | |
| Hükümdar | II. Faysal |
| Yerine geldiği | |
| Yerine gelen | |
| Görev süresi 6 Ocak 1949 - 10 Aralık 1949 | |
| Hükümdar | II. Faysal |
| Yerine geldiği | |
| Yerine gelen | |
| Görev süresi 21 Kasım 1946 - 29 Mart 1947 | |
| Hükümdar | II. Faysal |
| Yerine geldiği | |
| Yerine gelen | |
| Görev süresi 10 Ekim 1941 - 4 Haziran 1944 | |
| Hükümdar | II. Faysal |
| Yerine geldiği | |
| Yerine gelen | |
| Görev süresi 25 Aralık 1938 - 31 Mart 1940 | |
| Hükümdar | Gazi |
| Yerine geldiği | |
| Yerine gelen | Reşid Ali Geylani |
| Görev süresi 23 Mart 1930 - 3 Kasım 1932 | |
| Hükümdar | I. Faysal |
| Yerine geldiği | |
| Yerine gelen | |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Nuri Said 1888 Bağdat Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 15 Temmuz 1958 (70 yaşında) Bağdat, Irak |
| Partisi | Anayasal Birlik Partisi |
| Dini | Sünni İslam |
1909'da Osmanlı ordusuna subay olarak katıldı. I. Dünya Savaşı sırasında İngilizlerle yapılan çarpışmalarda görev aldı. İngilizlere tutsak düşmesinin ardından, 1916'da İngiltere'nin desteklediği Arap isyanına önderlik eden Hüseyin bin Ali'nin kuvvetlerine katıldı. Hüseyin'in oğlu Faysal'ın yanında görev alarak Osmanlılara karşı sürdürülen askerî harekâta katıldı. Savaş sonunda Faysal'ın Şam'da kurduğu kısa ömürlü Arap devletinin yöneticileri arasında yer aldı. Bu devletin 1920'de Fransızlarca yıkılmasından sonra, Faysal 1921'de İngilizlerin denetimindeki Irak'ta I. Faysal adıyla tahta çıktı. Nuri Said Irak yönetiminde bir dizi etkili görev üstlendi. 1930'da da başbakan oldu. Bu görevi sırasında İngiltere ile, ülkedeki İngiliz nüfuzunun güvence altına almakla birlikte Irak'ın bağımsızlığını da öngören 20 yıllık bir antlaşma imzaladı.
Çeşitli dönemlerde 8 kez başbakanlık yapan (1930-1958) Nuri Said her zaman İngiliz yanlısı politikasını ve Faysal'ın temsil ettiği Haşimi hanedanına olan bağlılığını sürdürdü. II. Dünya Savaşı'nın başlarında İngiltere'yi desteklemek amacıyla Almanya'ya savaş ilan etti ve İtalya ile diplomatik ilişkileri kesti. Bu politikaya karşı çıkan ordudaki etkili subaylar Nisan 1941'de Raşid Ali Geylani önderliğinde bir darbe düzenledi. Nuri Said genç kral II. Faysal'la birlikte yurt dışına kaçtı. İngiltere'nin doğrudan müdahalesiyle Raşid Ali hükûmetinin devrilmesinin ardından Irak'a döndü. İngilizlerin desteğiyle 1941-1944 arasında başbakanlığı yeniden üstlendi. Bu dönemde Arap ülkelerinin tek bir devlet altında birleşmesini savundu. Polisi ve basını etkili biçimde kullanarak muhalefeti denetim altında tuttu ve orduya müdahale bulunma fırsatı vermedi.
1955'te ABD'nin desteğiyle imzalanan Bağdat Paktı'nı etkin biçimde destekleyerek Irak'ın Arap ülkeleri arasındaki konumunu güçlendirmeye, böylece halkın desteğini kazanmaya çalıştı. Ama ülkede Batı karşıtı milliyetçi akım giderek güç kazandı. 14 Temmuz 1958'de, Ürdün ile birleşme girişimleri sırasında Abdülkerim Kasım yönetimindeki askerî darbe (1958 Irak Darbesi) monarşiyi yıktı. Said, darbeden bir gün sonra kadın kılığında kaçmaya çalışırken yakalandı, aynı gün vurularak öldürüldü ve defnedildi. Ancak daha sonra kızgın bir kalabalık tarafından cesedi gömüldüğü yerden çıkarıldı, sokaklarda sürüklendikten sonra bir direğe asılarak yakıldı.
