Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yom Kippur Savaşı olarak isimlendirilen 1973 Arap–İsrail Savaşı, 6 ila 25 Ekim 1973 tarihleri arasında Mısır ve Suriye liderliğindeki Arap devletlerinin İsrail'e karşı başlattığı bir savaştı.
| 1973 Arap-İsrail Savaşı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Arap-İsrail savaşları ve Soğuk Savaş | |||||||
 Sol üstten saat yönünde:
| |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 İsrailDestekleyenler:  ABD |  Mısır SuriyeDestekleyenler:  Sovyetler Birliği Doğu Almanya Ürdün Irak Suudi Arabistan Libya Fas Kuveyt Cezayir Pakistan Sudan Küba Kuzey Kore | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Ariel Şaron Moşe Dayan David Elazar Haim Bar-Lev | Hafız Esad Mustafa Talas | ||||||
| Güçler | |||||||
| İsrail: 415.000 | Mısır: 800.000 Suriye: 150.000 Irak: 30.000 Toplam: 980.000 | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| İsrail: 800 tank, 115 uçak, 2.523 asker | Mısır-Suriye: 2.000 tank, 450 uçak, 16.000 asker | ||||||
Savaş, Yahudi dinî bayramı Yom Kippur'un kutlandığı tarihlerde ilk defa Mısır'ın sürpriz saldırı hamlesiyle başladı. Savaşın büyük bir bölümü, 1967'de İsrail tarafından işgal edilmiş Sina Yarımadası ve Golan Tepeleri'nde gerçekleşti. Mısır'ın savaştaki ilk amacı, Süveyş Kanalı'nın doğu yakasında bir dayanak elde etmek ve ardından bu kazanımları İsrail işgali altındaki Sina Yarımadası'nın geri kalanının geri dönüşünü müzakere etmek için kullanmaktı. Düşmanlıkların patlak vermesinin ardından, hem Amerika Birleşik Devletleri hem de Sovyetler Birliği, savaş sırasında kendi müttefiklerine büyük ikmal çabaları başlattı ve bu, iki nükleer silahlı süper-güç arasında yakın bir çatışmaya yol açtı.
Savaş, Arap koalisyonunun Süveyş Kanalı'nı başarılı bir şekilde geçmesiyle devam etti; Mısır kuvvetleri İsrail'le olan ateşkes hatlarını aştı ve neredeyse çatışmasız bir şekilde Sina Yarımadası'na ilerledi. Ancak İsrail üç gün sonra silahlı kuvvetlerinin çoğunu seferber etti ve Mısır saldırısını durdurarak askerî bir çıkmaza yol açtı. Suriyeliler, Golan Tepeleri'ne yönelik saldırılarını Mısır saldırısıyla aynı zamana denk gelecek şekilde koordine etti ve başlangıçta İsrail'in elindeki topraklarda tehdit edici kazanımlar elde etti. Üç gün süren yoğun çatışmalardan sonra İsrail güçleri Suriyelileri savaş öncesi ateşkes hatlarına geri iteledi. İsrail ordusu daha sonra Suriye'nin ana sınırları içerisine dört günlük bir karşı saldırı başlattı. Bir hafta içinde, İsrail topçuları Suriye'nin başkenti Şam'ın kenar mahallelerini bombalamaya başladı.
Mısır cumhurbaşkanı Enver Sedat, Arap koalisyonunun bozulan bütünlüğü konusunda endişeler yaşadı. Sedat, Sina Yarımadası'nın derinliklerindeki iki stratejik dağ geçidini ele geçirmenin, İsrail ile savaş sonrası müzakereler sırasında Arap pozisyonunu daha da güçlendireceğine inanıyordu ve ardından Mısır kuvvetlerine İsrail'e karşı yeni bir saldırı başlatmasını emretti, ancak bu da İsrail tarafından çok geçmeden geri püskürtüldü. İsrail kuvvetleri daha sonra Mısır'a karşı saldırıya geçti, Süveyş Kanalı'nı geçerek Mısır'a girdi ve her iki tarafta da büyük kayıplara neden olan ve bir haftadan fazla süren şiddetli çatışmalarda yavaş yavaş Süveyş Kanalı'na doğru ilerlemeye başladı.
Savaş öncesi siyasî durum
1967 Arap-İsrail Savaşı'ndan sonra ümitlerini BM toplantılarına ve ABD–Sovyet görüşmelerine bağlamış olan Araplar, sorunun sürüncemede kaldığını anlamışlar ve ümitsizliğe düşmüşlerdir. Ancak ümitlerini dış faktörlerden bağımsız olarak düzeltebilecekleri konusundaki inançlarında artış olmuştur.
Bu gelişmeler ve geçmişte yapılan hatalar, işgâl edilen Arap topraklarının kurtarılması için tek yolun, topyekûn mücadele olduğu görüşünde birleşmelerine yol açmıştır. Başta Mısır, Suriye ve Ürdün olmak üzere Araplar bu düşünce altında askerî hazırlıklarını artırmaya başladılar. Diğer Arap ülkeleri de ekonomik açıdan bu ülkelere destek olmaktadır.
Askerî Hazırlıklar
1967'deki savaştan yenilerek ve toprak kaybederek çıkan Mısır, Ürdün ve Suriye savaştan sonra aldıkları silah ve gereçler ile ordularını yeniden donattılar ve teşkilatlandırdılar. İsrail de aynı dönem içinde, ABD ve Fransa'dan aldığı modern silah ve teçhizat yanında bunların bir kısmını kendi imkânlarıyla imalata başladı.
Mısır, kanalı geçme güçlükleri sebebiyle sulardan geçme eğitimlerine ağırlık veriyordu. İsrail ise, kanalın hemen doğusunda 1967 yılından beri güçlendirdiği "BAR-LEV Hattı" ile bu kesimde oyalama muharebeleriyle gereken zamanı kazanacağını ve bu süre içinde Suriye-Lübnan kesimindeki Arap ordularına taarruz ederek, bunları süratle savaş dışı bırakacağını ümit ediyordu. Mısır ile Suriye arasındaki uzaklığın 300 km oluşu ve Mısır-İsrail arasında, kanal ile çölün bulunuşu İsrail'e iç hat manevrasını uygulama olanağını veriyordu. İsrail; Golan Tepeleri, Ürdün Nehri batı yakası, Gazze Şeridi ve Şarm el-Şeyh üzerindeki isteklerinden ödün vermiyordu. Bunun üzerine barış çabalarından ümidini kesen Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat ile Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad, 1 Nisan 1973'te buluşarak İsrail'e karşı uygulanacak askerî harekâtın planları hakkında görüş birliği sağladılar.
Mısır ve Suriye savaş hazırlıklarını gizleyebilmek için, 1973 sonbahar tatbikatlarının çapını büyük tuttular ve tatbikat maskesi altında birliklerin yığınaklarını tamamladılar, seferberlik ilân etmeden ihtiyatları silah altına aldılar.
Mısır ve Suriye'de bulunan Sovyet askerî görevlilerinin ve ailelerinin havayolu ile tahliyesinden şüphelenen İsrail, 6 Ekim 1973 saat 03.00'de İsrail Silahlı Kuvvetleri'ni alarma geçirdi.
Güç dengesi ve harekâtın ilerleyişi
6 Ekim 1973'te, Kara Kuvvetleri personel mevcudu, Mısır'ın 325.000, Suriye'nin 112.000 olmak üzere 473.000 iken; İsrail'in savaş mevcudu 105.000 idi. Ancak, İsrail etkin seferberlik sistemiyle 48-72 saat zarfında personel mevcudunu 300.000'e çıkardı.
Bu savaş, hukuken Mısır, Suriye ve İsrail arasında cereyan etti. Lübnan ve Ürdün savaşa hukuken katılmaktan kaçındılar. Ancak bu savaşta tüm Arap ülkeleri tam bir dayanışma içinde Mısır ve Suriye'ye malî, siyasi ve askerî yardımda bulundular.
Mısır ve Suriye orduları, İsraillilerin en büyük bayramını kutladığı gün (Yom Kippur), yani 6 Ekim 1973 günü saat 14.00'de taarruza Suriye Cephesi'ndeki taarruzları Golan mevzî derinliklerinde durduran ve iç hat harekâtı yapan İsrail, önceliği Suriye Cephesi'ne verdi ve 9 Ekim sabahı Golan Cephesi'nde 11 tugay toplayarak karşı taarruza geçti. 22 Ekim 1973'te İsrail, Hermon Dağı'nın en hakim yeri olan 2201 rakımlı tepe bölgesini ele geçirdi ve Suriye topraklarında 20 km derinlik, 40 km genişlikteki araziyi işgal etti.
Sina Cephesi'nde kanalı geçmeye muvaffak olan Mısır 1. ve 2. orduları, BAR-LEV savunma hattını ele geçirdiler ve kanalın 10–15 km kadar doğusuna ilerlediler. 14 Ekim günü 5 piyade tümeni, 1 mekanize tümen ve dört zırhlı tugay (70.000 personel, 700 tank) ile İsrail'in ikinci savunma mevzilerine taarruza geçtiler. Ancak, Suriye Cephesi'nde durumu lehine çevirmeye başaran ve 4 zırhlı tugayını Sina Cephesi'ne kaydıran İsrail, kısa sürede bu cephede de durum üstünlüğü sağlamaya muvaffak oldu. 16 Ekim 1973'te Sina Cephesi'nde genel karşı taarruza geçen İsrail, 18/19 Ekim gecesi Süveyş Kanalı batısına 2 tugay kadar kuvveti geçirmeyi başardı. Mısır, İsrail taarruzlarını İsmailiye-Kahire yolunun 5 km kadar doğusunda durdurabildi.
BM'nin 22 Ekim ve 24 Ekim tarihli ateşkes kararlarına uymayan İsrail, 26 Ekim günü Barış Gücü'nün gelmesiyle ateşkese uydu. Bunda SSCB'nin bölgeye tek taraflı kuvvet gönderme kararlılığı da etkili oldu. Ateşkes kararı yürürlüğe girdiğinde, Mısır 3. ordusuna mensup 20.000 kişi ile 200 tanktan müteşekkil birliklerinin anavatanları ile bağlantısı kesilmiş bulunuyordu.
Bu savaş sonunda Mısır 500, Suriye 500, Irak 120 tank, İsrail ise 600 tank kaybetmiştir. Savaş sırasında Mısır-Suriye kuvvetleri 8500, İsrail ise 6000 kayıp verdi.
Yom Kippur Savaşı, İsrail'i; askeri, diplomatik ve ekonomik alanlarda ABD'ye eskisinden daha bağımlı kıldı. Savaşın hemen ardından başlayan, başını Suudi Arabistan'ın çektiği ve İsrail'i destekleyen ülkeleri hedef alan petrol ambargosu Mart 1974'e kadar sürdü. Ambargo sonucu petrol fiyatları yükselirken, dünya çapında benzin sıkıntısı ortaya çıktı.
Arap-İsrail Savaşlarının Sonuçları
Kökü tarihin derinliklerine inen ve yaklaşık 3500 yıllık bir geçmişe sahip bulunan ; 1850 yıllık bir aradan sonra, 1917 yılından itibaren tekrar başlamış ve 1948 yılında İsrail Devleti'nin kurulmasıyla şiddetlenmiştir.
Taraflar amaçlarını gerçekleştirmek için Millî Güç Unsurları'nı her alanda ve fırsatta kullanmışlarsa da; bu konuda verilen 4 savaş bile kesin sonuç almalarına yetmemiştir. Keza Mısır'ın ABD'nin yanında yer alması ve dahi soruna kesin ve kalıcı çözüm getirememiştir.
Sorunun halihazır ve gelecekteki muhtemel gelişmesi ve objektif bir değerlendirme yapabilmek için; tekrar amaç kavramına bakmakta yarar görülmektedir.
İsrail için amaç gerçekleştirilmiş olup, tespit edilen amaç doğrultusunda İsrail Devleti kurulmuş, bekası için gerekli şartlar önemli ölçüde sağlanmıştır.
Araplar ise; başlangıçta tespit edilen amaçları gerçekleştirememişlerdir. Diğer bir ifade ile İsrail Devleti'nin kurulmasını engelleyememişler ve bekasının devamlılığını sağlayan şartları ortadan kaldıramamışlardır.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yom Kippur Savasi olarak isimlendirilen 1973 Arap Israil Savasi 6 ila 25 Ekim 1973 tarihleri arasinda Misir ve Suriye liderligindeki Arap devletlerinin Israil e karsi baslattigi bir savasti 1973 Arap Israil SavasiArap Israil savaslari ve Soguk SavasSol ustten saat yonunde Israil tanklari Suveys Kanali ni geciyor Golan Tepeleri uzerinde ucan Mirage V savas ucaginin Israil Nesher varyanti Sina Yarimadasi nda dua eden Israil askeri Israil askerleri yarali personeli tahliye ediyor Sina Yarimadasi ndaki eski bir Israil konumunda yukselten Misir birlikleri Enver Sedat portresi olan Misir askerleriTarih6 Ekim 1973 26 Ekim 1973BolgeSina Yarimadasi Golan TepeleriSonucIsrail in askeri zaferi Israil ve Misir in politik zaferi Arap devletlerinden ABD ye yonelik petrol ambargosuTaraflarIsrail Destekleyenler ABDMisir Suriye Destekleyenler Sovyetler Birligi Dogu Almanya Urdun Irak Suudi Arabistan Libya Fas Kuveyt Cezayir Pakistan Sudan Kuba Kuzey KoreKomutanlar ve liderlerAriel Saron Mose Dayan David Elazar Haim Bar LevHafiz Esad Mustafa TalasGuclerIsrail 415 000Misir 800 000 Suriye 150 000 Irak 30 000 Toplam 980 000KayiplarIsrail 800 tank 115 ucak 2 523 askerMisir Suriye 2 000 tank 450 ucak 16 000 asker Savas Yahudi dini bayrami Yom Kippur un kutlandigi tarihlerde ilk defa Misir in surpriz saldiri hamlesiyle basladi Savasin buyuk bir bolumu 1967 de Israil tarafindan isgal edilmis Sina Yarimadasi ve Golan Tepeleri nde gerceklesti Misir in savastaki ilk amaci Suveys Kanali nin dogu yakasinda bir dayanak elde etmek ve ardindan bu kazanimlari Israil isgali altindaki Sina Yarimadasi nin geri kalaninin geri donusunu muzakere etmek icin kullanmakti Dusmanliklarin patlak vermesinin ardindan hem Amerika Birlesik Devletleri hem de Sovyetler Birligi savas sirasinda kendi muttefiklerine buyuk ikmal cabalari baslatti ve bu iki nukleer silahli super guc arasinda yakin bir catismaya yol acti Savas Arap koalisyonunun Suveys Kanali ni basarili bir sekilde gecmesiyle devam etti Misir kuvvetleri Israil le olan ateskes hatlarini asti ve neredeyse catismasiz bir sekilde Sina Yarimadasi na ilerledi Ancak Israil uc gun sonra silahli kuvvetlerinin cogunu seferber etti ve Misir saldirisini durdurarak askeri bir cikmaza yol acti Suriyeliler Golan Tepeleri ne yonelik saldirilarini Misir saldirisiyla ayni zamana denk gelecek sekilde koordine etti ve baslangicta Israil in elindeki topraklarda tehdit edici kazanimlar elde etti Uc gun suren yogun catismalardan sonra Israil gucleri Suriyelileri savas oncesi ateskes hatlarina geri iteledi Israil ordusu daha sonra Suriye nin ana sinirlari icerisine dort gunluk bir karsi saldiri baslatti Bir hafta icinde Israil topculari Suriye nin baskenti Sam in kenar mahallelerini bombalamaya basladi Misir cumhurbaskani Enver Sedat Arap koalisyonunun bozulan butunlugu konusunda endiseler yasadi Sedat Sina Yarimadasi nin derinliklerindeki iki stratejik dag gecidini ele gecirmenin Israil ile savas sonrasi muzakereler sirasinda Arap pozisyonunu daha da guclendirecegine inaniyordu ve ardindan Misir kuvvetlerine Israil e karsi yeni bir saldiri baslatmasini emretti ancak bu da Israil tarafindan cok gecmeden geri puskurtuldu Israil kuvvetleri daha sonra Misir a karsi saldiriya gecti Suveys Kanali ni gecerek Misir a girdi ve her iki tarafta da buyuk kayiplara neden olan ve bir haftadan fazla suren siddetli catismalarda yavas yavas Suveys Kanali na dogru ilerlemeye basladi Savas oncesi siyasi durum1967 Arap Israil Savasi ndan sonra umitlerini BM toplantilarina ve ABD Sovyet gorusmelerine baglamis olan Araplar sorunun suruncemede kaldigini anlamislar ve umitsizlige dusmuslerdir Ancak umitlerini dis faktorlerden bagimsiz olarak duzeltebilecekleri konusundaki inanclarinda artis olmustur Bu gelismeler ve gecmiste yapilan hatalar isgal edilen Arap topraklarinin kurtarilmasi icin tek yolun topyekun mucadele oldugu gorusunde birlesmelerine yol acmistir Basta Misir Suriye ve Urdun olmak uzere Araplar bu dusunce altinda askeri hazirliklarini artirmaya basladilar Diger Arap ulkeleri de ekonomik acidan bu ulkelere destek olmaktadir Askeri Hazirliklar1967 deki savastan yenilerek ve toprak kaybederek cikan Misir Urdun ve Suriye savastan sonra aldiklari silah ve gerecler ile ordularini yeniden donattilar ve teskilatlandirdilar Israil de ayni donem icinde ABD ve Fransa dan aldigi modern silah ve techizat yaninda bunlarin bir kismini kendi imkanlariyla imalata basladi Misir kanali gecme guclukleri sebebiyle sulardan gecme egitimlerine agirlik veriyordu Israil ise kanalin hemen dogusunda 1967 yilindan beri guclendirdigi BAR LEV Hatti ile bu kesimde oyalama muharebeleriyle gereken zamani kazanacagini ve bu sure icinde Suriye Lubnan kesimindeki Arap ordularina taarruz ederek bunlari suratle savas disi birakacagini umit ediyordu Misir ile Suriye arasindaki uzakligin 300 km olusu ve Misir Israil arasinda kanal ile colun bulunusu Israil e ic hat manevrasini uygulama olanagini veriyordu Israil Golan Tepeleri Urdun Nehri bati yakasi Gazze Seridi ve Sarm el Seyh uzerindeki isteklerinden odun vermiyordu Bunun uzerine baris cabalarindan umidini kesen Misir Devlet Baskani Enver Sedat ile Suriye Devlet Baskani Hafiz Esad 1 Nisan 1973 te bulusarak Israil e karsi uygulanacak askeri harekatin planlari hakkinda gorus birligi sagladilar Misir ve Suriye savas hazirliklarini gizleyebilmek icin 1973 sonbahar tatbikatlarinin capini buyuk tuttular ve tatbikat maskesi altinda birliklerin yiginaklarini tamamladilar seferberlik ilan etmeden ihtiyatlari silah altina aldilar Misir ve Suriye de bulunan Sovyet askeri gorevlilerinin ve ailelerinin havayolu ile tahliyesinden suphelenen Israil 6 Ekim 1973 saat 03 00 de Israil Silahli Kuvvetleri ni alarma gecirdi Guc dengesi ve harekatin ilerleyisiGolan Tepelerinin Gozyasi vadisi denilen noktada imha edilmis Suriye Kara Kuvvetleri ne ait T 62 tanki 6 Ekim 1973 te Kara Kuvvetleri personel mevcudu Misir in 325 000 Suriye nin 112 000 olmak uzere 473 000 iken Israil in savas mevcudu 105 000 idi Ancak Israil etkin seferberlik sistemiyle 48 72 saat zarfinda personel mevcudunu 300 000 e cikardi Bu savas hukuken Misir Suriye ve Israil arasinda cereyan etti Lubnan ve Urdun savasa hukuken katilmaktan kacindilar Ancak bu savasta tum Arap ulkeleri tam bir dayanisma icinde Misir ve Suriye ye mali siyasi ve askeri yardimda bulundular Misir ve Suriye ordulari Israillilerin en buyuk bayramini kutladigi gun Yom Kippur yani 6 Ekim 1973 gunu saat 14 00 de taarruza Suriye Cephesi ndeki taarruzlari Golan mevzi derinliklerinde durduran ve ic hat harekati yapan Israil onceligi Suriye Cephesi ne verdi ve 9 Ekim sabahi Golan Cephesi nde 11 tugay toplayarak karsi taarruza gecti 22 Ekim 1973 te Israil Hermon Dagi nin en hakim yeri olan 2201 rakimli tepe bolgesini ele gecirdi ve Suriye topraklarinda 20 km derinlik 40 km genislikteki araziyi isgal etti Sina Cephesi nde kanali gecmeye muvaffak olan Misir 1 ve 2 ordulari BAR LEV savunma hattini ele gecirdiler ve kanalin 10 15 km kadar dogusuna ilerlediler 14 Ekim gunu 5 piyade tumeni 1 mekanize tumen ve dort zirhli tugay 70 000 personel 700 tank ile Israil in ikinci savunma mevzilerine taarruza gectiler Ancak Suriye Cephesi nde durumu lehine cevirmeye basaran ve 4 zirhli tugayini Sina Cephesi ne kaydiran Israil kisa surede bu cephede de durum ustunlugu saglamaya muvaffak oldu 16 Ekim 1973 te Sina Cephesi nde genel karsi taarruza gecen Israil 18 19 Ekim gecesi Suveys Kanali batisina 2 tugay kadar kuvveti gecirmeyi basardi Misir Israil taarruzlarini Ismailiye Kahire yolunun 5 km kadar dogusunda durdurabildi BM nin 22 Ekim ve 24 Ekim tarihli ateskes kararlarina uymayan Israil 26 Ekim gunu Baris Gucu nun gelmesiyle ateskese uydu Bunda SSCB nin bolgeye tek tarafli kuvvet gonderme kararliligi da etkili oldu Ateskes karari yururluge girdiginde Misir 3 ordusuna mensup 20 000 kisi ile 200 tanktan mutesekkil birliklerinin anavatanlari ile baglantisi kesilmis bulunuyordu Bu savas sonunda Misir 500 Suriye 500 Irak 120 tank Israil ise 600 tank kaybetmistir Savas sirasinda Misir Suriye kuvvetleri 8500 Israil ise 6000 kayip verdi Yom Kippur Savasi Israil i askeri diplomatik ve ekonomik alanlarda ABD ye eskisinden daha bagimli kildi Savasin hemen ardindan baslayan basini Suudi Arabistan in cektigi ve Israil i destekleyen ulkeleri hedef alan petrol ambargosu Mart 1974 e kadar surdu Ambargo sonucu petrol fiyatlari yukselirken dunya capinda benzin sikintisi ortaya cikti Arap Israil Savaslarinin SonuclariKoku tarihin derinliklerine inen ve yaklasik 3500 yillik bir gecmise sahip bulunan 1850 yillik bir aradan sonra 1917 yilindan itibaren tekrar baslamis ve 1948 yilinda Israil Devleti nin kurulmasiyla siddetlenmistir Taraflar amaclarini gerceklestirmek icin Milli Guc Unsurlari ni her alanda ve firsatta kullanmislarsa da bu konuda verilen 4 savas bile kesin sonuc almalarina yetmemistir Keza Misir in ABD nin yaninda yer almasi ve dahi soruna kesin ve kalici cozum getirememistir Sorunun halihazir ve gelecekteki muhtemel gelismesi ve objektif bir degerlendirme yapabilmek icin tekrar amac kavramina bakmakta yarar gorulmektedir Israil icin amac gerceklestirilmis olup tespit edilen amac dogrultusunda Israil Devleti kurulmus bekasi icin gerekli sartlar onemli olcude saglanmistir Araplar ise baslangicta tespit edilen amaclari gerceklestirememislerdir Diger bir ifade ile Israil Devleti nin kurulmasini engelleyememisler ve bekasinin devamliligini saglayan sartlari ortadan kaldiramamislardir Kaynakca Ibranice מלחמת יום הכיפורים romanize Milḥemet Yom Hakipurim Arapca حرب أكتوبر Ḥarb ʾUktōbar ayrica Ramazan Savasi veya Ekim Savasi olarak da bilinir a b c d e f The Sunday Times Savas Muhabirleri Yom Kippur Kastas A S Yay c 2 s 568