Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Seyahatname (Osmanlıca: سياحت نامه) veya Evliya Çelebi Seyahatnamesi (Osmanlıca: اوليا چلبى سياحتنامهسى), Evliya Çelebi tarafından 17. yüzyılda yazılmış olan gezi yazısı kitabıdır. On ciltten oluşur. Seyâhatnâme ilk olarak 1848’de Kahire Bulak Matbaasında Müntehâbât-ı Evliya Çelebi adıyla yayımlanmıştır. İkdam Gazetesi sahibi Ahmed Cevdet Bey ile Necib Asım Bey, Pertev Paşa Kütüphanesindeki nüshayı esas alarak 1896 senesinde İstanbul’da basmaya başlamışlardır. 1902 senesine kadar ancak ilk altı cildi yayımlanabilmiştir. Yedinci ve sekizinci ciltleri 1928’de Türk Tarih Encümeni, dokuz ve onuncu ciltleri ise 1935-1938 yılları arasında yeni harflerle Türkiye Cumhuriyeti Maarif Vekâleti tarafından yayımlanmıştır. Seyahatname’nin 1814 yılında Hammer tarafından keşfedilmesinden sonra birçok yabancı bilim insanı Çelebi hakkında araştırmalar yapmış eseri birçok dile çevrilmiş ve yayımlanmıştır. Orhan Şaik Gökyay, Seyahatname'nin birinci cildini Latin alfabesine çevirmiş ve böylece eser daha çok kişi tarafından incelenmeye başlanmıştır.
 Eserin birinci cildinin 1895 basımı kapağı | |
| Yazar | Evliya Çelebi |
|---|---|
| Ülke |  Osmanlı İmparatorluğu |
| Dil | Osmanlı Türkçesi |
| Tür | Gezi yazısı |
| Yayım tarihi | 17. yüzyıl |
| Kitap sayısı | 10 cilt |
Haziran 2013’te UNESCO Dünya Belleği Listesine dahil edilmiştir. Eserin bazı noktalarında fantastik olaylara yer verilmiştir.
İçerik
Gerçekçi bir gözle izlenen olaylar, yalın ve duru, zaman zaman da fantastik bir anlatım içinde, halkın anlayacağı şekilde yazılmış, yine halkın anlayacağı deyimler çokça kullanılmıştır.
Evliya Çelebi, Seyahatname'sinde gezip gördüğü yerleri kendi üslubu ile anlatan, az sayıdaki 17. yüzyıl nesir yazarlarındandır. Evliya Çelebi'nin on ciltlik Seyahatname'si, bütün görmüş ve gezmiş olduğu memleketler hakkında oldukça önemli bilgiler içermektedir. Eser bu yönden Türk kültür tarihi ve gezi edebiyatı açısından önemli bir yere sahiptir. Eserinde; 17. yüzyıl Osmanlı coğrafyası, bu dönem konuşulan Türkçe ve ağız özellikleri, Gittiği bütün yerlerin genel durumu, coğrafi konumu, tarihi, halkının özellikleri, dili, dini, kıyafetleri, sanatları, gündelik yaşamları, tarih, karşılaştırmalı coğrafya, sanat tarihi ve etnografya açısından eşsiz bilgiler, Osmanlı toplumundaki müslüman-gayrimüslim ilişkileri, gayrimüslim halkların gündelik hayatları, ekonomik ve kültürel durumları, nüfusları, ibadet yerleri, inanç ve itikatları, farklı topluluklara ait öyküler, türküler, halk şiirleri, söylenceler, masal, mani, ağız ayrılıkları, halk oyunları, giyim-kuşam, düğün, eğlence, inançlar, komşuluk bağlantıları, toplumsal davranışlar, sanat ve zanaat varlıkları, gezilen yörelerin evlerinden, cami, mescid, çeşme, han, saray,konak, hamam, kilise, manastır, kule, kale, sur, yol, havra gibi değişik yapıların bütün özellikleri; bunların yapılış yılları, onarımları, yapan, yaptıran veya onaranlar, bulunduğu bölgelerin mutfak kültürü ile ilgili zengin bilgiler, gezilen bölgenin yönetiminden, eski ailelerinden, ileri gelen kişilerinden, şairlerinden, oyuncularından, çeşitli kademelerdeki görevlilerine kadar ayrıntılı bilgiler ile 17. yüzyıl Osmanlı araç gereçleri hakkında da yer yer bilgiler verilmektedir. Osmanlı mutfağı araştırmacısı Marianna Yerasimos, Seyahatname’de 44 pilav, 40 çorba, 23 baharat, 90 balık, 80 üzüm, 27 armut, 50’ye yakın ekmek çeşidinden bahsedildiğini belirtmektedir.
Ciltler
-
![image]()
Birinci cildin kapağı -
![image]()
İkinci cildin kapağı -
![image]()
Üçüncü cildin kapağı -
![image]()
Dördüncü cildin kapağı -
![image]()
Beşinci cildin kapağı -
![image]()
Altıncı cildin kapağı -
![image]()
Yedinci cildin kapağı -
![image]()
Sekizinci cildin kapağı
Seyahatine dair bıraktığı 10 ciltlik Seyahatname’nin konuları şu şekildedir:
- 1. Cilt: İstanbul ve civarı
- 2. Cilt: Bursa ve civarı. Nisan 1640'ta yaptığı Amasya, Ünye, Batum, Trabzon, Samsun, Kafkasya, Girit seferi, 1645’te Erzurum, Azerbaycan ve Gürcistan.
- 3. Cilt: Şam - Suriye, Filistin - Urmiye, Sivas, El-Cezire, Ermenistan, Rumeli, (Bulgaristan ve Dobruca)
- 4. Cilt: Van, Tebriz, Bağdat, Basra Mardin seyahati.
- 5. Cilt: Van ve Basra seyahatinin sonu, seyahati, Rakoçi’ye karşı sefer, Rusya seferi, Anadolu asilerine karşı hareket, Çanakkale yolu ile Bursa’ya avdet, Boğdan’a gidiş, Transilvanya seyahati, Bosna’ya gidiş, Dalmaçya seferi, Sofya’ya avdet.
- 6. Cilt: Transilvanya seferi, Arnavutluk’a gidiş, İstanbul’a avdet. Macar seferi, Uyvar’ın muhasarası, müellifin 40.000 Tatarla, Avusturya, Almanya, Flemenk’e ve Baltık Denizi'ne kadar gitmesi. Uyvar’ın zaptı, Belgrad’a avdet. Hersek’e gönderilmesi, Ragusa seyahati, Karadağ seferi, Kanije seferi ve Kanizsa-Hırvat memleketi.
- 7. Cilt: Avusturya, Kırım, Dağıstan, Deşt-i Kıpçak, Esterhan.
- 8. Cilt: Kırım, Girit, Selanik, Rumeli.
- 9. Cilt: Kütahya, Afyon, Manisa, İzmir, Sakız Adası, Kuşadası, Aydın, Amasya, Tire, Denizli, Muğla, Bodrum, Ege Adaları, Isparta, Antalya, Alanya, Karaman, Silifke, Tarsus, Adana, Maraş, Antep, Kilis, Urfa, Rakka, Halep, Lazkiye, Şam, Beyrut, Sayda, Safed, Nablus, Kudüs, Medine, Mekke ve civar yerlerin seyahatleri bulunmaktadır.
- 10. Cilt: Mısır ve Sudan.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- e-Kitap: Evliya Çelebi Seyahatnamesi (9.cilt), İstanbul Devlet Matbaası 1935, archive.org, erişim 2 Nisan 2013
- e-Kitap: Evliya Çelebi Seyahatnamesi (10 cilt), (Osmanlıca), Ikdam Matba'ası, İstanbul 1896, archive.org, erişim 2 Nisan 2013
- e-Kitap: Müntahabât-i Evliya Çelebi (Evliya Çelebinin yapıtının ilk cildinde camilerle ilgili olan bölümü), (Osmanlıca), İstanbul 1890, archive.org, erişim 2 Nisan 2013
- e-Kitap: Narrative of travels in Europe, Asia, and Africa, in the seventeenth century EVLİYA EFENDİ (1834) Vol. I (İngilizce), archive.org, erişim 3 Nisan 2013
- e-Kitap: Narrative of travels in Europe, Asia, and Africa, in the seventeenth century EVLİYA EFENDİ (1834) Vol. II (İngilizce), archive.org, erişim 3 Nisan 2013
- , kilis.pol.tr, erişim 3 Nisan 2013
- , btch.org.tr, erişim 3 Nisan 2013
Kaynakça
- ^ a b (PDF). 12 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2015.
- ^ "Evliya Çelebi Seyahatnamesi UNESCO Dünya Belleğinde, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü web sitesi, Erişim tarihi:08.02.2014". 8 Kasım 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Şubat 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ocak 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Seyahatname Osmanlica سياحت نامه veya Evliya Celebi Seyahatnamesi Osmanlica اوليا چلبى سياحتنامه سى Evliya Celebi tarafindan 17 yuzyilda yazilmis olan gezi yazisi kitabidir On ciltten olusur Seyahatname ilk olarak 1848 de Kahire Bulak Matbaasinda Muntehabat i Evliya Celebi adiyla yayimlanmistir Ikdam Gazetesi sahibi Ahmed Cevdet Bey ile Necib Asim Bey Pertev Pasa Kutuphanesindeki nushayi esas alarak 1896 senesinde Istanbul da basmaya baslamislardir 1902 senesine kadar ancak ilk alti cildi yayimlanabilmistir Yedinci ve sekizinci ciltleri 1928 de Turk Tarih Encumeni dokuz ve onuncu ciltleri ise 1935 1938 yillari arasinda yeni harflerle Turkiye Cumhuriyeti Maarif Vekaleti tarafindan yayimlanmistir Seyahatname nin 1814 yilinda Hammer tarafindan kesfedilmesinden sonra bircok yabanci bilim insani Celebi hakkinda arastirmalar yapmis eseri bircok dile cevrilmis ve yayimlanmistir Orhan Saik Gokyay Seyahatname nin birinci cildini Latin alfabesine cevirmis ve boylece eser daha cok kisi tarafindan incelenmeye baslanmistir SeyahatnameEserin birinci cildinin 1895 basimi kapagiYazarEvliya CelebiUlkeOsmanli ImparatorluguDilOsmanli TurkcesiTurGezi yazisiYayim tarihi17 yuzyilKitap sayisi10 cilt Haziran 2013 te UNESCO Dunya Bellegi Listesine dahil edilmistir Eserin bazi noktalarinda fantastik olaylara yer verilmistir IcerikGercekci bir gozle izlenen olaylar yalin ve duru zaman zaman da fantastik bir anlatim icinde halkin anlayacagi sekilde yazilmis yine halkin anlayacagi deyimler cokca kullanilmistir Evliya Celebi Seyahatname sinde gezip gordugu yerleri kendi uslubu ile anlatan az sayidaki 17 yuzyil nesir yazarlarindandir Evliya Celebi nin on ciltlik Seyahatname si butun gormus ve gezmis oldugu memleketler hakkinda oldukca onemli bilgiler icermektedir Eser bu yonden Turk kultur tarihi ve gezi edebiyati acisindan onemli bir yere sahiptir Eserinde 17 yuzyil Osmanli cografyasi bu donem konusulan Turkce ve agiz ozellikleri Gittigi butun yerlerin genel durumu cografi konumu tarihi halkinin ozellikleri dili dini kiyafetleri sanatlari gundelik yasamlari tarih karsilastirmali cografya sanat tarihi ve etnografya acisindan essiz bilgiler Osmanli toplumundaki musluman gayrimuslim iliskileri gayrimuslim halklarin gundelik hayatlari ekonomik ve kulturel durumlari nufuslari ibadet yerleri inanc ve itikatlari farkli topluluklara ait oykuler turkuler halk siirleri soylenceler masal mani agiz ayriliklari halk oyunlari giyim kusam dugun eglence inanclar komsuluk baglantilari toplumsal davranislar sanat ve zanaat varliklari gezilen yorelerin evlerinden cami mescid cesme han saray konak hamam kilise manastir kule kale sur yol havra gibi degisik yapilarin butun ozellikleri bunlarin yapilis yillari onarimlari yapan yaptiran veya onaranlar bulundugu bolgelerin mutfak kulturu ile ilgili zengin bilgiler gezilen bolgenin yonetiminden eski ailelerinden ileri gelen kisilerinden sairlerinden oyuncularindan cesitli kademelerdeki gorevlilerine kadar ayrintili bilgiler ile 17 yuzyil Osmanli arac gerecleri hakkinda da yer yer bilgiler verilmektedir Osmanli mutfagi arastirmacisi Marianna Yerasimos Seyahatname de 44 pilav 40 corba 23 baharat 90 balik 80 uzum 27 armut 50 ye yakin ekmek cesidinden bahsedildigini belirtmektedir CiltlerSeyahatname nin 1895 basimi kapaklariBirinci cildin kapagi Ikinci cildin kapagi Ucuncu cildin kapagi Dorduncu cildin kapagi Besinci cildin kapagi Altinci cildin kapagi Yedinci cildin kapagi Sekizinci cildin kapagiKaynak Ataturk Kitapligi Seyahatine dair biraktigi 10 ciltlik Seyahatname nin konulari su sekildedir 1 Cilt Istanbul ve civari 2 Cilt Bursa ve civari Nisan 1640 ta yaptigi Amasya Unye Batum Trabzon Samsun Kafkasya Girit seferi 1645 te Erzurum Azerbaycan ve Gurcistan 3 Cilt Sam Suriye Filistin Urmiye Sivas El Cezire Ermenistan Rumeli Bulgaristan ve Dobruca 4 Cilt Van Tebriz Bagdat Basra Mardin seyahati 5 Cilt Van ve Basra seyahatinin sonu seyahati Rakoci ye karsi sefer Rusya seferi Anadolu asilerine karsi hareket Canakkale yolu ile Bursa ya avdet Bogdan a gidis Transilvanya seyahati Bosna ya gidis Dalmacya seferi Sofya ya avdet 6 Cilt Transilvanya seferi Arnavutluk a gidis Istanbul a avdet Macar seferi Uyvar in muhasarasi muellifin 40 000 Tatarla Avusturya Almanya Flemenk e ve Baltik Denizi ne kadar gitmesi Uyvar in zapti Belgrad a avdet Hersek e gonderilmesi Ragusa seyahati Karadag seferi Kanije seferi ve Kanizsa Hirvat memleketi 7 Cilt Avusturya Kirim Dagistan Dest i Kipcak Esterhan 8 Cilt Kirim Girit Selanik Rumeli 9 Cilt Kutahya Afyon Manisa Izmir Sakiz Adasi Kusadasi Aydin Amasya Tire Denizli Mugla Bodrum Ege Adalari Isparta Antalya Alanya Karaman Silifke Tarsus Adana Maras Antep Kilis Urfa Rakka Halep Lazkiye Sam Beyrut Sayda Safed Nablus Kudus Medine Mekke ve civar yerlerin seyahatleri bulunmaktadir 10 Cilt Misir ve Sudan Ayrica bakinizEvliya Celebi Seyahatnamesi ndeki isimler listesiDis baglantilare Kitap Evliya Celebi Seyahatnamesi 9 cilt Istanbul Devlet Matbaasi 1935 archive org erisim 2 Nisan 2013 e Kitap Evliya Celebi Seyahatnamesi 10 cilt Osmanlica Ikdam Matba asi Istanbul 1896 archive org erisim 2 Nisan 2013 e Kitap Muntahabat i Evliya Celebi Evliya Celebinin yapitinin ilk cildinde camilerle ilgili olan bolumu Osmanlica Istanbul 1890 archive org erisim 2 Nisan 2013 e Kitap Narrative of travels in Europe Asia and Africa in the seventeenth century EVLIYA EFENDI 1834 Vol I Ingilizce archive org erisim 3 Nisan 2013 e Kitap Narrative of travels in Europe Asia and Africa in the seventeenth century EVLIYA EFENDI 1834 Vol II Ingilizce archive org erisim 3 Nisan 2013 kilis pol tr erisim 3 Nisan 2013 btch org tr erisim 3 Nisan 2013Kaynakca a b PDF 12 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2015 Evliya Celebi Seyahatnamesi UNESCO Dunya Belleginde Kultur Varliklari ve Muzeler Genel Mudurlugu web sitesi Erisim tarihi 08 02 2014 8 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Subat 2014 Arsivlenmis kopya 13 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Ocak 2022