İnsan beyni, kraniyal sinirler ve omurilik sayesinde merkezî sinir sistemini kontrol eder, çevresel sinir sistemini yönetir ve hemen hemen insanın tüm işlevlerini düzenler.Kalp atışı, soluk alma ve sindirim gibi istemsiz eylemler, otonom sinir sistemi yoluyla farkına varmadan beyin tarafından yönetilir.Düşünce, mantık ve soyutlama gibi daha karmaşık zihinsel eylemler ise bilinçli olarak beyin tarafından yönetilir.
insan beyni | |
---|---|
![]() | |
Latince isim | encephalon |
Prekürsor | Nöral tüp |
Sistem | Homo sapiens |
Arter | internal karotid arter, Vertebral arter, Willis poligonu, anterior serebral arter, Posterior serebral arter |
Toplardamar | , internal serebral ven |
Tanımlayıcılar | |
Microsoft Academic | 2777670902 |
TA | 5415 |
FMA | 50801 |
Yapı
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlrTDJSakwwaDFiV0Z1WDJKeVlXbHVMbXB3Wnk4eU1qQndlQzFJZFcxaGJsOWljbUZwYmk1cWNHYz0uanBn.jpg)
Brüt anatomi
İnsan beyni ortalama 1,5 kg ağırlığındadır. Kişiden kişiye, 1130 ile 1260 cm3 olarak değişen hacme sahiptir.
İnsan beyninde yaklaşık 86 milyar nöron vardır.
Beyin canlı iken yani kan dolaşımına sahipken oldukça yumuşak yapıdadır. Boz maddeden oluşur.
Loblar
İnsan beyninde beş ana lob bulunur. Bunlar:
![]() |
Lob işlevleri |
- Frontal lob--bilinçli düşünme; zarar görmesi durumunda ruh hali, hissiyat değişikliği olabilir.
- Parietal lob--çeşitli duyu organlarından gelen bilgileri birleştirmede önemli rol oynar. Ayrıca nesnelerin kullanılması ve bazı mekansal görüş işlemelerinde (visuospatial processing) parietal lobun kimi bölümleri rol alır.
- Oksipital lob--görme duyusuyla ilgili bilgilerin işlendiği lobdur. Hafif zarar görmesi halüsinasyonlara sebep olur.
- Temporal lob--ses ve kokunun algılanması, aynı zamanda da yüzler, mekanlar gibi karmaşık uyaranların işlenmesi bu lob tarafından sağlanır.
- Serebellum--duyu organlarından gelen bilgilerle hareketi ilişkilendirir. Bu lob özellikle dengenin sağlanmasında önemli rol oynar.
Yukarıda listelenen her bir lob, beynin her iki yarımküresinde de bulunur. Serebellum dışında bu lobların hepsi telensefalonun parçasıdır.
Beynin bölümleri
Anatomik olarak beyin üçe ayrılır: ön beyin, orta beyin ve art beyin; ön beyinde üst düzey işlevleri kontrol eden serebral korteksin çeşitli lobları bulunur, orta ve art beyin ise daha çok bilinçdışı, otonom işlevler ile ilgilidir.
Kan dolaşımı
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh5THpKbEwwTnBjbU5zWlY5dlpsOVhhV3hzYVhOZlpXNHVjM1puTHpJd01IQjRMVU5wY21Oc1pWOXZabDlYYVd4c2FYTmZaVzR1YzNabkxuQnVadz09LnBuZw==.png)
Beynin arka kısmına kan akışı vertebral arterler, ön kısmına ise karotis interna arterleri tarafından sağlanır. Bu iki
atardamar Willis poligonu olarak isimlendirilen ve beyin ve çevresindeki dokulara kan sağlayan bir anastomoz oluştururlar. Poligonda yer alan ana damarlar şu şekilde listelenebilir:
- Anterior serebral arter (sol ve sağ)
- Anterior komünikan arter
- İnternal karotid arter (sol ve sağ)
- Posterior serebral arter (sol ve sağ)
- Posterior komünikan arter (sol ve sağ)
Beyni besleyen medial serebral arterler genellikle poligonun bir parçası olarak kabul edilmezler. Poligonun veya poligonu besleyen arterlerin bir kısmı tıkanır veya daralırsa, diğer kan damarlarından sağlanan kan akışı, serebral perfüzyonu yeterli düzeyde sağlayarak iskemi semptomlarını önleyebilir.
Metabolizma
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlqTDJNMkwxQkZWQzFwYldGblpTNXFjR2N2TVRVd2NIZ3RVRVZVTFdsdFlXZGxMbXB3Wnc9PS5qcGc=.jpg)
Beyin herhangi başka bir organdan daha fazla olarak insan vücudu tarafından kullanılan enerjinin yüzde yirmisini tüketir. İnsan beyni temel yakıt olarak glukoz kullanır. Kan-beyin bariyerinden dolayı yakıt olarak kullanılamaz ancak uzun süreli açlık durumda kullanılabilir. Beyin ayrıca egzersiz sırasında laktat kullanabilir.
İşlev
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlqTDJNMUwwSnNZWFZ6Wlc1Zk1ERXdNMTlDY21GcGJsOVRaVzV6YjNKNUpUSTJUVzkwYjNJdWNHNW5Mek14TUhCNExVSnNZWFZ6Wlc1Zk1ERXdNMTlDY21GcGJsOVRaVzV6YjNKNUpUSTJUVzkwYjNJdWNHNW4ucG5n.png)
Beynin işlevleri şunlardır:
- Duyu organlarından gelen uyarılar değerlendirilir.
- Problem ve olaylar düşünülür, çözülür.
- Öğrenme faaliyeti ve hafıza olgusu sağlanır.
- Acıkma, susama, uyku, uyanıklık faaliyetleri düzenlenir.
- Kan basıncı ve vücut sıcaklığı düzenlenir.
- Hormonların salgılanma zamanı belirlenir.
Motor kontrolü
Frontal lob, muhakeme, motor kontrolü, duygu ve dil ile ilgilidir. Hareketi planlama ve koordine etmede rol oynayan motor korteksi; daha üst düzey bilişsel işlevlerden sorumlu olan prefrontal korteksi; ve konuşma için gerekli olan Broca alanını içerir. Beynin motor sistemi hareketin oluşumundan ve kontrolünden sorumludur.
Oluşturulan hareketler beyinden sinirler aracılığıyla vücuttaki motor nöronlara geçer ve kasların hareketini kontrol eder. Kortikospinal yol hareketleri beyinden, omurilik aracılığıyla gövdeye ve uzuvlara taşır.Kafatası sinirleri göz, ağız ve yüzle ilgili hareketleri taşır.
Brüt hareket - lokomosyon ve kol ve bacakların hareketi gibi - üç bölüme ayrılmış motor kortekste üretilir: precentral girusta bulunan ve farklı vücut parçalarının hareketine ayrılmış bölümleri olan birincil motor korteks. Bu hareketler, birincil motor korteksinin önünde bulunan iki başka alan tarafından desteklenir ve düzenlenir: premotor alan ve tamamlayıcı motor alan. Eller ve ağız, vücudun diğer kısımlarına göre kendilerine ayrılmış çok daha büyük bir alana sahiptir ve bu da daha ince hareketlere izin verir; bu bir motor homunkulusta görselleştirilmiştir. Motor korteks tarafından üretilen uyarılar, medulla önü boyunca kortikospinal yol boyunca ilerler ve medullar piramitlerde çaprazlanır (dekusat). Bunlar daha sonra omurilik boyunca ilerler ve çoğu internöronlara bağlanır, daha sonra boz madde içindeki alt motor nöronlarına bağlanır ve daha sonra uyarıyı kaslara iletir. Beyincik ve bazal ganglionlar, ince, karmaşık ve koordineli kas hareketlerinde rol oynar. Korteks ve bazal ganglionlar arasındaki bağlantılar kas tonusunu, duruşu ve hareket başlangıcını kontrol eder ve ekstrapiramidal sistem olarak adlandırılır.
Duyusal
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTloTDJGaEx6RTJNRFJmVkhsd1pYTmZiMlpmUTI5eWRHbGpZV3hmUVhKbFlYTXRNREl1YW5Cbkx6STVNSEI0TFRFMk1EUmZWSGx3WlhOZmIyWmZRMjl5ZEdsallXeGZRWEpsWVhNdE1ESXVhbkJuLmpwZw==.jpg)
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlqTDJNd0wwZHlZWGszTWpJdWNHNW5Mekl3TUhCNExVZHlZWGszTWpJdWNHNW4ucG5n.png)
Duyu sistemi, duyusal bilginin alınması ve işlenmesiyle ilgilidir. Bu bilgi, kranial sinirler, omurilikteki yollar ve doğrudan kana maruz kalan beyin merkezleri aracılığıyla alınır. Beyin ayrıca görme, koku alma, işitme ve tat özel duyularından gelen bilgileri alır ve yorumlar. Karışık motor ve duyusal sinyaller de entegre edilmiştir.
Beyin deriden, ince dokunma, basınç, ağrı, titreşim ve sıcaklıkla ilgili bilgileri alır. Eklemlerden beyin, eklem pozisyonu hakkında bilgi alır. Duyusal korteks, motor korteksin hemen yanında bulunur ve motor korteks gibi vücudun farklı bölgelerinden gelen duyumlarla ilgili alanlara sahiptir. Derideki bir duyu reseptörü tarafından toplanan duyum, omurilikteki yollar aracılığıyla bir dizi nöron aracılığıyla iletilen bir sinir sinyaline dönüştürülür. Dorsal kolon-medial lemniscus yolu, ince dokunma, titreşim ve eklemlerin pozisyonu hakkında bilgi içerir. Yol lifleri, omuriliğin arka kısmından medullanın arka kısmına doğru ilerler ve burada hemen orta hattan lifler gönderen ikinci derece nöronlarla bağlantı kurarlar. Bu lifler daha sonra talamustaki ventrobazal komplekse doğru yukarı doğru ilerler ve burada duyusal kortekse lifler gönderen üçüncü derece nöronlarla bağlantı kurarlar. Spinotalamik yol, ağrı, sıcaklık ve kaba dokunma hakkında bilgi taşır. Yol lifleri omurilik boyunca ilerler ve ağrı ve sıcaklık için beyin sapının retiküler formasyonunda ikinci derece nöronlarla bağlantı kurar ve kaba dokunma için talamusun ventrobazal kompleksinde sonlanır.
Evrim
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Beynin evrimi sırasında insan beyninin kütlesi vücut kütlesine göre diğer türlere nazaran artış göstermiştir. Bu süreç özellikle beynin dil ve bilinç ile ilgili olan bölümü olan neokortekste çok belirgindir. Neokorteks insan beyninin kütlesinin yaklaşık %76’sını oluşturur. Diğer hayvanlara göre çok daha büyük neokorteksi olan insan, daha ilkel türler ile benzer nöroanatomisi olmasına rağmen benzersiz zihinsel kapasiteye sahiptir. Uyaranlara karşı insanı uyaran, çevredeki olayların farkına varmasını sağlayan ve homeostazı sürdüren temel sistemler basit omurgalılar ile benzerdir. İnsan bilinci modern neokorteksin genişlemiş kapasitesi kadar beyin sapının gelişmiş yapıları üzerine de kurulmuştur.
Notlar
- ^ a b Toga, Arthur W.; B.S., MS, Ph.D. (2006). . MSN Encarta. Microsoft Encarta Online Encyclopedia. 28 Ekim 2009 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2006. (İngilizce)
- ^ a b Philips, Helen (2006). "Instant Expert – The Human Brain". New Scientist. Reed Business Information Ltd. 24 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2006. (İngilizce)
- ^ Parent, A; Carpenter MB (1995). "Ch. 1". Carpenter's Human Neuroanatomy. Williams & Wilkins. ISBN .
- ^ Azevedo, F.A.C., Carvalho, L.R.B., Grinberg, L.T., Farfel, J.M., Ferretti, R.E.L., Leite, R.E.P., Filho, W.J., Lent, R., Herculano-Houzel, S. (2009). "Equal numbers of neuronal and nonneuronal cells make the human brain an isometrically scaled-up primate brain". Journal of Comparative Neurology. 513 (5). ss. 532-541. doi:10.1002/cne.21974. (PMID) 19226510.
- ^ Bailey, Regina. . Human Anatomy and Biology. About, Inc. 12 Aralık 2015 tarihinde kaynağından (htm) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2006. (İngilizce)
- ^ Gray's Anatomy 2008, s. 247.
- ^ Boorder, Michiel J.; Grond, Jeroen; Dongen, Alice J.; Klijn, Catharina J.M.; Jaap Kappelle, L.; Rijk, Peter P.; Hendrikse, Jeroen (24 Ekim 2006). "Spect measurements of regional cerebral perfusion and carbondioxide reactivity: Correlation with cerebral collaterals in internal carotid artery occlusive disease". Journal of Neurology. 253 (10). ss. 1285-1291. doi:10.1007/s00415-006-0192-1. (PMID) 17063318.
- ^ Swaminathan, Nikhil (29 Nisan 2008). "Why Does the Brain Need So Much Power?". Scientific American. Scientific American, a Division of Nature America, Inc. 15 Kasım 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2010.
- ^ MedBio.info > Integration of Metabolism 15 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Professor em. Robert S. Horn, Oslo, Norway. Retrieved on May 1, 2010.[1] 16 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Quistorff, Bjørn; Secher, Niels; Van Lieshout, Johanne (24 Temmuz 2008). "Lactate fuels the human brain during exercise". The FASEB Journal. doi:10.1096/fj.08-106104. 3 Haziran 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mayıs 2011.
- ^ "Parts of the Brain | Introduction to Psychology". courses.lumenlearning.com. Erişim tarihi: 20 Eylül 2019.
- ^ Guyton & Hall 2011, s. 685.
- ^ a b c Guyton & Hall 2011, s. 687.
- ^ a b Guyton & Hall 2011, s. 686.
- ^ Davidson's 2010, s. 1139.
- ^ a b Hellier, J. (2014). The Brain, the Nervous System, and Their Diseases [3 volumes]. ABC-CLIO. ss. 300–303. ISBN .
- ^ Guyton & Hall 2011, ss. 571–576.
- ^ Guyton & Hall 2011, ss. 573–574.
- ^ Chudler, Eric H. . Neuroscience for Kids. Eric H. Chudler. 5 Nisan 2016 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2006. (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Insan beyni kraniyal sinirler ve omurilik sayesinde merkezi sinir sistemini kontrol eder cevresel sinir sistemini yonetir ve hemen hemen insanin tum islevlerini duzenler Kalp atisi soluk alma ve sindirim gibi istemsiz eylemler otonom sinir sistemi yoluyla farkina varmadan beyin tarafindan yonetilir Dusunce mantik ve soyutlama gibi daha karmasik zihinsel eylemler ise bilincli olarak beyin tarafindan yonetilir insan beyniLatince isimencephalonPrekursorNoral tupSistemHomo sapiensArterinternal karotid arter Vertebral arter Willis poligonu anterior serebral arter Posterior serebral arterToplardamar internal serebral venTanimlayicilarMicrosoft Academic2777670902TA5415FMA50801YapiInsan beyni sagital kesit Brut anatomi Insan beyni ortalama 1 5 kg agirligindadir Kisiden kisiye 1130 ile 1260 cm3 olarak degisen hacme sahiptir Insan beyninde yaklasik 86 milyar noron vardir Beyin canli iken yani kan dolasimina sahipken oldukca yumusak yapidadir Boz maddeden olusur Insan beyninin yapisal ve islevsel alanlariSagital duzlemde ikiye bolunmus korpus kallozumun beyaz maddesini gosteren insan beyniInsan beyninin islevsel alanlari Gosterilen kesik cizgili alanlar genellikle sol yarimkure baskindir Loblar Insan beyninde bes ana lob bulunur Bunlar Lob islevleri On frontal lob Bilincli dusunmek Yan parietal lob Duygulari islemek Arka bas oksipital lob Gormek Sakak temporal lobu sesle kokuyu algisi Beyincik serebellum lobu Duyu hareket iliskilendirmesiFrontal lob bilincli dusunme zarar gormesi durumunda ruh hali hissiyat degisikligi olabilir Parietal lob cesitli duyu organlarindan gelen bilgileri birlestirmede onemli rol oynar Ayrica nesnelerin kullanilmasi ve bazi mekansal gorus islemelerinde visuospatial processing parietal lobun kimi bolumleri rol alir Oksipital lob gorme duyusuyla ilgili bilgilerin islendigi lobdur Hafif zarar gormesi halusinasyonlara sebep olur Temporal lob ses ve kokunun algilanmasi ayni zamanda da yuzler mekanlar gibi karmasik uyaranlarin islenmesi bu lob tarafindan saglanir Serebellum duyu organlarindan gelen bilgilerle hareketi iliskilendirir Bu lob ozellikle dengenin saglanmasinda onemli rol oynar Yukarida listelenen her bir lob beynin her iki yarimkuresinde de bulunur Serebellum disinda bu loblarin hepsi telensefalonun parcasidir Beynin bolumleri Anatomik olarak beyin uce ayrilir on beyin orta beyin ve art beyin on beyinde ust duzey islevleri kontrol eden serebral korteksin cesitli loblari bulunur orta ve art beyin ise daha cok bilincdisi otonom islevler ile ilgilidir Kan dolasimi Willis poligonu Beynin arka kismina kan akisi vertebral arterler on kismina ise karotis interna arterleri tarafindan saglanir Bu iki atardamar Willis poligonu olarak isimlendirilen ve beyin ve cevresindeki dokulara kan saglayan bir anastomoz olustururlar Poligonda yer alan ana damarlar su sekilde listelenebilir Anterior serebral arter sol ve sag Anterior komunikan arter Internal karotid arter sol ve sag Posterior serebral arter sol ve sag Posterior komunikan arter sol ve sag Beyni besleyen medial serebral arterler genellikle poligonun bir parcasi olarak kabul edilmezler Poligonun veya poligonu besleyen arterlerin bir kismi tikanir veya daralirsa diger kan damarlarindan saglanan kan akisi serebral perfuzyonu yeterli duzeyde saglayarak iskemi semptomlarini onleyebilir MetabolizmaInsan beyninin enerji tuketimini gosteren PET goruntusu Beyin herhangi baska bir organdan daha fazla olarak insan vucudu tarafindan kullanilan enerjinin yuzde yirmisini tuketir Insan beyni temel yakit olarak glukoz kullanir Kan beyin bariyerinden dolayi yakit olarak kullanilamaz ancak uzun sureli aclik durumda kullanilabilir Beyin ayrica egzersiz sirasinda laktat kullanabilir IslevBeynin motor ve duyusal bolgeleri Beynin islevleri sunlardir Duyu organlarindan gelen uyarilar degerlendirilir Problem ve olaylar dusunulur cozulur Ogrenme faaliyeti ve hafiza olgusu saglanir Acikma susama uyku uyaniklik faaliyetleri duzenlenir Kan basinci ve vucut sicakligi duzenlenir Hormonlarin salgilanma zamani belirlenir Motor kontrolu Frontal lob muhakeme motor kontrolu duygu ve dil ile ilgilidir Hareketi planlama ve koordine etmede rol oynayan motor korteksi daha ust duzey bilissel islevlerden sorumlu olan prefrontal korteksi ve konusma icin gerekli olan Broca alanini icerir Beynin motor sistemi hareketin olusumundan ve kontrolunden sorumludur Olusturulan hareketler beyinden sinirler araciligiyla vucuttaki motor noronlara gecer ve kaslarin hareketini kontrol eder Kortikospinal yol hareketleri beyinden omurilik araciligiyla govdeye ve uzuvlara tasir Kafatasi sinirleri goz agiz ve yuzle ilgili hareketleri tasir Brut hareket lokomosyon ve kol ve bacaklarin hareketi gibi uc bolume ayrilmis motor kortekste uretilir precentral girusta bulunan ve farkli vucut parcalarinin hareketine ayrilmis bolumleri olan birincil motor korteks Bu hareketler birincil motor korteksinin onunde bulunan iki baska alan tarafindan desteklenir ve duzenlenir premotor alan ve tamamlayici motor alan Eller ve agiz vucudun diger kisimlarina gore kendilerine ayrilmis cok daha buyuk bir alana sahiptir ve bu da daha ince hareketlere izin verir bu bir motor homunkulusta gorsellestirilmistir Motor korteks tarafindan uretilen uyarilar medulla onu boyunca kortikospinal yol boyunca ilerler ve medullar piramitlerde caprazlanir dekusat Bunlar daha sonra omurilik boyunca ilerler ve cogu internoronlara baglanir daha sonra boz madde icindeki alt motor noronlarina baglanir ve daha sonra uyariyi kaslara iletir Beyincik ve bazal ganglionlar ince karmasik ve koordineli kas hareketlerinde rol oynar Korteks ve bazal ganglionlar arasindaki baglantilar kas tonusunu durusu ve hareket baslangicini kontrol eder ve ekstrapiramidal sistem olarak adlandirilir Duyusal Kortikal alanlarIki gozden beyne giden sinir sinyallerinin yonlendirilmesi Duyu sistemi duyusal bilginin alinmasi ve islenmesiyle ilgilidir Bu bilgi kranial sinirler omurilikteki yollar ve dogrudan kana maruz kalan beyin merkezleri araciligiyla alinir Beyin ayrica gorme koku alma isitme ve tat ozel duyularindan gelen bilgileri alir ve yorumlar Karisik motor ve duyusal sinyaller de entegre edilmistir Beyin deriden ince dokunma basinc agri titresim ve sicaklikla ilgili bilgileri alir Eklemlerden beyin eklem pozisyonu hakkinda bilgi alir Duyusal korteks motor korteksin hemen yaninda bulunur ve motor korteks gibi vucudun farkli bolgelerinden gelen duyumlarla ilgili alanlara sahiptir Derideki bir duyu reseptoru tarafindan toplanan duyum omurilikteki yollar araciligiyla bir dizi noron araciligiyla iletilen bir sinir sinyaline donusturulur Dorsal kolon medial lemniscus yolu ince dokunma titresim ve eklemlerin pozisyonu hakkinda bilgi icerir Yol lifleri omuriligin arka kismindan medullanin arka kismina dogru ilerler ve burada hemen orta hattan lifler gonderen ikinci derece noronlarla baglanti kurarlar Bu lifler daha sonra talamustaki ventrobazal komplekse dogru yukari dogru ilerler ve burada duyusal kortekse lifler gonderen ucuncu derece noronlarla baglanti kurarlar Spinotalamik yol agri sicaklik ve kaba dokunma hakkinda bilgi tasir Yol lifleri omurilik boyunca ilerler ve agri ve sicaklik icin beyin sapinin retikuler formasyonunda ikinci derece noronlarla baglanti kurar ve kaba dokunma icin talamusun ventrobazal kompleksinde sonlanir EvrimBu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Beynin evrimi sirasinda insan beyninin kutlesi vucut kutlesine gore diger turlere nazaran artis gostermistir Bu surec ozellikle beynin dil ve bilinc ile ilgili olan bolumu olan neokortekste cok belirgindir Neokorteks insan beyninin kutlesinin yaklasik 76 sini olusturur Diger hayvanlara gore cok daha buyuk neokorteksi olan insan daha ilkel turler ile benzer noroanatomisi olmasina ragmen benzersiz zihinsel kapasiteye sahiptir Uyaranlara karsi insani uyaran cevredeki olaylarin farkina varmasini saglayan ve homeostazi surduren temel sistemler basit omurgalilar ile benzerdir Insan bilinci modern neokorteksin genislemis kapasitesi kadar beyin sapinin gelismis yapilari uzerine de kurulmustur Notlar a b Toga Arthur W B S MS Ph D 2006 MSN Encarta Microsoft Encarta Online Encyclopedia 28 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 21 Aralik 2006 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Ingilizce a b Philips Helen 2006 Instant Expert The Human Brain New Scientist Reed Business Information Ltd 24 Temmuz 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2006 Ingilizce Parent A Carpenter MB 1995 Ch 1 Carpenter s Human Neuroanatomy Williams amp Wilkins ISBN 978 0 683 06752 1 Azevedo F A C Carvalho L R B Grinberg L T Farfel J M Ferretti R E L Leite R E P Filho W J Lent R Herculano Houzel S 2009 Equal numbers of neuronal and nonneuronal cells make the human brain an isometrically scaled up primate brain Journal of Comparative Neurology 513 5 ss 532 541 doi 10 1002 cne 21974 PMID 19226510 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Bailey Regina Human Anatomy and Biology About Inc 12 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan htm arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2006 Ingilizce Gray s Anatomy 2008 s 247 Boorder Michiel J Grond Jeroen Dongen Alice J Klijn Catharina J M Jaap Kappelle L Rijk Peter P Hendrikse Jeroen 24 Ekim 2006 Spect measurements of regional cerebral perfusion and carbondioxide reactivity Correlation with cerebral collaterals in internal carotid artery occlusive disease Journal of Neurology 253 10 ss 1285 1291 doi 10 1007 s00415 006 0192 1 PMID 17063318 Swaminathan Nikhil 29 Nisan 2008 Why Does the Brain Need So Much Power Scientific American Scientific American a Division of Nature America Inc 15 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2010 MedBio info gt Integration of Metabolism 15 Agustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Professor em Robert S Horn Oslo Norway Retrieved on May 1 2010 1 16 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Quistorff Bjorn Secher Niels Van Lieshout Johanne 24 Temmuz 2008 Lactate fuels the human brain during exercise The FASEB Journal doi 10 1096 fj 08 106104 3 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mayis 2011 Parts of the Brain Introduction to Psychology courses lumenlearning com Erisim tarihi 20 Eylul 2019 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Guyton amp Hall 2011 s 685 a b c Guyton amp Hall 2011 s 687 a b Guyton amp Hall 2011 s 686 Davidson s 2010 s 1139 a b Hellier J 2014 The Brain the Nervous System and Their Diseases 3 volumes ABC CLIO ss 300 303 ISBN 978 1 61069 338 7 Guyton amp Hall 2011 ss 571 576 Guyton amp Hall 2011 ss 573 574 Chudler Eric H Neuroscience for Kids Eric H Chudler 5 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2006 Ingilizce