Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sambucus nigra Avrupa'nın çoğuna özgü Adoxaceae familya’sındaki çiçekli bitkiler’den oluşan bir tür kompleksi’dir. Çok kullanılan isimleri mürver, kara mürver, Avrupa mürveri ve Avrupa kara mürveri‘dir. Başta güneşli yerler olmak üzere hem ıslak hem de kuru verimli topraklar da dahil olmak üzere çeşitli koşullarda yetişir. Bitki yaygın olarak süs çalısı veya küçük ağaç olarak yetiştirilir.
| Sambucus nigra | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||
| ||||
 | ||||
 |
Hem çiçekleri hem de yemişleri başta likör ve şarap olmak üzere çok eskilerden beri mutfakta geleneksel olarak kullanılır.
Mürver yaygın olarak besin takviyesi ve geleneksel tıp’ta kullanılsa da sağlığın korunması veya hastalıkların tedavisi için herhangi bir fayda sağladığına dair bilimsel bir kanıt yoktur.
Tanımı
Mürver, 6 metre (20 ft) yüksekliğe ve ene kadar büyüyen, nadiren 10 metre (33 ft) yüksekliğe ulaşan, yaprak döken çalı veya küçük ağaç’tır. Gençken açık gri olan kabuk, uzunlamasına çatlaklı, lentisel’leri belirgin olan kaba gri bir dış kabuğa dönüşür.
Yaprak’lar karşılıklı çiftler halinde düzenlenmiş olup 10-30 santimetre (4-12 inç) uzunluğunda, beş ila yedi (nadiren dokuz) yaprakçıkla pinnat, yaprakçıklar 5-12 cm (2-4+3⁄4 in) uzunluğunda ve 3-5 cm (1+1⁄4-2 in) eninde ve tırtıklı kenarlıdır. Genç sapların içi boştur.
Hermafroditik çiçek’lerin beş organı vardır ve bunlar ilkbaharın sonlarından yaz ortasına kadar 10–25 cm çapında büyük, yassı demetlerde bulunur. Tek tek çiçekleri fildişi beyazı olup çapı 5-6 milimetre (3⁄16-1⁄4 in), beş yapraklı ve sinekler tarafından tozlaşır.
Meyvesi parlak, koyu mor ila siyah bakka 3–5 mm çapındadır ve sonbaharın sonlarında sarkık salkımlar halinde büyür. Mürver meyvesinin koyu rengi, zengin fenolik içeriğinden, özellikle de antosiyanin’lerden kaynaklanır.
-
![image]()
Çiçekler -
![image]()
Çiçek salkımları ve yapraklar -
![image]()
Meyve salkımı -
![image]()
Çınarda epifit olarak büyür
Sınıflandırma
Alttürler
Asya ve Kuzey Amerika'ya özgü, benzer olan ve bazen Sambucus nigranın alt tür’ü olarak değerlendirilen, aralarında S. nigra subsp. canadensis ve S. nigra subsp. cerulea adlı yakından ilişkili başka türler de vardır.
Etimoloji
Latince özel sıfat nigra "siyah" anlamına gelir ve meyvelerin derin koyu rengini ifade eder. Ağaç için İngilizce terimin "eski" kelimesinden değil, Anglo Sakson dilinde ateş anlamına gelen æld kelimesinden geldiğine inanılır çünkü dalların içi boş gövdeleri ateşe hava üflemek için körük olarak kullanılırdı.
Dağılım ve yaşam alanı
Sambucus nigra'nın anavatanı Türkiye kadar ulaşan doğu Avrupa'dır.Britanya Adaları'nın yerlisidir ve buralarda yaygındır. Dünyanın diğer birçok kıtasının bazı bölgelerine ekilmiştir.
Çitler, çorak yol kenarları ve ormanlar türün tipik yaşam alanlarıdır.
S. nigranın İrlanda'da çalılıklarda ve orman çalılıklarında çok yaygın olduğu kaydedilmiştir.
Ekoloji
Diğer mürver meyveleri gibi Sambucus nigra da mürver badana mantarı ve jöle kulak mantarına maruz kalır. S. nigra'nın yabani nüfuslarındaki güçlü kokulu çiçekleri, çiçek salkımları arasında polen aktarımına katkıda bulunabilecek çok sayıda küçük çiçek trips’ini çeker.
Yaban hayatında değeri
Mürver, katır geyiği, Kanada geyiği, koyun ve küçük kuşlar gibi hayvanlar için iyi dereceli yemdir. Meyveler, başta Karabaş ötleğen’ler olmak üzere, meyve yiyen birçok kuş için önemli bir besindir.
Olgun mürver meyveleri Kuzey Kaliforniya'da göç eden şerit kuyruklu güvercinlerin en sevdiği besindir ve bazen kısa sürede bu kuşlar tüm bir çalıyı soyabilirler. Bu tür büyük ve küçük memeliler için iyi bir yaşam ortamı sağlamanın yanı sıra sinek kuşları, ötleğenler ve vireolar da dahil olmak üzere pek çok kuş için yuva ortamı sağlar. Aynı zamanda spring azure kelebeğinin larva konakçısıdır.
Çiçekler ve olgun meyveler (ancak olgun tohumlar dahil) dışında, bitkinin tüm kısımları memelilere zehirlidir ve siyanojenik glikozit sambunigrin (C14H17NO6, CAS numarası 99-19-4) içerir. Kabuk kalsiyum oksalat kristalleri içerir.
Yetiştirme
Britanya ve Kuzey Avrupa'daki çit ve çalılıkların çok yaygın bir özelliğidir.
Bazı türler ve çeşitler alacalı veya renkli yapraklara ve diğer ayırt edici niteliklere sahiptir ve süs bitkisi olarak yetiştirilir. S. nigra f. porphyrophyllanın koyu bordo veya siyah yaprakları ve soluk pembe çiçekleri vardır.
Aşağıdaki çeşitler Kraliyet Bahçıvanlık Derneği'nin Bahçe Liyakat Ödülünü kazanmıştır:
- S. nigra f. laciniata (kesilmiş yapraklı mürver)
- S. nigra f. porfirofil 'Eva'
- S. nigra f. porfirofil 'Gerda'
Zehirlilik
Mürver bitkisinin meyveleri de dahil olmak üzere bileşenleri çiğ tüketildiğinde zehirli olabilen alkaloid’ler, lektinler ve siyanojenik glikozitler gibi çeşitli fitokimyasalları içerir. Bitkinin tohumları ve tüm yeşil kısımları siyanojenik glikozitler içerir. Meyvelerin, yaprakların, kabukların veya sapların tüketimi eğer uygun şekilde hazırlanmazsa mide bulantısı, kusma ve şiddetli ishal’e neden olabilir. Mürver bitkisinin bileşenleri veya ürünleri hamilelikte veya alerjisi veya mide-bağırsak hastalığı olan kişilerce tüketilmemelidir. Mürver ürünleri reçeteli ilaçlarla birlikte kullanıldığında yan etkilere neden olabilir.
Kullanım
Koyu mavi veya mor meyveler ham hallerinde hafif zehirlidir ancak pişirildikten sonra yenilebilir.Reçel, jöle, Hint turşusu ve Pontack sosu yapmak için kullanılabilirler.
İskandinavya ve Almanya'da mürverden yapılan çorba (örneğin Alman Fliederbeersuppe) geleneksel bir yemektir.
Çiçek başları Kuzey Avrupa ve Balkanlar'da içecek olarak demlenerek kullanılır. Bu içecekler ticari olarak mürver çiçeği şurubu veya Elderflower pressé olarak satılır.
Avrupa'da mürver çiçeklerinden şurup veya içecek yapılır (Romence: Socată, İsveççe: fläder(blom)saft, Danca: hyldeblomstsaft / hyldedrik) ), içmeden önce su ile seyreltilir.
Bu geleneksel içeceğin son zamanlarda popülaritesi bazı ticari meşrubat üreticilerini mürver çiçeği aromalı içecekleri (Fanta Shokata, Freaky Fläder) piyasaya sürmeye teşvik etti.
Çiçekler ayrıca hafif bir hamura batırılıp daha sonra mürver çiçeği börekleri yapmak için kızartılabilir.
Mürver meyvelerinden mürver şarabı yapılabilir.Macaristan'da, 1 litre brendi yapmak için 50 kilogram mürver meyvesi gerektiren mürver brendi’si yapılır.
Güneybatı İsveç'te mürver çiçeğiyle tatlandırılmış snaps likörü yapmak gelenekseldir.
Mürver çiçekleri, St-Germain gibi likörlerde ve hafif alkollü köpüklü mürver çiçeği 'şampanyasında' kullanılır ancak daha alkollü ev yapımı bir çeşiti de yapılabilir.
Belçika'nın Beerse kentinde mürver meyvelerinden beers vlierke denilen bir çeşit cin (felemenkçe: jenever) yapılır.
-
![image]()
Mürver reçeli -
![image]()
Sambuci flos: bitki çayında kullanılan kurutulmuş sambucus nigra çiçekleri -
![image]()
1900'de "Godfrey'in Mürver çiçekleri özü" reklamı
Geleneksel tıp
Mürver geleneksel tıpta yerli halklar ve bitki uzmanları tarafından kullanılır. Çiçek ve meyve özleri soğuk algınlığı ve grip belirtileri için kullanılır ancak herhangi bir hastalığın tedavisinde etkili olduğuna dair çok kaliteli klinik kanıt yoktur.
Kaynakça
- ^ "Flora Europaea Search Results". Rbg-web2.rbge.org.uk. 6 Şubat 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ekim 2017.
- ^ "Sambucus nigra". Bütünleştirilmiş Taksonomik Bilgi Sistemi.
- ^ "Plants profile for Sambucus nigra L. (black elderberry)". Natural Resources Conservation Service, US Department of Agriculture. 2023. 4 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Haziran 2023.
- ^ a b c RHS A-Z encyclopedia of garden plants. United Michael and Vikram: Dorling Kindersley. 2008. ISBN .
- ^ a b c d e f g "European elder". National Center for Complementary and Integrative Health, US National Library of Medicine. 1 Ağustos 2020. 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2021.
- ^ Clapham, A.R., Tutin, T.G. and Warburg, E.F. 1968 Excursion Flora of the British Isles Second Edition Cambridge.
- ^ Vedel, H. and Lange, J. 1971. Trees and Bushes in Wood and Hedgerow. p. 196. Methuen and Co. Ltd.
- ^ a b Parnell, J. and Curtis, T. 2012. Webb's An Irish Flora. Cork University Press.
- ^ a b c d e f g "Elderberry". Drugs.com. 4 Ağustos 2021. 12 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2021.
- ^ "Sambucus mexicana". Calflora. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2012.
- ^ "Sambucus nigra ssp. caerulea". Calflora. 17 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2012.
- ^ Harrison, Lorraine (2012). RHS Latin for Gardeners. United Kingdom: Mitchell Beazley. ISBN .
- ^ "Elder (Sambucus nigra) - British trees -" (İngilizce). Woodland Trust. 30 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2017.
- ^ a b "Sambucus nigra L". Plants of the World Online. Royal Botanic Gardens, Kew. 25 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Şubat 2022.
- ^ . Online Atlas of the British and Irish Flora. Biological Records Centre and Botanical Society of Britain and Ireland. 11 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2022.
- ^ Hackney, P. 1992. Stewarts and Corry's Flora of the North-east of Ireland. Institute of Irish Studies The Queen's University of Belfast. (HB)
- ^ Webb, D.A., Parnell, J. and Doogue, D. 1996. An Irish Flora. Dundalgan Press Ltd, Dundalk.
