Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sinekli Bakkal, Halide Edib Adıvar'ın Türkçede 1936'da kitap olarak yayımlanan romanı.
 Kapak Resmi | |
| Yazar | Halide Edib Adıvar |
|---|---|
| Ülke | Türkiye |
| Dil | Türkçe |
| Tür | Roman |
| Yayım | 1936 |
| Yayımcı | Can Yayınları |
| Sayfa | 208 |
| ISBN | |
Meşrutiyet dönemi İstanbul'unun arka sokaklarında yaşayan fakir halkın yaşama düzenini ve törelerini, dönemin siyasi mücadelelerini ve Doğu ve Batıyı temsil eden roman kişilerinin evliliğini anlatır.
Yazar eseri, İstanbul’un modernleşme dönemi öncesi tipik bir sokağını Batılılar’a tanıtma amacıyla Paris'te İngilizce olarak yazmış ve ilk kez 1935 yılında Londra'da İngilizce olarakThe Clown and His Daughter (Soytarı ile Kızı) adıyla yayımlanmıştır.
Eser, Ekim 1935 ile Şubat 1936 arasında Haber gazetesinde Sinekli Bakkal ismiyle Türkçe tefrika edildikten sonra sonra kitap olarak basıldı. 1942'de CHP Sanat Mükafatı'na değer görüldü. Sırpça, Portekizce, Fince ve Fransızcaya da çevrildi.
Yaşar Kemal, "Sinekli Bakkal Türk edebiyatının bir şaheseridir." demiştir.
Konusu
Kitapta olaylar, II. Abdülhamit devrinde İstanbul'un Aksaray semtindeki Sinekli Bakkal adında eski bir sokakta geçer. Romanın baş kişisi, mahalle imamın torunu Rabia'dır.
Romanın ilk kısmında Sinekli Bakkal Sokağı‟nın yaşantısı, dışarıdan bir bakış açısıyla, tarafsız anlatımla sunulur. Tanrısal Anlatıcı, Rabia‟nın geçmişi, çocukluğu ve ailesi hakkında bilgi verir. Rabia'nın dedesi İlhamı Efendi, yobaz bir kişiliktir. İlhami Efendi'nin küçük kızı olan Emine, aynı mahallede yaşayan ve zenne rolüne çıktığı için "Kız Tevfik" lakaplı orta oyuncu Tevfik'e aşık olur; evden kaçıp onunla evlenir. Birkaç yıl sonra Tevfik ile anlaşamayınca baba evine döner. Eve döndüğü gün hamile olduğunu öğrenir.
İmam Hacı İlhami Efendi‟nin, "din iman elden gidiyor" diyerek mahallede çıkardığı dedikodular sonucu Tevfik padişaha jurnallenip Gelibolu'ya sürgün edilir. Emine, Tevfik'ten ayrılıp Rabia 'yı dünyaya getirir. Rabia, dedesi tarafından yetiştirilip hafız olur.
On bir yaşında iken Selim Paşa Konağı‟na mukabele okumaya giden Rabia'nın bu konakta Selim Paşa, Vehbi Dede, Sabiha Hanım ve piyanist Peregrini ile tanışması ile hayatı değişir. Vehbi Dede ile tanıştıktan sonra iç dünyası olgunlaşır ve din konusundaki fikirlerinin değişir. Rabia'nın içsel dönüşümleri romanda iç monolog, özet, geriye dönüş ve metinlerarası ilişki teknikleriyle ortaya konur.
Tevfik sürgünden döndükten sonra babası ile tanışan Rabia, onunla yaşamaya başlar. Babası, bu serer de Jön Türkler'e yardım ettiği için Şam’a sürülür.
Rabia gayrimüslim olan piyano öğretmeni Peregrini'ye aşık olmuştur. Peregrini annesinin ölümü üzerine İtalya'ya gittiğinde ilişkilerini düşünen Rabia, Peregrini‟yi Müslüman yapıp onunla evlenebileceği kararına varır. Bir yıl sonra İtalya'da dönen Peregrini'nin evlenme teklifini kabul eder.
Rabia, Müslüman olup ve Osman adını alan Peregrini ile Sinakli Bakkal Sokak'a yerleşir. Oğlu Recep'i dünyaya getirir. 1908'de İkinci Meşrutiyet'in ilanından sonra Tevfik sürgünden döner, bir kahraman gibi karşılanır.
