İsli bira (İngilizce: smoked beer — Almanca: rauchbier) çimlendirilmiş arpa tanelerinin açık ateşte kurutulması sonucu belirgin bir duman aroması içeren bira türlerini adlandırmada kullanılan genel bir terimdir.Almanya'nın Bavyera bölgesindeki Bamberg kentinde üretilen rauchbier adlı biralar, en çok bilinen isli biralardan biridir.
Gelişim Süreci
İsli biraların gelişim sürecini açıklamak için öncelikle maltlaştırılmış arpaların kurutulma yöntemlerini incelemek gerekir. Antik dönemlerde çimlendirilmiş arpaları kurutmada en çok kullanılan iki yöntem vardı:
- Direkt gün ışığında kurutma.
- Açık ateşte kurutma.
Direkt gün ışığında kurutma yönteminde güneş ışığının ısıtıcı etkisi kullanılarak arpalar kurutulur, ardından diğer bira yapım aşamalarına geçilirdi. İsli biraların kökeni olan ikinci yöntemde ise arpalar açık ateş üzerinde kurutulur, bu sırada da malt isli bir karakter kazanarak bu özelliğini fermentasyon sonrası bira aromasına aktarır.
Günümüzde yaygın olarak kullanılan fırınlayarak kurutma yöntemi ise diğer yöntemlere göre oldukça yenidir. İsa'dan önce birinci yüzyıldan beri bu yöntemin bilinmesine karşın endüstriyel döneme dek yaygın olarak kullanılamamıştır. Endüstriyel dönemin başlamasından sonra, maltın fırında kurutulması gittikçe yaygınlaşmış, 19. yüzyıl ortalarında ise evrensel bir yöntem olmuştur. Fırınlama yönteminde arpalar dumansız ısının etkisiyle kurtulduğu için biralarda isli bir aroma söz konusu olmaz. Bu nedenle çimlendirilmiş arpaların fırınlarda kurutulması yöntemi yaygınlaştıkça biralardaki is tadı ters orantılı olarak giderek etkisini yitirmiştir.
Almanya'da isli bira: Rauchbier
Günümüzde fırınlama yönetime karşı kimi bira fabrikaları açık alevler üzerinde malt kurutarak isli bira geleneğini sürdürmektedir. Almanya'nın Bamberg kentindeki Schlenkerla ile Spezial adında iki pub, yaklaşık iki yüzyıldan beri isli bira geleneğini sürdürmektedir. Almanya'da üretilen bu biralar Almancada isli bira anlamına gelen rauchbier adıyla servis edilirler
Almanya dışında isli bira
Almanya dışında pek çok ülkede isli bira üretimi yapılmaktadır. Bu biralardan kimileri, üretildikleri ülkelerle beraber aşağıda gösterilmiştir.
ABD — ABD'de isli bira üreten pek çok fabrika bulunmaktadır. ABD dışında Almanya'dan getirtilen isli biralar da piyasaya sunulmaktadır. Left Hand, Surly, Dark Horse, Evil Twin, Rogue Ales ya da Magic Hat gibi biracılık kuruluşları aracılığıyla isli lager, isli porter, isli stout, isli saison ya da isli ale gibi değişik türlerde isli biralar yapılmaktadır.
Avustralya — Batı Avustralya'da bulunan Feral Brewing Company isli porter üretilmektedir.
Belçika — Dupont Brewery aracılığıyla isli malt kullanılarak Triomfbier Vooruit adlı saison türü bira üretilmektedir.
Brezilya — Eisenbahn aracılığıyla Almanya'nın Bamberg kentinden getirtilen maltlarla Eisenbahn Rauchbier adında isli bira üretilmektedir.
Hollanda — Emelisse aracılığıyla geleneksel Alman stili isli bira ile isli porter üretilmektedir. Brouwerij De Molen aracılığıyla ise Bloed, Zweet & Tranen ya da Rook & Vuur gibi değişik isli biralar üretilmektedir.
İngiltere — Pek çok bira fabrikası aracılığıyla isli bira üretilmektedir. Meantime aracılığıyla üretilen Old Smoked Bock, Buxton aracılığıyla üretilen Dragon Tips, Beavertown aracılığıyla üretilen Smog Rocket, Anspach & Hobday aracılığıyla üretilen The Smoked Brown en çok bilinen örneklerdendir.
İtalya — Birrificio Lambrate aracılığıyla iki tür isli stout yapılmaktadır. Bunlardan biri olan Ghisa %5,00 oranında alkol içerirken, Imperial Ghisa %8,50 oranında alkol içerir.
Kanada — Half Pints adlı biracılık aracılığıyla Oktoberfest için özel olarak Smoktoberfest adında isli bira üretilmektedir. Unibroue aracılığıyla üretilen Raftman ya da Dieu du Ciel aracılığıyla üretilen Charbonnière de en çok bilinen isli biralardan biridir.
Litvanya — Dundulis adlı biracılık aracılığıyla Juodvarnių adında isli bira üretilmektedir.
Norveç — Haandbryggeriet aracılığıyla Norwegian Wood adında ardıç aromalı isli bira üretilmektedir.
Türkiye — Almanya'dan üretilen isli biraların bir bölümü Türk bira piyasasında da yer almaktadır. Ayrıca İstanbul'da Taps adlı brewpub aracılığıyla Smoke Lager adında isli bira üretilip servis edilmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Jackson, Michael (1998). Beer. s. 150-151. Erişim tarihi: 27 Mart 2017.
- ^ . 3 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2017.
- ^ . GermanBeerGuide. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2017.
- ^ "Smoked beer". RateBeer.org. 6 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2017.
- ^ "Smoked of the United States". RateBeer.org. Erişim tarihi: 27 Mart 2017.
- ^ . Birrificio Lambrate. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2017.
- ^ "Smoked of Canada". RateBeer.org. Erişim tarihi: 27 Mart 2017.
- ^ . 8 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2017.
- ^ "Taps Istanbul Smoke Lager". RateBeer.org. 30 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2017.
Dış bağlantılar
- İsli bira (Top 50) 26 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Rate Beer) (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Isli bira Ingilizce smoked beer Almanca rauchbier cimlendirilmis arpa tanelerinin acik ateste kurutulmasi sonucu belirgin bir duman aromasi iceren bira turlerini adlandirmada kullanilan genel bir terimdir Almanya nin Bavyera bolgesindeki Bamberg kentinde uretilen rauchbier adli biralar en cok bilinen isli biralardan biridir Bamberg deki Brauerei Heller araciligiyla uretilen Aecht Schlenkerla Rauchbier serisinin Marzen adli isli birasi Alt fermentasyon yontemiyle uretilip yaklasik olarak 5 10 oraninda alkol icermektedir Gelisim SureciIsli biralarin gelisim surecini aciklamak icin oncelikle maltlastirilmis arpalarin kurutulma yontemlerini incelemek gerekir Antik donemlerde cimlendirilmis arpalari kurutmada en cok kullanilan iki yontem vardi Direkt gun isiginda kurutma Acik ateste kurutma Direkt gun isiginda kurutma yonteminde gunes isiginin isitici etkisi kullanilarak arpalar kurutulur ardindan diger bira yapim asamalarina gecilirdi Isli biralarin kokeni olan ikinci yontemde ise arpalar acik ates uzerinde kurutulur bu sirada da malt isli bir karakter kazanarak bu ozelligini fermentasyon sonrasi bira aromasina aktarir Gunumuzde yaygin olarak kullanilan firinlayarak kurutma yontemi ise diger yontemlere gore oldukca yenidir Isa dan once birinci yuzyildan beri bu yontemin bilinmesine karsin endustriyel doneme dek yaygin olarak kullanilamamistir Endustriyel donemin baslamasindan sonra maltin firinda kurutulmasi gittikce yayginlasmis 19 yuzyil ortalarinda ise evrensel bir yontem olmustur Firinlama yonteminde arpalar dumansiz isinin etkisiyle kurtuldugu icin biralarda isli bir aroma soz konusu olmaz Bu nedenle cimlendirilmis arpalarin firinlarda kurutulmasi yontemi yayginlastikca biralardaki is tadi ters orantili olarak giderek etkisini yitirmistir Bamberg de Schlenkerla olarak da bilinen gotik stilin egemen oldugu Brauerei Heller adli eski bir pub Aecht Schlenkerla Rauchbier olarak bilinen biralar bu pubda uretilip servis edilmektedir Almanya da isli bira RauchbierGunumuzde firinlama yonetime karsi kimi bira fabrikalari acik alevler uzerinde malt kurutarak isli bira gelenegini surdurmektedir Almanya nin Bamberg kentindeki Schlenkerla ile Spezial adinda iki pub yaklasik iki yuzyildan beri isli bira gelenegini surdurmektedir Almanya da uretilen bu biralar Almancada isli bira anlamina gelen rauchbier adiyla servis edilirlerAlmanya disinda isli biraAlmanya disinda pek cok ulkede isli bira uretimi yapilmaktadir Bu biralardan kimileri uretildikleri ulkelerle beraber asagida gosterilmistir ABD ABD de isli bira ureten pek cok fabrika bulunmaktadir ABD disinda Almanya dan getirtilen isli biralar da piyasaya sunulmaktadir Left Hand Surly Dark Horse Evil Twin Rogue Ales ya da Magic Hat gibi biracilik kuruluslari araciligiyla isli lager isli porter isli stout isli saison ya da isli ale gibi degisik turlerde isli biralar yapilmaktadir Avustralya Bati Avustralya da bulunan Feral Brewing Company isli porter uretilmektedir Belcika Dupont Brewery araciligiyla isli malt kullanilarak Triomfbier Vooruit adli saison turu bira uretilmektedir Brezilya Eisenbahn araciligiyla Almanya nin Bamberg kentinden getirtilen maltlarla Eisenbahn Rauchbier adinda isli bira uretilmektedir Hollanda Emelisse araciligiyla geleneksel Alman stili isli bira ile isli porter uretilmektedir Brouwerij De Molen araciligiyla ise Bloed Zweet amp Tranen ya da Rook amp Vuur gibi degisik isli biralar uretilmektedir Ingiltere Pek cok bira fabrikasi araciligiyla isli bira uretilmektedir Meantime araciligiyla uretilen Old Smoked Bock Buxton araciligiyla uretilen Dragon Tips Beavertown araciligiyla uretilen Smog Rocket Anspach amp Hobday araciligiyla uretilen The Smoked Brown en cok bilinen orneklerdendir Italya Birrificio Lambrate araciligiyla iki tur isli stout yapilmaktadir Bunlardan biri olan Ghisa 5 00 oraninda alkol icerirken Imperial Ghisa 8 50 oraninda alkol icerir Kanada Half Pints adli biracilik araciligiyla Oktoberfest icin ozel olarak Smoktoberfest adinda isli bira uretilmektedir Unibroue araciligiyla uretilen Raftman ya da Dieu du Ciel araciligiyla uretilen Charbonniere de en cok bilinen isli biralardan biridir Litvanya Dundulis adli biracilik araciligiyla Juodvarniu adinda isli bira uretilmektedir Norvec Haandbryggeriet araciligiyla Norwegian Wood adinda ardic aromali isli bira uretilmektedir Turkiye Almanya dan uretilen isli biralarin bir bolumu Turk bira piyasasinda da yer almaktadir Ayrica Istanbul da Taps adli brewpub araciligiyla Smoke Lager adinda isli bira uretilip servis edilmektedir Ayrica bakinizGrodziskieKaynakca Jackson Michael 1998 Beer s 150 151 Erisim tarihi 27 Mart 2017 3 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2017 GermanBeerGuide 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2017 Smoked beer RateBeer org 6 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2017 Smoked of the United States RateBeer org Erisim tarihi 27 Mart 2017 Birrificio Lambrate 2 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2017 Smoked of Canada RateBeer org Erisim tarihi 27 Mart 2017 8 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2017 Taps Istanbul Smoke Lager RateBeer org 30 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2017 Dis baglantilarIsli bira Top 50 26 Eylul 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rate Beer Ingilizce