Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Malmö (
| Malmö | |
|---|---|
 | |
 Arma | |
Sloganlar: "Mångfald, Möten, Möjligheter" (Tür: Değişim, Etkileşim, İmkânlar) | |
| İl | Skåne ili |
| Bölge | Skåne |
| İdare | |
| • Belediye başkanı | Katrin Stjernfeldt Jammeh (S) |
| Yüzölçümü | |
| • Su | 1,52 km² (58 mil²) |
| Nüfus (2019) | |
| • Şehir | 344,166 |
| • Yoğunluk | 4,049/km² |
| • Metropol | 740,840 |
| Zaman dilimi | |
Resmî site Resmi site | |
Kopenhag ile aralarında 2001'de hizmete giren Oresund adlı köprü ile bir asırlık bir hayal gerçekleştirilmiş olup sadece güzel havalarda hızlı feribotla kurulabilen bağlantı artık alttan trenlerin üsten araçların gidebildiği muazzam bir şekle dönüşmüştür. Bu 100 yıllık hayalin maliyeti 5 milyar € civarında olmuştur.
Tarih
Malmö'nün 1275 yılında kurulmuş olabileceği düşünülmektedir. İlk kurulduğu yıllarda Lund kentinin savunma ve rıhtım bölgesi olan Malmö, uzun yıllar boyunca Danimarka'nın en büyük ikinci kenti olarak kaldı. Kentin o zamanlardaki ismi; kum yığını anlamına gelen Malmhaug idi. 15. yüzyılda şehir, Danimarka'nın en yoğun ve büyük kentlerinden biri haline geldi. O dönemde 5,000'lik bir nüfusa sahip olan Malmö, Hansa Birliği ve İskandinavya arasında dev bir market şehri görevi üstlendi.
Zamanla kentteki ringa balıkçılığı ivme gösterdi. Aynı dönemlerde Kral , 1437 yılında şehre savunma silahları tahsis etti. 1434 yılında, güney kıyılarında bir hisar inşa edildi. Malmöhus olarak bilinen hisar, 16. yüzyıla kadar günümüzdeki şekline kavuşmadı. Zamanla Malmö sayısız kaleyle donatıldı. Döneminin güçlü savunma kentlerinden biri olarak ünlenen Malmö'de, bu kalelerden sadece Malmöhus kaldı.
16. yüzyılda Reform hareketleri Malmö'yü kısa sürede etkiledi ve Malmö bu hareketleri İskandinavya'da benimseyen ilk kent oldu. Yine 17. yüzyıla gelindiğinde, 1658'deki Roskilde Antlaşması sayesinde, Skåne bölgesiyle beraber Malmö şehri de İsveç'e katıldı. Ancak Haziran 1677'de 14,000 kadar Danimarka askeri, kenti İsveç'ten geri alabilmek adına savaşa katıldı. Ancak şehir alınamadı.
18. yüzyıl başlarında Malmö, 2,300 nüfuslu bir kentti. Ancak, XII. Karl'ın savaşları ve veba salgınları yüzünden 1728 yılında kent nüfusu 1,500'e geriledi. Bu yüzyılın sonlarında çağdaş bir liman kurulana kadar nüfus artmadı. Şehir göçler sayesinde büyük bir ivmeyle nüfus artışı yaşadı. 1800 yılında şehir nüfusu 38,054'e çıktı.
1850-70 arası inşa edilen demiryolu hattı, sanayiyi katladı. Limanın da etkisiyle Malmö bir İskandinav ticaret merkezi oldu. Dönemin üçüncü kalabalık İsveç kenti olan Norrköping'i 1870'te geçen Malmö, 1915'te 100,000; 1952'de de 200,000'lik bir nüfusa sahip oldu. Kockums adlı kent limanı; zamanla kenti dünyanın en büyük limanlarından biri haline getirdi. 1971'de 265,000'lik nüfusa erişen kentin Skåne bölgesindeki diğer kentlerde işsizliğe yol açtığı fark edilince; 1980'lerin ortasında Kockums limanı kapatıldı ve diğer sanayi dallarına ağırlık verildi. Bu sayede orta gelirli aileler, çevre illere göç etti. Kent nüfusunun böylece aşırı artması engellendi. Günümüzde yine de Malmö; bir göçmen kenti olarak yoğun nüfusa sahiptir.
Coğrafya ve iklim
Malmö, 13°00' doğu ve 55°35' kuzey koordinatlarında kuruludur. Şehir yakınlarındaki Öresund Boğazı, Danimarka'yı İsveç'ten ayırır. 1 Temmuz 2000'de açılan Öresund Köprüsü sayesinde; Malmö ve Kopenhag kentleri arasında karayolu ulaşımı gerçekleştirilebilmektedir.
Şehir, Okyanus İklimi'ne sahiptir. Gulf Stream akıntıları sayesinde mevsimler arasındaki sıcaklık farklarının az olduğu kentte, yazın 17 saat gündüz, 7 saat gece gözlemlenmektedir. Yıl içinde ölçülen en sıcak aylar; 22 °C ile Temmuz ve Ağustos aylarıdır. Aynı şekilde Ocak ve Şubat aylarında kentteki ortalama sıcaklık -1 °C olarak ölçülür. Yılın 169 günü yağışlı olan şehirde, kar yağışları sık görülür fakat uzun süreli yağmaz.
 Malmö 2014-2020 iklimi  | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 4,0 | 4,5 | 7,6 | 12,9 | 17,9 | 21,4 | 23,1 | 22,8 | 18,9 | 13,3 | 8,6 | 6,0 | 13,4 |
| Ortalama sıcaklık (°C) | 2,1 | 2,5 | 4,3 | 8,3 | 13,0 | 16,9 | 18,4 | 18,4 | 15,0 | 10,3 | 6,4 | 4,4 | 10,0 |
| Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | 0,0 | 0,1 | 0,9 | 3,8 | 8,1 | 12,2 | 14,0 | 14,2 | 11,3 | 7,5 | 4,4 | 2,1 | 6,6 |
| Kaynak: İsveç Meteoroloji Enstitüsü | |||||||||||||
Eurovision Şarkı Yarışması
Ayrıca Malmö, 1992 Eurovision Şarkı Yarışması ve 2013 Eurovision Şarkı Yarışması'na ev sahipliği yapmıştır. Ayrıca önümüzdeki 2024 Eurovision Şarkı Yarışması'nın da Malmö'de yapılmasına karar verilmiştir. Bu seçim Loreen'in Malmöyu tek başına 2 kez, toplamda da 3 kez ev sahibi yapmasına neden olmuştur.
Ulaşım
Öresund trenleri; her 20 dakikada bir Öresund Boğazı'nı geçerek, Avrupa ülkelerini İskandinavya'ya bağlar. 2005 yılında Şehir Tüneli adı verilen yeni bir tren sisteminin yapımına başlandı. Bu hattın, Malmö Havalimanı'nı Danimarka'ya bağlaması planlanmaktadır. Malmö'deki Havalimanı Kopenhag'dakinin çok daha küçüğüdür. Malmö'den havayoluyla sadece birkaç büyük İsveç kentine uçuşlar gerçekleşirken; Kopenhag'dan uluslararası uçuşlar gerçekleşebilmektedir. Yine kentten geçen otoyollar; Växjö-Kalmar, Kristianstad-Karlskrona, Ystad ve Trelleborg hatları olarak bilinmektedir.
Nüfus
1971'den sonra 265.000 olan şehrin nüfusu; 1985'te 229.000'e gerilemiştir. 2003 sayımlarında nüfus 265.481 olmuştur. 2007'de 75.156 yabancının ülkelere dağılımı şöyledir;
![image]()
Danimarka (8,857)![image]()
Sırbistan (8,658)![image]()
Irak (7,975)![image]()
Polonya (6,314)![image]()
Bosna-Hersek (5,725)![image]()
Lübnan (3,392)![image]()
İran (3,041)![image]()
Macaristan (1,856)![image]()
Almanya (1,822)![image]()
Finlandiya (1,694)![image]()
Afganistan (1,673)![image]()
Romanya (1,640)![image]()
Türkiye (1,589)![image]()
Şili (1,329)![image]()
Vietnam (1,167)![image]()
Somali (1,037)
![image]()
Makedonya (947)![image]()
Norveç (847)![image]()
Pakistan (806)![image]()
Hırvatistan (754)
Kardeş şehirler
Kaynakça
- ^ Encyclopædia Britannica Eleventh Edition (1911), article Malmö
- ^ "Nederbörd för Lund" (İsveççe). SMHI. Nisan 2015. 11 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2019.
- ^ (PDF). Antalya Büyükşehir Belediyesinin Resmi Sitesi. 17 Ocak 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2012.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Malmö ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Uzaydan Malmö14 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
![image]()
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Malmo Isvec in guney sahilinde bulunan bir liman kentidir Nufusu 664 428 olan Malmo Isvec in 3 buyuk kentidir Danimarka nin baskenti Kopenhag ile arasinda uzakligi 20 kilometre olan bir bogaz mevcuttur Cok sayida goc alan kentin 27 sine yakini Isvec disinda dogmustur Tahmini olarak nufusunun 16 si muslumandir Malmo Skane ilinin yonetim merkezidir MalmoSehirArmaSloganlar Mangfald Moten Mojligheter Tur Degisim Etkilesim Imkanlar IlSkane iliBolgeSkaneIdare Belediye baskaniKatrin Stjernfeldt Jammeh S Yuzolcumu Su1 52 km 58 mil Nufus 2019 Sehir344 166 Yogunluk4 049 km Metropol740 840Zaman dilimiUTC 01 00Resmi site Resmi site Kopenhag ile aralarinda 2001 de hizmete giren Oresund adli kopru ile bir asirlik bir hayal gerceklestirilmis olup sadece guzel havalarda hizli feribotla kurulabilen baglanti artik alttan trenlerin usten araclarin gidebildigi muazzam bir sekle donusmustur Bu 100 yillik hayalin maliyeti 5 milyar civarinda olmustur Tarih1594 te Malmo1658 de Malmo Malmo nun 1275 yilinda kurulmus olabilecegi dusunulmektedir Ilk kuruldugu yillarda Lund kentinin savunma ve rihtim bolgesi olan Malmo uzun yillar boyunca Danimarka nin en buyuk ikinci kenti olarak kaldi Kentin o zamanlardaki ismi kum yigini anlamina gelen Malmhaug idi 15 yuzyilda sehir Danimarka nin en yogun ve buyuk kentlerinden biri haline geldi O donemde 5 000 lik bir nufusa sahip olan Malmo Hansa Birligi ve Iskandinavya arasinda dev bir market sehri gorevi ustlendi Zamanla kentteki ringa balikciligi ivme gosterdi Ayni donemlerde Kral 1437 yilinda sehre savunma silahlari tahsis etti 1434 yilinda guney kiyilarinda bir hisar insa edildi Malmohus olarak bilinen hisar 16 yuzyila kadar gunumuzdeki sekline kavusmadi Zamanla Malmo sayisiz kaleyle donatildi Doneminin guclu savunma kentlerinden biri olarak unlenen Malmo de bu kalelerden sadece Malmohus kaldi 16 yuzyilda Reform hareketleri Malmo yu kisa surede etkiledi ve Malmo bu hareketleri Iskandinavya da benimseyen ilk kent oldu Yine 17 yuzyila gelindiginde 1658 deki Roskilde Antlasmasi sayesinde Skane bolgesiyle beraber Malmo sehri de Isvec e katildi Ancak Haziran 1677 de 14 000 kadar Danimarka askeri kenti Isvec ten geri alabilmek adina savasa katildi Ancak sehir alinamadi 18 yuzyil baslarinda Malmo 2 300 nufuslu bir kentti Ancak XII Karl in savaslari ve veba salginlari yuzunden 1728 yilinda kent nufusu 1 500 e geriledi Bu yuzyilin sonlarinda cagdas bir liman kurulana kadar nufus artmadi Sehir gocler sayesinde buyuk bir ivmeyle nufus artisi yasadi 1800 yilinda sehir nufusu 38 054 e cikti 1850 70 arasi insa edilen demiryolu hatti sanayiyi katladi Limanin da etkisiyle Malmo bir Iskandinav ticaret merkezi oldu Donemin ucuncu kalabalik Isvec kenti olan Norrkoping i 1870 te gecen Malmo 1915 te 100 000 1952 de de 200 000 lik bir nufusa sahip oldu Kockums adli kent limani zamanla kenti dunyanin en buyuk limanlarindan biri haline getirdi 1971 de 265 000 lik nufusa erisen kentin Skane bolgesindeki diger kentlerde issizlige yol actigi fark edilince 1980 lerin ortasinda Kockums limani kapatildi ve diger sanayi dallarina agirlik verildi Bu sayede orta gelirli aileler cevre illere goc etti Kent nufusunun boylece asiri artmasi engellendi Gunumuzde yine de Malmo bir gocmen kenti olarak yogun nufusa sahiptir Cografya ve iklimMalmo kenti ve Skane bolgesiMalmo ye genel bir bakis Malmo 13 00 dogu ve 55 35 kuzey koordinatlarinda kuruludur Sehir yakinlarindaki Oresund Bogazi Danimarka yi Isvec ten ayirir 1 Temmuz 2000 de acilan Oresund Koprusu sayesinde Malmo ve Kopenhag kentleri arasinda karayolu ulasimi gerceklestirilebilmektedir Sehir Okyanus Iklimi ne sahiptir Gulf Stream akintilari sayesinde mevsimler arasindaki sicaklik farklarinin az oldugu kentte yazin 17 saat gunduz 7 saat gece gozlemlenmektedir Yil icinde olculen en sicak aylar 22 C ile Temmuz ve Agustos aylaridir Ayni sekilde Ocak ve Subat aylarinda kentteki ortalama sicaklik 1 C olarak olculur Yilin 169 gunu yagisli olan sehirde kar yagislari sik gorulur fakat uzun sureli yagmaz Malmo 2014 2020 iklimi Aylar Oca Sub Mar Nis May Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara YilOrtalama en yuksek sicaklik C 4 0 4 5 7 6 12 9 17 9 21 4 23 1 22 8 18 9 13 3 8 6 6 0 13 4Ortalama sicaklik C 2 1 2 5 4 3 8 3 13 0 16 9 18 4 18 4 15 0 10 3 6 4 4 4 10 0Ortalama en dusuk sicaklik C 0 0 0 1 0 9 3 8 8 1 12 2 14 0 14 2 11 3 7 5 4 4 2 1 6 6Kaynak Isvec Meteoroloji EnstitusuEurovision Sarki YarismasiAyrica Malmo 1992 Eurovision Sarki Yarismasi ve 2013 Eurovision Sarki Yarismasi na ev sahipligi yapmistir Ayrica onumuzdeki 2024 Eurovision Sarki Yarismasi nin da Malmo de yapilmasina karar verilmistir Bu secim Loreen in Malmoyu tek basina 2 kez toplamda da 3 kez ev sahibi yapmasina neden olmustur UlasimGocmen nufusu oldukca yuksek olan Malmo de bir cami Oresund trenleri her 20 dakikada bir Oresund Bogazi ni gecerek Avrupa ulkelerini Iskandinavya ya baglar 2005 yilinda Sehir Tuneli adi verilen yeni bir tren sisteminin yapimina baslandi Bu hattin Malmo Havalimani ni Danimarka ya baglamasi planlanmaktadir Malmo deki Havalimani Kopenhag dakinin cok daha kucugudur Malmo den havayoluyla sadece birkac buyuk Isvec kentine ucuslar gerceklesirken Kopenhag dan uluslararasi ucuslar gerceklesebilmektedir Yine kentten gecen otoyollar Vaxjo Kalmar Kristianstad Karlskrona Ystad ve Trelleborg hatlari olarak bilinmektedir NufusMalmo StadyumuMalmohus HisariKentin gece gorunumu 1971 den sonra 265 000 olan sehrin nufusu 1985 te 229 000 e gerilemistir 2003 sayimlarinda nufus 265 481 olmustur 2007 de 75 156 yabancinin ulkelere dagilimi soyledir Danimarka 8 857 Sirbistan 8 658 Irak 7 975 Polonya 6 314 Bosna Hersek 5 725 Lubnan 3 392 Iran 3 041 Macaristan 1 856 Almanya 1 822 Finlandiya 1 694 Afganistan 1 673 Romanya 1 640 Turkiye 1 589 Sili 1 329 Vietnam 1 167 Somali 1 037 Makedonya 947 Norvec 847 Pakistan 806 Hirvatistan 754 Kardes sehirlerNewcastle Birlesik Krallik Adelaide Avustralya Floransa Italya Stralsund Almanya Szczecin Polonya Tallinn Estonya Vaasa Finlandiya Antalya TurkiyeKaynakca Encyclopaedia Britannica Eleventh Edition 1911 article Malmo Nederbord for Lund Isvecce SMHI Nisan 2015 11 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2019 PDF Antalya Buyuksehir Belediyesinin Resmi Sitesi 17 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 29 Haziran 2012 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Malmo ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Uzaydan Malmo14 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde