Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Rus İç Savaşı'nda Müttefiklerin müdahalesi, 1918 yılında Rus İç Savaşı sırasında başlatılan çok uluslu bir askerî harekâttır. Ana hedefler, Çekoslovak Lejyonuna yardım etmek, Rus limanlarındaki mühimmat ve silah tedarikini sağlamak ve Doğu Cephesini yeniden kurmaktı.
Müttefiklerin müdahalesi öncesindeki gelişmeler
Bolşevik Ekim Devrimi
Rusya'nın I. Dünya Savaşı'ndan çekilişi
Çekoslovak Lejyonu
1914 yılında Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'na karşı savaşmak üzere Rus Çarı II. Nikolay'ın izniyle kurulan Çekoslovak Lejyonu, I. Dünya Savaşı boyunca katılımlarla büyümüş ve güçlü bir kolordu durumuna gelmişti. Brest Litovsk Barış Antlaşması sonrasında Almanya ve Avustırya-Macaristan'a karşı savaşmaya devam etmek amacıydaydılar. Bolşevikler lejyonun ülke dışına çıkması kaydıyla buna izin verir ve Fransa'da savaşmasını onaylarlar. Ancak Rusya'nın Avrupa'daki limanları güven altında olmadığından birliklerin Sibirya üzerinden aktarılıp, Büyük Okyanus kıyısındaki Vladivostok limanından ABD'ye buradan da Avrupa'ya geçirilmesi öngörülür. İleride Çekoslovakya'nın ilk cumhurbaşkanı olacak olan Tomáš Garrigue Masaryk lejyon komutanlarına, geçecekleri Rus topraklarındaki karışıklıklara ve iç siyaseti ilgilendiren olaylara karışmamaları talimatını verir. Fakat Trans Sibirya Demiryolu hattı boyunca Çek ve Slovaklar Doğu'ya giderken, Brest Litovsk Antlaşması hükümleri gereğince Alman, Avusturyalı ve Macar savaş esirleri de Batı'ya, yani cephelere gidiyorlardı. Bu da iki taraf arasında sürtüşmelere neden oluyordu.
Müttefiklerin kaygıları
Savaşlar
Kuzey Rusya
Kuzey Rusya Seferi, Başmelek Seferi veya Murman Yayılımı olarak da adlandırılan bu müdahalede, İtilaf Devletleri Beyaz Ordu'ya destek verdi. Müdahaleye katılarak asker çıkaran devletler Birleşik Krallık, Avustralya, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve Fransa idi. İngiltere ve Fransa'nın talebiyle 5.000 asker gönderen ABD'nin müdahalesi Kutup Ayısı Seferi adıyla anıldı.
Harekât mağlubiyetle sonuçlandığı sırada, İtilaf Devletleri, Bolshie Ozerki savaşında Bolşeviklere karşı başarılı sonuçlar aldılar ve Bolşeviklerin Rusya'dan çekilmelerine izin verdiler. Ancak, Haziran 1918 ile Mart 1920 arasında süren mücadeleler sonucunda kazanan Bolşevikler oldu.
ABD kuvvetleri Rusya'dan çekildikten yıllar sonra ABD Başkanı Warren G. Harding Kutup Ayısı Seferi'nin bir hata olduğunu açıklayarak ve kendisinden önceki yönetimi suçlamıştır.
Kuzeybatı Rusya
28 Kasım 1918 – 4 Kasım 1919 tarihleri arasında savaşa müdahil olan Birleşik Krallık, Baltık Denizi'ne güçlü bir donanma gönderir. Baltık ülkelerinin bağımsızlığı alanında başarılı olsa da Birleşik Krallık'ın desteği Beyaz Ordu'nun Petrograd'ı elinde tutması için yeterli olmadı.
Güney Rusya ve Ukrayna
Kırım, Ukrayna, Don, Kuban ve Kafkaslardaki savaşlar Rus İç Savaşı'nın güney cephesini oluşturur.
Besarabya
1917 yılının Aralık ayında Romanya, Fransa'nın desteğiyle, Besarabya'yı işgal etti.
Sibirya
Çekoslovak Lejyonu Vladivostok yolunda zaten sürtüşmeler yaşamaktaydı. Silahlı biçimde ülkede yol alınmasından rahatsız olan Lev Troçki'nin lejyonun silahlandırılması emri vermesi de lejyonun silahsızlandırmayı sağlamadı. Mayıs 1918'de ayaklanan Çekoslovak Lejyonu, Trans Sibirya Demiryolu hattı boyunca Bolşeviklerin egemen oldukları yerlerde doğrudan Bolşeviklerle savaşmaya başladılar. O dönemde Sibirya'da Kızıl Ordu henüz güçlenmemişti. Bu bölgelerde iktidarı Beyaz Orduya vererek yollarına devam ettiler. Vladivostok’a kadar tren yolu üzerindeki bütün önemli şehirleri ele geçirmeyi başarıyorlardı. Çok sayıda silah, mühimmat ve ekipman da ele geçiren Çekoslovak Lejyonu güçlenerek ilerliyordu.. Bu gelişmeler, Bolşevik karşıtı muhalif gruplara yaradı ve Sibirya'da çeşitli yerlerde Bolşevik karşıtı hareketler gelişmeye başladılar..
Daha sonra Kızılordu'nun güçlenmesiyle Çekoslovak Lejyonu yenilgiler almaya başladı ve yine tren hattı boyunca Vladivostok yönüne doğru çekilmek zorunda kaldı. Lejyon tren hattının sonunda Vladivostok'u da Bolşeviklerden aldı. Vladivostok'un el değiştirmesi, Rus İç Savaşının yarattığı iktidar boşluğundan yaralanan İtilaf Devletleri'nin Rus topraklarına asker çıkartmasını kolaylaştırdı. ABD, İngiltere, Fransa ve Japonya bölgeye yoğun şekilde asker çıkartıp, Bolşeviklere karşı Beyaz Ordu'nun yanında savaşmaya başladılar. Yabancı askerlerin Rusya'ya birlik çıkartma tarihleri ve ilk dönemde asker sayıları şöyledir:
- Haziran 1918, İngiltere 600 asker
- Nisan 1918, Japonya, 500 asker
- Haziran 1918, ABD, 500 asker
- Mayıs 1918, İngiltere, 50 asker
- Haziran 1918, Fransa
Çekoslovak Lejyonunun Avrupa'ya gönderilmesi projesi özellikle I. Dünya Savaşının beklenmedik biçimde erken olarak Kasım ayında sona ermesiyle anlamsızlaştı. Bir yandan bölgedeki kargaşa yoğunlaşırken, bir yandan da bölgede öteden beri sömürge oluşturma isteğinde olan Japonya doğrudan Bolşeviklere karşı savaşta aktifliğini arttırır. Eylül 1918 tarihinde Vladivostok ve civarında büyük bir askeri yığınak oluşturulmuştur:
- Japonya: 70.000 asker
- ABD: 5.000 asker
- İtalya: 1.400 asker
- İngiltere: 829 asker
- Fransa: 107 Vietnam askeri
Beyaz Ordu ile Kızılordu arasındaki savaş şiddetlenirken Japonya'nın emrindeki Kazak komutan Grigori Semyonov'un yaptığı katliamlar da tepki çekmektedir.
Temmuz 1920 tarihinde diğer İtilaf Devletleri'nin çekilmesine rağmen Japon geri çekilişi 1922 yılının Ekim ayını bulmuştur.
Kafkasya
1917 yılı içinde Mezopotamya ve diğer Batı cephelerinden Lionel Dunsterville'in kumandası altındaki 1000 kadar İngiliz, Avustralyalı, Yeni Zelandalı ve Kanadalı askeerden oluşan birliğin Bakü'ye intikal ettirilmesi planlandı. Hedef, Bakü petrollerinin ele geçirilmesiydi. İran'ın Bender Enzeli şehrinde 3000 kadar Bolşevik ilerleyişlerini geciktirse de, birlik gemiyle Bakü'ye ulaşmayı başardı.