- ^ Scott-Brown, A.S.; Arnold, S.E.J.; Kite, G.C.; Farrell, I.; Farman, D.I.; Collins, D.W.; Stevenson, P.C. (2019). "Mechanisms in mutualisms: A chemically mediated thrips pollination strategy in common elder". Planta. 250 (1): 367-379. doi:10.1007/s00425-019-03176-5
![image]()
. (PMID) 31069523. - ^ . Fs.fed.us. 28 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2017.
- ^ The Xerces Society (2016), Gardening for Butterflies: How You Can Attract and Protect Beautiful, Beneficial Insects, Timber Press.
- ^ Campa, Cristiana; Schmitt-Kopplin, P; Cataldi, T R; Bufo, S A; Freitag, D; Kettrup, A (2000). "Analysis of cyanogenic glycosides by micellar capillary electrophoresis". . 739 (1): 95-100. doi:10.1016/S0378-4347(99)00375-8. (PMID) 10744317.
- ^ "AGM Plants - Ornamental" (PDF). Royal Horticultural Society. July 2017. s. 95. 5 Ocak 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 21 Ekim 2018.
- ^ "Sambucus nigra f. laciniata / RHS Gardening". Apps.rhs.org.uk. 9 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mart 2021.
- ^ "RHS Plantfinder - Sambucus nigra 'Eva'". 21 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ekim 2018.
- ^ "Sambucus nigra f. porphyrophylla 'Gerda'". Apps.rhs.org.uk. 9 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mart 2021.
- ^ a b c "Elderberry". Memorial Sloan Kettering Cancer Center. 2020. 11 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020.
- ^ a b c Fagan, Damian (2019). Wildflowers of Oregon: A Field Guide to Over 400 Wildflowers, Trees, and Shrubs of the Coast, Cascades, and High Desert. Guilford, CT: . s. 16. ISBN . OCLC 1073035766.
- ^ Jørgensen, Ulla; Hansen, Merete; Christensen, Lars P.; Jensen, Karina; Kaack, Karl (12 Mayıs 2000). "Olfactory and Quantitative Analysis of Aroma Compounds in Elder Flower (Sambucus nigra L.) Drink Processed from Five Cultivars". Journal of Agricultural and Food Chemistry. 48 (6): 2376-2383. doi:10.1021/jf000005f. ISSN 0021-8561. (PMID) 10888553.
- ^ Kikbracken, J. 1995. Easy way guide Trees. Larousse.
- ^ Mabey, Richard (2012). Food for free. Londra: Collins. s. 83. ISBN . OCLC 761378530.
- ^ "Sambucus nigra: Elderberry - European Elder, Black elderberry, American black elderberry, Blue elderberry". Plants for a Future. 17 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ekim 2017.
Ek Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Sambucus nigra ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sambucus nigra Avrupa nin coguna ozgu Adoxaceae familya sindaki cicekli bitkiler den olusan bir tur kompleksi dir Cok kullanilan isimleri murver kara murver Avrupa murveri ve Avrupa kara murveri dir Basta gunesli yerler olmak uzere hem islak hem de kuru verimli topraklar da dahil olmak uzere cesitli kosullarda yetisir Bitki yaygin olarak sus calisi veya kucuk agac olarak yetistirilir Sambucus nigraBiyolojik siniflandirmaCins SambucusTur nigra Hem cicekleri hem de yemisleri basta likor ve sarap olmak uzere cok eskilerden beri mutfakta geleneksel olarak kullanilir Murver yaygin olarak besin takviyesi ve geleneksel tip ta kullanilsa da sagligin korunmasi veya hastaliklarin tedavisi icin herhangi bir fayda sagladigina dair bilimsel bir kanit yoktur TanimiMurver 6 metre 20 ft yukseklige ve ene kadar buyuyen nadiren 10 metre 33 ft yukseklige ulasan yaprak doken cali veya kucuk agac tir Gencken acik gri olan kabuk uzunlamasina catlakli lentisel leri belirgin olan kaba gri bir dis kabuga donusur Yaprak lar karsilikli ciftler halinde duzenlenmis olup 10 30 santimetre 4 12 inc uzunlugunda bes ila yedi nadiren dokuz yaprakcikla pinnat yaprakciklar 5 12 cm 2 4 3 4 in uzunlugunda ve 3 5 cm 1 1 4 2 in eninde ve tirtikli kenarlidir Genc saplarin ici bostur Hermafroditik cicek lerin bes organi vardir ve bunlar ilkbaharin sonlarindan yaz ortasina kadar 10 25 cm capinda buyuk yassi demetlerde bulunur Tek tek cicekleri fildisi beyazi olup capi 5 6 milimetre 3 16 1 4 in bes yaprakli ve sinekler tarafindan tozlasir Meyvesi parlak koyu mor ila siyah bakka 3 5 mm capindadir ve sonbaharin sonlarinda sarkik salkimlar halinde buyur Murver meyvesinin koyu rengi zengin fenolik iceriginden ozellikle de antosiyanin lerden kaynaklanir Cicekler Cicek salkimlari ve yapraklar Meyve salkimi Cinarda epifit olarak buyurSiniflandirmaAltturler Asya ve Kuzey Amerika ya ozgu benzer olan ve bazen Sambucus nigranin alt tur u olarak degerlendirilen aralarinda S nigra subsp canadensis ve S nigra subsp cerulea adli yakindan iliskili baska turler de vardir Etimoloji Latince ozel sifat nigra siyah anlamina gelir ve meyvelerin derin koyu rengini ifade eder Agac icin Ingilizce terimin eski kelimesinden degil Anglo Sakson dilinde ates anlamina gelen aeld kelimesinden geldigine inanilir cunku dallarin ici bos govdeleri atese hava uflemek icin koruk olarak kullanilirdi Dagilim ve yasam alaniSambucus nigra nin anavatani Turkiye kadar ulasan dogu Avrupa dir Britanya Adalari nin yerlisidir ve buralarda yaygindir Dunyanin diger bircok kitasinin bazi bolgelerine ekilmistir Citler corak yol kenarlari ve ormanlar turun tipik yasam alanlaridir S nigranin Irlanda da caliliklarda ve orman caliliklarinda cok yaygin oldugu kaydedilmistir EkolojiYasli badana mantariJole kulak mantari Diger murver meyveleri gibi Sambucus nigra da murver badana mantari ve jole kulak mantarina maruz kalir S nigra nin yabani nufuslarindaki guclu kokulu cicekleri cicek salkimlari arasinda polen aktarimina katkida bulunabilecek cok sayida kucuk cicek trips ini ceker Yaban hayatinda degeri Murver katir geyigi Kanada geyigi koyun ve kucuk kuslar gibi hayvanlar icin iyi dereceli yemdir Meyveler basta Karabas otlegen ler olmak uzere meyve yiyen bircok kus icin onemli bir besindir Olgun murver meyveleri Kuzey Kaliforniya da goc eden serit kuyruklu guvercinlerin en sevdigi besindir ve bazen kisa surede bu kuslar tum bir caliyi soyabilirler Bu tur buyuk ve kucuk memeliler icin iyi bir yasam ortami saglamanin yani sira sinek kuslari otlegenler ve vireolar da dahil olmak uzere pek cok kus icin yuva ortami saglar Ayni zamanda spring azure kelebeginin larva konakcisidir Cicekler ve olgun meyveler ancak olgun tohumlar dahil disinda bitkinin tum kisimlari memelilere zehirlidir ve siyanojenik glikozit sambunigrin C14H17NO6 CAS numarasi 99 19 4 icerir Kabuk kalsiyum oksalat kristalleri icerir YetistirmeBritanya ve Kuzey Avrupa daki cit ve caliliklarin cok yaygin bir ozelligidir Bazi turler ve cesitler alacali veya renkli yapraklara ve diger ayirt edici niteliklere sahiptir ve sus bitkisi olarak yetistirilir S nigra f porphyrophyllanin koyu bordo veya siyah yapraklari ve soluk pembe cicekleri vardir Asagidaki cesitler Kraliyet Bahcivanlik Dernegi nin Bahce Liyakat Odulunu kazanmistir S nigra f laciniata kesilmis yaprakli murver S nigra f porfirofil Eva S nigra f porfirofil Gerda Soluk pembe cicekli mor kesik yaprakli murver cesidiZehirlilikMurver bitkisinin meyveleri de dahil olmak uzere bilesenleri cig tuketildiginde zehirli olabilen alkaloid ler lektinler ve siyanojenik glikozitler gibi cesitli fitokimyasallari icerir Bitkinin tohumlari ve tum yesil kisimlari siyanojenik glikozitler icerir Meyvelerin yapraklarin kabuklarin veya saplarin tuketimi eger uygun sekilde hazirlanmazsa mide bulantisi kusma ve siddetli ishal e neden olabilir Murver bitkisinin bilesenleri veya urunleri hamilelikte veya alerjisi veya mide bagirsak hastaligi olan kisilerce tuketilmemelidir Murver urunleri receteli ilaclarla birlikte kullanildiginda yan etkilere neden olabilir KullanimKoyu mavi veya mor meyveler ham hallerinde hafif zehirlidir ancak pisirildikten sonra yenilebilir Recel jole Hint tursusu ve Pontack sosu yapmak icin kullanilabilirler Iskandinavya ve Almanya da murverden yapilan corba ornegin Alman Fliederbeersuppe geleneksel bir yemektir Cicek baslari Kuzey Avrupa ve Balkanlar da icecek olarak demlenerek kullanilir Bu icecekler ticari olarak murver cicegi surubu veya Elderflower presse olarak satilir Avrupa da murver ciceklerinden surup veya icecek yapilir Romence Socată Isvecce flader blom saft Danca hyldeblomstsaft hyldedrik icmeden once su ile seyreltilir Bu geleneksel icecegin son zamanlarda popularitesi bazi ticari mesrubat ureticilerini murver cicegi aromali icecekleri Fanta Shokata Freaky Flader piyasaya surmeye tesvik etti Cicekler ayrica hafif bir hamura batirilip daha sonra murver cicegi borekleri yapmak icin kizartilabilir Murver meyvelerinden murver sarabi yapilabilir Macaristan da 1 litre brendi yapmak icin 50 kilogram murver meyvesi gerektiren murver brendi si yapilir Guneybati Isvec te murver cicegiyle tatlandirilmis snaps likoru yapmak gelenekseldir Murver cicekleri St Germain gibi likorlerde ve hafif alkollu kopuklu murver cicegi sampanyasinda kullanilir ancak daha alkollu ev yapimi bir cesiti de yapilabilir Belcika nin Beerse kentinde murver meyvelerinden beers vlierke denilen bir cesit cin felemenkce jenever yapilir Murver receli Sambuci flos bitki cayinda kullanilan kurutulmus sambucus nigra cicekleri 1900 de Godfrey in Murver cicekleri ozu reklamiGeleneksel tip Murver geleneksel tipta yerli halklar ve bitki uzmanlari tarafindan kullanilir Cicek ve meyve ozleri soguk alginligi ve grip belirtileri icin kullanilir ancak herhangi bir hastaligin tedavisinde etkili olduguna dair cok kaliteli klinik kanit yoktur Kaynakca Flora Europaea Search Results Rbg web2 rbge org uk 6 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ekim 2017 Sambucus nigra Butunlestirilmis Taksonomik Bilgi Sistemi Plants profile for Sambucus nigra L black elderberry Natural Resources Conservation Service US Department of Agriculture 2023 4 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Haziran 2023 a b c RHS A Z encyclopedia of garden plants United Michael and Vikram Dorling Kindersley 2008 ISBN 978 1405332965 a b c d e f g European elder National Center for Complementary and Integrative Health US National Library of Medicine 1 Agustos 2020 5 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2021 Clapham A R Tutin T G and Warburg E F 1968 Excursion Flora of the British Isles Second Edition Cambridge 0 521 04656 4 Vedel H and Lange J 1971 Trees and Bushes in Wood and Hedgerow p 196 Methuen and Co Ltd 0416 61780 8 a b Parnell J and Curtis T 2012 Webb s An Irish Flora Cork University Press 978 185918 4783 a b c d e f g Elderberry Drugs com 4 Agustos 2021 12 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2021 Sambucus mexicana Calflora 23 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2012 Sambucus nigra ssp caerulea Calflora 17 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2012 Harrison Lorraine 2012 RHS Latin for Gardeners United Kingdom Mitchell Beazley ISBN 978 1845337315 Elder Sambucus nigra British trees Ingilizce Woodland Trust 30 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2017 a b Sambucus nigra L Plants of the World Online Royal Botanic Gardens Kew 25 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Subat 2022 Online Atlas of the British and Irish Flora Biological Records Centre and Botanical Society of Britain and Ireland 11 Subat 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2022 Hackney P 1992 Stewarts and Corry s Flora of the North east of Ireland Institute of Irish Studies The Queen s University of Belfast 0 85389 446 9 HB Webb D A Parnell J and Doogue D 1996 An Irish Flora Dundalgan Press Ltd Dundalk 0 85221 131 7 Scott Brown A S Arnold S E J Kite G C Farrell I Farman D I Collins D W Stevenson P C 2019 Mechanisms in mutualisms A chemically mediated thrips pollination strategy in common elder Planta 250 1 367 379 doi 10 1007 s00425 019 03176 5 PMID 31069523 Fs fed us 28 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ekim 2017 The Xerces Society 2016 Gardening for Butterflies How You Can Attract and Protect Beautiful Beneficial Insects Timber Press Campa Cristiana Schmitt Kopplin P Cataldi T R Bufo S A Freitag D Kettrup A 2000 Analysis of cyanogenic glycosides by micellar capillary electrophoresis 739 1 95 100 doi 10 1016 S0378 4347 99 00375 8 PMID 10744317 AGM Plants Ornamental PDF Royal Horticultural Society July 2017 s 95 5 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 21 Ekim 2018 Sambucus nigra f laciniata RHS Gardening Apps rhs org uk 9 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mart 2021 RHS Plantfinder Sambucus nigra Eva 21 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ekim 2018 Sambucus nigra f porphyrophylla Gerda Apps rhs org uk 9 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mart 2021 a b c Elderberry Memorial Sloan Kettering Cancer Center 2020 11 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Temmuz 2020 a b c Fagan Damian 2019 Wildflowers of Oregon A Field Guide to Over 400 Wildflowers Trees and Shrubs of the Coast Cascades and High Desert Guilford CT s 16 ISBN 978 1 4930 3633 2 OCLC 1073035766 Jorgensen Ulla Hansen Merete Christensen Lars P Jensen Karina Kaack Karl 12 Mayis 2000 Olfactory and Quantitative Analysis of Aroma Compounds in Elder Flower Sambucus nigra L Drink Processed from Five Cultivars Journal of Agricultural and Food Chemistry 48 6 2376 2383 doi 10 1021 jf000005f ISSN 0021 8561 PMID 10888553 Kikbracken J 1995 Easy way guide Trees Larousse Mabey Richard 2012 Food for free Londra Collins s 83 ISBN 978 0 00 743847 1 OCLC 761378530 Sambucus nigra Elderberry European Elder Black elderberry American black elderberry Blue elderberry Plants for a Future 17 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ekim 2017 Ek Kaynakca 1900 Wild Flowers An Aid to Knowledge of our Wild Flowers and their Insect Visitors New York Doubleday OCLC 16950204 Rushforth K 1999 Trees of Britain and Europe HarperCollins 0 00 220013 9 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Sambucus nigra ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur