Henry David Thoreau (12 Temmuz 1817 - 6 Mayıs 1862), Amerikalı harita mühendisi, yazar, filozof, şair, tarihçi, kölelik karşıtı, vergi direnişçisi, kalkınma eleştirmeni ve natüralist.
Henry Thoreau | |
---|---|
Thoreau, 1856. | |
Doğumu | 12 Temmuz 1817 Massachusetts, ABD |
Ölümü | 6 Mayıs 1862 (44 yaşında) Concord, Massachusetts |
Çağı | 19. yüzyıl felsefesi |
Bölgesi | Batı felsefesi |
Okulu | Transandantalizm |
İlgi alanları | Felsefe, şiir, din, politika, biyoloji, tarih, etik |
Önemli fikirleri | Kölelik karşıtlığı, vergi direnci, sivil itaatsizlik, çevrecilik, anarşizm, basit yaşam, , vicdani ret |
Etkilendikleri | |
Etkiledikleri | |
İmzası |
Hayatı
1817 yılında Massachusetts eyaletine bağlı Concord'da doğdu. Harvard Üniversitesi'nden 1837 yılında mezun oldu. Hiçbir zaman geleneksel bir öğrenci olmamıştı, okul yıllarında transandantalizme ve Ralph Waldo Emerson'a olan ilgisi başladı. Harvard'dan mezun olunca bir süre babasının dükkânında çalıştı, daha sonra bir okulda öğretmenlik yaptı. Düşüncesel anlamda fazlasıyla etkisinde kaldığı ve ömür boyu dostu olacak Emerson 1841'de onu evine davet etti ve Thoreau 1843'e kadar sık aralıklarla Emerson'da kaldı. Emerson'ın asistanı gibiydi, The Dial isimli transendentalist dergiye şiir ve nesirleri ile katkıda bulundu. 1845 yılında Concord şehrinin dışında bulunan Walden Gölü kıyısında, Emerson'a ait olan bir arazinin üstüne bir kulübe inşa etti. Burada geçirdiği iki yılın meyvesi olarak "Walden" kitabını yazdı. Walden gölünün kıyısında geçirdiği doğayla bütünleşik ama yalnız iki yılın bir diğer meyvesi de, 1849'da yayınlanan, "A Week on the Concord and the Merrimack Rivers" (Concord ve Merrimack Irmakları Üzerinde Bir Hafta) idi. Thoreau'nun sağlığında yayımlayabildiği sadece bu iki kitabı vardır. Diğer eserleri ve günlükleri ölümünden sonra yayınlanmıştır.
1854'te yayınladığı başyapıtı "Walden" Amerika'nın en önemli entelektüel akımlarından biri olan New England Transandantalizmi için bir örnek eserdir. Eserde yer alan çevre konusundaki düşünceler ise modern çevreciliğin ve çevre korumanın en önemli satırlarıdır diyebiliriz. Amerikan düşünce tarihi, transendentalizm ve naturalizmde bıraktığı izler ne kadar önemliyse, "Sivil İtaatsizlik" (Civil Disobedience, 1849) isimli makalesi de siyasi tarihe bıraktığı iz de o kadar önemlidir. Meksika savaşı yüzünden, ki ona göre bu savaş sadece köleliği geliştirmek içindi, ödemeyi reddettiği vergi sonucu hapiste geçirdiği bir gece, onun "Sivil İtaatsizlik" isimli makalesini yazmasına neden olmuştur. Daha sonraları Gandi'nin en büyük ilham kaynağı olacak bu makale Thoreau'nun belki de en ünlü eseridir. Gandi'nin dışında Tolstoy ve Martin Luther King gibi önemli isimler de Thoreau'nun düşüncelerinden ve eserlerinden ilham almışlardır.
Thoreau, 1862'de, birkaç küçük gezi ve Harvard'daki öğrencilik dönemi dışında hiç ayrılmadığı Concord şehrinde, geçirdiği tüberküloz yüzünden ölmüştür. Bütün eserleri 20 cilt halinde 1906'da basılmıştır.
Kitapları
- Doğal Yaşam ve Başkaldırı / Sivil İtaatsizlik Makalesi ve Walden Gölü,
Dış bağlantılar
Vikisöz'de Henry David Thoreau ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
- Biyografisi ve Sivil itaatsizlik üzerine 14 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ Howe, Daniel Walker, What Hath God Wrought: The Transformation of America, 1815–1848. , p. 623.
Wikimedia Commons'ta Henry David Thoreau ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Henry David Thoreau 12 Temmuz 1817 6 Mayis 1862 Amerikali harita muhendisi yazar filozof sair tarihci kolelik karsiti vergi direniscisi kalkinma elestirmeni ve naturalist Henry ThoreauThoreau 1856 Dogumu12 Temmuz 1817 1817 07 12 Massachusetts ABDOlumu6 Mayis 1862 44 yasinda Concord MassachusettsCagi19 yuzyil felsefesiBolgesiBati felsefesiOkuluTransandantalizmIlgi alanlariFelsefe siir din politika biyoloji tarih etikOnemli fikirleriKolelik karsitligi vergi direnci sivil itaatsizlik cevrecilik anarsizm basit yasam vicdani retEtkilendikleri Plotinus Hint felsefesi Ralph Waldo Emerson Virgil Goethe Thomas Carlyle Plato Immanuel Kant Charles Darwin Alexander von HumboldtEtkiledikleri Mahatma Gandhi John F Kennedy Martin Luther King Jr Lev Tolstoy Marcel Proust William Butler Yeats Sinclair Lewis John Zerzan Ernest Hemingway Upton Sinclair Emma Goldman Emile Armand E B White E O Wilson B F Skinner George Bernard Shaw Christopher McCandlessImzasiHayati1817 yilinda Massachusetts eyaletine bagli Concord da dogdu Harvard Universitesi nden 1837 yilinda mezun oldu Hicbir zaman geleneksel bir ogrenci olmamisti okul yillarinda transandantalizme ve Ralph Waldo Emerson a olan ilgisi basladi Harvard dan mezun olunca bir sure babasinin dukkaninda calisti daha sonra bir okulda ogretmenlik yapti Dusuncesel anlamda fazlasiyla etkisinde kaldigi ve omur boyu dostu olacak Emerson 1841 de onu evine davet etti ve Thoreau 1843 e kadar sik araliklarla Emerson da kaldi Emerson in asistani gibiydi The Dial isimli transendentalist dergiye siir ve nesirleri ile katkida bulundu 1845 yilinda Concord sehrinin disinda bulunan Walden Golu kiyisinda Emerson a ait olan bir arazinin ustune bir kulube insa etti Burada gecirdigi iki yilin meyvesi olarak Walden kitabini yazdi Walden golunun kiyisinda gecirdigi dogayla butunlesik ama yalniz iki yilin bir diger meyvesi de 1849 da yayinlanan A Week on the Concord and the Merrimack Rivers Concord ve Merrimack Irmaklari Uzerinde Bir Hafta idi Thoreau nun sagliginda yayimlayabildigi sadece bu iki kitabi vardir Diger eserleri ve gunlukleri olumunden sonra yayinlanmistir 1854 te yayinladigi basyapiti Walden Amerika nin en onemli entelektuel akimlarindan biri olan New England Transandantalizmi icin bir ornek eserdir Eserde yer alan cevre konusundaki dusunceler ise modern cevreciligin ve cevre korumanin en onemli satirlaridir diyebiliriz Amerikan dusunce tarihi transendentalizm ve naturalizmde biraktigi izler ne kadar onemliyse Sivil Itaatsizlik Civil Disobedience 1849 isimli makalesi de siyasi tarihe biraktigi iz de o kadar onemlidir Meksika savasi yuzunden ki ona gore bu savas sadece koleligi gelistirmek icindi odemeyi reddettigi vergi sonucu hapiste gecirdigi bir gece onun Sivil Itaatsizlik isimli makalesini yazmasina neden olmustur Daha sonralari Gandi nin en buyuk ilham kaynagi olacak bu makale Thoreau nun belki de en unlu eseridir Gandi nin disinda Tolstoy ve Martin Luther King gibi onemli isimler de Thoreau nun dusuncelerinden ve eserlerinden ilham almislardir Thoreau 1862 de birkac kucuk gezi ve Harvard daki ogrencilik donemi disinda hic ayrilmadigi Concord sehrinde gecirdigi tuberkuloz yuzunden olmustur Butun eserleri 20 cilt halinde 1906 da basilmistir KitaplariDogal Yasam ve Baskaldiri Sivil Itaatsizlik Makalesi ve Walden Golu ISBN 975 6698 10 1Dis baglantilarVikisoz de Henry David Thoreau ile ilgili sozleri bulabilirsiniz Biyografisi ve Sivil itaatsizlik uzerine 14 Ocak 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Howe Daniel Walker What Hath God Wrought The Transformation of America 1815 1848 ISBN 978 0 19 507894 7 p 623 Wikimedia Commons ta Henry David Thoreau ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur