Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ahmet Hamdi Tanpınar (23 Haziran 1901, İstanbul - 24 Ocak 1962, İstanbul), Türk şair, romancı, deneme yazarı, edebiyat tarihçisi, siyasetçi ve akademisyendir.
Ahmet Hamdi Tanpınar | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 23 Haziran 1901 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 24 Ocak 1962 (60 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Aşiyan Mezarlığı, İstanbul |
| Milliyet | Türk |
| Mezun olduğu okul(lar) | İstanbul Üniversitesi |
| Meslek | Şair · yazar · siyasetçi · akademisyen |
Cumhuriyet neslinin ilk öğretmenlerinden olan Ahmet Hamdi Tanpınar; "Bursa'da Zaman" şiiri ile geniş bir okuyucu kitlesi tarafından tanınmış bir şairdir. Şiir, hikâye, roman, deneme, makale, edebiyat tarihi gibi birçok türe yönelen Tanpınar, "Yirmi Beş Senenin Mısraları" adı altında beş yazılık bir deneme serisi de yayımlamıştır.
Hayatı
23 Haziran 1901'de Şehzadebaşı'nda doğdu. Babası Gürcü asıllı Hüseyin Fikri Efendi, annesi Nesime Bahriye Hanım'dır. Tanpınar, ailenin üç çocuğundan en küçüğüdür. Çocukluğu, kadı olan babasının görev yaptığı Ergani, Sinop, Siirt, Kerkük ve Antalya'da geçti. Annesini Kerkük'ten yaptıkları bir yolculuk sırasında 1915'te tifüsten kaybetti. Lise öğrenimini Antalya'da tamamladıktan sonra yükseköğrenim için 1918'de İstanbul'a gitti.
Halkalı Ziraat Mektebinde bir yıl yatılı olarak okuduktan sonra lise öğrencisiyken şiirlerinden tanıdığı Yahya Kemal Beyatlı'nın etkisiyle 1919 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesine girdi. Burada başta Yahya Kemal olmak üzere Mehmed Fuad Köprülü, Cenab Şahabeddin, Ömer Ferit Kam, Babanzâde Ahmed Naim gibi hocaların derslerine devam etti. 1923 yılında Şeyhî'nin "Hüsrev ü Şirin" başlıklı mesnevîsi üzerine yazdığı lisans teziyle edebiyat fakültesinden mezun oldu.
1923'te Erzurum Lisesinde edebiyat öğretmenliğine başlayan Tanpınar 1926'da Konya Lisesinde, 1927'de Ankara Lisesinde, 1930'da Ankara Gazi Terbiye Enstitüsünde ve 1932'de İstanbul'daki Kadıköy Lisesinde öğretmenlik yaptı. Gazi Orta Muallim Mektebine bağlı Mûsiki Muallim Mektebinin diskoteğinde yer alan plaklar ve okulda görevli Alman hocalar sayesinde klasik batı müziği ile tanıştı. Güzel Sanatlar Akademisindeki dersleri de batı plastik sanatlarına karşı ilgisini uyandırdı.
Bu dönemde yeniden şiir yayımlamaya başladı. 1926'da 'da yayımlanan “Ölü” şiirinden sonra 1927 ve 1928 yıllarında (“Leylâ” şiiri hariç) hepsi Hayat dergisinde olmak üzere toplam yedi şiir yayımladı. İlk yazısı ise 20 Aralık 1928'de yine Hayat dergisinde çıktı.
Şiir dışında ikinci bir çalışma alanı olarak çeviriye başlayan Ahmet Hamdi'nin 1929 yılında biri E.T.A. Hoffmann'dan (“Kremon Kemanı”), diğeri ise Anatole France'tan (“Kaz Ayaklı Kraliçe Kebapçısı”) olmak üzere iki çevirisi yine aynı dergide yayımlandı.
1930 yılında Ankara'da toplanan Türkçe ve Edebiyat Muallimleri Kongresinde, Osmanlı edebiyatının tedrisattan kaldırılması ve okullarda edebiyat tarihinin, Tanzimat'ı başlangıç kabul ederek okutulması gerektiğini söyleyen Tanpınar, kongrede önemli tartışmaların doğmasına sebep oldu. Aynı yıl Ahmet Kutsi Tecer ile beraber Ankara'da Görüş dergisini çıkarmaya başladı.
1932 yılında Kadıköy Lisesine atanması üzerine İstanbul'a döndü. Ahmed Hâşim'in vefâtıyla boşalan "estetik mitoloji" derslerini vermek üzere 1933'te Sanayi-i Nefise'ye tâyin edildi. Tanzimat'ın 100. yıldönümü dolayısıyla 1939'da eğitim bakanı Hasan Âli Yücel'in emriyle edebiyat fakültesi bünyesinde kurulan "19'uncu asır Türk edebiyatı" kürsüsüne, doktorası olmadığı hâlde, "yeni Türk edebiyatı profesörü" olarak atandı ve Tanzimat'tan sonraki Türk edebiyatının tarihini yazmakla görevlendirildi. Hazırladığı edebiyat tarihinin de etkisiyle 1940'lı yıllarda yazı faaliyetlerini yeni Türk edebiyatı etrafında şekillendirdi. Kitap tanıtım yazıları ve İslam Ansiklopedisi'ne maddeler yazdı. 1940 yılında 39 yaşındayken Kırklareli'nde topçu teğmeni olarak askerliğini yaptı.
1943-1946 yılları arasında Maraş milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde bulundu. 1946 seçimlerinde parti tarafından aday gösterilmeyince bir süre Millî Eğitim Bakanlığı'nda müfettişlik yaptı. 1948'de akademideki estetik hocalığına ve 1949'da Edebiyat Fakültesindeki kürsüsüne döndü.
1953'te edebiyat fakültesi, Tanpınar'ı altı aylığına Avrupa'ya gönderdi. 1955'te Paris Filmoloji Kongresi'ne katılmak üzere üç haftalığına, 1955'te Venedik Sanat Tarihi Kongresi'ne katılmak üzere bir aylığına, 1957'de Münih Müsteşrikler Kongresi'ne katılmak üzere yine bir haftalığına, 1958'de Venedik'te gerçekleşen felsefe kongresine katılmak üzere bir haftalığına yurt dışına çıktı. 1959'da edebiyat tarihinin ikinci cildi için kaynak toplamak üzere Rockefeller bursuyla bir yıllığına yeniden Avrupa'ya gitti. Yurtdışı seyahatlerinde İngiltere, Belçika, Hollanda, İspanya, İtalya, Almanya ve Avusturya'yı gezerek görme imkânı buldu.
Sağlığı gittikçe bozulan Ahmet Hamdi Tanpınar, 23 Ocak 1962 tarihinde geçirdiği kalp krizi neticesinde İstanbul'da 60 yaşında vefât etti. Cenaze namazı Süleymaniye Camii'nde kılındı ve Rumelihisarı Âşiyân Mezarlığı'nda Yahya Kemal'in mezarının yanı başına defnedildi. Mezartaşına meşhur "Ne İçindeyim Zamanın" şiirinin ilk iki mısrası yazılmıştır:
"Ne içindeyim zamanın
Ne de büsbütün dışında..."
Ahmet Hamdi Tanpınar Gayri Menkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu, Yahya Kemal'i Sevenler Derneği ve Fransa'daki Marcel Proust Dostları Derneği üyesiydi.
Edebî hayatı
Yahya Kemal, onun şiir zevkinin, millet ve tarih hakkında görüşlerinin oluşmasında önemli rol oynadı.Celâl Sahir Erozan'ın bir şiir ve hikâye toplamı şeklinde yayımladığı seriden “Altın Kitap”'taki “Musul Akşamları”, yayımladığı ilk şiir oldu (Temmuz 1920). Daha sonraki şiirleri Dergâh, Millî Mecmua, Anadolu Mecmuası, Hayat, Görüş, Yeni Türk Mecmuası, Varlık, Kültür Haftası, Ağaç, Oluş, Ülkü, İstanbul, Aile, Yeditepe gibi kültür ve edebiyat dergilerinde yayımlandı. Yahya Kemal'in çıkardığı (Dergâh)'ta 1921-1923 arasında 11 şiiri yayımlandı. En tanınmış şiiri olan “Bursa'da Zaman”ın ilk hâli “Bursa'da Hülya Saatleri” başlığıyla 1941'de Ülkü mecmuasında yayımlandı. Vefâtına yakın zamanda yaptığı bir seçimle "Şiirler" adıyla basılan kitabına otuz yedi şiirini aldı. Bu eser, Tanpınar'ın ilk ve tek şiir kitabıdır. Bu esere alınmasını uygun bulduğu şiirlerin hepsi hece vezniyledir. Vefâtından sonra İnci Enginün tarafından bir araya getirilen ve "Bütün Şiirleri" başlıklı antolojide 74 şiir bulunmaktadır.
1930'da ilk makalesi "Şiir Hakkında" yayımlandı.
Bir bilim insanı olarak “XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi” adlı eseriyle edebiyat tarihçiliğine yeni bir görüş ve bakış açısı getirmiştir. Hem bu eserde, hem de diğer edebiyat yazılarında ayrıntılara büyük önem vermiş, edebî şahsiyetler ile metinler hakkındaki şâirâne üslubunu belgelere dayanan bilimsel bir tarih anlayışıyla harmanlamıştır. Bu eser iki cilt hâlinde düşünülmüş, fakat tamamlanamamıştır. Yayımlanan birinci cilt, Tanzimat'tan başlayıp 1885'e kadar olan dönemi ele almaktadır.
İkinci kitabı olan “Namık Kemal Antolojisi”ni 1942 yılında yayımladı. 1943'te öykülerini içeren “Abdullah Efendinin Rüyaları”'nı yayımladı. Bu, onun basılı ilk edebiyat yapıtıdır. Aynı yıl “Yağmur”, “Güller ve Kadehler” ve “Raks” gibi ünlü şiirleri yayımlandı; “Bursa'da Hülya Saatleri” şiiri, “Bursa'da Zaman” adıyla tekrar basıldı.
İlk romanı Mahur Beste 1944'te Ülkü dergisinde tefrika edildi. Tanpınar'ın önemli çalışması Beş Şehir, 1946'da kitaplaştı. Huzur romanı 1948'de Cumhuriyet'te tefrika edildikten sonra büyük değişikliklerle kitap haline getirilip 1949'da yayımlandı. Aynı yıl Millî Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel'in ısmarladığı XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi adlı eserinin 600 sayfalık ilk cildini yayımladı. İki cilt olarak tasarladığı bu eserin ikinci cildi yarım kalmıştır. Sahnenin Dışındakiler adlı romanı 1950'de Yeni İstanbul gazetesinde tefrika edildi.
1954 yılında Saatleri Ayarlama Enstitüsü romanının Yeni İstanbul gazetesinde tefrikası yapıldı; 1955 yılında ise ikinci hikâye kitabı olan Yaz Yağmuru yayımlandı. 1957 ve 1958 yıllarında Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan yazılarına ağırlık verdi.
Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Euripides'ten "Alkestis" (Ankara 1943), "Elektra" (Ankara 1943) ve "Medeia" (Ankara 1943), 'tan da "Yunan Heykeli" (İstanbul 1945) tercümeleri de bulunmaktadır.
Ölümünden sonra
Ahmet Hamdi Tanpınar'ın sağlığında yayımlatamadığı birçok çalışması ölümünü takip eden yıllarda teker teker yayımlanmıştır.
1970'li yıllardan sonra Tanpınar'a artan ilgiyle onun hayatı, hâtıraları, şahsiyeti ve eserlerindeki başlıca tema ve fikirleri üzerine çok sayıda eser ve makale yazılmış, tezler hazırlanmıştır. Abdullah Uçman ile Handan İnci'nin hazırladığı "Bir Gül Bu Karanlıklarda: Tanpınar Üzerine Yazılar" başlıklı derleme, Ahmet Hamdi Tanpınar hakkında 2007'ye kadar yayımlanmış 855 yazı ile 27 kitabın ayrıntılı bibliyografyasını ve aralarından seçilmiş 110 yazının metnini bir araya getirmektedir.
Enis Batur 1992 yılında "Ahmet Hamdi Tanpınar'dan Seçmeler" adlı bir kitap hazırladı. 1998 yılında da Canan Yücel Eronat tarafından hazırlanan “Tanpınar'dan Hasan Âli Yücel'e Mektuplar” kitaplaştı.
Tanpınar'ın önceki kitaplara girmemiş yazıları ve söyleşileri ise "Mücevherlerin Sırrı" adı altında toplanarak yayımlandı. 1953 yılında yazmaya başladığı ve 1962 yılında vefatına kadar tuttuğu notlar, 2007'de "Günlüklerin Işığında Tanpınar'la Baş Başa" başlığıyla neşredildi.
Bunların dışında Zeynep Kerman tarafından derlenen 111 mektup "Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Mektupları" başlığıyla yayımlandı. Canan Yücel Eronat, "Tanpınar’dan Hasan Âli Yücel'e Mektuplar"ı hazırladı. Alpay Kabacalı, "Bedrettin Tuncel'e Mektuplar" başlığıyla 7 mektubu derledi. Ahmet Hamdi Tanpınar'ın günlükleri de İnci Enginün ile Zeynep Kerman tarafından gerekli notlar ve açıklamalarla birlikte "Günlüklerin Işığında Tanpınar'la Baş başa" adı altında toplandı. Öğrencilerinin tuttuğu ders notları "Edebiyat Dersleri" ve "Tanpınar'dan Yeni Ders Notları" ismiyle basıldı.
Eleştiriler
Tanpınar, özellikle roman alanında çok sayıda eser vermemesine rağmen, ölümünden sonra yapıtlarının yayımlanmasının yanı sıra, hakkında kırka yakın inceleme kitabı çıkmış ve yeni Türk edebiyatının başlıca inceleme alanlarından biri haline gelmiştir.
Tanpınar, çağdaşlaşma sürecinde bireyin, geleneksel kültürle modern kültür arasında sıkışması, yaşadığı çatışma, bunun toplum hayatına yansıması, bireyin iç dünyasındaki yansımalarını romanlarında işlemiştir.
Eserleri
Roman
Şiir
İnceleme
| Deneme
Hikâye
|
Hakkında yayımlanmış eserlerden bazıları
- Tanpınar'ın Şiir Dünyası, Mehmet Kaplan (İÜ Edebiyat Fak. Yay.,1964; ikinci basım, Dergâh Yay.,1983)
- Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Mektupları, Zeynep Kerman (1974; genişletilmiş ikinci basım, 1992)
- Ahmet Hamdi Tanpınar'dan Seçmeler, Enis Batur (YKY, 1992)
- Boşluğa Açılan Kapı, (Bağlam, 2004)
- "Bir Gül Bu Karanlıklarda" Tanpınar Üzerine Yazılar. Hazırlayanlar: Abdullah Uçman, Handan İnci. Kitabevi, 2002.
- Günlüklerin Işığında Tanpınar'la Başbaşa Hazırlayanlar: Zeynep Kerman, İnci Enginün. Dergâh Yay., 2007.
- Ahmet Hamdi Tanpınar Hazırlayan: Ümit Meriç. Ufuk Kitapları, 2002.
- Bir Hülya Adamının Romanı - Ahmet Hamdi Tanpınar Hazırlayan: Orhan Okay. Dergâh Yay., 2010.
- Kutup Noktası: Ahmet Hamdi Tanpınar Üzerine Eleştirel Deneme, Oğuz Demiralp, İstanbul: YKY,1993
- Yer Değiştiren Gölge, Nurdan Gürbilek, İstanbul: Metis, 1995
- Zamana Vuran Dalgalar: Virginia Woolf ve Ahmet Hamdi Tanpınar, Elmas Şahin, İstanbul: Yitik Ülke, 2015
- Talih, Tesadüf ve İrade Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Romancılığı Üzerine Düşünceler, Seval Şahin, İletişim Yayınları, 2019.
- Tanpınar'ın Saklı Dünyası, Hazırlayanlar: Julian Rentzsch - İbrahim Şahin, Doğu Batı Yayınları, 2018.
- Haz ve Günah Bir Tanpınar Yorumu, Hazırlayan: İbrahim Şahin, Kapı Yayınları, 2012.
- Bir Güneş Avcısı: Ahmet Hamdi Tanpınar, Hazırlayanlar: İbrahim Şahin-Deniz Depe-Nurcan Ankay, Doğu Kütüphanesi Yayınları, 2018.
| Vikisöz'de Ahmet Hamdi Tanpınar ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c "Orhan Okay, Tanpınar, Ahmet Hamdi, İslam Ansiklopedisi" (PDF). 27 Aralık 2014 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Aralık 2014.
- ^ "TBMM Albümü". tbmm.gov.tr. 29 Ekim 2012. 11 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2014.
- ^ . gdd.org.tr Murat Kasap. 5 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015.
- ^ M. Orhan Okay, Bir hülya adamının romanı: Ahmet Hamdi Tanpınar 5 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Dergâh Yayınları, 2010, ISBN 19759951908, 9789759951900, p. 26.
- ^ a b c d e "Emrah Pelvanoğlu, Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Şiir Eleştirilerinde Avrupa Merkezlilik, Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Temmuz 2006" (PDF). 17 Haziran 2009 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Aralık 2014.
- ^ "Yunus Balcı, Bir Sanatkârın Bilim Adamı Olarak Portresi, Turkish Studies, Cilt 4 /1-I Kış 2009" (PDF). 17 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Aralık 2014.
- ^ "Necati Tonga, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Divan Şiiri Tartışmaları ve Gelenekten Faydalanma" (PDF). 19 Aralık 2014 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Aralık 2014.
