Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yaratılış destanı, Türklerin Altaylara ait kozmogenik (evrenin yaratılışı üzerine) destanıdır. Ayrıca ilk Türk destanlarından olma özelliğine de sahiptir. Asya kıtasının çeşitli bölgelerinde yaşayan Türk boyları ve Altay Türkleri arasında söylenmektedir. Türk destanları arasında en eskisidir. Radloff tarafından saptanıp yazıya geçirilmiştir. Kahramanlarının olağanüstü eylemlerini coşkulu, törensel bir üslupla anlatan ve genellikle birkaç bölümden oluşan manzum yapıtlardır. Bilinen en eski edebiyat türlerinden biridir. Altay Dağları'nda söylenen yaratılış ve türeyiş destanları, değil yalnız Türklerin; bütün Orta Asya ile Sibirya'nın bile, en gelişmiş ve üzerinde ilgi ile durulan Türk mitolojisi verileridir.[]
Yeryüzünün Yaratılışı
Altay yaratılış destanında başlangıçta her yerin sularla kaplı olduğu anlatılmaktadır. Tanrı Ülgen, kuşa dönüşerek suların üzerinde uçar ancak konacak bir yer bulamaz. Bunun üzerine gökten gelen bir ses tanrı Ülgen'e denizin içinden çıkan bir taşa konmasını söyler. Ülgen bu taşa konduğunda yerin ve göğün yaratılması gerektiğini düşünür ancak bunu nasıl yapacağını bilemez. Suların içinde yaşayan dişi ruh Ak Ana, Ülgen'e yaratılışı nasıl gerçekleştireceğini anlatır. Onun yardımıyla işe başlayan tanrı önce yeri, ardından göğü yaratmıştır. Ardından da dünyanın dengesini sağlaması için üç balık yaratmış. Balıklar dünyayı alttan destekleyerek başıboş gezmesine engel olmuşlar.
İnsanın Yaratılışı
Altay efsanelerinde, büyük bir okyanusun ve suyun esas olmasına rağmen, onlara göre insanoğlu, sudan yaratılmamıştı: İnsanoğlu aslı yine topraktı. Tanrı Ülgen deniz üstünde gezerken yüzen bir kara parçası görür. Yaklaştığında toprağın üstünde balçığı fark eder. Düşünür ki bu insan olsun o düşündükçe çamur insan suretine bürünür. Hikâyenin devamında bu ilk insan olan Erlik Ülgen'e ihanet edecektir.
İran mitolojisinde de ilk insan, kil dediğimiz yapışkan topraktan yapılmıştı. Onun için İranlılar ilk insana adını veriyorlardı. Türkler ise daha çok, balçık üzerinde durmuşlardı.
İç bağlantılar
- Altay Yaradılış Destanı
Dış bağlantılar
- Altay Yaratılış Destanı, Bahaeddin Ögel, Türk Mitolojisi (Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, Cilt:1 Sayfa: 432-436, Şiir)
Kaynakça
- Anohin, A. Viktoroviç (2006). Altay Şamanlığına Ait Materyaller (Çeviren: Zekeriya Karadavut, and Jannet Meyermanova). Konya: Kömen Yayınları.
- Çoruhlu, Yaşar (2002). Türk Mitolojisinin Ana Hatları. İstanbul: Kabalcı Yayınları
- Türk Edebiyatının Mitolojik Kaynakları, Prof.Dr. Özkul ÇOBANOĞLU, Prof.Dr. Nimet YILDIRIM, Anadolu Üniversitesi - AÖF, 2013 Yayın No: 2388 (Sayfa: 64-84 arası)
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yaratilis destani Turklerin Altaylara ait kozmogenik evrenin yaratilisi uzerine destanidir Ayrica ilk Turk destanlarindan olma ozelligine de sahiptir Asya kitasinin cesitli bolgelerinde yasayan Turk boylari ve Altay Turkleri arasinda soylenmektedir Turk destanlari arasinda en eskisidir Radloff tarafindan saptanip yaziya gecirilmistir Kahramanlarinin olaganustu eylemlerini coskulu torensel bir uslupla anlatan ve genellikle birkac bolumden olusan manzum yapitlardir Bilinen en eski edebiyat turlerinden biridir Altay Daglari nda soylenen yaratilis ve tureyis destanlari degil yalniz Turklerin butun Orta Asya ile Sibirya nin bile en gelismis ve uzerinde ilgi ile durulan Turk mitolojisi verileridir kaynak belirtilmeli Yeryuzunun YaratilisiAltay yaratilis destaninda baslangicta her yerin sularla kapli oldugu anlatilmaktadir Tanri Ulgen kusa donuserek sularin uzerinde ucar ancak konacak bir yer bulamaz Bunun uzerine gokten gelen bir ses tanri Ulgen e denizin icinden cikan bir tasa konmasini soyler Ulgen bu tasa kondugunda yerin ve gogun yaratilmasi gerektigini dusunur ancak bunu nasil yapacagini bilemez Sularin icinde yasayan disi ruh Ak Ana Ulgen e yaratilisi nasil gerceklestirecegini anlatir Onun yardimiyla ise baslayan tanri once yeri ardindan gogu yaratmistir Ardindan da dunyanin dengesini saglamasi icin uc balik yaratmis Baliklar dunyayi alttan destekleyerek basibos gezmesine engel olmuslar Insanin YaratilisiAltay efsanelerinde buyuk bir okyanusun ve suyun esas olmasina ragmen onlara gore insanoglu sudan yaratilmamisti Insanoglu asli yine toprakti Tanri Ulgen deniz ustunde gezerken yuzen bir kara parcasi gorur Yaklastiginda topragin ustunde balcigi fark eder Dusunur ki bu insan olsun o dusundukce camur insan suretine burunur Hikayenin devaminda bu ilk insan olan Erlik Ulgen e ihanet edecektir Iran mitolojisinde de ilk insan kil dedigimiz yapiskan topraktan yapilmisti Onun icin Iranlilar ilk insana adini veriyorlardi Turkler ise daha cok balcik uzerinde durmuslardi Ic baglantilarAltay Yaradilis DestaniDis baglantilarAltay Yaratilis Destani Bahaeddin Ogel Turk Mitolojisi Ankara Turk Tarih Kurumu Basimevi Cilt 1 Sayfa 432 436 Siir KaynakcaAnohin A Viktorovic 2006 Altay Samanligina Ait Materyaller Ceviren Zekeriya Karadavut and Jannet Meyermanova Konya Komen Yayinlari Coruhlu Yasar 2002 Turk Mitolojisinin Ana Hatlari Istanbul Kabalci Yayinlari Turk Edebiyatinin Mitolojik Kaynaklari Prof Dr Ozkul COBANOGLU Prof Dr Nimet YILDIRIM Anadolu Universitesi AOF 2013 Yayin No 2388 Sayfa 64 84 arasi Ayrica bakinizKayra Han Altay mitolojisi