Simgelem
- Sinekli Bakkal, yazarın eşi Adnan Adıvar'ın büyüdüğü mahallenin adıdır.
CHP Sanat Mükafatı'nı kazanması
Halid Ziya'nın başkanlığındaki jüri üyeleri 20 Şubat 1942'de CHP binasında toplandılar. Diğer isimler şöyleydi: , Nurullah Ataç, Falih Rıfkı Atay, Fazıl Ahmet Aykaç, İsmail Hakkı Baltacıoğlu, Nasuhi Baydar, Behice Boran, Yahya Kemal Beyatlı, Behçet Kemal Çağlar, Ahmet Muhip Dıranas, Sabahattin Eyüboğlu, , Ferit Celal Güven, Fuat Köprülü, Mustafa Nihat Özön, , Sabri Esat Siyavuşgil, Vedat Nedim Tör, Mustafa Şekip Tunç, Hakkı Tarık Us, Hüseyin Cahit Yalçın, Suut Kemal Yetkin ve . Her üyenin üç oy hakkı vardı. Roman, ilk oylamada 28 oy ve ikinci oylamada 9 oy alarak üç bin lira ödül kazanmıştır.
Uyarlamalar
1950'de eserin ABD'li yapımcılar tarafından sinemaya uyarlanması için sonuçsuz kalan girişimler oldu. Türkiye'de romanı sinemaya uyarlamak için 15 yıl boyunca çeşitli girişimler odlu. İlk olarak 1952 yılında Duru Film romanın çekim hakkını satın aldı. Ancak romanı sinemalaştırma güçlüğü karşısında bu film çekilemedi. Daha sonra Şakir Sırmalı romanın çekim hakkını Adıvar'dan satın aldı ancak senaryo yazıldığı halde film çekilemedi. Duru Film, yeniden Sinekli Bakkal'a talip olup Şakir Sırmalı'dan satın aldıysa da yine film çevrilemedi.
Nihayet roman Kemal Film sahiplerinden Osman Seden'e satıldı ve eser 1967'de filme çekildi. Seden, romanı kendisi senaryolaştırmış ve yönetmenliği Mehmet Dinler'e bırakmıştır. Mehmet Dinler, romanda olmayan bir olayı (Peregrini' nin Rabia'yı sık sık ziyaret etmesinin mahalle halkınca, Kambur Rıza tarafından sağlandığını zannederek dövmesi) filmin son sahnesine eklediğini belirtmiştir.
1974'te TRT tarafından yönetmenliğinde televizyona uyarlandı. TRT’nin yaptırdığı ilk yerli dizilerden birisi idi.
Roman, 1997'de Sevgi Sanlı tarafından aynı isimle tiyatroya uyarlandı. Sanlı, bu uyarlamasıyla Bakırköy Belediyesi Yunus Emre Kültür Merkezi'nin düzenlediği Uyarlama Oyun Yarışması'nda büyük ödüle değer görüldü.
Eser, Gökhan Aktemur tarafından 2007'de televizyon dizisi olarak uyarlanmış; , 5 bölüm yayınladıktan sonra yayından kaldırılmıştır.
Kaynakça
- ^ https://islamansiklopedisi.org.tr/sinekli-bakkal []
- ^ "SİNEKLİ BAKKAL". TDV İslâm Ansiklopedisi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
- ^ a b c d Çalışlar, İpek (2010). Halide Edib : [biyografisine sığmayan kadın]. İstanbul: Everest. ISBN . OCLC 644679556.
- ^ Eskin, Şerif (29 Aralık 2023). "Dünyaya Yol Almak: Halide Edib'in Yazarlık Tecrübesine Dair Yeni Bulgular ve Edebiyat Sosyolojisi Perspektifinden Bir İnceleme". Journal of Turkology. 33 (2): 781-813. doi:10.26650/iuturkiyat.1348750. ISSN 2651-3188. 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
- ^ a b Karaağaçlı, Şadan (1993). "Türk edebiyatından sinemaya uyarlanan en büyük eser" (PDF). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi. 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
- ^ Kale, Fuat (31 Ocak 2019). "TRT Yerli Edebiyat Uyarlamaları 1968-2015". TRT Akademi. 4 (7): 126-147. ISSN 2149-9446. 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
- ^ HIZLAN, Doğan (20 Ağustos 2019). "Sevgi Sanlı'nın ardından". Hürriyet. 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
- ^ Şafak, Yeni. "Sinekli Bakkal yeniden açılıyor | Televizyon Haberleri". Yeni Şafak. 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
- ^ "Dizi Fethullah Gülen kurbanı oldu". Hürriyet. 22 Ocak 2008. 6 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
Dış bağlantılar
![image]()
Vikisöz 'de Sinekli Bakkal ile ilgili özlü sözler bulunur.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sinekli Bakkal Halide Edib Adivar in Turkcede 1936 da kitap olarak yayimlanan romani Sinekli BakkalKapak ResmiYazarHalide Edib AdivarUlkeTurkiyeDilTurkceTurRomanYayim1936YayimciCan YayinlariSayfa208ISBN975 447 114 2 Mesrutiyet donemi Istanbul unun arka sokaklarinda yasayan fakir halkin yasama duzenini ve torelerini donemin siyasi mucadelelerini ve Dogu ve Batiyi temsil eden roman kisilerinin evliligini anlatir Yazar eseri Istanbul un modernlesme donemi oncesi tipik bir sokagini Batililar a tanitma amaciyla Paris te Ingilizce olarak yazmis ve ilk kez 1935 yilinda Londra da Ingilizce olarakThe Clown and His Daughter Soytari ile Kizi adiyla yayimlanmistir Eser Ekim 1935 ile Subat 1936 arasinda Haber gazetesinde Sinekli Bakkal ismiyle Turkce tefrika edildikten sonra sonra kitap olarak basildi 1942 de CHP Sanat Mukafati na deger goruldu Sirpca Portekizce Fince ve Fransizcaya da cevrildi Yasar Kemal Sinekli Bakkal Turk edebiyatinin bir saheseridir demistir KonusuKitapta olaylar II Abdulhamit devrinde Istanbul un Aksaray semtindeki Sinekli Bakkal adinda eski bir sokakta gecer Romanin bas kisisi mahalle imamin torunu Rabia dir Romanin ilk kisminda Sinekli Bakkal Sokagi nin yasantisi disaridan bir bakis acisiyla tarafsiz anlatimla sunulur Tanrisal Anlatici Rabia nin gecmisi cocuklugu ve ailesi hakkinda bilgi verir Rabia nin dedesi Ilhami Efendi yobaz bir kisiliktir Ilhami Efendi nin kucuk kizi olan Emine ayni mahallede yasayan ve zenne rolune ciktigi icin Kiz Tevfik lakapli orta oyuncu Tevfik e asik olur evden kacip onunla evlenir Birkac yil sonra Tevfik ile anlasamayinca baba evine doner Eve dondugu gun hamile oldugunu ogrenir Imam Haci Ilhami Efendi nin din iman elden gidiyor diyerek mahallede cikardigi dedikodular sonucu Tevfik padisaha jurnallenip Gelibolu ya surgun edilir Emine Tevfik ten ayrilip Rabia yi dunyaya getirir Rabia dedesi tarafindan yetistirilip hafiz olur On bir yasinda iken Selim Pasa Konagi na mukabele okumaya giden Rabia nin bu konakta Selim Pasa Vehbi Dede Sabiha Hanim ve piyanist Peregrini ile tanismasi ile hayati degisir Vehbi Dede ile tanistiktan sonra ic dunyasi olgunlasir ve din konusundaki fikirlerinin degisir Rabia nin icsel donusumleri romanda ic monolog ozet geriye donus ve metinlerarasi iliski teknikleriyle ortaya konur Tevfik surgunden dondukten sonra babasi ile tanisan Rabia onunla yasamaya baslar Babasi bu serer de Jon Turkler e yardim ettigi icin Sam a surulur Rabia gayrimuslim olan piyano ogretmeni Peregrini ye asik olmustur Peregrini annesinin olumu uzerine Italya ya gittiginde iliskilerini dusunen Rabia Peregrini yi Musluman yapip onunla evlenebilecegi kararina varir Bir yil sonra Italya da donen Peregrini nin evlenme teklifini kabul eder Rabia Musluman olup ve Osman adini alan Peregrini ile Sinakli Bakkal Sokak a yerlesir Oglu Recep i dunyaya getirir 1908 de Ikinci Mesrutiyet in ilanindan sonra Tevfik surgunden doner bir kahraman gibi karsilanir SimgelemSinekli Bakkal yazarin esi Adnan Adivar in buyudugu mahallenin adidir CHP Sanat Mukafati ni kazanmasiHalid Ziya nin baskanligindaki juri uyeleri 20 Subat 1942 de CHP binasinda toplandilar Diger isimler soyleydi Nurullah Atac Falih Rifki Atay Fazil Ahmet Aykac Ismail Hakki Baltacioglu Nasuhi Baydar Behice Boran Yahya Kemal Beyatli Behcet Kemal Caglar Ahmet Muhip Diranas Sabahattin Eyuboglu Ferit Celal Guven Fuat Koprulu Mustafa Nihat Ozon Sabri Esat Siyavusgil Vedat Nedim Tor Mustafa Sekip Tunc Hakki Tarik Us Huseyin Cahit Yalcin Suut Kemal Yetkin ve Her uyenin uc oy hakki vardi Roman ilk oylamada 28 oy ve ikinci oylamada 9 oy alarak uc bin lira odul kazanmistir Uyarlamalar1950 de eserin ABD li yapimcilar tarafindan sinemaya uyarlanmasi icin sonucsuz kalan girisimler oldu Turkiye de romani sinemaya uyarlamak icin 15 yil boyunca cesitli girisimler odlu Ilk olarak 1952 yilinda Duru Film romanin cekim hakkini satin aldi Ancak romani sinemalastirma guclugu karsisinda bu film cekilemedi Daha sonra Sakir Sirmali romanin cekim hakkini Adivar dan satin aldi ancak senaryo yazildigi halde film cekilemedi Duru Film yeniden Sinekli Bakkal a talip olup Sakir Sirmali dan satin aldiysa da yine film cevrilemedi Nihayet roman Kemal Film sahiplerinden Osman Seden e satildi ve eser 1967 de filme cekildi Seden romani kendisi senaryolastirmis ve yonetmenligi Mehmet Dinler e birakmistir Mehmet Dinler romanda olmayan bir olayi Peregrini nin Rabia yi sik sik ziyaret etmesinin mahalle halkinca Kambur Riza tarafindan saglandigini zannederek dovmesi filmin son sahnesine ekledigini belirtmistir 1974 te TRT tarafindan yonetmenliginde televizyona uyarlandi TRT nin yaptirdigi ilk yerli dizilerden birisi idi Roman 1997 de Sevgi Sanli tarafindan ayni isimle tiyatroya uyarlandi Sanli bu uyarlamasiyla Bakirkoy Belediyesi Yunus Emre Kultur Merkezi nin duzenledigi Uyarlama Oyun Yarismasi nda buyuk odule deger goruldu Eser Gokhan Aktemur tarafindan 2007 de televizyon dizisi olarak uyarlanmis 5 bolum yayinladiktan sonra yayindan kaldirilmistir Kaynakca https islamansiklopedisi org tr sinekli bakkal yalin URL SINEKLI BAKKAL TDV Islam Ansiklopedisi Erisim tarihi 6 Nisan 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b c d Calislar Ipek 2010 Halide Edib biyografisine sigmayan kadin Istanbul Everest ISBN 978 975 289 725 0 OCLC 644679556 Eskin Serif 29 Aralik 2023 Dunyaya Yol Almak Halide Edib in Yazarlik Tecrubesine Dair Yeni Bulgular ve Edebiyat Sosyolojisi Perspektifinden Bir Inceleme Journal of Turkology 33 2 781 813 doi 10 26650 iuturkiyat 1348750 ISSN 2651 3188 6 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2024 a b Karaagacli Sadan 1993 Turk edebiyatindan sinemaya uyarlanan en buyuk eser PDF Istanbul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi 6 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 6 Nisan 2024 Kale Fuat 31 Ocak 2019 TRT Yerli Edebiyat Uyarlamalari 1968 2015 TRT Akademi 4 7 126 147 ISSN 2149 9446 6 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2024 HIZLAN Dogan 20 Agustos 2019 Sevgi Sanli nin ardindan Hurriyet 6 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2024 Safak Yeni Sinekli Bakkal yeniden aciliyor Televizyon Haberleri Yeni Safak 6 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2024 Dizi Fethullah Gulen kurbani oldu Hurriyet 22 Ocak 2008 6 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2024 Dis baglantilarVikisoz de Sinekli Bakkal ile ilgili ozlu sozler bulunur