- ^ Mehmed Orhan Okay, Bir Hülya Adamının Romanı: Ahmet Hamdi Tanpınar, İstanbul 2010
- ^ Abdullah Uçman, Bir edebiyat tarihçisi olarak Tanpınar, Zaman Kitap, Nisan 2012
- ^ Turan Alptekin, Ahmet Hamdi Tanpınar: Bir Kültür Bir İnsan, İstanbul 2001
Dış bağlantılar
- İTEF - İstanbul Tanpınar Edebiyat Festivali 26 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Ahmet Hamdi Tanpınar’ın hayatı, eserleri, hakkında yazılanlar ve İ.Ü. Türkiyat Enstitüsü’nde bulunan arşivi 18 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ahmet Hamdi Tanpinar 23 Haziran 1901 Istanbul 24 Ocak 1962 Istanbul Turk sair romanci deneme yazari edebiyat tarihcisi siyasetci ve akademisyendir Ahmet Hamdi TanpinarDogum23 Haziran 1901 1901 06 23 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum24 Ocak 1962 60 yasinda Istanbul TurkiyeDefin yeriAsiyan Mezarligi IstanbulMilliyetTurkMezun oldugu okul lar Istanbul UniversitesiMeslekSair yazar siyasetci akademisyen Cumhuriyet neslinin ilk ogretmenlerinden olan Ahmet Hamdi Tanpinar Bursa da Zaman siiri ile genis bir okuyucu kitlesi tarafindan taninmis bir sairdir Siir hikaye roman deneme makale edebiyat tarihi gibi bircok ture yonelen Tanpinar Yirmi Bes Senenin Misralari adi altinda bes yazilik bir deneme serisi de yayimlamistir TBMM VII donem Maras milletvekilidir Hayati23 Haziran 1901 de Sehzadebasi nda dogdu Babasi Gurcu asilli Huseyin Fikri Efendi annesi Nesime Bahriye Hanim dir Tanpinar ailenin uc cocugundan en kucugudur Cocuklugu kadi olan babasinin gorev yaptigi Ergani Sinop Siirt Kerkuk ve Antalya da gecti Annesini Kerkuk ten yaptiklari bir yolculuk sirasinda 1915 te tifusten kaybetti Lise ogrenimini Antalya da tamamladiktan sonra yuksekogrenim icin 1918 de Istanbul a gitti Halkali Ziraat Mektebinde bir yil yatili olarak okuduktan sonra lise ogrencisiyken siirlerinden tanidigi Yahya Kemal Beyatli nin etkisiyle 1919 yilinda Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesine girdi Burada basta Yahya Kemal olmak uzere Mehmed Fuad Koprulu Cenab Sahabeddin Omer Ferit Kam Babanzade Ahmed Naim gibi hocalarin derslerine devam etti 1923 yilinda Seyhi nin Husrev u Sirin baslikli mesnevisi uzerine yazdigi lisans teziyle edebiyat fakultesinden mezun oldu 1923 te Erzurum Lisesinde edebiyat ogretmenligine baslayan Tanpinar 1926 da Konya Lisesinde 1927 de Ankara Lisesinde 1930 da Ankara Gazi Terbiye Enstitusunde ve 1932 de Istanbul daki Kadikoy Lisesinde ogretmenlik yapti Gazi Orta Muallim Mektebine bagli Musiki Muallim Mektebinin diskoteginde yer alan plaklar ve okulda gorevli Alman hocalar sayesinde klasik bati muzigi ile tanisti Guzel Sanatlar Akademisindeki dersleri de bati plastik sanatlarina karsi ilgisini uyandirdi Bu donemde yeniden siir yayimlamaya basladi 1926 da da yayimlanan Olu siirinden sonra 1927 ve 1928 yillarinda Leyla siiri haric hepsi Hayat dergisinde olmak uzere toplam yedi siir yayimladi Ilk yazisi ise 20 Aralik 1928 de yine Hayat dergisinde cikti Siir disinda ikinci bir calisma alani olarak ceviriye baslayan Ahmet Hamdi nin 1929 yilinda biri E T A Hoffmann dan Kremon Kemani digeri ise Anatole France tan Kaz Ayakli Kralice Kebapcisi olmak uzere iki cevirisi yine ayni dergide yayimlandi 1930 yilinda Ankara da toplanan Turkce ve Edebiyat Muallimleri Kongresinde Osmanli edebiyatinin tedrisattan kaldirilmasi ve okullarda edebiyat tarihinin Tanzimat i baslangic kabul ederek okutulmasi gerektigini soyleyen Tanpinar kongrede onemli tartismalarin dogmasina sebep oldu Ayni yil Ahmet Kutsi Tecer ile beraber Ankara da Gorus dergisini cikarmaya basladi 1932 yilinda Kadikoy Lisesine atanmasi uzerine Istanbul a dondu Ahmed Hasim in vefatiyla bosalan estetik mitoloji derslerini vermek uzere 1933 te Sanayi i Nefise ye tayin edildi Tanzimat in 100 yildonumu dolayisiyla 1939 da egitim bakani Hasan Ali Yucel in emriyle edebiyat fakultesi bunyesinde kurulan 19 uncu asir Turk edebiyati kursusune doktorasi olmadigi halde yeni Turk edebiyati profesoru olarak atandi ve Tanzimat tan sonraki Turk edebiyatinin tarihini yazmakla gorevlendirildi Hazirladigi edebiyat tarihinin de etkisiyle 1940 li yillarda yazi faaliyetlerini yeni Turk edebiyati etrafinda sekillendirdi Kitap tanitim yazilari ve Islam Ansiklopedisi ne maddeler yazdi 1940 yilinda 39 yasindayken Kirklareli nde topcu tegmeni olarak askerligini yapti Maras milletvekili Tanpinar 1943 1946 yillari arasinda Maras milletvekili olarak Turkiye Buyuk Millet Meclisi nde bulundu 1946 secimlerinde parti tarafindan aday gosterilmeyince bir sure Milli Egitim Bakanligi nda mufettislik yapti 1948 de akademideki estetik hocaligina ve 1949 da Edebiyat Fakultesindeki kursusune dondu 1953 te edebiyat fakultesi Tanpinar i alti ayligina Avrupa ya gonderdi 1955 te Paris Filmoloji Kongresi ne katilmak uzere uc haftaligina 1955 te Venedik Sanat Tarihi Kongresi ne katilmak uzere bir ayligina 1957 de Munih Mustesrikler Kongresi ne katilmak uzere yine bir haftaligina 1958 de Venedik te gerceklesen felsefe kongresine katilmak uzere bir haftaligina yurt disina cikti 1959 da edebiyat tarihinin ikinci cildi icin kaynak toplamak uzere Rockefeller bursuyla bir yilligina yeniden Avrupa ya gitti Yurtdisi seyahatlerinde Ingiltere Belcika Hollanda Ispanya Italya Almanya ve Avusturya yi gezerek gorme imkani buldu Ahmet Hamdi Tanpinar in Asiyan Mezarligi ndaki kabri Sagligi gittikce bozulan Ahmet Hamdi Tanpinar 23 Ocak 1962 tarihinde gecirdigi kalp krizi neticesinde Istanbul da 60 yasinda vefat etti Cenaze namazi Suleymaniye Camii nde kilindi ve Rumelihisari Asiyan Mezarligi nda Yahya Kemal in mezarinin yani basina defnedildi Mezartasina meshur Ne Icindeyim Zamanin siirinin ilk iki misrasi yazilmistir Ne icindeyim zamanin Ne de busbutun disinda Ahmet Hamdi Tanpinar Gayri Menkul Eski Eserler ve Anitlar Yuksek Kurulu Yahya Kemal i Sevenler Dernegi ve Fransa daki Marcel Proust Dostlari Dernegi uyesiydi Edebi hayatiYahya Kemal onun siir zevkinin millet ve tarih hakkinda goruslerinin olusmasinda onemli rol oynadi Celal Sahir Erozan in bir siir ve hikaye toplami seklinde yayimladigi seriden Altin Kitap taki Musul Aksamlari yayimladigi ilk siir oldu Temmuz 1920 Daha sonraki siirleri Dergah Milli Mecmua Anadolu Mecmuasi Hayat Gorus Yeni Turk Mecmuasi Varlik Kultur Haftasi Agac Olus Ulku Istanbul Aile Yeditepe gibi kultur ve edebiyat dergilerinde yayimlandi Yahya Kemal in cikardigi Dergah ta 1921 1923 arasinda 11 siiri yayimlandi En taninmis siiri olan Bursa da Zaman in ilk hali Bursa da Hulya Saatleri basligiyla 1941 de Ulku mecmuasinda yayimlandi Vefatina yakin zamanda yaptigi bir secimle Siirler adiyla basilan kitabina otuz yedi siirini aldi Bu eser Tanpinar in ilk ve tek siir kitabidir Bu esere alinmasini uygun buldugu siirlerin hepsi hece vezniyledir Vefatindan sonra Inci Enginun tarafindan bir araya getirilen ve Butun Siirleri baslikli antolojide 74 siir bulunmaktadir 1930 da ilk makalesi Siir Hakkinda yayimlandi Bir bilim insani olarak XIX Asir Turk Edebiyati Tarihi adli eseriyle edebiyat tarihciligine yeni bir gorus ve bakis acisi getirmistir Hem bu eserde hem de diger edebiyat yazilarinda ayrintilara buyuk onem vermis edebi sahsiyetler ile metinler hakkindaki sairane uslubunu belgelere dayanan bilimsel bir tarih anlayisiyla harmanlamistir Bu eser iki cilt halinde dusunulmus fakat tamamlanamamistir Yayimlanan birinci cilt Tanzimat tan baslayip 1885 e kadar olan donemi ele almaktadir Ikinci kitabi olan Namik Kemal Antolojisi ni 1942 yilinda yayimladi 1943 te oykulerini iceren Abdullah Efendinin Ruyalari ni yayimladi Bu onun basili ilk edebiyat yapitidir Ayni yil Yagmur Guller ve Kadehler ve Raks gibi unlu siirleri yayimlandi Bursa da Hulya Saatleri siiri Bursa da Zaman adiyla tekrar basildi Ilk romani Mahur Beste 1944 te Ulku dergisinde tefrika edildi Tanpinar in onemli calismasi Bes Sehir 1946 da kitaplasti Huzur romani 1948 de Cumhuriyet te tefrika edildikten sonra buyuk degisikliklerle kitap haline getirilip 1949 da yayimlandi Ayni yil Milli Egitim Bakani Hasan Ali Yucel in ismarladigi XIX Asir Turk Edebiyati Tarihi adli eserinin 600 sayfalik ilk cildini yayimladi Iki cilt olarak tasarladigi bu eserin ikinci cildi yarim kalmistir Sahnenin Disindakiler adli romani 1950 de Yeni Istanbul gazetesinde tefrika edildi 1954 yilinda Saatleri Ayarlama Enstitusu romaninin Yeni Istanbul gazetesinde tefrikasi yapildi 1955 yilinda ise ikinci hikaye kitabi olan Yaz Yagmuru yayimlandi 1957 ve 1958 yillarinda Cumhuriyet gazetesinde yayimlanan yazilarina agirlik verdi Ahmet Hamdi Tanpinar in Euripides ten Alkestis Ankara 1943 Elektra Ankara 1943 ve Medeia Ankara 1943 tan da Yunan Heykeli Istanbul 1945 tercumeleri de bulunmaktadir Olumunden sonraAhmet Hamdi Tanpinar in sagliginda yayimlatamadigi bircok calismasi olumunu takip eden yillarda teker teker yayimlanmistir 1970 li yillardan sonra Tanpinar a artan ilgiyle onun hayati hatiralari sahsiyeti ve eserlerindeki baslica tema ve fikirleri uzerine cok sayida eser ve makale yazilmis tezler hazirlanmistir Abdullah Ucman ile Handan Inci nin hazirladigi Bir Gul Bu Karanliklarda Tanpinar Uzerine Yazilar baslikli derleme Ahmet Hamdi Tanpinar hakkinda 2007 ye kadar yayimlanmis 855 yazi ile 27 kitabin ayrintili bibliyografyasini ve aralarindan secilmis 110 yazinin metnini bir araya getirmektedir Enis Batur 1992 yilinda Ahmet Hamdi Tanpinar dan Secmeler adli bir kitap hazirladi 1998 yilinda da Canan Yucel Eronat tarafindan hazirlanan Tanpinar dan Hasan Ali Yucel e Mektuplar kitaplasti Tanpinar in onceki kitaplara girmemis yazilari ve soylesileri ise Mucevherlerin Sirri adi altinda toplanarak yayimlandi 1953 yilinda yazmaya basladigi ve 1962 yilinda vefatina kadar tuttugu notlar 2007 de Gunluklerin Isiginda Tanpinar la Bas Basa basligiyla nesredildi Bunlarin disinda Zeynep Kerman tarafindan derlenen 111 mektup Ahmet Hamdi Tanpinar in Mektuplari basligiyla yayimlandi Canan Yucel Eronat Tanpinar dan Hasan Ali Yucel e Mektuplar i hazirladi Alpay Kabacali Bedrettin Tuncel e Mektuplar basligiyla 7 mektubu derledi Ahmet Hamdi Tanpinar in gunlukleri de Inci Enginun ile Zeynep Kerman tarafindan gerekli notlar ve aciklamalarla birlikte Gunluklerin Isiginda Tanpinar la Bas basa adi altinda toplandi Ogrencilerinin tuttugu ders notlari Edebiyat Dersleri ve Tanpinar dan Yeni Ders Notlari ismiyle basildi ElestirilerTanpinar ozellikle roman alaninda cok sayida eser vermemesine ragmen olumunden sonra yapitlarinin yayimlanmasinin yani sira hakkinda kirka yakin inceleme kitabi cikmis ve yeni Turk edebiyatinin baslica inceleme alanlarindan biri haline gelmistir Tanpinar cagdaslasma surecinde bireyin geleneksel kulturle modern kultur arasinda sikismasi yasadigi catisma bunun toplum hayatina yansimasi bireyin ic dunyasindaki yansimalarini romanlarinda islemistir EserleriRoman Huzur 1949 Saatleri Ayarlama Enstitusu 1962 Sahnenin Disindakiler 1973 Mahur Beste 1975 Aydaki Kadin 1987 Suat in Mektubu 2018 haz Handan Inci Siir Siirler 1961 Inceleme XIX Asir Turk Edebiyati Tarihi 1949 1966 1967 Tevfik Fikret 1937 Deneme Bes Sehir 1946 1962 1969 olumunden sonra derlenmistir 1970 olumunden sonra derlenmistir Hikaye Abdullah Efendinin Ruyalari 1943 Yaz Yagmuru 1955 yazarin olumunden sonra derlenmis olan bu kitap iki kitabindaki hiikayelerin yani sira daha once kitaplasmamis hikayeleri de icermektedir Hakkinda yayimlanmis eserlerden bazilariTanpinar in Siir Dunyasi Mehmet Kaplan IU Edebiyat Fak Yay 1964 ikinci basim Dergah Yay 1983 Ahmet Hamdi Tanpinar in Mektuplari Zeynep Kerman 1974 genisletilmis ikinci basim 1992 Ahmet Hamdi Tanpinar dan Secmeler Enis Batur YKY 1992 Bosluga Acilan Kapi Baglam 2004 Bir Gul Bu Karanliklarda Tanpinar Uzerine Yazilar Hazirlayanlar Abdullah Ucman Handan Inci Kitabevi 2002 Gunluklerin Isiginda Tanpinar la Basbasa Hazirlayanlar Zeynep Kerman Inci Enginun Dergah Yay 2007 Ahmet Hamdi Tanpinar Hazirlayan Umit Meric Ufuk Kitaplari 2002 Bir Hulya Adaminin Romani Ahmet Hamdi Tanpinar Hazirlayan Orhan Okay Dergah Yay 2010 Kutup Noktasi Ahmet Hamdi Tanpinar Uzerine Elestirel Deneme Oguz Demiralp Istanbul YKY 1993 Yer Degistiren Golge Nurdan Gurbilek Istanbul Metis 1995 Zamana Vuran Dalgalar Virginia Woolf ve Ahmet Hamdi Tanpinar Elmas Sahin Istanbul Yitik Ulke 2015 Talih Tesaduf ve Irade Ahmet Hamdi Tanpinar in Romanciligi Uzerine Dusunceler Seval Sahin Iletisim Yayinlari 2019 Tanpinar in Sakli Dunyasi Hazirlayanlar Julian Rentzsch Ibrahim Sahin Dogu Bati Yayinlari 2018 Haz ve Gunah Bir Tanpinar Yorumu Hazirlayan Ibrahim Sahin Kapi Yayinlari 2012 Bir Gunes Avcisi Ahmet Hamdi Tanpinar Hazirlayanlar Ibrahim Sahin Deniz Depe Nurcan Ankay Dogu Kutuphanesi Yayinlari 2018 Vikisoz de Ahmet Hamdi Tanpinar ile ilgili sozleri bulabilirsiniz Ayrica bakinizAhmet Hamdi Tanpinar Edebiyat Muze KutuphanesiKaynakca a b c Orhan Okay Tanpinar Ahmet Hamdi Islam Ansiklopedisi PDF 27 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Aralik 2014 TBMM Albumu tbmm gov tr 29 Ekim 2012 11 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2014 gdd org tr Murat Kasap 5 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2015 M Orhan Okay Bir hulya adaminin romani Ahmet Hamdi Tanpinar 5 Subat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dergah Yayinlari 2010 ISBN 19759951908 9789759951900 p 26 a b c d e Emrah Pelvanoglu Ahmet Hamdi Tanpinar in Siir Elestirilerinde Avrupa Merkezlilik Bilkent Universitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitusu Yuksek Lisans Tezi Temmuz 2006 PDF 17 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Aralik 2014 Yunus Balci Bir Sanatkarin Bilim Adami Olarak Portresi Turkish Studies Cilt 4 1 I Kis 2009 PDF 17 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Aralik 2014 Necati Tonga Cumhuriyet Donemi Turk Edebiyatinda Divan Siiri Tartismalari ve Gelenekten Faydalanma PDF 19 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Aralik 2014 Mehmed Orhan Okay Bir Hulya Adaminin Romani Ahmet Hamdi Tanpinar Istanbul 2010 Abdullah Ucman Bir edebiyat tarihcisi olarak Tanpinar Zaman Kitap Nisan 2012 Turan Alptekin Ahmet Hamdi Tanpinar Bir Kultur Bir Insan Istanbul 2001Dis baglantilarITEF Istanbul Tanpinar Edebiyat Festivali 26 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ahmet Hamdi Tanpinar in hayati eserleri hakkinda yazilanlar ve I U Turkiyat Enstitusu nde bulunan arsivi 18 Aralik 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde