Doğu Slav isimleri, Rusya'da ve daha önce Rus İmparatorluğu veya Sovyetler Birliği'nin bir parçası olan bazı ülkelerde bir kişinin doğum adını ve tanımlamanın geleneksel yoludur.
Rusya, Beyaz Rusya, Ukrayna, Kazakistan, Türkmenistan, Özbekistan'da yaygın olarak ve daha az ölçüde Kırgızistan, Tacikistan, Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan'da kullanılmaktadır. Adını Belarusça, Rusça, Rusince ve Ukraynaca dillerinin ait olduğu Doğu Slav dilleri grubundan almıştır. Sistem, genel olarak aşağıdaki tablodaki gibi işler:
İsim | Belarusça örnek | Rusça örnek | Ukraynaca örnek |
---|---|---|---|
İsim (doğum adı) | Уладзімір (Uladzimir) | Владимир (Vladimir) | Володимир (Volodimir) |
Антонавіч (Antonaviç) | Антонович (Antonoviç) | Антонович (Antonoviç) | |
Soyadı | Іваноў (İvanoŭ) | Иванов (İvanov) | Іванів (İvaniv) |
Doğum adları
Doğu Slav ebeveynleri, yeni doğan bir çocuk için bir seçer. Doğu Slav dillerindeki doğum adlarının çoğu iki kaynaktan gelir:
- Doğu Ortodoks Kilisesi geleneği
Hemen hemen tüm ilk isimler tek kelimeden oluşur. Çift adlar (örneğin, Jean-Luc gibi) çok nadirdir ve yabancı kökenlidir. Bu adların çoğu kısa çizgiyle yazılır: Mariya-Tereza gibi.
Erkek isimleri
Belarusça | Rusça | Ukraynaca | Latin alfabesiyle (sırasıyla Belarusça/ Rusça/Ukraynaca) | Köken | Notlar |
---|---|---|---|---|---|
Іван, Ян | Иван, Ян | Іван, Ян | /Yan | İbranice | Türkçede Yahya, Batı dillerinde John isminin Doğu Slav eşdeğeri |
Якуб, Якаў | Иаков, Яков | Яків | Yakub, Yakaŭ/İakov, Yakov/Yakiv | İbranice | Türkçede Yakub/Yakup, Batı'da /Jacob isminin eşdeğeri |
Ілля | Илья | Ілля | İllya//İllya | İbranice | Türkçede İlyas, Batı'da Elijah isminin eşdeğeri |
Мікалай, Мікола | Николай | Микола | Mikalay, Mikola/Nikolay/Mikola, Mikolay | Yunanca | "Halk(ın) Zaferi" anlamına gelen Nikolas isminin eşdeğeri |
Барыс | Борис | Борис | Barıs//Boris | İdil Bulgarcası | belirsiz, muhtemelen "kurt", "kısa" veya "kar leoparı" |
Уладзімір | Владимир | Володимир | Uladzimir//Volodimir | Slavca | "büyük/ünlü bey, lord" anlamına gelir. (-мир eki, мѣръ kelimesinden gelir ve міръ veya миръ ile alakalı değildir) İskandinav Valdemar ismine eşdeğerdir. |
Пётр, Пятро, Пятрусь | Пётр | Петро | Pyotr, Pyatro, Pyatrus/Petr, Pyotr/Petro | Yunanca | Petrus isminin eşdeğeridir. |
Андрэй | Андрей | Андрій | Andrey/Andrey/Andriy | Yunanca | Andreas isminin eşdeğeridir. |
Аляксандр | Александр | Олександр, Олекса | Alyaksandr/Aleksandr/Oleksandr, Oleksa | Yunanca | Türkçede İskender, Batı'da Alexander isminin eşdeğeridir. |
Піліп | Филипп | Пилип | Pilip/Filipp/Pilip | Yunanca | Kökeni Grekçe "at düşkünü" anlamına gelen Φίλιππος (Phílippos)'tur. |
Дзмітры, Зміцер | Дмитрий | Дмитро | Dzmitri, Zmitser/Dmitri/Dmitro | Yunanca | Kökeni Grekçe "Demeter'den" anlamına gelen Δημήτριος ()'tur. |
Сяргей | Сергей | Сергій | Syarhey/Sergey/Serhiy | Latince | Kökeni bir Roma nomen'i (aristokrat soyadı) olan ve kendisi daha eski bir Etrüsk adından gelen Sergius'tur. |
Леанід, Лявон | Леонид | Леонід | Leanid, Lyavon//Leonid | Yunanca | Kökeni Grekçe "aslanın oğlu" anlamına gelen Leonidas'tır. |
Віктар | Виктор | Віктор | Viktar/Viktor/Viktor | Latince | Latince "fatih" anlamına gelir. |
Георгій | Георгий | Георгiй | Heorhiy/Georgi/Heorhiy | Yunanca | Егор (Yegor) ve Юрий (Yuri)'ye benzerdir, Türkçede Yorgo, Batı'da George ismine eşdeğerdir. |
Павел, Павал, Паўло | Павел | Павло | Pavel, Paval, Paŭlo/Pavel/Pavlo | Latince | Pavlus ismine eşdeğerdir. |
Канстанцін, Кастусь | Константин | Костянтин | Kanstantsin, Kastus/Konstantin/Kostyantin | Latince | - |
Кірыл, Кірыла | Кирилл | Кирило | Kiril, Kirila/Kirill/Kirilo | Yunanca | Kiril ismine eşdeğerdir. |
Васіль, Базыль | Василий | Василь | Vasil, Bazil/Vasili/Vasil | Yunanca | Basil/Basileios ismine eşdeğerdir. |
Раман | Роман | Роман | Raman/Roman/Roman | Latince | - |
Уладзіслаў | Владислав | Владислав | Uladzislaŭ/Vladislav/Vladislav | Slavca | "Şöhret Efendisi" anlamına gelir. |
Вячаслаў | Вячеслав | В'ячеслав | Vyaçaslaŭ/Vyaçeslav/Viyaçeslav | Slavca | "Büyüyen Şöhret" anlamına gelir. |
Матвей, Мацвей | Матвей | Матвій | Matvey, Matsvey/Matvey/Matviy | İbranice | Türkçede Matta, Batı'da Matthew isminin eşdeğeridir. |
Міхал, Міхась | Михаил | Михайло | Mihal, Mihas/Mihail/Mihaylo | İbranice | Türkçede Mikail, Batı'da Michael isminin eşdeğeridir. |
Алег | Олег | Олег | Aleh/Oleg/Oleh | Eski Norsça | İskandinav isminden türemiştir. |
Ігар | Игорь | Ігор | İhar/İgor/İhor | Eski Norsça | İskandinav isminden türemiştir |
Максім | Максим | Максим | Maksim | Latince | Latince "en büyük" anlamına gelir. |
Фёдар | Фёдор | Федiр | Fyodar/, Fedor/Fedir | Yunanca | isminin eşdeğeridir |
Захар | Захар | Захар | İbranice | İbranice "hatırlanan" anlamına gelir. | |
Аляксей | Алексей | Олексій | Alyaksey/Aleksey/Oleksiy | Yunanca | Grekçe "savunucu" anlamına gelir. |
Макар | Макар | Макар | Makar | Yunanca | Grekçe "kutsanmış" anlamına gelir. |
- ^ Karşılaştırma amacıyla her üç dil için de aynı romanizasyon sistemi kullanılmaktadır. Makalenin geri kalanında kullanılacak olan Rusça, Ukraynaca ve Belarusça'nın resmi romanizayon sistemleri için sırasıyla Rusçanın romanizasyonu, Ukraynacanın romanizasyonu ve Belarusçanın romanizasyonuna bakınız.
Kadın isimleri
Belarusça | Rusça | Ukraynaca | Latin alfabesiyle (sırasıyla Belarusça/ Rusça/Ukraynaca) | Köken | Notlar |
---|---|---|---|---|---|
Настасся, Наста | Анастасия | Анастасія | Nastassya, Nasta/ Anastasiya/Anastasiya | Yunanca | Kökeni Grekçe "dirilişin kadını" anlamına gelen Ἀναστασία ()'dır. |
Ангеліна | Ангелина | Ангеліна | Anhelina/ Angelina/Anhelina | Yunanca | Kökeni Grekçe "haberci, ulak" anlamına gelen Ἀγγελίνα (Angelina)'dır. |
Ганна | Анна | Ганна | Hanna/Anna/Hanna | İbranice | Türkçede Hanna ve Hanne, Batı'da Anne ve Hannah isimlerine eşdeğerdir. |
Алена | Елена, Алёна | Oленa | Alena/Yelena, Alyona/Olena | Yunanca | Helen ismine eşdeğerdir; Rusçada Alyona, hem Yelena'nın evcil hayvanlarda kullanılan versiyonu hem de kendi başına bir isim olabilir. |
Марыя | Мария | Марія | Mariya | İbranice | Türkçede Meryem, Batı'da Mary ismine eşdeğerdir. |
Наталля | Наталья, Наталия | Наталя, Наталія | Natallya/Natalya/Nataliya | Latince | Batı'da Natalie ismine eşdeğerdir. |
Вольга | Ольга | Ольга | Volha/Olga/Olha | Eski Norsça | İskandinav Helga isminden türemiştir. |
Аляксандра | Александра | Олександра | Alyaksandra/Aleksandra/Oleksandra | Yunanca | Batı'da Alexandra ismine eşdeğerdir. |
Ксенія, Аксана | Ксения | Оксана | Kseniya, Aksana// | Yunanca | Rusçada Oksana aynı kökene sahip ayrı bir isimdir. |
Кацярына | Екатерина | Катерина | Katsyarina/Yekaterina/Katerina | Yunanca | Türkçede Katerina, Batı'da ismine eşdeğerdir. |
Лізавета | Елизавета | Єлизавета | Lizaveta/Yelizaveta/Yelizaveta | İbranice | Batı'da ismine eşdeğerdir. |
Тацяна, Таццяна | Татьяна | Тетяна | Tatsyana, Tatstsyana/Tatyana/Tetyana | Latince | Sabin kralı Titus Tatius'un Latinceleştirilmiş adından türetilmiştir. |
Людміла | Людмила | Людмила | Lyudmila | Slavca | "Halka Değerli" anlamına gelir. |
Святлана | Светлана | Світлана | Svyatlana/Svetlana/Svitlana | Slavca | "Parlayan" anlamına gelir. |
Юлія | Юлия | Юлія | Yuliya | Latince | Batı'da Julia veya Julie ismine eşdeğerdir. |
Вера | Вера | Віра | Vera/Vera/Vira | Slavca | "İnanç" anlamına gelir; Grekçeden ödünç alınmıştır. |
Надзея | Надежда | Надія | Nadzeya/Nadejda/Nadiya | Slavca | "Umut" anlamına gelir, Grekçeden ödünç alınmıştır. |
Любоў | Любовь | Любов | Lyuboŭ/Lyubov/Lyubоv | Slavca | "Sevgi" anlamına gelir, Grekçeden ödünç alınmıştır. |
Соф'я | София, Софья | Софія | Sofya/Sofiya, Sofya/ Sofiya | Yunanca | Yunanca "bilgelik" anlamına gelir. Batı'da Sophia ismine eşdeğerdir. |
Şekiller
Oldukça olan Doğu Slav dilleri, kişisel isimleri dilbilgisel olarak ele alır ve diğer isimlerde olduğu gibi aynı çekim ve türetme kurallarını kişisel isimlere uygular. Bu nedenle, asıl addan türetilen yardımcı köke karşılık gelen ekleri ekleyerek, farklı derecelerde sevgi ve aşinalığa sahip birçok form yaratılabilir. Yardımcı kök, tam adın kelime köküyle aynı olabilir (Жанна (Janna) adı, Жанн- (Jann-) köküne doğrudan eklenen Жанночка (Jannoçka) gibi eklere sahip olabilir), ancak çoğu ismin yardımcı kökü verimsiz bir şekilde türetilmiştir. (Rusçada Михаил (Mihail) adı, Михаилушка (Mihailuşka) değil, Миша (Mişa), Мишенька (Mişenka), Мишуня (Mişunya) vb. gibi ad biçimlerini üreten Миш- (Miş-) yardımcı köküne sahiptir.)
Doğu Slav dillerinde bu tür küçültmeli isimlerin kullanımı, güçlü nedeniyle belirli bağlamlarda zorunludur: T biçimi hitap genellikle hitap edilen kişinin adının kısa biçiminin kullanılmasını gerektirir. Ayrıca, Japonca gibi öne çıkan ad eklerinin kullanıldığı diğer dillerden farklı olarak türetilmiş ad biçimlerinin kullanımı çoğunlukla T biçimi hitap ile sınırlıdır: adı, eklentisiz tam biçimden daha resmi hale getirmenin bir yolu yoktur ve soyadına herhangi bir ek getirilmez.
En yaygın olarak, Rus filologları isimleri bu biçimlere ayırır:
İsim formu | Örnek | Yapı | Notlar |
---|---|---|---|
Tam | Анна (Anna) | tam isim kökü + vaka sonu | - |
Kısa | Аня (Anya) | kısa isim kökü + II çekim bitişi | Gayriresmi iletişim için en yaygın biçim, Batı'daki yalnızca isim kullanılan hitap biçimi (Ann, John) veya Japoncada yalnızca soyadı kullanılan hitap biçimi ya da soyadı veya adın sonuna getirilen -kun eki ile karşılaştırılabilir |
Küçültmeli | Анька (Anka) | kısa isim kökü + k + II çekim bitişi | Aşinalık ifade eder, yakın arkadaş olmayan kişiler arasında kullanıldığında kaba sayılabilir. İngilizce kısaltmalarla (Annie, Willy) veya Japoncada ek getirilmeyen adlarla karşılaştırılabilir |
Sevecen küçültme | Анечка (Anyeçka) | kısa isim kökü + -ечк/очк/оньк/усь/юсь/уль/юль- (-eçk/oçk/onk/us/yus/ul/yul-) + II çekim bitişi | Almanca kısaltmalar (Ännchen) veya Japonca -chan son ekleriyle karşılaştırılabilir, en samimi ve sevecen biçim |
Kısa biçimler
Tarihsel olarak "yarım ad" (Rusça: полуимя; poluimya) olarak da bilinen "kısa ad" (Rusça: краткое имя; kratkoye imya), en basit ve en yaygın ad türevidir. Hiçbir son ek taşımadığı için olarak yapılır ve her zaman iki cinsiyetten de isimler için çekim isim ekine sahiptir, bu nedenle belirli unisex isimlerin kısa biçimlerini ayırt edilemez hale getirir: örneğin Saşa (Саша) hem erkek ismi olan Aleksandr'ın, hem de kadın ismi olan Aleksandra'nın kısa halidir.
Bazı isimlerin kısa biçimleri yoktur; bazılarının da iki (veya daha fazla) farklı biçimi olabilir. Birden fazla biçim olduğu durumda, bir biçim genellikle diğerinden daha gayriresmidir.
Tam isim (Kiril alfabesi) | Tam isim (Latin alfabesi) | Kısa biçim (Kiril) | Kısa biçim (Latin) |
---|---|---|---|
Александр | Aleksandr (e) | Саша, Саня, Шура, ukr. Сашко, Лесь | Saşa, Sanya, Şura; ukr. Saşko, Les |
Александра | Aleksandra (k) | Саша, Шура, ukr. Леся | Saşa, Şura; ukr. Lesya |
Алексей | Aleksey (e) | Алёша, Лёша | Alyoşa, Lyoşa |
Анастасия | Anastasiya (k) | Настя, Стася | Nastya, Stasya (nadir) |
Анатолий | Anatoli (e) | Толя | Tolya |
Андрей | Andrey (e) | Андрюша, Дюша, Андря | Andryuşa, Dyuşa, Andrya (nadir) |
Анна | Anna (k) | Аня, Анюта, Нюта, Нюша | Anya, Anyuta, Nyuta, Nyuşa |
Борис | Boris (e) | Боря | Borya |
Давид | David (e) | Дава | Dava |
Даниил | Daniil (e) | Данила, Даня | Danila, Danya |
Дарья | Darya (k) | Даша | Daşa |
Дмитрий | Dmitri (e) | Дима, Митя | Dima, Mitya |
Галина | Galina (k) | Галя | Galya |
Геннадий | Gennadi (e) | Гена | Gena |
Георгий | Georgi (e) | Гоша, Жора | Goşa, Jora |
Григорий | Grigori (e) | Гриша | Grişa |
Иван | İvan (e) | Ваня | Vanya |
Иммануил | İmmanuil (e) | Моня | Monya |
Ирина | İrina (k) | Ира | İra |
Кирилл | Kirill (e) | Кира, Киря | Kira, Kirya |
Константин | Konstantin (e) | Костя | Kostya |
Ксения | Kseniya (k) | Ксюша | Ksyuşa |
Лариса | Larisa (k) | Лара, Лёля | Lara, Lyolya (rare) |
Леонид | Leonid (e) | Лёня | Lyonya |
Лев | Lev (e) | Лёва | Lyova |
Лидия | Lidiya (k) | Лида | Lida |
Любовь | Lyubov' (k) | Люба | Lyuba |
Людмила | Lyudmila (k) | Люда, Люся, Мила | Lyuda, Lyusya, Mila (rare) |
Мария | Mariya (k) | Маша, Маня, Маруся, Машуля, Машенька, Марийка, Маняша, Марічка | Maşa, Manya, Marusya, Maşulya, Maşеnka, Mariyka, Manyaşa (nadir); ukr. Mariçka |
Матвей | Matvey (e) | Мотя | Motya |
Михаил | Mihail (e) | Миша | Mişa |
Надежда | Nadejda (k) | Надя | Nadya |
Наталья | Natalya (k) | Наташа | Nataşa |
Николай | Nikolay (e) | Коля | Kolya |
Ольга | Olga (k) | Оля | Olya |
Павел | Pavel (e) | Паша, Павлик | Paşa, Pavlik |
Полина | Polina (k) | Поля, Лина | Polya, Lina (nadir) |
Пётр | Pyotr (e) | Петя | Petya |
Роман | Roman (e) | Рома | Roma |
Семён | Semyon (e) | Сёма | Syoma |
Сергей | Sergey (e) | Серёжа | Seryoja |
София | Sofiya, Sofya (k) | Соня, Софа | Sonya, Sofa |
Светлана | Svetlana (k) | Света, Лана | Sveta, Lana |
Станислав | Stanislav (e) | Стас | Stas, Stanko |
Тамара | Tamara (k) | Тома | Toma |
Татьяна | Tatyana (k) | Таня | Tanya |
Вадим | Vadim (e) | Вадик, Дима | Vadik, Dima (nadir) |
Валентин / Валентина | Valentin (e)/Valentina (k) | Валя | Valya |
Валерий | Valeri (e) | Валера | Valera |
Валерия | Valeriya (k) | Лера | Lera |
Василий | Vasili (e) | Вася | Vasya |
Виктор | Viktor (e) | Витя | Vitya |
Виктория | Viktoriya (k) | Вика | Vika |
Владимир | Vladimir (e) | Вова, Володя | Vova, Volodya |
Владислав, Владислава | Vladislav (e), Vladislava (k) | Влад, Влада | Vlad, Vlada |
Вячеслав | Vyaçeslav (e) | Слава | Slava |
Ярослав | Yaroslav (e) | Ярик | Yarik |
Елена | Yelena (k) | Лена, Алёна | Lena, Alyona |
Елизавета | Yelizaveta (k) | Лиза | Liza |
Екатерина | Yekaterina (k) | Катя | Katya |
Евгений / Евгения | Yevgeni (e)/Yevgeniya (k) | Женя | Jenya |
Юлия | Yuliya (k) | Юля | Yulya |
Юрий | Yuri (e) | Юра | Yura |
Яков | Yakov (e) | Яша | Yaşa |
Küçültmeli biçimler
Küçültmeli biçimler, "kısa ad"a çeşitli eklerin getirilmesiyle yapılır; örneğin, Mihail (Михаил) ismin tam hali, Mişa (Миша) kısa hali, Mişenka (Мишенька) sevecen hali ve Mişka (Мишка) ise günlük konuşma dilindeki halidir. İsmin bir kısa biçimi yoksa, ilgili adın tam biçiminden küçültmeli biçimler üretilir; örneğin Marina (Марина) ismin tam hali, Marinoçka (Мариночка) sevecen hali, Marinka (Маринка) ise günlük konuşma dilindeki halidir. Tam adın aksine, küçültmeli bir isim belirli bir duygusal tutum taşır ve belirli bağlamlarda kabul edilemez. Tutumun doğasına bağlı olarak, küçültmeli ad biçimleri üç geniş gruba ayrılabilir: sevecen, tanıdık ve argo.
Sevecen küçültme
Bu tür küçültme tipik olarak aşağıdaki örneklerde gösterildiği gibi -еньк- (-yenk-), -оньк- (-onk-), -ечк- (-yeçk-) ve -ушк (-uşk) sonekleriyle yapılır. Genellikle şefkatli, sevgi dolu bir tavrı vurgular ve kabaca Almanca -chen, -lein, Japonca -chan ve -tan soneklerine ve diğer dillerdeki isimden türetilmiş sevecen takma adlara benzer. Genellikle çocuklara veya yakın arkadaşlara hitap etmek için kullanılır.
Daha resmi bir bağlamda bu biçim, daha genç bir kadın meslektaşa hitap etmek için çoğul saygı ifadesi ile birleştirilebilir.[]
Tam biçim (Kiril/Latin) | Kısa biçim | Küçültmeli biçim |
---|---|---|
Анна/Anna | Аня/Anya | Анечка/Anyeçka |
Виктор/Viktor | Vitya/Vitya | Витенька/Vitenka |
Дмитрий/Dmitri | Дима/Dima | Димочка/Dimoçka |
Ольга/Olga | Оля/Olya | Оленька/Olyenka |
Степан/Stepan | Стёпа/Styopa | Стёпочка/Styopoçka |
Konuşma dili küçültmeleri
Konuşma dilindeki küçültmeli isimler, kısa adlardan -к- (-k-) eki ile türetilir. Oldukça tanıdık bir tavrı ifade eden kullanım, dostça bir bağlam dışında kaba ve hatta aşağılayıcı olarak kabul edilebilir.
Tam biçim | Kısa biçim | Günlük dilde küçültmeli biçim | |||
---|---|---|---|---|---|
(Kiril) | (Latin) | (Kiril) | (Latin) | (Kiril) | (Latin) |
Анна | Anna | Аня | Anya | Анька | Anka |
Виктор | Viktor | Витя | Vitya | Витька | Vitka |
Дмитрий | Dmitri | Дима | Dima | Димка | Dimka |
Ольга | Olga | Оля | Olya | Олька | Olka |
Степан | Stepan | Стёпа | Styopa | Стёпка | Styopka |
Argo biçimleri
Erkek isimleri ve birkaç on yıl öncesinden beri kadın isimleri için isimlerin argo biçimleri de bulunur. Bu biçimler -ян (-yan), -он (-on) ve -ок/ёк (-ok/yok) ekleriyle oluşturulurlar. Bu son ekler, bir zamanlar Sovyetler Birliği'nde yalnızca baba adıyla hitap biçimiyle ifade edilen "erkek kardeşliği" duygusunu verir. Suç toplulukları arasında ortaya çıkan[] bu tür biçimler, 1990'larda Rusya'da yaygın olarak kullanılmaya başlandı.
Tam biçim | Kısa biçim | Argo biçim | |||
---|---|---|---|---|---|
(Kiril) | (Latin) | (Kiril) | (Latin) | (Kiril) | (Latin) |
Анатолий | Anatoli | Толя | Tolya | Толян | Tolyan |
Николай | Nikolay | Коля | Kolya | Колян | Kolyan |
Дмитрий | Dmitri | Дима | Dima | Димон | Dimon |
Владимир | Vladimir | Вова | Vova | Вован | Vovan |
Александр | Aleksandr | Саня | Sanya | Санёк | Sanyok |
Татьяна | Tatyana | Таня | Tanya | Танюха | Tanyuha |
Андрей | Andrey | Андрюша | Andryuşa | Андрюха | Andryuha |
Erken Sovyetler Birliği
Ekim Devrimi zamanlarında, Rusya'yı burjuva kültüründen kurtarma seferberliğinin bir parçası olarak yeni, devrimci isimler icat etme dürtüsü ortaya çıktı.[] Sonuç olarak, birçok Sovyet çocuğuna alışılmadık isimler verildi,[] verilen bu isimler genelde yukarıdaki diğer birçok ismin yanı sıra akronimler/kısaltmalardı.
İsim (Kiril) | İsim (Latin) | Köken | Notlar |
---|---|---|---|
Вил, Вилен, Владлен, Владлена | Vil, Vilen, Vladlen (e)/Vladlena (k) | Владимир Ильич Ленин (Vladimir İlyiç Lenin) | - |
Мэл(c) | Mel(s) | Маркс, Энгельс, Ленин (и Сталин) (Marx, Engels, Lenin (ve Stalin)) | - |
Баррикада | Barrikada | - | "Barikat" anlamına gelir, devrimci faaliyeti ifade eder. |
Ревмир, Ревмира | Revmir (e)/Revmira (k) | Революция мира (Revolyutsiya mira) | "Dünya Devrimi" anlamına gelir. |
Гертруда | Gertruda | Герой труда (Geroy truda) | "Emek Kahramanı" anlamına gelir. |
Марлен | Marlen | Маркс и Ленин (Marx ve Lenin) | - |
Стэн | Sten | Сталин и Энгельс (Stalin ve Engels) | - |
Ким | Kim | Коммунистический интернационал молодёжи (Kommunistiçeski İnternatsional Molodyoji) | "Genç Komünist Enternasyonal" anlamına gelir. |
Baba adları
Baba adı, kişinin babasının ismine dayanır ve tüm yasal belgelerde ve kimlik belgelerinde yazılır. İlk adla birlikte kullanılırsa, baba adı her zaman onu takip eder.
Kullanım
Baba adı, daha yüksek sosyal duruşa sahip bir kişiye hitap edildiğinde ve/veya iş toplantıları gibi özel durumlarda zorunludur; örneğin, bir öğrenci bir öğretmene hitap ettiğinde, hem ismini, hem de baba adını kullanmak zorundadır: Марья Ивановна, могу я спросить... (Marya İvanovna, bir şey sorabilir miyim...) Bu gibi durumlarda baba adının kullanılmaması saldırgan ve kaba olarak kabul edilir. Bir kişiye yalnızca baba adıyla hitap etmek, daha yaşlı nesiller arasında yaygındır (daha sık olarak mavi yakalı erkek iş arkadaşları arasında) ve yalnızca sempatiye değil, aynı zamanda karşılıklı sorumluluğa dayalı yakın ilişkilerin bir göstergesidir.
Türetim
İsim | Erkek baba ismi | Kadın baba ismi |
---|---|---|
Anatoli | Anatoliyeviç | Anatoliyevna |
Konstantin | Konstantinoviç | Konstantinovna |
Dmitri | Dmitriyeviç | Dmitriyevna |
İlya | İlyiç | İlyiniçna |
İvan | İvanoviç | İvanovna |
Nikolay | Nikolayeviç | Nikolayevna |
Vladimir | Vladimiroviç | Vladimirovna |
Yakov | Yakovleviç | Yakovlevna |
Baba adı, babanın ismi ve eklerin birleşiminden oluşur. Erkek çocuk için -ович (-oviç), kız çocuk için -овна (-ovna) eki kullanılır. Örneğin, babanın ismi Иван (İvan) ise, oğlunun baba adı Иванович (İvanoviç) ve kızının baba adı Ивановна (İvanovna) olacaktır.
Sonek, й ("y") veya yumuşak bir ünsüzle biten bir isme eklenirse, -oviç ve -ovna soneklerindeki ilk o, е ("ye") olur ve son ekler -евич (-yeviç) ve -евна (-yevna) haline gelir. Örneğin, babanın ismi Дмитрий (Dmitri) ise, oğlunun baba adı Дмитриевич (Dmitriyeviç) ve kızının baba adı Дмитриевна (Dmitriyevna) olacaktır. Bu durumda baba adı Дмитрович (Dmitroviç) veya Дмитровна (Dmitrovna) olamaz çünkü Дмитрий (Dmitri) adı "й" ("y") ile biter.
Bir ünlü ile biten bazı isimler için, oğul için -ич (-iç) ve kız çocuk için -ична (-içna) veya -инична (-iniçna) son eki kullanılır; örneğin, babanın ismi Фока (Foka) ise oğlunun baba adı Фокич (Fokiç), kızının baba adı Фокична (Fokiçna) olur; babanın ismi Кузьма (Kuzma) ise oğlunun baba adı Кузьмич (Kuzmiç) ve kızının baba adı Кузьминична (Kuzminiçna) olur.
Tarihçe
Osmanlı'ya benzer şekilde geçmişte Rus isimleri de bir soyadına sahip değildi. Bir kişinin adı, babasının ismini de içeriyordu: örn. Иван Петров сын (İvan Petrov sın), "Petro'nun oğlu İvan" anlamına gelir. Rusya'daki çoğu -ov soyadının kökeni budur.
Günümüzde -oviç- içeren baba adları aslen kraliyet hanedanına özgüydü (Рюриковичи, Ryurikoviçi; Rurik Hanedanı), bu da Doğu Slav baba adlarını orijinal anlamında Almancadaki von'a benzer hale getirir. 17. yüzyıldan itibaren -ович (-oviç) ekli baba adı, çar tarafından halka verilen bir ayrıcalık olmuştu. Örneğin, 1610'da Çar IV. Vasili, tüccar olan baba adı kullanma ayrıcalığı verdi. Sibirya'da tuz endüstrisinin gelişmesine bir takdir olarak, Pyotr Stroganov ve tüm haleflerinin -oviç'li bir isme sahip olmasına izin verildi. Çar, 29 Mayıs tarihli çizelgede, "...adının oviç ile yazılmasını, [onun] yalnızca Moskova'da yargılanmasını, başka ücretlerle [ondan] ücret alınmamasını, kendi başına bir haç öpmemesini [yani hiçbir tören sırasında yemin etmemesini]" yazmıştı. 18. yüzyılda, baba adlarına sahip olanlar tüccarların aileleriydi. 19. yüzyılda, -oviç'li biçim sonunda bir baba adının varsayılan biçimi haline geldi.
Yasal dayanak
Rusya, Ukrayna ve Belarus'taki herkesin üç parçadan (doğum adı, baba adı, soyadı) oluşan bir isme sahip olması gerekir. Bekar anneler çocuklarına herhangi bir baba adı verebilir ve bunun herhangi bir yasal sonucu yoktur. Rus vatandaşlığını kabul eden yabancılar, bir baba adına sahip olmaktan muaftır. Yetişkin bir kişi, biyolojik babasından uzaklaşmak (veya üvey babaya saygı göstermek) için gerekirse baba adını değiştirme veya reşit olmayan bir çocuk adına aynısını yapma hakkına sahiptir.
Soyadları
Doğu Slav ülkelerinde soyadları genellikle dünyanın geri kalanındaki gibi kullanılır.
Türetim ve anlam
Rusça soyadlarında bazı yaygın son ekler genellikle için kullanılan, "ait" veya "boy/soyundan gelen" anlamına gelen -ов (-ov) ile -ев (-yev) ve genellikle için kullanılan, "ile ilişkili" anlamına gelen bir sıfat biçimi olan -ский (-ski)'dir. Örneğin Petrov "Petro boy/soyundan gelen" anlamına gelir ve bir prens soyadı olan , 'nın mülkiyetine dayanan prensliğin göstergesidir. Tarihsel olarak, toponimik soyadları bir asalet simgesi olarak verilmiş olabilir; Prens Grigori Aleksandroviç Potyomkin-Tavriçeski, Kırım'ın Rus İmparatorluğu tarafından ilhakı nedeniyle soyadının bir parçası olarak ona verilen 'Tavriçeski' sahipti.
19. yüzyılda ve 20. yüzyılın başlarında -off (Smirnoff ve markalarında görüldüğü gibi), Fransızca ve Almanca gibi yabancı dillerde Rus soyadlarında -ov'un yaygın bir transliterasyonuydu.
Ukrayna ve Belarus kökenli soyadları -ко (-ko), -ук (-uk) ve -ич (-iç) son eklerini kullanır. Örneğin, Писаренко () soyadı "katip" kelimesinden türetilmiştir ve Ковальчук () ise "demirci" anlamına gelir.
Daha seyrek olarak, soyadlarının bazı versiyonlarında sonek bulunmaz, örn. kuğu anlamına gelen Lebed ve böcek anlamına gelen Juk (ancak ayrıca bkz. Lebedev ve Jukov).
Petrov-Vodkin gibi mümkündür.
Dilbilgisi
Doğu Slav dilleri ve ve dilbilgisel cinsiyete sahiptir. Bir cümledeki kelimeler arasındaki bağlantıları ve ilişkileri göstermek için edatları ("to", "at", "on" vb.) kullanan İngilizce gibi aksine, Doğu Slav sonekleri edatlardan çok daha geniş bir şekilde kullanılır. Sözcükler, onları cümleye entegre etmek ve dilbilgisi açısından doğru bir cümle oluşturmak için bazı eklerin yardımına ihtiyaç duyar. Bu, Almancanın aksine isimleri de içerir. Soyadları, Slav hal sistemine göre çekimlenir.
Aslen kısa (-ov, -ev, -in) veya tam (-iy/-oy/-ıy) sıfatlar olan soyadlarının cinsiyete bağlı olarak farklı biçimleri vardır: erkek soyadlarında bulunan -ov, -ev, -in ve - iy/-oy/-ıy ekleri sırasıyla kadın soyadlarındaki -ova, -eva, -ina ve -aya eklerine karşılık gelir. Örneğin, Борис Ельцин'in (Boris Yeltsin) karısı Наина Ельцина (Naina Yeltsina) idi; Lev Tolstoy'un karısı Sofiya Tolstaya idi vb. Diğer tüm (yani sıfat olmayan) soyadlar, sıfat olmayan soyadının erkek biçiminin o soyaddan türetilmiş kadın sıfat soyadına karşılık geldiği (Novák → Nováková gibi) birçok Batı Slav dilinden farklı olarak, her iki cinsiyet için de aynı kalır (-енко (-yenko), - ич (-iç) vb. ile biten soyadlar dahil). -iç ile biten baba adları ve soyadları arasındaki farka dikkat edilmelidir: soyadları iki cinsiyette de aynıdır, ancak baba adı hala cinsiyete göre değişir (örneğin, İvan Petroviç Miroviç ve Anna Petrovna Miroviç)
Sıfat soyadının dilbilgisel cinsiyetinin sahibinin cinsiyetine olan bu bağlılığının, soyadını değiştirdiği düşünülmez (örneğin, eşdeğer kuralı karşılaştırın). Bu tür kadın soyadlarının bazı dillerde (İngilizce gibi) transliterasyonu tartışmalıdır: teknik olarak adlar orijinal hallerinde olmalıdır, ancak bazen erkeksi biçimde görünürler.
Bir soyadı olan Иванов (İvanov) örneği üzerinden gidersek:
Dilbilgisel hal | Örnek soru | Erkek biçimi | Kadın biçimi | ||
---|---|---|---|---|---|
Kiril | Latin | Kiril | Latin | ||
Kim? | Иванов | İvanov | Иванова | İvanova | |
Genitif | Kimin? | Иванова | İvanova | Ивановой | İvanovoy |
Kime? | Иванову | İvanovu | Ивановой | İvanovoy | |
Kimi? | Иванова | İvanova | Иванову | İvanovu | |
Vasıta | Kim tarafından? | Ивановым | İvanovım | Ивановой | İvanovoy |
(edat) | Kimin hakkında? | Иванове | İvanove | Ивановой | İvanovoy |
Dilbilgisel olarak sıfat olmayan soyadlar, (Juk, Gogol, Barçuk, Kupala vb.) karşılık gelen ortak isim olarak hal ve sayı olarak çekimlenir. Ama bir istisna vardır, bir kadının soyadının dilbilgisel olarak eril cinsiyetten bir isim olması durumunda soyadı çekimlenmez. Örneğin, İvan ve Anna Juk datif halde ("kime?") şöyle olur: Ивану Жуку (İvanu Juku) ve Анне Жук (Anne Juk).
Soyadları genellikle kişinin ebeveynlerininkiyle aynıdır. Hemen hemen her yerde olduğu gibi, evlendiklerinde kadınlar genellikle kocalarının soyadını alır; tam tersinin olması, yani kocanın karısının kızlık soyadını alması ise çok ender görülür. Nadiren, her iki eş de evlilik öncesi soyadlarını tutabilir. Çok nadir ama yine de yasal bir dördüncü yol ise çift soyadı almaktır; örneğin, İvanov ve Petrovskaya soyadlarına sahip iki kişi evlendiklerinde, sırasıyla İvanov-Petrovski ve İvanova-Petrovskaya soyadını alabilirler.
Yabancı isimlerin Slavlaştırılması
Yabancı soyadlarının Slavlaştırılması
Farklı dillerdeki bazı soyadlar 19. yüzyıldan beri Ruslaştırılmıştır: Kazakistan cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'in soyadı, bir Rusça ek olan "-yev" son ekine sahiptir, bu da soyadının "Nazar-bay'dan" anlamına gelmesini sağlar ("bay", Türkçedeki "bey", Özbekçedeki "boy", "bek" ve Kırgızcadaki "bek"in Kazakça karşılığıdır.). Bunun gibi bir Ruslaştırmanın sıklığı ülkeye göre büyük ölçüde değişir.
Azerbaycan'ın Sovyetler Birliği'ne katılmasından sonra soyadlarının tescil edilmesi ve erkeklerin soyadlarına -yev veya -ov, kadınlarınkilerine ise -yeva veya -ova gibi Rusça eklerin eklenmesi zorunlu hale geldi. O sırada çoğu kişinin resmi bir soyadı olmadığı için soyadı olarak baba adının kullanılması ve bunlara söz konusu eklerin eklenmesiyle sorun çözülmüştür. (, ve gibi soyadları böyle oluşmuştur.)
1930'lardan ve 1940'lardan itibaren Özbekistan'da soyadları ve baba adları kullanılması zorunlu olmuştur. Soyadı, babanın isminden, sesli harflerden veya yumuşak ünsüzlerden sonra -ev/-yev ve diğer tüm durumlarda -ov ekleri eklenerek türetilebilirdi. Örnek olarak Raşidov ve verilebilir. Bu zamanlarda doğan insanların çoğu, baba adıyla aynı soyadına sahipti.
Yabancı baba adlarının Slavlaştırılması
Yasaya göre, benimseyen yabancı kişilerin baba adına sahip olma zorunluluğu yoktur. Bazıları Slav kökenli olmayan baba adlarını da benimser. Örneğin, Rus siyasetçi İrina Hakamada'nın baba adı Муцуовна'dır (Mutsuovna), çünkü bir Japon olan babasının adı Mutsuo'dur. Ruslaştırılmış isimlerde bir kişinin asıl uyruğu genelde hala tanınabilir. Örnek olarak Kazakçadaki ұлы (ulı) (Nursultan Abişulı Nazarbayev'de olduğu gibi) ve қызы (kızı) (Dariga Nursultankızı Nazarbayeva'da olduğu gibi), Türkmencedeki ulu (Kurbankulu Berdimuhammedov'da olduğu gibi) ve Azericedeki оглы/оғлу (oglı/oğlu) (Haydar Alirıza oğlu Aliyev'de olduğu gibi) verilebilir. Bu tür Türk kökenli baba adlarına Sovyetler Birliği'nde resmi olarak izin verilmişti.
Sovyetler Birliği'ne göç ettikten sonra Bruno Pontecorvo, babasının isminin Massimo (Rusça Maksim'in karşılığı) olması nedeniyle, Rus bilim camiasında Бруно Максимович Понтекорво (Bruno Maksimoviç Pontekorvo) olarak biliniyordu. Oğulları Джиль Брунович Понтекорво (Gigl Brunoviç Pontecorvo), Антонио Брунович Понтекорво (Antonio Brunoviç Pontecorvo) ve Тито Брунович Понтекорво (Tito) isimleriyle biliniyordu.
Hitap biçimleri
Genel kurallar
- Gayri resmi iletişim için yalnızca ilk isim (mesela sadece İvan) kullanılır. Daha gayri resmi olmak istenirse, (Vanya gibi, ancak bir addan birkaç tane oluşturulabilir) sıklıkla kullanılır.
- Kırsal alanlarda yaşlılar tarafından kendi aralarında yalnızca baba adı (Petroviç, İvanovna gibi) kullanılır, ancak gençler bazen bu biçimi ironik olarak da kullanırlar. Ayrıca, daha genç insanlar bu biçimi hem saygı hem de gayri resmilik için çok daha yaşlı insanlara hitap ederken kullanabilirler. Örneğin, yaşlı meslektaşıyla çok iyi bir ilişkisi olan çok daha genç bir adam, baba adı ve "tı" (sen) biçimini kullanabilir, ancak yalnızca ilk adı kullanmak bu durumda genellikle uygunsuzdur. Bir gayri resmi durummuş gibi bir küçültme kullanmak bu gibi ortamlarda neredeyse her zaman çok kaba olacaktır.
- Resmi iletişimde sadece soyadı (sadece Petrov gibi) çok daha ender kullanılır. Bu tür hitap genellikle okul öğretmenleri tarafından öğrencilerine hitap etmek için kullanılır. Gayri resmi olarak, Ruslar ironik olarak kişilere artık sadece soyadları ile hitap etmeye başlıyor.
- "ad + baba adı" biçimi, (örneğin İvan İvanoviç), resmi iletişimde kullanılan hitap şeklidir (örneğin, okullarda ve üniversitelerde öğrenciler öğretmenlerine yalnızca "ad + baba adı" şeklinde hitap ederler) ve bazı durumlarda konuşmacının alıcıya saygısını iletebilir. Tarihsel olarak, baba adları kraliyet hanedanına özgüydü. (Рюриковичи, Ryurikoviçi)
- Tam isim biçimi (İvan İvanoviç Petrov gibi) çoğunlukla resmi belgeler için kullanılır. Rusya, Ukrayna ve Beyaz Rusya'daki herkesin bu üç parçadan oluşan bir tam isme sahip olması gerekir. Bu biçim ayrıca bazı çok resmi durumlarda ve bir polis memuru gibi tam adını yazması muhtemel bir kişiye kendini tanıtmak için de kullanılır. Soyadı genellikle ilk sırada yer alır (Петров Иван Иванович, Petrov İvan İvanoviç gibi).
Hitap biçimi seçimi, yakından bağlantılıdır. Rusçada şu iki hitap biçimi bulunur:
- resmi durumlarda kullanılan вы (vı, "siz"); daha da saygılı olmak gerekirse yazışmalarda büyük harfle (Вы) yazılabilir, ancak çoğul olduğunda büyük harfle yazılamaz.
- gayri resmi durumlarda kullanılan ты (tı, "sen")
Вы ("Vı"), bir çifte veya gruba hitap ederken kullanılır ve iki biçimin de çoğuludur. Bu biçimler 'yi benzer şekilde kullanan Almancadan I. Petro döneminde ödünç alınmış bir özelliktir.[]
Baba adlarının kullanımı dışında, Rusçadaki Rusça hitap biçimleri bazı diğer dillerdekine (İngilizce gibi) çok benzerdir.
Ayrıca, hitap biçiminin anlamı büyük ölçüde hangi V-T biçiminin seçildiğine bağlıdır:
Vı veya tı | Biçim | Eril örnek | Dişil örnek | Kullanım |
---|---|---|---|---|
"Vı" kullanımı | Tam üç parçalı isim | AnatoliPavloviç İvanov | Varvara Mihaylovna Kuznetsova | Resmi belgeler, çok resmi durumlar (gerektiğinde) |
İsim + baba adı | Anatoli Pavloviç | Varvara Mihaylovna | Genel resmi veya saygılı biçim | |
Soyadı | İvanov | Kuznetsova | Resmi. Genellikle daha yüksek bir sosyal konuma sahip bir kişi tarafından kullanılır (öğrenciyle konuşan bir öğretmen gibi) | |
Gayri resmi isim + gayri resmi baba adı | Tol' Paliç | Varvara Mihalna | Saygılı ama daha az resmi | |
İsim | Anatoli | Varvara | ||
Küçültmeli isim | Tolya | Varya | Arkadaş canlısı ama yine de biraz resmi | |
Sevecen isim | Vareçka | Neredeyse sadece kadınlara hitap ederken kullanılır, yakınlık gösterir ama yine de biraz formaliteyi korur (mesela daha genç bir meslektaşa hitap ederken) | ||
"Tı" kullanımı | İsim + baba adı | Anatoli Pavloviç | Varvara Mihaylovna | Yarı resmi durumlarda arkadaşlar arasında veya ironik olarak kullanılabilir |
Gayri resmi soyadı | Paliç | Mihalna | Aşinalık ve saygıyı birleştirir | |
Soyadı | İvanov | Kuznetsova | Kullanımda "vı" biçimine benzer, ancak bu durumda daha az resmidir | |
İsim | Anatoli | Varvara | Dostça ama bir formalite tonuna sahiptir. Adın küçültmeli şekli yoksa (Yegor ismindeki gibi), gayri resmi olarak da kullanılır | |
Küçültmeli isim | Tolya | Varya | Genel resmi olmayan biçim | |
Günlük konuşmada kullanılan isim | Tolik | Var'ka | Çok tanıdık biçim | |
Argo isim | Tolyan | Varyuha | ||
Sevecen isim | Tolen'ka | Vareçka | Yumuşak, sevecen biçim |
Bundan hoşlanmayan bir kişiyle veya uygunsuz durumlarda "tı" biçimini kullanmak, özellikle yalnızca soyadı ile kullanıldığında hakaret olabilir.
Sıfatlar
Diğer Doğu Slav dilleri, Rusça benzerlerinden farklıysa, tam anlamlı çevirilerinde aynı sıfatları kullanır. Tüm Doğu Slav dilleri sentetik dillerdir ve dilbilgisel cinsiyetler kullanırlar. Bu nedenle bir sıfatın eki, hitap edilen kişinin cinsiyetine göre değişir.
Rusçada isimlerden önceki sıfatların kullanımı genellikle yazılı iletişim biçimleriyle sınırlıdır. Любимый/ Любимая (lyubimiy/lyubimaya, "sevgili") ve Милый/Милая (miliy/milaya, "canım") gibi sıfatlar gayri resmidir ve Уважаемый/Уважаемая (uvajayemi/uvajayemaya, kelimenin tam anlamıyla "sayın") resmidir. Дорогой/Дорогая (dorogoy/dorogaya, "sevgili") gibi bazı sıfatlar hem resmi hem de gayri resmi durumlarda kullanılabilir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ [How to address a person in Russian-speaking community] (Rusça). 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2020.
- ^ [System of addressing and speech etiquette] (Rusça). "СЕКРЕТАРСКОЕ ДЕЛО" № 02/2016. 11 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2020.
- ^ писать его с вичем, судить только в Москве, излишних пошлин с товаров не брать, креста самому не целовать (Rusça). Собр. Гос. Грам. II, № 196.
- ^ Federal Law of the Russian Federation on Acts of Civil Statements, Clauses: 58, 59.
- ^ Hirose (2016). "The Complexity of Nationalism in Azerbaijan". International Journal of Social Science Studies. 4 (5): 136. doi:10.11114/ijsss.v4i5.1531. 7 Nisan 2023 tarihinde kaynağından .
- ^ Komiljonovna (26 Temmuz 2022). "Changes in the system of anthroponyms in the Uzbek language at the end of the 20th century - the beginning of the 21st century". Zien Journal of Social Sciences and Humanities (İngilizce). 10: 65-67. ISSN 2769-996X. 8 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2023.
- ^ Family Code of the Russian Federation, Article 58.2 "A child's patronym is formed from the father's [first] name unless otherwise [decreed by] national custom".
Dış bağlantılar
- (Rusça)
- . www.kommersant.ru. 26 Eylül 2005. 1 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2021.
- Yorumlar
- . 31 Aralık 2010. 31 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2021.
- . 31 Aralık 2010. 31 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2021.
- . 13 Mart 2012. 13 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2021.
- Балановская Е. В., Соловьева Д. С., Балановский О. П. и др. «Фамильные портреты» пяти русских регионов [] / Медицинская генетика. 2005.No. 1. С. 2–10.
- . 10 Haziran 2011. 10 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2021.
- . proizvodnye.ru. 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2021.
- Таблицы и рисунки к статье «Фамильные портреты» пяти русских регионов[]
- (İngilizce)
- . heraldry.sca.org. 29 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dogu Slav isimleri Rusya da ve daha once Rus Imparatorlugu veya Sovyetler Birligi nin bir parcasi olan bazi ulkelerde bir kisinin dogum adini ve tanimlamanin geleneksel yoludur Bir Rus vatandasinin Yevgeni Aleksandrovic Imyarek Alt sayfa su satirlari icerir Familiya Soyadi Imya Isim ve Otchestvo Baba adi Rusya Beyaz Rusya Ukrayna Kazakistan Turkmenistan Ozbekistan da yaygin olarak ve daha az olcude Kirgizistan Tacikistan Azerbaycan Ermenistan ve Gurcistan da kullanilmaktadir Adini Belarusca Rusca Rusince ve Ukraynaca dillerinin ait oldugu Dogu Slav dilleri grubundan almistir Sistem genel olarak asagidaki tablodaki gibi isler Isim Belarusca ornek Rusca ornek Ukraynaca ornekIsim dogum adi Uladzimir Uladzimir Vladimir Vladimir Volodimir Volodimir Antonavich Antonavic Antonovich Antonovic Antonovich Antonovic Soyadi Ivanoy Ivanoŭ Ivanov Ivanov Ivaniv Ivaniv Dogum adlariDogu Slav ebeveynleri yeni dogan bir cocuk icin bir secer Dogu Slav dillerindeki dogum adlarinin cogu iki kaynaktan gelir Dogu Ortodoks Kilisesi gelenegi Hemen hemen tum ilk isimler tek kelimeden olusur Cift adlar ornegin Jean Luc gibi cok nadirdir ve yabanci kokenlidir Bu adlarin cogu kisa cizgiyle yazilir Mariya Tereza gibi Erkek isimleri Belarusca Rusca Ukraynaca Latin alfabesiyle sirasiyla Belarusca Rusca Ukraynaca Koken NotlarIvan Yan Ivan Yan Ivan Yan Yan Ibranice Turkcede Yahya Bati dillerinde John isminin Dogu Slav esdegeriYakub Yakay Iakov Yakov Yakiv Yakub Yakaŭ Iakov Yakov Yakiv Ibranice Turkcede Yakub Yakup Bati da Jacob isminin esdegeriIllya Ilya Illya Illya Illya Ibranice Turkcede Ilyas Bati da Elijah isminin esdegeriMikalaj Mikola Nikolaj Mikola Mikalay Mikola Nikolay Mikola Mikolay Yunanca Halk in Zaferi anlamina gelen Nikolas isminin esdegeriBarys Boris Boris Baris Boris Idil Bulgarcasi belirsiz muhtemelen kurt kisa veya kar leopari Uladzimir Vladimir Volodimir Uladzimir Volodimir Slavca buyuk unlu bey lord anlamina gelir mir eki mѣr kelimesinden gelir ve mir veya mir ile alakali degildir Iskandinav Valdemar ismine esdegerdir Pyotr Pyatro Pyatrus Pyotr Petro Pyotr Pyatro Pyatrus Petr Pyotr Petro Yunanca Petrus isminin esdegeridir Andrej Andrej Andrij Andrey Andrey Andriy Yunanca Andreas isminin esdegeridir Alyaksandr Aleksandr Oleksandr Oleksa Alyaksandr Aleksandr Oleksandr Oleksa Yunanca Turkcede Iskender Bati da Alexander isminin esdegeridir Pilip Filipp Pilip Pilip Filipp Pilip Yunanca Kokeni Grekce at duskunu anlamina gelen Filippos Philippos tur Dzmitry Zmicer Dmitrij Dmitro Dzmitri Zmitser Dmitri Dmitro Yunanca Kokeni Grekce Demeter den anlamina gelen Dhmhtrios tur Syargej Sergej Sergij Syarhey Sergey Serhiy Latince Kokeni bir Roma nomen i aristokrat soyadi olan ve kendisi daha eski bir Etrusk adindan gelen Sergius tur Leanid Lyavon Leonid Leonid Leanid Lyavon Leonid Yunanca Kokeni Grekce aslanin oglu anlamina gelen Leonidas tir Viktar Viktor Viktor Viktar Viktor Viktor Latince Latince fatih anlamina gelir Georgij Georgij Georgij Heorhiy Georgi Heorhiy Yunanca Egor Yegor ve Yurij Yuri ye benzerdir Turkcede Yorgo Bati da George ismine esdegerdir Pavel Paval Paylo Pavel Pavlo Pavel Paval Paŭlo Pavel Pavlo Latince Pavlus ismine esdegerdir Kanstancin Kastus Konstantin Kostyantin Kanstantsin Kastus Konstantin Kostyantin Latince Kiryl Kiryla Kirill Kirilo Kiril Kirila Kirill Kirilo Yunanca Kiril ismine esdegerdir Vasil Bazyl Vasilij Vasil Vasil Bazil Vasili Vasil Yunanca Basil Basileios ismine esdegerdir Raman Roman Roman Raman Roman Roman Latince Uladzislay Vladislav Vladislav Uladzislaŭ Vladislav Vladislav Slavca Sohret Efendisi anlamina gelir Vyachaslay Vyacheslav V yacheslav Vyacaslaŭ Vyaceslav Viyaceslav Slavca Buyuyen Sohret anlamina gelir Matvej Macvej Matvej Matvij Matvey Matsvey Matvey Matviy Ibranice Turkcede Matta Bati da Matthew isminin esdegeridir Mihal Mihas Mihail Mihajlo Mihal Mihas Mihail Mihaylo Ibranice Turkcede Mikail Bati da Michael isminin esdegeridir Aleg Oleg Oleg Aleh Oleg Oleh Eski Norsca Iskandinav isminden turemistir Igar Igor Igor Ihar Igor Ihor Eski Norsca Iskandinav isminden turemistirMaksim Maksim Maksim Maksim Latince Latince en buyuk anlamina gelir Fyodar Fyodor Fedir Fyodar Fedor Fedir Yunanca isminin esdegeridirZahar Zahar Zahar Ibranice Ibranice hatirlanan anlamina gelir Alyaksej Aleksej Oleksij Alyaksey Aleksey Oleksiy Yunanca Grekce savunucu anlamina gelir Makar Makar Makar Makar Yunanca Grekce kutsanmis anlamina gelir Karsilastirma amaciyla her uc dil icin de ayni romanizasyon sistemi kullanilmaktadir Makalenin geri kalaninda kullanilacak olan Rusca Ukraynaca ve Belarusca nin resmi romanizayon sistemleri icin sirasiyla Ruscanin romanizasyonu Ukraynacanin romanizasyonu ve Belaruscanin romanizasyonuna bakiniz Kadin isimleri Belarusca Rusca Ukraynaca Latin alfabesiyle sirasiyla Belarusca Rusca Ukraynaca Koken NotlarNastassya Nasta Anastasiya Anastasiya Nastassya Nasta Anastasiya Anastasiya Yunanca Kokeni Grekce dirilisin kadini anlamina gelen Ἀnastasia dir Angelina Angelina Angelina Anhelina Angelina Anhelina Yunanca Kokeni Grekce haberci ulak anlamina gelen Ἀggelina Angelina dir Ganna Anna Ganna Hanna Anna Hanna Ibranice Turkcede Hanna ve Hanne Bati da Anne ve Hannah isimlerine esdegerdir Alena Elena Alyona Olena Alena Yelena Alyona Olena Yunanca Helen ismine esdegerdir Ruscada Alyona hem Yelena nin evcil hayvanlarda kullanilan versiyonu hem de kendi basina bir isim olabilir Maryya Mariya Mariya Mariya Ibranice Turkcede Meryem Bati da Mary ismine esdegerdir Natallya Natalya Nataliya Natalya Nataliya Natallya Natalya Nataliya Latince Bati da Natalie ismine esdegerdir Volga Olga Olga Volha Olga Olha Eski Norsca Iskandinav Helga isminden turemistir Alyaksandra Aleksandra Oleksandra Alyaksandra Aleksandra Oleksandra Yunanca Bati da Alexandra ismine esdegerdir Kseniya Aksana Kseniya Oksana Kseniya Aksana Yunanca Ruscada Oksana ayni kokene sahip ayri bir isimdir Kacyaryna Ekaterina Katerina Katsyarina Yekaterina Katerina Yunanca Turkcede Katerina Bati da ismine esdegerdir Lizaveta Elizaveta Yelizaveta Lizaveta Yelizaveta Yelizaveta Ibranice Bati da ismine esdegerdir Tacyana Taccyana Tatyana Tetyana Tatsyana Tatstsyana Tatyana Tetyana Latince Sabin krali Titus Tatius un Latincelestirilmis adindan turetilmistir Lyudmila Lyudmila Lyudmila Lyudmila Slavca Halka Degerli anlamina gelir Svyatlana Svetlana Svitlana Svyatlana Svetlana Svitlana Slavca Parlayan anlamina gelir Yuliya Yuliya Yuliya Yuliya Latince Bati da Julia veya Julie ismine esdegerdir Vera Vera Vira Vera Vera Vira Slavca Inanc anlamina gelir Grekceden odunc alinmistir Nadzeya Nadezhda Nadiya Nadzeya Nadejda Nadiya Slavca Umut anlamina gelir Grekceden odunc alinmistir Lyuboy Lyubov Lyubov Lyuboŭ Lyubov Lyubov Slavca Sevgi anlamina gelir Grekceden odunc alinmistir Sof ya Sofiya Sofya Sofiya Sofya Sofiya Sofya Sofiya Yunanca Yunanca bilgelik anlamina gelir Bati da Sophia ismine esdegerdir Sekiller Oldukca olan Dogu Slav dilleri kisisel isimleri dilbilgisel olarak ele alir ve diger isimlerde oldugu gibi ayni cekim ve turetme kurallarini kisisel isimlere uygular Bu nedenle asil addan turetilen yardimci koke karsilik gelen ekleri ekleyerek farkli derecelerde sevgi ve asinaliga sahip bircok form yaratilabilir Yardimci kok tam adin kelime kokuyle ayni olabilir Zhanna Janna adi Zhann Jann kokune dogrudan eklenen Zhannochka Jannocka gibi eklere sahip olabilir ancak cogu ismin yardimci koku verimsiz bir sekilde turetilmistir Ruscada Mihail Mihail adi Mihailushka Mihailuska degil Misha Misa Mishenka Misenka Mishunya Misunya vb gibi ad bicimlerini ureten Mish Mis yardimci kokune sahiptir Dogu Slav dillerinde bu tur kucultmeli isimlerin kullanimi guclu nedeniyle belirli baglamlarda zorunludur T bicimi hitap genellikle hitap edilen kisinin adinin kisa biciminin kullanilmasini gerektirir Ayrica Japonca gibi one cikan ad eklerinin kullanildigi diger dillerden farkli olarak turetilmis ad bicimlerinin kullanimi cogunlukla T bicimi hitap ile sinirlidir adi eklentisiz tam bicimden daha resmi hale getirmenin bir yolu yoktur ve soyadina herhangi bir ek getirilmez En yaygin olarak Rus filologlari isimleri bu bicimlere ayirir Isim formu Ornek Yapi NotlarTam Anna Anna tam isim koku vaka sonu Kisa Anya Anya kisa isim koku II cekim bitisi Gayriresmi iletisim icin en yaygin bicim Bati daki yalnizca isim kullanilan hitap bicimi Ann John veya Japoncada yalnizca soyadi kullanilan hitap bicimi ya da soyadi veya adin sonuna getirilen kun eki ile karsilastirilabilirKucultmeli Anka Anka kisa isim koku k II cekim bitisi Asinalik ifade eder yakin arkadas olmayan kisiler arasinda kullanildiginda kaba sayilabilir Ingilizce kisaltmalarla Annie Willy veya Japoncada ek getirilmeyen adlarla karsilastirilabilirSevecen kucultme Anechka Anyecka kisa isim koku echk ochk onk us yus ul yul eck ock onk us yus ul yul II cekim bitisi Almanca kisaltmalar Annchen veya Japonca chan son ekleriyle karsilastirilabilir en samimi ve sevecen bicimKisa bicimler Rus sair Marina Tsvetayeva Marina adinin geleneksel olarak kisa bir bicimi yoktur Aleksandr Puskin in siirindeki bir karakter olan Ruslan Ruslan Ruslan in kisa bicimi Rusya dir Rusya II Nikolay Nikolaj II son Rus imparatoru Esi ozel hayatinda ona adinin Dogu Slavcadaki kisa bicimi olan Kolya Kolya yerine Alman tarziyla Nicki olarak hitap ederdi Tarihsel olarak yarim ad Rusca poluimya poluimya olarak da bilinen kisa ad Rusca kratkoe imya kratkoye imya en basit ve en yaygin ad turevidir Hicbir son ek tasimadigi icin olarak yapilir ve her zaman iki cinsiyetten de isimler icin cekim isim ekine sahiptir bu nedenle belirli unisex isimlerin kisa bicimlerini ayirt edilemez hale getirir ornegin Sasa Sasha hem erkek ismi olan Aleksandr in hem de kadin ismi olan Aleksandra nin kisa halidir Bazi isimlerin kisa bicimleri yoktur bazilarinin da iki veya daha fazla farkli bicimi olabilir Birden fazla bicim oldugu durumda bir bicim genellikle digerinden daha gayriresmidir Tam isim Kiril alfabesi Tam isim Latin alfabesi Kisa bicim Kiril Kisa bicim Latin Aleksandr Aleksandr e Sasha Sanya Shura ukr Sashko Les Sasa Sanya Sura ukr Sasko LesAleksandra Aleksandra k Sasha Shura ukr Lesya Sasa Sura ukr LesyaAleksej Aleksey e Alyosha Lyosha Alyosa LyosaAnastasiya Anastasiya k Nastya Stasya Nastya Stasya nadir Anatolij Anatoli e Tolya TolyaAndrej Andrey e Andryusha Dyusha Andrya Andryusa Dyusa Andrya nadir Anna Anna k Anya Anyuta Nyuta Nyusha Anya Anyuta Nyuta NyusaBoris Boris e Borya BoryaDavid David e Dava DavaDaniil Daniil e Danila Danya Danila DanyaDarya Darya k Dasha DasaDmitrij Dmitri e Dima Mitya Dima MityaGalina Galina k Galya GalyaGennadij Gennadi e Gena GenaGeorgij Georgi e Gosha Zhora Gosa JoraGrigorij Grigori e Grisha GrisaIvan Ivan e Vanya VanyaImmanuil Immanuil e Monya MonyaIrina Irina k Ira IraKirill Kirill e Kira Kirya Kira KiryaKonstantin Konstantin e Kostya KostyaKseniya Kseniya k Ksyusha KsyusaLarisa Larisa k Lara Lyolya Lara Lyolya rare Leonid Leonid e Lyonya LyonyaLev Lev e Lyova LyovaLidiya Lidiya k Lida LidaLyubov Lyubov k Lyuba LyubaLyudmila Lyudmila k Lyuda Lyusya Mila Lyuda Lyusya Mila rare Mariya Mariya k Masha Manya Marusya Mashulya Mashenka Marijka Manyasha Marichka Masa Manya Marusya Masulya Masenka Mariyka Manyasa nadir ukr MarickaMatvej Matvey e Motya MotyaMihail Mihail e Misha MisaNadezhda Nadejda k Nadya NadyaNatalya Natalya k Natasha NatasaNikolaj Nikolay e Kolya KolyaOlga Olga k Olya OlyaPavel Pavel e Pasha Pavlik Pasa PavlikPolina Polina k Polya Lina Polya Lina nadir Pyotr Pyotr e Petya PetyaRoman Roman e Roma RomaSemyon Semyon e Syoma SyomaSergej Sergey e Seryozha SeryojaSofiya Sofiya Sofya k Sonya Sofa Sonya SofaSvetlana Svetlana k Sveta Lana Sveta LanaStanislav Stanislav e Stas Stas StankoTamara Tamara k Toma TomaTatyana Tatyana k Tanya TanyaVadim Vadim e Vadik Dima Vadik Dima nadir Valentin Valentina Valentin e Valentina k Valya ValyaValerij Valeri e Valera ValeraValeriya Valeriya k Lera LeraVasilij Vasili e Vasya VasyaViktor Viktor e Vitya VityaViktoriya Viktoriya k Vika VikaVladimir Vladimir e Vova Volodya Vova VolodyaVladislav Vladislava Vladislav e Vladislava k Vlad Vlada Vlad VladaVyacheslav Vyaceslav e Slava SlavaYaroslav Yaroslav e Yarik YarikElena Yelena k Lena Alyona Lena AlyonaElizaveta Yelizaveta k Liza LizaEkaterina Yekaterina k Katya KatyaEvgenij Evgeniya Yevgeni e Yevgeniya k Zhenya JenyaYuliya Yuliya k Yulya YulyaYurij Yuri e Yura YuraYakov Yakov e Yasha YasaKucultmeli bicimler Alman model oyuncu ve sanatci Vera adi Slavcadir ve kelimenin tam anlamiyla Inanc anlamina gelir Veruschka bu ismin tipik kucultmeli bicimlerinden birinin Almanca yazilisidir Kucultmeli bicimler kisa ad a cesitli eklerin getirilmesiyle yapilir ornegin Mihail Mihail ismin tam hali Misa Misha kisa hali Misenka Mishenka sevecen hali ve Miska Mishka ise gunluk konusma dilindeki halidir Ismin bir kisa bicimi yoksa ilgili adin tam biciminden kucultmeli bicimler uretilir ornegin Marina Marina ismin tam hali Marinocka Marinochka sevecen hali Marinka Marinka ise gunluk konusma dilindeki halidir Tam adin aksine kucultmeli bir isim belirli bir duygusal tutum tasir ve belirli baglamlarda kabul edilemez Tutumun dogasina bagli olarak kucultmeli ad bicimleri uc genis gruba ayrilabilir sevecen tanidik ve argo Sevecen kucultme Bu tur kucultme tipik olarak asagidaki orneklerde gosterildigi gibi enk yenk onk onk echk yeck ve ushk usk sonekleriyle yapilir Genellikle sefkatli sevgi dolu bir tavri vurgular ve kabaca Almanca chen lein Japonca chan ve tan soneklerine ve diger dillerdeki isimden turetilmis sevecen takma adlara benzer Genellikle cocuklara veya yakin arkadaslara hitap etmek icin kullanilir Daha resmi bir baglamda bu bicim daha genc bir kadin meslektasa hitap etmek icin cogul saygi ifadesi ile birlestirilebilir kaynak belirtilmeli Tam bicim Kiril Latin Kisa bicim Kucultmeli bicimAnna Anna Anya Anya Anechka AnyeckaViktor Viktor Vitya Vitya Vitenka VitenkaDmitrij Dmitri Dima Dima Dimochka DimockaOlga Olga Olya Olya Olenka OlyenkaStepan Stepan Styopa Styopa Styopochka StyopockaKonusma dili kucultmeleri Konusma dilindeki kucultmeli isimler kisa adlardan k k eki ile turetilir Oldukca tanidik bir tavri ifade eden kullanim dostca bir baglam disinda kaba ve hatta asagilayici olarak kabul edilebilir Tam bicim Kisa bicim Gunluk dilde kucultmeli bicim Kiril Latin Kiril Latin Kiril Latin Anna Anna Anya Anya Anka AnkaViktor Viktor Vitya Vitya Vitka VitkaDmitrij Dmitri Dima Dima Dimka DimkaOlga Olga Olya Olya Olka OlkaStepan Stepan Styopa Styopa Styopka StyopkaArgo bicimleri Durum komedisi Realnye patsani den Realnye pacany Gercek Oglanlar bir karakter olan Kolyan Kolyan Kolyan izleyicilere bircok yonden Ingiltere deki lara benzeyen bir sosyal grup olan gopniklerin hayatinin gulunc tarafini gosterir Erkek isimleri ve birkac on yil oncesinden beri kadin isimleri icin isimlerin argo bicimleri de bulunur Bu bicimler yan yan on on ve ok yok ok yok ekleriyle olusturulurlar Bu son ekler bir zamanlar Sovyetler Birligi nde yalnizca baba adiyla hitap bicimiyle ifade edilen erkek kardesligi duygusunu verir Suc topluluklari arasinda ortaya cikan kaynak belirtilmeli bu tur bicimler 1990 larda Rusya da yaygin olarak kullanilmaya baslandi Tam bicim Kisa bicim Argo bicim Kiril Latin Kiril Latin Kiril Latin Anatolij Anatoli Tolya Tolya Tolyan TolyanNikolaj Nikolay Kolya Kolya Kolyan KolyanDmitrij Dmitri Dima Dima Dimon DimonVladimir Vladimir Vova Vova Vovan VovanAleksandr Aleksandr Sanya Sanya Sanyok SanyokTatyana Tatyana Tanya Tanya Tanyuha TanyuhaAndrej Andrey Andryusha Andryusa Andryuha AndryuhaErken Sovyetler Birligi Ekim Devrimi zamanlarinda Rusya yi burjuva kulturunden kurtarma seferberliginin bir parcasi olarak yeni devrimci isimler icat etme durtusu ortaya cikti kaynak belirtilmeli Sonuc olarak bircok Sovyet cocuguna alisilmadik isimler verildi kaynak belirtilmeli verilen bu isimler genelde yukaridaki diger bircok ismin yani sira akronimler kisaltmalardi TV reality programi nin sunucusu Baba adi olan Kimovna Dogu Avrupa dilleri icin siradisi olan ve Kommunisticheskij internacional molodyozhi nin Kommunisticeski Internatsional Molodyoji Genc Komunist Enternasyonal kisaltmasi olan Kim in babasinin ismi olmasiyla olusmustur Isim Kiril Isim Latin Koken NotlarVil Vilen Vladlen Vladlena Vil Vilen Vladlen e Vladlena k Vladimir Ilich Lenin Vladimir Ilyic Lenin Mel c Mel s Marks Engels Lenin i Stalin Marx Engels Lenin ve Stalin Barrikada Barrikada Barikat anlamina gelir devrimci faaliyeti ifade eder Revmir Revmira Revmir e Revmira k Revolyuciya mira Revolyutsiya mira Dunya Devrimi anlamina gelir Gertruda Gertruda Geroj truda Geroy truda Emek Kahramani anlamina gelir Marlen Marlen Marks i Lenin Marx ve Lenin Sten Sten Stalin i Engels Stalin ve Engels Kim Kim Kommunisticheskij internacional molodyozhi Kommunisticeski Internatsional Molodyoji Genc Komunist Enternasyonal anlamina gelir Baba adlariBaba adi kisinin babasinin ismine dayanir ve tum yasal belgelerde ve kimlik belgelerinde yazilir Ilk adla birlikte kullanilirsa baba adi her zaman onu takip eder Kullanim Baba adi daha yuksek sosyal durusa sahip bir kisiye hitap edildiginde ve veya is toplantilari gibi ozel durumlarda zorunludur ornegin bir ogrenci bir ogretmene hitap ettiginde hem ismini hem de baba adini kullanmak zorundadir Marya Ivanovna mogu ya sprosit Marya Ivanovna bir sey sorabilir miyim Bu gibi durumlarda baba adinin kullanilmamasi saldirgan ve kaba olarak kabul edilir Bir kisiye yalnizca baba adiyla hitap etmek daha yasli nesiller arasinda yaygindir daha sik olarak mavi yakali erkek is arkadaslari arasinda ve yalnizca sempatiye degil ayni zamanda karsilikli sorumluluga dayali yakin iliskilerin bir gostergesidir Turetim Isim Erkek baba ismi Kadin baba ismiAnatoli Anatoliyevic AnatoliyevnaKonstantin Konstantinovic KonstantinovnaDmitri Dmitriyevic DmitriyevnaIlya Ilyic IlyinicnaIvan Ivanovic IvanovnaNikolay Nikolayevic NikolayevnaVladimir Vladimirovic VladimirovnaYakov Yakovlevic Yakovlevna Baba adi babanin ismi ve eklerin birlesiminden olusur Erkek cocuk icin ovich ovic kiz cocuk icin ovna ovna eki kullanilir Ornegin babanin ismi Ivan Ivan ise oglunun baba adi Ivanovich Ivanovic ve kizinin baba adi Ivanovna Ivanovna olacaktir Sonek j y veya yumusak bir unsuzle biten bir isme eklenirse ovic ve ovna soneklerindeki ilk o e ye olur ve son ekler evich yevic ve evna yevna haline gelir Ornegin babanin ismi Dmitrij Dmitri ise oglunun baba adi Dmitrievich Dmitriyevic ve kizinin baba adi Dmitrievna Dmitriyevna olacaktir Bu durumda baba adi Dmitrovich Dmitrovic veya Dmitrovna Dmitrovna olamaz cunku Dmitrij Dmitri adi j y ile biter Bir unlu ile biten bazi isimler icin ogul icin ich ic ve kiz cocuk icin ichna icna veya inichna inicna son eki kullanilir ornegin babanin ismi Foka Foka ise oglunun baba adi Fokich Fokic kizinin baba adi Fokichna Fokicna olur babanin ismi Kuzma Kuzma ise oglunun baba adi Kuzmich Kuzmic ve kizinin baba adi Kuzminichna Kuzminicna olur Tarihce Bir Viking Cagi runik tasina yazilmis Rurik ismi Kiev Knezligi nin tum knezleri Ryurikovici baba adina sahipti Osmanli ya benzer sekilde gecmiste Rus isimleri de bir soyadina sahip degildi Bir kisinin adi babasinin ismini de iceriyordu orn Ivan Petrov syn Ivan Petrov sin Petro nun oglu Ivan anlamina gelir Rusya daki cogu ov soyadinin kokeni budur Gunumuzde ovic iceren baba adlari aslen kraliyet hanedanina ozguydu Ryurikovichi Ryurikovici Rurik Hanedani bu da Dogu Slav baba adlarini orijinal anlaminda Almancadaki von a benzer hale getirir 17 yuzyildan itibaren ovich ovic ekli baba adi car tarafindan halka verilen bir ayricalik olmustu Ornegin 1610 da Car IV Vasili tuccar olan baba adi kullanma ayricaligi verdi Sibirya da tuz endustrisinin gelismesine bir takdir olarak Pyotr Stroganov ve tum haleflerinin ovic li bir isme sahip olmasina izin verildi Car 29 Mayis tarihli cizelgede adinin ovic ile yazilmasini onun yalnizca Moskova da yargilanmasini baska ucretlerle ondan ucret alinmamasini kendi basina bir hac opmemesini yani hicbir toren sirasinda yemin etmemesini yazmisti 18 yuzyilda baba adlarina sahip olanlar tuccarlarin aileleriydi 19 yuzyilda ovic li bicim sonunda bir baba adinin varsayilan bicimi haline geldi Yasal dayanak Rusya Ukrayna ve Belarus taki herkesin uc parcadan dogum adi baba adi soyadi olusan bir isme sahip olmasi gerekir Bekar anneler cocuklarina herhangi bir baba adi verebilir ve bunun herhangi bir yasal sonucu yoktur Rus vatandasligini kabul eden yabancilar bir baba adina sahip olmaktan muaftir Yetiskin bir kisi biyolojik babasindan uzaklasmak veya uvey babaya saygi gostermek icin gerekirse baba adini degistirme veya resit olmayan bir cocuk adina aynisini yapma hakkina sahiptir SoyadlariDogu Slav ulkelerinde soyadlari genellikle dunyanin geri kalanindaki gibi kullanilir Turetim ve anlam Rusca soyadlarinda bazi yaygin son ekler genellikle icin kullanilan ait veya boy soyundan gelen anlamina gelen ov ov ile ev yev ve genellikle icin kullanilan ile iliskili anlamina gelen bir sifat bicimi olan skij ski dir Ornegin Petrov Petro boy soyundan gelen anlamina gelir ve bir prens soyadi olan nin mulkiyetine dayanan prensligin gostergesidir Tarihsel olarak toponimik soyadlari bir asalet simgesi olarak verilmis olabilir Prens Grigori Aleksandrovic Potyomkin Tavriceski Kirim in Rus Imparatorlugu tarafindan ilhaki nedeniyle soyadinin bir parcasi olarak ona verilen Tavriceski sahipti 19 yuzyilda ve 20 yuzyilin baslarinda off Smirnoff ve markalarinda goruldugu gibi Fransizca ve Almanca gibi yabanci dillerde Rus soyadlarinda ov un yaygin bir transliterasyonuydu Ukrayna ve Belarus kokenli soyadlari ko ko uk uk ve ich ic son eklerini kullanir Ornegin Pisarenko soyadi katip kelimesinden turetilmistir ve Kovalchuk ise demirci anlamina gelir Daha seyrek olarak soyadlarinin bazi versiyonlarinda sonek bulunmaz orn kugu anlamina gelen Lebed ve bocek anlamina gelen Juk ancak ayrica bkz Lebedev ve Jukov Petrov Vodkin gibi mumkundur Dilbilgisi Son Rus kraliyet hanedani olan Romanovlar in Romanovy armasi Romanov Romanov soyadi Roman adi ile ilgili anlamina gelir Dogu Slav dilleri ve ve dilbilgisel cinsiyete sahiptir Bir cumledeki kelimeler arasindaki baglantilari ve iliskileri gostermek icin edatlari to at on vb kullanan Ingilizce gibi aksine Dogu Slav sonekleri edatlardan cok daha genis bir sekilde kullanilir Sozcukler onlari cumleye entegre etmek ve dilbilgisi acisindan dogru bir cumle olusturmak icin bazi eklerin yardimina ihtiyac duyar Bu Almancanin aksine isimleri de icerir Soyadlari Slav hal sistemine gore cekimlenir Aslen kisa ov ev in veya tam iy oy iy sifatlar olan soyadlarinin cinsiyete bagli olarak farkli bicimleri vardir erkek soyadlarinda bulunan ov ev in ve iy oy iy ekleri sirasiyla kadin soyadlarindaki ova eva ina ve aya eklerine karsilik gelir Ornegin Boris Elcin in Boris Yeltsin karisi Naina Elcina Naina Yeltsina idi Lev Tolstoy un karisi Sofiya Tolstaya idi vb Diger tum yani sifat olmayan soyadlar sifat olmayan soyadinin erkek biciminin o soyaddan turetilmis kadin sifat soyadina karsilik geldigi Novak Novakova gibi bircok Bati Slav dilinden farkli olarak her iki cinsiyet icin de ayni kalir enko yenko ich ic vb ile biten soyadlar dahil ic ile biten baba adlari ve soyadlari arasindaki farka dikkat edilmelidir soyadlari iki cinsiyette de aynidir ancak baba adi hala cinsiyete gore degisir ornegin Ivan Petrovic Mirovic ve Anna Petrovna Mirovic Sifat soyadinin dilbilgisel cinsiyetinin sahibinin cinsiyetine olan bu bagliliginin soyadini degistirdigi dusunulmez ornegin esdeger kurali karsilastirin Bu tur kadin soyadlarinin bazi dillerde Ingilizce gibi transliterasyonu tartismalidir teknik olarak adlar orijinal hallerinde olmalidir ancak bazen erkeksi bicimde gorunurler Bir soyadi olan Ivanov Ivanov ornegi uzerinden gidersek Dilbilgisel hal Ornek soru Erkek bicimi Kadin bicimiKiril Latin Kiril LatinKim Ivanov Ivanov Ivanova IvanovaGenitif Kimin Ivanova Ivanova Ivanovoj IvanovoyKime Ivanovu Ivanovu Ivanovoj IvanovoyKimi Ivanova Ivanova Ivanovu IvanovuVasita Kim tarafindan Ivanovym Ivanovim Ivanovoj Ivanovoy edat Kimin hakkinda Ivanove Ivanove Ivanovoj Ivanovoy Dilbilgisel olarak sifat olmayan soyadlar Juk Gogol Barcuk Kupala vb karsilik gelen ortak isim olarak hal ve sayi olarak cekimlenir Ama bir istisna vardir bir kadinin soyadinin dilbilgisel olarak eril cinsiyetten bir isim olmasi durumunda soyadi cekimlenmez Ornegin Ivan ve Anna Juk datif halde kime soyle olur Ivanu Zhuku Ivanu Juku ve Anne Zhuk Anne Juk Soyadlari genellikle kisinin ebeveynlerininkiyle aynidir Hemen hemen her yerde oldugu gibi evlendiklerinde kadinlar genellikle kocalarinin soyadini alir tam tersinin olmasi yani kocanin karisinin kizlik soyadini almasi ise cok ender gorulur Nadiren her iki es de evlilik oncesi soyadlarini tutabilir Cok nadir ama yine de yasal bir dorduncu yol ise cift soyadi almaktir ornegin Ivanov ve Petrovskaya soyadlarina sahip iki kisi evlendiklerinde sirasiyla Ivanov Petrovski ve Ivanova Petrovskaya soyadini alabilirler Yabanci isimlerin SlavlastirilmasiYabanci soyadlarinin Slavlastirilmasi Farkli dillerdeki bazi soyadlar 19 yuzyildan beri Ruslastirilmistir Kazakistan cumhurbaskani Nursultan Nazarbayev in soyadi bir Rusca ek olan yev son ekine sahiptir bu da soyadinin Nazar bay dan anlamina gelmesini saglar bay Turkcedeki bey Ozbekcedeki boy bek ve Kirgizcadaki bek in Kazakca karsiligidir Bunun gibi bir Ruslastirmanin sikligi ulkeye gore buyuk olcude degisir Azerbaycan in Sovyetler Birligi ne katilmasindan sonra soyadlarinin tescil edilmesi ve erkeklerin soyadlarina yev veya ov kadinlarinkilerine ise yeva veya ova gibi Rusca eklerin eklenmesi zorunlu hale geldi O sirada cogu kisinin resmi bir soyadi olmadigi icin soyadi olarak baba adinin kullanilmasi ve bunlara soz konusu eklerin eklenmesiyle sorun cozulmustur ve gibi soyadlari boyle olusmustur 1930 lardan ve 1940 lardan itibaren Ozbekistan da soyadlari ve baba adlari kullanilmasi zorunlu olmustur Soyadi babanin isminden sesli harflerden veya yumusak unsuzlerden sonra ev yev ve diger tum durumlarda ov ekleri eklenerek turetilebilirdi Ornek olarak Rasidov ve verilebilir Bu zamanlarda dogan insanlarin cogu baba adiyla ayni soyadina sahipti Yabanci baba adlarinin Slavlastirilmasi Yasaya gore benimseyen yabanci kisilerin baba adina sahip olma zorunlulugu yoktur Bazilari Slav kokenli olmayan baba adlarini da benimser Ornegin Rus siyasetci Irina Hakamada nin baba adi Mucuovna dir Mutsuovna cunku bir Japon olan babasinin adi Mutsuo dur Ruslastirilmis isimlerde bir kisinin asil uyrugu genelde hala taninabilir Ornek olarak Kazakcadaki uly uli Nursultan Abisuli Nazarbayev de oldugu gibi ve kyzy kizi Dariga Nursultankizi Nazarbayeva da oldugu gibi Turkmencedeki ulu Kurbankulu Berdimuhammedov da oldugu gibi ve Azericedeki ogly oglu ogli oglu Haydar Aliriza oglu Aliyev de oldugu gibi verilebilir Bu tur Turk kokenli baba adlarina Sovyetler Birligi nde resmi olarak izin verilmisti Sovyetler Birligi ne goc ettikten sonra Bruno Pontecorvo babasinin isminin Massimo Rusca Maksim in karsiligi olmasi nedeniyle Rus bilim camiasinda Bruno Maksimovich Pontekorvo Bruno Maksimovic Pontekorvo olarak biliniyordu Ogullari Dzhil Brunovich Pontekorvo Gigl Brunovic Pontecorvo Antonio Brunovich Pontekorvo Antonio Brunovic Pontecorvo ve Tito Brunovich Pontekorvo Tito isimleriyle biliniyordu Hitap bicimleriGenel kurallar Gayri resmi iletisim icin yalnizca ilk isim mesela sadece Ivan kullanilir Daha gayri resmi olmak istenirse Vanya gibi ancak bir addan birkac tane olusturulabilir siklikla kullanilir Kirsal alanlarda yaslilar tarafindan kendi aralarinda yalnizca baba adi Petrovic Ivanovna gibi kullanilir ancak gencler bazen bu bicimi ironik olarak da kullanirlar Ayrica daha genc insanlar bu bicimi hem saygi hem de gayri resmilik icin cok daha yasli insanlara hitap ederken kullanabilirler Ornegin yasli meslektasiyla cok iyi bir iliskisi olan cok daha genc bir adam baba adi ve ti sen bicimini kullanabilir ancak yalnizca ilk adi kullanmak bu durumda genellikle uygunsuzdur Bir gayri resmi durummus gibi bir kucultme kullanmak bu gibi ortamlarda neredeyse her zaman cok kaba olacaktir Resmi iletisimde sadece soyadi sadece Petrov gibi cok daha ender kullanilir Bu tur hitap genellikle okul ogretmenleri tarafindan ogrencilerine hitap etmek icin kullanilir Gayri resmi olarak Ruslar ironik olarak kisilere artik sadece soyadlari ile hitap etmeye basliyor ad baba adi bicimi ornegin Ivan Ivanovic resmi iletisimde kullanilan hitap seklidir ornegin okullarda ve universitelerde ogrenciler ogretmenlerine yalnizca ad baba adi seklinde hitap ederler ve bazi durumlarda konusmacinin aliciya saygisini iletebilir Tarihsel olarak baba adlari kraliyet hanedanina ozguydu Ryurikovichi Ryurikovici Tam isim bicimi Ivan Ivanovic Petrov gibi cogunlukla resmi belgeler icin kullanilir Rusya Ukrayna ve Beyaz Rusya daki herkesin bu uc parcadan olusan bir tam isme sahip olmasi gerekir Bu bicim ayrica bazi cok resmi durumlarda ve bir polis memuru gibi tam adini yazmasi muhtemel bir kisiye kendini tanitmak icin de kullanilir Soyadi genellikle ilk sirada yer alir Petrov Ivan Ivanovich Petrov Ivan Ivanovic gibi Hitap bicimi secimi yakindan baglantilidir Ruscada su iki hitap bicimi bulunur resmi durumlarda kullanilan vy vi siz daha da saygili olmak gerekirse yazismalarda buyuk harfle Vy yazilabilir ancak cogul oldugunda buyuk harfle yazilamaz gayri resmi durumlarda kullanilan ty ti sen Vy Vi bir cifte veya gruba hitap ederken kullanilir ve iki bicimin de coguludur Bu bicimler yi benzer sekilde kullanan Almancadan I Petro doneminde odunc alinmis bir ozelliktir kaynak belirtilmeli Baba adlarinin kullanimi disinda Ruscadaki Rusca hitap bicimleri bazi diger dillerdekine Ingilizce gibi cok benzerdir Ayrica hitap biciminin anlami buyuk olcude hangi V T biciminin secildigine baglidir Vi veya ti Bicim Eril ornek Disil ornek Kullanim Vi kullanimi Tam uc parcali isim AnatoliPavlovic Ivanov Varvara Mihaylovna Kuznetsova Resmi belgeler cok resmi durumlar gerektiginde Isim baba adi Anatoli Pavlovic Varvara Mihaylovna Genel resmi veya saygili bicimSoyadi Ivanov Kuznetsova Resmi Genellikle daha yuksek bir sosyal konuma sahip bir kisi tarafindan kullanilir ogrenciyle konusan bir ogretmen gibi Gayri resmi isim gayri resmi baba adi Tol Palic Varvara Mihalna Saygili ama daha az resmiIsim Anatoli VarvaraKucultmeli isim Tolya Varya Arkadas canlisi ama yine de biraz resmiSevecen isim Varecka Neredeyse sadece kadinlara hitap ederken kullanilir yakinlik gosterir ama yine de biraz formaliteyi korur mesela daha genc bir meslektasa hitap ederken Ti kullanimi Isim baba adi Anatoli Pavlovic Varvara Mihaylovna Yari resmi durumlarda arkadaslar arasinda veya ironik olarak kullanilabilirGayri resmi soyadi Palic Mihalna Asinalik ve saygiyi birlestirirSoyadi Ivanov Kuznetsova Kullanimda vi bicimine benzer ancak bu durumda daha az resmidirIsim Anatoli Varvara Dostca ama bir formalite tonuna sahiptir Adin kucultmeli sekli yoksa Yegor ismindeki gibi gayri resmi olarak da kullanilirKucultmeli isim Tolya Varya Genel resmi olmayan bicimGunluk konusmada kullanilan isim Tolik Var ka Cok tanidik bicimArgo isim Tolyan VaryuhaSevecen isim Tolen ka Varecka Yumusak sevecen bicim Bundan hoslanmayan bir kisiyle veya uygunsuz durumlarda ti bicimini kullanmak ozellikle yalnizca soyadi ile kullanildiginda hakaret olabilir Sifatlar Diger Dogu Slav dilleri Rusca benzerlerinden farkliysa tam anlamli cevirilerinde ayni sifatlari kullanir Tum Dogu Slav dilleri sentetik dillerdir ve dilbilgisel cinsiyetler kullanirlar Bu nedenle bir sifatin eki hitap edilen kisinin cinsiyetine gore degisir Ruscada isimlerden onceki sifatlarin kullanimi genellikle yazili iletisim bicimleriyle sinirlidir Lyubimyj Lyubimaya lyubimiy lyubimaya sevgili ve Milyj Milaya miliy milaya canim gibi sifatlar gayri resmidir ve Uvazhaemyj Uvazhaemaya uvajayemi uvajayemaya kelimenin tam anlamiyla sayin resmidir Dorogoj Dorogaya dorogoy dorogaya sevgili gibi bazi sifatlar hem resmi hem de gayri resmi durumlarda kullanilabilir Ayrica bakinizRusya daki soyadlar listesi Onomastik Ruscanin romanizasyonuKaynakca How to address a person in Russian speaking community Rusca 1 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Eylul 2020 System of addressing and speech etiquette Rusca SEKRETARSKOE DELO 02 2016 11 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Eylul 2020 pisat ego s vichem sudit tolko v Moskve izlishnih poshlin s tovarov ne brat kresta samomu ne celovat Rusca Sobr Gos Gram II 196 Federal Law of the Russian Federation on Acts of Civil Statements Clauses 58 59 Hirose 2016 The Complexity of Nationalism in Azerbaijan International Journal of Social Science Studies 4 5 136 doi 10 11114 ijsss v4i5 1531 7 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Komiljonovna 26 Temmuz 2022 Changes in the system of anthroponyms in the Uzbek language at the end of the 20th century the beginning of the 21st century Zien Journal of Social Sciences and Humanities Ingilizce 10 65 67 ISSN 2769 996X 8 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2023 Family Code of the Russian Federation Article 58 2 A child s patronym is formed from the father s first name unless otherwise decreed by national custom Dis baglantilar Rusca www kommersant ru 26 Eylul 2005 1 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ekim 2021 Yorumlar 31 Aralik 2010 31 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ekim 2021 31 Aralik 2010 31 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ekim 2021 13 Mart 2012 13 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ekim 2021 Balanovskaya E V Soloveva D S Balanovskij O P i dr Familnye portrety pyati russkih regionov olu kirik baglanti Medicinskaya genetika 2005 No 1 S 2 10 10 Haziran 2011 10 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ekim 2021 proizvodnye ru 4 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ekim 2021 Tablicy i risunki k state Familnye portrety pyati russkih regionov olu kirik baglanti Ingilizce heraldry sca org 29 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ekim 2021