Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Martin Heidegger (26 Eylül 1889 - 26 Mayıs 1976), varoluşçu felsefenin isimlerinden biri olarak bilinen Alman filozof.
Martin Heidegger | |
|---|---|
 1960'ta Heidegger | |
| Doğum | 26 Eylül 1889 Baden, Alman İmparatorluğu |
| Ölüm | 26 Mayıs 1976 (86 yaşında) Freiburg im Breisgau, Batı Almanya |
| Milliyet | Alman |
| Kariyeri | |
| Dalı | Batı Felsefesi, 20. Yüzyıl Felsefesi (Fenomenoloji, Yorumsamacılık, Varoluşçuluk ekolünden gelerek, Varlık, Ontoloji, Epistemoloji, Dil, Teknoloji ile ilgilenmiş ve Dasein, Varoluş, Dil konularında katkılar yapmıştır.) |
| Etkilendikleri | ,Platon,Aristoteles, Kant, , Hegel, Kierkegaard, Friedrich Nietzsche, Dilthey, Edmund Husserl |
| Etkiledikleri | Jean-Paul Sartre, Jacques Derrida, Maurice Merleau-Ponty, Michel Foucault, Hans-Georg Gadamer, Hannah Arendt |
| İmza | |
 | |
Yaşamı
26 Eylül 1889'da Baden eyaletinde doğdu. Çocukluğundan itibaren dine ve felsefeye eğilimli biri olarak yetişti. Felsefi çalışmalarıyla olduğu kadar, yaşamı ve çeşitli dönemlerde sergilediği politik tutumlarıyla da tartışma konusu oldu. Felsefi yetkinliği ve önemi yadsınamazken politik konumları dolayısıyla sürekli sorunlu bir ilişkinin taşıyıcısı oldu ve bu durum çoğu zaman felsefi çalışmalarının tam olarak değerlendirilmesini gölgeledi.
Freiburg Üniversitesi'nde Katolik ilahiyatı ve Hristiyan felsefesi okudu ve 1914 yılında ilk çalışması ve doktora tezi, "Psikolojide Yargı Kuramı" ile dikkat çekmeye başladı. 1923'te Marburg Üniversitesi'nde profesör oldu. 1927 yılında "Varlık ve Zaman" yayımlandı ve yayımlanışından itibaren yalnızca varoluşçu felsefe açısından değil, 20.yüzyıldaki bir bütün felsefe tartışmaları bağlamında bir şekilde etkili oldu. Heidegger burada, bütün bir Batı Felsefesi geleneğini metafizik olmakla eleştirdi, ki sonrasında postmodern felsefe bu argümanı başka düzlemelerde yeniden değerlendirecektir.
1933 yılından itibaren Nazilerin iktidara gelmesiyle birlikte Heidegger Nazi Partisi'ne katıldı. Bu dönemde Freiburg Üniversitesi'nde rektör oldu. Heidegger'in bu dönem boyunca izlediği politika her zaman tartışma konusu olmuş ve onun çalışmalarının değerlendirilmesine gölgeler düşürmüştür. Nazilere katıldığı gerekçesiyle 1945'te üniversiteden uzaklaştırıldı ama sonra 1952'de yeniden üniversiteye dönebildi. Daha sonra yanlış yaptığını söylemesi de üzerine düşen gölgelerin sona ermesini sağlamamıştır, ancak bununla birlikte onun teorik çalışmalarının değeri her zaman kendini buna rağmen korumuş ve felsefe açısından önemli yerini muhafaza etmiştir.
Felsefesi
Heidegger'in felsefi çalışmalarında hocası Edmund Husserl'in ve fenomenoloji felsefesinin etkileri açıkça görülür. Buna bağlı olarak felsefe-dışı sayılan pek çok kavramı felsefeye taşıdı ve varoluşçu felsefecilerde (örneğin Kierkegaard'ın korku, umutsuzluk, kaygı vb. kavramlarla yaptığı gibi) görülen tarzda analizlere yöneldi ve bunları derinleştirdi. Kaygı, sıkıntı, merak, ölüm, korku gibi terimleri felsefe düzlemine taşıdı. Fenomenolojiyi Varlık sorunu bağlamında yeniden yorumladı ve kullandı. Heidegger'in Husserl etkisi ile kendine özgü bir egzistansiyel analitik oluşturduğunu söylemek mümkündür. Diğer taraftan Heidegger, kendi felsefesinin Sartre tarafından yanlış anlaşıldığını ve varoluşçuluğun düşüncesini açıklamak için doğru bir terim olmadığını belirtmiştir, bundan dolayı onun felsefesini tanımlamak için varoluşçuluk yetersizdir.
Heidegger'ın düşüncesine göre, dasein, kendisini anlamlandıran ve mesele eden bir varlıktır, buna, hep benimkilik der. Dasein bu dünyaya fırlatılmıştır. Fırlatılmış olması şundandır: insan, dünyada olmayı kendisi seçmez, kendisini bulunduğu şartların içinde bulur, o, kendisini hergünkülükte kaybetmiştir ve bulmak zorundadır, buna düşmüşlük der., aynı zamanda, kendisini anlamlandırması, onun faktisitesidir.
Ona göre, Dasein, bir fırlatılmış olarak kendisini, başkalarından hareketle, hep belirli bir dünyada ve bir çevrede anlayabilir, buna dünya-içinde-varolma demiştir, Dasein ismi (orada-varlık) buradan gelir: o hep bir bağlamda varolan olarak oradadır. O, kendini öncelikle ve çoğunlukla ilgilendiklerinden hareketle anlar.
Ona göre, Dasein'in başka bir karakteristiği de ölüme doğru varlık olmasıdır. Ona göre, Dasein'a, var olduğu müddetçe hep bir henüz-olmamışlık aittir ve bu bütün-olmama, ölümle birlikte sonlanır. Ölüm, Dasein'ın kendi varoluşuna dair en uç olanağıdır ve bu, Dasein'ın kendi öz varoluşunu sahih olarak açımlar, işte buna, ön koşma demiştir. Yani, ölüm olanağı, bizi kendi öz varoluşumuzla yüzleştirir ve hergünkülükten çıkarır.
Heidegger ayrıca, genel anlamda söylenecek olursa, teknik'in gelişimiyle birlikte şekillenen dünyanın eleştirisini yapmaya yönelmiştir ve modern dünyada buna karşı düşüncenin görevlerini belirlemeye çalışmıştır. "", onun tüm felsefi çalışmalarının özü ve özetidir. Bu çalışma varlık'ın unutulmuşluğuna yapılan bir itirazla başlar ve devam eder. Kant, Hegel ve Husserl'den etkilendiğini belirtmenin yanı sıra, Nietzsche ile girdiği eleştirel ilişkinin de belirtilmesi gerekir. Heidegger, yapısalcılığa benzer ama başka bağlamlarda Dil konusunu felsefeye temel bir kategori olarak sokmuştur. Onun bütün felsefi kategorileri dil dolayımıyla işlerlik kazanır.
- "Dil Varlık'ın evidir", der Heidegger.
Sartre ve Camus başta olmak üzere varoluşçu felsefeciler ve ayrıca yapısalcılık ve varlık felsefesi gibi diğer felsefe akımları da çalışmalarında onunla açık ya da örtük diyalog halinde olmuşlardır. Daha sonra çalışmaları, özellikle dil dolayımlı analizleri ve felsefenin metafizik olarak eleştirisi mantığı, postmodern felsefenin gelişiminde önemli köşe taşları olacaktır.
Türkçede olan kitapları
- Varlık ve Zaman, M.Heidegger, çev. Kaan H. Ökten, Agora Kitaplığı.
- , M.Heidegger, A Yayınları.
- (Nedir Bu Felsefe?), M.Heidegger, Sosyal Yayınları.
- , M.Heidegger, İz Yayınları.
- , M.heidegger, Kaknüs Yayınları
- , M.Heidegger, Paradigma Yayınları
- , M.Heidegger, Paradigma Yayınları
- Zaman Kavramı, Der Begriff der Zeit, M. Heidegger, (Çev.,S.Babür), İmge Kitabevi Yayınları.
- , M.Heidegger, Asa Kitabevi.
- , M.Heidegger, (Çev: Fatih Tepebaşlı), DeKi Basım Yayım Ltd. Şti.
- Teknik ve Dönüş-Özdeşlik ve Ayrım, Çevirmen: Necati Aça, Pharmakon Kitap Yayınları
- Olmaya Bırakılmış, Çevirmen: Mesut Keskin, Avesta Yayınları
- Metafiziğe Giriş, Çevirmen: Mesut Keskin, Avesta Yayınları
- Hümanizm Üzerine, Çevirmen: Yusuf Örnek, Türkiye Felsefe Kurumu
- Hegel'in Tinin Fenomenolojisi, Çevirmen: Kaan H. Ökten, Alfa Yayınları
- Kant ve Metafizik Problemi, Çevirmen: Kaan H. Ökten, Alfa Yayınları
Kaynakça
- ^ Heidegger, Martin. Varlık ve Zaman. Alfa Yayınları. ss. 42-43-53.
- ^ Heidegger, Martin. Varlık ve Zaman. Alfa Yayınları. ss. 175-176.
- ^ Heidegger, Ma. Varlık ve Zaman. Alfa Yayınları. ss. 175-176-177.
- ^ Heidegger, Martin. Varlık ve Zaman. Alfa Yayınları. s. 333.
- ^ Heidegger, Martin. Alfa Yayınları. s. 361. Eksik ya da boş
|başlık=() - ^ Heidegger, Martin. Varlık ve Zaman. Alfa Yayınları. ss. 355-356-363-364-365.
- ^ Heidegger, Martin. Varlık ve Zaman. Alfa Yayınları. ss. 392-393-394-395.
- , Kaan H. Ökten, Agora Kitaplığı.
- , Kaan H. Ökten, Agora Kitaplığı.
- , Kaan H. Ökten, Agora Kitaplığı.
- , Frederic De Towarnicki, YKY.
- , Paul Hünnerfeld, İnkılap Kitabevi.
- , Jeff Collins, çev. Kaan H. Ökten, Everest Yayınları.
- , Serkan Uzun / Ü.Hüsrev Yolsal, Bilim ve Sanat Kitapları.
- Eigentlichkeit bei Heidegger - Der Begriff der Eigentlichkeit in Sein und Zeit 29 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Dirk de Pol, Bibliothek der Philosophie, FU Berlin, Berlin, 1992.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
| Vikisöz'de Martin Heidegger ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
![image]()
Wikimedia Commons'ta Martin Heidegger ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur- Heidegger ve Hiç 9 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Martin Heidegger 26 Eylul 1889 26 Mayis 1976 varoluscu felsefenin isimlerinden biri olarak bilinen Alman filozof Martin Heidegger1960 ta HeideggerDogum26 Eylul 1889 1889 09 26 Baden Alman ImparatorluguOlum26 Mayis 1976 86 yasinda Freiburg im Breisgau Bati AlmanyaMilliyetAlmanKariyeriDaliBati Felsefesi 20 Yuzyil Felsefesi Fenomenoloji Yorumsamacilik Varolusculuk ekolunden gelerek Varlik Ontoloji Epistemoloji Dil Teknoloji ile ilgilenmis ve Dasein Varolus Dil konularinda katkilar yapmistir Etkilendikleri Platon Aristoteles Kant Hegel Kierkegaard Friedrich Nietzsche Dilthey Edmund HusserlEtkiledikleriJean Paul Sartre Jacques Derrida Maurice Merleau Ponty Michel Foucault Hans Georg Gadamer Hannah ArendtImzaYasamiMesskirch deki Mesmerhaus Heidegger in buyudugu yerMesskirch de Martin Heidegger in mezari 26 Eylul 1889 da Baden eyaletinde dogdu Cocuklugundan itibaren dine ve felsefeye egilimli biri olarak yetisti Felsefi calismalariyla oldugu kadar yasami ve cesitli donemlerde sergiledigi politik tutumlariyla da tartisma konusu oldu Felsefi yetkinligi ve onemi yadsinamazken politik konumlari dolayisiyla surekli sorunlu bir iliskinin tasiyicisi oldu ve bu durum cogu zaman felsefi calismalarinin tam olarak degerlendirilmesini golgeledi Freiburg Universitesi nde Katolik ilahiyati ve Hristiyan felsefesi okudu ve 1914 yilinda ilk calismasi ve doktora tezi Psikolojide Yargi Kurami ile dikkat cekmeye basladi 1923 te Marburg Universitesi nde profesor oldu 1927 yilinda Varlik ve Zaman yayimlandi ve yayimlanisindan itibaren yalnizca varoluscu felsefe acisindan degil 20 yuzyildaki bir butun felsefe tartismalari baglaminda bir sekilde etkili oldu Heidegger burada butun bir Bati Felsefesi gelenegini metafizik olmakla elestirdi ki sonrasinda postmodern felsefe bu argumani baska duzlemelerde yeniden degerlendirecektir 1933 yilindan itibaren Nazilerin iktidara gelmesiyle birlikte Heidegger Nazi Partisi ne katildi Bu donemde Freiburg Universitesi nde rektor oldu Heidegger in bu donem boyunca izledigi politika her zaman tartisma konusu olmus ve onun calismalarinin degerlendirilmesine golgeler dusurmustur Nazilere katildigi gerekcesiyle 1945 te universiteden uzaklastirildi ama sonra 1952 de yeniden universiteye donebildi Daha sonra yanlis yaptigini soylemesi de uzerine dusen golgelerin sona ermesini saglamamistir ancak bununla birlikte onun teorik calismalarinin degeri her zaman kendini buna ragmen korumus ve felsefe acisindan onemli yerini muhafaza etmistir FelsefesiHeidegger in felsefi calismalarinda hocasi Edmund Husserl in ve fenomenoloji felsefesinin etkileri acikca gorulur Buna bagli olarak felsefe disi sayilan pek cok kavrami felsefeye tasidi ve varoluscu felsefecilerde ornegin Kierkegaard in korku umutsuzluk kaygi vb kavramlarla yaptigi gibi gorulen tarzda analizlere yoneldi ve bunlari derinlestirdi Kaygi sikinti merak olum korku gibi terimleri felsefe duzlemine tasidi Fenomenolojiyi Varlik sorunu baglaminda yeniden yorumladi ve kullandi Heidegger in Husserl etkisi ile kendine ozgu bir egzistansiyel analitik olusturdugunu soylemek mumkundur Diger taraftan Heidegger kendi felsefesinin Sartre tarafindan yanlis anlasildigini ve varolusculugun dusuncesini aciklamak icin dogru bir terim olmadigini belirtmistir bundan dolayi onun felsefesini tanimlamak icin varolusculuk yetersizdir Heidegger in dusuncesine gore dasein kendisini anlamlandiran ve mesele eden bir varliktir buna hep benimkilik der Dasein bu dunyaya firlatilmistir Firlatilmis olmasi sundandir insan dunyada olmayi kendisi secmez kendisini bulundugu sartlarin icinde bulur o kendisini hergunkulukte kaybetmistir ve bulmak zorundadir buna dusmusluk der ayni zamanda kendisini anlamlandirmasi onun faktisitesidir Ona gore Dasein bir firlatilmis olarak kendisini baskalarindan hareketle hep belirli bir dunyada ve bir cevrede anlayabilir buna dunya icinde varolma demistir Dasein ismi orada varlik buradan gelir o hep bir baglamda varolan olarak oradadir O kendini oncelikle ve cogunlukla ilgilendiklerinden hareketle anlar Ona gore Dasein in baska bir karakteristigi de olume dogru varlik olmasidir Ona gore Dasein a var oldugu muddetce hep bir henuz olmamislik aittir ve bu butun olmama olumle birlikte sonlanir Olum Dasein in kendi varolusuna dair en uc olanagidir ve bu Dasein in kendi oz varolusunu sahih olarak acimlar iste buna on kosma demistir Yani olum olanagi bizi kendi oz varolusumuzla yuzlestirir ve hergunkulukten cikarir Heidegger ayrica genel anlamda soylenecek olursa teknik in gelisimiyle birlikte sekillenen dunyanin elestirisini yapmaya yonelmistir ve modern dunyada buna karsi dusuncenin gorevlerini belirlemeye calismistir onun tum felsefi calismalarinin ozu ve ozetidir Bu calisma varlik in unutulmusluguna yapilan bir itirazla baslar ve devam eder Kant Hegel ve Husserl den etkilendigini belirtmenin yani sira Nietzsche ile girdigi elestirel iliskinin de belirtilmesi gerekir Heidegger yapisalciliga benzer ama baska baglamlarda Dil konusunu felsefeye temel bir kategori olarak sokmustur Onun butun felsefi kategorileri dil dolayimiyla islerlik kazanir Dil Varlik in evidir der Heidegger Sartre ve Camus basta olmak uzere varoluscu felsefeciler ve ayrica yapisalcilik ve varlik felsefesi gibi diger felsefe akimlari da calismalarinda onunla acik ya da ortuk diyalog halinde olmuslardir Daha sonra calismalari ozellikle dil dolayimli analizleri ve felsefenin metafizik olarak elestirisi mantigi postmodern felsefenin gelisiminde onemli kose taslari olacaktir Turkcede olan kitaplariVarlik ve Zaman M Heidegger cev Kaan H Okten Agora Kitapligi M Heidegger A Yayinlari Nedir Bu Felsefe M Heidegger Sosyal Yayinlari M Heidegger Iz Yayinlari M heidegger Kaknus Yayinlari M Heidegger Paradigma Yayinlari M Heidegger Paradigma Yayinlari Zaman Kavrami Der Begriff der Zeit M Heidegger Cev S Babur Imge Kitabevi Yayinlari M Heidegger Asa Kitabevi M Heidegger Cev Fatih Tepebasli DeKi Basim Yayim Ltd Sti Teknik ve Donus Ozdeslik ve Ayrim Cevirmen Necati Aca Pharmakon Kitap Yayinlari Olmaya Birakilmis Cevirmen Mesut Keskin Avesta Yayinlari Metafizige Giris Cevirmen Mesut Keskin Avesta Yayinlari Humanizm Uzerine Cevirmen Yusuf Ornek Turkiye Felsefe Kurumu Hegel in Tinin Fenomenolojisi Cevirmen Kaan H Okten Alfa Yayinlari Kant ve Metafizik Problemi Cevirmen Kaan H Okten Alfa YayinlariKaynakca Heidegger Martin Varlik ve Zaman Alfa Yayinlari ss 42 43 53 Heidegger Martin Varlik ve Zaman Alfa Yayinlari ss 175 176 Heidegger Ma Varlik ve Zaman Alfa Yayinlari ss 175 176 177 Heidegger Martin Varlik ve Zaman Alfa Yayinlari s 333 Heidegger Martin Alfa Yayinlari s 361 Eksik ya da bos baslik yardim Heidegger Martin Varlik ve Zaman Alfa Yayinlari ss 355 356 363 364 365 Heidegger Martin Varlik ve Zaman Alfa Yayinlari ss 392 393 394 395 Kaan H Okten Agora Kitapligi Kaan H Okten Agora Kitapligi Kaan H Okten Agora Kitapligi Frederic De Towarnicki YKY Paul Hunnerfeld Inkilap Kitabevi Jeff Collins cev Kaan H Okten Everest Yayinlari Serkan Uzun U Husrev Yolsal Bilim ve Sanat Kitaplari Eigentlichkeit bei Heidegger Der Begriff der Eigentlichkeit in Sein und Zeit 29 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dirk de Pol Bibliothek der Philosophie FU Berlin Berlin 1992 Ayrica bakinizHeidegger ve NazizmDis baglantilarVikisoz de Martin Heidegger ile ilgili sozleri bulabilirsiniz Wikimedia Commons ta Martin Heidegger ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Heidegger ve Hic 9 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde