Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kohlear implant (KI) orta veya ağır şiddette sensörinöral işitme kaybı olan insanlara sesi modifiye ederek iletmeye yarayan bir nöroprotezdir. KI işitmenin kulak fazının atlanarak elektronik olarak gerçekleşmesini ve iletinin direkt olarak akustik sinire aktarılmasını sağlar. KI takılmış bir insan iyi bir ses eğitimi aldıktan sonra bu cihaz ile gelen duyuları ses ve konuşma olarak algılar. Bu hastaların yaklaşık üçte biri işaret dili eğitimi alamadıkları için KI takılsa bile anlamlı bir dil algıları oluşmamaktadır.
| Kohlear implant | |
|---|---|
| Diğer adlar | İşitsel İmplant, nöroprotez |
| Uzmanlık | Kulak Burun Boğaz |
| Z96. 21 | |
[Vikiveri'de düzenle] | |
KI iki temel parçadan oluşmaktadır. Bu parçalardan biri kulağın hemen arkasına takılan harici bir cihazdır. Bazı genç erişkinlerde elbiselere de takılabilir. Bu parçada sesi algılayan bir mikrofon, sesi yorumlayan bir ses işlemcisi, batarya ve uyarının ciltten aktarılmasını sağlayan bir koile sahiptir. İkinci parça ise dışarıdaki parçadan uyarıyı algılamaya yarayan bir koil, elektronik bağlantı ve kohleayla bağlantı halinde olan elektrotlardan oluşur. Kohleaya gelen uyarı kohlear sinir ile beyne taşınır. Cerrahi işlem genel anestezi altında yapılır. Cerrahi riskler düşüktür fakat kulak çınlaması, fasiyal sinir paralizileri, baş dönmesi şikayetleri ortaya çıkabilir. 1970 ve 1980'lerden itibaren implantlar ile konuşma algılama işlemleri giderek geliştirilmiştir. Günümüzde iyi bir dudak okuma eğitimi sonrası hastaların çok ciddi oranlarda konuşma algılama yetenekleri geliştirdiği bilinmektedir. Dil eğitimi almadan KI kullanılan hastalarda başarısız olma ihtimalleri % 30'a kadar çıkmaktadır. KI takılan hastalarda işitmenin kalitesi ve işlemin başarı oranı implantın kohleaya yerleştirilme şekline, işitme kaybının sebebine ve süresine, kohlear sinirin durumuna ve hastanın algılama yeteneği gibi faktörlere de bağlıdır.
Tarihçe
André Djourno ve Charles Eyriès ilk kohlear implantı 1957'de icat etmiştir. Bu ilk modelde tek kanallı iletim mevcuttu. 2 yıl sonra kişisel ve profesyonel anlamda farklılıklar nedeniyle yollarını ayırmışlardır. 1961'de kohlear implantı geliştiren bir diğer bilim adamıdır. 1964'te ise ve Robert J. White Stanford Üniversitesinde ilk kez bir hastaya tek kanallı kohlear implant yerleştirmişlerdir. Takılan bu tek kanallı implantların zayıf noktaları mevcuttu. Bu ilk implantlar aynı anda kohleanın farklı noktalarını uyaramadıkları için konuşma esnasında oluşan farklı frekanslı seslerin algılanamamasına neden olmaktaydı.NASA mühendislerinden Adam Kissiah mevcut KI'larda ne gibi modern geliştirmeler yapılabileceği ile ilgili 1970'in ortalarında çalışmalar yürütmüştür. Bu çalışmalarını NASA'da asıl işi olan elektronik devreler üzerine çalışırken gerçekleştirdi. 3 yıl boyunca öğlen yemek aralarını ve akşamlarını Kennedy Kütüphanesi'nde bu sistemin iç kulaktaki işlevini geliştirmek için harcadı. NASA Kissiah'a bu konuda bir patent sahibi olmasını bile sağlamıştır. Daha sonra Kissiah patent haklarını satmıştır. Günümüzde kullanılan çok kanallı modern implantlar 2 grup tarafından geliştirilmiştir: Avusturalya'dan ve Avusturya'dan ve onun gelecekte eşi kocası olacak tarafından geliştirilen bu cihazlardan ilki 1977'de implante edilirken Clark'ın geliştirdiği implant ise 1978'de bir hastaya implante edilmiştir.
Parçalar
Kohlear implantlar işitme yolundaki dış iletimin çoğunun baypas edilmesini ve uyarının iç kulaktaki tüysü hücreleri uyarmasını sağlar:Bu uyarı iç kulaktaki kohleada bulunan tüysü hücrelerindeki tüylerin hareket etmesini sağlar. Bu hareketle tüysü hücrelerin içerisinde potasyum iyonu artar. Bu sayede oluşan uyarı koklear sinirde uyarı oluşumuna ve glutamat isimli nörotransmitterin salgılanmasını sağlar. Uyarı koklear sinir ile beyin sapına oradan da ses olarak algılanmasını sağlayan beyin bölgelerine gider. Sesin iç kulağa kadar olan mekanik iletimi yerine bu implant dışardan aldığı ses iletisini elektronik veriye dönüştürür ve bunu iç kulağa, kohleaya kadar iletir. Böylece kohleada oluşan sinyal değişiklikleri ile kohlar sinirde uyartı oluşturulur ve ses bilgisi beyine iletilir.
Birçok implant çeşidi olsa da ortak parçalar mevcuttur:
Dış parçalar:
- Dışarıdan sesi algılayan bir veya daha fazla mikrofon
- Dışardan gelen sesler içerisinde konuşma sesini algılayan, işleyen ve bu sese öncelik veren bir ses işlemcisi
- Oluşan elektronik ses verisini dışarıdaki parçadan cilt altındaki parçaya radyofrekans özellikleri ile ileten transmitter.
İç parçalar:
- Algılayıcı ve güçlendirici dışarıdan ses işlemcisinden alınan veriyi, elektronik veriye dönüştürüp iletir.
- Kohleya bir dizi yerleştirilmiş elektrotlar.
Cerrahi işlem
İmplantın yerleştirilmesi için MFRA denilen Fasiyal reses yaklaşımı ve olarak isimlendirilen bir cerrahi işlem uygulanır. Eğer hastanın anatomisi bu işlemi uygulamak için uygun değilse Suprameatal üçgen yaklaşımı uygulanabilir. 2016'da yapılan bir derlemede mevcut literatür çalışmalarının küçük olması, randomize olmaması, geriye dönük olması nedeniyle genelleme yapılması ve hangi işlemin daha güvenli olduğu ile ilgili bilgi vermesi açısından yeterli kanıt bulunamamıştır. İşlem genel anestezi altında gerçekleştirilir. Riskler, mastoidit, orta kulak iltihabı, cihazın doğru konuma yerleştirilememsi ve tekrar cerrahi uygulanması, fasiyal sinire hasar verilmesi, zarar verilmesi ve yara yeri enfeksiyonundan oluşmaktadır. Minor komplikasyon oranı % 12, major komplikasyon oranı ie % 3 civarındadır; Major komplikasyonlar enfeksiyon, fasiyal paralizi ve cihaz hatalarıdır. Bakteriyel menenjit riski aşısız populasyonda 30 kat daha fazladır ve bu nedenle FDA tarafından bu hastalara işlem öncesinde menenjit açısın yapılmasını önermektedir. Geçici fasiyal paralizi görülme oranı % 1 civarındadır. Hastaların yaklaşık % 2.5-6'sında cihaz hatalarına bağlı tekrar cerrahi işlem gerekmektedir. Hasataların yaklaşıl üçte birinde baş dönmesi, dengesizlik, vestibüler yetmezlik gibi bulgular izlenir ve 1 haftadan uzun sürebilir. 70 yaş altı hastalarda bu şikayetler düzelme eğiliminde iken 70 yaş üstünde sıklıkla kalıcı olmaktadır. Geçmişte bu cerrahi işlemler her iki kulakta işitme kaybı olanlara uygulandı. 2014'te sonradan meydana gelen (kazanılmış) tek kulakta işitme kaybı olan ve konuşmayı daha önceden öğrenmiş küçük bir grup hastada deneysel çalışmalar yapılmış iken doğuştan tek kulağı sağır olan ve konuşma yeteneği olmayan hastalarda böyle bir çalışma mevcut değildir.
Etkinlik
2011'de AHRQ derlemesi, KI'ların iki taraflı işitme kaybı olan hastalarda etkinliğinin değerlendirilmesi ile ilgili yapılan çalışmada, bu hastalarda özellikle sesli ortamlarda konuşmanın algılanmasının, tek taraflı implantı olan hastalara göre konuşma algısını iyi derecede arttırdığına yönelik zayıf/orta seviye kanıt düzeyine sahip bir çalışmadır. Ayrıca bu çalışmada sessiz ve sakin ortamlarda bu implantın yaşam kalitesini arttırdığına veya konuşma algısını geliştirdiğine yönelik bir kanıt bulunamamıştır. Kanıt düzeyi iyi bir çalışmada her iki kulağa aynı anda implant konulan hastalar ile bu işlemin aralıklı olarak yapılmasının sonuçları karşılaştırılmış ve aralıklı yapılan işlemde ikinci işlemin konuşma algısını arttırma veya kötüleştirme üzerine bir etkisinin olmadığı gösterilmiştir. 2010 ve 2012'de yapılan çalışmalarda implantın erken yerleştirilmesi ile konuşulan dil algısının daha iyi geliştiği görülmüştür. KI'ların konuşma algısını arttırdığına yönelik çalışmalar mevcut olsa da işlemin etkinliğinin kesin olarak değerlendirilmesi mevcut hasta popülasyonu nedeniyle kesin olarak değerlendirilememektedir. 2015'te iki taraflı işitme kaybı ve kulak çınlaması olan hastalarda yapılan bir çalışmada kanıt düzeyi düşük ve sonuçlar farklı olsa da KI takılan hastalarda ortalama kulak çınlamasının düzelme oranı % 8-15 olarak bulunmuştur. Hastalarda % 0-36 arasında bir grupta değişim izlenmemiş, % 0-25 ise şikayetler artmıştır. Daha önceden kulak çınlaması olmayan hastaların % 0-10 arasında bir oranda kulak çınlaması ortaya çıkmıştır.(22) 2015'te bir derlemede ise olan hastalarda KI uygulanmasının faydaları araştırılmış olsa da bu grubun çok heterojen olmasından dolayı anlamlı veri elde edilememiştir. 2016 yılındaki bir çalışmada implantın yerleştirilme yaşının, cerrahi sonrası algı yeteneklerinin artması ile doğrudan ilişkili olduğu gösterilmiş. 65 yaşından sonra yerleştirilen implantlarda bu hastaların sessiz ve gürültülü ortamda algılama yeteneklerinin daha erken yerleştirilen hastalara göre anlamlı bir şekilde daha kötü olduğu görülmüş. Ayrıca işitme kaybının süresinin uzunluğunun da cerrahi sonrası başarıyı azalttığı bilinmektedir. Fakat bu çalışma 65 yaş üstü ve 30 yıldan fazladır işitme kaybı olan hastalarda anlamı fark göstermemiştir. Genel olarak bu işemin faydası hastanın motivasyon seviyesine, beklenti düzeyine, konuşmaya maruz kaldığı süreye ve işitsel görsel iletişim ile ilgili verilen eğitimlere katılma düzeyine göre farklılık gösterebilir. 2016 yılında yapılan ve tek taraflı işitme kaybı olan hastalar üzerine yapılan çalışmaların incelendiği bir derlemede mevcut yapılmış çalışmaların randomize ve kör olmadığı, sadece bir çalışmada kontrol grubu olduğu gösterilmiş. Tekrar kullanılan olgular devre dışı bırakıldıktan sonra araştırmacılar tek taraflı işitme kaybı olan ve KI yerleştirilen 137 hasta tespit etmişler. Her ne kadar verinin güvenilirliği zayıf olsa da konuşmayı öğrendikten sonra tek taraflı işitme kaybı olup KI yerleştirilen hastalarda sesin konumumun algılanmasının daha iyi olduğu bulunmuş. Ayrıca konuşma algısının arttığı ve kulak çınlamasının da azaldığı bulunmuş.
Toplum ve kültür
Kullanım Ekim 2010 yılında yaklaşık 180.000 hastaya KI takıldığı bildirilmiştir. Aralık 2012 yılında ise bu rakam 324.000'e çıkmıştır.ABD'de takılan implantların yaklaşım 58.0000'i erişkinlere, 38.000'i çocuklara takılmıştır.İngiltere 2016 yılında açıkladığı rakamlara göre takılan KI sayısı 600.000 civarındadır.
Maliyet
2017'de ABD'de KI ameliyatının maliyeti 100.000 $ civarındaydı. Tamamı veya tamamına yakını sağlık sigortaları tarafından karşılanabilmektedir. İngiltere'de NHS, Avusturalya'da Medicare, İrlanda'da Halk Sağlığı Departmanı, İspanya ve İsrail'de Social Seguridad, Yeni Zelanda'da (sağırlığın sebebine bağlı olarak) maliyetlerin tamamı karşılanmaktadır. Johns Hopkins Üniversitesinde yapılan bir araştırmada 3 yaşında KI takılan hastaların, takılmadığı durumlarda alması gereken özel önlemler ve kullanması gereken özel ekipmanlardan dolayı yıllık yaklaşık 30.000 - 50.000 $ civarında kar elde edilebildiği raporlanmıştır.
Üreticiler
2013 yılında ABD'de ruhsatlandırılmış üç şirket mevcuttur. Bunlar Avustralya'dan , 'nın bir departmanı olan ve AvusturyaAvusturya'dan şirketleridir. Avrupa, Asya, Afrika, Güney Amerika, Kanada'da ise ek olarak Fransız şirketi olan bir alt departmanı olan tarafından üretilen KI'lar kullanılmaktadır. Dünyanın farklı yerlerinde Çin üretimi olan marka implantlar da kullanılmaktadır. Bu implantaların birbirine üstünlüğü olup olmadığı ile ilgili bir konsensus yoktur.
Eleştiri ve tartışmalar
Doğuştan sağır olanlarda KI'ların genç yaşta takılmasının çok daha faydalı olduğuna inanılmaktadır. Sağır olan hastalarda işaret dilini iyi kullananların akademik anlamda daha başarılı olduğu gösterilmiştir. Bu nedenle uzmanlar bu hastalarda işaret dilinin de mutlaka öğretilmesi gerektiğini savunmaktadır. KI'lı hastaların ağız yoluyla yapılan standart eğitimden daha çok faydalanabildiği bilinmektedir. KI'lar gelişen dünyada işaret dilinin geliştirilme hızının azaltmaktadır. Bazı işitme engelli aktivistler geniş manada KI kullanımını Kültürel soykırım olarak nitelendirmektedir. KI işlemlerin artmasına bağlı olarak bazı işitme engellilerin destekçileri ve avukatları bu işlemle birlikte işaret dilinin de mutlaka öğretilmesi ile ilgili girişimlerde bulunmuşlardır. Bazı okullar eğitim programlarına KI'lı hastalarda işaret dili eğitimlerini de entegre etmişlerdir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Clark, Clark (Nisan 2015). "The multi-channel cochlear implant: multi-disciplinary development of electrical stimulation of the cochlea and the resulting clinical benefit". Hearing research. Cilt 322. ss. 4-13. doi:10.1016/j.heares.2014.08.002. (PMID) 25159273.
- ^ a b Shannon, Shannon (Şubat 2012). "Advances in auditory prostheses". Current opinion in neurology. 25 (1). ss. 61-6. doi:10.1097/WCO.0b013e32834ef878. (PMID) 22157109.
- ^ a b Blamey, Blamey (2013). "Factors affecting auditory performance of postlinguistically deaf adults using cochlear implants: an update with 2251 patients". Audiology & neuro-otology. 18 (1). ss. 36-47. doi:10.1159/000343189. (PMID) 23095305.
- ^ Başkent, D.; Gaudrain, E.; Tamati, T.N.; Wagner, A. (2016). Perception and psychoacoustics of speech in cochlear implant users, in Scientific Foundations of Audiology: Perspectives from Physics, Biology, Modeling, and Medicine, Eds. A.T. Cacace, E. de Kleine, A.G. Holt, and P. van Dijk. San Diego, CA, USA: Plural Publishing, Inc. pp. 285–319.
- ^ Pisoni, Pisoni (Aralık 2017). "Three challenges for future research on cochlear implants". World journal of otorhinolaryngology - head and neck surgery. 3 (4). ss. 240-254. doi:10.1016/j.wjorl.2017.12.010. (PMID) 29780970.
- ^ Svirsky, Svirsky (Ağustos 2017). "Cochlear implants and electronic hearing". Physics Today. 70 (8). ss. 52-58. doi:10.1063/PT.3.3661.
- ^ Martin, Douglas (15 Aralık 2012). "Dr. William F. House, Inventor of Pioneering Ear-Implant Device, Dies at 89". The New York Times. 16 Aralık 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ Mudry, Mudry (Mayıs 2013). "The early history of the cochlear implant: a retrospective". JAMA otolaryngology-- head & neck surgery. 139 (5). ss. 446-53. doi:10.1001/jamaoto.2013.293. (PMID) 23681026.
- ^ Clark, Clark (2009). "The multi-channel cochlear implant: past, present and future perspectives". Cochlear implants international. Cilt 10 Suppl 1. ss. 2-13. doi:10.1179/cim.2009.10.Supplement-1.2. (PMID) 19127562.
- ^ Hall, Loura (15 Eylül 2016). . NASA. U.S. Government Printing. 18 Ekim 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ Foundation, Lasker. "Modern cochlear implant". The Lasker Foundation (İngilizce). The Lasker Foundation. 25 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Nisan 2020.
- ^ Roche, Roche (Aralık 2015). "On the Horizon: Cochlear Implant Technology". Otolaryngologic clinics of North America. 48 (6). ss. 1097-116. doi:10.1016/j.otc.2015.07.009. (PMID) 26443490.
- ^ a b "Cochlear Implants". NIDCD (İngilizce). 18 Ağustos 2015. 23 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ a b c Yawn, Yawn (2015). "Cochlear implantation: a biomechanical prosthesis for hearing loss". F1000prime reports. Cilt 7. s. 45. doi:10.12703/P7-45. (PMID) 26097718.
- ^ Bruijnzeel, Bruijnzeel (Nisan 2016). "Systematic Review on Surgical Outcomes and Hearing Preservation for Cochlear Implantation in Children and Adults". Otolaryngology--head and neck surgery : official journal of American Academy of Otolaryngology-Head and Neck Surgery. 154 (4). ss. 586-96. doi:10.1177/0194599815627146. (PMID) 26884363.
- ^ Tokita, Tokita (Ekim 2014). "Cochlear implantation and single-sided deafness". Current opinion in otolaryngology & head and neck surgery. 22 (5). ss. 353-8. doi:10.1097/MOO.0000000000000080. (PMID) 25050566.
- ^ Gowri, Raman (17 Haziran 2011). "Effectiveness of Cochlear Implants in Adults With Sensorineural Hearing Loss [Internet]". Technology Assessment Report. (PMID) 25927131.
- ^ Kral, Kral (7 Ekim 2010). "Profound deafness in childhood". The New England journal of medicine. 363 (15). ss. 1438-50. doi:10.1056/NEJMra0911225. (PMID) 20925546.
- ^ Niparko, Niparko (21 Nisan 2010). "Spoken language development in children following cochlear implantation". JAMA. 303 (15). ss. 1498-506. doi:10.1001/jama.2010.451. (PMID) 20407059.
- ^ Ganek, Ganek (Şubat 2012). "Language outcomes after cochlear implantation". Otolaryngologic clinics of North America. 45 (1). ss. 173-85. doi:10.1016/j.otc.2011.08.024. (PMID) 22115689.
- ^ Harrison, Harrison (Aralık 2015). "Auditory neuropathy spectrum disorder (ANSD) and cochlear implantation". International journal of pediatric otorhinolaryngology. 79 (12). ss. 1980-7. doi:10.1016/j.ijporl.2015.10.006. (PMID) 26545793.
- ^ Beyea, Beyea (Ekim 2016). "Cochlear Implants in Adults: Effects of Age and Duration of Deafness on Speech Recognition". Otology & neurotology : official publication of the American Otological Society, American Neurotology Society [and] European Academy of Otology and Neurotology. 37 (9). ss. 1238-45. doi:10.1097/MAO.0000000000001162. (PMID) 27466894.
- ^ a b c Cabral Junior, Cabral Junior (Ocak 2016). "Cochlear Implantation and Single-sided Deafness: A Systematic Review of the Literature". International archives of otorhinolaryngology. 20 (1). ss. 69-75. doi:10.1055/s-0035-1559586. (PMID) 26722349.
- ^ . report.nih.gov. 22 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2018.
- ^ a b . www.heartogether.org.uk. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ "UCI Research with Cochlear Implants No Longer Falling on Deaf Ears". New University. 17 Kasım 2009. 3 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ Ringo, Allegra (9 Ağustos 2013). "Understanding Deafness: Not Everyone Wants to Be 'Fixed'". The Atlantic. 11 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ Johnston, Johnston (2003). "W(h)ither the deaf community? Population, genetics, and the future of Australian sign language". American annals of the deaf. 148 (5). ss. 358-75. doi:10.1353/aad.2004.0004. (PMID) 15132016.
- ^ Lucker, Elizabeth. Damned for their difference : the cultural construction of deaf people as "disabled" : a sociological history. Gallaudet. ISBN .
- ^ "Science Gave My Son the Gift of Sound". Time (İngilizce). 26 Nisan 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Nisan 2020.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Kohlear implant ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Kohlear Implantlar17 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Spinoff makalesi 6 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Adam Kissiah'in 1970'lerde KI gelişimi sürecine katkıları
| Sınıflandırma | D
|
|---|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kohlear implant KI orta veya agir siddette sensorinoral isitme kaybi olan insanlara sesi modifiye ederek iletmeye yarayan bir noroprotezdir KI isitmenin kulak fazinin atlanarak elektronik olarak gerceklesmesini ve iletinin direkt olarak akustik sinire aktarilmasini saglar KI takilmis bir insan iyi bir ses egitimi aldiktan sonra bu cihaz ile gelen duyulari ses ve konusma olarak algilar Bu hastalarin yaklasik ucte biri isaret dili egitimi alamadiklari icin KI takilsa bile anlamli bir dil algilari olusmamaktadir Kohlear implantDiger adlarIsitsel Implant noroprotezUzmanlikKulak Burun BogazZ96 21 Vikiveri de duzenle KI iki temel parcadan olusmaktadir Bu parcalardan biri kulagin hemen arkasina takilan harici bir cihazdir Bazi genc eriskinlerde elbiselere de takilabilir Bu parcada sesi algilayan bir mikrofon sesi yorumlayan bir ses islemcisi batarya ve uyarinin ciltten aktarilmasini saglayan bir koile sahiptir Ikinci parca ise disaridaki parcadan uyariyi algilamaya yarayan bir koil elektronik baglanti ve kohleayla baglanti halinde olan elektrotlardan olusur Kohleaya gelen uyari kohlear sinir ile beyne tasinir Cerrahi islem genel anestezi altinda yapilir Cerrahi riskler dusuktur fakat kulak cinlamasi fasiyal sinir paralizileri bas donmesi sikayetleri ortaya cikabilir 1970 ve 1980 lerden itibaren implantlar ile konusma algilama islemleri giderek gelistirilmistir Gunumuzde iyi bir dudak okuma egitimi sonrasi hastalarin cok ciddi oranlarda konusma algilama yetenekleri gelistirdigi bilinmektedir Dil egitimi almadan KI kullanilan hastalarda basarisiz olma ihtimalleri 30 a kadar cikmaktadir KI takilan hastalarda isitmenin kalitesi ve islemin basari orani implantin kohleaya yerlestirilme sekline isitme kaybinin sebebine ve suresine kohlear sinirin durumuna ve hastanin algilama yetenegi gibi faktorlere de baglidir Tarihcekohlear implant takilmis bir infant Andre Djourno ve Charles Eyries ilk kohlear implanti 1957 de icat etmistir Bu ilk modelde tek kanalli iletim mevcuttu 2 yil sonra kisisel ve profesyonel anlamda farkliliklar nedeniyle yollarini ayirmislardir 1961 de kohlear implanti gelistiren bir diger bilim adamidir 1964 te ise ve Robert J White Stanford Universitesinde ilk kez bir hastaya tek kanalli kohlear implant yerlestirmislerdir Takilan bu tek kanalli implantlarin zayif noktalari mevcuttu Bu ilk implantlar ayni anda kohleanin farkli noktalarini uyaramadiklari icin konusma esnasinda olusan farkli frekansli seslerin algilanamamasina neden olmaktaydi NASA muhendislerinden Adam Kissiah mevcut KI larda ne gibi modern gelistirmeler yapilabilecegi ile ilgili 1970 in ortalarinda calismalar yurutmustur Bu calismalarini NASA da asil isi olan elektronik devreler uzerine calisirken gerceklestirdi 3 yil boyunca oglen yemek aralarini ve aksamlarini Kennedy Kutuphanesi nde bu sistemin ic kulaktaki islevini gelistirmek icin harcadi NASA Kissiah a bu konuda bir patent sahibi olmasini bile saglamistir Daha sonra Kissiah patent haklarini satmistir Gunumuzde kullanilan cok kanalli modern implantlar 2 grup tarafindan gelistirilmistir Avusturalya dan ve Avusturya dan ve onun gelecekte esi kocasi olacak tarafindan gelistirilen bu cihazlardan ilki 1977 de implante edilirken Clark in gelistirdigi implant ise 1978 de bir hastaya implante edilmistir Parcalar1 Mikrofon 2 Ses islemcisi 3 Dis anten 4 Miknatis Kohlear implantlar isitme yolundaki dis iletimin cogunun baypas edilmesini ve uyarinin ic kulaktaki tuysu hucreleri uyarmasini saglar Bu uyari ic kulaktaki kohleada bulunan tuysu hucrelerindeki tuylerin hareket etmesini saglar Bu hareketle tuysu hucrelerin icerisinde potasyum iyonu artar Bu sayede olusan uyari koklear sinirde uyari olusumuna ve glutamat isimli norotransmitterin salgilanmasini saglar Uyari koklear sinir ile beyin sapina oradan da ses olarak algilanmasini saglayan beyin bolgelerine gider Sesin ic kulaga kadar olan mekanik iletimi yerine bu implant disardan aldigi ses iletisini elektronik veriye donusturur ve bunu ic kulaga kohleaya kadar iletir Boylece kohleada olusan sinyal degisiklikleri ile kohlar sinirde uyarti olusturulur ve ses bilgisi beyine iletilir Bircok implant cesidi olsa da ortak parcalar mevcuttur Dis parcalar Disaridan sesi algilayan bir veya daha fazla mikrofon Disardan gelen sesler icerisinde konusma sesini algilayan isleyen ve bu sese oncelik veren bir ses islemcisi Olusan elektronik ses verisini disaridaki parcadan cilt altindaki parcaya radyofrekans ozellikleri ile ileten transmitter Ic parcalar Algilayici ve guclendirici disaridan ses islemcisinden alinan veriyi elektronik veriye donusturup iletir Kohleya bir dizi yerlestirilmis elektrotlar Cerrahi islemImplantin yerlestirilmesi icin MFRA denilen Fasiyal reses yaklasimi ve olarak isimlendirilen bir cerrahi islem uygulanir Eger hastanin anatomisi bu islemi uygulamak icin uygun degilse Suprameatal ucgen yaklasimi uygulanabilir 2016 da yapilan bir derlemede mevcut literatur calismalarinin kucuk olmasi randomize olmamasi geriye donuk olmasi nedeniyle genelleme yapilmasi ve hangi islemin daha guvenli oldugu ile ilgili bilgi vermesi acisindan yeterli kanit bulunamamistir Islem genel anestezi altinda gerceklestirilir Riskler mastoidit orta kulak iltihabi cihazin dogru konuma yerlestirilememsi ve tekrar cerrahi uygulanmasi fasiyal sinire hasar verilmesi zarar verilmesi ve yara yeri enfeksiyonundan olusmaktadir Minor komplikasyon orani 12 major komplikasyon orani ie 3 civarindadir Major komplikasyonlar enfeksiyon fasiyal paralizi ve cihaz hatalaridir Bakteriyel menenjit riski asisiz populasyonda 30 kat daha fazladir ve bu nedenle FDA tarafindan bu hastalara islem oncesinde menenjit acisin yapilmasini onermektedir Gecici fasiyal paralizi gorulme orani 1 civarindadir Hastalarin yaklasik 2 5 6 sinda cihaz hatalarina bagli tekrar cerrahi islem gerekmektedir Hasatalarin yaklasil ucte birinde bas donmesi dengesizlik vestibuler yetmezlik gibi bulgular izlenir ve 1 haftadan uzun surebilir 70 yas alti hastalarda bu sikayetler duzelme egiliminde iken 70 yas ustunde siklikla kalici olmaktadir Gecmiste bu cerrahi islemler her iki kulakta isitme kaybi olanlara uygulandi 2014 te sonradan meydana gelen kazanilmis tek kulakta isitme kaybi olan ve konusmayi daha onceden ogrenmis kucuk bir grup hastada deneysel calismalar yapilmis iken dogustan tek kulagi sagir olan ve konusma yetenegi olmayan hastalarda boyle bir calisma mevcut degildir Etkinlik2011 de AHRQ derlemesi KI larin iki tarafli isitme kaybi olan hastalarda etkinliginin degerlendirilmesi ile ilgili yapilan calismada bu hastalarda ozellikle sesli ortamlarda konusmanin algilanmasinin tek tarafli implanti olan hastalara gore konusma algisini iyi derecede arttirdigina yonelik zayif orta seviye kanit duzeyine sahip bir calismadir Ayrica bu calismada sessiz ve sakin ortamlarda bu implantin yasam kalitesini arttirdigina veya konusma algisini gelistirdigine yonelik bir kanit bulunamamistir Kanit duzeyi iyi bir calismada her iki kulaga ayni anda implant konulan hastalar ile bu islemin aralikli olarak yapilmasinin sonuclari karsilastirilmis ve aralikli yapilan islemde ikinci islemin konusma algisini arttirma veya kotulestirme uzerine bir etkisinin olmadigi gosterilmistir 2010 ve 2012 de yapilan calismalarda implantin erken yerlestirilmesi ile konusulan dil algisinin daha iyi gelistigi gorulmustur KI larin konusma algisini arttirdigina yonelik calismalar mevcut olsa da islemin etkinliginin kesin olarak degerlendirilmesi mevcut hasta populasyonu nedeniyle kesin olarak degerlendirilememektedir 2015 te iki tarafli isitme kaybi ve kulak cinlamasi olan hastalarda yapilan bir calismada kanit duzeyi dusuk ve sonuclar farkli olsa da KI takilan hastalarda ortalama kulak cinlamasinin duzelme orani 8 15 olarak bulunmustur Hastalarda 0 36 arasinda bir grupta degisim izlenmemis 0 25 ise sikayetler artmistir Daha onceden kulak cinlamasi olmayan hastalarin 0 10 arasinda bir oranda kulak cinlamasi ortaya cikmistir 22 2015 te bir derlemede ise olan hastalarda KI uygulanmasinin faydalari arastirilmis olsa da bu grubun cok heterojen olmasindan dolayi anlamli veri elde edilememistir 2016 yilindaki bir calismada implantin yerlestirilme yasinin cerrahi sonrasi algi yeteneklerinin artmasi ile dogrudan iliskili oldugu gosterilmis 65 yasindan sonra yerlestirilen implantlarda bu hastalarin sessiz ve gurultulu ortamda algilama yeteneklerinin daha erken yerlestirilen hastalara gore anlamli bir sekilde daha kotu oldugu gorulmus Ayrica isitme kaybinin suresinin uzunlugunun da cerrahi sonrasi basariyi azalttigi bilinmektedir Fakat bu calisma 65 yas ustu ve 30 yildan fazladir isitme kaybi olan hastalarda anlami fark gostermemistir Genel olarak bu isemin faydasi hastanin motivasyon seviyesine beklenti duzeyine konusmaya maruz kaldigi sureye ve isitsel gorsel iletisim ile ilgili verilen egitimlere katilma duzeyine gore farklilik gosterebilir 2016 yilinda yapilan ve tek tarafli isitme kaybi olan hastalar uzerine yapilan calismalarin incelendigi bir derlemede mevcut yapilmis calismalarin randomize ve kor olmadigi sadece bir calismada kontrol grubu oldugu gosterilmis Tekrar kullanilan olgular devre disi birakildiktan sonra arastirmacilar tek tarafli isitme kaybi olan ve KI yerlestirilen 137 hasta tespit etmisler Her ne kadar verinin guvenilirligi zayif olsa da konusmayi ogrendikten sonra tek tarafli isitme kaybi olup KI yerlestirilen hastalarda sesin konumumun algilanmasinin daha iyi oldugu bulunmus Ayrica konusma algisinin arttigi ve kulak cinlamasinin da azaldigi bulunmus Toplum ve kulturKullanim Ekim 2010 yilinda yaklasik 180 000 hastaya KI takildigi bildirilmistir Aralik 2012 yilinda ise bu rakam 324 000 e cikmistir ABD de takilan implantlarin yaklasim 58 0000 i eriskinlere 38 000 i cocuklara takilmistir Ingiltere 2016 yilinda acikladigi rakamlara gore takilan KI sayisi 600 000 civarindadir Maliyet2017 de ABD de KI ameliyatinin maliyeti 100 000 civarindaydi Tamami veya tamamina yakini saglik sigortalari tarafindan karsilanabilmektedir Ingiltere de NHS Avusturalya da Medicare Irlanda da Halk Sagligi Departmani Ispanya ve Israil de Social Seguridad Yeni Zelanda da sagirligin sebebine bagli olarak maliyetlerin tamami karsilanmaktadir Johns Hopkins Universitesinde yapilan bir arastirmada 3 yasinda KI takilan hastalarin takilmadigi durumlarda almasi gereken ozel onlemler ve kullanmasi gereken ozel ekipmanlardan dolayi yillik yaklasik 30 000 50 000 civarinda kar elde edilebildigi raporlanmistir Ureticiler2013 yilinda ABD de ruhsatlandirilmis uc sirket mevcuttur Bunlar Avustralya dan nin bir departmani olan ve AvusturyaAvusturya dan sirketleridir Avrupa Asya Afrika Guney Amerika Kanada da ise ek olarak Fransiz sirketi olan bir alt departmani olan tarafindan uretilen KI lar kullanilmaktadir Dunyanin farkli yerlerinde Cin uretimi olan marka implantlar da kullanilmaktadir Bu implantalarin birbirine ustunlugu olup olmadigi ile ilgili bir konsensus yoktur Cochlear Nucleus 7Elestiri ve tartismalarDogustan sagir olanlarda KI larin genc yasta takilmasinin cok daha faydali olduguna inanilmaktadir Sagir olan hastalarda isaret dilini iyi kullananlarin akademik anlamda daha basarili oldugu gosterilmistir Bu nedenle uzmanlar bu hastalarda isaret dilinin de mutlaka ogretilmesi gerektigini savunmaktadir KI li hastalarin agiz yoluyla yapilan standart egitimden daha cok faydalanabildigi bilinmektedir KI lar gelisen dunyada isaret dilinin gelistirilme hizinin azaltmaktadir Bazi isitme engelli aktivistler genis manada KI kullanimini Kulturel soykirim olarak nitelendirmektedir KI islemlerin artmasina bagli olarak bazi isitme engellilerin destekcileri ve avukatlari bu islemle birlikte isaret dilinin de mutlaka ogretilmesi ile ilgili girisimlerde bulunmuslardir Bazi okullar egitim programlarina KI li hastalarda isaret dili egitimlerini de entegre etmislerdir Ayrica bakinizUc boyutlu baski Kemik iletim Kulak Isitme Isitme cihazi Yapay retina OdyolojiKaynakca a b Clark Clark Nisan 2015 The multi channel cochlear implant multi disciplinary development of electrical stimulation of the cochlea and the resulting clinical benefit Hearing research Cilt 322 ss 4 13 doi 10 1016 j heares 2014 08 002 PMID 25159273 a b Shannon Shannon Subat 2012 Advances in auditory prostheses Current opinion in neurology 25 1 ss 61 6 doi 10 1097 WCO 0b013e32834ef878 PMID 22157109 a b Blamey Blamey 2013 Factors affecting auditory performance of postlinguistically deaf adults using cochlear implants an update with 2251 patients Audiology amp neuro otology 18 1 ss 36 47 doi 10 1159 000343189 PMID 23095305 Baskent D Gaudrain E Tamati T N Wagner A 2016 Perception and psychoacoustics of speech in cochlear implant users in Scientific Foundations of Audiology Perspectives from Physics Biology Modeling and Medicine Eds A T Cacace E de Kleine A G Holt and P van Dijk San Diego CA USA Plural Publishing Inc pp 285 319 Pisoni Pisoni Aralik 2017 Three challenges for future research on cochlear implants World journal of otorhinolaryngology head and neck surgery 3 4 ss 240 254 doi 10 1016 j wjorl 2017 12 010 PMID 29780970 Svirsky Svirsky Agustos 2017 Cochlear implants and electronic hearing Physics Today 70 8 ss 52 58 doi 10 1063 PT 3 3661 Martin Douglas 15 Aralik 2012 Dr William F House Inventor of Pioneering Ear Implant Device Dies at 89 The New York Times 16 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mayis 2020 Mudry Mudry Mayis 2013 The early history of the cochlear implant a retrospective JAMA otolaryngology head amp neck surgery 139 5 ss 446 53 doi 10 1001 jamaoto 2013 293 PMID 23681026 Clark Clark 2009 The multi channel cochlear implant past present and future perspectives Cochlear implants international Cilt 10 Suppl 1 ss 2 13 doi 10 1179 cim 2009 10 Supplement 1 2 PMID 19127562 Hall Loura 15 Eylul 2016 NASA U S Government Printing 18 Ekim 2003 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2020 Foundation Lasker Modern cochlear implant The Lasker Foundation Ingilizce The Lasker Foundation 25 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Nisan 2020 Roche Roche Aralik 2015 On the Horizon Cochlear Implant Technology Otolaryngologic clinics of North America 48 6 ss 1097 116 doi 10 1016 j otc 2015 07 009 PMID 26443490 a b Cochlear Implants NIDCD Ingilizce 18 Agustos 2015 23 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mayis 2020 a b c Yawn Yawn 2015 Cochlear implantation a biomechanical prosthesis for hearing loss F1000prime reports Cilt 7 s 45 doi 10 12703 P7 45 PMID 26097718 Bruijnzeel Bruijnzeel Nisan 2016 Systematic Review on Surgical Outcomes and Hearing Preservation for Cochlear Implantation in Children and Adults Otolaryngology head and neck surgery official journal of American Academy of Otolaryngology Head and Neck Surgery 154 4 ss 586 96 doi 10 1177 0194599815627146 PMID 26884363 Tokita Tokita Ekim 2014 Cochlear implantation and single sided deafness Current opinion in otolaryngology amp head and neck surgery 22 5 ss 353 8 doi 10 1097 MOO 0000000000000080 PMID 25050566 Gowri Raman 17 Haziran 2011 Effectiveness of Cochlear Implants in Adults With Sensorineural Hearing Loss Internet Technology Assessment Report PMID 25927131 Kral Kral 7 Ekim 2010 Profound deafness in childhood The New England journal of medicine 363 15 ss 1438 50 doi 10 1056 NEJMra0911225 PMID 20925546 Niparko Niparko 21 Nisan 2010 Spoken language development in children following cochlear implantation JAMA 303 15 ss 1498 506 doi 10 1001 jama 2010 451 PMID 20407059 Ganek Ganek Subat 2012 Language outcomes after cochlear implantation Otolaryngologic clinics of North America 45 1 ss 173 85 doi 10 1016 j otc 2011 08 024 PMID 22115689 Harrison Harrison Aralik 2015 Auditory neuropathy spectrum disorder ANSD and cochlear implantation International journal of pediatric otorhinolaryngology 79 12 ss 1980 7 doi 10 1016 j ijporl 2015 10 006 PMID 26545793 Beyea Beyea Ekim 2016 Cochlear Implants in Adults Effects of Age and Duration of Deafness on Speech Recognition Otology amp neurotology official publication of the American Otological Society American Neurotology Society and European Academy of Otology and Neurotology 37 9 ss 1238 45 doi 10 1097 MAO 0000000000001162 PMID 27466894 a b c Cabral Junior Cabral Junior Ocak 2016 Cochlear Implantation and Single sided Deafness A Systematic Review of the Literature International archives of otorhinolaryngology 20 1 ss 69 75 doi 10 1055 s 0035 1559586 PMID 26722349 report nih gov 22 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Eylul 2018 a b www heartogether org uk 16 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2020 UCI Research with Cochlear Implants No Longer Falling on Deaf Ears New University 17 Kasim 2009 3 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mayis 2020 Ringo Allegra 9 Agustos 2013 Understanding Deafness Not Everyone Wants to Be Fixed The Atlantic 11 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mayis 2020 Johnston Johnston 2003 W h ither the deaf community Population genetics and the future of Australian sign language American annals of the deaf 148 5 ss 358 75 doi 10 1353 aad 2004 0004 PMID 15132016 Lucker Elizabeth Damned for their difference the cultural construction of deaf people as disabled a sociological history Gallaudet ISBN 9781563681165 Science Gave My Son the Gift of Sound Time Ingilizce 26 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Nisan 2020 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Kohlear implant ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Kohlear Implantlar17 Agustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Spinoff makalesi 6 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Adam Kissiah in 1970 lerde KI gelisimi surecine katkilariSiniflandirmaDMeSH D003054