Tetrabromometan olarak da bilinen karbon tetrabromür, CBr
4, bir karbon bromürüdür. Her iki isim de IUPAC terminolojisi kapsamında kabul edilebilir.
| |||
Adlandırmalar | |||
---|---|---|---|
Tercih edilen IUPAC adı Tetrabromometan | |||
Diğer adlar
| |||
Tanımlayıcılar | |||
| |||
3D model (JSmol) |
| ||
Kısaltmalar | R-10B4[] | ||
1732799 | |||
ChEBI |
| ||
ChemSpider |
| ||
ECHA InfoCard | 100.008.355 | ||
EC Numarası |
| ||
26450 | |||
MeSH | carbon+tetrabromide | ||
PubChem CID |
| ||
RTECS numarası |
| ||
UNII |
| ||
UN numarası | 2516 | ||
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
| ||
| |||
| |||
Özellikler | |||
Kimyasal formül | CBr4 | ||
Molekül kütlesi | 331,63 g mol−1 | ||
Görünüm | renksiz kristaller | ||
Koku | tatlı | ||
Yoğunluk | 3.42 g mL−1 | ||
Erime noktası | 3.403 °C; 6.157 °F; 3.676 K | ||
Kaynama noktası | 4.355 °C; 7.871 °F; 4.628 K decomposes | ||
Çözünürlük (su içinde) | 0.024 g/100 mL (30 °C) | ||
Çözünürlük | eter, kloroform ve etanolde çözünür | ||
Buhar basıncı | 5.33 kPa (at 96.3 °C) | ||
-93.73·10−6 cm3/mol | |||
Kırınım dizimi (nD) | 1.5942 (100 °C) | ||
Yapı | |||
Monoclinic | |||
Tetragonal | |||
Tetrahedron | |||
Dipol momenti | 0 D | ||
Termokimya | |||
Isı sığası (C) | 0.4399 J K−1 g−1 | ||
Standart molar entropi (S⦵298) | 212.5 J/mol K | ||
Standart formasyon entalpisi (ΔfH⦵298) | 26.0–32.8 kJ mol−1 | ||
Gibbs serbest enerjisi (ΔfG⦵) | 47.7 kJ/mol | ||
Standart yanma entalpisi (ΔcH⦵298) | −426.2–−419.6 kJ mol−1 | ||
Tehlikeler | |||
GHS etiketleme sistemi: | |||
Piktogramlar | |||
İşaret sözcüğü | DANGER | ||
Tehlike ifadeleri | H302, H315, H318, H335 | ||
Önlem ifadeleri | P261, P280, P305+P351+P338 | ||
NFPA 704 (yangın karosu) | | ||
Parlama noktası | noncombustible | ||
Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC): | |||
LD50 ((medyan doz)) |
| ||
NIOSH ABD maruz kalma limitleri: | |||
PEL (izin verilen) | none | ||
REL (tavsiye edilen) | TWA 0.1 ppm (1.4 mg/m3) ST 0.3 ppm (4 mg/m3) | ||
IDLH (anında tehlike) | N.D. | ||
Güvenlik bilgi formu (SDS) | inchem.org | ||
Benzeyen bileşikler | |||
Diğer anyonlar | Karbon tetraflorür Karbon tetraklorür Karbon tetraiyodür | ||
Diğer katyonlar | | ||
Benzeyen alkanlar | |||
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |||
Üretimi
CBr
4 metanın bromlanmasıyla elde edilebilir. Yan ürünler arasında diğer bromlu metanlar (metil bromür, dibromometan ve bromoform) ve hidrojen bromür bulunur. Bu işlem metanın klorlanmasına benzer:
- Br2 + hν → 2 Br·;
- Br· + CH4 → ·CH3 + HBr.
- ·CH3 + Br2 → CH3Br + Br·.
- CH3Br + Br· → ·CH2Br + HBr,
- ·CH2Br + Br2 → CH2Br2 + Br·,
- CH2Br2 + Br· → ·CHBr2 + HBr,
- ·CHBr2 + Br2 → CHBr3 + Br·,
- CHBr3 + Br· → ·CBr3 + HBr,
- ·CBr3 + Br2 → CBr4 + Br·
Karbon tetraklorürün alüminyum bromür ile halojen değişimi, yan ürün olarak alüminyum klorür ile daha yüksek verim sağlar:
- 4 AlBr3 + 3 CCl4 → 4 AlCl3 + 3 CBr4
Tepkimeleri ve kullanım alanları
Trifenilfosfin ile kombinasyon hâlinde CBr
4, alkolleri alkil bromürlere dönüştüren Appel reaksiyonunda kullanılır. Daha hafif tetrahalometanlardan önemli ölçüde daha az kararlıdır.
Gresler, mumlar ve yağlar için bir çözücü olarak, plastik ve kauçuk endüstrisinde vulkanizasyon için, ayrıca polimerizasyon için, sakinleştirici olarak ve tarım kimyasallarının üretiminde bir ara madde olarak kullanılır. Yanıcı olmaması nedeniyle ateşe dayanıklı kimyasalların içeriğinde kullanılır. Yüksek yoğunluğundan dolayı minerallerin ayrıştırılmasında da kullanılır.
Kaynakça
- ^ "carbon tetrabromide - Compound Summary". PubChem Compound. Identification: National Center for Biotechnology Information. 26 Mart 2005. 3 Kasım 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Haziran 2012.
- ^ "Carbon compounds: carbon tetrabromide". 19 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2013.
- ^ a b c d NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0106". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
- ^ N. N. Greenwood, A. Earnshaw: Chemie der Elemente, 1. Auflage, VCH, Weinheim 1988, , S. 359.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tetrabromometan olarak da bilinen karbon tetrabromur CBr4 bir karbon bromurudur Her iki isim de IUPAC terminolojisi kapsaminda kabul edilebilir Karbon tetrabromur Stereo skeletal formula of tetrabromomethane Spacefill model of tetrabromomethaneAdlandirmalarTercih edilen IUPAC adiTetrabromometanDiger adlarKrbon IV bromurkarbon bromur notr 1 4 TanimlayicilarCAS numarasi 558 13 4 3D model JSmol Etkilesimli goruntuKisaltmalar R 10B4 kaynak belirtilmeli Beilstein Referansi 1732799ChEBI CHEBI 47875 ChemSpider 10732 ECHA InfoCard 100 008 355EC Numarasi 209 189 6Gmelin Referansi 26450MeSH carbon tetrabromidePubChem CID 11205RTECS numarasi FG4725000UNII NLH657095L UN numarasi 2516CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID8060327InChI InChI 1S CBr4 c2 1 3 4 5 Key HJUGFYREWKUQJT UHFFFAOYSA N SMILES BrC Br Br BrOzelliklerKimyasal formul CBr4Molekul kutlesi 331 63 g mol 1Gorunum renksiz kristallerKoku tatliYogunluk 3 42 g mL 1Erime noktasi 3 403 C 6 157 F 3 676 KKaynama noktasi 4 355 C 7 871 F 4 628 K decomposesCozunurluk su icinde 0 024 g 100 mL 30 C Cozunurluk eter kloroform ve etanolde cozunurBuhar basinci 5 33 kPa at 96 3 C Manyetik alinganlik x 93 73 10 6 cm3 molKirinim dizimi nD 1 5942 100 C YapiKristal yapi MonoclinicTetragonalMolekuler geometri TetrahedronDipol momenti 0 DTermokimyaIsi sigasi C 0 4399 J K 1 g 1Standart molar entropi S 298 212 5 J mol KStandart formasyon entalpisi DfH 298 26 0 32 8 kJ mol 1Gibbs serbest enerjisi DfG 47 7 kJ molStandart yanma entalpisi DcH 298 426 2 419 6 kJ mol 1TehlikelerGHS etiketleme sistemi PiktogramlarIsaret sozcugu DANGERTehlike ifadeleri H302 H315 H318 H335Onlem ifadeleri P261 P280 P305 P351 P338NFPA 704 yangin karosu 200Parlama noktasi noncombustibleOldurucu doz veya konsantrasyon LD LC LD50 medyan doz 56 mg kg 1 intravenous mouse 100 mg kg 1 oral rat NIOSH ABD maruz kalma limitleri PEL izin verilen noneREL tavsiye edilen TWA 0 1 ppm 1 4 mg m3 ST 0 3 ppm 4 mg m3 IDLH aninda tehlike N D Guvenlik bilgi formu SDS inchem orgBenzeyen bilesiklerDiger anyonlar Karbon tetraflorur Karbon tetraklorur Karbon tetraiyodurDiger katyonlarBenzeyen alkanlar BromoformAksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa Bilgi kutusu kaynaklariUretimiCBr4 metanin bromlanmasiyla elde edilebilir Yan urunler arasinda diger bromlu metanlar metil bromur dibromometan ve bromoform ve hidrojen bromur bulunur Bu islem metanin klorlanmasina benzer Br2 hn 2 Br Br CH4 CH3 HBr CH3 Br2 CH3Br Br CH3Br Br CH2Br HBr CH2Br Br2 CH2Br2 Br CH2Br2 Br CHBr2 HBr CHBr2 Br2 CHBr3 Br CHBr3 Br CBr3 HBr CBr3 Br2 CBr4 Br Karbon tetraklorurun aluminyum bromur ile halojen degisimi yan urun olarak aluminyum klorur ile daha yuksek verim saglar 4 AlBr3 3 CCl4 4 AlCl3 3 CBr4Tepkimeleri ve kullanim alanlariTrifenilfosfin ile kombinasyon halinde CBr4 alkolleri alkil bromurlere donusturen Appel reaksiyonunda kullanilir Daha hafif tetrahalometanlardan onemli olcude daha az kararlidir Gresler mumlar ve yaglar icin bir cozucu olarak plastik ve kaucuk endustrisinde vulkanizasyon icin ayrica polimerizasyon icin sakinlestirici olarak ve tarim kimyasallarinin uretiminde bir ara madde olarak kullanilir Yanici olmamasi nedeniyle atese dayanikli kimyasallarin iceriginde kullanilir Yuksek yogunlugundan dolayi minerallerin ayristirilmasinda da kullanilir Kaynakca carbon tetrabromide Compound Summary PubChem Compound Identification National Center for Biotechnology Information 26 Mart 2005 3 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Haziran 2012 Carbon compounds carbon tetrabromide 19 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2013 a b c d NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards 0106 National Institute for Occupational Safety and Health NIOSH N N Greenwood A Earnshaw Chemie der Elemente 1 Auflage VCH Weinheim 1988 ISBN 3 527 26169 9 S 359