26 Ağustos - 14 Eylül 1918 tarihleri arasında gerçekleşen Bakü Muharebesi sonucunda Osmanlı ve Azeri birlikler İtilaf Devletleri destekli Beyaz Ordu'yu yenerek şehri ele geçirdi. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti, Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti, Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti ve ardından Transkafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti deneyimleri yaşandı. Fakat Bolşevikler aşamalı olarak bölgeye egemen oldular ve Nisan 1920 ile Şubat 1921 tarihleri arasında Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ve Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin kurulmasını sağladılar.
Trans Hazar Savaşı
Savaş, General Malleson'un Temmuz 1918 tarihinde Trans Hazar Demiryolu'nun batı ucundan Taşkent Sovyet Bolşeviklerini deviren Aşkabad İcra Komitesi'ne destek vermesiyle başladı.
16 Ocak 1919'da gerçekleşen son muharebeden sonra 21 Ocak tarihinde İngiliz Hükûmeti kuvvetlerini geri çekmeye karar verdi. 5 Nisan'da son askerler İran'a intikal ettirildiler.
Müttefiklerin çekilmeleri
Notlar
- ^ Scientia Militaria, South African Journal of Military Studies, Vol 15, Nr 4, 1985, pp. 46-48 9 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Accessed January 24, 2016.
- ^ Warfare and Armed Conflicts – A Statistical Reference to Casualty and Other Figures, 1500–2000 2nd Ed. Clodfelter, Michael 2002 pp. 384–85
- ^ The Army Council. General Annual Report of the British Army 1912–1919. Parliamentary Paper 1921, XX, Cmd.1193., PartIV ss. 62–72
- ^ "Greek_French" (PDF). 8 Haziran 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 31 Ağustos 2018.
- ^ Joel R. Moore, Harry H. Mead and Lewis E. Jahns, "The History of The American Expedition Fighting the Bolsheviki" (Nashville, TN, The Battery Press, 2003), s.47-50
- ^ Willett, Robert L. (2003). Russian Sideshow. Washington, D.C.: Brassey's Inc. yıl = 2003. ss. 267.
- ^ . pbma.grobbel.org (İngilizce). 3 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2016.
- ^ "American soldiers faced Red Army on Russian soil". Army Times Dergisi (İngilizce). 16 Eylül 2002.
- ^ Kinvig, Churchill's Crusade
- ^ Kinvig, Churchill's Crusade, ss. 271–290
- ^ Willmott, H.P. (2003). First World War (İngilizce). Dorling Kindersley. ss. 251.
- ^ Çekoslovak Lejyonunun yaklaşması üzerine Bolşevikler ellerinde tutsak olan Çar II. Nikolay ve ailesini öldürmüşler, Romanov Hanedanına son vermişlerdir.
- ^ . Behind the Lines (İngilizce). 2 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2009.
Kaynakça
- Kinvig, Clifford (2006). Churchill's Crusade: The British Invasion of Russia 1918–1920 (İngilizce). Hambledon Continuum. ISBN .
Konuyla ilgili yayınlar
- Carley, Michael Jabara (1989). "Allied Intervention and the Russian Civil War, 1917–1922". International History Review (İngilizce). 11 (4). ss. 689-700. 7 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ağustos 2018.
- Foglesong, David S. (2013). Ross A. Kennedy (Ed.). Policies Toward Russia and Intervention in the Russian Revolution (İngilizce). ss. 386-405.
A Companion to Woodrow Wilson
- Humphreys, Leonard A. (1996). The Way of the Heavenly Sword: The Japanese Army in the 1920s (İngilizce). Stanford University Press. ISBN .
- Isitt, Benjamin (2010). (İngilizce). University of British Columbia Press. ISBN . 6 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2018.
- Isitt, Benjamin (2006). . Canadian Historical Review (İngilizce). 87 (2). University of Toronto Press. ss. 223-264. 6 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2018.
- Long, John W. "American Intervention in Russia: The North Russian Expedition, 1918–19." Diplomatic History 6.1 (1982): 45–68.
- Moffat, Ian C.D. (2015). The Allied Intervention in Russia, 1918–1920: The Diplomacy of Chaos (İngilizce).
- Moore, Perry. Stamping Out the Virus: Allied Intervention in the Russian Civil War 1918–1920 (2002)
- Richard, Carl J. "'The Shadow of a Plan': The Rationale Behind Wilson's 1918 Siberian Intervention." Historian 49.1 (1986): 64–84. Historiography
- Silverlight, John. The Victors' Dilemma: Allied Intervention in the Russian Civil War, 1917–1920 (1970)
- Trani, Eugene P. (1976). "Woodrow Wilson and the decision to intervene in Russia: a reconsideration". Journal of Modern History (İngilizce). 48 (3). ss. 440-461. 31 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ağustos 2018.
- Unterberger, Betty Miller. "Woodrow Wilson and the Bolsheviks: The “Acid Test” of Soviet–American Relations." Diplomatic History 11.2 (1987): 71–90.
- Willett, Robert L. (2003). Russian Sideshow: America's Undeclared War, 1918–1920 (İngilizce). Washington D.C: Brassey's. ISBN .
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Rus İç Savaşı'nda Müttefiklerin müdahalesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Beyer, Rick (2003). The Greatest Stories Never Told. A&E Television Networks / The History Channel. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Rus Ic Savasi nda Muttefiklerin mudahalesi 1918 yilinda Rus Ic Savasi sirasinda baslatilan cok uluslu bir askeri harekattir Ana hedefler Cekoslovak Lejyonuna yardim etmek Rus limanlarindaki muhimmat ve silah tedarikini saglamak ve Dogu Cephesini yeniden kurmakti Rus Ic Savasi nda Muttefiklerin mudahalesiRus Ic SavasiMuttefik birlikleri Vladivostok sehrindeki gecit toreninde 1918Tarih1918 1925BolgeEski Rus Imparatorlugu MogolistanSebepBolsevik Ekim Devrimi Brest Litovsk Baris AntlasmasiSonucBolsevik zaferiTaraflar Rusya SFSC Uzak Dogu Cumhuriyeti Letonya SSC Ukrayna SSC Estonya Emekciler Komunu Mogol Halk PartisiBeyaz Ordu Cekoslovakya Birlesik Krallik Kanada Avustralya Hindistan Guney Afrika ABD Fransa Japonya Yunanistan Estonya Sirbistan Italya Polonya Romanya CinKomutanlar ve liderlerVladimir Lenin Lev Trocki Sergey Kamenev Mihail Tuhacevski Josef Stalin Pavel Dibenko Damdin SuhbaturAleksandr Kolcak Grigori Semyonov Radola Gajda Jan SyrovyGucler Cekoslovakya 50 000 asker Fransa 600 asker Yunanistan 23 000 asker ABD 11 000 asker Estonya 11 300 asker Japonya 70 000 asker Italya 2 500 asker Sirbistan 2 000 asker Cin 2 300 asker Avustralya 150 asker Birlesik Krallik BilinmiyorKayiplar 4 112 olu kaynak belirtilmeli 279 olu 359 olu 453 yarali 143 kayip veya esir 179 olu 173 kayip 46 yaralilardan veya savas disi nedenlerle olen 657 yaraliMuttefiklerin mudahalesi oncesindeki gelismelerBolsevik Ekim Devrimi Rusya nin I Dunya Savasi ndan cekilisi Cekoslovak Lejyonu Sibirya da zirhli tren ile Vladivostok a giden Cekoslovaklar 1914 yilinda Avusturya Macaristan Imparatorlugu na karsi savasmak uzere Rus Cari II Nikolay in izniyle kurulan Cekoslovak Lejyonu I Dunya Savasi boyunca katilimlarla buyumus ve guclu bir kolordu durumuna gelmisti Brest Litovsk Baris Antlasmasi sonrasinda Almanya ve Avustirya Macaristan a karsi savasmaya devam etmek amaciydaydilar Bolsevikler lejyonun ulke disina cikmasi kaydiyla buna izin verir ve Fransa da savasmasini onaylarlar Ancak Rusya nin Avrupa daki limanlari guven altinda olmadigindan birliklerin Sibirya uzerinden aktarilip Buyuk Okyanus kiyisindaki Vladivostok limanindan ABD ye buradan da Avrupa ya gecirilmesi ongorulur Ileride Cekoslovakya nin ilk cumhurbaskani olacak olan Tomas Garrigue Masaryk lejyon komutanlarina gececekleri Rus topraklarindaki karisikliklara ve ic siyaseti ilgilendiren olaylara karismamalari talimatini verir Fakat Trans Sibirya Demiryolu hatti boyunca Cek ve Slovaklar Dogu ya giderken Brest Litovsk Antlasmasi hukumleri geregince Alman Avusturyali ve Macar savas esirleri de Bati ya yani cephelere gidiyorlardi Bu da iki taraf arasinda surtusmelere neden oluyordu Muttefiklerin kaygilariSavaslarKuzey Rusya Arhangelsk te Kizil Ordu askerleri ABD Ordusu tarafindan gozaltinda tutuluyor Kuzey Rusya Seferi Basmelek Seferi veya Murman Yayilimi olarak da adlandirilan bu mudahalede Itilaf Devletleri Beyaz Ordu ya destek verdi Mudahaleye katilarak asker cikaran devletler Birlesik Krallik Avustralya Amerika Birlesik Devletleri Kanada ve Fransa idi Ingiltere ve Fransa nin talebiyle 5 000 asker gonderen ABD nin mudahalesi Kutup Ayisi Seferi adiyla anildi Harekat maglubiyetle sonuclandigi sirada Itilaf Devletleri Bolshie Ozerki savasinda Bolseviklere karsi basarili sonuclar aldilar ve Bolseviklerin Rusya dan cekilmelerine izin verdiler Ancak Haziran 1918 ile Mart 1920 arasinda suren mucadeleler sonucunda kazanan Bolsevikler oldu ABD kuvvetleri Rusya dan cekildikten yillar sonra ABD Baskani Warren G Harding Kutup Ayisi Seferi nin bir hata oldugunu aciklayarak ve kendisinden onceki yonetimi suclamistir Kraliyet Donanmasi filosu solda hafif kruvazor HMS Cassandra Aralik 1918 Liepaja nin kuzeyi Letonya Mondros Mutarekesinden sonra Bolsevik ve anti Bolsevik cepheleri Kuzeybati Rusya 28 Kasim 1918 4 Kasim 1919 tarihleri arasinda savasa mudahil olan Birlesik Krallik Baltik Denizi ne guclu bir donanma gonderir Baltik ulkelerinin bagimsizligi alaninda basarili olsa da Birlesik Krallik in destegi Beyaz Ordu nun Petrograd i elinde tutmasi icin yeterli olmadi Fransizlarin Odessa sehrine tahliyesi icin limanin disinda bekleyen Muttefik gemileri Sivastopol daki Fransiz birlikleri 13 Mayis 1919 Guney Rusya ve Ukrayna Kirim Ukrayna Don Kuban ve Kafkaslardaki savaslar Rus Ic Savasi nin guney cephesini olusturur Besarabya 1917 yilinin Aralik ayinda Romanya Fransa nin destegiyle Besarabya yi isgal etti Sibirya Vladivostok a cikartma yapan Japon Kara Kuvvetleri askerleri Blagovescensk in Japonlar tarafindan isgali Cekoslovak Lejyonu Vladivostok yolunda zaten surtusmeler yasamaktaydi Silahli bicimde ulkede yol alinmasindan rahatsiz olan Lev Trocki nin lejyonun silahlandirilmasi emri vermesi de lejyonun silahsizlandirmayi saglamadi Mayis 1918 de ayaklanan Cekoslovak Lejyonu Trans Sibirya Demiryolu hatti boyunca Bolseviklerin egemen olduklari yerlerde dogrudan Bolseviklerle savasmaya basladilar O donemde Sibirya da Kizil Ordu henuz guclenmemisti Bu bolgelerde iktidari Beyaz Orduya vererek yollarina devam ettiler Vladivostok a kadar tren yolu uzerindeki butun onemli sehirleri ele gecirmeyi basariyorlardi Cok sayida silah muhimmat ve ekipman da ele geciren Cekoslovak Lejyonu guclenerek ilerliyordu Bu gelismeler Bolsevik karsiti muhalif gruplara yaradi ve Sibirya da cesitli yerlerde Bolsevik karsiti hareketler gelismeye basladilar Daha sonra Kizilordu nun guclenmesiyle Cekoslovak Lejyonu yenilgiler almaya basladi ve yine tren hatti boyunca Vladivostok yonune dogru cekilmek zorunda kaldi Lejyon tren hattinin sonunda Vladivostok u da Bolseviklerden aldi Vladivostok un el degistirmesi Rus Ic Savasinin yarattigi iktidar boslugundan yaralanan Itilaf Devletleri nin Rus topraklarina asker cikartmasini kolaylastirdi ABD Ingiltere Fransa ve Japonya bolgeye yogun sekilde asker cikartip Bolseviklere karsi Beyaz Ordu nun yaninda savasmaya basladilar Yabanci askerlerin Rusya ya birlik cikartma tarihleri ve ilk donemde asker sayilari soyledir Haziran 1918 Ingiltere 600 asker Nisan 1918 Japonya 500 asker Haziran 1918 ABD 500 asker Mayis 1918 Ingiltere 50 asker Haziran 1918 Fransa Cekoslovak Lejyonunun Avrupa ya gonderilmesi projesi ozellikle I Dunya Savasinin beklenmedik bicimde erken olarak Kasim ayinda sona ermesiyle anlamsizlasti Bir yandan bolgedeki kargasa yogunlasirken bir yandan da bolgede oteden beri somurge olusturma isteginde olan Japonya dogrudan Bolseviklere karsi savasta aktifligini arttirir Eylul 1918 tarihinde Vladivostok ve civarinda buyuk bir askeri yiginak olusturulmustur Japonya 70 000 asker ABD 5 000 asker Italya 1 400 asker Ingiltere 829 asker Fransa 107 Vietnam askeri Beyaz Ordu ile Kizilordu arasindaki savas siddetlenirken Japonya nin emrindeki Kazak komutan Grigori Semyonov un yaptigi katliamlar da tepki cekmektedir Temmuz 1920 tarihinde diger Itilaf Devletleri nin cekilmesine ragmen Japon geri cekilisi 1922 yilinin Ekim ayini bulmustur Kafkasya Ingilizlerin Azeri halkini etkilemek icin yaptiklari govde gosterisi Baku Temmuz 1919 en solda kurmay subaylariyla 1917 yili icinde Mezopotamya ve diger Bati cephelerinden Lionel Dunsterville in kumandasi altindaki 1000 kadar Ingiliz Avustralyali Yeni Zelandali ve Kanadali askeerden olusan birligin Baku ye intikal ettirilmesi planlandi Hedef Baku petrollerinin ele gecirilmesiydi Iran in Bender Enzeli sehrinde 3000 kadar Bolsevik ilerleyislerini geciktirse de birlik gemiyle Baku ye ulasmayi basardi 26 Agustos 14 Eylul 1918 tarihleri arasinda gerceklesen Baku Muharebesi sonucunda Osmanli ve Azeri birlikler Itilaf Devletleri destekli Beyaz Ordu yu yenerek sehri ele gecirdi Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti ve ardindan Transkafkasya Demokratik Federatif Cumhuriyeti deneyimleri yasandi Fakat Bolsevikler asamali olarak bolgeye egemen oldular ve Nisan 1920 ile Subat 1921 tarihleri arasinda Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ve Gurcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti nin kurulmasini sagladilar Trans Hazar Savasi Savas General Malleson un Temmuz 1918 tarihinde Trans Hazar Demiryolu nun bati ucundan Taskent Sovyet Bolseviklerini deviren Askabad Icra Komitesi ne destek vermesiyle basladi 16 Ocak 1919 da gerceklesen son muharebeden sonra 21 Ocak tarihinde Ingiliz Hukumeti kuvvetlerini geri cekmeye karar verdi 5 Nisan da son askerler Iran a intikal ettirildiler Muttefiklerin cekilmeleriNotlar Scientia Militaria South African Journal of Military Studies Vol 15 Nr 4 1985 pp 46 48 9 Agustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Accessed January 24 2016 Warfare and Armed Conflicts A Statistical Reference to Casualty and Other Figures 1500 2000 2nd Ed Clodfelter Michael 2002 978 0 7864 1204 4 pp 384 85 The Army Council General Annual Report of the British Army 1912 1919 Parliamentary Paper 1921 XX Cmd 1193 PartIV ss 62 72 Greek French PDF 8 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 31 Agustos 2018 Joel R Moore Harry H Mead and Lewis E Jahns The History of The American Expedition Fighting the Bolsheviki Nashville TN The Battery Press 2003 s 47 50 Willett Robert L 2003 Russian Sideshow Washington D C Brassey s Inc yil 2003 ss 267 pbma grobbel org Ingilizce 3 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Aralik 2016 American soldiers faced Red Army on Russian soil Army Times Dergisi Ingilizce 16 Eylul 2002 Kinvig Churchill s Crusade Kinvig Churchill s Crusade ss 271 290 Willmott H P 2003 First World War Ingilizce Dorling Kindersley ss 251 Cekoslovak Lejyonunun yaklasmasi uzerine Bolsevikler ellerinde tutsak olan Car II Nikolay ve ailesini oldurmusler Romanov Hanedanina son vermislerdir Behind the Lines Ingilizce 2 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Eylul 2009 KaynakcaKinvig Clifford 2006 Churchill s Crusade The British Invasion of Russia 1918 1920 Ingilizce Hambledon Continuum ISBN 1 85285 477 4 Konuyla ilgili yayinlarCarley Michael Jabara 1989 Allied Intervention and the Russian Civil War 1917 1922 International History Review Ingilizce 11 4 ss 689 700 7 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Agustos 2018 Foglesong David S 2013 Ross A Kennedy Ed Policies Toward Russia and Intervention in the Russian Revolution Ingilizce ss 386 405 A Companion to Woodrow Wilson Humphreys Leonard A 1996 The Way of the Heavenly Sword The Japanese Army in the 1920s Ingilizce Stanford University Press ISBN 0 8047 2375 3 Isitt Benjamin 2010 Ingilizce University of British Columbia Press ISBN 978 0 7748 1802 5 6 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Agustos 2018 Isitt Benjamin 2006 Canadian Historical Review Ingilizce 87 2 University of Toronto Press ss 223 264 6 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Agustos 2018 Long John W American Intervention in Russia The North Russian Expedition 1918 19 Diplomatic History 6 1 1982 45 68 Moffat Ian C D 2015 The Allied Intervention in Russia 1918 1920 The Diplomacy of Chaos Ingilizce Moore Perry Stamping Out the Virus Allied Intervention in the Russian Civil War 1918 1920 2002 Richard Carl J The Shadow of a Plan The Rationale Behind Wilson s 1918 Siberian Intervention Historian 49 1 1986 64 84 Historiography Silverlight John The Victors Dilemma Allied Intervention in the Russian Civil War 1917 1920 1970 Trani Eugene P 1976 Woodrow Wilson and the decision to intervene in Russia a reconsideration Journal of Modern History Ingilizce 48 3 ss 440 461 31 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Agustos 2018 Unterberger Betty Miller Woodrow Wilson and the Bolsheviks The Acid Test of Soviet American Relations Diplomatic History 11 2 1987 71 90 Willett Robert L 2003 Russian Sideshow America s Undeclared War 1918 1920 Ingilizce Washington D C Brassey s ISBN 1 57488 429 8 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Rus Ic Savasi nda Muttefiklerin mudahalesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Beyer Rick 2003 The Greatest Stories Never Told A amp E Television Networks The History Channel ISBN 0 06 001401 6