Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Airbus A380, Airbus tarafından üretilen, dünyanın en büyük geniş gövdeli yolcu uçağıdır. Ağırlığı 560 ton'dur.
| Airbus A380 | |
|---|---|
 Emirates Havayolları'na ait bir A380 | |
| Türü | Geniş gövdeli, çift katlı |
| Ulusal köken | |
| Üretici | Airbus |
| İlk uçuş | 27 Nisan 2005 |
| Hizmete giriş | 25 Ekim 2007 Singapore Airlines |
| Durumu | Etkin |
| Ana kullanıcı | Emirates |
| Diğer kullanıcılar | Singapore Airlines Qantas Lufthansa Etihad Airways China Southern Qatar Airways British Airways |
| Üretim aralığı | 2005-2021 (16 yıl) |
| Üretim sayısı | 251 (Ağustos 2022) |
| Birim maliyeti | 389.9 milyon $ (yak. 300 milyon € veya 252 milyon £) |
Dünyanın en büyük yolcu uçağı A380 ilk uçuşunu Fransa'nın Toulouse kentinden gerçekleştirmiştir, ve ilk ticari uçuşunu 25 Ekim 2007 günü Singapur Havayolu şirketinin Singapur - Sidney arası yapmıştır.
A380, geniş gövdeli uçak sektöründe azami 853 yolcu taşıma kapasitesi ile yeni bir sınıf oluşturur. Projenin ortaya çıkışı, geliştirilmesi ve üretim safhalarında Airbus A3XX kodu altında sürülmüştür.
A380'in üst katı diğer geniş gövdeli uçaklardan farklı olarak gövde boyunca uzanır. Bu sayede rakibi olan bir başka geniş gövdeli uçak Boeing 747'ye göre %49 daha geniş kabin alanı sunar. Yine bu sayede standart konfigürasyonda 525 yolcu, tamamı ekonomi sınıfı olarak düzenlenmesi durumunda 853 yolcuya kadar taşıma kapasitesi arttırılabilir.
Tarihçe
Geliştirme amaçları
Bu uçağın geliştirme amaçları, çoğu kez olduğu gibi, ekonomiklik ve küreselleşmeden doğan zorunluluklar olmuştur. Zira, Airbus'a göre bu zorunlulukların arasında en önemlileri, şu ikisidir. Birincisi, bir tek uçak ve sefer ile mümkün en fazla yolcu taşıma kapasitesini artırmak; ikincisi ise buna dayanıklı yolcu ve kilometre başı oluşan zorunlu veya sabit (bakım, yakıt, pilot maaşları, havaalanı kullanma vergileri vs) giderleri mümkün en asgari değere düşürmektir. Şirketin verilerine göre, bu uçak diğer modern uçaklara kıyasla işletiminde %15 daha ekonomiktir.
Geliştirme amaçlarına ulaşabilmek için, yüksek derecede yeni bileşimli sanayi madde ve materyaller geliştirilip ve yeni üretim teknikleri geliştirmek zorunlu idi. Bu alanda cam elyafı (fiberglas) takviyeli kompozit maddeler (CFK, Carbon-fibre reinforced plastic, glass-fibre reinforced plastic veya cam elyafı takviyeli plastik) ve sandviç yapı tekniğinden büyük oranda yararlanılmıştır.
Uçağın boş ağırlığını düşürmek için, uçak gövdesi sandviç konstrüksiyonu ile üretilmiştir. Duvarların (cidar) 2/3´si Alüminyum-fiberglas lif-kompozit GLARE yapımındandır. Sadece iç bölümünün 1/3´ü sırf alüminyumdandır.
Bunun yanı sıra, yeni geliştirilen jet motorlar sayesinde, diğer geniş gövdeli uçaklara karşı daha sessiz olduğu vurgulanır. Söz konusu jet motorlar Rolls-Royce tarafından üretilen Rolls-Royce Trent 900´dür ve bir dört jet motorlu sivil yolcu uçağı için kullanılan en güçlü jet motorlarıdır.
İç pervane çapı 2,95 metredir ve saniyede 1,5 ton hava çeker. Müşterilerin isteği üzerine Rolls-Royce motorları yanında, Engine Alliance ( ve General Electric) adlı şirketin ortak ürettikleri motoru da kullanılabilir.
Bir başka özelliği ise, diğer 4 motorlu uçaklarda, genelde her dört motorda thrust reverser (itici güç ters çevirici, uçakların inişte güçlü şekilde fren yapmasını sağlar) mevcut iken, A380´de sadece gövdenin hemen yanında bulunan sağlı-sollu en yakın motorda kullanılmasıdır. Nedeni ise, uçağın olağanüstü kanat uzunluğudur. Dünyada bulunan iniş pistlerinin büyük bir oranı sadece 45 ile 60 metre arasındadır. Pistlerin sağ ve sollarında genelde çimen veya kum alan bulunur. A380´in 2 dış motorları bu cim ve kum alanların üzerinde bulunacağı için, inişte hız kesme esnasında, bu dış motorların thrust reverser kullanımında kum ve çim parçalarını motorun içine çekip böylece motorda hasara sürükleyeceği korkusudur. Diğer başka nedeni ise, dünya genelinde çoğu havaalanlarının altyapıları, Boeing 747 tipi uçağa göre geçmişte tasarlanıp ve genişletilmesidir. Bu noktada hem Airbus hem de havaalanları işleticilerine, genişletilmede mümkün mertebe fazla finansal koşullar çıkarmamaktır.
Airbus şirketinin açıklamasına göre, A380 için son sekiz yılda 12 milyar Euro geliştirme masrafı harcanmıştır.
Bu uçakta göze çarpan en güncel yenilik ise, ilk defa bir geniş gövdeli sivil yolcu uçağında bir çift yolcu kabininin baş kısmından kuyruk kısmına kadar kesintisiz mevcut oluşudur. Boeing 747´de ise bu çift katlı yolcu kabini sadece, önden uçağın uzunluğunun 1/3´de mevcuttur ve genellikle sadece 1. sınıf yolcularına aittir.
Geliştirme esnasında yolcu terminal işletmecileri, Airbus´a azami büyüklükte 80 x 80 metre box (80 m uzunluk x 80 m genişlik) ebatlarını zorunlu koşmuşlardır. Böylelikle varsayılan altyapıyı mümkün derecede kullanılabilmektedir. Lâkin yolcu indirme ve bindirme peronlarında her iki katı aynı anda kullanabilmek için, hizmet yapacağı havaalanlarında yeni iki katlı indirme-bindirme körüklü köprüler yapımı kaçınılmaz bir noktaydı. Bu gerekliliği şu an dünyada sadece birkaç sayılı büyük uluslararası havaalanları sağlamaktadır.
Proje ve geliştirme safhaları
Bu uçağın ilk projeleri, 1980´li yıllarında yapılan çalışmalarına dayanır. 1990 yıllarının ikinci yarısında, piyasanın elverişli gelişmeleri sayesinde, Airbus geliştirme projelerine başlamıştır. 2000 senesinde 50 adeti aşan rağbet ve ilgi (Letters of intent) ile Airbus, uçağın yapım projelerine ilk adımı atmıştır.
İlk deney uçağı (prototip) Ekim 2004 ile Ocak 2005 arası son imalat aşamasında bulunup, 18 Ocak 2005'te üretim tesislerini terk edip halka sunulmuştur. Bu sunuluş törenine, Airbus´u üreten dört büyük ülke başbakanları; Jacques Chirac, Gerhard Schröder, Tony Blair ve José Luis Rodríguez Zapatero katılmışlardır.
MSN 5001 isimli bir prototip, 2005'ten bu yana Dresden şehrinde bulunan bir uçak üretme tesisinde sürekli materyal ve diğer denemelerden geçirilip, 25 yıllık bir hizmet zaman dilimi sınavlarına tabii tutulur. Burada elde edilen değerler, yeni adetlere gereğince uygulanır.
İlk yolcu modeli uçak teslimatı Haziran 2006´da Singapore Airlines´a olacaktı. Aşağıda belirtilen sorunlardan dolayı, teslimatlar birçok kez ertelenip, Airbus´a göre 15 Ekim 2007´de Singapore Airlines´a ve 2008 yılı başında Qantas´a gerçekleşecektir. Bu tarihlerden sonra olası teslimat aksaklıklarında, Airbus ve müşterileri arasında özel tazminat antlaşmaları imzalanmıştır. A380F kargo modeli, ilk hesaplamalara göre 2009 senesi ilk yarıda olup, böylece Boeing 747-8F´in ilk teslimatından yaklaşık 6 ay önce gerçekleşecekti. Aksaklıklar FedEx´in siparişinin iptaline ve Emirates´in sipariş takaslarına yol açmıştır. Sonuç olarak sipariş listesinde sadece UPS´sin 10 adet A380-800F geriye kalmıştır.
UPS ve Airbus´a Şubat 2007´de ilk olarak, Mart 2007 tarihine kadar, her iki tarafa zaman tanınıp sipariş ve üretim konusunu, tekrar gözden geçirme olanağı sağlanmıştır. Bu zaman diliminde, olası bir sipariş iptali her iki taraf içinde, tazminat bedelinin söz konusu olmayacağı belirtilmiştir.
1 Mart 2007´li bir Airbus açıklamasına göre, A380-800F kargo modelinin, şu an olumlu perspektifler sağlamadığından, üretim ve teknik kapasitesini, A380 yolcu modeline kaydırdıklarına değinmiştir.
Bir Airbus sözcüsüne göre UPS´in siparişi iptal değil, sadece UPS´e yeni bir teslimat zamanı sağlanmasından ibarettir. Bunun yanı sıra, kargo modeli hâlen A380-Model serisinin bir aktif alt modelidir ve hâlen yeni müşteri bulma çabaları sürmektedir. Belirlenen bilgilere göre, Airbus, kargo modelini 2015 tarihinden sonra müşterilerine teslimatı sağlayacaktır.
29 Ekim 2005'te Toulouse havaalanı yanında, ilk olarak Frankfurt Havalimanına uçuş düzenleyip, yolcu indirme-bindirme işlem denemelerine başlanmıştır.
8 Kasım 2005'te Hamburg-Finkenwerder havaalanına ikinci, MSN-002 kodlu, deney uçağı iniş yapmıştır.
Airbus, 13 Haziran 2006´da bir açıklamada bulunup, A380´nin teslimat tarihlerinin, kabin elektrik donanımında meydana gelen sorunlardan dolayı, 6 ile 8 ay, arkaya atıldığını belirtmiştir.
Bu sorunların birkaçının nedeni şöyle açıklanmıştır. Farklı parça üretim tesislerinde, farklı CATIA isimli (CAD)-yazımların sürümleri kullanılıp, proje ve donanımlarda yazılım uyuşmazsızlıklar ortaya çıkmıştır. Bu uyuşmazsızlık nedenini gidermek için bir süre, veritabanlarında bulunan veriler, manuel olarak yeni yazılım sürümlerine aktarılmıştır. Bu sorunlar göz önünde bulundurularak, 2007´de 9 adet, 2008´de 26 - 30 adet ve 2009´da sadece 40 adet üretme kapasitesi olduğu belirtilmiştir.
1 Eylül 2006´da Realisierungsgesellschaft (ReGe) Hamburg tarafından, Hamburg Havalimanının iniş-kalkış pistlerinin, 2 ay daha önce hizmete gireceği ve böylece Avrupalı ve Orta Doğu müşterilerinin, uçak teslimatı buradan gerçekleşmesi sağlanmıştır.
Airbus A380plus Airbus A380'nin büyük versiyonudur.933 yolcu taşıyabilir. Çünkü Airbus A380'nin lüks merdiveni yerine daha ince merdivenler kullanılıyor.Airbus, geliştirilmiş bir A380 olan "A380plus" için bir geliştirme çalışması sunuyor. Çalışma, aerodinamik iyileştirmeleri, özellikle yeni, büyük kanatçıklar ve% 4'e kadar yakıt yakma tasarrufu sağlayan diğer kanat iyileştirmelerini içermektedir.
Gerekli havaalanı altyapıları (Avrupa)
Airbus A380 uçağı, işletilecek havaalanlarında bazı altyapı modifikasyonlarının mevcudiyetini gerektirmektedir.
- Avrupa’da ilk havaalanı olarak Münih Franz Josef Strauss Havalimanı, Nisan 2004'te A380 için resmî izin belgesini almıştır. 2003 senesinde ikinci terminal yapımında bir sıra A380 park pozisyonları dahil edilmiştir.
- Frankfurt Havalimanında Terminal 2´de, 2 gerekli indirme-bindirme körüklü köprüler mevcuttur. A380 filosu için 150 milyon Avro´luk hangar yapımı son aşamalarındadır.
- Zürih Havalimanı, 1999 ile 2004 arası Dock Midfield/Dock E bölümünde, 2 adet A380 park pozisyonu hazırlanmıştır. Diğer altyapıların inşası sürmektedir.
- Viyana Uluslararası Havalimanı, yakında A380 standartlarına göre modifiye edilecek.
- Köln Bonn Havalimanı, öncelikle A380F kargo modelini destekleyecektir.
- Sankt-Peterburg´un güneyinde bulunan Pulkovo Havalimanı, Rusya´da bulunan ilk A380 pistine şimdiden sahiptir.
- Hamburg Havalimanınında, iki pistin yanında bulunan çimen şeritler, suni reçine ile sabitleştirilmiştir (thrust reverser kullanımı için).
- Atatürk Havalimanına, 2010 yılının eylül ayında ilk kez iniş gerçekleştirmiştir.
- Emirates, 2021 yılında İstanbul Havalimanı'na tarifeli Airbus A380 seferleri başlattı.
Deneme uçuşları
İlk uçuş
Teknik arızalar nedeniyle, defalarca ertelenen ilk uçuş, nihayet 27 Nisan 2005 günü binlerce seyirci karşısında gerçekleştirilmiştir. Uçuş 3 saat 54 dakika sürmüştür. Seri numarası 001 ve kayıt kodu F-WWOW olan prototip, ilk defa Toulouse-Blagnac havaalanından, 421 tonluk ağırlık ile kalkıp Toulouse meydanlarında uçmuştur.
A380´nin uçuş süresince, her anını diğer bir uçak, video kamera ile izleyip bu veriler sonra değerlendirilmiştir.
A380´de bulunan çeşitli elektronik cihazlarla, uçuş süreci boyunca telemetri teknik bilgiler elde edilip, aynı anda uydu sistemi yoluyla Toulouse´da bulunan Airbus teknik merkezine gönderilmiştir.
İlk uçuşa, test kaptan pilot Jacques Rosay ve Claude Lelaie ve mürettebata uçak mühendisleri Gerard Desbois, Fernando Alonso, Manfred Birnfeld ve Jacky Joye katılmışlardır.
Engine Alliance GP7200 jet motorları ile ilk uçuş 25 Ağustos 2006´da gerçekleştirilmiştir.
Dümen suyu türbülans testleri
Her uçağın özel bir dümen suyu türbülansı (İngilizce:wake turbulence) yaptığı bilinmektedir. Bu türbülanslar, bir uçağın hızına bağlı olarak kanatların üstünden hızla akan havanın, uçağın son kısmında, birden fazla girdaplar oluşturmasıdır.
Özellikle iniş ve kalkışlarda, diğer inmekte veya meydanda halîhazır bulunan uçaklara zarar vermesini önlemek için, Airbus A380, düzenlenen testleri Temmuz ve Ağustos 2006´da Deutsches Zentrum für Luft- und Raumfahrt (DLR) Alman Hava- ve Uzaycılık Merkezi Kurumu tarafından Oberpfaffenhofen havaalanında başarı ile bitirip gerekli uluslararası sertifikayı almıştır. Bu testler sayesinde, Boeing 747-400 tipi uçağı veri baz alınarak, gerekli güvenlilik mesafesi ölçülüp tespit edilmiştir.
Uzun menzil uçuş denemeleri
4 ile 8 Eylül 2006 arası ilk yolcu ve mürettebat dahil olarak uzun menzil uçuş denemeleri (Early Long Flights veya kısaca ELF) gerçekleştirilmiştir. 474 yolcu ile sürdürülen bu denemelerde ise, bütün yolculara biletler, 50.000 Airbus işçisi arasında çekilen kura sonucu hediye edilmiştir. Mürettebat ise Lufthansa tarafından sağlanmıştır. Yolcular bu zaman içinde, yolcu konfor deneme görevi yapmışlardır. Uçakta bulunan her türlü klima, mutfak, yemek, ihtiyaç giderme tesisatları, koltuk, TV vs donanımları sınavdan geçirip, kendi özel dilek ve temennilerini yetkili kuruma bildirip, değerlenmesini sağlamışlardır.
Kasım ayında Düsseldorf, Kuala Lumpur, Pekin, Singapur, Şanghay, Hong Kong, Tokyo, Sidney, Johannesburg ve Vancouver havaalanlarında iniş ve kalkış´lar uygulanmıştır.
Denemelerin bitimi ve Genel Uçuş İzni
30 Kasım 2006 tarihinde, A380 (Vancouver´den Kuzey kutubu üzeri Toulouse havaalanına) gerekli son deneme uçuşunu düzenleyip genel uçuş izni almaya hak kazanmıştır. 12 Aralık 2006´da A380 Rolls-Royce Trent 900 jet motorlu yolcu modeline, mecburi gerekli EASA ve ABD FAA (Type Certification) Genel Uçuş İzinleri verilmiştir.
Sorunlar
Acil durum uçak tahliyesi
A380´nin Genel Uçuş İzni´ni elde etmesi için görülen en büyük sorunlardan birisi ise, ebatları olağanüstü olan bu uçağı, bir olası tehlike anında gerekli zaman dilimi içerisinde yolcu ve mürettebatı tamamen tahliye (İngilizce: emergency evacuation, veya panik önlemek için, kısaca mürettebata kodlu şekilde 3 defa e-v (okunuşu: i-vi) etmek olmuştur.
Uluslararası gereksinimlere göre, her uçak, yolcu ve mürettebat dahil, tam 90 saniye içinde var olan kapıların, sadece yarısını kullanarak karanlıkta tamamen tahliye edilmesi mecburidir.
Bu konuda mühendisler farklı zamanlama ve acil durum senaryo sorunları yaşamıştır. Misal, ön tekerlerin dışa çıkmaması anında, ön bölümün aşağıya sarkması, arka bölümde bulunan acil çıkış kızaklarının ise, daha da yükseğe tırmanması veya tam tersidir. Bu ve benzeri sorunlar giderilmiştir ve 26 Mart 2006´da Hamburg´da bir deneme sınavında, acil tahliye 853 yolcu ve 20 mürettebat ile tam 78 saniyede sağlanmıştır. 29 Mart 2006´da, EASA ve ABD FAA kurumları tarafından azami yolcu kapasitesi 853 yolcu ile tespit edilip sınırlandırılmıştır.
Stres testleri
16 Şubat 2006´da, Toulouse´da bir kanat eğme ve bükme denemesinde, bir kanatın 1,45-katı eğmesinde, bir kanat iki jet motoru arasından kırılmıştır. Gereksinim ise 1,5-katı´dır.
Airbus daha sonra bu sorunu 30 kilogram´lık kanat takviyesi ile çözmüştür.
Ağırlık
21 Aralık 2006´da, Airbus Future Programs başkanı Christian Scherer uçağın, artık gerekli ağırlık sınırlarını içinde olduğunu açıklamıştır. Önceden Emirates havayolları İcra kurulu başkanı CEO Tim Clark, uçağın hâlen 5,5 ton (veya net boş ağırlığın %1,5) fazla ağır olduğunu vurgulamıştır. Bu rakamlar kesin olarak yanıltıcıdır.
Üretim ve lojistik tesisleri
Airbus A380´nin parçaları, aynen diğer Airbus tiplerinde olduğu gibi, değişik üretim fabrikalarında gerçekleşmektedir. Bunlar öncelikle :
![image]()
Hamburg-Finkenwerder, Bremen, Nordenham, Buxtehude, Stade, Laupheim, Varel
![image]()
Broughton, Filton![image]()
Nantes, Saint Nazaire, Toulouse, Meaulte![image]()
Getafe, Puerto Real, İllescas
Bu parçalar ebatlarına göre uçak, gemi ve karayolları ile hepsi Toulouse´a getirilip, Airbus A380 burada bir bütün olarak monte edilir. Ayrıca aynı şekilde gerekli jet motorlar da buraya getirilir.
Kabin bölümü hariç, tamamıyla monte edilen A380, Toulouse´dan Hamburg-Finkenwerder´e uçarak boyama işlemleri ve kabinler burada monte edilir. Kabin parçaları, Airbus´a ait Laupheim ve Buxtehude şehirlerindeki tesislerinde ve diğer yan sanayi fabrikalarında üretilir.
Alman-Fransız Airbus üretim antlaşması gereğince, bütün Avrupalı ve Orta Doğu müşterileri, uçaklarını Hamburg-Finkenwerder´de teslim alacak, diğer müşteriler ise Toulouse´dan teslim alacaklardır.
Türkiye ve TAI parça katılımı
Türkiye´den Tusaş Havacılık ve Uzay Sanayi (TAI) şirketi, 3 Kasım 2005 senesinde RUAG Aerospace (RA) ile imzalanan bir antlaşma gereğince, A380´ne tam sipariş adeti kadar, D-Nose Panel Gerdirme Kabuklarını Türkiye´de kendi tesislerinde üretecektir.
Airbus A380 üretiminde farklı oranda katkıları bulunan başlıca kuruluşlar:
|
|
|
|
Model çeşitleri
Şu an Airbus tarafından sadece A380 standart modeli A380-800 (eski üretim kodu A3XX-100) hem yolcu hem de kargo uçağı A380F olarak piyasaya sunuldu.
Fakat A380F kargo modelinin üretimi şu an süresiz durduruldu. Şirketin açıklamasına göre şu modellerin A380-800 standarda göre farklı olarak takip etmesi öngörülmüştür.
- A380-700 (eski üretim kodu: A3XX-50R „Extended Range“): kısaltılmış modeli: 67,9 m uzun, 481 yolcu, 4 kapı daha az, yükseltilmiş menzil tahminen 16.200 km – Boeing B 747-8I tipi bu modelin en büyük rakibi olarak görülmektedir.
- A380-800ER (eski üretim kodu: A3XX-100R): „Extended Range“, yük kapasitesi azaltılmış, daha kuvvetli jet motorlar, yükseltilmiş menzil tahminen 16.200 km
- A380-900 (eski üretim kodu: A3XX-200): uzatılmış modeli 79,4 m uzun, daha takviyeli gövde, daha kuvvetli jet motorlar, 2 kapı daha fazla, azami 960 yolcu (tek sınıf), 656 (3 sınıf), azami kalkış ağırlık 590 ton, yükseltilmiş menzil tahminen 14.200 km
Model kodlarının (-700, -800, -900) numaralarının, ilk hanesi A380 sınıf altında bir model numarası, ikinci hane ise jet motor üretici şirketini, üçüncü hane ise jet motor üretici şirketin jet motor tipini belirtecektir.
Rolls-Royce markalı yolcu A380´lerin resmî kodu A380-841´dir ve Engine-Alliance jet motorlusu A380-861 ve A380-863F ise kargo modelidir.
Rakip uçak modelleri
Airbus A380´nin aslında tam anlamda pazar rakibi yoktur, çünkü kendisi bir tip ayrı sınıf olarak görülür. Sadece proje safhasında birkaç uçak üreticisi benzeri bir sınıf uçak üretme çalışmasında bulunmuşlardır. McDonnell Douglas firması 1990 yıllarında 500 yolcu kapasiteli McDonnell Douglas MD-12 geniş gövde uçağını ve Boeing firması Boeing 747 tipinin bazında gelişmiş bir tipi Sonic Cruiser´i üretmeyi göze almışlardır. Maalesef bu proje çalışmaları tekrar rafa kaldırılmıştır.
Fakat Boeing´in 8 Temmuz 2007´de piyasaya sunduğu yeni tip uzun menzil uçağı Boeing 787 Dreamliner ve 2010´da piyasaya sürülmüş (Boeing 747-8) tipi modeli ve Airbus´un A350 türevi, piyasada A380´e rakip olabilme imkânı olduğunu veya olacağına savunanlar vardır.
Siparişler
Teknik bilgiler
| Modeller | A380-700 | A380-800 | A380-800ER | A380-800F | A380-900 |
|---|---|---|---|---|---|
| İlk uçuş | Proje safhası | 27 Nisan 2005 | Proje safhası | tahminen 2015 | Proje safhası |
| Hizmet tarihi | Proje safhası | 25 Ekim 2007 itibaren | Proje safhası | tahminen 2015 | Proje safhası |
| Ebatları | |||||
| Uzunluk | 67,90 m | 72,70 m | 79,40 m | ||
| Kanatların açısı (iki kanatın iki uç noktalar arası mesafesi | 79,80 m | ||||
| Yükseklik | 24,10 m veya daha fazla | 24,10 m | 24,10 m veya daha az | ||
| Kabin uzunluğu | 50,68 m | ||||
| Gövde çapı | 7,14 m | ||||
| Azami kabin genişliği | 5,92 m (Yukarı kat) 6,58 m (Taban kat) | ||||
| Kanat alanı | 846 m2 | ||||
| Kanat açısı | 33,5° | ||||
| Kuyruk kanatların uzunluğu | tahminen 30 m | ||||
| Ağırlık | |||||
| Azami boş ağırlık | < 361 t | 361 t | > 361 t | 402 t | > 361 t |
| Azami kalkış ağırlık | < 560 t | 560 t | > 560 t | 590 t | > 560 t |
| Azami iniş ağırlık | < 386 t | 386 t | > 386 t | 427 t | > 386 t |
| Tipik yük ağırlık | < 66,4 t | 66,4 t | 66,4 t? | 157,4 t | > 66,4 t |
| Akaryakıt kapasitesi | 310.000 l | 310.000 l | 370.000 l | 310.000 l | 370.000 l |
| Yolcu ve Mürettebat | |||||
| Kokpit mürettebatı | 2+3 | ||||
| Kabin mürettebatı | < 22 | 22 | mevcut değil | > 22 | |
| Yolcu kapasitesi (3 sınıf) | 481 | 555 | 12 | 656 | |
| Yolcu kapasitesi (Azami ) | < 853 | 853 | 12 | tahminen 960 | |
| Jet motoru | |||||
| Jet motor tipi | Proje safhası | Engine Alliance Rolls-Royce Trent 970 | Proje safhası | Engine Alliance GP7277 Rolls-Royce Trent 970 | Proje safhası |
| İtici güç | < 311 kN / Jet motor | 311 kN / Jet motor | > 311 kN / Jet motor | 363 kN / Jet motor | > 311 kN / Jet motor |
| Hız ve yükseklik | |||||
| Azami Uçuş hızı | Mach 0,89 | ||||
| Azami seyir hızı | Mach 0,87 | ||||
| En ekonomik hız | Mach 0,85 | ||||
| Menzil | tahminen 16.200 km | 15.000 km | tahminen 16.200 km | 10.400 km | tahminen 14.200 km |
| Azami tırmanma yüksekliği | 42.980 ft 13.100 m | ||||
| İniş ve Kalkış | |||||
| Gerekli ortalama pist uzunluğu | < 3.353 m | 3.353 m | > 3.353 m | 3.231 m | > 3.353 m |
| Kalkış hızı | tahminen 260 km/h | ||||
| İniş hızı | tahminen 270 km/h | ||||
| Diğer bilgiler | |||||
| Ilk teslim | Proje safhası | 15 Ekim 2007 | Proje safhası | ? | Proje safhası |
| Ilk teslim alacak şirket | Proje safhası | Singapore Airlines | Proje safhası | ? | Proje safhası |
| Fiyat (milyon ABD Doları) | < 295 (2006) | 295 (2006) | > 295 (2006) | 230 (2006) | > 295 (2006) |
Kaza ve Kırımlar
- 4 Kasım 2010 tarihinde Singapur'daki Changi Havalimanı'ndan Sydney'e gitmekte olan Qantas Havayollarına ait bir A380'in uçuş sırasında 2 numaralı motorunda arıza meydana geldi. Uçak Singapur'a başarılı bir şekilde acil iniş gerçekleştirdi. Olayda ölen ya da yaralanan kimse bulunmamaktadır.
- 29 Mart 2017 tarihinde Singapur'daki Changi Havalimanı'nda Scoot Havayolları'na ait bir 787 ile Emirates'e ait bir A380 kanat kısmından çarpıştı. Hareket halindeki 787'nin duran A380'e çarpması sonucunda A380 uçağının kanadında hafif hasar oluştu. 787'nin kanat kısmından ağır hasar aldığı olayda ölen ve yaralanan bulunmamaktadır.
Resim galerisi
-
![image]()
Red Arrows´lar tarafından kollanmış -
![image]()
İniş anı -
![image]()
A380´nin ön teker ve ana teker bölümleri -
![image]()
F-WWOW (MSN 001)´in bir performans gösterisi -
![image]()
Havada dönüş anı -
![image]()
Kalkış anı -
![image]()
Yolcu bindirme anı -
![image]()
2007´de Paris Havacılık Fuarı - Galler, Broughton'daki fabrikasından Dee Nehri boyunca Fransa'ya nakledilen bir kanadın drone görüntüleri; Mart 2020
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2022.
- ^ "New pricelist 2012". Airbus.com. 19 Ocak 2011. 6 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Aralık 2011.
- ^ "A380, the 21st century flagship, successfully completes its first flight". Airbus S.A.S. 27 Nisan 2005. 2 Mart 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ocak 2008.
- ^ . Airbus S.A.S. 27 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2007.
- ^ "A380 Specifications". Airbus S.A.S. 9 Eylül 2009 tarihinde kaynağından .
- ^ "Honey, I shrunk the A380!". . 18 Haziran 2007. 28 Eylül 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2007.
- ^ "Airbus stoppt Bau des A380-Frachters". Der Spiegel/SPIEGEL Online. 1 Mart 2007. 8 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ağustos 2007.
- ^ . 22 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "welt.de". 29 Eylül 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ağustos 2007.
- ^ . EADS (Airbus). 13 Haziran 2006. 14 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2007.
- ^ Petters, Karl Olaf (1 Eylül 2006). . ReGe Hamburg. 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2007.
- ^ . 16 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2007.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2021.
- ^ "Erste A380 am Terminal 2 in München". Airliners.net. 8 Nisan 2007. 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından .
- ^ . 16 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2007.
- ^ . 29 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2007.
- ^ DLR: DLR misst Wirbelschleppen des Airbus A380 12 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ DGLR: Aktuell 7 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ http://www.ans.dhmi.gov.tr/TR/ATCTR/dok/a380.pdf 28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Hava Seyrüsefer Daire Başkanlığı / A380 Uçaklarına Uygulanacak Ayırma Değerleri (Türkçe PDF dosyası)
- ^ BBCTurkish.com:[1] A-380'in ilk 'yolculu' uçuşu
- ^ Airbus A380 erhält gemeinsame Musterzulassung durch EASA und FAA[] Presseerklärung der EADS
- ^ Kläsgen, Michael (17 Şubat 2006). "Gebrochener Flügel - Risse im Tragwerk des Airbus A380 beschädigen dessen Ruf". Süddeutsche Zeitung. 12 Ekim 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ağustos 2007.
- ^ Mester, Volker (21 Şubat 2006). "Airbus: A380-Tragflügel sind bereits überarbeitet". Hamburger Abendblatt. 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ağustos 2007.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 6 Ekim 2007 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 24 Ağustos 2007.
- ^ . 1 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2007.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 28 Ekim 2007 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 24 Ağustos 2007.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ekim 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ağustos 2007.
- ^ http://www.tagesschau.de/aktuell/meldungen/0,1185,OID3980682_REF1_NAV,00.html []
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Airbus A380 ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Airbus Orders & Deliveries7 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Airbus-Websitesi A38012 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kalkış videosu 30 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (GFDL16 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .-CC-BY-SA5 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .-lisanslı)
- Airbus-A380-Üretim listesi 13 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Airbus A380 Airbus tarafindan uretilen dunyanin en buyuk genis govdeli yolcu ucagidir Agirligi 560 ton dur Airbus A380Emirates Havayollari na ait bir A380TuruGenis govdeli cift katliUlusal kokenUreticiAirbusIlk ucus27 Nisan 2005Hizmete giris25 Ekim 2007 Singapore AirlinesDurumuEtkinAna kullaniciEmiratesDiger kullanicilarSingapore Airlines Qantas Lufthansa Etihad Airways China Southern Qatar Airways British AirwaysUretim araligi2005 2021 16 yil Uretim sayisi251 Agustos 2022 Birim maliyeti389 9 milyon yak 300 milyon veya 252 milyon Dunyanin en buyuk yolcu ucagi A380 ilk ucusunu Fransa nin Toulouse kentinden gerceklestirmistir ve ilk ticari ucusunu 25 Ekim 2007 gunu Singapur Havayolu sirketinin Singapur Sidney arasi yapmistir A380 genis govdeli ucak sektorunde azami 853 yolcu tasima kapasitesi ile yeni bir sinif olusturur Projenin ortaya cikisi gelistirilmesi ve uretim safhalarinda Airbus A3XX kodu altinda surulmustur A380 in ust kati diger genis govdeli ucaklardan farkli olarak govde boyunca uzanir Bu sayede rakibi olan bir baska genis govdeli ucak Boeing 747 ye gore 49 daha genis kabin alani sunar Yine bu sayede standart konfigurasyonda 525 yolcu tamami ekonomi sinifi olarak duzenlenmesi durumunda 853 yolcuya kadar tasima kapasitesi arttirilabilir TarihceGelistirme amaclari Bu ucagin gelistirme amaclari cogu kez oldugu gibi ekonomiklik ve kuresellesmeden dogan zorunluluklar olmustur Zira Airbus a gore bu zorunluluklarin arasinda en onemlileri su ikisidir Birincisi bir tek ucak ve sefer ile mumkun en fazla yolcu tasima kapasitesini artirmak ikincisi ise buna dayanikli yolcu ve kilometre basi olusan zorunlu veya sabit bakim yakit pilot maaslari havaalani kullanma vergileri vs giderleri mumkun en asgari degere dusurmektir Sirketin verilerine gore bu ucak diger modern ucaklara kiyasla isletiminde 15 daha ekonomiktir Gelistirme amaclarina ulasabilmek icin yuksek derecede yeni bilesimli sanayi madde ve materyaller gelistirilip ve yeni uretim teknikleri gelistirmek zorunlu idi Bu alanda cam elyafi fiberglas takviyeli kompozit maddeler CFK Carbon fibre reinforced plastic glass fibre reinforced plastic veya cam elyafi takviyeli plastik ve sandvic yapi tekniginden buyuk oranda yararlanilmistir Ucagin bos agirligini dusurmek icin ucak govdesi sandvic konstruksiyonu ile uretilmistir Duvarlarin cidar 2 3 si Aluminyum fiberglas lif kompozit GLARE yapimindandir Sadece ic bolumunun 1 3 u sirf aluminyumdandir Rolls Royce Trent 900 jet motoruAirbus A 380 genis govde semasiEngine Alliance GP7200 jet motorlu A380 Bunun yani sira yeni gelistirilen jet motorlar sayesinde diger genis govdeli ucaklara karsi daha sessiz oldugu vurgulanir Soz konusu jet motorlar Rolls Royce tarafindan uretilen Rolls Royce Trent 900 dur ve bir dort jet motorlu sivil yolcu ucagi icin kullanilan en guclu jet motorlaridir Ic pervane capi 2 95 metredir ve saniyede 1 5 ton hava ceker Musterilerin istegi uzerine Rolls Royce motorlari yaninda Engine Alliance Pratt amp Whitney ve General Electric adli sirketin ortak urettikleri motoru da kullanilabilir Bir baska ozelligi ise diger 4 motorlu ucaklarda genelde her dort motorda thrust reverser itici guc ters cevirici ucaklarin iniste guclu sekilde fren yapmasini saglar mevcut iken A380 de sadece govdenin hemen yaninda bulunan sagli sollu en yakin motorda kullanilmasidir Nedeni ise ucagin olaganustu kanat uzunlugudur Dunyada bulunan inis pistlerinin buyuk bir orani sadece 45 ile 60 metre arasindadir Pistlerin sag ve sollarinda genelde cimen veya kum alan bulunur A380 in 2 dis motorlari bu cim ve kum alanlarin uzerinde bulunacagi icin iniste hiz kesme esnasinda bu dis motorlarin thrust reverser kullaniminda kum ve cim parcalarini motorun icine cekip boylece motorda hasara surukleyecegi korkusudur Diger baska nedeni ise dunya genelinde cogu havaalanlarinin altyapilari Boeing 747 tipi ucaga gore gecmiste tasarlanip ve genisletilmesidir Bu noktada hem Airbus hem de havaalanlari isleticilerine genisletilmede mumkun mertebe fazla finansal kosullar cikarmamaktir Airbus sirketinin aciklamasina gore A380 icin son sekiz yilda 12 milyar Euro gelistirme masrafi harcanmistir A380 ile Boeing 747 govde semalari Bu ucakta goze carpan en guncel yenilik ise ilk defa bir genis govdeli sivil yolcu ucaginda bir cift yolcu kabininin bas kismindan kuyruk kismina kadar kesintisiz mevcut olusudur Boeing 747 de ise bu cift katli yolcu kabini sadece onden ucagin uzunlugunun 1 3 de mevcuttur ve genellikle sadece 1 sinif yolcularina aittir Gelistirme esnasinda yolcu terminal isletmecileri Airbus a azami buyuklukte 80 x 80 metre box 80 m uzunluk x 80 m genislik ebatlarini zorunlu kosmuslardir Boylelikle varsayilan altyapiyi mumkun derecede kullanilabilmektedir Lakin yolcu indirme ve bindirme peronlarinda her iki kati ayni anda kullanabilmek icin hizmet yapacagi havaalanlarinda yeni iki katli indirme bindirme koruklu kopruler yapimi kacinilmaz bir noktaydi Bu gerekliligi su an dunyada sadece birkac sayili buyuk uluslararasi havaalanlari saglamaktadir Proje ve gelistirme safhalari Airbus A380 roll out Ocak 2005Airbus A380 Hamburg Finkenwerder e inis 8 Kasim 2005 Bu ucagin ilk projeleri 1980 li yillarinda yapilan calismalarina dayanir 1990 yillarinin ikinci yarisinda piyasanin elverisli gelismeleri sayesinde Airbus gelistirme projelerine baslamistir 2000 senesinde 50 adeti asan ragbet ve ilgi Letters of intent ile Airbus ucagin yapim projelerine ilk adimi atmistir Ilk deney ucagi prototip Ekim 2004 ile Ocak 2005 arasi son imalat asamasinda bulunup 18 Ocak 2005 te uretim tesislerini terk edip halka sunulmustur Bu sunulus torenine Airbus u ureten dort buyuk ulke basbakanlari Jacques Chirac Gerhard Schroder Tony Blair ve Jose Luis Rodriguez Zapatero katilmislardir MSN 5001 isimli bir prototip 2005 ten bu yana Dresden sehrinde bulunan bir ucak uretme tesisinde surekli materyal ve diger denemelerden gecirilip 25 yillik bir hizmet zaman dilimi sinavlarina tabii tutulur Burada elde edilen degerler yeni adetlere geregince uygulanir Airbus A380 ana teker bolumu ILA Berlin 2006 Ilk yolcu modeli ucak teslimati Haziran 2006 da Singapore Airlines a olacakti Asagida belirtilen sorunlardan dolayi teslimatlar bircok kez ertelenip Airbus a gore 15 Ekim 2007 de Singapore Airlines a ve 2008 yili basinda Qantas a gerceklesecektir Bu tarihlerden sonra olasi teslimat aksakliklarinda Airbus ve musterileri arasinda ozel tazminat antlasmalari imzalanmistir A380F kargo modeli ilk hesaplamalara gore 2009 senesi ilk yarida olup boylece Boeing 747 8F in ilk teslimatindan yaklasik 6 ay once gerceklesecekti Aksakliklar FedEx in siparisinin iptaline ve Emirates in siparis takaslarina yol acmistir Sonuc olarak siparis listesinde sadece UPS sin 10 adet A380 800F geriye kalmistir UPS ve Airbus a Subat 2007 de ilk olarak Mart 2007 tarihine kadar her iki tarafa zaman taninip siparis ve uretim konusunu tekrar gozden gecirme olanagi saglanmistir Bu zaman diliminde olasi bir siparis iptali her iki taraf icinde tazminat bedelinin soz konusu olmayacagi belirtilmistir 1 Mart 2007 li bir Airbus aciklamasina gore A380 800F kargo modelinin su an olumlu perspektifler saglamadigindan uretim ve teknik kapasitesini A380 yolcu modeline kaydirdiklarina deginmistir Bir Airbus sozcusune gore UPS in siparisi iptal degil sadece UPS e yeni bir teslimat zamani saglanmasindan ibarettir Bunun yani sira kargo modeli halen A380 Model serisinin bir aktif alt modelidir ve halen yeni musteri bulma cabalari surmektedir Belirlenen bilgilere gore Airbus kargo modelini 2015 tarihinden sonra musterilerine teslimati saglayacaktir 29 Ekim 2005 te Toulouse havaalani yaninda ilk olarak Frankfurt Havalimanina ucus duzenleyip yolcu indirme bindirme islem denemelerine baslanmistir A380 F WWOW prototipinin alt katinda bulunan ucus muhendis teknik bolumu 8 Kasim 2005 te Hamburg Finkenwerder havaalanina ikinci MSN 002 kodlu deney ucagi inis yapmistir Airbus 13 Haziran 2006 da bir aciklamada bulunup A380 nin teslimat tarihlerinin kabin elektrik donaniminda meydana gelen sorunlardan dolayi 6 ile 8 ay arkaya atildigini belirtmistir Bu sorunlarin birkacinin nedeni soyle aciklanmistir Farkli parca uretim tesislerinde farkli CATIA isimli CAD yazimlarin surumleri kullanilip proje ve donanimlarda yazilim uyusmazsizliklar ortaya cikmistir Bu uyusmazsizlik nedenini gidermek icin bir sure veritabanlarinda bulunan veriler manuel olarak yeni yazilim surumlerine aktarilmistir Bu sorunlar goz onunde bulundurularak 2007 de 9 adet 2008 de 26 30 adet ve 2009 da sadece 40 adet uretme kapasitesi oldugu belirtilmistir 1 Eylul 2006 da Realisierungsgesellschaft ReGe Hamburg tarafindan Hamburg Havalimaninin inis kalkis pistlerinin 2 ay daha once hizmete girecegi ve boylece Avrupali ve Orta Dogu musterilerinin ucak teslimati buradan gerceklesmesi saglanmistir Airbus A380plus Airbus A380 nin buyuk versiyonudur 933 yolcu tasiyabilir Cunku Airbus A380 nin luks merdiveni yerine daha ince merdivenler kullaniliyor Airbus gelistirilmis bir A380 olan A380plus icin bir gelistirme calismasi sunuyor Calisma aerodinamik iyilestirmeleri ozellikle yeni buyuk kanatciklar ve 4 e kadar yakit yakma tasarrufu saglayan diger kanat iyilestirmelerini icermektedir Gerekli havaalani altyapilari Avrupa Airbus A380 ucagi isletilecek havaalanlarinda bazi altyapi modifikasyonlarinin mevcudiyetini gerektirmektedir Avrupa da ilk havaalani olarak Munih Franz Josef Strauss Havalimani Nisan 2004 te A380 icin resmi izin belgesini almistir 2003 senesinde ikinci terminal yapiminda bir sira A380 park pozisyonlari dahil edilmistir Frankfurt Havalimaninda Terminal 2 de 2 gerekli indirme bindirme koruklu kopruler mevcuttur A380 filosu icin 150 milyon Avro luk hangar yapimi son asamalarindadir Zurih Havalimani 1999 ile 2004 arasi Dock Midfield Dock E bolumunde 2 adet A380 park pozisyonu hazirlanmistir Diger altyapilarin insasi surmektedir Viyana Uluslararasi Havalimani yakinda A380 standartlarina gore modifiye edilecek Koln Bonn Havalimani oncelikle A380F kargo modelini destekleyecektir Sankt Peterburg un guneyinde bulunan Pulkovo Havalimani Rusya da bulunan ilk A380 pistine simdiden sahiptir Hamburg Havalimanininda iki pistin yaninda bulunan cimen seritler suni recine ile sabitlestirilmistir thrust reverser kullanimi icin Ataturk Havalimanina 2010 yilinin eylul ayinda ilk kez inis gerceklestirmistir Emirates 2021 yilinda Istanbul Havalimani na tarifeli Airbus A380 seferleri baslatti Deneme ucuslari Ilk ucus Prototip A380 27 Nisan 2005 ilk ucusun sonunda Toulouse Blagnac Havaalani na inisteEngine Alliance GP7000 serisi motoru donanimli ilk A380 olan MSN009 Uretim seri numarasi 9 F WWEA Getafe de bulunan Airbus fabrikasini ziyaret etmek icin inis yaparken Madrid Ispanya 7 Mayis 2007 Teknik arizalar nedeniyle defalarca ertelenen ilk ucus nihayet 27 Nisan 2005 gunu binlerce seyirci karsisinda gerceklestirilmistir Ucus 3 saat 54 dakika surmustur Seri numarasi 001 ve kayit kodu F WWOW olan prototip ilk defa Toulouse Blagnac havaalanindan 421 tonluk agirlik ile kalkip Toulouse meydanlarinda ucmustur A380 nin ucus suresince her anini diger bir ucak video kamera ile izleyip bu veriler sonra degerlendirilmistir A380 de bulunan cesitli elektronik cihazlarla ucus sureci boyunca telemetri teknik bilgiler elde edilip ayni anda uydu sistemi yoluyla Toulouse da bulunan Airbus teknik merkezine gonderilmistir Ilk ucusa test kaptan pilot Jacques Rosay ve Claude Lelaie ve murettebata ucak muhendisleri Gerard Desbois Fernando Alonso Manfred Birnfeld ve Jacky Joye katilmislardir Engine Alliance GP7200 jet motorlari ile ilk ucus 25 Agustos 2006 da gerceklestirilmistir Dumen suyu turbulans testleri Her ucagin ozel bir dumen suyu turbulansi Ingilizce wake turbulence yaptigi bilinmektedir Bu turbulanslar bir ucagin hizina bagli olarak kanatlarin ustunden hizla akan havanin ucagin son kisminda birden fazla girdaplar olusturmasidir Ozellikle inis ve kalkislarda diger inmekte veya meydanda halihazir bulunan ucaklara zarar vermesini onlemek icin Airbus A380 duzenlenen testleri Temmuz ve Agustos 2006 da Deutsches Zentrum fur Luft und Raumfahrt DLR Alman Hava ve Uzaycilik Merkezi Kurumu tarafindan Oberpfaffenhofen havaalaninda basari ile bitirip gerekli uluslararasi sertifikayi almistir Bu testler sayesinde Boeing 747 400 tipi ucagi veri baz alinarak gerekli guvenlilik mesafesi olculup tespit edilmistir Uzun menzil ucus denemeleri 4 ile 8 Eylul 2006 arasi ilk yolcu ve murettebat dahil olarak uzun menzil ucus denemeleri Early Long Flights veya kisaca ELF gerceklestirilmistir 474 yolcu ile surdurulen bu denemelerde ise butun yolculara biletler 50 000 Airbus iscisi arasinda cekilen kura sonucu hediye edilmistir Murettebat ise Lufthansa tarafindan saglanmistir Yolcular bu zaman icinde yolcu konfor deneme gorevi yapmislardir Ucakta bulunan her turlu klima mutfak yemek ihtiyac giderme tesisatlari koltuk TV vs donanimlari sinavdan gecirip kendi ozel dilek ve temennilerini yetkili kuruma bildirip degerlenmesini saglamislardir Kasim ayinda Dusseldorf Kuala Lumpur Pekin Singapur Sanghay Hong Kong Tokyo Sidney Johannesburg ve Vancouver havaalanlarinda inis ve kalkis lar uygulanmistir Denemelerin bitimi ve Genel Ucus Izni 30 Kasim 2006 tarihinde A380 Vancouver den Kuzey kutubu uzeri Toulouse havaalanina gerekli son deneme ucusunu duzenleyip genel ucus izni almaya hak kazanmistir 12 Aralik 2006 da A380 Rolls Royce Trent 900 jet motorlu yolcu modeline mecburi gerekli EASA ve ABD FAA Type Certification Genel Ucus Izinleri verilmistir Sorunlar Acil durum ucak tahliyesi A380 nin Genel Ucus Izni ni elde etmesi icin gorulen en buyuk sorunlardan birisi ise ebatlari olaganustu olan bu ucagi bir olasi tehlike aninda gerekli zaman dilimi icerisinde yolcu ve murettebati tamamen tahliye Ingilizce emergency evacuation veya panik onlemek icin kisaca murettebata kodlu sekilde 3 defae v okunusu i vi etmek olmustur Uluslararasi gereksinimlere gore her ucak yolcu ve murettebat dahil tam 90 saniye icinde var olan kapilarin sadece yarisini kullanarak karanlikta tamamen tahliye edilmesi mecburidir Bu konuda muhendisler farkli zamanlama ve acil durum senaryo sorunlari yasamistir Misal on tekerlerin disa cikmamasi aninda on bolumun asagiya sarkmasi arka bolumde bulunan acil cikis kizaklarinin ise daha da yuksege tirmanmasi veya tam tersidir Bu ve benzeri sorunlar giderilmistir ve 26 Mart 2006 da Hamburg da bir deneme sinavinda acil tahliye 853 yolcu ve 20 murettebat ile tam 78 saniyede saglanmistir 29 Mart 2006 da EASA ve ABD FAA kurumlari tarafindan azami yolcu kapasitesi 853 yolcu ile tespit edilip sinirlandirilmistir Stres testleri 16 Subat 2006 da Toulouse da bir kanat egme ve bukme denemesinde bir kanatin 1 45 kati egmesinde bir kanat iki jet motoru arasindan kirilmistir Gereksinim ise 1 5 kati dir Airbus daha sonra bu sorunu 30 kilogram lik kanat takviyesi ile cozmustur Agirlik 21 Aralik 2006 da Airbus Future Programs baskani Christian Scherer ucagin artik gerekli agirlik sinirlarini icinde oldugunu aciklamistir Onceden Emirates havayollari Icra kurulu baskani CEO Tim Clark ucagin halen 5 5 ton veya net bos agirligin 1 5 fazla agir oldugunu vurgulamistir Bu rakamlar kesin olarak yanilticidir Uretim ve lojistik tesisleriBeluga ucagi ile parca nakliyatiGemi ile parca nakliyati Airbus A380 nin parcalari aynen diger Airbus tiplerinde oldugu gibi degisik uretim fabrikalarinda gerceklesmektedir Bunlar oncelikle Hamburg Finkenwerder Bremen Nordenham Buxtehude Stade Laupheim Varel Broughton Filton Nantes Saint Nazaire Toulouse Meaulte Getafe Puerto Real IllescasA380 nin parca uretim tesisleri Bu parcalar ebatlarina gore ucak gemi ve karayollari ile hepsi Toulouse a getirilip Airbus A380 burada bir butun olarak monte edilir Ayrica ayni sekilde gerekli jet motorlar da buraya getirilir Kabin bolumu haric tamamiyla monte edilen A380 Toulouse dan Hamburg Finkenwerder e ucarak boyama islemleri ve kabinler burada monte edilir Kabin parcalari Airbus a ait Laupheim ve Buxtehude sehirlerindeki tesislerinde ve diger yan sanayi fabrikalarinda uretilir Alman Fransiz Airbus uretim antlasmasi geregince butun Avrupali ve Orta Dogu musterileri ucaklarini Hamburg Finkenwerder de teslim alacak diger musteriler ise Toulouse dan teslim alacaklardir Turkiye ve TAI parca katilimi Turkiye den Tusas Havacilik ve Uzay Sanayi TAI sirketi 3 Kasim 2005 senesinde RUAG Aerospace RA ile imzalanan bir antlasma geregince A380 ne tam siparis adeti kadar D Nose Panel Gerdirme Kabuklarini Turkiye de kendi tesislerinde uretecektir Airbus A380 uretiminde farkli oranda katkilari bulunan baslica kuruluslar Alenia Aeronautica Aries Complex AS amp T Asco Industries EADS Military Eurocopter Fokker Stork GKN Hawker de Havilland Eurer Belairbus Fuji Heavy Industries Labinal Latecoere Mitsubishi Heavy Industries RUAG Aerospace Saab Sagem Socata Socatra Sogerma SONACA S A B C A TAIModel cesitleri4 buyuk ucagin karsilastirmasi Airbus A380 kirmizi Boeing 747 8I mavi Antonov An 225 yesil ve Hughes H 4 Hercules sari Su an Airbus tarafindan sadece A380 standart modeli A380 800 eski uretim kodu A3XX 100 hem yolcu hem de kargo ucagi A380F olarak piyasaya sunuldu Fakat A380F kargo modelinin uretimi su an suresiz durduruldu Sirketin aciklamasina gore su modellerin A380 800 standarda gore farkli olarak takip etmesi ongorulmustur A380 700 eski uretim kodu A3XX 50R Extended Range kisaltilmis modeli 67 9 m uzun 481 yolcu 4 kapi daha az yukseltilmis menzil tahminen 16 200 km Boeing B 747 8I tipi bu modelin en buyuk rakibi olarak gorulmektedir A380 800ER eski uretim kodu A3XX 100R Extended Range yuk kapasitesi azaltilmis daha kuvvetli jet motorlar yukseltilmis menzil tahminen 16 200 km A380 900 eski uretim kodu A3XX 200 uzatilmis modeli 79 4 m uzun daha takviyeli govde daha kuvvetli jet motorlar 2 kapi daha fazla azami 960 yolcu tek sinif 656 3 sinif azami kalkis agirlik 590 ton yukseltilmis menzil tahminen 14 200 km Model kodlarinin 700 800 900 numaralarinin ilk hanesi A380 sinif altinda bir model numarasi ikinci hane ise jet motor uretici sirketini ucuncu hane ise jet motor uretici sirketin jet motor tipini belirtecektir Rolls Royce markali yolcu A380 lerin resmi kodu A380 841 dir ve Engine Alliance jet motorlusu A380 861 ve A380 863F ise kargo modelidir Rakip ucak modelleriMcDonnell Douglas MD 12 proje cizimi Airbus A380 nin aslinda tam anlamda pazar rakibi yoktur cunku kendisi bir tip ayri sinif olarak gorulur Sadece proje safhasinda birkac ucak ureticisi benzeri bir sinif ucak uretme calismasinda bulunmuslardir McDonnell Douglas firmasi 1990 yillarinda 500 yolcu kapasiteli McDonnell Douglas MD 12 genis govde ucagini ve Boeing firmasi Boeing 747 tipinin bazinda gelismis bir tipi Sonic Cruiser i uretmeyi goze almislardir Maalesef bu proje calismalari tekrar rafa kaldirilmistir Fakat Boeing in 8 Temmuz 2007 de piyasaya sundugu yeni tip uzun menzil ucagi Boeing 787 Dreamliner ve 2010 da piyasaya surulmus Boeing 747 8 tipi modeli ve Airbus un A350 turevi piyasada A380 e rakip olabilme imkani oldugunu veya olacagina savunanlar vardir SiparislerTeknik bilgilerModeller A380 700 A380 800 A380 800ER A380 800F A380 900Ilk ucus Proje safhasi 27 Nisan 2005 Proje safhasi tahminen 2015 Proje safhasiHizmet tarihi Proje safhasi 25 Ekim 2007 itibaren Proje safhasi tahminen 2015 Proje safhasiEbatlariUzunluk 67 90 m 72 70 m 79 40 mKanatlarin acisi iki kanatin iki uc noktalar arasi mesafesi 79 80 mYukseklik 24 10 m veya daha fazla 24 10 m 24 10 m veya daha azKabin uzunlugu 50 68 mGovde capi 7 14 mAzami kabin genisligi 5 92 m Yukari kat 6 58 m Taban kat Kanat alani 846 m2Kanat acisi 33 5 Kuyruk kanatlarin uzunlugu tahminen 30 mAgirlikAzami bos agirlik lt 361 t 361 t gt 361 t 402 t gt 361 tAzami kalkis agirlik lt 560 t 560 t gt 560 t 590 t gt 560 tAzami inis agirlik lt 386 t 386 t gt 386 t 427 t gt 386 tTipik yuk agirlik lt 66 4 t 66 4 t 66 4 t 157 4 t gt 66 4 tAkaryakit kapasitesi 310 000 l 310 000 l 370 000 l 310 000 l 370 000 lYolcu ve MurettebatKokpit murettebati 2 3Kabin murettebati lt 22 22 mevcut degil gt 22Yolcu kapasitesi 3 sinif 481 555 12 656Yolcu kapasitesi Azami lt 853 853 12 tahminen 960Jet motoruJet motor tipi Proje safhasi Engine Alliance Rolls Royce Trent 970 Proje safhasi Engine Alliance GP7277 Rolls Royce Trent 970 Proje safhasiItici guc lt 311 kN Jet motor 311 kN Jet motor gt 311 kN Jet motor 363 kN Jet motor gt 311 kN Jet motorHiz ve yukseklikAzami Ucus hizi Mach 0 89Azami seyir hizi Mach 0 87En ekonomik hiz Mach 0 85Menzil tahminen 16 200 km 15 000 km tahminen 16 200 km 10 400 km tahminen 14 200 kmAzami tirmanma yuksekligi 42 980 ft 13 100 mInis ve KalkisGerekli ortalama pist uzunlugu lt 3 353 m 3 353 m gt 3 353 m 3 231 m gt 3 353 mKalkis hizi tahminen 260 km hInis hizi tahminen 270 km hDiger bilgilerIlk teslim Proje safhasi 15 Ekim 2007 Proje safhasi Proje safhasiIlk teslim alacak sirket Proje safhasi Singapore Airlines Proje safhasi Proje safhasiFiyat milyon ABD Dolari lt 295 2006 295 2006 gt 295 2006 230 2006 gt 295 2006 Kaza ve Kirimlar4 Kasim 2010 tarihinde Singapur daki Changi Havalimani ndan Sydney e gitmekte olan Qantas Havayollarina ait bir A380 in ucus sirasinda 2 numarali motorunda ariza meydana geldi Ucak Singapur a basarili bir sekilde acil inis gerceklestirdi Olayda olen ya da yaralanan kimse bulunmamaktadir 29 Mart 2017 tarihinde Singapur daki Changi Havalimani nda Scoot Havayollari na ait bir 787 ile Emirates e ait bir A380 kanat kismindan carpisti Hareket halindeki 787 nin duran A380 e carpmasi sonucunda A380 ucaginin kanadinda hafif hasar olustu 787 nin kanat kismindan agir hasar aldigi olayda olen ve yaralanan bulunmamaktadir Resim galerisiRed Arrows lar tarafindan kollanmis Inis ani A380 nin on teker ve ana teker bolumleri F WWOW MSN 001 in bir performans gosterisi Havada donus ani Kalkis ani Yolcu bindirme ani 2007 de Paris Havacilik Fuari source source source source source source source Galler Broughton daki fabrikasindan Dee Nehri boyunca Fransa ya nakledilen bir kanadin drone goruntuleri Mart 2020Kaynakca Arsivlenmis kopya 10 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Agustos 2022 New pricelist 2012 Airbus com 19 Ocak 2011 6 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Aralik 2011 A380 the 21st century flagship successfully completes its first flight Airbus S A S 27 Nisan 2005 2 Mart 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Ocak 2008 Airbus S A S 27 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2007 A380 Specifications Airbus S A S 9 Eylul 2009 tarihinde kaynagindan Honey I shrunk the A380 18 Haziran 2007 28 Eylul 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2007 Airbus stoppt Bau des A380 Frachters Der Spiegel SPIEGEL Online 1 Mart 2007 8 Agustos 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Agustos 2007 22 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi welt de 29 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Agustos 2007 EADS Airbus 13 Haziran 2006 14 Subat 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Agustos 2007 Petters Karl Olaf 1 Eylul 2006 ReGe Hamburg 27 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Agustos 2007 16 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Agustos 2007 Arsivlenmis kopya 14 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2021 Erste A380 am Terminal 2 in Munchen Airliners net 8 Nisan 2007 30 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan 16 Nisan 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Agustos 2007 29 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Agustos 2007 DLR DLR misst Wirbelschleppen des Airbus A380 12 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde DGLR Aktuell 7 Agustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde http www ans dhmi gov tr TR ATCTR dok a380 pdf 28 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hava Seyrusefer Daire Baskanligi A380 Ucaklarina Uygulanacak Ayirma Degerleri Turkce PDF dosyasi BBCTurkish com 1 A 380 in ilk yolculu ucusu Airbus A380 erhalt gemeinsame Musterzulassung durch EASA und FAA olu kirik baglanti Presseerklarung der EADS Klasgen Michael 17 Subat 2006 Gebrochener Flugel Risse im Tragwerk des Airbus A380 beschadigen dessen Ruf Suddeutsche Zeitung 12 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Agustos 2007 Mester Volker 21 Subat 2006 Airbus A380 Tragflugel sind bereits uberarbeitet Hamburger Abendblatt 28 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Agustos 2007 Arsivlenmis kopya PDF 6 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 24 Agustos 2007 1 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Agustos 2007 Arsivlenmis kopya PDF 28 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 24 Agustos 2007 Arsivlenmis kopya 8 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Agustos 2007 http www tagesschau de aktuell meldungen 0 1185 OID3980682 REF1 NAV 00 html yalin URL Dis baglantilarWikimedia Commons ta Airbus A380 ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Airbus Orders amp Deliveries7 Eylul 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Airbus Websitesi A38012 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kalkis videosu 30 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde GFDL16 Eylul 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde CC BY SA5 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde lisansli Airbus A380 Uretim listesi 13 Agustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde