Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Selim Hatum (Arapça: سليم حاطوم) (26 - 1928 Haziran 1967), 1960'larda Suriye siyasetinde önemli bir rol oynayan Suriye Ordusu subayıydı. Arap Sosyalist Baas Partisinin Suriye Bölgesel Kolunun bir üyesi olarak 1966'da Suriye'de gerçekleşen ve yine bir Baasçı olan Emin el-Hafız hükûmetini deviren darbede etkili oldu. Aynı yıl, yeni hükûmeti kuran ancak kendisini önemli bir pozisyondan uzaklaştıran meslektaşlarına karşı kendi bölgesi olan Cebel el-Dürzi'de bir ayaklanma başlattı. Hakkında tutuklama emri çıkarılması üzerine Suriye'den kaçtı, ancak 1967'de geri döndü ve daha sonra hapse atılarak idam edildi.
| Selim Hatum | |
|---|---|
 | |
| Suriye Radyo Televizyon İstasyonu Garnizon Komutanı | |
| Görev süresi 8 Mart 1963 - 28 Eylül 1966 | |
| Suriye Bölgesel Şubesi Bölge Komutanlığı Üyesi | |
| Görev süresi 1 Ağustos 1965 - 19 Aralık 1965 | |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1928 , , Cebel el-Dürzi Devleti, Fransız Suriye ve Lübnan Mandası |
| Ölüm | 26 Haziran 1967 (38-39 yaşlarında) Şam, Suriye |
| Milliyeti | Suriyeli |
| Partisi | Arap Sosyalist Baas Partisi Suriye Bölgesel Şubesi |
| Bitirdiği okul | Humus Askeri Akademisi |
Erken yaşam
Hatum, Fransız Mandası döneminde Suriye'nin Cebel el-Dürzi bölgesindeki kasabası yakınlarındaki köyünde doğdu. Ailesi Dürzi inancına mensuptu. Tarihçi Hatum'un ailesini "toprak sahibi orta sınıfın" bir parçası olarak tanımlarken, tarihçi Patrick Seale onları "yoksul" olarak tanımlamaktadır. Babası bölgede nüfus sayımı müdürlüğü yapmıştır.
Askeri ve siyasi kariyer
Erken kariyer ve 1963 darbesi
Hatum, askeri kariyerine Humus Askeri Akademisinde başladı ve burada Mişel Eflak liderliğindeki Arap milliyetçisi Baas Partisine katıldı. Mezun olduktan sonra Suriye Ordusunda yüzbaşı rütbesiyle subay oldu. 1958 yılında Suriye ve Mısır, Cemal Abdünnasır liderliğinde birleşerek Birleşik Arap Cumhuriyeti'ni kurdu. Eylül 1961'de Suriye'deki ayrılıkçı subaylar tarafından gerçekleştirilen bir darbenin ardından bu birlik sona erdi. Arap milliyetçisi subaylar Nazım el-Kudsi'nin ayrılıkçı hükûmetini devirmeye çalıştı ve 1963'te bir darbe başlatmak için ordu içinde bir ittifak kurdu. Hatum bu dönemde ordudaki Arap milliyetçileri arasındaki az sayıdaki Baasçı subaydan biriydi, ancak Baasçılar gayriresmi olarak Askeri Komite olarak bilinen gizli bir grup tarafından yönetilen ve resmi olarak, sadece sözde de olsa, Eflak yönetimindeki siyasi parti tarafından organize edilen en örgütlü güçtü.
7-8 Mart 1963'te bağımsız bir birlikçi subay olan Ziyad el-Hariri darbeye önderlik ederek Şam'ı ve şehrin birçok stratejik noktasını ele geçirdi. Bu arada Hatum, birlikçilerin şehrin radyo istasyonunu ele geçirmesine öncülük etti. Radyo daha sonra Ulusal Devrim Komutanlığı Konseyinin ayrılıkçı hükûmetin yerine geçtiğini ve o sırada Muhammed Ümran, Salah Cedid, Hafız Esad, ve 'den oluşan Askeri Komitedekiler de dahil olmak üzere ordudan ihraç edilen Baasçı subayları yeniden orduya aldığını duyurdu. Darbenin başarılı olmasının ardından Hatum, daha fazla üyeyi kapsayacak şekilde genişletilen Askeri Komiteye atandı. Daha sonra binbaşı rütbesine terfi etti. Hatum, darbeden önce başında bulunduğu komando birliğinin yanı sıra, stratejik radyo ve televizyon istasyonlarının yakınında bulunan ordu garnizonlarının komutanlığına da getirildi.
Hatum, 1 Ağustos 1965 tarihinde Suriye Bölge Komutanlığına seçildi ve aynı yılın 19 Aralık tarihine kadar bir dönem görev yaptı. O yıl, İsrailli casus Eli Cohen'i yargılayan askeri mahkemede de görev yaptı.
1966 Darbesi ve sonrası
Askeri Komite, her ikisi de Eflak'ın sadık müttefikleri olan Devlet Başkanı Emin el-Hafız ve Başbakan Selahaddin el-Bitar'ın otoritesine giderek daha fazla meydan okuyordu. Şubat 1966'da Komitenin bölgeselci fraksiyonu hükûmeti devirmek için bir darbe başlattı. Cedid, Hatum'u özel bir kuvvete komuta etmesi ve Hafız'ı Şam'daki evinden tutuklaması için görevlendirdi. Hafız direndi ve Hatum'un adamları ile Hafız arasında çatışma çıktı. Hatum, Hafız'ın evine tank ateşi açılmasını emretti ve şehir genelinde 50 kadar kişinin ölümüyle sonuçlanan silahlı çatışmalar yaşandı. Hafız, teslim olmadan önce çatışma sırasında yaralandı ve kızı bir gözünü kaybetti.
Hatum, 1966 Darbesi'ndeki rolü için uygun bir şekilde ödüllendirilmediğini, Baas Partisinin Bölge Komutanlığında veya Suriye hükûmetinde herhangi bir pozisyondan uzak tutulduğunu düşünüyordu. Bunun yerine Komitedeki görevini ve Şam'daki radyo istasyonunu yönetmeye devam etti. Darbenin liderleri Cedid ve Hafız Esad, Hatum'u pervasız olarak görüyor ve Emin el-Hafız'ı tutukladığında uyguladığı sert güç kullanımından ve bunun sonucunda yaşanan kitlesel kayıplardan üzüntü duyuyorlardı. Hatum, Bitar ve Hafız'a sadık olan subaylar ve partinin eski Genel Sekreteri Münif er-Razzaz ve eski Genelkurmay Başkan Yardımcısı gibi isimlerle temas kurarak Cedid ve Esad'ı devirmeye karar verdi.
Darbe, 1 Temmuz'da planlandı ancak Hatum'un ısrarı üzerine 3 Eylül'e ertelendi. Bu arada, Ağustos ayında Hatum'un suç ortaklarından Albay Talal Ebu Asali, diğer subaylarla birlikte içki içtiği bir oturumda Cedid'e alenen küfretti ve Hafız'ın intikamını alacağına söz verdi. Bunun sonucunda ertesi gün Genelkurmay Başkanı tarafından tutuklandı ve (o sırada şüpheden uzak olan) Hatum'u Asali aleyhindeki soruşturmayı yönetmekle görevlendirdi. Sorgulama sırasında Hatum'un Asali'ye "Konuşan herkesi öldürürüm" diye fısıldadığı bildirildi. Cedid, belirsiz nedenlerle Hatum'dan şüphelenmeye başladı, onu soruşturma görevinden aldı ve sorguyu yönetmesi için Suriye istihbarat şefi Abdülkerim el-Cundi'yi görevlendirdi. Cündi'nin iddiasına göre Asali'ye işkence ettikten sonra Asali, Şair ve Razzaz'ın yeni hükûmete karşı bir darbe planladıklarını itiraf etti ancak Hatum'dan bahsetmedi. Bunun üzerine Cundi, Şair ve Hatum gibi Dürzi cemaatine mensup subaylara karşı bir baskı başlatarak 200'den fazla askerî personeli tutukladı. Asali serbest bırakıldı.
Dürzilerin çoğunlukta olduğu Cebel el-Dürzi bölgesindeki gerginlik, Cedid ve Devlet Başkanı Nureddin el-Etasi'yi durumu hafifletmek için bölgenin başkenti Süveyda'yı ziyaret etmeye sevk etti. Ziyaretlerini duyduktan sonra öfkelenen Hatum, Asali'ye Süveyda'yı tanklarla kuşattırırken, Hatum da Cedid ve Etasi'nin yerel yetkililerle görüştüğü kentteki parti merkezine girdi. Onları öldürmekle tehdit etti, ancak yerel ileri gelenlerin baskısı üzerine bundan vazgeçti ve bunun yerine onları gözaltına aldırdı. Şam'da bulunan Savunma Bakanı Esad, Hatum'a Cedid ve Etasi'yi serbest bırakmasını emretti ancak Hatum bunu reddetti. Bunun üzerine Esad, Hatum'un isyanına son verene kadar Süveyda'nın havadan ve karadan bombalanması emrini verdi.
Düşüş ve ölüm
Hatum ve Asali güneye, Kral Hüseyin'in kendilerine sığınma hakkı verdiği Ürdün'e kaçtılar. Daha sonra, Suriye askeri tarihinde eşi benzeri görülmemiş bir tasfiye ile Hatum'a sadık dört yüz subay görevden alındı, görev yerleri değiştirildi ya da tutuklandı. 1967 yılının Mart ayında Mustafa Talas, Hatum'u gıyabında yargılayan bir askeri mahkemeye başkanlık etti. Hatum idama mahkûm edildi.
iki kamp arasındaki rekabet ve çatışmada giderek artan bir rol oynamış, Dürziler ve bir dereceye kadar Sünni Müslüman subaylar, o dönemde ülkenin askeri ve iç güvenlik ağlarını büyük ölçüde kontrol eden Cedid ve Esad gibi Nusayri subaylara karşı cephe almıştır. Hatum Ürdün'de düzenlediği bir basın toplantısında Suriye Ordusunda mezhepçiliğin hakim olduğunu, Esad ve Cedid'in gerçekleştirdiği tasfiyelerin ülkede Nusayri iktidarının güçlenmesine yol açtığını ve Nusayri subayların devlette kilit pozisyonlara geldiğini belirtti. Ayrıca Nusayrilerin subaylar arasında Nusayri olmayanlara oranla beşte bir oranında daha fazla olduğunu ve hükûmetin Suriye'yi "Ebedi bir mesajla tek bir Nusayri devleti" sloganıyla yönettiğini iddia etti. Bu, Baas'ın "Ebedi bir mesajla tek bir Arap ulusu" sloganına alaycı bir göndermeydi ve "Arap" yerine Aleviler için aşağılayıcı bir isim olan "Nusayri" kelimesini kullanıyordu.
Suriye'nin 1967'de İsrail'le yaptığı Altı Gün Savaşı'ndaki yenilgisinin ardından Hatum, İsraillilerle savaşmak için Suriye'ye döneceğini açıkladı. Cedid'in, yenilgi nedeniyle zayıflayan hükûmetinin kendisine karşı ölüm fermanının peşine düşmeyeceğini düşünüyordu. Ülkeye yeniden girdikten sonra Cebel el-Dürzi'deki popüler Suriyeli milliyetçi Dürzi lider Sultan el-Atraş tarafından korunmaya başlandı. Ancak Atraş'ın itirazlarına rağmen yetkililer tarafından tutuklanarak mahkemeye çıkarıldı ve Talas'ın ölüm cezasını onaylamasıyla Hatum 26 Haziran'da kurşuna dizilerek idam edildi. Talas daha sonra Hatum'un "Ürdün'le komplo kurarak doğru yolu kaybettiğini" belirterek idamın kişisel sorumluluğunu üstlendi.
Kaynakça
- ^ Rabinovich, 1972, s. 235.
- ^ a b c Moubayed, s. 53.
- ^ a b c Moubayed, s. 54.
- ^ a b c Batatu, ss. 148-149.
- ^ Seale, s. 109.
- ^ a b c d Moubayed, s. 52.
- ^ a b c Seale, ss. 76-77.
- ^ a b Rabinovich, 1972, ss. 44-45.
- ^ Rabinovich, 1972, s. 151.
- ^ Batatu, ss. 338-339.
- ^ Moubayed, 2006, s. 53.
- ^ Moubayed, 2006, s. 54.
- ^ Moosa, s. 306.
- ^ a b Moosa, ss. 306-307.
Konuyla ilgili yayınlar
- Batatu, Hanna (1999). Syria's Peasantry, the Descendants of Its Lesser Rural Notables, and Their Politics. Princeton University Press. ISBN .
- Moosa, Matti (1987). Extremist Shiites: The Ghulat Sects. . ISBN .
- Moubayed, Sami M. (2006). Steel & Silk: Men and Women who shaped Syria 1900–2000. Cune Press. ISBN .
- Rabinovich, Itamar (1972). Syria Under the Baʻth, 1963–66: The Army Party Symbiosis. .
- Seale, Patrick (1990). Asad of Syria: The Struggle for the Middle East. University of California Press. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Selim Hatum Arapca سليم حاطوم 26 1928 Haziran 1967 1960 larda Suriye siyasetinde onemli bir rol oynayan Suriye Ordusu subayiydi Arap Sosyalist Baas Partisinin Suriye Bolgesel Kolunun bir uyesi olarak 1966 da Suriye de gerceklesen ve yine bir Baasci olan Emin el Hafiz hukumetini deviren darbede etkili oldu Ayni yil yeni hukumeti kuran ancak kendisini onemli bir pozisyondan uzaklastiran meslektaslarina karsi kendi bolgesi olan Cebel el Durzi de bir ayaklanma baslatti Hakkinda tutuklama emri cikarilmasi uzerine Suriye den kacti ancak 1967 de geri dondu ve daha sonra hapse atilarak idam edildi Selim HatumSuriye Radyo Televizyon Istasyonu Garnizon KomutaniGorev suresi 8 Mart 1963 28 Eylul 1966Suriye Bolgesel Subesi Bolge Komutanligi UyesiGorev suresi 1 Agustos 1965 19 Aralik 1965Kisisel bilgilerDogum 1928 Cebel el Durzi Devleti Fransiz Suriye ve Lubnan MandasiOlum 26 Haziran 1967 38 39 yaslarinda Sam SuriyeMilliyeti SuriyeliPartisi Arap Sosyalist Baas Partisi Suriye Bolgesel SubesiBitirdigi okul Humus Askeri AkademisiErken yasamHatum Fransiz Mandasi doneminde Suriye nin Cebel el Durzi bolgesindeki kasabasi yakinlarindaki koyunde dogdu Ailesi Durzi inancina mensuptu Tarihci Hatum un ailesini toprak sahibi orta sinifin bir parcasi olarak tanimlarken tarihci Patrick Seale onlari yoksul olarak tanimlamaktadir Babasi bolgede nufus sayimi mudurlugu yapmistir Askeri ve siyasi kariyerErken kariyer ve 1963 darbesi Hatum askeri kariyerine Humus Askeri Akademisinde basladi ve burada Misel Eflak liderligindeki Arap milliyetcisi Baas Partisine katildi Mezun olduktan sonra Suriye Ordusunda yuzbasi rutbesiyle subay oldu 1958 yilinda Suriye ve Misir Cemal Abdunnasir liderliginde birleserek Birlesik Arap Cumhuriyeti ni kurdu Eylul 1961 de Suriye deki ayrilikci subaylar tarafindan gerceklestirilen bir darbenin ardindan bu birlik sona erdi Arap milliyetcisi subaylar Nazim el Kudsi nin ayrilikci hukumetini devirmeye calisti ve 1963 te bir darbe baslatmak icin ordu icinde bir ittifak kurdu Hatum bu donemde ordudaki Arap milliyetcileri arasindaki az sayidaki Baasci subaydan biriydi ancak Baascilar gayriresmi olarak Askeri Komite olarak bilinen gizli bir grup tarafindan yonetilen ve resmi olarak sadece sozde de olsa Eflak yonetimindeki siyasi parti tarafindan organize edilen en orgutlu guctu 1963 Darbesi ne katilanlar basarilarini kutlarken Soldan saga Hatum Muhammed Umran ve Salah Cedid 7 8 Mart 1963 te bagimsiz bir birlikci subay olan Ziyad el Hariri darbeye onderlik ederek Sam i ve sehrin bircok stratejik noktasini ele gecirdi Bu arada Hatum birlikcilerin sehrin radyo istasyonunu ele gecirmesine onculuk etti Radyo daha sonra Ulusal Devrim Komutanligi Konseyinin ayrilikci hukumetin yerine gectigini ve o sirada Muhammed Umran Salah Cedid Hafiz Esad ve den olusan Askeri Komitedekiler de dahil olmak uzere ordudan ihrac edilen Baasci subaylari yeniden orduya aldigini duyurdu Darbenin basarili olmasinin ardindan Hatum daha fazla uyeyi kapsayacak sekilde genisletilen Askeri Komiteye atandi Daha sonra binbasi rutbesine terfi etti Hatum darbeden once basinda bulundugu komando birliginin yani sira stratejik radyo ve televizyon istasyonlarinin yakininda bulunan ordu garnizonlarinin komutanligina da getirildi Hatum 1 Agustos 1965 tarihinde Suriye Bolge Komutanligina secildi ve ayni yilin 19 Aralik tarihine kadar bir donem gorev yapti O yil Israilli casus Eli Cohen i yargilayan askeri mahkemede de gorev yapti 1966 Darbesi ve sonrasi Askeri Komite her ikisi de Eflak in sadik muttefikleri olan Devlet Baskani Emin el Hafiz ve Basbakan Selahaddin el Bitar in otoritesine giderek daha fazla meydan okuyordu Subat 1966 da Komitenin bolgeselci fraksiyonu hukumeti devirmek icin bir darbe baslatti Cedid Hatum u ozel bir kuvvete komuta etmesi ve Hafiz i Sam daki evinden tutuklamasi icin gorevlendirdi Hafiz direndi ve Hatum un adamlari ile Hafiz arasinda catisma cikti Hatum Hafiz in evine tank atesi acilmasini emretti ve sehir genelinde 50 kadar kisinin olumuyle sonuclanan silahli catismalar yasandi Hafiz teslim olmadan once catisma sirasinda yaralandi ve kizi bir gozunu kaybetti Hatum 1966 Darbesi ndeki rolu icin uygun bir sekilde odullendirilmedigini Baas Partisinin Bolge Komutanliginda veya Suriye hukumetinde herhangi bir pozisyondan uzak tutuldugunu dusunuyordu Bunun yerine Komitedeki gorevini ve Sam daki radyo istasyonunu yonetmeye devam etti Darbenin liderleri Cedid ve Hafiz Esad Hatum u pervasiz olarak goruyor ve Emin el Hafiz i tutukladiginda uyguladigi sert guc kullanimindan ve bunun sonucunda yasanan kitlesel kayiplardan uzuntu duyuyorlardi Hatum Bitar ve Hafiz a sadik olan subaylar ve partinin eski Genel Sekreteri Munif er Razzaz ve eski Genelkurmay Baskan Yardimcisi gibi isimlerle temas kurarak Cedid ve Esad i devirmeye karar verdi Darbe 1 Temmuz da planlandi ancak Hatum un israri uzerine 3 Eylul e ertelendi Bu arada Agustos ayinda Hatum un suc ortaklarindan Albay Talal Ebu Asali diger subaylarla birlikte icki ictigi bir oturumda Cedid e alenen kufretti ve Hafiz in intikamini alacagina soz verdi Bunun sonucunda ertesi gun Genelkurmay Baskani tarafindan tutuklandi ve o sirada supheden uzak olan Hatum u Asali aleyhindeki sorusturmayi yonetmekle gorevlendirdi Sorgulama sirasinda Hatum un Asali ye Konusan herkesi oldururum diye fisildadigi bildirildi Cedid belirsiz nedenlerle Hatum dan suphelenmeye basladi onu sorusturma gorevinden aldi ve sorguyu yonetmesi icin Suriye istihbarat sefi Abdulkerim el Cundi yi gorevlendirdi Cundi nin iddiasina gore Asali ye iskence ettikten sonra Asali Sair ve Razzaz in yeni hukumete karsi bir darbe planladiklarini itiraf etti ancak Hatum dan bahsetmedi Bunun uzerine Cundi Sair ve Hatum gibi Durzi cemaatine mensup subaylara karsi bir baski baslatarak 200 den fazla askeri personeli tutukladi Asali serbest birakildi Durzilerin cogunlukta oldugu Cebel el Durzi bolgesindeki gerginlik Cedid ve Devlet Baskani Nureddin el Etasi yi durumu hafifletmek icin bolgenin baskenti Suveyda yi ziyaret etmeye sevk etti Ziyaretlerini duyduktan sonra ofkelenen Hatum Asali ye Suveyda yi tanklarla kusattirirken Hatum da Cedid ve Etasi nin yerel yetkililerle gorustugu kentteki parti merkezine girdi Onlari oldurmekle tehdit etti ancak yerel ileri gelenlerin baskisi uzerine bundan vazgecti ve bunun yerine onlari gozaltina aldirdi Sam da bulunan Savunma Bakani Esad Hatum a Cedid ve Etasi yi serbest birakmasini emretti ancak Hatum bunu reddetti Bunun uzerine Esad Hatum un isyanina son verene kadar Suveyda nin havadan ve karadan bombalanmasi emrini verdi Dusus ve olumHatum ve Asali guneye Kral Huseyin in kendilerine siginma hakki verdigi Urdun e kactilar Daha sonra Suriye askeri tarihinde esi benzeri gorulmemis bir tasfiye ile Hatum a sadik dort yuz subay gorevden alindi gorev yerleri degistirildi ya da tutuklandi 1967 yilinin Mart ayinda Mustafa Talas Hatum u giyabinda yargilayan bir askeri mahkemeye baskanlik etti Hatum idama mahkum edildi iki kamp arasindaki rekabet ve catismada giderek artan bir rol oynamis Durziler ve bir dereceye kadar Sunni Musluman subaylar o donemde ulkenin askeri ve ic guvenlik aglarini buyuk olcude kontrol eden Cedid ve Esad gibi Nusayri subaylara karsi cephe almistir Hatum Urdun de duzenledigi bir basin toplantisinda Suriye Ordusunda mezhepciligin hakim oldugunu Esad ve Cedid in gerceklestirdigi tasfiyelerin ulkede Nusayri iktidarinin guclenmesine yol actigini ve Nusayri subaylarin devlette kilit pozisyonlara geldigini belirtti Ayrica Nusayrilerin subaylar arasinda Nusayri olmayanlara oranla beste bir oraninda daha fazla oldugunu ve hukumetin Suriye yi Ebedi bir mesajla tek bir Nusayri devleti sloganiyla yonettigini iddia etti Bu Baas in Ebedi bir mesajla tek bir Arap ulusu sloganina alayci bir gondermeydi ve Arap yerine Aleviler icin asagilayici bir isim olan Nusayri kelimesini kullaniyordu Suriye nin 1967 de Israil le yaptigi Alti Gun Savasi ndaki yenilgisinin ardindan Hatum Israillilerle savasmak icin Suriye ye donecegini acikladi Cedid in yenilgi nedeniyle zayiflayan hukumetinin kendisine karsi olum fermaninin pesine dusmeyecegini dusunuyordu Ulkeye yeniden girdikten sonra Cebel el Durzi deki populer Suriyeli milliyetci Durzi lider Sultan el Atras tarafindan korunmaya baslandi Ancak Atras in itirazlarina ragmen yetkililer tarafindan tutuklanarak mahkemeye cikarildi ve Talas in olum cezasini onaylamasiyla Hatum 26 Haziran da kursuna dizilerek idam edildi Talas daha sonra Hatum un Urdun le komplo kurarak dogru yolu kaybettigini belirterek idamin kisisel sorumlulugunu ustlendi Kaynakca Rabinovich 1972 s 235 a b c Moubayed s 53 a b c Moubayed s 54 a b c Batatu ss 148 149 Seale s 109 a b c d Moubayed s 52 a b c Seale ss 76 77 a b Rabinovich 1972 ss 44 45 Rabinovich 1972 s 151 Batatu ss 338 339 Moubayed 2006 s 53 Moubayed 2006 s 54 Moosa s 306 a b Moosa ss 306 307 Konuyla ilgili yayinlarBatatu Hanna 1999 Syria s Peasantry the Descendants of Its Lesser Rural Notables and Their Politics Princeton University Press ISBN 0 691 00254 1 Moosa Matti 1987 Extremist Shiites The Ghulat Sects ISBN 9780815624110 Moubayed Sami M 2006 Steel amp Silk Men and Women who shaped Syria 1900 2000 Cune Press ISBN 978 1 885942 41 8 Rabinovich Itamar 1972 Syria Under the Baʻth 1963 66 The Army Party Symbiosis Seale Patrick 1990 Asad of Syria The Struggle for the Middle East University of California Press ISBN 978 0 520 06976 3