Kaynakça
 | Iraklı siyasetçi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nuri Said Pasa d 1888 o 15 Temmuz 1958 Uzun yillar ulke yonetiminde etkili olmus Irakli asker ve siyasetci Nuri el Said Nuri Said PasaIrak BasbakaniGorev suresi 3 Mart 1958 18 Mayis 1958Hukumdar II FaysalYerine geldigi Abdulvahap MercanYerine gelenGorev suresi 4 Agustos 1954 20 Haziran 1957Hukumdar II FaysalYerine geldigiYerine gelenGorev suresi 15 Eylul 1950 12 Temmuz 1952Hukumdar II FaysalYerine geldigiYerine gelenGorev suresi 6 Ocak 1949 10 Aralik 1949Hukumdar II FaysalYerine geldigiYerine gelenGorev suresi 21 Kasim 1946 29 Mart 1947Hukumdar II FaysalYerine geldigiYerine gelenGorev suresi 10 Ekim 1941 4 Haziran 1944Hukumdar II FaysalYerine geldigiYerine gelenGorev suresi 25 Aralik 1938 31 Mart 1940Hukumdar GaziYerine geldigiYerine gelen Resid Ali GeylaniGorev suresi 23 Mart 1930 3 Kasim 1932Hukumdar I FaysalYerine geldigiYerine gelenKisisel bilgilerDogum Nuri Said 1888 Bagdat Vilayeti Osmanli ImparatorluguOlum 15 Temmuz 1958 70 yasinda Bagdat IrakPartisi Anayasal Birlik PartisiDini Sunni Islam 1909 da Osmanli ordusuna subay olarak katildi I Dunya Savasi sirasinda Ingilizlerle yapilan carpismalarda gorev aldi Ingilizlere tutsak dusmesinin ardindan 1916 da Ingiltere nin destekledigi Arap isyanina onderlik eden Huseyin bin Ali nin kuvvetlerine katildi Huseyin in oglu Faysal in yaninda gorev alarak Osmanlilara karsi surdurulen askeri harekata katildi Savas sonunda Faysal in Sam da kurdugu kisa omurlu Arap devletinin yoneticileri arasinda yer aldi Bu devletin 1920 de Fransizlarca yikilmasindan sonra Faysal 1921 de Ingilizlerin denetimindeki Irak ta I Faysal adiyla tahta cikti Nuri Said Irak yonetiminde bir dizi etkili gorev ustlendi 1930 da da basbakan oldu Bu gorevi sirasinda Ingiltere ile ulkedeki Ingiliz nufuzunun guvence altina almakla birlikte Irak in bagimsizligini da ongoren 20 yillik bir antlasma imzaladi Cesitli donemlerde 8 kez basbakanlik yapan 1930 1958 Nuri Said her zaman Ingiliz yanlisi politikasini ve Faysal in temsil ettigi Hasimi hanedanina olan bagliligini surdurdu II Dunya Savasi nin baslarinda Ingiltere yi desteklemek amaciyla Almanya ya savas ilan etti ve Italya ile diplomatik iliskileri kesti Bu politikaya karsi cikan ordudaki etkili subaylar Nisan 1941 de Rasid Ali Geylani onderliginde bir darbe duzenledi Nuri Said genc kral II Faysal la birlikte yurt disina kacti Ingiltere nin dogrudan mudahalesiyle Rasid Ali hukumetinin devrilmesinin ardindan Irak a dondu Ingilizlerin destegiyle 1941 1944 arasinda basbakanligi yeniden ustlendi Bu donemde Arap ulkelerinin tek bir devlet altinda birlesmesini savundu Polisi ve basini etkili bicimde kullanarak muhalefeti denetim altinda tuttu ve orduya mudahale bulunma firsati vermedi 1955 te ABD nin destegiyle imzalanan Bagdat Pakti ni etkin bicimde destekleyerek Irak in Arap ulkeleri arasindaki konumunu guclendirmeye boylece halkin destegini kazanmaya calisti Ama ulkede Bati karsiti milliyetci akim giderek guc kazandi 14 Temmuz 1958 de Urdun ile birlesme girisimleri sirasinda Abdulkerim Kasim yonetimindeki askeri darbe 1958 Irak Darbesi monarsiyi yikti Said darbeden bir gun sonra kadin kiliginda kacmaya calisirken yakalandi ayni gun vurularak olduruldu ve defnedildi Ancak daha sonra kizgin bir kalabalik tarafindan cesedi gomuldugu yerden cikarildi sokaklarda suruklendikten sonra bir direge asilarak yakildi KaynakcaIrakli siyasetci ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz