Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şerh [Scholia (tekil scholium ya da scholion, eski Yunancada "yorum, çıkarım" manasındaki Eski Yunanca: σχόλιονkökünden)] antik bir yazarın halihazırda var olan herhangi bir el yazmasına ilişkin, eserin köşelerine açıklama babında iliştirilmiş dilbilgisel, eleştirel veya açıklayıcı yorumlardır. Şerh (Scholia) üzerine çalışan kişiye yorumcu, tefsirci (scholiast) adı verilir. Kelimenin teyit edilmiş ilk kullanımı milattan önce birinci yüzyıla tarihlendirilmektedir.
Tarihi
Antik şerh çalışmaları, antik dünya için birçok bakımdan, özellikle antik edebiyat tarihi üzerine, önemli bilgi kaynaklarındandırlar. En eski şerh çalışmaları, genellikle anonim vaziyette, (İlyada üzerine bir şerh (scholia), gibi) milattan önce 5. veya 4. yüzyıllara tarihlendirilmektedir. Şerh derleme çalışmaları, öne çıkmakta olan güzide örnekleri Başpiskopos Eustathius'un 12. yüzyıldaki Homeros'a Muazzam Yorumlar'ı ve Thomas Magister ile Demetrius Triclinius'un 14. yüzyıldaki Scholia Recentiora'sı olmak üzere, geç Bizans dönemlerine değin devam etmiştir.
Akabinde şerh çalışmaları, eserleri art arda çoğaltan kopyacılar ve el yazmalarının sahiplerince bozunuma uğramış ve bu durum bazı noktalarda, öylesi bir dereceye ulaşmış ki köşelerde açıklama iliştirilecek yerin kalmaması ile şerhlerin el yazmalarından ayrı bir çalışma şeklinde icra edilmesi şart olmuştur. Başlarda, tek bir açıklama üzerine olan bu durum akabinde birden fazlasını da ele alır hale gelmiştir. Bu durum ya önsavın yinelenmesi, ya "böylece", "nispeten", "bazılarınca" gibi öbeklerin farklı açıklamalar sunmak amacıyla kullanılması ya da diğer kaynakların açık bir şekilde alıntılanmasıyla belirtilir.
Öne çıkan scholia serileri
En önemlileri Homeros'un İlyada'sı üzerine olanlar arasından özellikle 10. yüzyılda bulunup tarafından 1781'de Venedik'teki Marciana Millî Kütüphanesi'nde keşfedilmiş serilerdir. (daha detaylı bilgi için bkz. Venetus A, Homeric scholarship).Hesiodos, Pindaros, Sofokles, Aristofanes ve Rodoslu Apollonios üzerine olan scholialar da son derece önemli addedilmektedir. Latince en önemli olanlar Servius'un Virgilius üzerine, Acro ve Porphyrio'nun Horatius üzerine ve Donatus'un Terentius üzerine olan eserleridir.
Antik açıklamaların listesi
Bazı antik şerh örnekleri "şerh (scholia)" yerine "açıklama" sıfatıyla nitelendirilecek derecede yeterli kalite ve önem arz etmektedirler. Ticari bir çevirinin varlığı genellikle "şerh (scholia)" ve "yorum"ları ayırt etmek için kullanılır. Aşağıda, ticari çeviri yapıldığı belirtilen antik açıklamaların kronolojik bir listesi verilmiştir:
- Asconius (muhtemelen milattan sonra 55 dolaylarında) Cicero'nun Pro Scauro, In Pisonem, Pro Milone, Pro Cornelio ve In Toga Candida'sı üzerine
- Servius (muhtemelen milattan sonra 400 dolaylarında) Virgilius'in Aeneis'i üzerine
- Macrobius (muhtemelen milattan sonra 400 dolaylarında) Cicero'nun Scipio'nun Rüyasıüzerine
- Proclus (muhtemelen milattan sonra 440 dolaylarında) Platon'un Parmenides, Timeos ve Öklit'in Elementler'i üzerine
- Boethius (muhtemelen milattan sonra 520 dolaylarında) Cicero'nun Topica'sı üzerine
Diğer kullanımlar
- Spinoza, Etika'sındaki önermelerin birçoğunu, bireysel önermelerin yorum ve açılımlarını veya bazen birkaç önermenin üzerinden geçen varımların kısa sonuç bölümlerini kendi şerhi ile açıklamıştır.
- Modern matematik metinlerinde, scholia sağlamanın geniş olarak açıklandığı veya daha öncesinde verilen kanıtlar ile karşılaştırıldığı dipnotlar olabilir. Bu noktada Bayes'in, 'nin katsayısal önsel olasılığından ötürü Sürekli Tekdüze Dağılım varsayımı için bir gerekçe ileri sürdüğü scholiumu meşhur bir örnek olarak gösterilebilir. Nispeten farklı bir kullanımın bir başka meşhur örneği Brook Taylor'un, sunulan önerilerin genellikle önerinin önemini daha kapsamlı bir vaziyette açıklayan bir şerhçe takip edildiği, Methodus Incrementorum'unda görülebilir.
- Scholia, klasik çalışmalar alanında akademik bir dergidir.
- Wikidata üzerinden, özellikle bilimsel yayınlar için tarama yapan arama motoru: Scholia
- Nicolás Gómez Dávila çalışmaları neredeyse tamamen örtülü bir metnin, kendisinin"escolios" ("açıklamalar") olarak adlandırdığı özdeyişlerinden oluşan, modernliğin en akılcı eleştirmenlerinden birisiydi.
Kaynakça
Alıntılar
- ^ Cicero Ad Atticum 16.7.
- ^ Murray, F. H. (Şubat 1930). "Note on a scholium of Bayes". . 36 (2). American Mathematical Society. ss. 129-132. 4 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ocak 2018.
- ^ Scholia 11 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Scholia reviews 1 Temmuz 2001 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- . Ancient Greek Scholarship: A Guide to Finding, Reading, and Understanding Scholia, Commentaries, Lexica, and Grammatical Treatises. Oxford: OUP for the APA, 2007. ISBN .
- Reynolds, L.D. and N.G. Wilson. Scribes & Scholars: a Guide to the Transmission of Greek & Latin Literature, 3rd ed. Oxford: Clarendon Press, 1991. ISBN .
- Bu madde şu anda kamu malı olan bir yayından metin içermektedir: Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Scholium". Encyclopædia Britannica (11th ed.). Cambridge University Press.
Dış bağlantılar
- Euripides üzerine çevrimiçi scholia (Online scholia on Euripides15 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Serh Scholia tekil scholium ya da scholion eski Yunancada yorum cikarim manasindaki Eski Yunanca sxolion kokunden antik bir yazarin halihazirda var olan herhangi bir el yazmasina iliskin eserin koselerine aciklama babinda ilistirilmis dilbilgisel elestirel veya aciklayici yorumlardir Serh Scholia uzerine calisan kisiye yorumcu tefsirci scholiast adi verilir Kelimenin teyit edilmis ilk kullanimi milattan once birinci yuzyila tarihlendirilmektedir TarihiErnst Maass Scholia Graeca in Homeri Iliadem Townleyana 1887 Homeros un Ilyada si uzerine bir serh derlemesi Antik serh calismalari antik dunya icin bircok bakimdan ozellikle antik edebiyat tarihi uzerine onemli bilgi kaynaklarindandirlar En eski serh calismalari genellikle anonim vaziyette Ilyada uzerine bir serh scholia gibi milattan once 5 veya 4 yuzyillara tarihlendirilmektedir Serh derleme calismalari one cikmakta olan guzide ornekleri Baspiskopos Eustathius un 12 yuzyildaki Homeros a Muazzam Yorumlar i ve Thomas Magister ile Demetrius Triclinius un 14 yuzyildaki Scholia Recentiora si olmak uzere gec Bizans donemlerine degin devam etmistir Akabinde serh calismalari eserleri art arda cogaltan kopyacilar ve el yazmalarinin sahiplerince bozunuma ugramis ve bu durum bazi noktalarda oylesi bir dereceye ulasmis ki koselerde aciklama ilistirilecek yerin kalmamasi ile serhlerin el yazmalarindan ayri bir calisma seklinde icra edilmesi sart olmustur Baslarda tek bir aciklama uzerine olan bu durum akabinde birden fazlasini da ele alir hale gelmistir Bu durum ya onsavin yinelenmesi ya boylece nispeten bazilarinca gibi obeklerin farkli aciklamalar sunmak amaciyla kullanilmasi ya da diger kaynaklarin acik bir sekilde alintilanmasiyla belirtilir One cikan scholia serileriEn onemlileri Homeros un Ilyada si uzerine olanlar arasindan ozellikle 10 yuzyilda bulunup tarafindan 1781 de Venedik teki Marciana Milli Kutuphanesi nde kesfedilmis serilerdir daha detayli bilgi icin bkz Venetus A Homeric scholarship Hesiodos Pindaros Sofokles Aristofanes ve Rodoslu Apollonios uzerine olan scholialar da son derece onemli addedilmektedir Latince en onemli olanlar Servius un Virgilius uzerine Acro ve Porphyrio nun Horatius uzerine ve Donatus un Terentius uzerine olan eserleridir Antik aciklamalarin listesiBazi antik serh ornekleri serh scholia yerine aciklama sifatiyla nitelendirilecek derecede yeterli kalite ve onem arz etmektedirler Ticari bir cevirinin varligi genellikle serh scholia ve yorum lari ayirt etmek icin kullanilir Asagida ticari ceviri yapildigi belirtilen antik aciklamalarin kronolojik bir listesi verilmistir Asconius muhtemelen milattan sonra 55 dolaylarinda Cicero nun Pro Scauro In Pisonem Pro Milone Pro Cornelio ve In Toga Candida si uzerine Servius muhtemelen milattan sonra 400 dolaylarinda Virgilius in Aeneis i uzerine Macrobius muhtemelen milattan sonra 400 dolaylarinda Cicero nun Scipio nun Ruyasiuzerine Proclus muhtemelen milattan sonra 440 dolaylarinda Platon un Parmenides Timeos ve Oklit in Elementler i uzerine Boethius muhtemelen milattan sonra 520 dolaylarinda Cicero nun Topica si uzerineDiger kullanimlarSpinoza Etika sindaki onermelerin bircogunu bireysel onermelerin yorum ve acilimlarini veya bazen birkac onermenin uzerinden gecen varimlarin kisa sonuc bolumlerini kendi serhi ile aciklamistir Modern matematik metinlerinde scholia saglamanin genis olarak aciklandigi veya daha oncesinde verilen kanitlar ile karsilastirildigi dipnotlar olabilir Bu noktada Bayes in nin katsayisal onsel olasiligindan oturu Surekli Tekduze Dagilim varsayimi icin bir gerekce ileri surdugu scholiumu meshur bir ornek olarak gosterilebilir Nispeten farkli bir kullanimin bir baska meshur ornegi Brook Taylor un sunulan onerilerin genellikle onerinin onemini daha kapsamli bir vaziyette aciklayan bir serhce takip edildigi Methodus Incrementorum unda gorulebilir Scholia klasik calismalar alaninda akademik bir dergidir Wikidata uzerinden ozellikle bilimsel yayinlar icin tarama yapan arama motoru Scholia Nicolas Gomez Davila calismalari neredeyse tamamen ortulu bir metnin kendisinin escolios aciklamalar olarak adlandirdigi ozdeyislerinden olusan modernligin en akilci elestirmenlerinden birisiydi KaynakcaAlintilar Cicero Ad Atticum 16 7 Murray F H Subat 1930 Note on a scholium of Bayes 36 2 American Mathematical Society ss 129 132 4 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ocak 2018 Scholia 11 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Scholia reviews 1 Temmuz 2001 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Ancient Greek Scholarship A Guide to Finding Reading and Understanding Scholia Commentaries Lexica and Grammatical Treatises Oxford OUP for the APA 2007 ISBN 0 19 531293 7 Reynolds L D and N G Wilson Scribes amp Scholars a Guide to the Transmission of Greek amp Latin Literature 3rd ed Oxford Clarendon Press 1991 ISBN 0 19 872146 3 Bu madde su anda kamu mali olan bir yayindan metin icermektedir Chisholm Hugh ed 1911 Scholium Encyclopaedia Britannica 11th ed Cambridge University Press Dis baglantilarEuripides uzerine cevrimici scholia Online scholia on Euripides15 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde