Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
| Zooloji Dalları |
Entomoloji (Antik Yunanca ἔντομον (entomon) 'böcek' ve -λογία (-logia) 'çalışma' kelimelerinden)böceklerin bilimsel çalışmasıdır ve zoolojinin bir dalıdır. Geçmişte böcek terimi daha az spesifikti ve tarihsel olarak entomolojinin tanımı, örümceğimsiler, çok bacaklılar ve kabuklular gibi diğer eklembacaklı gruplarındaki hayvanların incelenmesini de içerirdi. Bu daha geniş anlam, gayriresmi kullanımda hala karşılaşılabilir.
 Farklı takımlardan böceklerin çeşitliliği |
Zooloji içerisinde sınıflandırılan diğer birçok alan gibi, entomoloji de takson temelli bir kategoridir. Böceklerle ilgili araştırmalara odaklanan her türlü bilimsel çalışma, tanımı gereği entomolojidir. Bu nedenle entomoloji, moleküler genetik, çevresel arkeoloji, davranış, nörobilim, biyomekanik, biyokimya, sistematik, fizyoloji, gelişim biyolojisi, ekoloji, morfoloji ve paleontoloji gibi çok çeşitli konuların bir kesitiyle örtüşmektedir.
Bilinen tüm türlerin üçte ikisinden fazlası yani 1,3 milyondan fazla böcek türü tanımlanmıştır. Bazı böcek türleri yaklaşık 400 milyon yıl öncesine dayanır. İnsanlar ve Dünya'daki diğer yaşam şekilleriyle birçok türde etkileşimleri vardır. Örneğin, Photinus pyralis gibi türler, özellikle son yıllarda çok sayıda araştırmanın konusu olan ışık yayan organlarında biyolüminesans reaksiyonları gerçekleştirir.
Uzmanlarına entomolog ya da böcek bilimci adı verilir.
Hayvanlar âleminin en kalabalık sınıfı olan böcek (Latince: insecta), 700.000'i aşkın bilinen türün yanı sıra en az o kadar tanımlanmamış böcek türünü kapsar. Böylesine zengin bir tür çeşitliliği gösteren böcekler, doğal olarak insan yaşamında öbür hayvanlardan çok daha büyük bir önem taşır.
Biyolojinin diğer alanları gibi entomoloji de birçok alt dala (ekoloji, etoloji, fizyoloji, sistematik entomoloji vs.) ayrılmıştır. Bu alt dalların çoğunda hem uygulamalı, hem de sırf araştırmaya yönelik çalışmalar yapılır. Uygulamalı entomoloji çalışmaları böcekleri zararları ve yararları açısından incelerken kuramsal araştırmaların amacı, bütün böceklere ilişkin temel bilgileri toplamaktadır. Uygulamalı entomoloji, tarla ve bahçe bitkileri yetiştiriciliği ile ormancılık gibi alanlarla yakından ilişkilidir.
Bugün çağdaş entomoloji çalışmalarının odak noktası hâlâ taksonominin tanımlama evresindedir ve Pulkanatlılar (Latince: lepidoptera) takımından kelebekler ve güveler gibi en iyi incelenmiş gruplarda bile sürekli yeni türler tanımlanmaktadır. Larva ve erişkin biçimleri birbirinden çok farklı olan bütün başkalaşmalı böceklerin erişkinleri dışında böceklerin hayat evrelerini tanımlamak genellikle son derece güçtür.
Tarihçe
Entomoloji, tarih öncesi zamanlardan neredeyse tüm insan kültürlerine, özellikle tarım (özellikle biyolojik kontrol ve arıcılık) bağlamında kök salmıştır. Doğal Roma filozofu Yaşlı Plinius (MS 23-79) böcek çeşitleri hakkında bir kitap yazarken, bilim adamı Kufe'li İbn el-A'rābī (MS 760-845) sinekler hakkında Kitāb al-Dabāb (Arapça: كتاب الذباب) adlı bir kitap yazdı. Ancak modern anlamda bilimsel çalışma nispeten yakın bir zamanda, 16. yüzyılda başladı.
Ulisse Aldrovandi'nin Latince: De Animalibus Insectis (Böcek Hayvanları Hakkında) adlı eseri 1602'de yayımlandı. Mikroskopist Jan Swammerdam böceklerin üreme organlarını ve başkalaşım'ı doğru bir şekilde anlatan Böceklerin Tarihi’ni yayımladı.
1705'te, Maria Sibylla Merian Hollanda Surinam'ın tropikal böcekleri hakkında Latince: Metamorfoz Insectorum Surinamensium adlı kitabı yayımladı.
Türlerin isimlendirilmesi ve sınıflandırılmasıyla ilişkili erken dönem entomolojik çalışmalar, ağırlıklı olarak Avrupa'da merak kabinleri tutma uygulamasını izledi. Bu koleksiyonculuk modası, doğa tarihi topluluklarının, özel koleksiyon sergilerinin ve iletişimleri ve yeni türlerin dokümantasyonunu kaydetmek için günlüklerin oluşumuna yol açtı. Koleksiyoncuların çoğu aristokrasiden geliyordu ve orada dünya çapında koleksiyoncular ve tüccarları içeren bir ticaret gelişti.
Bu, "kahraman entomoloji çağı" olarak adlandırılmıştır. William Kirby, İngiltere'de entomolojinin babası olarak kabul edilir. William Spence ile işbirliği yaparak, konunun temel metni olarak kabul edilen kesin bir entomoloji ansiklopedisi olan Entomolojiye Giriş 'i yayınladı. Ayrıca, 1833'te Londra'da, dünyadaki en eski bu tür topluluklardan biri olan Kraliyet Entomoloji Derneği'nin kurulmasına yardımcı oldu; Aurelian Derneği gibi daha önceki öncüller 1740'lara kadar uzanmaktadır. 19. yüzyılın sonlarında, tarımın ve sömürge ticaretinin büyümesi, üniversitenin yükselişi ve biyoloji alanında eğitimle ilişkilendirilen profesyonel entomologu yaratan "ekonomik entomoloji çağı"nı doğurdu.
Entomoloji 19. ve 20. yüzyıllarda hızla gelişti ve Charles Darwin, Jean-Henri Fabre, Vladimir Nabokov, Karl von Frisch (1973 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi) ve iki kez Pulitzer Ödülü kazanan E. O. Wilson gibi önemli şahsiyetler de dahil olmak üzere çok sayıda kişi tarafından incelendi.
Ayrıca, Smithsonian Ulusal Doğa Tarihi Müzesi'ndeki Sophie Lutterlough gibi müze küratörlüğü ve araştırma yardımı yoluyla entomolog olan kişilerin de bir geçmişi vardır. Böcek tanımlama, kelebekler ve (daha az ölçüde) yusufçuklar en popüler olanlar olmak üzere giderek yaygınlaşan bir hobidir.
Çoğu böcek, Hymenoptera (arılar, eşek arıları ve karıncalar) veya Coleoptera (böcekler) gibi takımlara kolayca tahsis edilebilir. Ancak, cins veya tür tanımlama genellikle yalnızca tanımlama anahtarları ve monografiler kullanılarak mümkündür. Böcek sınıfı çok sayıda tür içerdiğinden (sadece 330.000'den fazla böcek türü) ve bunları ayıran özellikler alışılmadık ve genellikle belirsiz (veya mikroskop olmadan görünmez) olduğundan, bu genellikle bir uzman için bile çok zordur. Bu, örneğin Daisy, ABIS, SPIDA ve Draw-wing gibi böcekleri hedef alan otomatik tür tanımlama sistemlerinin geliştirilmesine yol açmıştır.
Dalları
- Adli entomoloji ya da medikokriminal entomoloji: adli tıbba yardımcı olan ya da onun yetersiz kaldığı durumlarda ceset üzerinde bulunan böcek ve diğer eklembacaklıların ergin ve larvalarından maktulün ("cesedin") ölüm zamanını doğruya yakınlıkta ya da yaklaşık olarak tahmin etmeye çalışan bir bilim dalıdır.
- ya da araknoentomoloji: Böcekler sınıfının Latince: Diptera, Latince: , Latince: phthiraptera, Latince: siphonaptera ve takımlarından böceklerin, örümceğimsiler (Latince: arachnida) sınıfının Latince: acari alt sınıfından iki takımda (Latince: acariformes ve Latince: ) toplanan uyuz böceği, kene ve akarların ve kabuklular (Latince: crustacea) filumundan hayvan sağlığını tehdit eden eklembacaklıları inceler. içinde bir alt bölümdür.
- Etnoentomoloji: Böceklerin halk üzerindeki etkilerini konu edinir.
- Medikal entomoloji: Bakteri, virüs, parazit ve mantar enfeksiyonlarını taşıyan vektör böceklerin ve geniş anlamda artropodların (eklembacaklılar) insanlarda oluşturdukları hastalıkları, tedavilerini, teşhis yöntemlerini ve tıbbi biyolojisini inceler.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Henry George Liddell ve Robert Scott (1980). A Greek-English Lexicon (Abridged bas.). Birleşik Krallık: Oxford University Press. ISBN .
- ^ "Entomoloji". entofito.com. 13 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2016.
- ^ Chapman, A. D. (2009). Numbers of living species in Australia and the World (2 bas.). Canberra: Australian Biological Resources Study. ss. 60pp. ISBN . 19 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2007.
- ^ Naturalis Historia, 11 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 17 Eylül 2024
- ^ Antonio Saltini, Storia delle scienze agrarie, 4 vols, Bologna 1984–89, , , ,
- ^ "Entomology". Encyclopaedia Britannica. 21 Mart 2024. 18 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2024.
- ^ Kristensen, Niels P. (1999). "Historical Introduction". Kristensen, Niels P. (Ed.). Lepidoptera, moths and butterflies: Evolution, Systematics and Biogeography. Volume 4, Part 35 of Handbuch der Zoologie:Eine Naturgeschichte der Stämme des Tierreiches. Arthropoda: Insecta. Walter de Gruyter. s. 1. ISBN .
- ^ Elias, Scott A. (2014). "A Brief History of the Changing Occupations and Demographics of Coleopterists from the 18th Through the 20th Century". Journal of the History of Biology. 47 (2). ss. 213-242. doi:10.1007/s10739-013-9365-9. JSTOR 43863376. (PMID) 23928824.
- ^ Clark, John F.M. (2009). Bugs and the Victorians. Yale University Press. ss. 26-27. ISBN .
- ^ "Karl von Frisch – Nobel Lecture: Decoding the Language of the Bee". 5 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2024.
- ^ Starrs, Siobhan (10 Ağustos 2010). "A Scientist and a Tinkerer – A Story in a Frame". National Museum of Natural History Unearthed. National Museum of Natural History. 19 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2017.
- ^ Prudic, KL; McFarland, KP; Oliver, JC; Hutchinson, RA; Long, EC; Kerr, JT; Larrivée, M (18 Mayıs 2017). "eButterfly: Leveraging Massive Online Citizen Science for Butterfly Consevation". Insects. 8 (2). s. 53. doi:10.3390/insects8020053. (PMC) 5492067 $2. (PMID) 28524117.
- ^ Bried, Jason; Ries, Leslie; Smith, Brenda; Patten, Michael; Abbott, John; Ball-Damerow, Joan; Cannings, Robert; Cordero-Rivera, Adolfo; Córdoba-Aguilar, Alex; De Marco, Paulo; Dijkstra, Klaas-Douwe; Dolný, Aleš; van Grunsven, Roy; Halstead, David; Harabiš, Filip; Hassall, Christopher; Jeanmougin, Martin; Jones, Colin; Juen, Leandro; Kalkman, Vincent; Kietzka, Gabriella; Mazzacano, Celeste Searles; Orr, Albert; Perron, Mary Ann; Rocha-Ortega, Maya; Sahlén, Göran; Samways, Michael; Siepielski, Adam; Simaika, John; Suhling, Frank; Underhill, Les; White, Erin (16 Ekim 2020). "Towards Global Volunteer Monitoring of Odonate Abundance". BioScience. 70 (10). ss. 914-923. doi:10.1093/biosci/biaa092. 3 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2024.
Dış bağlantılar
- Centre for Entomological Studies Ankara (CESA) 26 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Türkiye Entomoloji Derneği sitesi 9 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
ZoolojiZooloji DallariAkaroloji Araknoloji Entomoloji Etoloji Herpetoloji Ihtiyoloji Mammaloji Mirmekoloji Noroetoloji Kus bilimi Paleozooloji Paleontoloji Protozooloji Setoloji Entomoloji Antik Yunanca ἔntomon entomon bocek ve logia logia calisma kelimelerinden boceklerin bilimsel calismasidir ve zoolojinin bir dalidir Gecmiste bocek terimi daha az spesifikti ve tarihsel olarak entomolojinin tanimi orumcegimsiler cok bacaklilar ve kabuklular gibi diger eklembacakli gruplarindaki hayvanlarin incelenmesini de icerirdi Bu daha genis anlam gayriresmi kullanimda hala karsilasilabilir Farkli takimlardan boceklerin cesitliligi Zooloji icerisinde siniflandirilan diger bircok alan gibi entomoloji de takson temelli bir kategoridir Boceklerle ilgili arastirmalara odaklanan her turlu bilimsel calisma tanimi geregi entomolojidir Bu nedenle entomoloji molekuler genetik cevresel arkeoloji davranis norobilim biyomekanik biyokimya sistematik fizyoloji gelisim biyolojisi ekoloji morfoloji ve paleontoloji gibi cok cesitli konularin bir kesitiyle ortusmektedir Bilinen tum turlerin ucte ikisinden fazlasi yani 1 3 milyondan fazla bocek turu tanimlanmistir Bazi bocek turleri yaklasik 400 milyon yil oncesine dayanir Insanlar ve Dunya daki diger yasam sekilleriyle bircok turde etkilesimleri vardir Ornegin Photinus pyralis gibi turler ozellikle son yillarda cok sayida arastirmanin konusu olan isik yayan organlarinda biyoluminesans reaksiyonlari gerceklestirir Uzmanlarina entomolog ya da bocek bilimci adi verilir Hayvanlar aleminin en kalabalik sinifi olan bocek Latince insecta 700 000 i askin bilinen turun yani sira en az o kadar tanimlanmamis bocek turunu kapsar Boylesine zengin bir tur cesitliligi gosteren bocekler dogal olarak insan yasaminda obur hayvanlardan cok daha buyuk bir onem tasir Biyolojinin diger alanlari gibi entomoloji de bircok alt dala ekoloji etoloji fizyoloji sistematik entomoloji vs ayrilmistir Bu alt dallarin cogunda hem uygulamali hem de sirf arastirmaya yonelik calismalar yapilir Uygulamali entomoloji calismalari bocekleri zararlari ve yararlari acisindan incelerken kuramsal arastirmalarin amaci butun boceklere iliskin temel bilgileri toplamaktadir Uygulamali entomoloji tarla ve bahce bitkileri yetistiriciligi ile ormancilik gibi alanlarla yakindan iliskilidir Bugun cagdas entomoloji calismalarinin odak noktasi hala taksonominin tanimlama evresindedir ve Pulkanatlilar Latince lepidoptera takimindan kelebekler ve guveler gibi en iyi incelenmis gruplarda bile surekli yeni turler tanimlanmaktadir Larva ve eriskin bicimleri birbirinden cok farkli olan butun baskalasmali boceklerin eriskinleri disinda boceklerin hayat evrelerini tanimlamak genellikle son derece guctur TarihceEntomoloji Dernegi Islemlerinden bir levha 1848Bu 100 Trigonopterus turu DNA barkodlamasi kullanilarak ayni anda tanimlanmistir Entomoloji tarih oncesi zamanlardan neredeyse tum insan kulturlerine ozellikle tarim ozellikle biyolojik kontrol ve aricilik baglaminda kok salmistir Dogal Roma filozofu Yasli Plinius MS 23 79 bocek cesitleri hakkinda bir kitap yazarken bilim adami Kufe li Ibn el A rabi MS 760 845 sinekler hakkinda Kitab al Dabab Arapca كتاب الذباب adli bir kitap yazdi Ancak modern anlamda bilimsel calisma nispeten yakin bir zamanda 16 yuzyilda basladi Ulisse Aldrovandi nin Latince De Animalibus Insectis Bocek Hayvanlari Hakkinda adli eseri 1602 de yayimlandi Mikroskopist Jan Swammerdam boceklerin ureme organlarini ve baskalasim i dogru bir sekilde anlatan Boceklerin Tarihi ni yayimladi 1705 te Maria Sibylla Merian Hollanda Surinam in tropikal bocekleri hakkinda Latince Metamorfoz Insectorum Surinamensium adli kitabi yayimladi Turlerin isimlendirilmesi ve siniflandirilmasiyla iliskili erken donem entomolojik calismalar agirlikli olarak Avrupa da merak kabinleri tutma uygulamasini izledi Bu koleksiyonculuk modasi doga tarihi topluluklarinin ozel koleksiyon sergilerinin ve iletisimleri ve yeni turlerin dokumantasyonunu kaydetmek icin gunluklerin olusumuna yol acti Koleksiyoncularin cogu aristokrasiden geliyordu ve orada dunya capinda koleksiyoncular ve tuccarlari iceren bir ticaret gelisti Bu kahraman entomoloji cagi olarak adlandirilmistir William Kirby Ingiltere de entomolojinin babasi olarak kabul edilir William Spence ile isbirligi yaparak konunun temel metni olarak kabul edilen kesin bir entomoloji ansiklopedisi olan Entomolojiye Giris i yayinladi Ayrica 1833 te Londra da dunyadaki en eski bu tur topluluklardan biri olan Kraliyet Entomoloji Dernegi nin kurulmasina yardimci oldu Aurelian Dernegi gibi daha onceki onculler 1740 lara kadar uzanmaktadir 19 yuzyilin sonlarinda tarimin ve somurge ticaretinin buyumesi universitenin yukselisi ve biyoloji alaninda egitimle iliskilendirilen profesyonel entomologu yaratan ekonomik entomoloji cagi ni dogurdu Entomoloji 19 ve 20 yuzyillarda hizla gelisti ve Charles Darwin Jean Henri Fabre Vladimir Nabokov Karl von Frisch 1973 Nobel Fizyoloji veya Tip Odulu sahibi ve iki kez Pulitzer Odulu kazanan E O Wilson gibi onemli sahsiyetler de dahil olmak uzere cok sayida kisi tarafindan incelendi Ayrica Smithsonian Ulusal Doga Tarihi Muzesi ndeki Sophie Lutterlough gibi muze kuratorlugu ve arastirma yardimi yoluyla entomolog olan kisilerin de bir gecmisi vardir Bocek tanimlama kelebekler ve daha az olcude yusufcuklar en populer olanlar olmak uzere giderek yayginlasan bir hobidir Cogu bocek Hymenoptera arilar esek arilari ve karincalar veya Coleoptera bocekler gibi takimlara kolayca tahsis edilebilir Ancak cins veya tur tanimlama genellikle yalnizca tanimlama anahtarlari ve monografiler kullanilarak mumkundur Bocek sinifi cok sayida tur icerdiginden sadece 330 000 den fazla bocek turu ve bunlari ayiran ozellikler alisilmadik ve genellikle belirsiz veya mikroskop olmadan gorunmez oldugundan bu genellikle bir uzman icin bile cok zordur Bu ornegin Daisy ABIS SPIDA ve Draw wing gibi bocekleri hedef alan otomatik tur tanimlama sistemlerinin gelistirilmesine yol acmistir DallariAdli entomoloji ya da medikokriminal entomoloji adli tibba yardimci olan ya da onun yetersiz kaldigi durumlarda ceset uzerinde bulunan bocek ve diger eklembacaklilarin ergin ve larvalarindan maktulun cesedin olum zamanini dogruya yakinlikta ya da yaklasik olarak tahmin etmeye calisan bir bilim dalidir ya da araknoentomoloji Bocekler sinifinin Latince Diptera Latince Latince phthiraptera Latince siphonaptera ve takimlarindan boceklerin orumcegimsiler Latince arachnida sinifinin Latince acari alt sinifindan iki takimda Latince acariformes ve Latince toplanan uyuz bocegi kene ve akarlarin ve kabuklular Latince crustacea filumundan hayvan sagligini tehdit eden eklembacaklilari inceler icinde bir alt bolumdur Etnoentomoloji Boceklerin halk uzerindeki etkilerini konu edinir Medikal entomoloji Bakteri virus parazit ve mantar enfeksiyonlarini tasiyan vektor boceklerin ve genis anlamda artropodlarin eklembacaklilar insanlarda olusturduklari hastaliklari tedavilerini teshis yontemlerini ve tibbi biyolojisini inceler Ayrica bakinizEntomologlar listesiKaynakca Henry George Liddell ve Robert Scott 1980 A Greek English Lexicon Abridged bas Birlesik Krallik Oxford University Press ISBN 0 19 910207 4 Entomoloji entofito com 13 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2016 Chapman A D 2009 Numbers of living species in Australia and the World 2 bas Canberra Australian Biological Resources Study ss 60pp ISBN 978 0 642 56850 2 19 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ekim 2007 Naturalis Historia 11 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi erisim tarihi 17 Eylul 2024 Antonio Saltini Storia delle scienze agrarie 4 vols Bologna 1984 89 88 206 2412 5 88 206 2413 3 88 206 2414 1 88 206 2415 X Entomology Encyclopaedia Britannica 21 Mart 2024 18 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2024 Kristensen Niels P 1999 Historical Introduction Kristensen Niels P Ed Lepidoptera moths and butterflies Evolution Systematics and Biogeography Volume 4 Part 35 of Handbuch der Zoologie Eine Naturgeschichte der Stamme des Tierreiches Arthropoda Insecta Walter de Gruyter s 1 ISBN 978 3 11 015704 8 Elias Scott A 2014 A Brief History of the Changing Occupations and Demographics of Coleopterists from the 18th Through the 20th Century Journal of the History of Biology 47 2 ss 213 242 doi 10 1007 s10739 013 9365 9 JSTOR 43863376 PMID 23928824 Clark John F M 2009 Bugs and the Victorians Yale University Press ss 26 27 ISBN 978 0300150919 Karl von Frisch Nobel Lecture Decoding the Language of the Bee 5 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2024 Starrs Siobhan 10 Agustos 2010 A Scientist and a Tinkerer A Story in a Frame National Museum of Natural History Unearthed National Museum of Natural History 19 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mart 2017 Prudic KL McFarland KP Oliver JC Hutchinson RA Long EC Kerr JT Larrivee M 18 Mayis 2017 eButterfly Leveraging Massive Online Citizen Science for Butterfly Consevation Insects 8 2 s 53 doi 10 3390 insects8020053 PMC 5492067 2 PMID 28524117 Bried Jason Ries Leslie Smith Brenda Patten Michael Abbott John Ball Damerow Joan Cannings Robert Cordero Rivera Adolfo Cordoba Aguilar Alex De Marco Paulo Dijkstra Klaas Douwe Dolny Ales van Grunsven Roy Halstead David Harabis Filip Hassall Christopher Jeanmougin Martin Jones Colin Juen Leandro Kalkman Vincent Kietzka Gabriella Mazzacano Celeste Searles Orr Albert Perron Mary Ann Rocha Ortega Maya Sahlen Goran Samways Michael Siepielski Adam Simaika John Suhling Frank Underhill Les White Erin 16 Ekim 2020 Towards Global Volunteer Monitoring of Odonate Abundance BioScience 70 10 ss 914 923 doi 10 1093 biosci biaa092 3 Haziran 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2024 Dis baglantilarCentre for Entomological Studies Ankara CESA 26 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Turkiye Entomoloji Dernegi sitesi 9 Subat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi